Tài liệu Kiểm tra thống kê chất lượng sản phẩm tại công ty tnhh hoàng tiêu

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I : Më BµI Sù xuÊt hiÖn cña m¹ng m¸y tÝnh vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kØ 60 ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn vît bËc vÒ C«ng NghÖ Th«ng Tin (CNTT) trong x· héi loµi ngêi. Cïng víi thêi gian sù kÕt hîp gi÷a m¸y tÝnh vµ c¸c hÖ thèng truyÒn th«ng,mµ cô thÓ lµ viÔn th«ng, mét c¸ch ngµy cµng hoµn h¶o h¬n ®· ®em l¹i mét chuyÓn biÕn cã tÝnh chÊt c¸ch m¹ng trong vÊn ®Ò khai th¸c vµ sö dông hÖ thèng m¸y tÝnh. ChÝnh v× thÕ mµ giê ®©y chóng ta cã thÓ : - Chia sÏ tµi nguyªn m¹ng - Dïng chung c¸c thiÕt bÞ m¹ng nh: c¸c æ ®Üa, m¸y in, modem… - Sö dông c¸c dÞch vô m¹ng nh: c¸c tr×nh duyÖt web, mail, chat… - Tham gia héi th¶o trùc tuyÕn - Ph¸t triÓn hÖ thèng th¬ng m¹i ®iÖn tö… Tuy nhiªn khi thiÕt kÕ, c¸c nhµ thiÕt kÕ tù do lùa chän kiÕn tróc m¹ng riªng cña m×nh. Tõ ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng t¬ng thÝch gi÷a c¸c m¹ng: ph¬ng ph¸p truy nhËp ®êng truyÒn kh¸c nhau, sö dông hä giao thøc kh¸c nhau...sù kh«ng t¬ng thÝch ®ã lµm trë ng¹i cho sù t¬ng t¸c cña ngêi sö dông c¸c m¹ng kh¸c nhau. Nhu cÇu trao ®æi th«ng tin cµng lín th× trë ng¹i ®ã cµng kh«ng thÓ chÊp nhËn dîc ®èi víi ngêi sö dông. Sù thóc b¸ch cña kh¸ch hµng d· khiÕn cho c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c nhµ nghiªn cøu, th«ng qua c¸c tæ chøc chuÈn ho¸ quèc gia vµ quèc tÕ tÝch cùc t×m kiÕm mét sù héi tô cho c¸c s¶n phÈm m¹ng trªn thÞ trêng. §Ó cã ®îc ®iÒu ®ã, tríc hÕt cÇn x©y dùng ®îc mét khung chuÈn vÒ kiÕn tróc m¹ng ®Ó lµm c¨n cø cho c¸c nhµ thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm vÒ m¹ng. V× lý do ®ã, tæ chøc tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ (International organization for standardization – viÕt t¾t lµ ISO ) ®· lËp ra (1997) mét tiÓu ban nh»m ph¸t triÓn mét khung chuÈn nh thÕ. KÕt qu¶ lµ n¨m 1984, ISO ®· x©y dùng xong m« h×nh tham chiÕu cho viÖc nèi kÕt hÖ thèng më (Reference model for open systems interconnection hay gän h¬n lµ OSI reference model). M« h×nh nµy ®îc dïng lµm c¬ së ®Ó nèi kÕt c¸c hÖ thèng më phôc vô cho c¸c øng dông ph©n t¸n. Tõ “më” ë ®©y nãi lªn kh¶ n¨ng hai hÖ thèng cã thÓ nèi kÕt ®Ó trao ®æi th«ng tin víi nhau nÕu chóng tu©n thñ m« h×nh tham chiÕu vµ c¸c chuÈn liªn quan. ChÝnh v× thÕ nhËn ®îc ®Ò tµi “ Nguyªn cøu vÒ kiÕn tróc ph©n tÇng vµ m« h×nh OSI cña m¹ng m¸y tÝnh” lµ ®iÒu kiÖn rÊt tèt ®Ó em ®I s©u t×m hiÓu vÒ m¹ng m¸y tÝnh. Sau mét thêi gian t×m tßi, nghiªn cøu tµI liÖu em ®· hoµn thµnh c«ng viÖc tuy nhiªn ®iÒu quan träng h¬n lµ em ®· cã ®îc mét c¸I nh×n s©u s¾c h¬n, ®óng ®¾n h¬n vÒ m¹ng m¸y tÝnh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Hå BÝch Hµ ®· gióp ®ì em tËn t×nh trong qu¸ tr×nh lµm bµi. Ch¬ng II : th©n bµi I : kiÕn tróc ph©n tÇng cho m¹ng m¸y tÝnh §Ó gi¶m ®é phøc t¹p cña viÖc thiÕt kÕ vµ cµi ®Æt m¹ng,hÇu hÕt c¸c m¹ng m¸y tÝnh hiÖn nay ®Òu ®îc ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ theo quan ®iÓm ph©n tÇng. Mæi hÖ thèng thµnh phÇn cña tÇng m¹ng ®îc xem nh lµ mét cÊu tróc ®a tÇng, trong ®ã mæi tÇng ®îc x©y dùng trªn c¸c tÇng tríc ®ã. 1 Mæi hÖ thèng trong mét m¹ng ®Òu cã cÊu tróc tÇng víi sè lîng vµ chøc n¨ng cña mæi tÇng lµ nh nhau.Tríc tiªn lµ ph¶i x¸c ®Þnh sè lîng tÇng vµ chøc n¨ng cña mæi tÇng. Sau ®ã lµ ®Þnh nghÜa mèi quan hÖ gi÷a hai tÇng kÒ nhau vµ mèi quan hÖ gi÷a hai tÇng cïng cÊp gi÷a hai hÖ thèng kÕt nèi víi nhau. Mèi liªn hÖ nµy ngêi ta gäi lµ giao diÖn cña hai tÇng. ChØ cã tÇng thÊp nhÊt lµ tÇng vËt lý th× d÷ liÖu míi ®îc truyÒn ®i díi d¹ng bit 0 vµ 1 trªn ®êng truyÒn vËt lý cßn trong thùc tÕ ®èi víi c¸c tÇng kh¸c th× d÷ liÖu kh«ng trùc tiÕp truyÒn tõ tÇng i cña hÖ thèng nµy sang tÇng i cña hÖ thèng kh¸c. Muèn d÷ liÖu truyÒn tõ tÇng i cña hÖ thèng nµy sang tÇng i cña hÖ thèng kh¸c th× d÷ liÖu ph¶i ®i tõ tÇng nµy xuèng tÇng thÊp nhÊt, truyÒn qua ®êng truyÒn vËt lý råi sau ®ã sÏ di chuyÓn lªn tÇng cao h¬n. Liªn kÕt gi÷a tÇng vËt lý cña hai hÖ thèng lµ liªn kÕt thùc cßn liªn kÕt gi÷a c¸c tÇng kh¸c lµ liªn kÕt ¶o hay liªn kÕt logic. M« h×nh cña kiÕn tróc nµy nh sau: HÖ thèng A Giao thøc tÇng N HÖ thèngB TÇng N TÇng N TÇng N-1 TÇng N-1 Giao TÇng i+1 thøc tÇng i TÇng i+1 TÇng i TÇng i TÇng i-1 TÇng i-1 Giao TÇng 2 thøc tÇng 1 TÇng 2 TÇng1 TÇng 1 §êng truyÒn vËt lý H×nh 1: kiÕn tróc ph©n t©ng tæng qu¸t II. M¤ H×NH THAM CHIÕU OSI Tõ sù ph©n tÇng nãi trªn cho nªn viÖc chuÈn ho¸ c¸c m¹ng m¸y tÝnh tõ c¸c h·ng kh¸c nhau ®Ó chóng cã thÓ truyÒn th«ng ®îc víi nhau lµ ®iÒu tÊt yÕu. C¸c tæ chøc ®I ®Çu trong viÖc chuÈn ho¸ nh : • International organization for standization(ISO) lµ tæ chøc tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ ho¹t ®éng díi sù b¶o trî cña liªn hîp quèc bao gåm c¸c thµnh viªn cña c¸c c¬ quan tiªu chuÈn ho¸ cña nhiÒu quèc gia.ISO tæ chøc thµnh c¸c ban kÜ thuËt phô tr¸ch nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña xö lý th«ng tin. Mæi tæ chøc l¹i chia thµnh nhiÒu tiÓu ban, mæi tiÓu ban gåm nhiÒu nhãm ®¶m nhËn c¸c vÊn ®Ò chuyªn s©u. • CommitÐ consultative international pour tÐlÐgraphe Ðt tÐlÐphone(CCITT) lµ tæ chøc t vÊn quèc tÕ vÒ ®iÖn tÝn vµ ®iÖn tho¹i. tæ chøc nµy còng ho¹t ®éng díi sù b¶o trî cña liªn hîp quèc víi c¸c thµnh viªn thuéc c¸c c¬ quan bu chÝnh viÔn th«ng cña c¸c quèc gia hay t nh©n. c¸ch ho¹t ®éng gièng ISO nhng s¶n phÈm cña nã kh«ng gäi lµ chuÈn mµ gäi lµ khuyÕn nghÞ. Tæ chøc nµy ban hµnh khuyÕn nghÞ lo¹i –V liªn quan ®Õn c¸c m¹ng truyÒn d÷ liÖu, khuyÕn nghÞ lo¹i –X liªn quan ®Õn c¸c m¹ng truyÒn d÷ liÖu c«ng céng vµ lo¹i –I dµnh cho m¹ng CSDN. CCITT chuÈn ho¸ m¹ng sím h¬n ISO vµ s¶n phÈm cña nã ®îc tæ chøc ISO thõa nhËn vµ ban hµnh nh chuÈn quèc tÕ vµ ngîc l¹i c¸c chuÈn cña ISO còng ®îc CCITT thõa nhËn vµ ban hµnh nh lµ mét khuyÕn nghÞ. C¸c khuyÕn nghÞ chuÈn cña CCITT nh lµ 2 X.200,X.211,X.212,X.213,X.214,X.215,X.216,X.217. c¸c chuÈn cña ISO nh 8649,8822,8326,8072,8886,8802/2,8802/3,8802/4,8802/5,… NgoµI hai tæ chøc trªn cßn cã institute of electrical and electronics engineers(IEEE),european computer manufactures association(ECMA), american national standards institute(ANSI),…lµ nh÷ng tæ chøc tiªn phong trong viÖc chuÈn ho¸ m¹ng côc bé. B»ng mét næ lùc toµn diÖn nh»m nhËn diÖn vµ chuÈn hãa tÊt c¶ c¸c cÊp ®é cña sù truyÒn th«ng cÇn thiÕt trong m¹ng m¸y tÝnh, tæ chøc ISO ®· ph¸t triÓn mét m« h×nh m¹ng gäi lµ m« h×nh tham chiÕu cho viÖc kÕt nèi c¸c hÖ thèng më OSI(open systems interconnection). M« h×nh nµy chia sù truyÒn th«ng thµnh b¶y cÊp ®é. M« h×nh nµy ®îc dïng lµm c¬ së ®Ó kÕt nèi c¸c hÖ thèng më phôc vô cho c¸c øng dông ph©n t¸n. Nguyªn t¾c x©y dùng m« h×nh tham chiÕu OSI : •Sè lîng c¸c tÇng cµng Ýt cµng tèt, nghÜa lµ c¸c tÇng kh«ng thiÕu,kh«ng thõa •T¹o ranh giíi gi÷a c¸c tÇng sao cho ranh giíi gi÷a c¸c tÇng vµ m« t¶ c¸c dÞch vô lµ tèi thiÓu, ®ång thêi ta cã thÓ chuÈn ho¸ giao diÖn t¬ng øng. •Qu¸ tr×nh ph©n tÇng ph¶I lµm sao cho c¸c tÇng cã chøc n¨ng vµ c«ng nghÖ kh¸c nhau th× t¸ch biÖt nhau. •C¸c tÇng cã chøc n¨ng gièng nhau th× ®îc ®Æt vµo mét tÇng. •§Þnh vÞ c¸c chøc n¨ng cña c¸c tÇng ®Ó khi ta thiÕt kÕ l¹i c¸c tÇng nµy th× kh«ng ¶nh hëng ®Õn c¸c tÇng kh¸c kÕ nã. •T¹o mét tÇng khi d÷ liÖu ®îc xö lý mét c¸ch kh¸c biÖt. •Khi ta thay ®æi chøc n¨ng vµ giao thøc cña c¸c tÇng th× kh«ng ¶nh hëng ®Õn c¸c tÇng kh¸c. •Mæi tÇng cã giao diÖn víi c¸c tÇng trªn vµ díi nã. Khi cÇn thiÕt th× ta cã thÓ chia c¸c tÇng thµnh c¸c tÇng con. •Cã thÓ huû bá c¸c tÇng con khi cÇn thiÕt. •T¹o c¸c tÇng con cho phÐp giao diÖn víi c¸c tÇng kÒ cËn. Trong thùc tÕ khi nghiªn cøu vÒ m« h×nh OSI kh«ng ph¶I tÊt c¶ c¸c m¹ng ®Òu ph©n tÇng t¬ng øng víi mæi tÇng trong sè b¶y tÇng cña m« h×nh OSI. M« h×nh nµy phôc vô cho nÒn c«ng nghiÖp m¸y tÝnh nh lµ mét ®iÓm tham chiÕu khi chóng ta ®Ò cËp tíi c¸c cÊp ®é hay c¸c tÇng trong m¹ng. §iÒu thó vÞ cña m« h×nh OSI chÝnh lµ nã høa hÑn gi¶I ph¸p cho vÊn ®Ò truyÒn th«ng gi÷a c¸c m¸y tÝnh lµ kh«ng gièng nhau. Hai hÖ thèng dï kh¸c nhau th× nã còng cã thÓ truyÒn th«ng mét c¸ch hiÖu qu¶ nÕu chóng cïng thùc hiÖn mét sè ®iÒu kiÖn chung nhÊt: •Chóng cµI ®Æt cïng mét tÇng c¸c chøc n¨ng truyªng th«ng. •C¸c chøc n¨ng nµy ®îc tæ chøc thµnh cïngmét tËp c¸c tÇng. C¸c tÇng ®ång møc ph¶I cung cÊp c¸c chøc n¨ng nh nhau nhng ph¬ng thøc cung cÊp kh«ng nhÊt thiÕt ph¶I nh nhau. •Nh÷ng tÇng ®ång møc ph¶I sö dông giao thøc chung. Sau ®©y lµ kiÕn tróc ph©n tÇng theo m« h×nh OSI: HÖ thèng A application presentation session transport networks datalink phisical Giao thøc t©ng 7 Giao thøc t©ng 6 Giao thøc t©ng5 Giao thøc tÇng4 Giao thøc t©ng 3 Giao thøc t©ng 2 Giao thøc t©ng 1 3 HÖ thèngB TÇng øng dông TÇng tr×nh diÔn TÇng phiªn(Héi) TÇng giao vËn TÇng liªn kÕt TÇng m¹ng TÇng vËt lý §êng truyÒn vËt lý H×nh 2: M« h×nh OSI Tuy nhiªn ®Ó c¸c ®iÒu kiÖn trªn ®îc ®¶m b¶o th× cÇn ph¶I cã c¸c chuÈn. C¸c chuÈn nµy ph¶I x¸c ®Þnh chøc n¨ng vµ dÞch vô ®îc cung cÊp bëi mét tÇng còng nh giao thøc gi÷a c¸c tÇng ®ång møc. §Ó hiÓu ®îc cÒ tÇng còng nh giao thøc gi÷a c¸c tÇng tríc hÕt ta t×m hiÓu kh¸I niÖm vÒ thùc thÓ(entity). Thùc thÓ chÝnh lµ mét tiÕn tr×nh trong hÖ ®a xö lý hay cã thÓ lµ mét ch¬ng tr×nh con.Ta quy íc: (N)entity lµ thùc thÓ tÇng n Nh vËy, mæi tÇng trong hÖ thèng cã mét hoÆc nhiÒu thùc thÓ, thùc thÓ tÇng N (N) entity cµI ®Æt c¸c chøc n¨ng tÇng N vµ giao thøc truyÒn th«ng víi (N) entity trong c¸c hÖ thèng kh¸c. mæi thùc thÓ truyÒn th«ng víi c¸c thùc thÓ ë c¸c tÇng kÒ cËn nã th«ng qua mét giao diÖn. Giao diÖn bao gåm mét hoÆc nhiÒu ®iÓm truy cËp dÞch vô (server access point-SAP). (N-1)entity cung cÊp dÞch vô cho (N)entity th«ng qua viÖc gäi c¸c hµm nguyªn thuû. Hµm nguyªn thuû chØ rá chøc n¨ng cÇn thùc hiÖn vµ ®îc dïng ®Ó chuyÓn d÷ liÖu vµ th«ng tin ®iÒu khiÓn. TÇng N+1 Interface TÇng N (N) entity Interface TÇng N-1 Pr«tcol (N) entity SAP H×nh 3 : Quan niÖm tÇng theo m« h×nh OSI. T¬ng t¸c gi÷a c¸c tÇng kÒ nhau b»ng bèn kiÓu hµm nguyªn thuû nh sau: •Request (yªu cÇu): lµ hµm nguyªn thuû ngêi sö dông dÞch vô dïng ®Ó gäi mét chøc n¨ng. •Indication (chØ b¸o): lµ hµm nguyªn thuû mµ nhµ cung cÊp dÞch vô dïng ®Ó gäi mét chøc n¨ng hay chØ b¸o mét chøc n¨ng ®· ®îc gäi ë mét ®iÓm truy cËp dÞch vô SAP. •Response (tr¶ lêi): lµ hµm nguyªn thuû mµ ngêi sö dông dÞch vô dïng ®Ó hoµn tÊt mét chøc n¨ng ®· ®îc gäi tõ tríc bëi mét hµm nguyªn thuû indication. •Confirm (X¸c nhËn): lµ hµm nguyªn thuû mµ ngêi cung cÊp dÞch vô dïng ®Ó hoµn tÊt mét chøc n¨ng ®· ®îc gäi tõ tríc bëi hµm Request ngay t¹i ®iÓm truy cËp dÞch vô ®ã. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña c¸c hµm nguyªn thuû: HÖ thèng hÖ thèng B ngêi sö dông dÞch vô TÇng N A TÇng N 4 TÇng N-1 TÇng N-1 request confirm response SAP indication interface SAP Ngêi cung cÊp dÞch vô Hinh 4 : Nguyªn lý ho¹t ®éng cña c¸c hµm nguyªn thuû. Nh×n vµo s¬ ®å trªn ta thÊy r»ng quy tr×nh thùc hiÖn mét giao thøc t¬ng t¸c theo tr×nh tù thêi gian gi÷a hai hÖ thèng nh sau: • TÇng N cña hÖ thèng A göi xuèng tÇng N-1 mét hµm Request. • TÇng N-1 cña hÖ thèng A cÊu t¹o mét ®¬n vÞ d÷ liÖu ®Ó göi yªu cÇu ®ã sang tÇng N-1 cña hÖ thèng B theo giao thøc mµ tÇng N ®· x¸c ®Þnh. • Khi nhËn ®îc yªu cÇu, tÇng N-1 cña hÖ thèng B chØ b¸o lªn tÇng N cña nã b»ng hµm Indication. • TÇng N cña hÖ thèng B tr¶ lêi b»ng hµm response göi trë l¹i tÇng N-1 kÒ nã. • TÇng N-1 cña hÖ thèng B cÊu t¹o d÷ liÖu ®Ó göi tr¶ lêi ®ã vÒ tÇng N-1 cña hÖ thèng A theo giao thøc tÇng N-1 ®· x¸c ®Þnh. • NhËn ®îc tr¶ lêi tÇng N-1 cña hÖ thèng A x¸c nhËn víi tÇng N kÒ trªn nã b»ng hµm Confirm, kªt thóc qu¸ tr×nh gi÷a hai hÖ thèng. C¸c hµm nguyªn thuû ®îc gäi ®Õn hay göi ®I tõ mét ®iÓm truy cËp dÞch vô. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña c¸c hµm nguyªn thuû lµ mét kiÓu héi tho¹i cã x¸c nhËn do ngêi sö dông dÞch vô sÏ ®îc x¸c nhËn do ngêi sö dông dÞch vô sÏ ®îc x¸c nhËn tõ ngêi cung cÊp dÞch vô r»ng yªu cÇu ®· ®îc chÊp nhËn. §¬n vÞ d÷ liÖu trong giao thøc t©ng N ký hiÖu lµ (N)PDU (protocol data unit). Mét thùc thÓ ë tÇng N cña hÖ thèng nµy kh«ng thÓ truyÒn trùc tiÕo tíi mét thùc thÓ tÇng N cña hÖ thèng kh¸c mµ nã ph¶I chuyÓn xuèng tÇng thÊp nhÊt ch¼ng h¹n nh tÇng vËt lý mµ ë ®ã d÷ liÖu ®îc truyÒn qua ®êng truyÒn vËt lý. §¬n vÞ d÷ liÖu tÇng N gäi t¾t lµ (N)PDU khi chuyÓn xuèng tÇng N-1 sÏ trë thµnh mét ®¬n vÞ d÷ liÖu cho dÞch vô cña tÇng N gäi t¾t lµ (N-1)SDU. PhÇn th«ng tin ®iÒu khiÓn cña tÇng N-1 lµ (N-1)PCI sÏ bæ sung vµo ®Çu cña (N1)SDU vµ trë thµnh (N-1)PDU. (N-1)PDU chuyÓn xuèng N-2 sÏ trë thµnh (N-2)SDU ta l¹i thªm (N-2)PCI sÏ trë thµnh (N-2)PDU. 5 Mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ d÷ liÖu cña c¸c tÇng trong mét hÖ thèng ph¸t d÷ liÖu nh sau: TÇng N+1 TÇng N (N)PDU (N)PCI (N)SDU TÇng N-1 (N)PDU (N-1)PCI (N-1)SDU (N-1)PDU H×nh 5 : Quan hÖ hi÷a c¸c ®¬n vÞ d÷ liÖu Bªn hÖ thèng nhËn qu¸ tr×nh sÏ diÔn ra tr×nh tù ngîc l¹i. khi qua mæi tÇng PCI t¬ng øng cña mæi tÇng sÏ ®îc t¸ch ra khái PDU tríc khi d÷ liÖu ®I lªn tÇng trªn. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ d÷ liÖu ë c¸c tÇng trong mét hÖ thèng nhËn d÷ liÖu nh sau: TÇng N+1 TÇng N TÇng N-1 (N)PDU (N)SDU (N)PDU (N)PCI (N-1)SDU (N-1)PCI (N-1)PDU H×nh 6 : Quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ d÷ liÖu ë c¸c tÇng kÒ nhau trong hÖ thèng nhËn d÷ liÖu. Ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¸c tÇng trong m« h×nh OSI : Cã hai ph¬ng thøc ho¹t ®éng chÝnh: ph¬ng thøc cã liªn kÕt vµ ph¬ng thøc kh«ng liªn kÕt. + Ph¬ng thøc ho¹t ®éng cã liªn kÕt lµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng mµ trong ®ã c¸c thùc thÓ ®ßng møc ®îc thiÕt lËp mét liªn kÕt logic tríc khi truyÒn d÷ liÖu . §èi víi ph¬ng thøc ho¹t ®éng cã liªn kÕt th× qu¸ tr×nh truyÒn th«ng ph¶I th«ng qua ba giai ®o¹n, mæi giai ®o¹n thêng thÓ hiÖn b»ng mét hµm t¬ng øng. •ThiÕt lËp liªn kÕt logic: c¸c thùc thÓ ®ång møc ë hai hÖ thèng tho¶ hiÖp víi nhau vÒ c¸c tham sè dïng trong giai ®o¹n truyÒn d÷ liÖu. Giai do¹n nµy thÓ hiÖn b»ng hµm CONNECT. •TruyÒn d÷ liÖu: d÷ liÖu ®îc truyÒn kÌm theo c¸c qu¸ tr×nh kiÓm so¸t læi, kiÓn so¸t luång d÷ liÖu nh»m t¨ng cêng hiÖu suÊt vµ chÊt lîng truyÒn tin. Giai ®o¹n nµy thÓ hiÖn b»ng hµm DATA. 6 •Huû bá liªn kÕt: gi¶I phãng c¸c tµI nguyªn hÖ thèng ®· ®îc cÊp ph¸t trong liªn kÕt ®Ó cho liªn kªt kh¸c. giai ®o¹n nµy thÓ hiÖn b»ng hµm DISCONNECT. Ph¬ng thøc nµy cho phÐp ta truyÒn d÷ liÖu cã ®é tin cËy cao do qu¸ tr×nh kiÓm so¸t vµ qu¶n lý chÆt chÏ theo tõng liªn kÕt logic. Tuy nhiªn viÖc cµI ®Æt ®ã lµ phøc t¹p. B»ng c¸ch sö dông 4 hµm nguyªn thuû ®· cã Request, Confirm, Indication,Response) kÕt hîp víi 3 hµm trªn ta sÏ cã 12 thñ tôc chÝnh ®Ó x©y dùng c¸c dÞch vô vµ giao thøc chuÈn theo m« h×nh OSI. + Ph¬ng thøc ho¹t ®éng kh«ng liªn kÕt chÝnh lµ ph¬ng thøc trong ®ã chØ cã duy nhÊt mét giai ®o¹n truyÒn d÷ liÖu . Ph¬ng thøc nµy cho phÐp c¸c PDU truyÒn ®I ®Õn ®Ých b»ng nhiÒu con ®êng kh¸c nhau rÊt thÝch nghi víi sù thay ®æi tr¹ng th¸I cña m¹ng nhng sÏ rÊt khã kh¨n trong vÊn ®Ò tËp hîp l¹i c¸c PDU lu chuyÓn tíi ngêi sö dông . Hai ph¬ng thøc ho¹t ®éng trªn ®Òu cã u vµ nhîc ®iÓm. Tuú théc vµo yªu cÇu vÒ chÊt lîng, hiªu qu¶, ®é tin cËy.. cña viÖc truyÒn tin mµ lùa chän ph¬ng thøc truyÒn tin thÝch hîp. Hai tÇng kÒ nhau cã thÓ sö dông hai ph¬ng thøc kh¸c nhau hoÆc cïng nhau. TÇng vËt lý 1.Vai trß vµ chøc n¨ng cña tÇng vËt lý Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, tÇng vËt lý cung cÊp c¸c ph¬ng tiÖn ®iÖn, c¬ ,chøc n¨ng, thñ tôc ®Ó thiÕt lËp,duy tr× vµ gi¶i phãng liªn kÕt vËt lý gi÷a c¸c hÖ thèng. -Thuéc tÝnh ®iÖn liªn quan ®Õn sù biÓu diÓn c¸c bÝt tøc c¸c møc ®iÖn thÕ vµ tèc ®é truyÒn bÝt. -Thuéc tÝnh c¬ liªn quan ®Õn tÝnh chÊt vËt lý cña giao diÖn víi mét ®¬ng truyÒn. -Thuéc tÝnh chøc n¨ng cung cÊp c¸c chøc n¨ng ®îc thùc hiÖn bëi c¸cphÇn tø cña giao diÖn vËt lý, giöa mét hÖ thèng vµ ®êng truyÒn. -Thuéc tÝnh thñ tôc liªn quan ®Õn giao thøc ®iÒu khiÓnviÖc truyÒn c¸c x©u bit qua ®êng truyÒn vËt lý. TÇng vËt lý lµ t©ng thÊp nhÊt giao diÖn víi ®êng truyÒn vËt lý, khi d÷ liÖu tõ tÇng liªn kÕt d÷ liÖu truyÒn trùc tiÕp tíi tÇng vËt lý th× sÏ kh«ng cã PDU cho tÇng vËt lý, nghÜa lµ kh«ng cã PCI cho tÇng vËt lý mµ d÷ liÖu ®îc truyÒn ®i theo dßng bit. §©y lµ ®iÓn kh¸c biÖt gi÷a tÇng vËt lý víi c¸c tÇng kh¸c. 2. M«i trêng thùc vµ m«i trêng logic cña tÇng vËt lý A C¸p ®ång trôc C¸p quang Modem B Transducer H×nh 7 : M«i trêng thùc Gi¶ sö hai hÖ thèng A vµ B lµ hai hÖ thèng më ®îc nèi víi nhau th«ng qua mét ®o¹n c¸p ®ßng trôc vµ mét ®o¹n c¸p quang. Modem cã nhiÖn vô chuyÓn tÝnh hiÖu sè tõ hÖ thèng A thµnh tÝnh hiÖu t¬ng tù dÓ truyÒn trªn c¸p ®ång trôc vµ l¹i chuyÓn ®æi trë l¹i thµnh tÝnh hiÖu sè.TRANDUCER chuyÓn ®æi 7 tÝnh hiÖu ®iÖn thµnh ¸nh s¸ng ®Ó truyÒn trªn c¸p quang vµ biÕn ®æi ngîc l¹i thµnh xung ®iÖn ®Ó ®i vµo hÖ thèng B. Thùc thÓ tÇng vËt lý Thùc thÓ tÇng vËt lý Thùc thÓ tÇng vËt lý SAP Liªn kÕt ®êng truyÒn vËt lý Hinh 8:M«i trêng logic Mét thùc thÓ vËt lý lµ méi cÊu tróc logic giao diÖn víi méi ®êng truyÒn vËt lý. C¸c thùc thÓ ®ã cã trong hÖ thèng A vµ B nhng còng cã méi thùc thÓ vËt lý giao diÖn gi÷a Modem vaTRANDUCER. Thùc thÓ nµy gäi lµ bé chuyÓn tiÕp ho¹t ®éng ë tÇng vËt lý giao diÖn gi÷a hai ®¬ng truyÒn v©t lý kh¸c nhau. SÏ cã mét giao thøc tån tai gi÷a c¸c thùc thÓ ®ã ®Ó quy ®Þnh ph¬ng thøc ho¹t ®éng còng nh tèc ®é truyÒn. Giao thøc nµy sÏ ®éc lËp tèi ®a víi ®êng truyÒn vËt lý ®Ó mét hÖ thèng cã thÓ giao diÖn víi nhiÒu ®êng truyÒn vËt lý kh¸c nhau. Nh v¹y giao thøc cho tÇng vËt lý bao gåm giao thøc gi÷a c¸c thùc thÓ vµ giao thøc víi ®êng truyÒn. 3. Ph©n biÖt hai kh¸i niÖmDTEvµ DCE DTE(data terminal equipment) lµ thiÕt bÞ ®Çu cuèi d÷ liÖu. DTE lµ thuËt ng÷ chung dïng ®Ó chØ c¸c m¸y cña ngêi sö dông cuèi, cã thÓ lµ mét m¸y tÝnh hoÆc mét tr¹m cuèi(terminal). TÊt c¶ c¸c øng dông cña ngêi sö dông nh ch¬ng tr×nh d÷ liÖu ®Òu n»m ë DTE. C¸c m¸y tÝnh nèi l¹i víi nhau nh»m cho c¸c DTE cã thÓ trao ®æi d÷ liÖu, chia sÏ tµi nguyªn. DCE(data circuit terminating equipment) lµ thiÕt bÞ cuèi kªnh d÷ liÖu. DCE lµ thu©t ng÷ chung ®Ó chØ c¸c thiÕt bÞ lµm nhiÖm vô nèi c¸c DTE víi c¸c ®êng truyÒn th«ng. Nã cã thÓ lµ mét Modem,Transdecer,...Hay nã cã thÓ lµ mét m¸y tÝnh víi nhiÖm vô nh mét nót m¹ng. DCE cã thÓ ®îc cµi ®Æt ngay bªn trong DTE hoÆc ®øng ®éc lËp. NhiÖm vô chÝnh cña nã lµ chuyÓn ®«Ø tÝnh hiÖu biÓu diÔn d÷ liÖu cña ngêi sö dông thµnh d¹ng tÝn hiÖu chÊp nhËn ®îc cña ®êng truyÒn vµ ngîc l¹i. 4. C¸c chuÈn quan träng cho giao diÖn vËt lý. V24/RS-232-C Hai chuÈn t¬ng øng cña CCITT vµ EIA nh»m ®Þnh nghÜa giao diÖn tÇng vËt lý gi÷a DTE vµ DCE. -VÒ ph¬ng diÖn c¬ th× chuÈn nµy sö dông ®Çu nèi 25 ch©n nªn ta ph¶i dïng c¸p 25 sîi ®Ó nèi DTE vµ DCE. -VÒ ph¬ng diÖn ®iÖn th× chuÈn nµy quy ®Þnh c¸c tÝn hiÖu sè nhÞ ph©n: 0 t¬ng øng víi møc ®iÖn thÕ nhá h¬n -3V vµ 1 t¬ng øng víi møc ®iÖn thÕ lín h¬n +3V. TÝn hiÖu qua giao diÖn nµy kh«ng vît qu¸ 20kb/s víi kho¶ng c¸ch díi 15 m. Trong chuÈn nµy cã c¸c m¹ch,mæi chiÒu cã mét m¹ch d÷ liÖu nªn cã thÓ ho¹t ®éng ph¬ng thøc ho¹t ®éng hai chiªud ®ång thêi.Mét d©y ®Êt ®îc c¸ch ly b¶o vÖ cßn l¹i lµm viÖc nh lµ m¹ch tr¶ lêi cho c¶ hai m¹ch d÷ liÖu. Mét sè m¹ch chuÈn trong chuÈn nµy nh sau: Tªn m¹ch Chøc n¨ng Híng Data signals -transmitted data(BA) D÷ liÖu ®îc t¹o bëi DTE 8 DTE-DCE -received data(BB) Control signals -reqesst to send(CA) -clear to send(CB) D÷ liÖu nhËn ®îc bëi DTE DCE-DTE DTE muèn truyÒn d÷ liÖu DCE s½n sµng ®Ó truyÒn tr¶ lêi cho request to send DCE s½n sµng lµm viÖc DTE s½n sµng lµm viÖc ChØ r»ng DCE ®ang nhËn mét tÝn hiÖu ringing trªn kªnh ChØ r»ng DCE ®ang nhËn mét tÝn hiÖu sãng mang Kh¼ng ®Þnh khi cã c¨n cø ®Ó tin r¨ng d÷ liÖu nhËn ®îc ®· bÞ lçi DTE-DCE DCE-DTE -data signal rate Kh¼ng ®Þnh ®Ó chän tèc ®é d÷ liÖu selector(CH) -data signals rate Kh¼ng ®Þnh ®Ó chän tèc ®ä d÷ liÖu selector(CI) Timing Sygnals -transmitter signal element Clocking signals, c¸c chuyÓn ®æi ON vµ timing(DA) OFF x¶y ra ë trung t©m mæi phÇn tö tÝn hiÖu -transmitter signal element Clocking signals nh trªn liªn quan ®Õn timing(DB) m¹ch BA -receiver signal element Clocking signal nh trªn liªn quan ®Õn timing(DD) m¹ch BB Ground -protective ground(AA) Nèi víi khung m¸y vµ cã thÓ víi ®Êt bªn ngoµi -signal ground(AB) ThiÕt l©p tiÕp ®Êt chung cho tÊt c¶ c¸c m¹ch DTE-DCE -data set ready(CC) -data terminal ready(CD) -ring indicator(CE) -carrier detect(CF) -signals quality detector(CG) DCE-DTE DTE-DCE DCE-DTE DCE-DTE DCE-DTE DCE-DTE DTE-DCE DCE-DTE DCE-DTE NA NA Víi ph¬ng thøc truyÒn ®ång bé th× ph¶i cã tÝn hiÖu ®ång hå ®Ó ®ång bé ho¸ c¸c bit. NÕu mét Modem ®ång bé ®ù«c th× dïgn c¶ hai chøc n¨ng ®iÒu chÕ vµ gi¶i ph¸p ®iÒu chÕ ®Òu ph¶i cã m«tþ tÝn hiÖu ®ång hå ®Ó thùc hiÖn viÖc gi¶i m· vµ m· ho¸ tÝn hiÖu. V× vËy,Modem cÇn cc\ung cÊp c¸c ®ång hå göi vµ nhËn cho xc¸c m¹ch ®iÒu khiÓn giao diÖn c¸c DTE. NÐu ta dïng Modem kh«ng ®ång bé th× sÏ kh«ng cÇn cã ®ång hå trong Modem. NÕu hai thiÕt bÞ qu¸ gÇn th× hai DTE cã thÓ truyÒn trùc tiÕp tÝn hiÖu cho nhau. HiÖ nay chuÈn nµy cßn cã tªn lµ EIA-232-D RS-449/422-A/423-A chuÈn nµy ra ®êi nh»m kh¾c phôc sù h¹n chÕ vÒ tèc ®é vµ kho¶ng c¸ch. EIA cho ra ®êi mét tËp chuÈn míi ®Ó thay thÕ cho c¸c chuÈn trªn nh: RS-449,RS-422-A,RS-423-A. RS-449 ®Þnh nghÜa c¸c ®Æc trng c¬,chøc n¨ng, thñ tôc. Nh×n chung c¸c chuÈn míi nµy tiªn tiÕn h¬n chuÈn cò v× nã tiÕp nhËn c¸c u viÖt cña c«ng nhgÖ m¹ch tæ hîp. Kh¾c phôc ®îc tèc ®é vµ kho¶ng c¸ch truyÒn dÈn. c¸c khuyÕn nghÞ lo¹i X cña CCITT cã rÊt nhiÒu hÖ thèng sö dông khuyÕn nghÞ lo¹i nµy cña CCITT cho tÇng vËt lý khuyÕn nghÞ X21 ®Æc t¶ mét ®Çu nèi 15 ch©n sö dông víi c¸c m¹ch nh sau: Tªn m¹ch Chøc n¨ng Híng -Signal ground NA 9 -DTE common return(GA) -transmit(t) -receive(R) -Dïng ®Ó mang d÷ liÖu sö dông lÉn th«ng tin ®iÒu khiÓn, phô thuéc vµo tr¹ng th¸i cña C vµ I -Nh T cho híng ngîc l¹i DTE-DCE DCE-DTE DTE-DCE -control(C) -cung cÊp th«ng tin ®iÒu khiÓn tíi DCE DCE-DTE -indication(i) -signal element timing(S) -byte timing(b) -Cung cÊp c¸c chØ b¸o DTE -Thùc hiÖn ®ång bé bit -thùc hiÖn ®ång bé byte DCE-DTE DCE-DTE Gièng nh RS-232-C vµ RS-449 cã m¹ch truyÒn theo c¶ hai chiÒu. C¸c m¹ch ë ®©y cã thÓ cung cÊp c¶ d÷ liÖu ngêi sö dông lÉn th«ng tin ®iÒu khiÓn. Nhoµi ra cßn cã hai m¹ch kh¸c lµ C vµ I t¬ng øng cho mçi chiÒu dµnh chØ th«ng tin ®iÒu khiÓn vµ tr¹ng th¸i. Chóng kh«ng mang c¸c dßng d÷ liÖu sè mµ cã thÓ lµ tr¹ng th¸i ON hay OFF. X21 ®îc ®Þnh nghÜa cho chÕ ®é truyÒn ®ång bé nªn cã mét m¹ch ®ång bé bÝt. X21 chÊp nhËn chÕ ®é truyÒn c©n b»ng vµ kh«ng c©n b»ng nªn còng cã sù h¹n chÕ vÒ tèc ®é vµ kho¶ng c¸ch. Trong mét sè trêng hîp th× chØ cã chÕ ®é c©n b»ng ®ù¬c sö dông trªn tÊt c¶ c¸c m¹ch. TÊt c¶ c¸c thñ tôc ®Þnh nghÜa cho c¸c m¹ch X21 ®îc thùc hiÖn qua mét d¹ng chuyÓn m¹ch kªnh. X21 sö dông c¸c chuæi ký tù ®iÒu khiÓn t¹o ra mét tËp kh«ng giíi h¹n c¸c kh¶ n¨ng tuy chän dµnh cho c¸c yªuµnafu trong t¬ng lai. X21 thÓ diÖn tÝnh mÒm dÎo vµ hiÖu qu¶ h¬n so víi chuÈn RS-232-C vµ RS449. Ngoµi X21,CCITT cßn ®Þnh nghÜa khuyÕn nghÞ X21 bit ®Ó dung cho tÇng vËt lý cña c¸c m¹ch chuyÓn m¹ch gãi X25. X21 bit sö dông m¹ch V.24. Ngoµi c¸c chuÈn nãi trªn th× CCITT cßn ®a ra mét sè khuyÕn nghÞ vÒ c¸c dÞch vô gi÷a c¸c tÇng vËt lý, vµ tÇng liªn kÕt d÷ liÖu cña m« h×nh OSI cã tªn lµ X.211.chuÈn nµy m« t¶ viÖc sö dông 6 hµm nguyªn thuû ®Ó thiÕt lËp, duy tr× vµ huû bá mét liªn kÕt vËt lý. tÇng liªn kÕt d÷ liÖu 1. Vai trß vµ chøc n¨ng cña tÇn liªn kÕt d÷ liÖu TÇng liªn kÕt d÷ liÖu cung cÊp c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng tin qua liªn kÕt vËt lý ®¶m b¶o ®é tin cËy th«ng qua c¬ chÕ ®ång bé ho¸, kiÓm so¸t luång d÷ liÖu Cã nhiÒu giao thøc ®îc x©y dùng cho tÇng liªn kÕt ë d÷ liÖu gäi chung lµ DLP (Data Link Protocol). C¸c DLP ®îc chia thµnh hai lo¹i: ®ång bé (synchronous DLP ) vµ dÞ bé (asynchronous DLP ). Lo¹i ®ång bé l¹i chia thµnh hai nhãm lµ híng kÝ tù (character-oriented) vµ híng bit (bitoriented). H×nh sau minh ho¹ giao thøc cho tÇng liªn kÕt d÷ liÖu: 10 Data lind Protocols(DLPs) Asynchronous Synchronous H×nh 9: C¸c giao thøc tÇng liªn kÕt d÷ liÖuBit-Oriented Character-Oriented a) DLP kh«ng ®éng bé (dÞ béi) Giao thøc nµy sö dông ph¬ng thøc truyÒn kh«ng ®ång bé. Trong dßng d÷ liÖu cÇn truyÒn ®i ngêi ta sö dông c¸c bit ®Æc biÖt START vµ STOP ®Ó ®¸nh dÊu bit ®Çu tiªn vµ bit cuèi cña x©u bit biÓu diÔn ký tù. Ph¬ng thøc nµy kh«ng cÇn cã sù ®ång bé gi÷a ngêi göi vµ ngêi nhËn. Nã cho phÐp kÝ tù d÷ liÖu ®îc truyÒn ®i bÊt kú lóc nµo mµ kh«ng cµn chó ý ®Õn c¸c tÝn hiÖu ®· ®ång bé tríc ®ã. §©y lµ ph¬ng thøc truyÒn ®¬n gi¶n nªn nã ®îc sö dông trong hÇu hÕt c¸c m¸y tÝnh c¸ nh©n cã tèc ®é thÊp. b) DLP ®ång bé Ph¬ng thøc nµy kh«ng dïng c¸c bit ®Æc biÖt nh ph¬ng thøc trªn mµ nã chÌn c¸c kÝ tù ®Æc biÖt nh SYN (Synchronization), EOT (end of transmission) hay ®¬n gi¶n chØ lµ mé cê gi÷a c¸c d÷ liÖu cña ngêi sö dông ®Ó b¸o hiÖu cho ngêi nhËn biÕt d÷ liÖu HÖ thèng truyÒn th«ng ®ßi hái hai møc ®ång bé ho¸: -ë møc vËt lý: ®Ó gi÷ ®ång bé gi÷a c¸c ®ång hå cña ngêi göi vµ ngêi nhËn. -ë møc liªn kÕt d÷ liÖu: ®Ó ph©n biÖt d÷ liÖu víi c¸c cê vµ c¸c bit ®iÒu khiÓn kh¸c. 2.Giao thøc híng kÝ tù. Giao thøc híng kÝ tù ®îc x©y dùng dùa vµo mét ký tù ®Æc biÖt trªn mét bé m· chuÈn nµo ®ã. Giao thøc nµy dïng cho c¸c øng dông ®iÓm nèi ®iÓm lÉn nhiÒu ®iÓm. Giao thøc nµy ¸p dông cho 3 ph¬ng thøc truyÒn kh¸c nhau: Mét chiÒu, hai chiÒu lu©n phiªn, hai chiÒu ®ång thêi. Ph¬ng thøc mét chiÒu cã c¸c giao thøc truyÒn tÖp Kermit cho phÐp truyÒn file gi÷a hai m¸y PC hay gi÷a mét m¸y PC vµ mét m¸y chñ. Ph¬ng thøc hai chiÒu lu©n phiªn cã giao thøc BSC (Binary Synchronous Control). Giao thøc nµy ®îc ISO lÊy lµm c¬ së ®Ó x©y dùng giao thøc híng kÝ tù chuÈn quèc tÕ víi tªn gäi Basic Mode. Ph¬ng thøc hai chiÒu ®ång thêi cã rÊt Ýt giao thøc Giao thøc BSC ¸p dông cho trêng hîp ®iÓm - ®iÓm, hoÆc nhiÒu ®iÓm víi ph¬ng thøc truyÒn hai chiÒu lu©n phiªn. C¸c kÝ tù ®Æc biÖt bao gåm: SOH (start of header) ®Ó chØ b¾t ®Çu cña phÇn header cña mét ®¬n vÞ th«ng tin chuÈn. STX (start of text) chØ sù kÕt thóc mét header vµ b¾t ®Çu cña phÇn d÷ liÖu. 11 ETX (end of text) chØ sù kÕt thóc cña phÇn d÷ liÖu EOT (end of transmission) ®Ó chØ sù kÕt thóc viÖc truyÒn d÷ liÖu vµ gi¶i phãng liªn kÕt ETB (end of transmission Block) ®Ó chØ sù kÕt thóc cña mét khèi d÷ liÖu khi d÷ liÖu ®îc chia thµnh nhiÒu khèi. ENQ (enquiry) ®Ó yªu cÇu phóc d¸p tõ mét tr¹m xa. DLE (Data link escape) dïng thay ®æi ý nghÜa cña c¸c kÝ tù ®iÒu khiÓn truyÒn tin kh¸c. ACK (acknowledge) b¸o cho ngêi göi biÕt ®· nhËn tèt th«ng tin NAK (Negateve Acknowledge) ®Ó b¸o cho ngêi göi biÕt ®· nhËn kh«ng tèt th«ng tin SYN (Synchronous Idle) kÝ tù ®ång bé dïng ®Ó duy tr× sù ®ång bé gi÷a ngêi göi vµ ngêi nhËn. Trong giao thøc nµy, khu«n d¹ng tæng qu¸ cña mét khung d÷ liÖu nh sau: SOH Header STX Text ETX BCC Th«ng tin ®iÒu khiÓn d÷ liÖu - Header chøa th«ng tin ®iÒu khiÓn, th«ng thêng nã bao gåm sè thø tù cña khung vµ ®i¹ chØ cña tr¹m ®Ých. - BCC (Block Check Character) lµ 8 bit kiÓm tra lâi theo kiÓu bit ch½n lÎ cho c¸c kÝ tù thuéc vïng text ®èi víi giao thøc Basic Mode vµ 16 bit theo ph¬ng ph¸p kiÓm tra lçi vßng CRC-16 ®èi víi giao thøc Trong giao thøc BSC/Basic mode cã c¸c thñ tôc chÝnh nh sau: + Mêi truyÒn tin: Tr¹m A muèn mêi tr¹m B truyÒn tin th× A sÏ göi lÖnh sau ®Õn B: EOT B ENQ EOT : dïng ®Ó chuyÓn liªn kÕt sang tr¹ng th¸i ®iÒu khiÓn B: lµ ®Þa chØ cña tr¹m ®îc mêi truyÒn tin Khi nhËn lÖnh nµy nÕu cã tin ®Ó truúªn ®i th× tr¹m B cÊu tróc tin theo dµng chuÈn vµ göi ®i. NÕu kh«ng cã tin ®Ó truyÒn ®i B göi lÖnh EOT ®Ó tr¶ lêi. Tr¹m A sau khi göi lÖnh nÕu qu¸ mét thêi gian mµ kh«ng nhËn ®îc tr¶ lêi cña B hay nhËn ®îc tr¶ lêi sai th× nã sÏ chuyÓn sang tr¹ng th¸i phôc håi. + Mêi nhËn tin: tr¹m A muèn mêi tr¹m B nh¹n tin th× lóc ®ã tr¹m göi tíi tr¹m B lÖnh nh sau: EOT B ENQ NÕu tr¹m B nhËn tin th× nã sÏ göi ACK ®Ó tr¶ líi nÕu kh«ng th× nã sÏ göi NAK ®Ó tr¶ lêi. NÕu tr¹m B sau mé tthêi gian mµ kh«ng nhËn ®îc tr¶ lêi hay tr¶ lêi sai th× nã chuyÓn sang tr¹ng th¸i phôc håi. + Yªu cÇu tr¶ lêi: 12 •Mét tr¹m cÇn tr¹m kia tr¶ lêi mét yªu cÇu nµo ®ã ®· göi ®i th× nã chØ cÇn göi lÖnh ENQ. •Ngõng truyÒn tin göi lÖnh EOT •Muèn gi¶i phãng liªn kÕt göi lÖnh DLE vµ EOT + Tr¹ng th¸i phôc håi nh sau: LÆp l¹i lÖnh ®· göi n lÇn hay göi yªu cÇu tr¶ ll¬i n lÇn hay kÕt thcó truyÒn b»ng c¸ch göi lÖnh EOT 3.Giao thøc híng bit - Giao thøc HDLC (Hight- level Data link control) HDLC lµ giao thøc híng bit nghÜa lµ c¸c phÇn tö cña nã ®îc x©y dùng tõ cÊu tróc nhÞ ph©n vµ khi nhËn d÷ liÖu th× nã sÏ ®îc tiÕp nhËn lÇn lît tõng bit mét. Gi¨o thøc nµy sö dông cho c¶ hai trêng hîp: ®iÓm -®iÓm vµ nhiÒu ®iÓm víi ph¬ng thøc truyÒn hai chiÒu ®ång thêi. Khung HDLC cã hai khu«n d¹ng: chuÈn vµ më réng. Khu«n d¹ng tæng qu¸t cña mét khung cña HDLC nh sau: Flag Address Control Informtion FSC Flag H×nh: Khu«n d¹ng tæng qu¸t mét khung HDLC +Flag ®¸nh dÊu b¾t ®Çu vµ kÕt thcó mét khung Frame, vïng nµy cã kÝch thø¬c lµ 8 bit nh sau: 01111110. §Ó tr¸nh sù xuÊt hiÑn m· nµy trong néi dung cña khugn ngêi ta cã c¬ chÕ nh sau: khi d÷ liÖu truyÒn ®i, nÕu cã mét x©u bit cã 5 bit liªn tiÕp th× chÌn vµo mét bit 0. Khi nhËn nÕu thÊy xuÊt hiÖn mét bit 0 sau 5 bit 1 th× tù ®éng bá bit 0 nµy ®i. +Address: vïgn ®Þa chØ cña tr¹m ®Ých cña khung nã cã kÝch thíc 8 bit víi d¹ng chuÈn vµ 16 bit víi d¹ng më réng. +Control: lµ vïng ®Þnh danh c¸c lo¹i khung kh¸c nhau cña HDLC. HDLC cã 3 lo¹i khung chuÈn :  Khung lo¹i U (unnumbered frame) dïng ®Ó thiÕt lËp nªn liªn kÕt d÷ liÖu theo ph¬ng thøc ho¹t ®éng kh¸c nhau vµ gi¶i phãng liªn kÕt khi cÇn thiÕt. §©y lµ khung ®iÒu khiÓn. C¸c bit cña vïng control ®èi víi khung loÞa U nh sau: 1 1 M M P/F M M M Khung lo¹i U cã 5 bit M dïng ®Ó ®Þnh danh nªn sÏ cã 32 khung lo¹i U kh¸c nhau. P/F (poll/final bit) lµ bit thÓ hiÖn khung nµy lµ khung yªu cÇu hay mét khung tr¶ lêi. NÕu lµ bit P th× ta cã khung yªu cÇu vµ nÕu lµ bit F th× ta cã khung tr¶ lêi, nÕu p=1 th× trao quyÒn truyÒn tin cho tr¹m ®Ých, trong ph¬ng thøc tr¶ lêi chuÈn nÕu F=1 th× chØ r»ng ®©y lµ khung cuãi cïng trong d·y khung ®· truyÒn ®i cña tr¹m client. Sau ®ã tr¹m client sÏ ngõng truyÒn tin cho ®Õn khi nhËnhd dîc sù cho phÐp cña tr¹m chñ. Sau ®©y lµ 5 khung lo¹i U th«ng dôngvíi c¸c bit cña vïng ®iÒu khiÓn nh sau: , SNRM (Set Normal Response Mode) : ph¬ng thøc tr¶ lêi chuÈn. 1 1 0 0 P 0 0 1 Ph¬ng thøc tr¶ lêi chuÈn ®îc sö dông trong trêng hîp cÊu h×nh kh«ng c©n b»ng, tøc cã mét tr¹m ®iÒu khiÓn vµ c¸c tr¹m bÞ ®iÒu khiÓn , SARM (Set Asynchronous Response Mode): ph¬ng thøc tr¶ lêi dÞ béi. 13 1 1 1 1 P 0 0 0 Ph¬ng thøc tr¶ lêi dÞ béi cògn ®îc sö dông trong trêng hîp cÊu h×nh kh«ng c©n b»ng nhng c¸c tr¹m tí ®îc phÐp tiÕn hµnh viÖc truyÒn tin mµ kh«ng cÇn sù cho phÐp cña tr¹m chñ. Ph¬ng thøc nµy dïng trong trêng hîp ®iÓm -®iÓm víi ph¬ng thøc truyÒn hai chiÒu. , SABM (Set Asynchronous Balanced Mode): Ph¬ng thøc dÞ béi c©n b»ng. 1 1 1 1 P 1 0 0 Ph¬ng thøc nµy sö dông trong trêng hîp ®iÓm- ®iÓm víi ph¬ng thøc truyÒn hai chiÒu, hai tr¹m ®Òu cã vai trß nh nhau. , DISC (Disconnect) ®îc sö dông ®Ó gi¶i phãng liªn kÕt khi cÇn thiÕt 1 1 0 0 P 0 1 0 , UA (Unnumbered Acknowledgement) dïng ®Ó tr¶ lêi cho c¸c khung lo¹i U kh¸c. 1 1 0 0 F 1 1 0  Khung lo¹i I (Information Frames): dïng ®Ó chøa th«ng tin cña ngêi sö dông vµ trong ®ã cã ®¸nh sè thø tù ®Ó kiÓm so¸t. C¸c bit cña vïng control ®èi víi khung lo¹i I nh sau: 0 N(S) P/F N(R) N(S) lµ chØ sè thø tù cña khung I mµ tr¹m göi ®ang chê ®Ó nhËn vµ cho biÕt r»ng ®· nhËn tèt c¸c khung cã sè thø tù tõ khung nµy trë vÒ tríc.  Khung lo¹i S (Supervisory Frames) lµ khung ®iÒu khiÓn dïng ®Ó kiÓm so¸t lçi vµ kiÓm so¸t luång d÷ liÖu trong qu¸ tr×nh truyÒn tin. C¸c bit cña vïng control ®èi víi khung lo¹i S nh sau: 1 0 S S P/F N(R) Hai bit S ®Ó ®Þnh danh nh vËy cã 4 khung lo¹i S:  NÕu hai bit S cã gi¸ trÞ 0 0 th× ta cã khung RR (Receive Ready), khung nµy dïng ®Ó th«ng b¸o r»ng tr¹m nµy s½n sµng nhËn tin vµ còng th«ng b¸o r»ng ®· nhËn tèt c¸c khung cho ®Õn khung thø N(R)-1.  NÕu hai bit cã gi¸ trÞ 1 0 th× ta cã khung RNR (Receive Not Ready), khung nµy dïng ®Ó th«ng b¸o r»ng tr¹m nµy kh«ng s½n sµng nhËn tin ®ång thêi ®· nhËn tè c¸c khung cã thø tù ®Õn N(R)-1.  NÕu hai bit S cã gi¸ trÞ 0 1 th× ta cã khung REJ (Reject) khung nµy yªu cÇu truyÒn hoÆc truyÒn l¹i c¸c khung tõ N(R) trë ®i vµ ®ång thêi ¸m chØ r»ng ®· nhËn tè c¸c khung tõ N(R)-1 vÒ tríc.  NÕu hai bit S cã gi¸ trÞ lµ 1 1 th× ta cã khung SREJ (Selective Reject) khung nµy dïng ®Ó yªu cÇu truyÒn hoÆc truyÒn l¹i khung N(R) vµ ®ång thêi ¸m chØ r»ng ®· nhËn tèt c¸c khung tõ N(R)-1 vÒ tríc. +Information: lµ vïng chøa th«ng tin cÇn truyÒn ®i +FSC (Frame check Sequence) lµ vung ghi m· kiÓm so¸t lçi cho néi dung cña khung víi ph¬ng ph¸p kiÓm tra vßng CRC. - C¸c giao thøc c¶i biªn tõ HDLC: LAP ( link Access Procedure) t¬ng øng víi ph¬ng thøc tr¶ lêi dÞ béi cña HDLC trong trêng hîp kh«ng c©n b»ng. LAP- B (link Access Procedure Balanced) t¬ng øng víi ph¬ng thøc dÞ béi c©n b»ng cña HDLC trong trêng hîp c©n b»ng.  tÇng m¹ng 14 1. Vai trß vµ chøc n¨ng cña tÇng m¹ng. TÇng m¹ng cung cÊp c¸c ph¬ng tiÖn ®Ó truyÒn c¸c ®¬n vÞ d÷ liÖu qua m¹ng thËm chÝ qua mét m¹ng cña c¸c m¹ng. Hai chøc n¨ng quan träng cña m¹ng lµ chän ®êng vµ chuyÓn tiÕp. TÇng m¹ng ®îc ®¸nh gi¸ lµ phøc t¹p nhÊt trong sè c¸c tÇng cña m« h×nh OSI bëi v× nã ph¶i ®¸p øng nhiÒu kiÓu m¹ng vµ c¸c dÞch vô cung cÊp bëi nhiÒu m¹ng kh¸c nhau. Mét m¹ng chuyÓn m¹ch bao gåm nhiÒu nót vµ nèi víi nhau bëi c¸c liªn kÕt d÷ liÖu. Mçi gãi d÷ liÖu ®îc truyÒn tõ mét hÖ thèng më tíi mét hÖ thèng më kh¸c ph¶i ®îc chän ®êng qua mét chuçi c¸c nót. Mçi nót nhËn gãi d÷ liÖu vµ chuyÓn tiÕp tíi mét nót kh¸c. Nh vËy mçi nót trung gian ®Òu cã chøc n¨ng chuyÓn tiÕp vµ chän ®êng n»m ë tÇng m¹ng. Ngoµi ra tÇng m¹ng cßn cã mét sè chøc n¨ng nh thiÕt lËp, duy tr× vµ gi¶i phãng c¸c liªn kÕt logic, kiÓm so¸t lçi, kiÓm so¸t luång d÷ liÖu, ph©n kªnh, dån kªnh, c¾t hîp d÷ liÖu. 2. Kü thuËt chän ®êng. Chän ®êng lµ viÖc lùa chän mét con ®êng ®Ó truyÒn mét ®¬n vÞ d÷ liÖu tõ tr¹m nguån ®Õn tr¹m ®Ých. ChÝnh v× vËy kü thuËt chän ®êng phØa thùc hiÖn hai yÕu tè sau ®©y: - QuyÕt ®Þnh chän ®êng theo tiªu chuÈn tèi u nµo ®ã. - CËp nhËt th«ng tin chän ®êng theo chøc n¨ng ®· nãi ë trªn Cã nhiÒu kü thuËt chän ®êng kh¸c nhau: - NÕu dùa vµo sù ph©n t¸n cña c¸c chøc n¨ng chän ®êng trªn c¸c nót cña m¹ng th× ta cã hai kü thuËt chän ®êng lµ tËp trung vµ ph©n t¸n. - NÕu dùa vµo sù thÝch nghi víi tr¹ng th¸i hiÖn hµnh cña m¹ng th× ta cã kü thuËt chän ®êng tÜnh hay thÝch nghi. Ngoµi ra, kü thuËt chän ®êng cßn phô thuéc vµo mét sè tiªu chuÈn tèi u nµo ®ã nh topo m¹ng, th«ng lîng, môc ®Ých sö dông v.v... Tiªu chuÈn tèi u nµy phô thuéc vµo ngêi thiÕt kÕ hay qu¶n lý m¹ng. Kü thuËt chän ®êng tËp trung: Kü thuËt nµy ®îc ®Æc trng bëi sù tån t¹i cña mét vµi trung t©m ®iÒu khiÓn m¹ng thùc hiÖn viÖc chän ®êng, sau ®ã göu c¸c b¶ng chän ®êng (routing table) tíi tÊt c¶ c¸c nót däc theo con ®êng ®· ®îc chän ®ã. TÊt c¶ th«ng tin cÇn dïng cho viÑc chän ®êng ®îc cÊt gi÷ t¹i trung t©m ®iÒu khiÓn m¹ng. C¸c nót m¹ng cã thÓ kh«ng göi bÊt kü th«ng tin vµo vÒ tr¹ng th¸i cña chóng tíi trung t©m, cã thÓ göi theo ®Þnh kú, hoÆc cã thÓ göi khi x¶y ra mét sù kiÖn nµo ®ã. Trung t©m ®iÒu khiÓn sÏ cËp nhËt c¸c b¶ng chän ®êng dùa vµo c¸c th«ng tin nhËn ®îc ®ã. Kü thuËt chän ®êng ph©n t¸n. Kü thuËt nµy kh«ng tån t¹i c¸c trung t©m ®iÒu khiÓn, c¸c quyÕt ®Þnh ®îc thùc hiÖn t¹i mçi nót cña m¹ng. Tuú theo ®é thÝch nghi cña gi¶i thuËt mµ cã sù trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c nót m¹ng. Kü thuËt chän ®êng kh«ng thÝch nghi Cßn gäi lµ kü thuËt chän ®êng tÜnh cã thÓ lµ tËp trung hay ph©n t¸n nhng nã kh«ng ®¸p øng víi mäi sù thay ®æi trªn m¹ng. ViÖc chän ®êng nµy ®îc thùc hiÖn mµ kh«ng cã sù trao ®æi th«ng tin, kh«ng ®o lêng vµ kh«ng c©pä nhËt th«ng tin. Tiªu chuÈn chän ®êng vµ con ®êng ®îc chän kh«ng thay ®æi gi÷a chõng mµ ®îc chän cho toµn cuéc. Kü thuËt chän ®êng nµy rÊt ®¬n gi¶n nªn ®îc sö dông rÊt réng r·i trong c¸c m¹ng æn ®Þnh. 15 Kü thuËt chän ®êng thÝch nghi Kü thuËt chän ®êng nµy cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®èi víi c¸c tr¹ng th¸i kh¸c nhau cña m¹ng. §©y lµ yÕu tè quan träng ®Æc biÖt ®èi víi c¸c øng dông thêi gian thùc, yªu cÇu ®Çu tiªn cña ngêi sö dông lµ m¹ng ph¶i cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c con ®êng kh¸c nhau ®Ó dù phßng sù cè vµ thÝch nghi víi c¸c thay ®æi trªn m¹ng. Møc ®é thÝch nghi cña mét kü thuËt chän ®êng ®îc ®Æc trng bëi sù trao ®æi th«ng tin chän ®êng trong m¹ng. Trêng hîp kh«ng trao ®æi g× c¶ lµ trêng hîp ®¬n gi¶n nhÊt. Mçi nót ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp víi th«ng tin riªng cña m×nh ®Ó thÝch nghi víi sù thay ®æi cña m¹ng theo mét ph¬ng thøc nµo ®ã. Trêng hîp coa h¬n th× th«ng tin vÒ tr¹ng th¸i cña m¹ng cã thÓ ®îc cung cÊp tõ c¸c nót l¸ng giÒng hoÆc tõ tÊt c¶ c¸c nót kh¸c. Th«ng tin chän ®êng bao gåm: -Tr¹ng th¸i cña ®êng truÒyn -C¸c ®é trÔ truyÒn dÉn -Møc ®é lu th«ng -C¸c tµi nguyªn kh¶ dông -v.v... Khi cã sù thay ®æi trªn m¹ng nh thªm bít mét nót hay thay ®æi t×nh tr¹ng m¹ng... th× c¸c th«ng tin cÇn ph¶i cËp nhËt. PhÇn lín c¸c kü thuËt chän ®êng thÝch nghi vµ ph©n t¸n ®¸p øng nhanh víi c¸c biÕn cè tèt mµ l¹i ®¸p øng chËm víi c¸c biÕn cè xÊu. Ch¼ng h¹n nh mét ®êng truyÒn trªn mét con ®êng ®· chän bÞ sù cè th× th«ng tin nµy kh«ng ®îc truyÒn ®i víi tèc ®é cÇn thiÕt nªn c¸c gãi tin vÉn truyÒn ®i trªn ®êng truyÒn g©y ra hiÖn tîng t¾t nghÏn. Bªn c¹nh ®ã, c¸c gãi tin hay cã hiÖn tîng lÈn quÈn trong m¹ng mµ kh«ng bao giê ®Õn ®Ých. ChÝnh v× thÕ mµ ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cho c¸c vÊn ®Ò trªn. Gi¶i thuËt t×m ®êng tèi u: Gi¶i thuËt chän ®êng tËp trung (Dijkstra) VÊn ®Ò ®Æt ra lµ t×m con ®êng cã ®é dµi ng¾n nhÊt tõ mét nót cho tríc tíi mçi nót cßn l¹i cña m¹ng. Gi¶i thuËt nµy sÏ tõng bíc thiÕt kÕ mét con ®êng ng¾n nhÊt cã gèc t¹i nót nguån cho tíi khi nót xa nhÊt cña m¹ng ®· ®îc ®a vµo. Gi¶ sö cã mét m¹ng cã liªn kÕt hia chiÒu ®ång thêi vµ ®é dµi (hay cßn gäilµ gi¸) cho c¶ hai chiÒu ®îc ghi bªn mçi liªn kÕt. Gäi l(i,j) lµ ®é dµi ®êng nèi trùc tiÕp hai nót i vµ j. L(i, j) = ∞ nÕu tån t¹i ®êng nèi gi÷a hai nót. Nk lµ tËp hîp t¹o thµnh bëi k+1 phÇn tö: nguån vµ k nót gÇn nguån nhÊt sau k bíc thùc hiÖn gi¶i thuËt. Dk(n) lµ ®é dµi tõ nguån tíi nót n theo con ®êng ng¾n nhÊt bao hµm trong Nk. Víi s¬ ®å m¹ng sau, gi¶ sö nót 1 lµ nót nguån: 2 1 2 2 1 3 2 2 1 5 2 2 3 1 1 4 16 6 Ta cã c¸c bíc ®Ö qui sau: Bíc 0: N0={1} D0(v)=l(1,v) vN0 Bíc k: Nk = Nk-1 U {w} trong ®ã w tho¶ m·n biÓu thøc: Dk-1(w)= min Dk-1(v), vNk-1 Dk(v)=min [Dk-1(v), Dk-1(w), l(w,v)] vNk ThuËt to¸n nµy sÏ dõng l¹i khi tËp N chøa tÊt c¶ c¸c nót. Víi m¹ng ë trªn th× cã 6 nót m¹ng, ¸p dông gi¶i thuËt trªn th× sau 6 bíc ta xÏ cã mét con ®êng tèi u tõ 1 ®Õn c¸c nót kh¸c víi b¶ng chän ®êng nh sau: Nguån 1 1 1 1 1 §Ých 2 3 4 5 6 Nót kÕ tiÕp 2 3 3 2 3 1 2 2 1 1 5 1 1 6 Gi¶i thuËt chän ®êng ph©n 3 t¸n (Ford vµ Fulkerson) 4 Gi¶i thuËt nµy cho phÐp t×m con ®êng ng¾n nhÊt tõ tÊt c¶ c¸c nót tíi mét ®Ých chung. Gi¶i thuËt nµy thùc hiÖn c¸c bíc lÆp sau k bíc th× mçi nót ®îc ®¸nh dÊu bëi cÆp gi¸ trÞ (nk(v), Dk(v)), trong ®ã: Dk(v) lµ ®é dµi cùc tiÓu hiÖn t¹i tõ mét nót v bÊt kú tíi ®Ých; nk(v) lµ nót tiÕp theo hiÖn t¹i trªn con ®êng tèi u tõ nót v tíi ®Ých ®îc tÝnh ë bíc k. Gi¶ sö ®Ó tÝnh con ®êng ng¾n nhÊt tõ tÊt c¶ c¸c nót tíi nót 1, ta thùc hiÖn nh sau: Bíc 0: Dk(0)=0 vµ tÊt c¶ c¸c nót ®îc ®¸nh dÊu (,) Bíc k: Víi mäi v1 (nót ®Ých), cËp nhËt Dk(v) nh sau: Dk(v)=min [Dk-1(w)+l(v,w)] wNv (Nv lµ c¸c nót l¸ng giÒng cña v) CËp nhËt nk(v) nh sau: Nk(v)=w1, víi w1 tho¶ m·n biÓu thøc : Dk-1(w1)+l(v,w1)=min [Dk-1(w)+l(v,w)] w Nv Qu¸ tr×nh nµy sÏ dõng l¹i khi cÆp gi¸ trÞ ®¸nh dÊu cña mçi nót gi÷ nguyªn kh«ng thay ®æi n÷a. ViÖc tÝnh to¸n vµ cËp nhËt ë mçi bíc ®îc thùc hiÖn theo 17 thø tù sè nhng kh«ng ¶nh hëng ®Õn sù héi tô cña gi¶i thuËt. ¸p dông gi¶i thuËt nµy ®èi víi s¬ ®å m¹ng trªn th× ta còng cã c©y chän ®êng nh thuËt to¸n chän ®êng tËp trung. 3. Giao thø X25 PLP (Packet Level Protocol) CCITT c«ng bè khuyÕn nghÞ vÒ hä giao thøc X25 sö dông cho c¶ 3 tÇng 1,2,3 trong c¸c m¹ng chuyÓn m¹ch gãi c«ng céng PPSN (public packet swiched networks), trong ®ã: Giao thøc X25.1 t¬ng øng víi giao thøc X21 Giao thøc X25.2 t¬ng øng víi giao thøc LAP-B M·i ®Õn n¨m 1984, CCITT vµ ISO phèi hîp nhau vµ ban hµnh chuÈn X25 PLP cho tÇng 3 ®»c t¶ c¸c giao diÖn DTE/DCE vµ DTE/DTE víi DCE ®ãng vau trß lµ nót m¹ng chuyÓn m¹ch gãi X25 Giao thøc X25 PLP ®Þnh nghÜe 2 lo¹i liªn kÕt logic: -VC(VIRTUAL CIRCUIT) lµ liªn kÕt ¶o cã tÝnh t¹m thêi ®îc thiÕt lËp vµ gi¶i phèng bëi c¸c thñ tôc cña X25 PLP -PVC(PERMANENT VIRTUAL CIRCUIT) lµ liªn kÕt ¶o thiÕt lËp vÜnh viÔn trªn m¹ng mµ kh«ng cÇn c¸c thñ tôc cña X25 PL c¸c thñ tôc cña giao thøc X25 PLP X25 cã 6 thñ tôc chÝnh nh sau: - Call setup: ThiÕt lËp liªn kÕt Thñ tôc nµy sö dông hai gãi tin lµ: +Call request: yªu cÇu thiÕt lËp liªn kÕt víi liªn kÕt sö dông lµ VC +Call accepted: yªu cÇu thiÕt lËp liªn kÕt, sö dông liªn kÕt VC -Data: TruyÒn d÷ liÖu thêng. Thñ tôc nµy sö dông bèn gãi tin lµ: +Data: D÷ liÖu, sö dông c¶ hai liªn kÕt VC vµ PVC +RR; S½n sµng nhËn d÷ liÖu, sö dông c¶ hai liªn kÕt VC vµ PVC. +RNR : Kh«ng s½n sµng nhËn, sö dông c¶ hai liªn kÕt VC vµ PVC. +RER: Yªu cÇu truyÒn l¹i, sö dông c¶ hai liªn kÕt lµ VC vµ PVC. -Interrupt: TruyÒn d÷ liÖu khÈn Thñ tôc nµy sö dông hai gãi tin lµ: +Interupt: Yªu cÇu truyÒn d÷ liÖu khÈn, sö dông c¶ hai liªn kÕt VC vµ PVC. +Interupt Confirmation: B¸o nhËn d÷ liÖu khÈn, sö dông hai liªn kÕt VC vµ PVC. -Reset: Khëi ®éng t¹i mét liªn kÕt Thñ tôc nµy sö dông hai gãi tin lµ: +Reset request: yªu cÇu khëi ®éng l¹i liªn kÕt, sö dông c¶ hai ph¬ng thøc liªn kÕt VC vµ PVC. +Reset Confirmation: X¸c ®Þnh khëi ®éng l¹i liªn kÕt, sö dông hai ph¬ng thøc liªn kÕt VC vµ PVC. Thñ tôc nµy nh»m khëi ®éng l¹i mét liªn kÕt ¶o ë tÇng 3, thùc chÊt nã dän dÑp chø kh«ng xo¸ bá liªn kÕt ®ã. -Restart: Khëi ®éng l¹i mét giao diÖn. +Restart request: yªu cÇu khëi ®éng l¹i giao diÖn, sö dông c¶ hai ph¬ng thøc liªn kÕt VC vµ PVC. +Restart confirmation: X¸c ®Þnh khëi ®éng l¹i giao diÖn, sö dông hai ph¬ng thøc liªn kÕt VC vµ PVC. Thñ tôc Restart nh»m khëi t¹o l¹i toµn bé tÇng 3 cña giao diÖn DTE/DCE mµ cô thÓ lµ nã xo¸ bá toµn bé c¸c liªn viÔn. 18 X25 cã h¬n 40 thñ tôc phô: C¸c thñ tôc nµy mét sè cã thÓ ®îc cung cÊp bëi m¹ng, cßn mét sè kh¸c l¹i ®îcdïng bëi mét ngêi sö dông cô thÓ theo yªu cÇu. Mét sè thñ tôc ®îc chän ®Ó dïng trong mét giai ®o¹n tho¶ thuËn tríc, mét sè kh¸c ®îc yªu cÇu trªn tõng liªn kÕt vµ ®îc khai b¸o trong gãi tin Call request, lóc nµy chógn chØ cã hiÖu lùc ®èi víi liªn kÕt ®ã. Sau ®©y lµ mét sè thñ tôc phô cña X25 PLP: - Flow Control Parameter Negociation: Cã chøc n¨ng cho phÐp th¬ng lîng vÒ kÝch thíc cöa sæ vµ ®é dµi tèi ®a cña vïng user data cho mçi híng cña liªn kÕt - Throughput Class Negociation: Cho phÐp th¬ng lîng vÒ th«ng lîng cña d÷ liÖu truyÒn qua mét sè liªn kÕt trong ph¹m vi tõ 75bps ®Õn 48Kbps. - Non standard Default Packet Sizes: Cho phÐp thay ®æi gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh cña khÝch thø¬c vïng User data trong c¸c gãi tin Data. - Non standard Default Window Sizes: Cho phÐp thay ®æi gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh cña cöa sæ. - End to End transit Delay Negociation: Cho phÐp thay ®æi vÒ ®é trÔ truyÒn dÉn tõ nguån tíi ®Ých. - Fast select: Cho phÐp ®iÒu khiÓn c¸c øng dông híng giao t¸c, trong ®ã Ýt nhÊt mét hµnh ®éng hái/®¸p x¶y ra. Khu«n d¹ng c¸c gãi tin trong giao thøc X25PLP: Q D 0 1 Logic Channel Identifier P(R) M P(S) 0 User Data H×nh 1: Khu«n d¹ng gãi d÷ liÖu thêng-d¹ng chuÈn Q D 1 0 Logical Identifier Channel P(S) P(R) User Data H×nh 2: Khu«n d¹ng gãi d÷ liÖu thêng-d¹ng më réng 0 0 0/1 1/0 Logical Indentifier O M Channel Packet type identifier Interrupt User Data (max32 byte) H×nh 3: Khu«n d¹ng gãi d÷ liÖu khÈn. Bit Q (Qualifier bit): Dïng ®Ó ®Þnh tÝnh th«ng tin chøa trong gãi tin ch¼ng h¹n nh ph©n biÖt d÷ liÖu cña ngêi sö dông víi th«ng tin ®iÒu khiÓn. Bit D (Delivery Confirmation bit): chØ thÞ vÒ c¬ chÕ b¸o nhËn gãi tin. 19 Khi D=0 th× gi¸ trÞ P(R) biÓu thÞ sù b¸o nhËn gãi tin d÷ liÖu cã ý nghÜa côc bé tøc gi÷a DTE vµ DCE Khi D=1 th× P(R) biÓu thÞ sù b¸o nhËn gãi tin d÷ liÖu tõ mót tíi mót, nghÜa lµ gi÷a hai DTE. Logical Channel Identifier (LCI): Sè liÖu cña liªn kÕt logic VC hoÆc PVC. P(R): Sè hiÖu cña gãi tin d÷ liÖu ®ang chê ®Ó nhËn. ë d¹ng chuÈn th× P(R) chiÕm 3 bit, ë d¹ng më réng P(R) chiÕm 7 bit. Bit M (More Data bit): Dïng khi cã sù c¾t hîp d÷ liÖu x¶y ra. Cô thÓ lµ khi kÝch thíc cña ®¬n vÞ d÷ liÖu tÇng 4 vît qu¸ ®é dµi tèi ®a cho phÐp cña gãi tin X25 PLP th× ph¶i c¾t nhá thµnh nhiÒu gãi tin. §Ó bªn nhËn cã thÓ tËp hîp ®ñ c¸c gãi tin ®· bÞ c¾t ta dïng bit M ®Ó ®¸nh dÊu gãi tin cuèi cïng trong d·y c¸c gãi tin ®ã. NÕu M=0 th× vÉn cßn gãi tin tiÕp theo sau NÕu M=1 th× ®ã lµ gãi tin cuèi cïng. P(S): sè hiÖu cña gãi tin ®ang chê ®Ó nhËn. ë d¹ng chuÈn th× P(S) chiÕm 3 bit, ë d¹ng më réng P(S) chiÕm 7 bit. Packet Type Identifier (PTI): M· ph©n biÖt c¸c kiÓu gãi tin. TÊt c¶ c¸c gãi tin cña X25 PLP ®Òu cïng chøa tham sè PTI chØ trõ gãi tin d÷ liÖu thêng lµ kh«ng cã. M· cña vïng nµy nh sau: 0 0 1 0 0 0 1 1 User Data: D÷ liÖu khÈn cña ngêi sö dông. §èi ví gãi tin d÷ liÖu khÈn th× vïng nµy kh«ng vît qu¸ 32 byte, cßn ®èi víi gãi tin d÷ liÖu thêng th× vïng nµy cã ®é dµi tèi ®a ngÇm ®Þnh lµ 12 8 byte. Khu«n d¹ng cña gãi tin ®iÒu khiÓn 0 0 0/1 1/0 Logical Channel Identifier Packet type identifier A®itional Information H×nh 4: Khu«n d¹ng cña gãi tin ®iÒu khiÓn §èi víi gãi tin ®iÒu khiÓn th× chøc n¨ng cña c¸c tham sè t¬ng tù nh trªn. A®itional Information lµ vïng th«ng tin bæ sung trong c¸c gãi tin ®iÒu khiÓn ®îc x¸c ®Þnh tuú theo kiÓu gãi tin cô thÓ. KiÓm so¸t luång d÷ liÖu trong X25 PLP §Ó kiÓm so¸t luång d÷ liÖu t¹i mçi nót, giao thøc nµy sö dông c¬ chÕ cöa sæ. Cöa sæ lµ g×? ë mçi híng truyÒn d÷ liÖu trªn mçi liªn kÕt, mét cöa sæ ®îc x¸c ®Þnh nh lµ mét tËp hîp cã thø tù cña n sè hiÖu P(S) liªn tiÕp cña c¸c gãi tin data ®îc phÐp truyÒn qua giao diÖn DTE/DCE. Nh vËy cöa sæ ®îc x¸c ®Þnh bëi mét giíi h¹n trªn vµ mét giíi h¹n díi. Giíi h¹n trªn lµ gi¸ trÞ P(S) cña gãi tin ®Çu tiªn trong n gãi tin n»m trong cöa sæ. Giíi h¹n díi lµ gi¸ trÞ P(S) cña gãi tin cuèi cïng trong n gãi tin ®îc phÐp truyÒn qua giao diÖn. Gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh cña n lµ 2 (cho mçi híng truyÒn). T¹i mçi thêi ®iÓm chØ cã tèi ®a 2 gãi tin Data n»m trong cöa sæ vµ chØ cã c¸c gãi tin ®ã ®îc truyÒn ®i. Tuy nhiªn ta cã thÓ thay ®æi gi¸ trÞ ngÇm ®Þnh nµy b»ng c¸c thñ tôc phô cña giao thøc X25 PLP. 20