Tài liệu Kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty cổ phần thương mại và công nghệ nam hải

TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI KHOA KINH TẾ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG NGUYỄN THỊ MINH KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP HÀ NỘI, NĂM 2019 TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI KHOA KINH TẾ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG NGUYỄN THỊ MINH KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ MINH Mã sinh viên : 1511012013 Niên khoá Hệ đào tạo : 5 (2015-2019) : CHÍNH QUY HÀ NỘI, NĂM 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, những kết quả nghiên cứu đƣợc sử dụng trong khoá luận của các tác giả khác đã đƣợc tôi xin ý kiến sử dụng và đƣợc chấp nhận. Các số liệu trong khoá luận là kết quả khảo sát thực tế từ đơn vị thực tập. Tôi xin cam kết về tính trung thực của những luận điểm trong khoá luận này. Tác giả khoá luận (Ký tên) Nguyễn Thị Minh i MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. 1 MỤC LỤC ............................................................................................................. ii DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT ............................................................ v DANH MỤC BẢNG BIỀU, SƠ ĐỒ ................................................................... vi LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1.1Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 1 1.2Mục tiêu nghiên cứu.......................................................................................... 2 1.3Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................... 2 1.3.1Đối tƣợng nghiên cứu..................................................................................... 2 1.3.2Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 2 1.4Phƣơng pháp nghiên cứu................................................................................... 2 1.5Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài .......................... 4 1.6 Kết cấu đề tài nghiên cứu ............................................................................... 13 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN ............................................................... 14 1.1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG DOANH NGHIỆP ............................................................................................................... 14 1.1.1 Khái niệm và chức năng của kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp ........... 14 1.1.2 Các nhân tố cấu thành kiểm soát nội bộ...................................................... 16 1.1.3 Hạn chế cố hữu của kiểm soát nội bộ ......................................................... 25 1.2 NỘI DUNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TRONG DOANH NGHIỆP ....................................................................... 26 1.2.1. Nội dung và đặc điểm của chu trình bán hàng và thu tiền trong doanh nghiệp ................................................................................................................... 26 1.2.2 Nội dung kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền ......................... 30 1.2.3 Quy trình kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền trong doanh nghiệp ................................................................................................................... 33 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI .................................................................................. 38 ii 2.1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI .................................................................................... 38 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty .............................................. 38 2.1.2 Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty ............................... 40 2.1.3 Tổ chức bộ máy quản lý của công ty .......................................................... 43 2.1.4 Tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của công ty .............................. 44 2.2 ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÔNG TY.................. 47 2.2.1 Tổ chức môi trƣờng kiểm soát .................................................................... 47 2.2.2 Quy trình đánh giá rủi ro ............................................................................. 50 2.2.3 Hoạt động kiểm soát.................................................................................... 51 2.2.4 Tổ chức thông tin và truyền thông .............................................................. 52 2.2.5 Tổ chức hoạt động giám sát ........................................................................ 53 2.3 THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI .............................................................................................................................. 53 2.3.1 Kiểm soát nghiệp vụ bán hàng tại công ty cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải ...................................................................................................... 53 2.3.2 Kiểm soát nghiệp vụ thu tiền tại Công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải ...................................................................................................... 58 2.3.3 Kiểm soát nội bộ đối với khoản phải thu khách hàng ................................. 61 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI .................................................................. 62 3.1 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI ................................................................................................ 62 3.1.1 Nhận xét chung về kiểm soát nội bộ tại công ty ......................................... 62 3.1.2 Nhận xét về kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải .......................................................... 66 iii 3.2 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHỆ NAM HẢI ................................................................................................ 68 3.2.1 Sự cần thiết, nguyên tắc hoàn thiện kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền .................................................................................................................. 68 3.2.2 Giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải ................................................................... 69 3.2.3 Giải pháp hoàn thiện kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tài công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải ........................................ 72 3.3 KIẾN NGHỊ ĐỂ THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP ........................................ 75 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 78 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 79 PHỤ LỤC iv DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT Ý nghĩa Chữ viết tắt BCTC Báo cáo tài chính CP Cổ phần DN Doanh nghiệp ĐĐH Đơn đặt hàng GTGT Giá trị gia tăng GĐ Giám đốc KSNB Kiểm soát nội bộ KH Khách hàng PXK Phiếu xuất kho SXKD Sản xuất kinh doanh TGNH Tiền gửi ngân hàng TK Tài khoản TNHH Trách nhiệm hữu hạn UNC Đơn đặt hàng v DANH MỤC BẢNG BIỀU, SƠ ĐỒ Phụ lục 01 Sơ đồ 1.1 Quy trình KSNB chu trình bán hàng và thu tiền Phụ lục 02 Sơ đồ 2.1 Quy trình tổ chức của hoạt động lắp đặt Phụ lục 03 Sơ đồ 2.2 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý Phụ lục 04 Bảng 2.1 Một số chỉ tiêu kinh tế của Công ty trong 3 năm gần đây Phụ lục 05 Bảng 2.2: Các chỉ tiêu kinh tế Phụ lục 06 Sơ đồ 2.3: Lƣu đồ lập và luân chuyển đơn đặt hàng Phụ lục 07 Sơ đồ 2.4: Sơ đồ luân chuyển đối với việc kiểm soát xét duyệt bán chịu Phụ lục 08 Sơ đồ 2.5: Quy trình thu tiền Phụ lục 09 Sơ đồ 2.6: Quy trình ghi sổ kế toán vốn bằng tiền mặt Phụ lục 10 Sơ đồ 2.7: Quy trình thu tiền gửi Phụ lục 11 Sơ đồ 2.8: Quy trình chi tiền gửi Phụ lục 12 Sơ đồ 2.9: Quy trình ghi sổ vốn bằng tiền gửi ngân hàng vi LỜI MỞ ĐẦU 1.1 Tính cấp thiết của đề tài Sau hàng loạt những vụ bê bối lớn xảy ra trên thế giới, các nhà quản trị chiến lƣợc ngày nay quan tâm ngày càng nhiều hơn đến những vấn đề thể chế doanh nghiệp, quản lý rủi ro và kiểm soát nội bộ trong quá trình thiết kế và thực thi chiến lƣợc cho doanh nghiệp của mình. Do đó KSNB đang đóng một vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động kinh tế của các doanh nghiệp và tổ chức. Trong một doanh nghiệp thƣơng mại thì xây dựng đƣợc một hệ thống KSNB vững mạnh sẽ giúp cho công ty giảm bớt nguy cơ rủi ro tiềm ẩn trong quá trình kinh doanh, gian lận, lừa gạt, trộm cắp; đảm bảo tính chính xác của số liệu kế toán và báo cáo tài chính; đảm bảo mọi thành viên tuân thủ nội quy, quy chế, quy trình hoạt động của công ty cũng nhƣ các quy định của luật pháp; đảm bảo công ty hoạt động hiệu quả, sử dụng tối ƣu nguồn lực và đạt đƣợc mục tiêu đặt ra. Trong đó kiểm soát chu trình bán hàng và thu tiền là nội dung quan trọng của các nhà quản lý doanh nghiệp. Vai trò của KSNB nói chung và KSNB chu trình bán hàng và thu tiền nói riêng là rất quan trọng. Tuy nhiên hầu hết các doanh nghiệp chƣa có sự đầu tƣ và quan tâm đúng mức, chƣa thiết lập hoặc đã thiết lập hệ thống KSNB nhƣng còn nhiều hạn chế. Đặc biết đối với hoạt động bán hàngthu tiền là hoạt động xảy ra thƣờng xuyên và dễ xảy ra gian lận, sai sót, điều này sẽ làm thay đổi chi phí dẫn tới sai lệch nghiêm trọng kết quả kinh doanh. Việc xây dựng hệ thống KSNB hữu hiệu đối với chu trình bán hàng và thu tiền sẽ đảm bảo thu đƣợc tiền từ khách hàng, cung cấp cho khách hàng sản phẩm có chất lƣợng tốt,… từ đó nâng cao uy tín, hình ảnh và nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trƣờng. Do vậy trong thời gian thực tập tại công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam, một công ty chuyên về thƣơng mại và lắp đặt thiết bị camera, thiết bị mạng, quy mô công ty ngày càng đƣợc mở rộng.Với mục đích xây dựng trong công ty một hệ thống quản lý khoa học và hiệu quả trong xu thế hội nhập kinh tế và cách mạng công nghệ, em chọn đề tài “Kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty Cổ phần Thương mại và Công nghệ Nam Hải” để nghiên cứu và làm khóa luận tốt nghiệp của mình. 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu - Mục tiêu chung: Khoá luận tổng hợp những vấn đề cơ bản về kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền, đánh giá thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải. Từ đó đề ra giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ đối với chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty. - Mục tiêu cụ thể: + Hệ thống hoá lý luận cơ bản về KSNB chu trình bán hàng và thu tiền. + Tìm hiểu công tác KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải. + Phân tích thực trạng KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải. + Trên cơ sở lý luận đã nghiên cứu, đánh giá và thực trạng về KSNB chu trình bán hàng và thu tiền, sau đó đƣa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty Cổ phần Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải. 1.3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 1.3.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty CP Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải. 1.3.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung : Đề tài tập trung nghiên cứu, tìm hiểu chu trình bán hàng và thu tiền và các hoạt động kiểm soát chủ yếu, đề xuất một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro phát sinh trong chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty. - Phạm vi thời gian: Từ ngày 07/01/2019 đến ngày 17/03/2019 - Phạm vi không gian: Công ty CP Thƣơng mại và Công nghệ Nam Hải. - Số liệu nghiên cứu: Thu thập các số liệu, các tài liệu, bảng biểu, sơ đồ có liên quan tới đề tài khóa luận của những năm gần đây 2015, 2016, 2017, 2018. 1.4 Phƣơng pháp nghiên cứu - Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu: 2 Nghiên cứu tài liệu là phƣơng pháp dựa trên nguồn thông tin sơ cấp và thứ cấp thu thập đƣợc từ những tài liệu nghiên cứu trƣớc đây để xây dựng cơ sở lý luận chứng minh cho giả thuyết. Trong bài khoá luận phƣơng pháp này đƣợc sử dụng để tổng hợp lý luận và lý thuyết cơ bản về kiểm soát nội bộ nói chung và kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền trong doanh nghiệp nói riêng để tìm hiểu thực trạng về hệ thống kiểm soát nội bộ chu tình bán hàng và thu tiền tại công ty CP thƣơng mại và công nghệ Nam Hải từ đó đánh giá hiệu quả các hoạt động của chu trình này. Công ty có nhiều tài liệu và giấy tờ liên quan đến hoạt động kinh doanh, tài liệu ghi chép và tính toán các nghiệp vụ, thuế phải nộp, hệ thống tài khoản, sổ sách kế toán… các chứng từ, kế hoạch liên quan đến chu trình bán hàng bán hàng và thu tiền. Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng để nghiên cứu các tài liệu, sau đó ghi chép lại những dữ liệu có liên quan, ảnh hƣởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền, liên kết những thông tin này với nhau để viết khoá luận. - Phƣơng pháp phỏng vấn trực tiếp: Tiến hành phỏng vấn trực tiếp cán bộ, nhân viên tại phòng kế toán tài chính, phòng kinh doanh, đặc biệt là những đối tƣợng cung cấp thông tin và số liệu có liên quan đến đề tài. Việc phỏng vấn trực tiếp giúp giải đáp những thắc mắc trong quá trình tiếp cận thông tin tại đơn vị. Nhờ đó ta có đƣợc cái nhìn tổng quan về công ty CP thƣơng mại và công nghệ Nam Hải, qua đó giúp thực hiện tốt đề tài. - Phƣơng pháp quan sát: Thực hiện trong quá trình thực tập tại đơn vị bằng cách quan sát các công việc phòng kế toán, phòng kinh doanh để thấy đƣợc các công việc cụ thể, nội dung các bƣớc trong quy trình vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty CP thƣơng mại và công nghệ Nam Hải, từ đó tổng hợp những thông tin hữu dụng có thể sử dụng cho bài khoá luận. - Phƣơng pháp thu thập số liệu: Dựa trên những số liệu đã thu thập thực tế đƣợc từ phòng tài chính kế hoạch, phòng nhân sự và các phòng ban khác để thu thập số liệu phục vụ cho công tác nghiên cứu cung cấp thông tin về tình hình sử dụng, luân chuyển, lƣu 3 trữ chứng từ, quy trình, thủ tục kiểm soát đối với chu trình bán hàng và thu tiền. Khoá luận sử dụng phƣơng pháp thông tin thứ cấp đƣợc thu thập qua các ấn bản đã công bố nhƣ: sách, báo, các công trình nghiên cứu khoa học, các tài liệu báo cáo của ngành để phục vụ cho phần tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận của đề tài. Các số liệu nghiên cứu thu thập về công tác KSNB trong thời gian từ 2017 đến 2018 bao gồm: báo cáo tài chính năm 2017, 2018. - Phƣơng pháp xử lý, phân tích, so sánh số liệu: Thực hiện xử lý những số liệu thô đã đƣợc đơn vị cung cấp, tiến hành so sánh, đối chiếu số liệu giữa các năm, sự tăng giảm các chỉ tiêu. Từ đó xác định đƣợc vị trí, tốc độ tăng giảm và rút ra đƣợc nhận xét về những sự thay đổi đó tại đơn vị. - Phƣơng pháp tổng hợp, đánh giá: từ những thông tin, số liệu thu thập đƣợc kết hợp với quá trình quan sát hoạt động KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại đơn vị để đƣa ra những nhận định, đánh giá những ƣu và nhƣợc điểm, tìm ra nguyên nhân và từ đó đề xuất các giải pháp. 1.5 Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài Hiện nay có nhiều đề tài nghiên cứu về kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp. Trong đó em đã tham khảo, tìm hiểu các đề tài trong cùng lĩnh vực kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại một số công ty. Cụ thể: 1. Khoá luận: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền trong các đơn vị vận tải thuộc Taxi Group” của tác giả Đặng Minh Thu, trƣờng Đại học kinh tế quốc dân (Năm 2016) Nội dung: Xuất phát từ lý luận và thực tiễn về tầm quan trọng của hệ thống KSNB, tác giải chỉ ra tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu, từ đó xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài, nêu rõ đối tƣợng nghiên cứu của đề tài để định hƣớng mục tiêu và phạm vi nghiên cứu đề tài. Trình bày những vấn đề chung về hệ thống KSNB bao gồm: các khái niệm, định nghĩa có liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Ngoài ra, trong phần “tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài” tác giả đã tổng hợp, đánh giá 4 những công trình năm trƣớc về KSNB chu trình bán hàng – thu tiền để thấy đƣợc những vấn đề đã đƣợc giải quyết và những vấn đề còn tồn tại. Trên cơ sở lý thuyết, luận văn đƣa ra thực trạng hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty bao gồm: chứng từ và tài khoản sử dụng cũng nhƣ trình tự hạch toán và sổ kế toán có liên quan đến chu trình. Từ kết quả khảo sát, đánh giá về hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty và đƣa ra những điểm đã làm đƣợc và những điểm cần khắc phục. Từ đó, tác giả đƣa ra các giải pháp hoàn thiện hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại đơn vị. Ưu điểm: Đề tài đã nói lên những điểm đáng quan tâm về chu trình bán hàng và thu tiền, cơ sở lý luận rõ ràng, bố cục chi tiết, đi sâu vào phân tích các vấn đề liên quan tới bán hàng và thu tiền, những thủ tục kiểm soát đƣợc đƣa ra một cách đầy đủ. Xây dựng đƣợc quy chế giá cƣớc vận tải và quy định doanh thu thống nhất áp dụng cho tất cả các đơn vị thuộc taxi group, làm căn cứ xác đáng để xây dựng kế hoạch kinh doanh, kế hoạch mua sắm, đầu tƣ phƣơng tiện; áp dụng chính sách bán thẻ taix group thống nhất, giúp khách hàng dễ dàng sử dụng thẻ đối với bất kỳ đơn vị nào thuộc taxi group. Đề tài nghiên cứu nhiều về thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền của công ty, đƣa ra những giải pháp thích hợp. Nhược điểm: Hoạt động phê chuẩn và đặt mua phiếu xăng và giấy in chốt cơ đều đƣợc thực hiện bởi trƣờng gara, vi phạm nguyên tắc bất kiêm nhiệm trong kiểm soát. Bài trình bày chƣa đƣợc khoa học, sơ đồ bảng biểu còn để lận xộn. Chƣa đánh giá đƣợc rủi ro có thể xảy ra từ những mặt còn hạn chế trong hệ thống KSNB. 2. Khoá luận: “Thực trạng hoạt động kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty Cổ phần Dệt May Huế” của tác giả Nguyễn Tiến Đạt, đại học kinh tế Huế (Năm 2015) Nội dung: Đề tài chình bày cơ sở lý luận về hoạt động KSNB chu trình bán hàng – thu tiền trong doanh nghiệp; thực trạng hoạt động KSNB chu trình bán 5 hàng – thu tiền tại Công ty cổ phần Dệt May Huế; một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại Công ty Cổ phần Dệt May Huế. Ưu điểm: Nội dung rõ ràng, phản ánh đúng thực trạng của công ty, nêu đƣợc các mục tiêu hƣớng tới, đã nêu ra những kết quả đạt đƣợc nhƣ góp phần hệ thống hoá và làm rõ các cơ sở lý luận cơ bản về kiểm soát nội bộ, kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền. Đề tài đã phân tích, đánh giá thực trạng kiểm soát nội bộ tại công ty, chỉ ra đƣợc những tồn tại, hạn chế đối với kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền. Nhược điểm: Chƣa nêu đƣợc quy trình kiểm soát chu trình bán hàng – thu tiền, các phần không đƣợc liên kết liền mạch, chƣa đánh giá đƣợc chu trình bán hàng – thu tiền. 3.Khoá luận: “Thực trạng kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng - thu tiền tại Công ty dệt may Phú Hoà An” của tác giả Nguyễn Gia An, khoa kinh tế Đại học Vinh (Năm 2015) Nội dung: Trình bày các vấn đề cơ bản của hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty. Về vấn đề thực trạng công tác KSNB đối với chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty, tác giả chia ra các khía cạnh: đặc điểm sản phẩm và khách hàng của công ty; các vấn đề KSNB chu trình bán hàng – thu tiền thực trạng thực tế phát sinh tại công ty. Ưu điểm: Đề tài đã diễn giải các nội dung có sự hợp lý thống nhất. Đề tài nghiên cứu sâu về kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền, có nhiều chứng từ và bảng biểu làm nổi bật nội dung bài khoá luận. Đánh giá tốt thực trạng kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền. Có nhiều dẫn chứng và số liệu cụ thể qua các bảng biểu trong bài. Nhược điểm: Chƣa đƣa ra các cơ sở lý luận chung về bán hàng – thu tiền. Quá đi sâu vào thực tế mà không quan tâm đến lý thuyết nên bài chƣa đƣợc hiệu quả cao nhất. 4. Khoá luận: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty TNHH Kim Sơn” của tác giả Lê Trần Quang Lộc trƣờng Đại học kinh tế - đại học Huế (Năm 2015) 6 Nội dung: Khoá luận trình bày các cơ sở lý luận về hệ thống kiểm soát nội bộ, về chu trình bán hàng – thu tiền; thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty TNHH Kim Sơn; một số ý kiến và đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty. Trong bài khoá luận tác giả đã trình bày tƣơng đối đầy đủ các vấn đề cơ bản trong KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty, đặc biệt là các phƣơng pháp để hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền . Ưu điểm: Đề tài đã đƣa ra các cơ sở lý luận hợp lý, các thủ tục kiểm soát đối với bán hàng – thu tiền, trình bày rõ ràng, dễ hiểu. Đã chỉ ra đƣợc một vài ƣu điểm nhƣ: hệ thống quy định, quy chế luôn hƣớng vào mục tiêu đảm bảo tính hiệu quả hoạt động của đơn vị, tính trung thực, hợp lý của báo cáo tài chính, an toàn cho tài sản, thông tin và thực chất chúng là các yếu tố cơ bản của hệ thống kiểm soát nội bộ trong đơn vị. Việc ban hành và tổ chức thực hiện hệ thống các quy định cũng chính là việc thiết kế vận hàng hệ thống KSNB. Nhược điểm: Phần thực trạng về kiểm soát nội bộ của công ty chƣa đƣợc phân tích và nghiên cứu kĩ, các số liệu đƣa ra còn chƣa cụ thể, chƣa làm rõ thực trạng KSNB tại công ty. 5. Khoá luận: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng - thu tiền tại Công ty TNHH thương mại và dịch vụ tổng hợp Hồng Vân” của tác giả Phan Thị Thảo, Đại học kinh tế quốc dân (Năm 2015) Nội dung: Tác giả đƣa ra tất cả các khái niệm liên quan đến hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền gồm: khái niệm, chứng từ và tài khoản sử dụng, sổ sách sử dụng, phƣơng pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế trong chu trình. Tác giả nêu đƣợc tính cấp thiết của đề tài đã chọn, mục tiêu nghiên cứu của đề tài đó. Trên cơ sở lý thuyết đã trình bày tác giả đi vào tìm hiểu thực tế về KSNB tại đơn vị. Tác giả đƣa ra đƣợc nội dung của từng phần tại công, chứng từ sử dụng, tài khoản sử dụng, sổ sách sử dụng cho từng phần và đã đƣa ra đƣợc ví dụ hạch toán nghiệp vụ kinh tế phát sinh thực tế tại công ty. Đƣa ra những nhận xét về hệ thống KSNB, công tác tổ chức công ty, tổ chức kế toán tại công ty, đồng thời đƣa ra những kiến nghị về công tác tổ chức công ty, tổ chức kế toán tại công ty. 7 Ưu điểm: Bố cục khoá luận rõ ràng. Nêu ra đƣợc chi tiết về sự hình thành và phát triển của công ty. Tác giả đã thu thập đƣợc khá nhiều chứng từ đƣợc sử dụng tại đơn vị. Đƣa ra đƣợc khá nhiều ƣu điểm, nhƣợc điểm của công ty về công tác tổ chức bộ máy quản lý và công tác kế toán tại công ty. Nhược điểm: Nội dung chính chƣa đƣợc đề cập nhiều, nội dung còn thiếu. Khoá luận chƣa đi sâu vào tìm hiểu, phân tích về thực trạng hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty. Chƣa đánh giá đƣợc thực trạng, vấn đề mà công ty đang gặp phải. Từ đó chƣa đƣa ra đƣợc tầm quan trọng của hệ thống KSNB và giải pháp hoàn thiện hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền. 6. Khoá luận: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty TNHH thương mại và dịch vụ Minh Toàn” của tác giả Hồ Đăng Bảo Tuấn, trƣờng Đại học Văn Lang (Năm 2016) Nội dung: Khoá luận cho biết tổng quan về công ty TNHH thƣơng mại và dịch vụ Minh Toàn nhƣ: lịch sử hình thành và phát triển, cơ cấu tổ chức bộ máy, bộ máy kế toán, tình hình tài chính của công ty những năm gần đây. Trên cơ sở lý thuyết đã nêu tác giả đi tiềm hiểu nghiên cứu trong thực tế tại công ty, trích dẫn và phân tích nghiệp vụ kinh tế phát sinh thực tế tại công ty. Đánh giá đƣợc thực trạng hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty. Qua thực tế tìm hiểu tác giả đã rút ra những ƣu điểm, nhƣợc điểm còn tồn tại trong hệ thống KSNB tại công ty. Đƣa ra nhận xét và giải pháp để hoàn thiện KSNB ngày một hoàn thiện hơn. Ưu điểm: - Đã nêu ra đƣợc những kết quả đạt đƣợc nhƣ góp phần hệ thống hoá và làm rõ các lý luận cơ bản về KSNB, KSNB chu trình bán hàng và thu tiền. Luận văn đã phân tích, đánh giá thực trạng KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty TNHH thƣơng mại và dịch vụ Minh Toàn, chỉ ra đƣợc những tồn tại, hạn chế đối với KSNB bán hàng và thu tiền. - Hệ thống tài khoản, sổ sách báo cáo kế toán đƣợc áp dụng thống nhất giữa các bộ phận, đảm bảo tuân thủ các quy định của bộ tài chính. 8 Nhược điểm: - Chƣa thấy rõ đƣợc tầm quan trọng của hệ thống kiểm soát nội bộ nói chung cũng nhƣ ảnh hƣởng của hoạt động kiểm soát nội bộ tới chu trình bán hàng và thu tiền. - Chƣa có những quy định cụ thể về việc phân công trách nhiệm và quyền hạn cho các bộ phận cũng nhƣ nhân viên trong doanh nghiệp, gây khó khăn trong việc giải quyết nếu có vấn đề xảy ra. - Công ty chƣa có đủ nguồn nhân lực có chuyên môn, công tác nghiên cứu thị trƣờng và hoạt động marketing còn chƣa đƣợc chú trọng dẫn tới ảnh hƣởng đến kết quả kinh doanh của công ty. 7. Khoá luận “Hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền tại Công ty Ajinomoto Việt Nam” của Hoàng Thị Kiều Trang -Đại học kinh tế Quy Nhơn (Năm 2016) Nội dung: Đề tài nêu lên đƣợc thức trạng công ty Ajinomoto Việt Nam đã thành lập một ban kiểm soát gồm hai lãnh đạo trong ban giám đốc vầ một số cán bộ, nhân viên của tất cả các phòng ban trong công ty để chịu trách nhiệm kiểm soát một số khoản mục, chu trình của công ty. Việc kiểm soát đƣợc diễn ra thƣờng xuyên, liên tục đối với các khoản mục trọng yếu và định kỳ với các khoản mục ít trọng yếu hơn. Đối với với chu trình bán hàng và thu tiền, hoạt động kiểm soát đƣợc thực hiện trong tất cả các giai đoạn, từ tiếp nhận đơn đặt hàng, kiểm tra tín dụng, chấp nhận đơn đặt hàng, xuất hàng đến thanh toán, thu tiền từ khách hàng để đảm bảo các hoạt động đƣợc diễn ra đúng trình tự, đúng bản chất, không có gian lận hay sai sót. Ưu điểm: - Đề tài đã đề cập nhiều cơ sở lý thuyết về bán hàng thu tiền, bám sát các nội dung về bán hàng thu tiền, diễn giải các nội dung có sự hợp lý, thống nhất. Đề tài nghiên cứu sâu về kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng và thu tiền, có nhiều chứng từ và bảng biểu làm nổi bật nội dung của bài khoá luận. Đánh giá tốt thực trạng kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng thu tiền tại Công ty Ajinomoto Việt Nam. Có nhiều dẫn chứng và số liệu cụ thể qua các bảng biểu trong bài. 9 - Áp dụng tốt các phƣơng pháp điều tra, thu thập dữ liệu, phân tích và xử lý số liệu về hệ thống kiểm soát nội bộ để đánh giá chính xác những ƣu nhƣợc điểm của hệ thống kiểm soát nội bộ. Dựa trên những hạn chế thực tế đƣa ra đƣợc những giải pháp hoàn thiện mang tính khả thi cao cho công ty. Chỉ ra đƣợc tầm quan trọng của hệ thống kiểm soát nội bộ thông qua việc quản lý chặt chẽ chứng từ và tầm quan trọng của hoạt động kiểm soát nội đối với chu trình bán hàng và thu tiền. Nhược điểm: - Chƣa đƣa ra các cơ sở lý luận chung về bán hàng thu tiền. Quá đi sâu vào thực tế mà không quan tâm đến lý thuyết nên bài chƣa đạt đƣợc hiệu quả cao nhất. - Việc giao hoá đơn giữa phòng bán hàng và phòng kế toán vẫn đƣợc thực hiện một cách chiếu lệ. Việc giao và nhận hoá đơn chứng từ đồng thời chuyển giao trách nhiệm về bảo quản cũng nhƣ lƣu trữ chứng từ, đây là những tài liệu rất quan trọng nhƣng khi giao nhận hoá đơn, chứng từ giữa hai phòng thì chỉ có xác nhận số lƣợng, số hoá đơn chuyển trở lại phòng bán hàng do sai sót thì không đƣợc xác nhận trên giấy tờ. Đối với nghiệp vụ bán lẻ thì phòng bán hàng không lập phiếu xuất kho, khách hàng sau khi trả tiền thì mang hoá đơn xuống kho để nhận hàng dễ xảy ra tình trạng thất thoát hoá đơn lƣu tại phòng kế toán đối với nghiệp vụ bán hàng nhỏ lẻ và không thƣờng xuyên này. 8. Khoá luận: “Kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty cổ phần Bắc Âu” của tác giả Võ Thị Bích Phƣợng, Đại học Đà Nẵng (Năm 2016) Nội dung: Tác giả đƣa ra đƣợc những khái niệm về hệ thống KSNB, chu trình bán hàng – thu tiền, hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền, hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền và trình bày đƣợc các thủ tục kiểm soát liên quan đến chu trình bán hàng – thu tiền. Đánh giá thực trạng, chỉ ra những tồn tại đối với KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty. Luận văn đã nêu lên đƣợc tầm quan trọng, sự cần thiết của việc hoàn thiện hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền. 10 Ưu điểm: Tác giả tập trung đi sâu nghiên cứu về nội dung khoá luận, nội dung về KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty khá chi tiết. Tác giả nêu ra đƣợc mục tiêu mà công ty muốn hƣớng tới trong tƣơng lai, nêu ra đƣợc những đóng góp quan trọng của hệ thống KSNB đối với chu trình bán hàng – thu tiền. Đánh giá đƣợc thực trạng KSNB tại công ty để từ đó đƣa ra đƣợc những tồn tại của hệ thống KSNB tại công ty. Nhược điểm: Phần tổng quan về công ty tác giả đƣa ra còn sơ sài, chƣa đƣa ra đƣợc tính cấp thiết mà đề tài đang nghiên cứu. Bố cục bài còn lộn xộn chƣa theo trình tự, sơ đồ bảng biểu sử dụng không đƣa xuống phần phụ lục. Cần tìm ra nguyên nhân cũng nhƣ những hạn chế để từ đó đƣa ra nhiều những giải pháp để hoàn thiện hệ thống KSNB chu trình bán hàng – thu tiền ngày một hoàn thiện. 9. Khoá luận: “Kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty cổ phần nhựa Đà Nẵng” của tác giả Nguyễn Quang Huy, Đại học Đà Nẵng (Năm 2015) Nội dung: Tác giả đã đề cập đến đầy đủ những nội duung mà khoá luận nghiên cứu về: khái niệm kiểm soát nội bộ, khái niệm chu trình bán hàng – thu tiền, khái quát chung về công ty,… Tác giả đã nêu ra đƣợc khá chi tiết về thực trạng KSNB chu trình bán hàng – thu tiền tại công ty để từ đó đƣa ra đƣợc những kiến nghị giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong kinh doanh của công ty cũng nhƣ định hƣớng mới cho các nhà lãnh đạo. Ưu điểm: - Đã nêu ra đƣợc những kết quả đạt đƣợc nhƣ góp phần hệ thống hoá và làm rõ các lý luận cơ bản về KSNB, KSNB chu trình bán hàng và thu tiền. Luận văn đã phân tích, đánh giá thực trạng KSNB tại công ty, chỉ ra đƣợc những tồn tại, hạn chế đối với KSNB về bán hàng và thu tiền tại công ty. 11 - Có hệ thống tài khoản, sổ sách kế toán phù hợp tạo điều kiện thuận lợi cho việc ghi chép các nghiệp vụ xảy ra, việc đối chiếu giữa thực tế và sổ sách dễ dàng hơn. Công ty áp dụng hình thức chứng từ ghi sổ nên rất đơn giản cho việc kiểm tra đối chiếu vào cuối kỳ. Nhược điểm: - Sự phân bổ giữa các chƣơng không đồng đều. - Đánh giá về ƣu điểm của KSNB chu trình bán hàng – thu tiền còn hạn chế. - Chƣa đƣa ra đƣợc các phƣơng pháp nghiên cứu đƣợc áp dụng tại công ty. 10. Khoá luận “Hoàn thiện KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty TNHH Hải Minh” của tác giả Đặng Xuân Trƣờng, trƣờng đại học kinh tế quốc dân (Năm 2016) Nội dung: Tác giả đƣa ra tất cả các khái niệm liên quan đến hệ thống KSNB chu trình bán hàng và thu tiền gồm: khái niệm, chứng từ và tài khoản sử dụng, sổ sách sử dụng, phƣơng pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế trong chu trình. Nêu tính cấp thiết của đề tài đã chọn, mục nghiên cứu của đề tài đó. Trên cơ sở lý thuyết đã trình bày tác giả đi vào tìm hiểu thực tế về KSNB tại đơn vị. Ưu điểm: Trình bày đƣợc cơ sở lý luận, đặc điểm của hệ thống kiểm soát nội bộ, chỉ ra đƣợc sự cần thiết và những hạn chế tiềm tàng của hệ thống kiểm soát nội bộ. Nêu đƣợc khái quát về chu trình bán hàng và thu tiền tại công ty TNHH Hải Minh, chức năng của chu trình cũng nhƣ những rủi ro có thể xảy ra trong chu trình, đánh giá sơ bộ đƣợc thực trạng chu trình bán hàng thu tiền trong hoàn cảnh thực tế của công ty, đƣa ra nhiều số liệu bảng biểu liên quan đến đề tài. Nhược điểm: Chƣa chỉ rõ đƣợc các thủ tục kiểm soát trong chu trình bán hàng thu tiền, chỉ nói chung chung. Đánh giá thực trạng hệ thống KSNB còn sơ sài, đề xuất kiến nghị đƣa ra chƣa bám vào những hạn chế, nhƣợc điểm của hệ thống KSNB nói chung và kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng thu tiền nói riêng. Các giải pháp đƣa ra chung chung, chƣa bám sát vào những điểm còn tồn tại của hệ thống kiểm soát nội bộ nói chung và hệ thống kiểm soát chu trình bán 12