Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n-íc ta ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn
cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch më cöa thu hót kªu gäi ®Çu t- vµo ViÖt Nam cña
§¶ng vµ Nhµ n-íc, ®Æc biÖt khi ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn thø 150 cña tæ
chøc Th-¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), xu h-íng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®· ®Æt ra
cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam mét th¸ch thøc kh¸ lín vÒ viÖc
kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña doanh nghiÖp m×nh trªn th-¬ng tr-êng. §iÒu ®ã ®ßi hái
c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nhanh chãng ®æi míi, trong ®ã ®æi míi vÒ ph-¬ng
ph¸p qu¶n lý nguån lùc con ng-êi, qu¶n lý nguån lùc tµi chÝnh còng nh- ®æi
míi vÒ quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, ph-¬ng ph¸p n©ng cao vÞ thÕ cña doanh
nghiÖp. ViÖc qu¶n lý cã ®em l¹i hiÖu qu¶ hay kh«ng tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng
néi t¹i cña mçi doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh kinh tÕ thÞ tr-êng t¹i mçi thêi ®iÓm.
C¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cÇn n¾m v÷ng ®-îc nh÷ng nh©n
tè ®ã, møc ®é t¸c ®éng cña tõng nh©n tè ®Ó ®-a ra ®-îc ®-êng lèi, kÕ ho¹ch
kinh doanh vµ h-íng ph¸t triÓn cho m×nh.
Qua ®ît thùc tËp ®-îc t×m hiÓu mét sè c«ng viÖc trong C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tÇu thuû Ng« QuyÒn - H¶i Phßng nh- : KÕ to¸n tiÒn l-¬ng, phô
tr¸ch theo dâi tiÕn ®é s¶n xuÊt vµ nh©n viªn phßng kinh doanh ®· gióp em
hiÓu phÇn nµo vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Trong
qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹i C«ng ty, em ®· hiÓu thªm ®-îc nhiÒu kiÕn thøc thùc tiÔn
vµ c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l-¬ng, c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh, vËt t-, t×nh
h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm..... Qua ®ã em cã thÓ cñng cè vµ bæ
sung thªm phÇn kiÕn thøc, xem xÐt t×nh h×nh ho¹t ®éng thùc tÕ cña c¸c doanh
nghiÖp ra sao ®Ó cã c¸i nh×n s©u s¾c h¬n, toµn diÖn h¬n vÒ nh÷ng kiÕn thøc ®·
®-îc häc t¹i nhµ tr-êng vµ viÖc ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc ®ã nh- thÕ nµo vµo
thùc tÕ. §ång thêi rót ra ®-îc nh÷ng mÆt m¹nh, mÆt yÕu lµm c¨n cø ®Ó lËp kÕ
ho¹ch phï hîp víi thùc tÕ hiÖn cã, ®Ò xuÊt nh÷ng ý kiÕn, gi¶i ph¸p h÷u hiÖu
®Ó æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt, gióp n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm, n©ng
cao ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty.
1
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
Víi nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh thùc tÕ vµ nhËn thøc ®-îc
tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh t¹i C«ng ty nªn em ®· lùa chän
®Ò tµi: “Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh
t¹i C«ng ty cæ phÇn C«ng nghiÖp tÇu thuû Ng« QuyÒn - H¶i Phßng”.
Bµi kho¸ luËn ®-îc tr×nh bµy lµm 3 phÇn, cô thÓ :
PhÇn 1 : C¬ së lý luËn chung vÒ tµi chÝnh vµ ph©n tÝch tµi chÝnh
Doanh nghiÖp
PhÇn 2 : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn C«ng
nghiÖp tÇu thuû Ng« QuyÒn - H¶i Phßng
PhÇn 3 : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i
C«ng ty cæ phÇn C«ng nghiÖp tÇu thuû Ng« QuyÒn - H¶i Phßng
Bµi kho¸ luËn nµy cña em ®-îc hoµn thµnh lµ nhê sù gióp ®ì, t¹o ®iÒu
kiÖn cña Ban l·nh ®¹o còng nh- c¸c c«, chó, anh, chÞ trong C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tÇu thuû Ng« QuyÒn - H¶i Phßng, ®Æc biÖt lµ sù chØ b¶o h-íng
dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Lª §×nh M¹nh, gi¶ng viªn khoa Qu¶n trÞ kinh
doanh Tr-êng §¹i häc D©n lËp H¶i Phßng vµ b»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc
còng nh- nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó em cã thÓ ®-a ra ®-îc mét sè ®¸nh gi¸
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty.
Tuy nhiªn do cßn h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é vµ thêi gian nªn bµi viÕt cña em
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong nhËn ®-îc sù chØ b¶o
cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ gãp ý cña c¸c b¹n ®Ó bµi b¸o c¸o cña em ®-îc hoµn
thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
H¶i Phßng, ngµy 19 th¸ng 6 n¨m 2009
Sinh viªn
§inh Hång H¹nh
2
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
phÇn 1
C¬ së lý luËn chung
vÒ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh Doanh nghiÖp
1.1. Tæng quan vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp
Kh¸i niÖm tµi chÝnh :
- Tµi chÝnh : lµ ph-¬ng thøc vËn ®éng ®éc lËp t-¬ng ®èi cña tiÒn tÖ
víi 3 chøc n¨ng lµ ph-¬ng tiÖn thanh to¸n, ph-¬ng tiÖn dù tr÷ vµ ph-¬ng
tiÖn ®o l-êng gi¸ trÞ, cã ®Æc tr-ng riªng trong lÜnh vùc ph©n phèi lµ t¹o lËp
vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ kh¸c nhau cho c¸c môc ®Ých tÝch luü vµ tiªu
dïng kh¸c nhau.
- Tµi chÝnh lµ tæng thÓ (hÖ thèng) nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a
c¸c thùc thÓ tµi chÝnh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph©n phèi vµ
sö dông c¸c nguån lùc tµi chÝnh. (lý thuyÕt TC -TT, NguyÔn Ngäc Hïng, 1998).
Tõ hai quan ®iÓm trªn cã thÓ rót ra kh¸i niÖm tµi chÝnh doanh nghiÖp :
Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông
c¸c quü tiÒn tÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m
gãp phÇn ®¹t tíi c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp.
Hay nãi c¸ch kh¸c tµi chÝnh doanh nghiÖp ®-îc hiÓu lµ nh÷ng quan hÖ
gi¸ trÞ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ. Nh÷ng quan hÖ ®ã
tuy chøa ®ùng nh÷ng néi dung kinh tÕ kh¸c nhau song chóng cã nh÷ng ®Æc
tr-ng gièng nhau nªn cã thÓ chia thµnh 4 nhãm quan hÖ kinh tÕ trong ho¹t
®éng cña doanh nghiÖp :
+ Quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp vµ Nhµ n-íc : §©y lµ mèi quan
hÖ ph¸t sinh khi Nhµ n-íc cÊp vèn cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng vµ doanh
nghiÖp thùc hiÖn c¸c nghÜa vô tµi chÝnh víi Nhµ n-íc nh- nép c¸c kho¶n thuÕ,
lÖ phÝ,....vµo Ng©n s¸ch Nhµ n-íc.
3
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
+ Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi thÞ tr-êng tµi chÝnh : Quan hÖ nµy
®-îc thÓ hiÖn th«ng qua viÖc doanh nghiÖp t×m kiÕm c¸c nguån tµi trî nh- :
vay ng¾n h¹n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn ng¾n h¹n, cã thÓ ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ
tr¸i phiÕu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn dµi h¹n. Ng-îc l¹i, doanh nghiÖp ph¶i tr¶ l·i
vay vµ vèn vay, tr¶ l·i cæ phÇn cho c¸c nhµ tµi trî. Doanh nghiÖp còng cã thÓ
göi tiÒn vµo ng©n hµng, ®Çu t- chøng kho¸n b»ng sè tiÒn t¹m thêi ch-a sö dông.
+ Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c thÞ tr-êng kh¸c nh-: thÞ tr-êng hµng
ho¸, dÞch vô, thÞ tr-êng søc lao ®éng. §©y lµ thÞ tr-êng mµ t¹i ®ã doanh nghiÖp
tiÕn hµnh mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x-ëng, t×m kiÕm lao ®éng,....th«ng qua
®ã doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc nhu cÇu hµng ho¸ vµ dÞch vô cÇn thiÕt
cung øng, ho¹ch ®Þnh ng©n s¸ch ®Çu t-, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tiÕp thÞ nh»m tho¶
m·n nhu cÇu thÞ tr-êng.
+ Quan hÖ trong néi bé doanh nghiÖp : §©y lµ quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn
s¶n xuÊt - kinh doanh, gi÷a cæ ®«ng vµ ng-êi qu¶n lý, gi÷a cæ ®«ng vµ chñ nî,
gi÷a quyÒn sö dông vèn vµ quyÒn së h÷u vèn. C¸c mèi quan hÖ nµy ®-îc thÓ
hiÖn th«ng qua hµng lo¹t chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp nh-: chÝnh s¸ch cæ tøc
(ph©n phèi thu nhËp), chÝnh s¸ch ®Çu t-, chÝnh s¸ch vÒ c¬ cÊu vèn, chi phÝ,.....
Tµi chÝnh doanh nghiÖp xÐt vÒ b¶n chÊt lµ c¸c mèi quan hÖ ph©n phèi
d-íi h×nh thøc gi¸ trÞ g¾n liÒn víi viÖc t¹o lËp hoÆc sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña
doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. XÐt vÒ h×nh
thøc, tµi chÝnh doanh nghÞªp ph¸n ¸nh sù vËn ®éng vµ chuyÓn ho¸ c¸c nguån
lùc tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh ph©n phèi ®Ó t¹o lËp hoÆc sö dông c¸c quü tiÒn tÖ
cña doanh nghiÖp. C¸c mèi quan hÖ kinh tÕ g¾n liÒn víi viÖc ph©n phèi ®Ó t¹o
lËp hoÆc sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp hîp thµnh c¸c quan hÖ tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp. V× vËy ho¹t ®éng g¾n liÒn víi viÖc ph©n phèi ®Ó t¹o
lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ thuéc ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
1.1.2. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.1.2.1. Kh¸i niÖm Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
Qu¶n trÞ tµi chÝnh lµ viÖc lùa chän vµ ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh, tæ
chøc thùc hiÖn nh÷ng quyÕt ®Þnh ®ã nh»m ®¹t ®-îc môc tiªu ho¹t ®éng cña
4
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
doanh nghiÖp, ®ã lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn kh«ng ngõng lµm t¨ng gi¸ trÞ doanh
nghiÖp vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng.
1.1.2.2. Vai trß cña Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
- Huy ®éng vµ ®¶m b¶o kÞp thêi vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp
- Tæ chøc vµ sö dông vèn tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶.
- Gi¸m s¸t, kiÓm tra th-êng xuyªn, chÆt chÏ c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp.
1.1.2.3. Néi dung cña Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
- Tham gia ®¸nh gi¸, lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t- vµ kÕ ho¹ch kinh doanh
- X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn, tæ chøc huy ®éng c¸c nguån vèn ®Ó cung øng
cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
- Tæ chøc sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn hiÖn cã; qu¶n lý chÆt chÏ c¸c
kho¶n thu, chi ; ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp
- Thùc hiÖn viÖc ph©n phèi lîi nhuËn, trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü cña doanh
nghiÖp
- §¶m b¶o kiÓm tra, kiÓm so¸t th-êng xuyªn ®èi víi ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp, thùc hiÖn ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp.
- Thùc hiÖn viÖc dù b¸o vµ kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.2. Ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.2.1. Kh¸i niÖm ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh
Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh cã néi dung gi¶i quyÕt c¸c mèi quan
hÖ kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh ®-îc thÓ hiÖn qua h×nh
thøc tiÒn tÖ.
Ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ sö dông mét tËp hîp c¸c kh¸i niÖm,
ph-¬ng ph¸p vµ c¸c c«ng cô cho phÐp xö lý c¸c th«ng tin kÕ to¸n vµ c¸c th«ng
tin kh¸c vÒ qu¶n lý nh»m ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp,
5
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
®¸nh gi¸ rñi ro, møc ®é vµ chÊt l-îng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
®ã.
1.2.2. Sù cÇn thiÕt cña viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh
nghiÖp
Ph©n tÝch tµi chÝnh ®-îc c¸c nhµ qu¶n lý b¾t ®Çu chó ý tõ cuèi thÓ kû
XIX. Tõ ®Çu thÕ kû XX ®Õn nay, ph©n tÝch tµi chÝnh thùc sù ®-îc ph¸t triÓn vµ
®-îc chó träng h¬n bao giê hÕt bëi nhu cÇu qu¶n lý doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶
ngµy cµng t¨ng, sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña hÖ thèng tµi chÝnh, sù ph¸t triÓn
cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh vµ kh¶ n¨ng sö dông réng r·i c«ng nghÖ th«ng
tin. Nghiªn cøu ph©n tÝch tµi chÝnh lµ mét kh©u rÊt quan träng trong qu¶n lý
doanh nghiÖp hiÖn nay.
Thùc chÊt ph©n tÝch tµi chÝnh th-êng th«ng qua hÖ thèng c¸c ph-¬ng
ph¸p ph©n tÝch nh»m ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®· x©y dùng. Trªn c¬
së th«ng tin thu ®-îc tõ viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh lµ c¨n cø ®Ó ®-a ra c¸c quyÕt
®Þnh trong t-¬ng lai cho c¸c ®èi t-îng nh- chñ doanh nghiÖp, c¸c nhµ ®Çu t-,
c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña nhµ n-íc, c¸n bé c«ng nh©n viªn,....
- §èi víi nhµ qu¶n trÞ: Ph©n tÝch tµi chÝnh nh»m ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng
kinh doanh cña Doanh nghiÖp, x¸c ®Þnh ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña Doanh
nghiÖp. §ã lµ c¬ së ®Ó ®Þnh h-íng c¸c QuyÕt ®Þnh cña Ban Tæng gi¸m ®èc,
Gi¸m ®èc tµi chÝnh, dù b¸o tµi chÝnh: kÕ ho¹ch ®Çu t-, ng©n quü vµ kiÓm so¸t
c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý.
- §èi víi c¸c nhµ ®Çu t-: Nhµ ®Çu t- cÇn biÕt t×nh h×nh thu nhËp cña chñ
së h÷u - lîi tøc cæ phÇn vµ gi¸ trÞ t¨ng thÕm cña vèn ®Çu t-. Hä quan t©m tíi
ph©n tÝch tµi chÝnh ®Ó nhËn biÕt kh¶ n¨ng sinh l·i cña Doanh nghiÖp. §ã lµ
mét trong nh÷ng c¨n cø gióp hä ra quyÕt ®Þnh bá vèn vµo Doanh nghiÖp hay
kh«ng?
- §èi víi ng-êi cho vay: Ng-êi cho vay ph©n tÝch tµi chÝnh ®Ó nhËn biÕt
kh¶ n¨ng vay vµ tr¶ nî cña kh¸ch hµng, xem xÐt lµ Doanh nghiÖp thùc sù cã
nhu cÇu vay hay kh«ng? Kh¶ n¨ng tr¶ nî cña Doanh nghiÖp nh- thÕ nµo?
6
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
Ngoµi ra, ph©n tÝch tµi chÝnh còng cÇn thiÕt ®èi víi ng-êi h-ëng l-¬ng
trong doanh nghiÖp, ®èi víi c¸n bé thuÕ, thanh tra, c¶nh s¸t kinh tÕ, luËt s-,....
1.2.3. Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh
Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh lµ c¸ch thøc, kü thuËt ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh
h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty ë qu¸ khø, hiÖn t¹i vµ dù ®o¸n tµi chÝnh trong
t-¬ng lai. Tõ ®ã gióp c¸c ®èi t-îng ®-a ra quyÕt ®Þnh kinh tÕ phï hîp víi môc
tiªu mong muèn cña tõng ®èi t-îng. §Ó ®¸p øng môc tiªu cña ph©n tÝch tµi
chÝnh cã nhiÒu ph-¬ng ph¸p, th«ng th-êng ng-êi ta hay sö dông hai ph-¬ng
ph¸p sau:
1.2.3.1. Ph-¬ng ph¸p so s¸nh
®©y lµ ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch ®-îc sö dông réng r·i phæ biÕn trong
ph©n tÝch kinh tÕ nãi chung vµ ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng, x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ
xu h-íng biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu ph©n tÝch.
Tiªu chuÈn ®Ó so s¸nh :
Tuú thuéc vµo môc ®Ých cña ph©n tÝch mµ lùa chän gèc so s¸nh cho
thÝch hîp. Khi tiÕn hµnh so s¸nh cÇn cã Ýt nhÊt 2 ®¹i l-îng hoÆc chØ tiªu ®Ó
tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¶m b¶o tÝnh chÊt so s¸nh ®-îc.
§iÒu kiÖn so s¸nh :
- So s¸nh theo thêi gian ®ã lµ sù thèng nhÊt vÒ néi dung kinh tÕ, thèng
nhÊt vÒ ph-¬ng ph¸p tÝnh to¸n, thèng nhÊt vÒ thêi gian vµ ®¬n vÞ ®o l-êng cña
c¸c chØ tiªu ph©n tÝch.
- So s¸nh theo kh«ng gian tøc lµ so s¸nh gi÷a c¸c sè liÖu trong ngµnh
nhÊt ®Þnh, c¸c chØ tiªu cÇn ph¶i ®-îc quy ®æi vÒ cïng quy m« vµ ®iÒu kiÖn
kinh doanh t-¬ng tù nhau.
Kü thuËt so s¸nh :
- So s¸nh sè tuyÖt ®èi: lµ kÕt qu¶ cña phÐp trõ gi÷a trÞ sè cña kú ph©n
tÝch víi kú gèc cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ. KÕt qu¶ so s¸nh ph¶n ¸nh sù biÕn
®éng vÒ quy m« hoÆc khèi l-îng cña chØ tiªu ph©n tÝch.
7
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
- So s¸nh sè t-¬ng ®èi: lµ kÕt qu¶ cña phÐp chia gi÷a trÞ sè cña kú ph©n
tÝch so víi kú gèc cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ . KÕt qu¶ so s¸nh ph¶n ¸nh kÕt cÊu,
mèi quan hÖ, tèc ®é ph¸t triÓn vµ møc ®é phæ biÕn cña chØ tiªu nghiªn cøu.
- So s¸nh sè b×nh qu©n: biÓu hiÖn tÝnh chÊt ®Æc tr-ng chung vÒ mÆt sè
l-îng, nh»m ph¶n ¸nh ®Æc ®iÓm chung cña mét ®¬n vÞ, mét bé phËn hay mét
tæng thÓ chung cã cïng mét tÝnh chÊt.
Qu¸ tr×nh ph©n tÝch theo kü thuËt cña ph-¬ng ph¸p so s¸nh cã thÓ thùc
hiÖn theo 2 h×nh thøc chÝnh sau:
- So s¸nh theo chiÒu däc lµ qu¸ tr×nh so s¸nh nh»m x¸c ®Þnh tû lÖ quan
hÖ t-¬ng quan gi÷a c¸c chØ tiªu tõng kú cña b¸o c¸o tµi chÝnh.
- So s¸nh theo chiÒu ngang lµ qu¸ tr×nh so s¸nh nh»m x¸c ®Þnh tû lÖ vµ
chiÒu h-íng biÕn ®éng gi÷a c¸c kú trªn b¸o c¸o tµi chÝnh.
Tuy nhiªn ph©n tÝch theo chiÒu ngang cÇn chó ý trong ®iÒu kiÖn x¶y ra
l¹m ph¸t, kÕt qu¶ tÝnh ®-îc chØ cã ý nghÜa khi chóng ta lo¹i trõ ¶nh h-ëng cña
sù biÕn ®éng vÒ gi¸.
1.2.3.2. Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tû lÖ
Ph-¬ng ph¸p nµy dùa trªn ý nghÜa chuÈn mùc c¸c tû lÖ vµ ®¹i c-¬ng tµi
chÝnh trong c¸c quan hÖ tµi chÝnh. VÒ nguyªn t¾c, ph-¬ng ph¸p nµy ®ßi hái
ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc c¸c ng-ìng, c¸c ®Þnh møc ®Ó tõ ®ã nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸
t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp trªn c¬ së so s¸nh c¸c chØ tiªu vµ tû lÖ tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp víi c¸c tû lÖ tham chiÕu.
Trong ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp, c¸c tû lÖ tµi chÝnh ®-îc ph©n
thµnh c¸c nhãm chØ tiªu ®Æc tr-ng ph¶n ¸nh nh÷ng néi dung c¬ b¶n theo môc
tiªu ph©n tÝch cña doanh nghiÖp. Nh-ng nh×n chung cã bèn nhãm chØ tiªu c¬
b¶n sau:
+ Nhãm chØ tiªu kh¶ n¨ng thanh to¸n,
+ Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh vµ t×nh h×nh ®Çu t-,
+ Nhãm chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng,
+ Nhãm chØ tiªu sinh lêi.
8
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
1.2.4. Nguån tµi liÖu sö dông trong ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh
doanh nghiÖp
Trong ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh, nhµ ph©n tÝch cÇn thu thËp vµ sö
dông rÊt nhiÒu nguån th«ng tin tõ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, ®Ó
®¸nh gi¸ mét c¸ch c¬ b¶n t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cã thÓ sö dông
th«ng tin kÕ to¸n trong néi bé doanh nghiÖp. Th«ng tin kÕ to¸n ®-îc ph¶n ¸nh
®Çy ®ñ trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nh-: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o kÕt qu¶
kinh doanh, B¸o c¸o l-u chuyÓn tiÒn tÖ.
B¸o c¸o tµi chÝnh lµ b¸o c¸o tæng hîp nhÊt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, kÕt
qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp. B¸o c¸o tµi chÝnh cã hai
lo¹i lµ b¸o c¸o b¾t buéc vµ b¸o c¸o kh«ng b¾t buéc.
B¸o c¸o tµi chÝnh b¾t buéc lµ nh÷ng b¸o c¸o mµ mäi doanh nghiÖp ®Òu
ph¶i lËp, göi ®i theo quy ®Þnh, kh«ng ph©n biÖt h×nh thøc së h÷u, quy m«. B¸o
c¸o tµi chÝnh b¾t buéc gåm cã:
o MÉu sè B01_DN : B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
o MÉu sè B02_DN : B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh
o MÉu sè B09_DN : B¶ng thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh
B¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng b¾t buéc lµ b¸o c¸o kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lËp
mµ c¸c doanh nghiÖp tuú vµo ®iÒu kiÖn, ®Æc ®iÓm riªng cña m×nh cã thÓ lËp
hoÆc kh«ng lËp nh-: B¸o c¸o l-u chuyÓn tiÒn tÖ (MÉu sè B03_DN).
1.3. Néi dung ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh
1.3.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i doanh nghiÖp
1.3.1.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh qua B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (MÉu sè B01_DN) : lµ mét b¸o c¸o tµi chÝnh tæng
hîp ph¶n ¸nh tæng qu¸t toµn bé tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp theo hai
c¸ch ®¸nh gi¸ lµ tµi s¶n vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o.
C¸c chØ tiªu cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®-îc ph¶n ¸nh d-íi h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ
theo nguyªn t¾c c©n ®èi lµ tæng tµi s¶n b»ng tæng nguån vèn.
9
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
Th«ng qua B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã thÓ nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t
t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th«ng qua viÖc ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n
vµ nguån vèn, t×nh h×nh sö dông vèn, kh¶ n¨ng huy ®éng vèn … vµo qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®-îc chia lµm 2 phÇn : phÇn tµi s¶n vµ phÇn nguån
vèn theo mÉu ®Çy ®ñ hoÆc rót gän.
PhÇn tµi s¶n :
Ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghÞªp t¹i thêi ®iÓm
b¸o c¸o theo c¬ cÊu tµi s¶n vµ h×nh thøc tån t¹i trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
PhÇn tµi s¶n ®-îc ph©n chia thµnh:
- Tµi s¶n ng¾n h¹n: ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ thuÇn cña tÊt c¶ c¸c tµi
s¶n ng¾n h¹n hiÖn cã cña doanh nghiÖp. §©y lµ nh÷ng tµi s¶n cã thêi gian lu©n
chuyÓn ng¾n, th-êng lµ mét n¨m hay mét chu kú kinh doanh.
- Tµi s¶n dµi h¹n: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thuÇn cña toµn bé tµi s¶n cã thêi
gian thu håi trªn 1 n¨m hay mét chu kú kinh doanh cña doanh nghiÖp t¹i thêi
®iÓm lËp b¸o c¸o.
XÐt vÒ mÆt kinh tÕ, c¸c chØ tiªu ë phÇn Tµi s¶n ph¶n ¸nh quy m« vµ kÕt
cÊu c¸c lo¹i tµi s¶n d-íi h×nh th¸i vËt chÊt.
XÐt vÒ mÆt ph¸p lý, sè liÖu cña c¸c chØ tiªu ë phÇn Tµi s¶n thÓ hiÖn toµn
bé sè tµi s¶n thuéc quyÒn qu¶n lý vµ quyÒn sö dông cña doanh nghiÖp t¹i thêi
®iÓm lËp b¸o c¸o.
PhÇn nguån vèn :
Ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp t¹i thêi
®iÓm lËp b¸o c¸o. C¸c chØ tiªu trong phÇn nguån vèn thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm
ph¸p lý cña doanh nghiÖp ®èi víi tµi s¶n ®ang qu¶n lý vµ sö dông cña doanh
nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã cã thÓ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn, kh¶ n¨ng huy
®éng vèn vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
10
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
Nguån vèn ®-îc ph©n chia thµnh :
Nî ph¶i tr¶: ph¶n ¸nh toµn bé sè nî ph¶i tr¶ t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o.
ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c chñ nî (Ng©n
s¸ch, ng©n hµng, ng-êi mua...) vÒ c¸c kho¶n ph¶i nép, ph¶i tr¶ hay c¸c kho¶n
mµ doanh nghiÖp chiÕm dông kh¸c.
Vèn chñ së h÷u: lµ sè vèn cña c¸c chñ së h÷u, c¸c nhµ ®Çu t- gãp vèn
ban ®Çu vµ bæ sung thªm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Sè vèn chñ së
h÷u doanh nghiÖp kh«ng ph¶i cam kÕt thanh to¸n, v× vËy vèn chñ së h÷u
kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n nî.
XÐt vÒ mÆt kinh tÕ : Sè liÖu phÇn Nguån vèn thÓ hiÖn quy m«, kÕt cÊu
c¸c nguån vèn ®· ®-îc doanh nghiÖp ®Çu t- vµ huy ®éng vµo s¶n xuÊt kinh
doanh.
XÐt vÒ mÆt ph¸p lý: Sè liÖu cña c¸c chØ tiªu phÇn Nguån vèn thÓ hiÖn
tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña doanh nghiÖp vÒ sè tµi s¶n ®ang qu¶n lý, sö dông ®èi
víi c¸c ®èi t-îng cÊp vèn cho doanh nghiÖp (Nhµ n-íc, c¸c tæ chøc tÝn
dông...v.v..)
C¨n cø vµo B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã thÓ nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t
t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã cã thÓ ph©n tÝch t×nh h×nh
sö dông vèn, kh¶ n¨ng huy ®éng vèn vµo s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh qua B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
ViÖc ph©n tÝch B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã ý nghÜa quan
träng trong viÖc ®¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong
kú kinh doanh nªn khÝ tiÕn hµnh cÇn ®¹t ®-îc nh÷ng yªu cÇu sau:
o
Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n vµ nguån vèn trong doanh nghiÖp, xem xÐt viÖc
bè trÝ tµi s¶n vµ nguån vèn trong kú kinh doanh xem ®· phï hîp ch-a;
o
Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn gi÷a sè liÖu
®Çu kú vµ sè liÖu cuèi kú.
11
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
B¶ng 1.1: B¶ng ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n :
ChØ tiªu
§Çu
Cuèi
n¨m
n¨m
Cuèi n¨m so
Theo quy m«
víi ®Çu n¨m
chung
§Çu
Sè tiÒn
%
n¨m
(%)
Cuèi
n¨m (%)
A - Tµi s¶n ng¾n h¹n
I. TiÒn
II. §Çu t- tµi chÝnh NH
III. Kho¶n ph¶i thu
IV. Hµng tån kho
V. Tµi s¶n ng¾n h¹n kh¸c
B - Tµi s¶n dµi h¹n
I. TSC§
II. §Çu t- tµi chÝnh DH
III. Chi phÝ XDCBDD
IV. Tµi s¶n dµi h¹n kh¸c
Tæng tµi s¶n
§èi víi tµi s¶n cña doanh nghiÖp cÇn xem xÐt tû träng cña tõng lo¹i tµi
s¶n chiÕm trong tæng sè tµi s¶n lµ bao nhiªu ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh xu h-íng biÕn
®éng cña c¸c chØ tiªu ®ã qua c¸c n¨m. NÕu tµi s¶n ng¾n h¹n cña C«ng ty
chiÕm tû träng thÊp h¬n so víi tµi s¶n dµi h¹n th× chøng tá doanh nghiÖp ®·
®Çu t- nhiÒu h¬n vµo tµi s¶n cè ®Þnh. Ng-îc l¹i nÕu tµi s¶n ng¾n h¹n chiÕm tû
träng cao h¬n so víi tµi s¶n dµi h¹n th× ta cÇn ph©n tÝch sù ¶nh h-ëng cña tõng
lo¹i tµi s¶n ng¾n h¹n ®èi víi tæng tµi s¶n ng¾n h¹n còng nh- tæng tµi s¶n
doanh nghiÖp hiÖn cã.
12
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
B¶ng 1.2: B¶ng ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn
ChØ tiªu
§Çu
n¨m
Cuèi
n¨m
Cuèi n¨m so víi
®Çu n¨m
Theo quy m« chung
Sè tiÒn
§Çu n¨m Cuèi n¨m
(%)
(%)
%
A - Nî ph¶i tr¶
I. Nî ng¾n h¹n
II. Nî dµi h¹n
III. Nî kh¸c
B - Nguån vèn chñ së
h÷u
I- Vèn chñ së h÷u
II. Nguån kinh phÝ vµ
quü kh¸c
Tæng nguån vèn
§èi víi nguån h×nh thµnh tµi s¶n, cÇn xem xÐt tû träng tõng lo¹i nguån
vèn chiÕm trong tæng sè nguån vèn còng nh- xu h-íng biÕn ®éng cña chóng.
NÕu nguån vèn chñ sá h÷u chiÕm tû träng cao trong tæng sè nguån vèn th×
doanh nghiÖp ®ñ kh¶ n¨ng tù ®¶m b¶o vÒ mÆt tµi chÝnh vµ møc ®é ®éc lËp cña
doanh nghiÖp ®èi víi chñ nî lµ cao. Ng-îc l¹i nÕu c«ng nî ph¶i tr¶ chiÕm chñ
yÕu trong tæng sè nguån vèn thi kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vÒ mÆt tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp lµ thÊp.
1.3.1.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh qua B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh
B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh (MÉu sè B02 DN): lµ b¸o c¸o tµi chÝnh ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh
13
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
còng nh- t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp ®èi víi
nhµ n-íc vÒ c¸c kho¶n thuÕ, lÖ phÝ,... trong kú.
B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh nh»m môc tiªu ph¶n ¸nh tãm l-îc c¸c
kho¶n doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cho mét
thêi kú nhÊt ®Þnh. Ngoµi ra, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cßn kÕt hîp ph¶n ¸nh
t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô cña doanh nghiÖp víi ng©n s¸ch nhµ n-íc vÒ thuÕ
vµ c¸c kho¶n kh¸c.
KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh
doanh bao gåm c¸c kho¶n môc chñ yÕu sau ®©y:
1. Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô
2. C¸c kho¶n gi¶m trõ
3. Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô
4. Gi¸ vèn hµng b¸n
5. Lîi nhuËn gép vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô
6. Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh
7. Chi phÝ tµi chÝnh
8. Chi phÝ b¸n hµng
9. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
10. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh
11. Thu nhËp kh¸c
12. Chi phÝ kh¸c
13. Lîi nhuËn kh¸c
14. Tæng lîi nhuËn kÕ to¸n tr-íc thuÕ
15. Chi phÝ thuÕ TNDN hiÖn hµnh
16. Chi phÝ thuÕ TNDN ho·n l¹i
17. Lîi nhuËn sau thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp
18. L·i c¬ b¶n trªn cæ phiÕu (*)
14
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh qua b¶ng B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh qua B¸o c¸o kÕt qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thÓ th«ng qua viÖc ph©n tÝch 2 néi dung c¬
b¶n sau:
Ph©n tÝch c¸c lo¹i ho¹t ®éng cña C«ng ty :
Lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty cÇn ®-îc ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸
kh¸i qu¸t gi÷a doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ cña tõng ho¹t ®éng. Tõ ®ã cã
nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh doanh thu cña tõng lo¹i ho¹t ®éng t-¬ng øng víi chi phÝ
bá ra nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña tõng ho¹t ®éng kinh doanh trong c¸c ho¹t
®éng cña doanh nghiÖp.
B¶ng 1.3: Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÒ kÕt cÊu chi phÝ, doanh thu vµ lîi nhuËn
Thu nhËp
Chi phÝ
Lîi nhuËn
ChØ tiªu
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
Ho¹t ®éng s¶n suÊt kinh doanh
C¸c ho¹t ®éng kh¸c
Tæng sè
Ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cña C«ng ty :
KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng
do chøc n¨ng kinh doanh ®em l¹i trong tõng thêi kú h¹ch to¸n cña doanh
nghiÖp, lµ c¬ së chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸, ph©n tÝch hiÖu qu¶ c¸c mÆt, c¸c lÜnh vùc
ho¹t ®éng, ph©n tÝch nguyªn nh©n vµ møc ®é ¶nh h-ëng cña c¸c nguyªn nh©n
c¬ b¶n ®Õn kÕt qu¶ chung cña doanh nghiÖp.
B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ®óng ®¾n vµ chÝnh x¸c lµ sè
liÖu quan träng ®Ó tÝnh vµ kiÓm tra sè thuÕ ph¶i nép, doanh thu, lîi nhuËn vµ
chÊt l-îng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
15
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
B¶ng 1.4: B¶ng ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Cuèi n¨m so víi
ChØ tiªu
§Çu
Cuèi
n¨m
n¨m
®Çu n¨m
Sè tiÒn
%
Theo quy m« chung
§Çu n¨m
(%)
Cuèi
n¨m
(%)
Tæng doanh thu
C¸c kho¶n gi¶m trõ
Doanh thu thuÇn
Gi¸ vèn hµng b¸n
Lîi nhuËn gép
Doanh thu tµi chÝnh
Chi phÝ tµi chÝnh
Chi phÝ b¸n hµng
Chi phÝ QLDN
Lîi nhuËn thuÇn
Thu nhËp kh¸c
Chi phÝ kh¸c
Lîi nhuËn kh¸c
Tæng LN tr-íc thuÕ
ThuÕ TNDN
Lîi nhuËn sau thuÕ
1.3.2. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Æc tr-ng cña C«ng ty
§Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, c¸c
nhµ ph©n tÝch tµi chÝnh cßn sö dông c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Æc tr-ng ®Ó gi¶i
thÝch thªm vÒ c¸c mèi quan hÖ tµi chÝnh. Do ®ã c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®-îc coi
lµ biÓu hiÖn ®Æc tr-ng nhÊt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong tõng
thêi kú nhÊt ®Þnh.
T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®-îc coi lµ lµnh m¹nh, tr-íc hÕt
p¶h ®-îc thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng chi tr¶. V× vËy chóng ta xem xÐt, ph©n tÝch kh¶
n¨ng thanh to¸n.
16
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
1.3.2.1. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n
§©y lµ nhãm chØ tiªu rÊt ®-îc nhiÒu ng-êi quan t©m nh- c¸c nhµ ®Çu
t-, ng-êi cho vay, nhµ cung cÊp,.... Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n cña doanh
nghiÖp lµ xem xÐt t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ cña doanh
nghiÖp. Qua ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n gióp c¸c nhµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸
®-îc chÊt l-îng ho¹t ®éng tµi chÝnh còng nh- viÖc chÊp hµnh kû luËt thanh
to¸n.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t (H1) :
HÖ sè nµy ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a tµi s¶n mµ doanh nghiÖp hiÖn
®ang qu¸n lý sö dông víi tæng sè nî ph¶i tr¶.Nã cho biÕt cø trong mét ®ång
nî ph¶i tr¶ cã bao nhiªu ®ång tµi s¶n ®¶m b¶o.
HÖ sè thanh to¸n tæng
qu¸t (H1)
Tæng tµi s¶n
=
Tæng nî ph¶i tr¶
NÕu H1 > 1: Chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp lµ tèt,
song nÕu H1 > 1 qu¸ nhiÒu th× còng kh«ng tèt v× ®iÒu ®ã chøng tá doanh
nghiÖp ch-a tËn dông ®-îc c¬ héi chiÕm dông vèn.
NÕu H1 < 1 vµ tiÕn dÇn ®Õn 0 b¸o hiÖu sù ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp,
vèn chö së h÷u cña doanh nghiÖp gi¶m vµ mÊt dÇn, tæng tµi s¶n hiÖn cã cña
doanh nghiÖp kh«ng ®ñ tr¶ sè nî mµ doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh (H2) :
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a tµi s¶n
ng¾n h¹n vµ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. HÖ sè thanh to¸n nî ng¾n h¹n thÓ hiÖn
møc ®é ®¶m b¶o cña TSL§ víi nî ng¾n h¹n. Nî ng¾n h¹n lµ c¸c kho¶n nî
ph¶i thanh to¸n trong kú, do ®ã doanh nghÞªp ph¶i dïng tµi s¶n thùc cã cña
m×nh ®Ó thanh to¸n b»ng c¸ch chuyÓn ®æi mét bé phËn tµi s¶n thµnh tiÒn. Do
®ã hÖ sè thanh to¸n nî ng¾n h¹n ®-îc x¸c ®Þnh bëi c«ng thøc:
HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh
(H2)
=
Tæng tµi s¶n ng¾n h¹n
Tæng nî ng¾n h¹n
H2 = 2 lµ hîp lý nhÊt v× nh- thÕ doanh nghiÖp sÏ duy tr× ®-îc kh¶ n¨ng
thanh to¸n ng¾n h¹n ®ång thêi duy tr× ®-îc kh¶ n¨ng kinh doanh.
17
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
NÕu H2 >2 : ThÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi cña doanh nghiÖp
d- thõa. NÕu H2 > 2 qu¸ nhiÒu th× chøng tá vèn l-u ®éng cña doanh nghÞªp ®·
bÞ ø ®äng, trong khi ®ã hiÖu qu¶ kinh doanh ch-a tèt.
NÕu H2 < 2: Cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi cña doanh nghiÖp
ch-a cao. NÕu H2 < 2 qu¸ nhiÒu th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ thanh to¸n ®-îc
hÕt c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n tr¶, ®ång thêi uy tÝn ®èi víi c¸c chñ nî sÏ
gi¶m, tµi s¶n ®Ó dù tr÷ kinh doanh kh«ng ®ñ.
Nh- vËy hÖ sè nµy duy tr× ë møc cao hay thÊp lµ phô thuéc vµo lÜnh vùc
ngµnh nghÒ kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp vµ kú h¹n thanh to¸n cña c¸c
kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ trong kú.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (H3) :
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh n¨ng lùc thanh to¸n cña doanh nghiÖp mµ kh«ng
dùa vµo viÖc bu«n b¸n c¸c lo¹i hµng ho¸, vËt t- cña doanh nghiÖp.
HÖ sè thanh to¸n nhanh (H3)
=
Tµi s¶n NH - Hµng tån kho
Tæng nî ng¾n h¹n
H3 = 1 ®-îc coi lµ hîp lý nhÊt v× nh- vËy doanh nghiÖp võa duy tr× ®-îc
kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh võa kh«ng bÞ mÊt c¬ héi do kh¶ n¨ng thanh to¸n nî
mang l¹i.
H3 < 1: Cho thÊy doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n trong viÖc thanh to¸n nî.
H3 > 1: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n nî kh«ng tèt v× tiÒn vµ c¸c kho¶n
t-¬ng ®-¬ng tiÒn bÞ ø ®äng, vßng quay vèn chËm lµm g¶m hiÖu qu¶ sö dông
vèn.
Tuy nhiªn, còng nh- hÖ sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n,
®é lín cña hÖ sè nµy còng phô thuéc vµo ngµnh nghÒ kinh doanh cña tõng
doanh nghiÖp vµ chu kú thanh to¸n cña c¸c kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ trong
kú.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî dµi h¹n (H4) :
Nî dµi h¹n lµ nh÷ng kho¶n nî cã thêi gian ®¸o h¹n trªn 1 n¨m, doanh
nghiÖp ®i vay dµi h¹n ®Ó ®Çu t- vµo tµi s¶n cè ®Þnh. Nguån ®Ó tr¶ nî dµi h¹n
chÝnh lµ tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®-îc h×nh thµnh tõ vèn
18
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
vay ch-a ®-îc thu håi. V× vËy, ng-êi ta th-êng so s¸nh gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi
s¶n cè ®Þnh h×nh thµnh tõ vèn vay víi sè d- dµi h¹n ®Ó x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng
thanh to¸n nî dµi h¹n.
HÖ sè thanh to¸n nî dµi h¹n
(H4)
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®-îc h×nh thµnh tõ
nguån vèn vay hoÆc nî dµi h¹n
=
Tæng nî dµi h¹n
HÖ sè H4 > 1 hoÆc = 1 ®-îc coi lµ tèt v× khi ®ã c¸c kho¶n nî dµi h¹n
cña doanh nghiÖp lu«n ®-îc ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n cè ®Þnh.
NÕu H4 < 1: ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng kh«ng tèt vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî
dµi h¹n cña doanh nghiÖp.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay (H5) :
L·i vay ph¶i tr¶ lµ kho¶n chi phÝ cè ®Þnh, nguån ®Ó chi tr¶ l·i vay chÝnh
lµ lîi nhuËn gép sau khi ®· trõ ®i chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n
hµng vµ chi phÝ cho ho¹t ®éng tµi chÝnh. So s¸nh gi÷a nguån ®Ó tr¶ l·i vay víi
l·i vay ph¶i tr¶ sÏ cho chóng ta biÕt doanh nghiÖp ®· s½n sµng tr¶ l·i vay tíi
møc ®é nµo.
HÖ sè thanh to¸n l·i vay (H5)
=
Lîi nhuËn tr-íc thuÕ vµ l·i vay
L·i vay ph¶i tr¶
HÖ sè nµy ®o l-êng møc ®é lîi nhuËn cã ®-îc do sö dông vèn ®Ó ®¶m
b¶o chi tr¶ l·i vay cho chñ nî hay hÖ sè nµy cho biÕt ®-îc sè vèn ®i vay ®·
®-îc sö dông tèt ®Õn møc ®é nµo vµ ®em l¹i mét kho¶n lîi nhuËn lµ bao
nhiªu, cã ®ñ bï ®¾p cho l·i vay ph¶i tr¶ hay kh«ng?
Mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt th-êng cã tû sè nµy tõ 8 trë lªn.
1.3.2.2. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh c¬ cÊu nguån vèn vµ c¬ cÊu tµi s¶n
C¸c doanh nghiÖp lu«n thay ®æi tû träng c¸c lo¹i vèn theo xu h-íng hîp
lý (kÕt cÊu tèi -u). Nh-ng kÕt cÊu nµy lu«n bÞ ph¸ vì do t×nh h×nh ®Çu t-. V×
vËy nghiªn cøu c¬ cÊu nguån vèn, c¬ cÊu tµi s¶n, tû suÊt tù tµi trî sÏ cung cÊp
cho c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh mét c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ sù ph¸t triÓn l©u dµi cña
doanh nghiÖp.
19
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty cæ phÇn
C«ng nghiÖp tµu thñy Ng« QuyÒn - H¶i Phßng.
HÖ sè nî (Hv)
HÖ sè nî cho biÕt trong mét ®ång vèn kinh doanh hiÖn nay doanh
nghiÖp ®ang sö dông cã bao nhiªu ®ång h×nh thµnh tõ vay nî bªn ngoµi.
HÖ sè nî (Hv)
Nî ph¶i tr¶
=
=
Tæng nguån vèn
1 - HÖ sè vèn chñ së h÷u
HÖ sè nî cao cho thÊy doanh nghiÖp cã lîi v× ®-îc sö dông mét l-îng
tµi s¶n lín mµ chØ cÇn ®Çu t- mét l-îng vèn nhá. Tuy nhiªn hÖ sè nµy sÏ lµ
kh«ng tèt nÕu c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ v-ît qu¸ møc so víi tæng nguån vèn cña
doanh nghiÖp v× nh- vËy doanh nghiÖp sÏ mÊt dÇn kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tµi
chÝnh cña m×nh.
HÖ sè nî cµng nhá chøng tá kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp lµ tèt.
HÖ sè vèn chñ së h÷u (Tû suÊt tù tµi trî) :
HÖ sè vèn chñ së h÷u hay tû suÊt tù tµi trî lµ chØ tiªu tµi chÝnh ®o l-êng
sù gãp vèn cña chñ së h÷u trong tæng sè vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp.
HÖ sè vèn chñ së h÷u
=
=
Vèn chñ së h÷u
Tæng nguån vèn
1 - HÖ sè nî
Tû suÊt tù tµi trî cho thÊy møc ®é tµi trî cña doanh nghiÖp ®èi víi
nguån vèn kinh doanh cña m×nh.
Tû suÊt tù tµi trî cho thÊy møc ®é tù tµi trî cña doanh nghiÖp ®èi víi
nguån vèn kinh doanh riªng cã cña m×nh. Tû suÊt tù tµi trî cµng lín cµng
chøng tá doanh nghiÖp cã nhiÒu vèn tù cã, tÝnh ®éc lËp cao víi c¸c chñ nî. Do
®ã kh«ng bÞ rµng buéc hoÆc chÞu søc Ðp cña c¸c kho¶n nî vay. Song tû suÊt tù
tµi trî qu¸ cao th× còng kh«ng ph¶i lµ tèt, v× nh- thÕ doanh nghiÖp lµm kh«ng
tèt ho¹t ®éng chiÕm dông vèn.
20
Sinh viªn : §inh Hång H¹nh - Líp QT902N - Tr-êng §HDL H¶i phßng
- Xem thêm -