Tiểu luận
Khảo sát việc sử dụng từ vay mượn
trên báo Hoa Học Trò
1
MỞ ĐẦU
Trong tất cả các phương tiện mà con người sử dụng để giao tiếp
thì ngôn ngữ là phương tiện duy nhất thoả mãn được tất cả các nhu
cầu của con người. Nó vừa là phương tiện để giao tiếp vừa là công
cụ của tư duy. Mỗi dân tộc có một ngôn ngữ riêng thể hiện bản sắc,
vẻ đẹp riêng của dân tộc mình. Ngôn ngữ dân tộc là phương tiện
giao tiếp chung của toàn dân tộc, bất kể sự khác nhau về lãnh thổ
hay xã hội của họ. Chính vì vậy ngôn ngữ là niềm tự hào của mỗi
dân tộc. Ở một góc độ nào đó, giữ gìn ngôn ngữ mẹ đẻ chính là lòng
tự hào dân tộc.
Đất nước ta đang ở thời kỳ mở rộng giao lưu với các nước đã
khiến tiếng Việt tiếp nhận ồ ạt nhiều khái niệm mới bao hàm những
nội dung ngữ nghĩa mới của những từ ngữ đang dùng hoặc từ ngữ
mới . Điều nhận ra trước tiên là sự xuất hiện ngày càng nhiều của
những từ nước ngoài (đặc biệt là từ tiếng Anh), những tên riêng
nước ngoài trên các trang báo, trên các kênh truyền hình,... Trong sự
giao lưu giữa các cộng đồng sử dụng ngôn ngữ khác nhau, việc
mượn từ ngữ của nhau là việc hết sức bình thường. Nhưng vấn đề
đặt ra là mượn như thế nào để có thể bảo tồn và phát triển ngôn ngữ
của mình. Trên cơ sở đó tiểu luận đi sâu vào nghiên cứu việc sử
dụng từ vay mượn tiếng Anh trên tít báo mạng, dựa trên sự khảo sát
các tít báo đăng trên Hoahoctro online trong tháng 5 năm 2009. Từ
đó chỉ ra những mặt tích cực và hạn chế của việc sử dụng từ tiếng
Anh trên tít báo làm cơ sở để đưa ra giải pháp khắc phục.
Việc nghiên cứu ngôn ngữ sử dụng trên báo chí nói chung, trên tít
báo nói riêng là bức thiết để làm tài liệu tham khảo cho những người
2
viết báo, đặc biệt là phóng viên trẻ học cách giật tít và tránh những
lỗi khi giật tít. Quá trình nghiên cứu sử dụng kết hợp nhiều phương
pháp: khảo sát, nghiên cứu tài liệu, so sánh,…
NỘI DUNG
Chương I: Những vấn đề cơ bản về sử dụng từ vay
mượn
1. Khái niệm:
Từ mượn là các từ được vay mượn từ một ngôn ngữ khác do
quá trình tiếp xúc ngôn ngữ. Con đường vay mượn có thể là theo
cách đi từ khẩu ngữ (lặp lại tương tự vỏ âm thanh của từ được
vay mượn) hoặc theo cách đi từ văn tự, qua sách vở (lặp lại dạng
văn tự - chuyển tự, không nhất thiết từ được phát âm tương tự với
từ ở ngôn ngữ được vay mượn).
Từ xưa tới nay, ngôn ngữ Việt sử dụng từ mượn của 4 nhóm
ngôn ngữ chính: tiếng Hán, tiếng Pháp, tiếng Nga và tiếng Anh. Ví
dụ như mít tinh, bốc, ten nít... (nguồn gốc Anh); ga, xăng, sơ mi,
xà phòng... (nguồn gốc Pháp); bôn sê vich, côm xô môn... (nguồn
gốc Nga); câu lạc bộ, ngân phiếu, mậu dịch... (nguồn gốc Hán)
2. Nhu cầu mượn từ:
Trong những điều kiện lịch sử trước kia của đất nước, tiếng
Việt đã trải qua cả nghìn năm tiếp xúc với tiếng Hán (thời kỳ Bắc
thuộc); rồi sau đó, lại tiếp xúc với tiếng Pháp (thời kỳ đô hộ của
thực dân Pháp). Sự tiếp xúc, giao thoa về ngôn ngữ dẫn đến việc
mượn từ của nhau là hết sức bình thường.
Hành động mượn từ và thái độ tiếp tục dùng từ mượn thường
đáp ứng hai nhu cầu chính: nhu cầu định danh chính xác và nhu
cầu gợi cảm.
3
Tất nhiên, hoàn toàn không có căn cứ để nói rằng từ bản ngữ
không đủ sức đáp ứng nhu cầu định danh chính xác. Tuy vậy, có
những trường hợp, những phạm vi, khi nội dung có tính chất đặc
biệt thì từ mượn, do chỉ có một nghĩa nên đáp ứng được tốt nhất
đòi hỏi phải gọi tên cái nội dung ấy mà không gây ra lẫn lộn.
Chẳng hạn trường hợp từ công-ten-nơ trong tiếng Việt: từ mượn
này, vốn ở tiếng Anh là “container” chỉ cái chứa, cái đựng nói
chung, và chỉ một loại thùng đặc biệt chuyên dùng trong vận tải;
nếu thay thế nó bằng từ thùng cho đơn giản thì không thoả mãn
nhu cầu định danh nói trên, bởi vì không phải loại thùng nào cũng
là công-ten-nơ.
Về nhu cầu gợi cảm, cũng cần thấy rằng không phải chỉ từ
mượn có khả năng đáp ứng, mà trái lại, ưu thế ở mặt này nói
chung thuộc về từ bản ngữ. Nhưng thế nào là sự gợi cảm của từ?
Có thể tạm nói rằng từ mà có sức gợi cảm là khi mà ngoài chức
năng định danh, nó còn có thể tạo nên những mối liên hệ đặc biệt
giữa ý thức với thực tế, trong một hoàn cảnh nhất định. Như vậy,
nhu cầu gợi cảm một từ cũng có thể xem là nhu cầu về phong
cách ngôn ngữ, và cũng có thể nhận thấy rằng trong những hoàn
cảnh nhất định, từ mượn cũng có tác dụng riêng.
Nếu nói riêng về phong cách báo chí thì có thể khác, bởi vì
phong cách này, có khi, cần phát huy tác dụng chiến đấu và thông
tin, tức cũng là tác dụng gợi cảm, gợi nhiều mối liên hệ, cho nên
loại từ mượn có tính chất thuật ngữ và gần với từ ngoại có thể có
giá trị riêng.
Tuy nhiên việc mượn từ để sử dụng tràn lan trên các phương
tiện truyền thông đại chúng ngày nay lại không nhằm mục đích
đáp ứng hai nhu cầu đó. Mà hành động mượn từ có thể chẳng có
lí do gì chính đáng, chẳng đáp ứng một nhu cầu thực sự nào về
4
ngôn ngữ, mà nhiều khi, chỉ là biểu hiện của ý thức không tôn
trọng, không nghiêm túc đối với ngôn ngữ của dân tộc ở một số
nhà báo. Có thể là do không suy nghĩ kỹ mà vội vàng sử dụng,
cũng có thể là do tâm lý khoe chữ, và còn có thể là do không xử lý
kịp mà buộc phải chấp nhận…
3. Các trường hợp tiếp nhận từ ngoại ngữ vào bản ngữ:
Tiếp nhận từ của ngoại ngữ vào bản ngữ là một quá trình và ý
thức của người bản ngữ là một nhân tố rất quan trọng đối với quá
trình ấy. Cho nên có thể căn cứ vào ý thức đó mà phân thành hai
trường hợp:
Thứ nhất là trường hợp những từ vốn tự ngoài vào và đã đồng
hoá về nội dung cũng như về hình thức, tới mức người bản ngữ
không còn ý thức về nguồn gốc ngoại của chúng nữa. Như vậy,
không còn có xung đột bản ngữ – ngoại ngữ. Từ lò xo là một thí
dụ về từ đã đồng hoá nhưng lại là gốc ở từ ressort của tiếng
Pháp… Hiện tượng đồng hoá thực đáng chú ý và cần được chú ý
ở những tiêu chuẩn mà theo đó một từ vốn của ngoại ngữ được
coi là đã đồng hoá.
Thứ hai là trường hợp, những từ có thể gọi là từ ngoại, vốn tự
ngoại vào, và không có khả năng đồng hoá, mà trái lại sẽ được
dùng trong bản ngữ với yêu cầu mãi mãi là ngoại. Đó là những tên
riêng – tên của những người, những sông núi, thành phố không
phải ở nước mình mà ở nước ngoài, và tên của những nước đó.
Nội dung và hình thức của những tên riêng này là ngoại trong ý
thức của người bản ngữ, và giá trị thông tin văn hoá của chúng
chính là ở bản chất ngoại đó. Cho nên, trong sự chuẩn mực hoá,
cái ý muốn duy trì những tên riêng ấy ở hình thức vốn có của
chúng ở trong ngoại ngữ là, về nguyên tắc, một điều hợp lí. Ngoài
những tên riêng đó, còn có thể coi là từ ngoại, những từ mà người
5
bản ngữ muốn dùng với hình thức ngoại của chúng để thông tin về
những nội dung, mặc dù không phải là ngoại, nhưng có sắc thái
ngoại độc đáo. Thí dụ, trong một tiểu thuyết dịch, nếu không dịch
nghĩa mà cứ để nguyên những từ của tiếng Mĩ như: “gangster”,
“blue-jean”, “hold-up”… nguyên cả cách viết, là không muốn làm
mất đi những nét riêng của xã hội nước Mĩ. Những từ ngoại này
có thể gọi là từ ngoại gợi cảm.
4. Sử dụng từ mượn trên báo chí:
Các phương tiện thông tin đại chúng luôn có rất nhiều người sử
dụng, và luôn được coi là mẫu mực trong việc dùng ngôn từ.
Chính vì vậy ngôn ngữ sử dụng trên báo chí sẽ nhanh chóng trở
thành ngôn ngữ chung của toàn xã hội. Ngôn ngữ báo chí ngoài
chức năng cung cấp thông tin và định hướng dư luận thì còn có
trách nhiệm góp phần định hình ngôn ngữ cho độc giả.
Có thể nói chưa bao giờ từ ngữ vay mượn từ tiếng nước ngoài
lại xuất hiện trên báo chí tiếng Việt với mật độ dày như hiện nay.
Người ta sử dụng chúng khá dày đặc bất chấp người đọc người
nghe có hiểu được hay không. Thật phi lý khi nhà báo là người
Việt Nam, mà để hiểu được ngôn từ của họ, nhiều lúc ta phải mở
từ điển song ngữ ra tra cứu. Tiếng Việt chúng ta vô cùng phong
phú và trong tuyệt đại đa số các trường hợp có thể tìm thấy các từ
tương đương với các từ vay mượn từ tiếng nước ngoài, thậm chí
nhiều từ tiếng Việt còn có khả năng diễn đạt tinh tế hơn, rõ ràng
hơn. Tuy nhiên một số nhà báo lại không sử dụng tiếng Việt vì họ
muốn làm phong phú thêm ngôn từ của mình hoặc muốn tăng tính
biểu cảm bằng các từ tiếng Anh. Nhưng việc sử dụng này không
đem lại hiệu quả mà đã phá vỡ tính thống nhất của ngữ pháp tiếng
Việt. Các từ vay mượn tiếng nước ngoài đôi khi bị dùng sai do
người dùng chưa hiểu thấu đáo cách đọc, cách viết cũng như
6
nghĩa của chúng trong từng văn cảnh. Việc dùng sai từ không chỉ
làm giảm sút hiệu quả tiếp nhận tác phẩm, tuyên truyền cho cái
sai, mà còn hạ thấp uy tín của tác giả và hạ thấp uy tín của cơ
quan báo chí nơi tác giả làm việc.
Hiện nay, từ mượn được sử dụng rất nhiều trên trang báo dành
cho thanh thiếu niên như Hoa Học Trò, Sinh viên Việt Nam, Mực
tím, …Có những từ được sử dụng chọn lọc và đem lại hiệu quả rất
tốt, nhưng cũng có những từ được sử dụng một cách bừa bãi, tràn
lan gây phản cảm cho độc giả.
Sử dụng từ mượn trên báo chí không dừng lại ở việc mượn từ
để đáp ứng các nhu cầu như đã nói ở trên, cũng không nằm trong
các trường hợp tiếp nhận từ ngoại ngữ vào bản ngữ mà nó đã trở
thành một căn bệnh dùng từ. Căn bệnh này được các nhà nghiên
cứu đặt tên là “bệnh sính ngoại”. Sính từ ngoại mọi nơi (tít chính,
tít phụ, nội dung bài báo) khiến thẩm mỹ ngôn ngữ bị mai một dần
dần. Hiện tượng này nếu không được định hướng, nếu cứ kéo dài
sẽ tạo ra nhiều điều phiền toái cho sự trong sáng của tiếng Việt.
Việc sử dụng từ mượn trên báo chí thường diễn ra dưới hai
hình thức:
- Chêm những từ ngữ thuần ngoại hoặc nửa tây nửa ta vào tít
báo, nội dung bài báo.
- Pha tạp tiếng Việt với tiếng nước ngoài: không nói là khu nghĩ
dưỡng mà nói là resort, gọi người hâm mộ là fan, rồi thì những từ
như teen, cát xê…
7
Chương II: Khảo sát việc sử dụng từ vay mượn tiếng
Anh trên tít báo Hoahoctro online
1. Tổng quan về báo Hoa Học Trò:
Hoa Học Trò (HHT) là một tuần san của báo Sinh viên Việt
Nam, bắt đầu phát hành từ ngày 15 tháng 10 năm 1991 dưới sự
hỗ trợ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Kể từ số báo đầu tiên đến
nay đã 18 năm trôi qua, HHT đã có nhiều thay đổi cả về nội dung
và hình thức để phù hợp với lứa tuổi và xu thế phát triển của thời
đại.
Đối tượng hướng tới chủ yếu của báo HHT là học sinh cấp 2 và
cấp 3. Đây là lứa tuổi mới lớn đang trong quá trình định hình nhân
cách bởi vậy công tác giáo dục và hướng các em đến với các giá
trị Chân-Thiện-Mỹ là hết sức cần thiết. HHT được xem là món ăn
tinh thần đầy bổ dưỡng đối với các em trong độ tuổi hết sức nhạy
cảm này. Báo đi sâu vào phản ánh thế giới học đường với những
trang thông tin về giáo dục du học, tình cảm gia đình bạn bè,
những rung động đầu đời và cả những triết lý nhân sinh về cái tốt
cái xấu ở đời thông qua cách viết, cách tiếp cận rất gần gũi với
các em. HHT đã đáp ứng được nhu cầu học tập và giải trí của các
bạn học sinh. Cũng vì thế HHT cho đến nay vẫn là tờ báo được
nhiều bạn trẻ yêu thích.
Hoahoctro online là phiên bản trực tuyến của tờ báo giấy Hoa
Học Trò, chính thức ra mắt độc giả vào đầu năm 2007. Với sự
phát triển nhanh nhạy của Internet, HHT online cũng nhanh chóng
trở thành địa chỉ thu hút độc giả mới lớn. Các bậc phụ huynh, thầy
cô cũng thường xuyên ghé thăm để hiểu thêm về tâm lý lứa tuổi
con em mình. Khó có thể phủ nhận tầm ảnh hưởng và vai trò của
tờ báo HHT đối với các em học sinh.
8
Tuy nhiên những năm gần đây, HHT đã dùng những thứ ngôn
ngữ thiếu trong sáng, lạm dụng quá nhiều từ tiếng Anh trong các
trang viết của mình. Việc sử dụng từ tiếng Anh trong các trang báo
không xấu nhưng nếu không biết chọn lọc và sử dụng quá tràn lan
thì sẽ làm báo chí mất đi tính đại chúng, ảnh hưởng đến ngôn ngữ
của giới trẻ.
2. Khảo sát việc sử dụng từ tiếng Anh trên báo Hoa Học
Trò online:
Kết quả khảo sát tin bài các mục trên Hoahoctro online tháng 5
năm 2009 cho thấy gần 70% tin bài có sử dụng từ mượn tiếng
Anh trong tít báo (cả tít chính và tít phụ). Bảng thống kê sau đây
sẽ thể hiện rõ hơn điều này:
STT
TÁC GIẢ VÀ
TÍT CHÍNH
TÍT PHỤ
NGÀY ĐĂNG
1
TỪ LẠM
DỤNG
X.Huy
Utada Hikaru -
- Diva số 1 châu Á và
01/05/2009
Niềm tự hào
hành trình “Mỹ tiến”
của Châu Á
- Diva của đời
Diva
thường
2
Kim Ngân
5 suy nghĩ
Menu [360° Yêu
Soloist
01/05/2009
"ngốc xít" của
Thương]
teen
một Soloist
Menu
teen
3
Bảo Thuyền
V-Pop: "Hot"
- Trương Quỳnh Anh
Hot
01/05/2009
và "Not"
lipsync trên nền
Not
giọng của Khởi My?
Lipsync
- Hotgirl đồng loạt tấn Hotgirl
công Vpop?
9
4
5
6
Allynh
TeenStory:
Góc "TeenStory"
TeenStor
02/05/2009
Yêu mến và
chào mừng bạn đã
y
thắc mắc
ghé thăm
Vipon
"Text note"
Đừng quên những
Text note
03/05/2009
tháng 5 của
“menu đặc biệt” dành
Menu
bạn đây
cho
Nguồn: Thanh
Gmail cung
Gmail
Niên
cấp thêm
emoticon
04/05/2009
nhiều
emoticon mới
7
Thục Hân
Test4teen: Chỉ - Đi picnic với bọn
Test4tee
05/05/2009
số “sẵn sàng
bạn và mọi người
n
khoẻ” của bạn
chơi ném lon, bạn sẽ: Picnic
là bao nhiêu?
8
T.K
"2Tek
2Tek
05/05/2009
Fashion" Mùa
Fashion
hè năng động
với tín đồ 2tek
9
Ms.Thu Hiền
Quà tặng
Shopping thân thiện
Shopping
06/05/2009
Shopping
797
Online
2Tek Fashion
Style
Thân Thiện
798-798-799800-801-802
đã online
10
08/05/2009
Tín đồ công
nghệ: Vào hè
2Tek
với "style" mới
Fashion
10
11
Nguồn: Thanh
Tuyển sinh
Khối Kinh tế, Nông
Niên
2009: Xu
lâm “hút” thí sinh teen
08/05/2009
hướng chọn
teen
ngành, nghề
của teen phía
Nam
12
Rei
Góc Flickr:
- Profile
Flickr
11/05/2009
Antoniblue -
- Những “model” đầu
Profile
Mỗi bức ảnh
tiên bạn đưa vào
model
ấn chứa một
“tầm ngắm”?
cảm xúc riêng
13
14
Alik
HOT: "Hacker"
HOT
11/05/2009
chat với Hà Vũ
Hacker
Vũ
chat
Kim Ngân
Bí kíp Trà
Spa
12/05/2009
Sữa: Spa tóc
tại nhà cực
đơn giản
15
Huyền Chi –
[Hot Music]
Hot
VtKg
Thuỷ Top
Music
12/05/2009
"rụch rịch"
Album
chuẩn bị cho
album đầu tay
16
Lê Minh
Game đang
- Hơn cả một web
Game
12/05/2009
"nóng" nhất
game
Faceboo
trên Facebook
- Bước tiến hay lùi
k
của Facebook?
Web
11
17
Kim Ngân
Đừng làm
14/05/2009
"Sao", hãy cứ
Hot girl
làm "hot girl"
trong tim tớ
thôi...
18
Little Wind
MyVietnam và
MyVietna
14/05/2009
những
m
comment siêu
comment
ấn tượng
19
Mynnye
MyVietnam -
MyVietna
15/05/2009
Background
m
100% Green
Backgrou
đẹp lung linh
nd
cho teen tha
Green
hồ posing
Teen
posing
20
21
Tường Linh
[HOT] The
HOT
16/05/2009
Jonas Brothers
The
chạy thục
Jonas
mạng...vì sợ
Brothers
fans!!!
Fans
Nguyễn Lan
Top 10 bài hát
"1,2,3" – Younha
HOT
Hương (Tổng
Kpop HOT
(new)
New
hợp)
nhất tuần qua
17/05/2009
12
22
Huyền Chi
Ngân Khánh -
Music
17/05/2009
"gà" mới của
Box
Music Box
23
Rei
[Britain's Got
17/05/2009
Talent]
Shock
"Shock" vì
giọng "phản
nam cao" !
24
Nguồn: Thanh
Rạp chiếu
Niên
Bắc-Nam:
17/05/2009
Ngập tràn
hot
phim "hot"
25
Theo Ngôi Sao Thanh Duy
19/05/2009
Idol
Idol "tình tứ"
cạnh Đông Nhi
và Khổng Tú
Quỳnh
26
HaD – Hanoi
{HOT} Tips-
Internet tuyệt vời
Aptech
Tips học tiếng
Tips-Tips
19/05/2009
anh cực cool
Cool
HOT
Internet
27
Theo Dân Trí
Hiểm nguy
Khi “Siêu nhân” game game
19/05/2009
rình rập từ
trở thành sát thủ
"game bạo
ngoài đời!
lực"
28
Diệu Bảo
Telezoom vào
- (fluff)Friends -
Telezoo
19/05/2009
cửa hiệu thú
phong phú đa dạng
m
cưng của
các chủng loại thú!
Faceboo
13
Facebook!
- Cộng đồng thú ảo
k
Pet Society, chính
(fluff)Frie
xác là một thành phố
nds
Pet
Society
29
Trà Sữa Kính
Hiệu sách Trà
Cận
Sữa: Cùng “Cô
20/05/2009
nàng xui xẻo”
Hotboy
khám phá thế
giới của những
Hotboy
30
Theo
Video clip mới
VnExpress
của ca sĩ Lee
20/05/2009
Chae Yeon bị
Sexy
cấm vì quá
sexy
31
Trí Anh
Top 5 "Hot và
Top 5 diễn viên nam
Top
20/05/2009
Not" những
mà Hollywood nên
Hot
ngôi sao
mời nhất
Not
Hollywood
Hollywoo
d
32
Windy
MyVietnam -
- Hài hòa trang phục
MyVietna
20/05/2009
Trợ giúp từ
và background
m
chuyên gia kỳ
- Và giờ thì pose nào
Stylist
6: Stylist An
Backgrou
Thuận
nd
Pose
14
33
34
Chuyên gia số
Nào mình
21/05/2009
cùng "share"!
Alik
Sắp có
Netbook
22/05/2009
netbook đặc
Teen
share
biệt cho teen
35
36
Huyền Chi
Paparazzi_VP
Tại Cuti's studio của
Paparazz
22/05/2009
OP: Thuỷ Top
nhạc sĩ Hồ Hoài Anh
i
tình tứ trong
Cuti's
phòng thu
studio
Nguồn:
Teen 12: Chia
Vitamin C với
Teen
Vnexpress
tay nhé.
"Graduation" (friends
Vitamin
23/05/2009
Và...Nhớ lắm
forever) bất hủ
Graduati
tuổi ô mai!
on
friends
forever
37
Nguyễn Lan
[Cầu Vồng
Reality
Hương
Reality]
Hotboy
23/05/2009
Hotboy
XoneFM
XoneFM thể
hiện đẳng cấp!
38
Tổ chức thực
Mai Phương
hiện: Trung
Thuý 24h:
Chiến
Sáng-Trưa-
23/05/2009
Chiều-Tối tại
Teen
Hà Nội cùng
hoa hậu teen
15
40
Hoa Học Trò
Hoa Học Trò
G'day
Online
806: Dành
free
23/05/2009
tặng "G'day"
vs 500 VCD
free
41
42
Nguyễn Mai
[Mùa chia tay]
Yearbook cuối năm
Klers
Hương
KLers khóa
gấp rút hoàn thành
Event
24/05/2009
06-09 vs Một
Hot
event đang
Yearboo
"hot"
k
Cẩm Anh –
Graduation_D
Graduati
Kyan
ay dưới góc
on_Day
25/05/2009
Zoom cận
Zoom
cảnh: Girl xinh
Girl
càng xinh!
43
Tường Linh
Paparazzi_Mo
-The Jonas Brothers:
Paparazz
25/05/2009
nday: Sao
"Paranoid" đã "ra
i_Monda
Disney: Đang
lò"!!!
y
"rock" và
đang...yêu!!!
Disney
- Ashley Tisdale:
Rock
"Rock" cùng..."người
Paranoid
ấy"!
44
Trọng Tài
[Graduation
Zoom lại những
25/05/2009
Day] Những
khoảnh khắc đáng
khoảnh khắc
nhớ ấy trong ngày bế
ngày bế giảng
giảng tại Hà Nội bạn
đầy yêu
nhé :
16
thương
POSE ẢNH NGẬP
NẮNG VÀ NỤ CƯỜI
45
Lan Hương
Phần 3: Party
26/05/2009
cùng Quỳnh
Party
Nga!
46
Theo Thế Giới
Thủy Top:
Điện Ảnh
"Scandal là
27/05/2009
động lực để tôi
Scandal
cố gắng" !
47
Theo Tuổi trẻ
Liên hoan
Online
phim châu Âu
28/05/2009
2009: Dành
cool
tặng bạn
những món
quà "cool"
48
Tico
FC Barcelona:
FC
28/05/2009
Trên đỉnh vinh
update
quang + Ảnh
update
49
50
Theo
Rihanna nóng
VnExpress
bỏng trong
29/05/2009
video mới
Huyền Chi
[Ảnh xinh] Dạo
29/05/2009
phố shopping
Video clip "Paranoid": Video
clip
Shopping
cùng Diệu Ly&
Vũ Vũ
17
51
Thực hiện: VS
[Pose đẹp]
29/05/2009
Sam Hà My :
Pose
xinh duyên và
đáng yêu lắm
nhé!
52
53
Nguồn: Thanh
Dù lượn: Mạo
Niên
hiểm nhưng
29/05/2009
mà rất "cool"
Theo
Bộ case máy
Case
Vnexpress
tính độc đáo
made in
30/05/2009
"made in
Vietnam
cool
Vietnam"
54
55
Nguồn:
Thị trường di
Vnexpress
động vào mùa
30/05/2009
Sale
Nguyễn Lan
Lộ ảnh album
Hương
song ca giữa
30/05/2009
Wanbi và Tóc
Sale
Album
Tiên!
56
57
Đặng Mỹ Dung Sinh viên viết
Blog
(Dịch)
blog và giành
30/05/2009
học bổng
Nguyễn Lan
Miss Teen
Mời bạn đọc ngắm bộ Miss
Hương
Huyền Trang:
ảnh mới nhất của
Teen
30/05/2009
“Bắt diễn sexy
Miss Teen ở Hà Nội
Sexy
là làm khó tôi”
nha!
18
3. Đánh giá hiệu quả và nhược điểm của việc sử dụng từ
mượn tiếng Anh trên tít báo:
Các từ tiếng Anh xuất hiện trên tít báo ngày càng nhiều. Một số
từ phổ biến, nếu được sử dụng một cách sáng tạo và hợp văn
cảnh thì sẽ tạo cảm giác mới mẻ cho độc giả, giảm lượng ký tự
cho tít báo (một số từ tiếng Anh dùng thay thế cho tiếng Việt sẽ ít
ký tự hơn) giúp tít ngắn gọn, dễ trình bày hơn.
Tiếng Anh là một sinh ngữ đang được học và phổ biến ở ngay
từ THCS và THPT thậm chí là ngay cả bậc tiểu học ở một số
thành phố lớn. Hoa Học Trò là một tờ báo dành cho lứa tuổi học
sinh, các em cũng đã quen với việc sử dụng những từ tiếng Anh
thông dụng như teen, hot boy, hot girl,…Việc sử dụng từ mượn
tiếng Anh để đặt tít báo tạo cho Hoa Học Trò phong cách trẻ trung,
gần gũi với độc giả mà tờ báo hướng tới.
Tuy nhiên, sự xuất hiện ngày càng nhiều những từ mượn tiếng
Anh trên tít báo là một vấn đề đáng báo động. Nó không chỉ dừng
lại ở những từ phổ biến, thông dụng nữa mà xuất hiện nhiều từ
mới, từ chuyên ngành độc giả khó có thể hiểu nghĩa. Thậm chí
những từ trước đây vẫn dùng tiếng thuần Việt để diễn đạt thì
người viết lại thay thế bằng tiếng Anh như: chụp hình ->pose hình,
lễ tốt nghiệp -> graduation, bạn bè ->friend, cập nhật ->update,
thời trang->fashion,…Điều này cho thấy, việc mượn từ tiếng Anh
không phải là nhu cầu chính đáng nữa (cần phải mượn vì tiếng
Việt không có từ diễn đạt đủ ý như từ tiếng Anh) mà đã trở thành
thói quen dùng ngôn ngữ một cách bừa bãi, cẩu thả của người
viết. Điều này thể hiện người cầm bút không coi trọng ngôn ngữ
dân tộc, chưa có ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt và họ
chưa hiểu được vai trò định hướng ngôn ngữ của tờ báo nói
chung, của bản thân người viết nói riêng đối với độc giả.
19
Bệnh lạm dụng ngôn ngữ tiếng Anh trên Hoa Học Trò không chỉ
khiến một bộ phận độc giả ít vốn tiếng Anh khó chịu vì thường
xuyên gặp phải những từ mình chưa biết nghĩa, mà vô tình tờ báo
đã định hướng cho một bộ phận giới trẻ lạm dụng tiếng Anh trong
giao tiếp. Trong cách ăn nói của giới trẻ, xuất hiện ngày càng
nhiều ngôn ngữ nửa tây nửa ta như “nâu vấn đề”, “cái áo này xìtai quá nhỉ”,…Một số từ ngữ rất biểu cảm của tiếng Việt được thay
bằng những từ tiếng Anh: không nói cảm ơn mà nói thanks, không
nói xin lỗi mà nói sorry, không nói bận mà nói busy, ….Họ cho
rằng nói như vậy là “sành điệu” và bắt kịp thời đại.
Ngày 15/05 Hoahoctro online có đăng bài “MyVietnam Background 100% Green đẹp lung linh cho teen tha hồ posing”
của Mynnye. Tít có 12 chữ thì có tới 5/12 chữ là từ tiếng Anh. Từ
teen đã được dùng rộng rãi nên có thể sử dụng, còn những từ
khác như background, green, posing đều là những từ mới, nhiều
độc giả vẫn chưa biết nghĩa nên việc sử dụng những từ này là
không nên. Tiếng Anh rất đa nghĩa, những độc giả có vốn tiếng
Anh tốt cũng chưa chắc hiểu đúng nghĩa của từ theo văn cảnh.
Điều đáng nói là tác giả sử dụng những từ tiếng Anh và mặc nhiên
tất cả mọi người đều hiểu nên họ không cần giải thích nghĩa ở
trong bài viết nữa. Những từ mà tác giả sử dụng có thể thay thế
bằng những từ thuần việt gần gũi với độc giả hơn như background
100% green có thể thay bằng khung cảnh thiên nhiên, posing thay
bằng chụp hình. Dường như việc sử dụng từ tiếng Anh để đặt tít
báo đã trở thành thói quen của tác giả. Thậm chí tác giả người
Việt còn biến mình thành một nhân vật có cái tên rất tây: Mynnye.
Ngày 30/5 có bài Album Trà sữa: Nero và “Ước mơ vươn
tới…nhiếp ảnh gia” với trích đoạn “Giới thiệu tới vạn người bạn
những album ảnh siêu kool, siêu kute của mình, tại sao không?
20
- Xem thêm -