Tài liệu Khái quát về chi nhánh nhno & ptnt láng hạ

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ (Association of South East Asian Nations) - viÕt t¾t lµ ASEAN ra ®êi trong bèi c¶nh chiÕn tranh l¹nh ®èi ®Çu §«ng - T©y diÔn ra gay g¾t, nh©n lo¹i ®øng tríc sù huû diÖt do cuéc ch¹y ®ua vò trang quyÕt liÖt gi÷a mét bªn lµ chñ nghÜa ®Õ quèc ®øng ®Çu lµ Mü vµ mét bªn lµ x· héi chñ nghÜa do Liªn X« ®øng ®Çu, gay ra sù bÊt æn ®Þnh cña thÕ giíi. §øng tríc t×nh h×nh ®ã c¸c tæ chøc quèc tÕ cÇn ph¶i hîp t¸c chÆt chÏ víi nhau mét mÆt lµ nh»m æn ®Þnh thÕ giíi vµ gi¶m sù c¨ng th¼ng cña cuéc chiÕn tranh l¹nh, mÆt kh¸c ®¶m b¶o ®îc an ninh æn ®Þnh ë quèc gia m×nh. C¸c quèc gia §«ng Nam ¸ còng kh«ng n»m ngoµi nh÷ng môc ®Ých hoµ b×nh vµ æn ®Þnh lµ yÕu tè cÊp thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia còng nh khu vùc. ChÝnh v× vËy, ngµy 8/8/1967 HiÖp héi ASEAN ra ®êi. Tõ khi thµnh lËp (1967) ®Õn nµy (2003) gÇn 40 n¨m HiÖp héi ASEAN ®îc d luËn quèc tÕ rÊt quan t©m tríc nh÷ng thµnh tùu mµ ASEAN ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. §iÒu ®ã cho thÊy ASEAN ngµy cµng chøng tá vai trß cña m×nh trªn trêng Quèc tÕ, tõng bíc ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng lín. Trong sù thµnh c«ng ®ã, ngêi ta thêng nãi thµnh tùu kinh tÕ cña c¸c níc nµy nhiÒu h¬n c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ nhng thùc tÕ sù tån t¹i cña ASEAN trong gÇn 40 n¨m qua cho thÊy hîp t¸c an ninh - chÝnh trÞ lµ vÊn ®Ò cèt tö sèng cña HiÖp héi, lµ c¬ së, lµ nÒn t¶ng cña mäi ch¬ng tr×nh hîp t¸c ®a ph¬ng còng nh song ph¬ng trong khu vùc nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng mét §«ng Nam ¸ phï hîp víi xu thÕ chung cña thÕ giíi vµ khu vùc. HiÖn nay trªn thÕ giíi nãi chung vµ khu vùc nãi riªng. VÊn ®Ò chÝnh trÞ - An ninh lµ rÊt quan träng. V× nã ¶nh hëng ®Õn sù hîp t¸c, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn mäi mÆt cña tõng quèc gia. ChÝnh v× vËy mét l©n n÷a ®Ó biÕt râ vµ hiÓu s©u h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy em ®· trän ®Ò tµi "VÊn ®Ò hîp t¸c chÝnh trÞ - an ninh ASEAN hiÖn nay ". Néi dông chÝnh cña ®Ò tµi gåm 2 ch¬ng : Ch¬ng I: Nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn chÝnh trÞ - an ninh cña tæ chøc ASEAN Ch¬ng II: VÊn ®Ò hîp t¸c chÝnh trÞ an ninh cña tæ chøc ASEAN hiÖn nay 1 Lµ mét ®Ò tµi vèn phong phó vµ ®a d¹ng. Cho nªn trong qu¸ tr×nh lµm bµi vèn kiÕn thøc cña em cßn nhiÒu h¹n chÕ, v× thÕ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. Cho nªn em mong thÇy c« th«ng c¶m vµ gióp ®ì em trong thêi gian nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! 2 Ch¬ng I Nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn hîp t¸c an ninh chÝnh trÞ cña tæ chøc ASEAN 1. T¸c ®éng cña nh÷ng níc lín ®èi víi khu vùc §éng Nam ¸ §«ng Nam ¸ lµ khu vùc bao gåm 10 quèc gia n»m ë phÝa §«ng Nam lôc ®Þa Ch©u ¸ víi tæng diªn tÝch 4,7 triÖu km, d©n sè gÇn kho¶ng 500 triÖu ngêi. §©y lµ khu vùc cã vÞ tri rÊt quan träng víi Ch©u ¸ vµ trªn thÕ giíi, lµ cÇu nèi gi÷a hai §¹i D¬ng lín: Th¸i B×nh D¬ng vµ Ên §é D¬ng, h¬n n÷a ®©y cßn lµ khu vùc ¸n ng÷ hai con ®êng huyÕt m¹ch vËn chuyÓn dÇu má tõ Trung §«ng tíi c¸c níc Ph¬ng T©y. §«ng Nam ¸ cßn n»m trong vßng cung §«ng B¾c ¸. HiÖn nay vßng cung nµy ®îc coi lµ n¬i ph¸t triÓn kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi. HÇu hÕt c¸c ní trong khu v¹c ®Òu cã biÓn bao bäc. BiÓn l¹i cã nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n phong phó bao gåm nhiÒu lo¹i hiÕm. Khu vùc nµy cßn cã tr÷ lîng dÇu má rÊt lín tËp chung ë c¸c níc nh In®«nªxia, Brun©y. §«ng Nam ¸ cßn cã m¹ng líi s«ng ngßi dÇy ®Æc, tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó. H¬n n÷a §«ng Nam ¸ lµ khu vùc ®«ng d©n víi nguån lao ®éng dåi dµo. ChÝnh v× cã vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng nh vËy nªn §«ng Nam ¸ còng lµ khu vùc tranh dµnh cña c¸c níc l¬n nh : Trung quèc, Mü, NhËt B¶n, Nga, Ên §é trong c¶ mÊy thËp kû qua. Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai Mü trë thµnh siªu cêng nhê b¸n vò khÝ. Mü thu ®îc kho¶n tiÒn kh¸ lín. Víi lîi thÕ nh vËy, Mü nhanh chãng ®øng ®Çu thÕ giíi. Trong thêi kú nµy chÝnh s¸ch cña Mü lµ chèng Liªn x« vµ c¸c níc XHCN kh¸c. Mü coi Liªn x« lµ kÎ thï sè 1 cña m×nh cÇn ph¶i lîi trõ. §ång thêi Mü còng rÊt quan t©m ®Õn khu vùc §«ng Nam ¸. Mü nhËn thøc râ tÇm quan träng cña khu vùc ®èi víi an ninh vµ sù thÞnh vîng cña m×nh. Mü coi §«ng Nam ¸ lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng trong chiÕn lîc toµn cÇu cña Mü. MÆc dï thÊt b¹i ë ViÖt Nam khèi SEATO sôp ®æ, song mü vÉn duy tr× ¶nh hëng cña m×nh ë Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, ë §«ng Nam ¸. Sù duy tr× vai trß cña Mü th«ng qua cam kÕt viÖn trî hîp t¸c. Lîi Ých cña Mü lín nhÊt ë ®ay lµ biÓn §«ng mét tuyÕn ®êng quan träng trong viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸. Ngoµi ra Mü cßn cã lîi Ých chÝnh trÞ ®ã lµ thóc ®Èy quan niÖm gi¸ trÞ ph¬ng t©y cæ vò chÕ ®é d©n chñ ë khu vùc Mü muèn c¸c níc ASEAN ph¶i 3 theo chÕ ®é chÝnh trÞ theo kiÓu Mü. Víi v« sè lîi Ých ë khu vùc nµy cho nªn viÖc Mü g©y ¶nh hëng cña m×nh ë khu vùc lµ rÊt yÕu. §èi víi Liªn x«, §«ng Nam ¸ lµ khu vùc quan träng tranh dµnh quyÒn b¸ chñ gi÷a Liªn x« vµ Mü. §©y lµ hai siªu cêng thÕ giíi vËn hµnh theo hai cùc ®èi ®Þch nhau gay g¾t. Trong c¸c cuéc chiÕn tranh ViÖt Nam, Liªn x« lu«n ñng hé viÖn trî cho viÖt nam chèng Mü. ViÖt nam coi mèi quan hÖ víi liªn x« lµ ''hßn ®¸ t¶ng'' §«ng Nam ¸ lµ níc l¸ng giÒng cña Trung Quèc. Còng lµ khu vùc cã tÇm quan träng chiÕn lîc ®èi víi Trung quèc. Träng ®iÓm chiÕn lîc ngo¹i giao cña Trung quèc lµ ngo¹i giao níc lín trªn thÕ giíi bao gåm Mü, Ch©u ¢u, Nga, NhËt B¶n, hai lµ ngo¹i giao c¸c níc vïng quanh. ChÝnh v× thÕ §«ng Nam ¸ cã vÞ thÕ v« cïng quan träng trong chiÕn lîc ngo¹i giao cña Trung quèc. Lîi Ých lín nhÊt cña Trung quèc lµ lîi Ých chÝnh trÞ vµ an ninh. §«ng Nam ¸ lµ "tÊm b×nh phong" quan träng æn ®Þnh biªn giíi xung quanh Trung quèc. Trong c¸c cuéc chiÕn tranh ViÖt Nam, Trung quèc mét mÆt hç trî vËt chÊt cho ViÖt Nam ®Ó chèng Mü nhng mÆt kh¸c Trung quèc lîi dông ViÖt Nam ®Ó lµm bµn ®¹p tiÕn xuèng §«ng Nam ¸ §èi víi NhËt b¶n §«ng Nam ¸ lµ ®Þa bµn quan träng trong chÝnh x¸c ®èi ngo¹i cña NhËt b¶n. V× ®©y lµ n¬i cung cÊp nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, thÞ trêng nguån nh©n c«ng rÎ cho nÒn kinh tÕ NhËt b¶n, lµ ®Þa ®iÓm hÊp dÉn m¹nh ®Çu t vµ bu«n b¸n. Tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ û XX NhËt b¶n ®· biÕn §«ng Nam ¸ thµnh c¬ së s¶n xuÊt cña m×nh ngoµi ra §«ng Nam ¸ cßn ®îc coi lµ khu vùc thuéc ®Þa vÒ kinh tÕ cña NhËt b¶n. Víi mét §«ng Nam ¸ ®Çy tiÒm n¨ng nh vËy c¸c níc lín ®· t×m thÊy lîi Ých cña m×nh ë ®©y, do ®ã ph¶i duy tr× sù cã mÆt cña m×nh ë khu vùc b»ng mäi gi¸. MÆc dï t¸c ®éng ë c¸c níc lín ®èi víi khu vùc rÊt m¹nh mÏ sang ASEAN vÉn gi÷ mét kho¶ng c¸ch thÝch hîp ®Ó b¶o vÖ lîi Ých b¶n th©n vµ duy tr× æn ®Þnh khu vùc. §iÒu nµy cã ý nghÜa v« cïng quan träng lµ gi÷ ®îc t¬ng quan lùc lîng ng¨n chÆn nh÷ng tham väng cña bÊt kú níc lín nµo. C¸c nhµ l·nh ®¹o cña ASEAN còng rÊt quan t©m ®Õn sù æn ®Þnh trong néi bé ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nh thñ tíng Malayxia nãi : "An ninh khu vùc kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò kh¶ n¨ng qu©n sù, an ninh kh«ng t¸ch rêi æn ®Þnh chÝnh trÞ, thµnh c«ng vÒ kinh tÕ vµ sù hµi hoµ vÒ x· héi " Nãi tãm l¹i sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña c¸c níc lín ®èi víi khu vùc §«ng Nam ¸ ®· lµm cho an ninh ë Ch©u ¸ Th¸i b×nh d¬ng ®Æc biÖt lµ níc 4 §«ng Nam ¸ ®øng tríc mèi ®e do¹ to lín. NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã c¸c nhµ l·nh ®¹o ASEAN t¨ng cêng hîp t¸c an ninh chÝnh trÞ trong khu vùc, mét mÆt ®Ô gióp ®ì c¸c níc trong khu vùc ph¸t triÓn, mÆt kh¸c lµ tho¸t khái sù can thiÖp cña c¸c níc bªn ngoµi, nh»m duy tr× b¶n s¾c d©n téc, ®¶m b¶o ®îc chÝnh trÞ - an ninh trong khu vùc ®Ó cïng nhau ph¸t triÓn. 2. T×nh h×nh c¸c níc trong khu vùc vµ sù nhËn thøc vÊn ®Ò an ninh chÝnh trÞ cña c¸c níc ASEAN Sau khi dµnh l¹i ®îc ®éc lËp c¸c quèc gia trÎ tuæi ph¶i ®èi diÖn víi mét th¸ch thøc to lín ®ã lµ lµm thÕ nµo ®Ó duy tr× ®îc ®éc lËp d©n téc, chñ quyÒn quèc gia ®ång thêi nhanh chãng ®a ®Êt níc tho¸t khái nghÌo nµn l¹c hËu vµ theo kÞp víi nÒn kinh tÕ cña thÕ giíi. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã lµ ®iÒu kh«ng dÔ dµng bëi v× c¸c níc §«ng Nam ¸ ®Òu lµ nh÷ng níc h¹n chÕ vÒ l·nh thæ, h¬n n÷a l¹i bÞ thùc d©n ph¬ng T©y thèng trÞ h¬n mét thÕ kû. Nh vËy, ®Ó tån t¹i trong mét khu vùc cã vÞ trÝ chiÕn lîc vµ giÇu tµi nguyªn nh §«ng Nam ¸ c¸c nhµ l·nh ®¹o ASEAN cò ®· nhËn thøc ®îc r»ng c¸c níc trong khu vùc cÇn ph¶i gióp ®ì lÉn nhau b»ng viÖc x©y dùng hîp t¸c khu vùc. C¸c níc §«ng Nam ¸ ®Òu lµ c¸c níc gÇn nhau vÒ ph¬ng diÖn ®Þa lý, ®Òu n»m trong mét tæng thÓ "thèng nhÊt trong ®a d¹ng". §«ng Nam ¸ ®Òu lµ nh÷ng níc võa vµ nhá. Do ®ã hä rÊt dÔ hîp t¸c víi nhau t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp ®Ó b¶o ®¶m an ninh khu vùc tr¸nh ®îc nguy c¬ ®e do¹ tõ bªn ngoµi. C¸c níc §«ng Nam ¸ trõ Th¸i Lan ®Òu tr¶i qua ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n ph¬ng T©y. Qu¸ khø ®Çy ®au khæ lµm cho hä rÔ th«ng c¶m cho nhau h¬n. NÐt t¬ng ®ång rÊt c¬ b¶n ®ã lµ c¸c níc ®Òu chia sÎ nh÷ng di s¶n cña nÒn V¨n ho¸ n«ng nghiÖp lóa níc. NÒn v¨n ho¸ nµy ®· ®em l¹i dÊu Ên ®Ëm nÐt trong lèi sèng vµ nÕp nghÜa cña ngêi d©n b¶n ®Þa ë tÊt c¶ c¸c níc trong vïng. Nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ v¨n ho¸ lÞch sö trªn lµ nh÷ng tiÒn ®Ò thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn cña chñ nghÜa d©n téc. Cèt lâi quyÒn d©n téc vµ tù hµo c¸i gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng cña lÞch sö. Tuy nhiªn, trong nh÷ng nÐt t¬ng ®ång ®ã còng cã sù kh¸c nhau lín gi÷a c¸c quèc gia d©n téc cña tæ chøc ASEAN. ChÕ ®é chÝnh trÞ ë c¸c níc ASEAN cã sù kh¸c biÖt lín nh ViÖt Nam vµ Lµo lµ c¸c níc x· héi chñ nghÜa, trong khi ®ã Mianma, Campuchia, Th¸i 5 Lan, Bru n©y lµ nh÷ng níc theo chÕ ®é qu©n chñ lËp hiÕn, cßn c¸c níc ASEAN kh¸c l¹i theo chÕ ®é t b¶n. Sù kh¸c nhau vÒ hÖ t tëng nµy cã thÓ g©y ra nh÷ng trë ng¹i nµo ®ã vÒ lßng tin gi÷a c¸c níc thµnh viªn. Song ®øng vÒ môc tiªu chÝnh trÞ chung mµ nhËn xÐt th× ViÖt Nam phÊn ®Êu cho mét chÕ ®é chÝnh trÞ "D©n giÇu níc m¹nh x· héi c«ng b»ng d©n chñ vµ v¨n minh" m« h×nh nµy kh«ng nh÷ng kh«ng kh¸c biÖt mµ lµ mét m« h×nh lý thëng cho c¸c níc ASEAN phÊn ®Êu. §èi víi vÊn ®Ò an ninh nhÊt lµ vïng biªn giíi Th¸i Lan - Campuchia còng g©y trë ng¹i kh«ng nhá ®èi víi viÖc c¶i thiÖn t×nh h×nh hîp t¸c kinh tÕ ë nh÷ng tiÓu vïng nµy v× kh«ng cã mét khu vùc kinh tÕ nµo l¹i ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn thiÕu an ninh ®Æc biÖt lµ víi luång FDI. VÒ v¨n ho¸, §«ng Nam ¸ lµ khu vùc c tró cña nhiÒu d©n téc cã nguån gèc tiÕng nãi t«n gi¸o kh¸c nhau. MÆc dï ®Òu chÞu ¶nh hëng cña hai nÒn v¨n ho¸ lín lµ Ên §é vµ Trung Ho¸ nhng phÇn lín lµ theo ®¹o phËt vµ ®¹o håi. Tuy cã sù kh¸c biÖt ®ã nhng c¸c níc ASEAN kh«ng bÞ g©y c¶n trë mµ ®· hoµ nhËp víi nhau ®ång thêi giíi thiÖu vµ ph¸t huy v¨n ho¸ cña d©n téc. Tãm l¹i, ASEAN lµ mét tæ chøc khu vùc phong phó vµ ®a d¹ng vÒ chÝnh trÞ, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ t«n gi¸o, nhng sù ®a d¹ng ®ã ®· kh«ng v× thÕ mµ lµm c¶n trë ®Õn viÖc hîp t¸c khu vùc cña m×nh mµ ngîc laÞ dùa trªn nh÷ng nÐt t¬ng ®ång hiÖn cã ®· t¹o nªn tiÒn ®Ò kh¸ch quan cho qu¸ tr×nh hîp t¸c. ChÝnh v× vËy cã thÓ kÕt luËn r»ng nÒn v¨n ho¸ trong ASEAN lµ nÒn v¨n ho¸ " Thèng nhÊt trong ®a d¹ng". 6 Ch¬ng II VÊn ®Ò hîp t¸c an ninh - chÝnh trÞ cña tæ chøc ASEAN hiÖn nay Nh chóng ta ®· biÕt tríc kia: vÊn ®Ò hîp t¸c an ninh - chÝnh trÞ trong khu vùc lµ mét vÊn ®Ò lan gi¶i. Tuy cã nh÷ng bíc rÊt ph¸t triÓn nhng cßn nhiÒu h¹n chÕ. HiÖn nay víi tèc ®é ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña c¸c khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Cho nªn khu vùc chóng ta cÇn cã sù hîp t¸c ®Ó cïng nhau ph¸t triÓn. VÊn ®Ò an ninh - ChÝnh trÞ hiÖn nay chóng ta h·y ®i vµo néi dung tõng phÇn!. 1. VÒ an ninh HiÖn nay tæ chøc HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ ®ang ®Èy m¹nh vÒ an ninh, v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt, ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu quan träng. Mét nÐt míi trong quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c níc ASEAN ®ang thu hót sù quan t©m cña d luËn quèc tÕ lµ c¸c níc ASEAN b¾t ®Çu quan t©m ®Õn viÖc gióp ®ì lÉn nhau kh¾c phôc khã kh¨n néi bé ë mçi níc thµnh viªn nh hîp t¸c vÒ an ninh khu vùc, chèng khñng bè.... NÐt næi bËt lµ diÔn ®µn an ninh khu vùc ASEAN (ARF) ®· cã vai trß ngµy cµng quan träng. C¸c níc ASEAN cÇn hîp t¸c an ninh c¸c ®a d¹ng ®Ó ®èi phã víi nh÷ng vÊn ®Ò ngµy cµng mÊt æn ®Þnh vµ më réng sù héi nhËp khu vùc nh»m tho¸t khái sù phô thuéc vÒ kinh tÕ. Th«ng qua hîp t¸c an ninh c¸c níc cÇn phèi hîp th«ng qua c¸c ho¹t ®éng nh chèng téi ph¹m xuyªn quèc gia, chèng bu«n lËu ma tuý.... §ång thêi th«ng qua c¸c hîp t¸c kinh tÕ - V¨n ho¸ - x· héi ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô Quèc phßng - An ninh nh»m b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ trªn c¸c vïng biÓn ®¶o - vïn ®éc quyÒn kinh tÕ quan träng, c¸c vïng c¶ng cöa biÓn xung yÕu vµ c¸c vïng cöa biÓn biªn giíi then chèt. C¸c níc tham gia diÔn ®µn khu vùc ASEAN (ARF), ®Æc biÖt lµ cÇn t¨ng cêng h¬n n÷a c¸c cuéc th¨m viÕng trao ®æi cña c¸c quan chøc Quèc phßng vµ Ngo¹i giao ë tÊt c¶ c¸c cÊp ®Ó t¹o nªn sù gÇn gòi th©n mËt, trªn c¬ së ®ã ®Ó thóc ®Èy h¬n n÷a sù hiÓu biÕt vµ tin cËy lÉn nhau ®ång thêi còng tõ ®ã cã thÓ hç trî hoÆc gióp ®ì lÉn nhau vÒ mÆt tµi chÝnh, trang thiÕt bÞ hoÆc båi dìng ®µo t¹o nh©n lùc. §Ó cã thÓ chñ ®éng ®Ó xö lý vµ gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ nh÷ng vÊn ®Ò an ninh ë khu vùc, c¸c níc tham gia DiÔn ®µn khu vùc ASEAN (ARF), cÇn 7 nhanh chãng ký kÕt ®îc nh÷ng v¨n b¶n cã tÝnh ph¸p lý ë khu vùc. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc t×m gi¶i ph¸p c¬ b¶n l©u dµi cho c¸c tranh chÊp ë BiÓn §«ng, trªn c¬ së ®ã míi cã thÓ ®¶m b¶o hoµ b×nh, æn ®Þnh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn ë khu vùc khi bíc vµo thêi ®¹i míi. 2. VÒ chÝnh trÞ HiÖn nay tæ chøc ASEAN ®ang lµm viÖc rÊt tÝch cùc vÒ vÊn ®Ò an ninh, trong ®ã cã vÊn ®Ò BiÓn §«ng. C¸c níc ASEAN ®· ®a ra tuyªn bè x©y dùng bé luËt øng xö ë BiÓn ®«ng thÓ hiÖn mong muèn gi¶i quyÕt hoµ b×nh c¸c tranh chÊp quèc tÕ trªn biÓn. §ång thêi c¸c nhµ l·nh ®¹o còng ®a ra s¸ng kiÕn thµnh lËp diÔn ®µn khu vùc ASEAN (ARE). Nh»m ®Ó ®èi tho¹i víi c¸c bªn vÒ c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ - an ninh ë khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, bªn c¹nh ®ã ASEAN cßn tiÕn hµnh ®èi tho¹i vÒ c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ khu vùc vµ thÕ giíi. Quan t©m víi tÊt c¶ c¸c ®èi to¹i t¹i DiÔn ®µn Héi nghÞ sau héi nghÞ ngo¹i trwongr ASEAN hµng n¨m. C¸ch ®©y kh«ng l©u t¹i Malayxia lÇn ®Çu tiªn ASEAN ®· tiÕn hµnh cuéc häp cÊp cao kh«ng chÝnh thøc víi Trung Quèc, NhËt B¶n vµ Hµn Quèc vµ riªng víi tõng níc nµy. C¸c th«ng b¸o chung gi÷a ASEAN víi tõng níc ®îc ®a ra sau khi kÕt thóc cuéc gÆp gì cÊp cao nµy. C¸c bªn ®· ra khu«n khæ vµ híng hîp t¸c gi÷a mét bªn c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau trong ®ã cã chÝnh trÞ. Nh÷ng cuéc ®èi tho¹i nµy ®· gãp phÇn t¨ng cêng sù hiÓu biÕt hÉn nhau t¹o m«i trêng thuËn lîi thóc ®Èy hîp t¸c nh»m ®¶m b¶o hoµ b×nh vµ æn ®Þnh ë §«ng Nam ¸ vµ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng. Cã thÓ nãi r»ng hîp t¸c ASEAN ®· ngµy cµng ph¸t triÓn tÝch cùc trong viÖc më réng, bªn tham gia ®èi tho¹i hîp t¸c kh«ng chØ trong khu vùc mµ c¶ bªn ngoµi. §©y lµ thµnh c«ng lín cña ASEAN nh»m n©ng cao vai trß tæ chøc cña m×nh trªn trêng quèc tÕ. ASEAN lo sÏ t¹o ra mét §«ng Nam ¸ thèng nhÊt kh«ng cßn bÞ chia ®èi ®Þch nhau, cã mèi quan hÖ hîp t¸c ngµy cµng chÆt chÏ vµ më réng gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i kh¸c biÖt trªn tinh thÇn ®oµn kÕt tin cËy hiÓu biÕt vµ th«ng c¶m lÉn nhau. Tãm l¹i, cã thÓ nãi r»ng hiÖn nay hîp t¸c ASEAN ®· thµnh c«ng rÊt lín trong lÜnh vùc chÝnh trÞ. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng cho hoµ b×nh æn ®Þnh l©u dµi. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng cho hoµ b×nh æn ®Þnh l©u dµi vµ hîp t¸c ®Ó ph¸t triÓn ë §«ng Nam ¸ - Th¸i B×nh D¬ng. §ång thêi 8 lµm t¨ng thªm søc m¹nh n©ng cao uy tÝn vµ vÞ thÕ quèc tÕ cña hiÖp héi ASEAN. 3. NhËn xÐt vÒ sù hîp t¸c an ninh - ChÝnh trÞ cña tæ chøc ASEAN hiÖn nay Qua nh÷ng trang viÕt trong bµi cho thÊy: hiÖn nay tæ chøc ASEAN ®ang kh«ng ngõng tõng bíc hîp t¸c c¸c vÊn ®Ò trong ®ã cã vÊn ®Ò an ninh chÝnh trÞ lµ quan träng nhÊt nh»m ®a khu vùc ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ an ninh h¬n n÷a. VÒ an ninh - chÝnh trÞ ASEAN ®· cã ®ãng gãp quan träng trong viÖc h×nh thµnh diÔn ®µn an ninh khu vùc ARF. §©y lµ diÔn ®µn ®a ph¬ng thóc ®Èy chÝnh s¸ch ngo¹i giao phßng ngõa vµ x©y dùng sù tin cËy gi÷a c¸c quèc gia trong khu vùc. "DiÔn ®µn nµy ®ang ®îc nh÷ng tiÕn bé ch¾c ch¾n nh mét khu«n khæ an ninh ®a ph¬ng ®ãng gãp vµo sù æn ®Þnh khu vùc". Ch¾c ch¾n r»ng víi nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc nh hiÖn nay cña ASEAN vµ ARF trong t¬ng lai khu vùc §«ng Nam ¸ sÏ trë thµnh khu vùc hoµ b×nh æn ®Þnh cïng nhau ®Ó ph¸t triÓn nh nh÷ng cè g¾ng cña c¸c nhµ l·nh ®¹o ASEAN. MÆc dï víi nh÷ng thuËn lîi c¬ héi ®ã nhng bíc vµo thêi ®¹i míi tæ chøc ASEAN còng gÆp nh÷ng th¸ch thøc rÊt lín ®ã lµ ASEAN bíc vµo thêi ®¹i trong mét thÕ giíi mµ nÒn hoµ b×nh kh«ng bÒn v÷ng cã nhiÒu chuyÓn biÕn khã lêng. Ngoµi vÊn ®Ò yÕu tè kh¸ch quan trªn th× b¶n th©n trong néi bé ASEAN còng tiÒm Èn nh÷ng vÊn ®Ò cã thÓ g©y mÊt æn ®Þnh, ¶nh hëng ®Õn sù æn ®Þnh trong khu vùc. H¬n n÷a, ngµy nµy ASEAN trë thµnh mét ®¹i ASEM nh vËy vÒ mÆt quy m«t vµ søc m¹nh cña ASEAN lµ rÊt thuËn lîi. Nhng c¸i khã cña ASEAN më réng lµ sù kh«ng ®ång ®Òu vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn. Cã kho¶ng c¸ch kh¸ lín gi÷a c¸c níc ASEAN cò vµ c¸c níc míi. §©y lµ mét bÊt lîi míi cho c¸c níc ASEAN trong qu¸ tr×nh hîp t¸c ph¸t triÓn. Do ®ã, c¸c níc ASEAN cÇn ph¶i gióp ®ì lÉn nhau ®Ó thu hÑp kho¶ng c¸ch nµy. Tãm l¹i, tuú tõng trêng hîp cô thÓ nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc trªn c¬ thÓ chuyÓn ho¸ cho nhau, nhng c¬ héi tèt nÕu chóng ta kh«ng biÕt n¾m b¾t nã th× nh÷ng c¬ héi ®ã cã thÓ chuyÓn thµnh th¸ch thøc vµ ngîc l¹i nÕu nh÷ng th¸ch thøc mµ chóng ta cïng nhau gi¶i quyÕt tèt hay biÕt vËn dông tèt th× nh÷ng th¸ch thøc ®ã cã thÓ chuyÓn thµnh c¬ héi. §iÒu quan träng lµ c¸c níc trong tæ chøc ASEAN cÇn ph¶i ®oµn kÕt nh×n l¹i m×nh, hoµn thiÖn 9 m×nh h¬n n÷a ®Ó ®a ASEAN ngµy cµng v÷ng m¹nh h¬n tËn dông ®îc c¬ héi vît qua th¸ch thøc tù m×nh trë thµnh chñ thÓ lín trong thêi ®¹i ngµy nay. 10 KÕt luËn Tõ nh÷ng néi dung cña ®Ò tµi ®· nªu trong bµi ta cã thÓ nãi r»ng: ASEAN - mét tæ chøc bÒ dÇy lÞch sö gÇn 40 n¨m. Lµ mét chÆng ®êng ®Çy khã kh¨n vµ th¸ch thøc, song ®ã lµ chÆng ®êng tõng bíc kh¼ng ®Þnh ®îc m×nh vµ ®· cã nh÷ng ®ãng gãp to lín ®èi víi nÒn hoµ b×nh h÷u nghÞ vµ hîp t¸c gi÷a c¸c níc trong khu vùc. Díi sù t¸c ®éng cña ASEAN, nh÷ng quèc gia vèn cßn xa l¹, thËm chÝ thï ®Þch nhau ®· dÇn trë lªn h÷u nghÞ víi nhau vµ cïng s¸t c¸nh bªn nhau khi ph¶i ®èi diÖn víi nh÷ng th¸ch thøc ®Õn tõ trong vµ ngoµi khu vùc nh ý ®å muèn khèng chÕ ASEAN céng thªm nh÷ng m©u thuÉn trong néi bé cña ASEAN ®· lµm cho m«i trêng an ninh chÝnh trÞ cña khu vùc §«ng Nam ¸ trë lªn phøc t¹p h¬n. Song ASEAN ®· kÞp thêi thay ®æi nhËn thøc vµ quan ®iÓm cña m×nh vÒ vÊn ®Ò an ninh khu vùc tõ ®©y cã mét chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó gi¶i quyÕt. HiÖn nay nhê cã chÝnh s¸ch thÝch hîp ®ã ASEAN ®· gÆt h¸i ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín trong lÜnh vùc an ninh - chÝnh trÞ còng nh nh÷ng lÜnh vùc kh¸c. §iÒu nµy gióp cho uy tÝn cña ASEAN trªn trêng quèc tÕ ngµy cµng ®îc n©ng cao. Th«ng qua diÔn ®µn ARF tæ chøc ASEAN ®· thu hót ®îc rÊt nhiÒu níc trªn thÕ giíi tham gia vµo diÔn ®µn nh»m t¹o ra mét m«i trêng hoµ b×nh ®æn ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn. MÆc dï víi nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc nh vËy nhng tæ chøc ASEAN vÉn cßn ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá nhng víi tÝnh ®oµn kÕt g¾n bã ngµy cµng chÆt chÏ gi÷a c¸c níc §«ng Nam ¸ céng thªm m«i trêng hoµ b×nh ë khu vùc c¸c níc ASEAN cïng nhau chung lng ®Êu cËt gi¶i quyÕt mäi khã kh¨n bÊt ®ång ®ång thêi ®Ëp tan ®îc ©m mu cña c¸c lùc lîng thï ®Þch bªn ngoµi. Mét ASEAN thèng nhÊt sÏ lµ mét khèi ®éc lËp tù chñ cïng nhau phÊn ®Êu x©y dùng §«ng Nam ¸ thµnh khu vùc hoµ b×nh tù do trung lËp kh«ng cã vò khÝ h¹t nh©n, kh«ng chÞu ¸p lùc tõ bªn ngoµi. Ch¾c ch¾n r»ng, víi sù ®oµn kÕt gióp ®ì lÉn nhau cña c¸c níc ASEAN nh hiÖn nay sÏ lµ ®éng lùc chÝnh cho c¸c níc ASEAN phÊn ®Êu v× hoµ b×nh æn ®Þnh ë khu vùc ®Ó ph¸t triÓn. 11 Tµi liÖu tham kh¶o 1. ASEAN h«m nay vµ triÓn väng thÕ kû 21 2. TÇm nh×n ASEAN 3. HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ 4. Thîng ®Ønh ASEAN 5. Nghiªn cøu §«ng Nam ¸ 6. Hîp t¸c ASEAN 12 Môc lôc Lêi c¶m ¬n Lêi nãi ®Çu.................................................................................................................1 Ch¬ng I: Nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn hîp t¸c an ninh - chÝnh trÞ cña tæ chøc ASEAN........................................................................................3 1. T¸c ®éng cña nh÷ng níc lín ®èi víi khu vùc §éng Nam ¸.............3 2. T×nh h×nh c¸c níc trong khu vùc vµ sù nhËn thøc vÊn ®Ò an ninh chÝnh trÞ cña c¸c níc ASEAN................................................................5 Ch¬ng II: VÊn ®Ò hîp t¸c an ninh - chÝnh trÞ cña tæ chøc ASEAN hiÖn nay.........................................................................................................8 1. VÒ an ninh.........................................................................................8 2. VÒ chÝnh trÞ........................................................................................9 3. NhËn xÐt vÒ sù hîp t¸c an ninh - ChÝnh trÞ cña tæ chøc ASEAN hiÖn nay.......................................................................................................10 KÕt luËn....................................................................................................................12 Tµi liÖu tham kh¶o 13