Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Khắc phục lỗi viết văn cho học sinh thcs...

Tài liệu Khắc phục lỗi viết văn cho học sinh thcs

.DOC
13
88
121

Mô tả:

A- §Æt vÊn ®Ò : TiÕng ViÖt lµ mét thø c«ng cô v« cïng quan träng trong x· héi cña chóng ta ngµy nay. Nã ®· trë thµnh thø ng«n ng÷ chÝnh dïng chung trong giao tiÕp gi÷a c¸c d©n téc trong céng ®ång ngêi ViÖt. Trong nhµ trêng phæ th«ng, M«n Ng÷ v¨n nãi chung vµ ph©n m«n TiÕng ViÖt nãi riªng cã mét vÞ trÝ, vai trß ®Æc biÖt quan träng . Nã lµ mét thø c«ng cô ®Ó tiÕn hµnh bÊt cø mét lo¹i h×nh ho¹t ®éng d¹y nµo trong nhµ trêng . So víi m«n häc kh¸c , TiÕng ViÖt võa lµ ®èi tîng nhËn thøc, võa lµ c«ng cô nhËn thøc. Do vËy, d¹y häc tiÕng ViÖt trong trêng phæ th«ng ®îc coi lµ vÊn ®Ò khã kh¨n vµ phøc t¹p . §èi víi c¸c em HSTHCS , môc ®Ých cña d¹y häc TiÕng ViÖt lµ nh»m h×nh thµnh cho c¸c em kÜ n¨ng dïng tõ ®óng chuÈn mùc ®Ó vËn dông trong v¨n nãi vµ v¨n viÕt mét c¸ch ®óng ®¾n cã hiÖu qu¶. Ngîc l¹i nÕu sö dông tõ kh«ng ®óng chuÈn mùc sÏ kh«ng ®îc x· héi c«ng nhËn vµ ®«i khi lµm cho ngêi kh¸c hiÓu sai néi dung th«ng tin trao ®æi cña m×nh dÉn ®Õn hiÖu qu¶ giao tiÕp kh«ng cao. Trong giao tiÕp hµng ngµy kh«ng Ýt HS THCS nãi chung vµ HS d©n téc Th¸i nãi riªng vÉn cßn bÞ m¾c lçi ®Æc biÖt lµ lçi chÝnh t¶. Lçi m¾c suy cho cïng nã cã quan hÖ ®Õn t duy thËm chÝ cã quan hÖ tíi c¶ ý thøc. VÝ dô : Dïng tõ sai lçi chÝnh t¶ . Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµ do t duy kh«ng rµnh m¹ch hoÆc thiÕu ý thøc vÒ nã. . . . ViÕt bµi v¨n m¾c lçi qu¸ nhiÒu lµ thiÕu t«n träng gi¸o viªn. Bëi vËy viÖc chóng ta t×m c¸ch kh¾c phôc lçi cho HS cã t¸c dông cïng víi m«n häc kh¸c viÖc rÌn luyÖn n¨ng lùc t duy cho HS lo¹i bá nh÷ng ý thøc sai , båi dìng nh÷n ý thøc ®óng. §Æc biÖt ®èi víi HS huyÖn Mai Ch©u , lµ mét huyÖn miÒn nói cña tØnh Hßa B×nh , d©n sè phÇn lín lµ d©n téc Th¸i. V× vËy , tØ lÖ HS THCS lµ ngêi d©n téc Th¸i chiÕm kh¸ lín song kh«ng ph¶i HS nµo còng cã kh¶ n¨ng dïng tõ mét c¸ch chÝnh x¸c . Ngîc l¹i do ¶nh hëng cña tiÕng ®Þa ph¬ng vµ mét sè nguyªn nh©n kh¸c n÷a cã ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng dïnh tõ bÞ lÖch chuÈn . Cã thÓ nãi hiÖn nay viÖc dïng tõ sai lçi chÝnh t¶ cha ®îc quan t©m ®óng møc nhng theo t«i ®ã lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng bëi nã ph¶n ¸nh phÇn nµo tr×nh ®é v¨n hãa cña con ngêi trong x· héi. MÆt kh¸c, con ®êng ®Õn víi TiÕng ViÖt cña ngêi d©n téc thiÓu sè cã mét sè ®iÓm kh¸c c¬ b¶n so víi ngêi Kinh nh :TiÕng ViÖt lµ tiÕng mÑ ®Î cña ngêi Kinh chØ cÇn nh¾c ®Õn mét tõ nµo ®ã lµ c¸c em ®· h×nh dung ®îc nghÜa gèc cña nã tõ ®ã hiÓu s©u vµ ph¸t triÓn vèn tõ. Cßn víi ngêi d©n téc thiÓu sè cÇn ph¶i nghe ®Ó hiÓu nghÜa sau ®ã nhí mÆt ch÷ th«ng th¹o míi sö dông nã . VËy muèn kh¾c phôc ®îc , chóng ta cÇn ph¶i chó ý ®Õn : Ngêi gi¸o viªn cã ý thøc ch÷a lçi cho HS hoÆc cã ý thøc nhng do cßn lóng tóng trong viÖc ph¸t hiÖn vµ ch÷a lçi . V× vËy, bµi viÕt nµy sÏ phÇn nµo gióp gi¸o viªn kh¾c phôc nh÷ng lóng tóng ch÷a lçi chÝnh t¶ cho HS THCS nãi chung vµ HS d©n téc Th¸i bËc THCS nãi riªng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ d¹y- häc TiÕng ViÖt trong nhµ trêng . Tõ ®ã gióp HS d©n téc Th¸i huyÖn Mai Ch©u cã kÜ n¨ng dïng tõ ®óng chuÈn mùc gióp cho sù nhËn thøc vµ ho¹t ®éng giao tiÕp cña c¸c em cã hiÖu qu¶ h¬n. B- Néi dung : XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c daþ häc TiÕng ViÖt lµ : D¹y TiÕng ViÖt th«ng qua ho¹t ®éng giao tiÕp ( b»ng ng«n ng÷ ) ; tõ ®ã ph¸t hiÖn tr×nh ®é TiÕng ViÖt vèn cã cña häc sinh ®Ó ph¸t huy u thÕ vµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ trong c¸ch dïmg tõ cña HS. B¶n chÊt cña d¹y häc TiÕng ViÖt lµ d¹y thùc hµnh, nhng vÉn dùa trªn c¬ së lÝ luËn chung. I - Lý thuyÕt giao tiÕp vµ ho¹t ®éng giao tiÕp : 1- Giao tiÕp lµ g× ? Giao tiÕp lµ sù tiÕp xóc víi nhau gi÷a mét c¸ thÓ nµy víi mét c¸ thÓ kh¸c trong mét céng ®ång x· héi . Nã lµ mét ho¹t ®éng liªn c¸ nh©n. Lµ h×nh thøc thu nhá cña mét x· héi . Ho¹t ®éng giao tiÕp lµ ho¹t ®éng t¬ng t¸c b»ng lêi gi÷a c¸ nh©n nµy víi mét c¸ nh©n kh¸c ®Ó truyÒn t¶i th«ng tin, t¹o lËp quan hÖ duy tr× quan hÖ, béc lé ( c¸ tÝnh , ®Æc ®iÓm t©m lÝ . . . . ) -Ho¹t ®éng giao tiÕp bao giê còng thùc hiÖn mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh. Ho¹t ®éng giao tiÕp bao gåm c¸c nh©n tè : - Nh©n vËt giao tiÕp ( vai giao tiÕp ). -HiÖn thùc ®îc nãi tíi . Ph¬ng tiÖn giao tiÕp . - Hoµn c¶nh giao tiÕp . Ho¹t ®éng giao tiÕp ®îc cô thÓ hãa b»ng s¬ ®å sau: (4) HiÖn thùc ®îc nãi tíi Ph¬ng tiÖn giao tiÕp (3) (2) Ngêi nãi ---------------Ng«n b¶n --------------------Ngêi nghe (1) Hoµn c¶nh giao tiÕp Nh vËy , bÊt k× mét ho¹t ®éng giao tiÕp nµo còng ®îc thùc hiÖn b»ng mét thêi gian, kh«ng gian nhÊt ®Þnh. Trong ®ã 3 nh©n tè ®Çu täa ra ng«n b¶n, yÕu tè thø 4 kh«ng tham gia trùc tiÕp mµ nã chØ ¶nh ®Õn ng«n b¶n. Bèn yÕu tè trªn cßn gäi lµ ng÷ c¶nh . Ng÷ c¶nh lµ toµn bé nh÷ng hiÓu biÕt cña ngêi ta vÒ c¸c nh©n tè trong giao tiÕp. 2- Ho¹t ®éng giao tiÕp trong d¹y häc TiÕng ViÖt : Mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÕng ViÖt lµ sö dông giao tiÕp ng«n ng÷ . §©y lµ ph¬ng ph¸p rÊt quan träng vµ ®Æc trng trong d¹y häc TiÕng ViÖt nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh ®Ó ®¹t ®Õn môc tiªu lµ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ cho häc sinh . Nãi c¸ch kh¸c chØ cã trùc tiÕp sö dông ng«n ng÷ vµo giao tiÕp , c¸c em míi cã dÞp quan s¸t , ph¸t hiÖn , chiÕm lÜnh ®îc tri thøc vµ h×nh thµnh kÜ n¨ng sö dông TiÕng ViÖt . Ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i tæ chøc sao cho c¸c em ®îc nãi nhiÒu , lµm viÖc nhiÒu ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh. V× thÕ ngêi gi¸o viªn cÇn biÕt ®Æt c¸c em vµo nh÷ng t×nh huèng , hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ ®Ó tõ ®ã c¸c em ®îc tham gia ho¹t ®éng giao tiÕp ph¸t triÓn n¨ng lùc t duy , rÌn luyÖn kÜ n¨ng nghe, nãi vµ dÇn biÕt ®äc , viÕt mét c¸ch cã hiÖu qu¶. TiÕng viÖt lµ c«ng cô ®¾c lùc ®Ó häc c¸c m«n häc kh¸c, nÕu c¸c em häc tèt TiÕng ViÖt sÏ gióp c¸c em tiÕp thu nh÷ng m«n häc kh¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Muèn vËy , c¸c em cÇn ph¶i nãi ®óng , viÕt ®óng th× trong ho¹t ®éng giao tiÕp míi cã hiÖu qu¶. Trong d¹y häc TiÕng ViÖt hiÖn nay vÉn cßn mét sè gi¸o viªn cha quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn viÖc rÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông ng«n ng÷ cho häc sinh mµ tríc hÕt lµ ë kh©u rÌn luyÖn kÜ n¨ng cã trong giao tiÕp . vÝ dô : KÜ n¨ng ph¸t ©m trong c¸ch dïng tõ ®Æt c©u , dùng ®o¹n , tæ chøc v¨n b¶n sao cho phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp vµ phong c¸ch giao tiÕp . §Æc biÖt lµ ®èi víi häc sinh lµ ngêi d©n téc , do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c em thêng m¾c ph¶i lçi chÝnh t¶ khi nãi vµ khi viÕt dïng tõ ®Ó ®Æt c©u thiÕu chÝnh x¸c . Bëi lÏ con ® êng ®Õn víi TiÕng ViÖt khã kh¨n h¬n so víi häc sinh lµ ngêi Kinh. V× thÕ ngêi gi¸o viªn cÇn chó ý h¬n vÒ rÌn luyÖn kÜ n¨ng trong nãi , viÕt cho häc sinh lµ ngêi d©n téc . VÝ dô : NÕu mét häc sinh d©n téc Th¸i häc ®äc , viÕt ch÷ "C" trong tõ "c¸" cña TiÕng ViÖt th× em ®ã ph¶i biÕt nghÜa cña tõ nµy lµ g×. Tøc lµ ph¶i dÞch ®îc trong ãc ra thµnh tõ "pa" c¶ tiÕng Th¸i ( cã nghÜa lµ "c¸"). C¸c em ph¶i lµm hai viÖc : Võa ph¶i ghi nhí ph¸t ©m , võa ph¶i th«ng hiÓu ý nghÜa cña tõ tiÕng ViÖt. Nhng víi häc sinh ngêi kinh häc tiÕng ViÖt th× kh¸c . tríc khi ®Õn trêng c¸c em ®· biÕt tõ "c¸ "vµ ®· tõng sö dông tõ nµy khi ¨n c¬m thÊy c¸ lµ mãn ¨n hoÆc khi xem phim nh×n thÊy c¸ ®ang b¬i díi biÓn ch¼ng h¹n , ®Õn líp c¸c em chØ lµm mét viÖc tõ ©m thanh ®· cã trong ®Çu c¸c em chØ cÇn phiªn chuyÓn ra ch÷ viÕt ddngs chÝnh t¶ tiÕng ViÖt (C+¸) kh«ng ®îc viÕt sai thµnh (K=¸) hoÆc(C+·) . Tríc khi c¸c em ®Õn trêng TiÓu häc c¸c em chØ cã vèn ng«n ng÷ lµ tiÕng mÑ ®Î (tiÕng Th¸i) . ChÝnh v× ®Æc ®iÓm trªn mµ häc sinh ngêi Th¸i thêng m¾c ph¶i lçi dïng tõ sai trong khi nãi vµ viÕt . Nhng thø tiÕng dïng chung ®Ó giao tÕp trong céng ®ång ngêi ViÖt lµ tiÕng ViÖt . V× thÕ, d¹y TiÕng ViÖt trong trêng phæ th«ng lµ cÇn ph¶i rÌn cho häc sinh kÜ n¨ng nghe, nãi, ®éc , viÕt ®óng chuÈn mùc . Nh vËy chØ th«ng qua ho¹t ®éng giao tiÕp trong qu¸ tr×nh d¹y häc, ®øng tríc nh÷ng t×nh huèng , hoµn c¶nh cô thÓ c¸c em míi cã dÞp béc lé vèn ng«n ng÷ cña m×nh ®Ó tõ ®ã gi¸o viªn chó ý ph¸t hiÖn vµ rÌn luyÖn cho c¸c em cã ý thøc tù söa lçi cña m×nh ®Ó råi t¹o thãi quen nãi, viÕt ®óng chuÈn mùc nh»m ®¹t hiÖu qña cao trong giao tiÕp. Tõ lÝ luËn trªn, ta thÊy r»ng d¹y häc TiÕng ViÖt cho häc sinh THCS lµ d¹y cho häc sinh c¸ch thñ ®¾c kiÕn thøc vµ thñ ®¾c c¸c kiÐn thøc, kÜ x¶o thùc hµnh. 3- ChÝnh t¶ vµ chuÈn mùc chÝnh t¶. ChÝnh t¶ lµ sù chuÈn hãa h×nh thøc ch÷ viÕt cña ng«n ng÷ ®ã lµ mét hÖ thèng c¸c quy t¾c vÒ c¸ch viÕt c¸c ©m vÞ, ©m tiÕt , c¸ch dïng c¸c dÊu c©u, lèi viÕt hoa. * ChuÈn chÝnh t¶ lµ vÊn ®Ò cã tÝnh b¾t buéc ph¶i viÕt ®óng nãi ®óng trong giao tiÕp. Nh÷ng ch viÕt cã thÓ cha hîp lÝ nhng ®¶ ®îc thõa nhËn. Bëi vËy nã cã tÝnh æn ®Þnh hµng thÕ kû thµnh Ên tîng, t¹o nªn mét c¸i g× ®ã bÊt di bÊt dÞch kh«ng cã sù thay ®æi. Tuy nhiªn do sù ph¸t triÓn cña ng÷ ©m chÝnh t¶ cã sù biÕn ®éng nhÊt ®Þnh. VÝ dô : Nh©n d©n -> nh©n z©n ; kü thuËt -> kÜ thuËt . . . nhng vÒ c¬ b¶n lµ æn ®Þnh. Quy ®Þnh chuÈn chÝnh t¶ : - ChuÈn vÒ ©m : + Thèng nhÊt vÒ nguyªn ©m . + Thèng nhÊt vÒ phô ©m - C¸ch viÕt hoa : + Tªn riªng TiÕng ViÖt : ViÕt hoa tÊt c¶ khi kh«ng cã g¹ch nèi vÝ dô : TrÇn Quèc To¶n, Vâ ThÞ S¸u ... + Tªn tæ chøc c¬ quan chØ viÕt hoa ©m tiÕt ®Çu. VÝ dô : Phßng gi¸o dôc Mai Ch©u, Bu ®iÖn . . . - C¸ch viÕt tªn riªng kh«ng ph¶i tiÕng ViÖt : NÕu ch÷ nguyªn ng÷ lµ ch÷ c¸i La tinh th× gi÷ nguyªn . VÝ vô : Paris . . . Nh÷ng tªn riªng cã h×nh thøc quen thuéc kh«ng ph¶i thay ®æi . VÝ dô : Ph¸p, Anh, Nga ... Cã khi hä dïng hai trêng hîp nh : Ph¸p hoÆc France , ý hoÆc I-ta-li-a... - Ngoµi ra cßn thõa ch÷ c¸i ®Çu tiªn sau dÊu chÊm (.) vµ khi xuèng dßng lïi vµo mét ch÷ , viÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn -Dïng dÊu nèi trong c¸c trêng hîp : +Trong c¸c liªn danh. VÝ dô : Khoa häc- KÜ thuËt , Gi¸o dôc - §µo t¹o . +Khi ph©n biÖt ngµy th¸ng n¨m sinh. VÝ dô : 26-3-1990. +Khi viÕt tªn níc ngoµi . VÝ dô: Lª- nin , Ma- ri-a. +Dïng nã chØ giíi h¹n kh«ng gian thêi gian . VÝ dô:Giai ®o¹n 1930 1945. . . . . Khi nãi , viÕt chóng ta cÇn ph¶i sö dông tõ ®óng chuÈn mùc chÝnh t¶ v× ®ã lµ chuÈn mùc ®îc x· héi thõa nhËn. Tãm l¹i dïng ®óng chÝnh t¶ thÓ hiÖn sù t«n träng ngêi d¹y , thÓ hiÖn phÇn nµo tr×nh ®é häc vÊn cña ngêi nãi vµ cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ giao tiÕp cña ngêi tham gia giao tiÕp. Ch¬ng II-C¸c lçi vÒ chÝnh t¶ cña sinh khi dïng tõ: Trong qu¸ tr×nh d¹y -häc m«n Ng÷ V¨n, th«ng qua c¸c giê d¹y -häc v¨n , c¸c bµi tËp lµm v¨n, qua ph¬ng ph¸p ph¸t vÊn ®µm tho¹i, trªn líp , giê häc ngo¹i khãa t«i nhËn thÊy r»ng : Do ¶nh hëng c¸ch nãi cña ®Þa ph¬ng , ®Æc ®iÓm cña tiÕng mÑ ®Î (tiÕng Th¸i) ngay tõ khi sinh ra kh«ng ph¶i ngêi bè mÑ nµo còng nãi tiÕng ViÖt ®óng chuÈn mùc . V× thÕ, nã phÇn nµo ¶nh hëng ®Õn nhËn thøc , c¸ch ph¸t ©m cña häc sinh trong nãi vµ viÕt. MÆc dï khi ®Õn trêng c¸c em còng ®îc tiÕp xóc víi c¸c b¹n lµ ngêi Kinh hoÆc ®îc c¸c thÇy c« gi¸o rÌn luyÖn vÒ c¸ch dïng tõ vµ c¸ch ph¸t ©m nhng vÉn cßn mét sè em cha ý thøc ®îc c¸ch dïng tõ . V× thÕ c¸c em thêng m¾c ph¶i c¸c lçi chÝnh t¶ nh: 1- Ph¸t ©m kh«ng chuÈn phô ©m ®Çu , hay nhÇm lÉn c¸c phô ©m: L/ § vµ V/ B. VÝ dô : Khi d¹y bµi "Qua ®Ìo Ngang"- Bµ HuyÖn Thanh Quan . Thao t¸c ®äc , muèn ®äc diÔn c¶m tríc tiªn ph¶i ®äc ®óng : "Bíc tíi §Ìo Ngang, bãng xÕ tµ, Cá c©y chen ®¸, l¸ chen hoa. Lom khom díi nói, tiÒu vµi chó, L¸c ®¸c bªn s«ng, chî mÊy nhµ . . . . " NÕu häc sinh ®äc sai phô ©m L/§ th× kh«ng nh÷ng mÊt ®i tÝnh chÝnh x¸c mµ cßn sai c¶ nghÜa dÉn ®Õn c¶m nhËn sai vÒ néi dung cña c©u th¬, lµm mÊt ®i gi¸ trÞ thÈm mÜ cña tiÕng ViÖt. HoÆc trong giao tiÕp nÕu häc sinh ®Æt c©u :Ch¸u mêi B¸c Vµo nhµ . L¹i nãi thµnh : Ch¸u mêi v¸c bµo nhµ! Cã thÓ trong hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ ngêi nghe sÏ hiÓu ®îc môc ®Ých cña ngêi nãi lµ mêi B¸c vµo nhµ nhng sÏ g©y ra mét tiÕng cêi thÇm hoÆc hä sÏ ®¸nh gi¸ vµo tr×nh ®é sö dông ng«n ng÷ cña ngêi nãi . 2- Nãi , viÕt sai dÊu :DÊu (hái / nÆng) , dÊu ( ng· / s¾c) . VÝ dô : Khi gi¸o viªn hái : em chuÈn bÞ bµi tËp cha ? Häc sinh tr¶ lêi : Em chuËn bÞ råi ¹. C¸c lçi nªu trªn lµ lçi chung cña phÇn lín ngêi d©n téc Th¸i thêng xuyªn x¶y ra trong cuéc sèng hµng ngµy, ®Æc biÖt lµ häc sinh ë vïng Mai HÞch, Bao La . Theo t«i, viÖc häc sinh m¾c lçi nguyªn nh©n lµ do : _ ¶nh hëng qu¸ nhiÒu cña tiÕng mÑ ®Î (tiÕng Th¸i). _ Gi¸o viªn kh«ng chó ý ®Õn rÌn luyÖn kÜ ©m nãi , viÕt cho häc sinh , kh«ng h íng dÉn c¸ch ph¸t ©m (sù ho¹t ®éng cña c¬ quan ph¸t ©m, cha dµnh lîng thêi gian thÝch ®¸ng cho viÖc söa lçi . . . ) _ Häc sinh cha cã ý thøc tù gi¸c vÒ viÖc tù rÌn luyÖn c¸ch dïng tõ cho b¶n th©n. Nh vËy, víi tÇm quan träng cña lçi chÝnh t¶ nh trªn nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh nhËn thøc , hiÖu qu¶ cña giao tiÕp . Ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i nhËn thøc ®óng tÇm quan träng cña vÊn ®Ò ®Ó v¹ch ra c¸ch thøc söa lçi chÝnh t¶ cho häc sinh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt , n©ng cao kÜ n¨ng ph¸t ©m, viÕt ®óng chÝnh t¶ cho häc sinh nãi chung vµ häc sinh d©n téc Th¸i nãi riªng. Ch¬ng III :Tæ chøc ho¹t ®éng ch÷a lçi chÝnh t¶ cho häc sinh Ngêi gi¸o viªn cÇn chó ý c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n sau : 1) X¸c ®Þnh ph¬ng híng ch÷a lçi : - thèng kª nh÷ng lçi cã thËt cña häc sinh diÔn ra h»ng ngµy : Qua giao tiÕp ngoµi giê häc , trong giê häc chÝnh khãa b»ng ph¬ng ph¸p ph¸t vÊn ®µm tho¹i, qua c¸c bµi tËp lµm v¨n... Gi¸o viªn theo dâi ph¸t hiÖn kh¶ n¨ng ph¸t ©m còng nh kÜ n¨ng dïng tõ khi viÕt cña häc sinh, ghi vµo sæ tay ghi chÐp c¸ nh©n , dµnh thêi gian ch÷a lçi . - Ch÷a lçi kÕt hîp víi rÌn luyÖn kh©u chuÈn. Ngêi gi¸o viªn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cao trong viÖc ch÷a lçi vµ rÌn luyÖn cho häc sinh dïng tõ chuÈn mùc . Kh«ng nªn xem tiÕt ch÷a lçi chÝnh t¶ cho häc sinh lµ ®¬n gi¶n mµ thùc hiÖn lít qua . CÇn ph¸t hiÖn nh÷ng lçi c¬ b¶n nhÊt , t¹o c¬ héi cho häc sinh viÕt nhiÒu, nãi nhiÒu th«ng qua c¸c bµi tËp . ThËm chÝ nÕu häc sinh kh«ng thÓ ph¸t ©m chuÈn hoÆc kh«ng thÓ viÕt ®óng , gi¸o viªn cã thÓ ph¸t ©m mÉu , ph©n tÝch cÊu tróc cña ©m tiÕt ®Ó cho häc sinh nhí vÒ cÊu t¹o , sau ®ã ghi nhí vÒ nghÜa , thËm chÝ vÉn cßn mét sè häc sinh bËc THCS lµ ngêi d©n téc cßn cha hiÓu hÕt ®îc nghÜa cña mét sè tõ trong tiÕng ViÖt , ngêi gi¸o viªn ph¶i cã nhiÖm vô cung cÊp vèn tõ cho häc sinh. Muèn vËy ngêi gi¸o viªn cÇn biÕt chän c¸c d¹ng bµi tËp liªn quan ®Õn lçi cña häc sinh tõ ®ã gióp c¸c em ý thøc tù söa lçi cho m×nh . Ch÷a lçi cÇn ph¶i kiªn tr× , ch÷a ë mäi lóc mäi n¬i trong mét thêi gian l©u dµi. C«ng viÖc nµy ®ßi hái ngêi gi¸o viªn ph¶i nhiÖt t×nh . 2) Quy tr×nh ch÷a lçi . Cho häc sinh ph¸t hiÖn lçi b»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau: Khi viÕt : +Gi¸o viªn dïng mét lo¹t tõ gièng nhau hoÆc gÇn gièng nhau ®Ó ®iÒn vµo chç trèng thÝch hîp . + §iÒn c¸c phô ©m thÝch hîp ®Ó t¹o tõ ®óng nghÜa. + §iÒn c¸c dÊu phï hîp vµo c¸c tiÕng ®Ó t¹o tõ cã nghÜa vµ ®óng nghÜa. + Cho häc sinh ph¸t triÓn c©u , ®o¹n , ®Æc biÖt lµ tËn dông triÖt ®Ó c¸c giê tr¶ bµi . Khi nãi : Chó ý ph¸t hiÖn khi häc sinh ®äc bµi, tr¶ lêi c¸c c©u hái trªn líp, hoÆc khi tham gia th¶o luËn , trong c¸c giê häc ngo¹i khãa . . . 3) H×nh thøc ch÷a lçi : KÕt hîp víi c¸c giê TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n, d¹y- häc v¨n, ngo¹i khãa (ViÕt b¸o têng , Ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp , PÝc nÝc. . . . ) ch÷a ë bÊt k× chç nµo , lóc nµo , mäi lóc , mäi n¬i. Tãm l¹i muèn tæ chøc ho¹t ®éng ch÷a lçi cã hiÖu qu¶ cho häc sinh , ®ßi hái ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i chÞu khã t×m tßi, ph¸t hiÖn lçi . CÇn cã ph¬ng ph¸p vµ biÖn ph¸p cô thÓ, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao th× dÇn dÇn sÏ n©ng cao kÜ n¨ng dïng tõ ®óng chuÈn mùc cho häc sinh THCS nãi chung vµ häc sinh d©n téc Th¸i nãi riªng. Ch¬ng IV: VËn dông cô thÓ cho tiÕt d¹y : TiÕt 137- 138 :Ch¬ng tr×ng ®Þa ph¬ng - RÌn chÝnh t¶ . Ng÷ v¨n - 7. §Þnh híng vÒ ph¬ng ph¸p : Chñ yÕu ch÷a lçi b»ng c¸ch lµm c¸c bµi tËp thùc hµnh , chia nhãm vµ th¶o luËn nhãm. (Chia nhãm theo ®Æc ®iÓm tiÕng nãi nhãm gåm c¸c em häc sinh lµ d©n téc Th¸i vµo cïng nhãm) ®Ó lùa chän c¸c d¹ng bµi tËp . VÒ néi dung :Chñ yÕu ch÷a lçi thêng hay m¾c ph¶i nh: A- Môc tiªu: Kh¾c phôc ®îc mét sè lçi chÝnh t¶ do ¶nh hëng cña c¸ch ph¸t ©m ®Þa ph¬ng . B- ChuÈn bÞ : Gi¸o viªn chän c¸c d¹ng bµi tËp cÇn ch÷a lçi cho tõng nhãm . - Gi¸o viªn ph« t« c¸c bµi tËp ra phiÕu häc tËp . - Häc sinh häc thuéc lßng mét sè bµi th¬ hoÆc mét ®o¹n v¨n ng¾n(kho¶ng 100 ch÷) mµ em thÝch nhÊt. C- Bµi míi -æn ®Þnh líp: - Vµo bµi : - Bµi míi Ph¬ng ph¸p Néi dung I- RÌn chÝnh t¶ . ViÕt ®óng tiÕng cã phô ©m ®Çu dÔ Gi¸o viªn nªu mét sè lçi c¸c em thêng m¾c lçi ë miÒn B¾c vµ häc sinh d©n téc hay m¾c. Th¸i nãi riªng. vÝ dô: ©m: ch / tr , x/s, r/d/gi, l/n; l/®;v/b. DÊu :hái -nÆng , s¾c-ng·. . . . . II- LuyÖn tËp. C¸ch 1:Gi¸o viªn ®äc bµi Qua ®Ìo *) Bµi tËp 1:ViÕt nh÷ng ®o¹n bµi cã Ngang”-Bµ HuyÖn Thanh Quan. Häc nh÷ng ©m , dÊu dÔ m¾c lçi. sinh nghe ®äc råi viÕt. C¸ch 2:Häc sinh nhí vµ ghi l¹i mét a) Nghe-viÕt:Bµi“Qua§Ìo Ngang”. ®o¹n v¨n, bµi th¬ ng¾n (kho¶ng 100 ch÷ ) . Sau ®ã , cho 2 em ngåi gÇn nhau tù so¸t lçi cho nhau b»ng c¸ch b) Nhí -viÕt: Mét bµi th¬ hoÆc mét ®o¹n dïng bót ch× g¹ch ch©n nh÷ng ©m vµ v¨n kho¶ng 100 ch÷. dÊu dïng sai råi ®a cho HS tù söa lçi cña m×nh sao cho ®óng víi v¨n b¶n cã s½n. . - Gi¸o viªn ph¸t phiÕu häc tËp in s½n c¸c bµi tËp cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm vµ hoµn thµnh bµi tËp. Sau ®ã nhãm trëng nªu ®¸p ¸n, nhãm kh¸c theo dâi nhËn xÐt bæ sung. Gi¸o viªn kÕt luËn ®¸p ¸n, häc sinh tù söa lçi. *) Bµi tËp 2 :§iÒn vµo chç trèng (Dµnh cho nhãm häc sinh d©n téc) a - §iÒn mét ch÷ c¸i hoÆc mét dÊu thanh vµo chç trèng: - §iÒn l/® cho phï hîp : . . . . . . i häc, lao . . . . . . . . éng , . . . . ao c«ng, . . . . µm lông, . . . . . . . Õn trêng, . . . . . . - §iÒn b/v vµo chç trèng : . . . . . . . . . . b¶o . . . . . Ö, vÊt ... ¶, . . µo líp, ... ao b×, ...Ët . ...¹. - ®iÒn dÊu ( hái / nÆng), (ng· /s¾c): x lÝ, nga ba, gia sö, xÐt x, tiªu thuyÕt, c¸i ch©u. . . b - §iÒn mét tiÕng hoÆc mét tõ chøa ©m vÇn dÔ m¾c lçi vµo chç trèng : + Chän ( trung, chung ) vµo : . . søc, ... thµnh, . . . thñy, . . .. ®¹i, . . . + §iÒn ( m·nh, m¶nh) vµo : dòng . . . . . , . . tr¨ng, ...... liÖt, . . . * - §iÒn vµo chç trèng:(Dµnh cho häc sinh d©n téc Kinh). a- §iÒn mét ch÷ c¸i , mét dÊu thanh, mét vÇn vµo chç trèng: * ®iÒn TR/ CH vµo: . . . . . ©n lÝ, . . . ©n ch©u, . . . . ©n träng , . . . . . . ©n thµnh, c¸ . . . . . . . . . ª, con . . á, kÓ . . uyÖn, c©u . . . . uyÖn, tËp . . uyÖn, . . o¸ng mÆt. *- §iÒn X/S vµo : - Xã .... Ønh, Xinh.... Îo, Xá. iªn, xinh .... ¾n, . ...èt vang ... èt, . ..«i ¨n -. . ung tóc , sïng.... ôc, sóc . inh, su .... u. *- §iÒn D/ R / GI vµo : - . . i d©n, gi÷ . ×n, . . . . . . . . . . . . Ëm ch©n, . Ëp ®Çu , . . . Ý dám, dë . . ang , . «ng dµi, döng . . ng, dån . . Ëp, r¨m . . . ¾p, r¸ch . íi, r¸c . . . ëi, . . ung rinh. *- §iÒn L /§ vµo : -CÇm . . Êy , ®Êt . . ai, ®i . . øng, . . . . . µng hoµng, tõ . . . ¸y,...... * -§iÒn mét tiÕng hoÆc mét tõ chøa ©m , vÇn dÔ m¾c lçi vµo chç trèng: - Chän (dµnh / giµnh) vµo chç trèng : - Gi¸o viªn tæ chøc thi nhãm nhá. Trong vßng 3 phót nhãm nµo t×m ®îc nhiÒu tõ ®óng theo yªu cÇu bµi tËp th× nhãm ®ã th¾ng vµ ®îc thëng mét trµng ph¸o tay. - Gi¸o viªn söa lçi cho häc sinh ( NÕu cã ). . . . . . . . . µnh dôm , ®Ó . . . . . µnh, tranh . . . . . . µnh, . . . . . . . µnh ®éc lË - Chän ( sÜ, xØ, XØ) vµo : Liªm . . Ø, dòng . . Ü, . . Ü khÝ , . . . . . . Ø v¶. *) Bµi 3 :T×m tõ theo yªu cÇu : a - T×m c¸c tõ chØ tªn sù vËt ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i, tÝnh chÊt . . . b¾t ®Çu b»ng ch÷ c¸i ( l/® ) hoÆc ( b/v ) - C¸c tõ chØ ho¹t ®éng tr¹ng th¸i chøa c¸c tiÕng cã thanh (hái ng·, s¾c, nÆng) b - T×m tõ hoÆc côm tõ dùa theo ®Æc ®iÓm ng÷ ©m cho s½n : Nh÷ng tiÕng b¾t ®Çu b»ng ( b/v , l/®, r/gi/d ) . Kh«ng thËt, v× ®îc t¹o mét c¸ch kh«ng tù nhiªn, vÝ dô : gi¶ dèi, . . . + Tµn ¸c, v« nh©n ®¹o : + Dïng cö chØ, ¸nh m¾t lµm dÊu hiÖu ®Ó ngêi kh¸c biÕt. *) Bµi 4 : §Æt c©u ph©n biÖt nh÷ng tõ, tiÕng dÔ lÉn : - §Æt c©u víi bÊt k× néi dung nµo cã chøa tiÕng, tõ b¾t ®Çu b»ng : b/v, l/®, s/x, ch/ tr , . . . - §Æt c©u ph©n biÖt tõ : giµnh/ dµnh - §Æt c©u ph©n biÖt tõ : t¾c/ t¾t. - Lµm viÖc c¸ nh©n : cã thÓ yªu cÇu häc sinh viÕt mét ®o¹n v¨n chñ ®Ò tù chän cã chøa mét sè tõ dÔ nhÇm lÉn theo yªu cÇu cña bµi tËp. §èi víi häc sinh yÕu : Cho c¸c em ®Æt c©u riªng víi nh÷ng tõ ®ã ®Ó ph©n biÖt ®îc nghÜa sau ®ã míi viÕt ®o¹n v¨n. *) Bµi 5 : Híng dÉn lËp sæ tay chÝnh t¶ LËp theo nhãm phô ©m hay m¾c lçi - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh vÒ nhµ VÝ dô : b/v, l/®, r/gi/d, s/x, c/k/qu, . . thùc hiÖn. . *) Cñng cè : - Gi¸o viªn hÖ thèng l¹i néi dung «n tËp. - NhËn xÐt vÒ nhËn thøc, th¸i ®é häc tËp trong giê häc. *) DÆn dß : - KhuyÕn khÝch häc sinh ®äc nhiÒu s¸ch tham kh¶o, truyÖn, su tÇm tõ ®iÓn chÝnh t¶ vµ tõ ®iÓn TiÕng ViÖt ®Ó trau dåi thªm vèn ng«n ng÷. - Cã ý thøc tù gi¸c rÌn luyÖn kh¶ n¨ng ph¸t ©m còng nh kÜ n¨ng viÕt ®óng mét sè tiÕng, tõ cã nh÷ng ©m dÔ m¾c lçi. - Tù rÌn luyÖn thãi quen lËp sæ tay chÝnh t¶. Víi n¨m lo¹i bµi tËp chÝnh t¶ trªn, nÕu gi¸o viªn biÕt tæ chøc híng dÉn c¸c em lµm bµi tËp th× ch¾c ch¾n sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶, lçi chÝnh t¶ sÏ gi¶m nhiÒu. VËy lµm thÕ nµo ®Ó gi¶i quyÕt tèt nh÷ng bµi tËp ®ã cã hÖu qu¶ :T«i xin tr×nh bµy s¸ng kiÕn cña t«i ®· vËn dông trong n¨m häc qua nh sau: - Yªu cÇu häc sinh viÕt vµo phiÕu häc tËp ®óng ©m theo yªu cÇu bµi tËp. - Yªu cÇu häc sinh ph¸t ©m, ®óng ©m vµ dÊu ®· viÕt. NÕu viÕt kh«ng chÝnh x¸c , nãi kh«ng chuÈn cÇn ph¶i t×m hiÓu nguyªn nh©n. Cã thÓ x¶y -ra: 1- Do kh«ng ý thøc khi nãi hoÆc kh«ng thÓ ph¸t ©m ®îc do thãi quen cña tiÕng ®Þa ph¬ng . 2- Do kh«ng hiÓu nghÜa cña tõ . BiÖn ph¸p kh¾c phôc: §èi víi lçi 1: Gi¸o viªn luyÖn cho häc sinh nãi, híng dÉn tõng c¸ch ph¸t ©m cña tõng phô ©m. Sau ®ã, cho häc sinh tù ph¸t ©m nhiÒu lÇn cho ®Õn khi ph¸t ©m chuÈn. VÝ dô : Khi ph¸t ©m sai ©m ( b/v , l/®) ta cÇn chó ý ®Õn sù uèn lìi ( ®Çu lìi ch¹m vµo ng¹c trªn vµ gi¸o viªn híng dÉn häc sinh thùc hiÖn ®éng t¸c . ) §ãi víi lçi 2 : Do viÕt kh«ng ý thøc ®îc vµ dÉn ®Õn sai ©m ®Çu, gi¸o viªn cÇn ph¶i ph©n tÝch c¾t nghÜa cô thÎ cho tõng tõ. §Ó tõ ®ã häc sinh hiÎu ®îc nghÜa nhí ®îc ©m, dïng tõ chÝnh x¸c. VÝ dô : Khi nãi “ vµo nhµ ” -> “ bµo nhµ ” cµn ph©n biÖt “ vµo “” lµ chØ híng ho¹t ®éng vµo mét sù vËt cßn “ bµo “” lµ mét sù vËt vµ víi tõ trªn lµ sai. Tãm l¹i : Dïng tõ saichÝnh t¶ dÉn ®Õn sai nghÜa hoÆc kh«ng cã nghÜa trong ng÷ c¶nh Êy v× thÕ ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau. Ch÷a ë mäi lóc mäi n¬i.
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan