Tài liệu Kế toán tiêu thụ sản phẩm loa paramax tại công ty tnhh sóng âm thanh

Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán TÓM LƯỢC Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, hệ thống kế toán nước ta cũng đang từng bước được hoàn thiện. Nhu cầu nắm bắt chính xác tình hình hoạt động thực tế tại đơn vị thông qua các thông tin kế toán thực sự rất cần thiết đối với người sử dụng thông tin cũng như các nhà quản trị. Vì vậy kế toán đã trở thành một công cụ quản lý tài chính hữu hiệu không chỉ trong quy mô doanh nghiệp mà trong phạm vi quản lý kinh tế Nhà nước. Hoàn thiện các phần hành kế toán sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ của công tác kế toán. Đồng thời làm minh bạch, rõ ràng hơn hoạt động của các doanh nghiệp thông qua việc cung cấp các số liệu chính xác, trung thực và kịp thời. Qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh, em đã tìm hiểu được một số vấn đề cần quan tâm. Với nhận thức của bản thân và trên cơ sở kiến thức cơ bản về kế toán đã được học em đã chọn đề tài :”Kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh” để nghiên cứu cho khóa luận tốt nghiệp . Khóa luận gồm ba chương nghiên cứu hai phần là lý luận và thực tiễn Phần lý luận gồm chương một. Nội dung chương này trình bày một số khái niệm liên quan đến kế toán tiêu thụ, sự vận dụng các chuẩn mực, chế độ kế toán vào công tác kế toán tiêu thụ thành phẩm tại doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Phần thực tiễn gồm chương hai và chương ba. Nội dung nêu khái quát tình hình tổ chức của công ty CP TNHH Sóng Âm Thanh, của bộ máy kế toán, đặc điểm và thực trạng kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax tại Công ty. Từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn công tác kế toán tiêu thụ tại doanh nghiệp. Tống Thị Sen i Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu và làm khóa luận tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh với đề tài “ Kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax của Công ty TNHH Sóng Âm Thanh ” em đã nhận được sự giúp đỡ và chỉ bảo tận tình của nhiều cá nhân, tập thể trong và ngoài trường. Trước hết em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường cùng toàn thể các thầy cô giáo trong trường Đại học Thương Mại đã tạo điều kiện và giúp đỡ em trong quá trình học tập tại trường. Em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Công ty TNHH Sóng Âm Thanh nhất là các anh chị trong phòng Tài Chính - Kế toán đã giúp đỡ em thu thập tài liệu và nắm bắt thực tế. Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn Thầy giáo TS. Nguyễn Viết Tiến, mặc dù không ít lần mắc phải sai sót nhưng Thầy đã hướng dẫn chỉ bảo tận tình cho em trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thành khóa luận này. Do điều kiện về thời gian và kiến thức còn hạn chế nên bài khóa luận của em không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đánh giá, nhận xét, ý kiến bổ sung của các thầy, cô giáo, cùng các bạn để bài khóa luận của em hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Tống Thị Sen ii Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán MỤC LỤC TÓM LƯỢC............................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN...........................................................................................................ii MỤC LỤC...............................................................................................................iii DANH MỤC SƠ ĐỒ................................................................................................v DANH MỤC BẢNG BIỂU......................................................................................vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT..................................................................................vii PHẦN MỞ ĐẦU.......................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài.........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài..............................................................................1 3. Phạm vi nghiên cứu của đề tài...............................................................................2 4. Phương pháp thực hiện đề tài..............................................................................2 5. Kết cấu của luận văn..............................................................................................2 CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ......................3 SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT CÔNG NGHIỆP..............3 1.1. Một số khái niệm trong kế toán tiêu thụ sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp.......................................................................................................3 1.2. Đặc điểm tiêu thụ sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp.......4 1.3. Kế toán tiêu thụ sản phẩm theo hướng dẫn của chuẩn mực kế toán hiện Việt Nam........................................................................................................................... 5 1.4. Kế toán tiêu thụ sản phẩm theo quy định chế độ kế toán - Quyết định 48/2006/QĐ-BTC......................................................................................................8 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TIÊU THỤ SẢN PHẨM LOA PARAMAX CỦA CÔNG TY TNHH SÓNG ÂM THANH...................................19 2.1. Tổng quan về Công ty TNHH Sóng Âm Thanh...............................................19 2.1.1. Khái quát về Công ty TNHH Sóng Âm Thanh..............................................19 2.1.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH Sóng Âm Thanh.. . .19 2.1.1.2 . Đặc điểm kinh doanh của Sóng Âm Thanh.............................................20 2.1.1.3. Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty TNHH Sóng Âm Thanh................22 2.1.1.4. Đặc điểm của công tác kế toán Công ty TNHH Sóng Âm Thanh..........24 2.1.2. Đặc điểm tiêu thụ sản phẩm loa Paramax của Công ty TNHH Sóng Âm Thanh .................................................................................................................. 27 Tống Thị Sen iii Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp 2.2. Khoa Kế toán - Kiểm toán Thực trạng kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax của công ty TNHH Sóng Âm Thanh................................................................................................................29 CHƯƠNG 3: CÁC KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN TIÊU THỤ SẢN PHẨM LOA PARAMAX TẠI CÔNG TY TNHH................................35 SÓNG ÂM THANH................................................................................................35 3.1. Các kết luận đánh giá thực trạng kế toán tiêu thị sản phẩm loa Paramax tại công ty TNHH Sóng Âm Thanh.......................................................................................35 3.1.1. Ưu điểm.........................................................................................................35 3.1.2. Hạn chế..........................................................................................................35 3.2. Giải pháp hoàn thiện kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh.......................................................................................................36 3.3. Điều kiện thực hiện...........................................................................................38 Để thực hiện được các giải pháp nên trên ta cần:....................................................38 KẾT LUẬN.............................................................................................................40 TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................... PHỤ LỤC.................................................................................................................... Tống Thị Sen iv Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ 1.1 Sơ đồ 1.2 Nội dung Sơ đồ hạch toán tiêu thụ thành phẩm theo phương pháp tiêu thụ trực tiếp Sơ đồ hạch toán tiêu thụ thành phẩm theo phương thức đại lý ký gửi Sơ đồ 1.3 Trình tự hạch toán theo hình thức Sổ nhật ký chung Sơ đồ 1.4 Trình tự ghi sổ của hình thức Nhật ký – Sổ Cái Sơ đồ 1.5 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ Sơ đồ 1.6 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán trên máy vi tính Sơ đồ 2.1 Tổ chức bộ máy quản lý của công ty TNHH Sóng Âm Thanh Sơ đồ 2.2 Bộ máy kế toán của công ty TNHH Sóng Âm Thanh Tống Thị Sen v Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Nội dung Biểu số 2.1 Sổ chi tiết TK 532 – Giảm giá hàng bán Biểu số 2.2 Phiếu xuất kho Biểu số 2.3 Hóa đơn giá trị gia tăng Biểu số 2.4 Bảng kê doanh thu nội bộ Biểu số 2.5 Bảng kê daonh thu xuất khẩu Biểu số 2.6 Doanh thu tiêu thụ năm 2011 Biểu số 2.7 Sổ nhật ký bán hàng Biểu số 2.8 Sổ chi tiết bán hàng Biểu số 2.9 Nhật ký chung Biểu số 2.10 Sổ cái tài khoản DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Tống Thị Sen vi Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán Nội dung viết tắt Ký hiệu chữ viết tắt Doanh nghiệp DN Doanh thu DT Trách nhiện hữu hạn TNHH Tài khoản TK Giá trị gia tăng GTGT Thành phẩm TP Công nhân viên CNV Chi phí nguyên vật liệu thực tế CPNVLTT Chi phí nhân công thực tế CPNCTT Chi phí sản xuất chung CPSXC Tài sản cố định TSCĐ Hàng hóa dịch vụ HHDV Họ tên HT Báo cáo tài chính BCTC Kế toán KT kết quả kinh doanh KQKD Sản xuất kinh doanh SXKD Quyết địnhXĐKQKD QĐ Xác định kết quả kinh doanh Bộ tài chính Tống Thị Sen BTC vii Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay, yếu tố cạnh tranh khốc liệt đã khiến các doanh nghiệp không còn thụ động như trước kia. Đổi mới và ngày càng hoàn thiện cơ cấu hoạt động của đơn vị mình nhằm mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận là mục tiêu hàng đầu mà các doanh nghiệp đã đặt ra, trong đó tổ chức tốt công tác kế toán nhằm kịp thời cập nhật, lưu trữ và báo cáo tình hình hoạt động theo từng thời điểm, từng giai đoạn một cách chính xác, kịp thời là một việc làm không thể thiếu tại mỗi đơn vị. Đối với các doanh nghiệp, nhiệm vụ trong quá trình kinh doanh vừa phải đảm bảo chức năng kinh doanh vừa phải đảm bảo việc bảo tồn vốn để tái sản xuất và mở rộng quy mô hoạt động. Chính vì thế, thực hiện tốt công tác kế toán và lập các báo cáo tài chính định kỳ trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc kê toán là rất cần thiết. Điều này giúp cho các doanh nghiệp và các cơ quan chủ quản khác thấy rõ thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, xác định được mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến kết quả kinh doanh, từ đó đề ra những chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp. Với mục tiêu tìm hiểu sâu hơn về thực tế công tác kế toán, cụ thể là việc hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản phẩm trong doanh nghiệp nói chung và đối với Công ty TNHH Sóng Âm Thanh nói riêng là nội dung chính được trình bày trong khóa luận này. Những vấn đề nêu trên thể hiện tính cấp thiết về mặt lý luận cũng như thực tiễn của đề tài “Kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh” 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Mục tiêu lý luận Hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến kế toán tiêu thụ sản phẩm theo các chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành. - Mục tiêu thực tiễn Thực hiện đề tài kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Công ty TNHH Sóng Âm Thanh nhằm những mục tiêu thực tiễn như sau. Thứ nhất là khảo sát thực trạng kế Tống Thị Sen 1 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán toán tiêu thụ tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh. Thứ hai đánh giá thực trạng qua đó làm rõ ưu điểm, nhược điểm trong công tác kế toán tiêu thụ tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh. Thứ ba là đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán tiêu thụ nói chung và kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh nói riêng. 3. Phạm vi nghiên cứu của đề tài - Về không gian: Tại phòng kế toán Công ty TNHH Sóng Âm Thanh. - Về thời gian: Từ ngày 16/03 đến ngày 22/05 Về số liệu nghiên cứu trong đề tài: Số liệu thực tế của công ty cung cấp năm 2011. 4. Phương pháp thực hiện đề tài - Thu thập dữ liệu: Nghiên cứu tài liệu, quan sát, thực nghiệm và phỏng vấn - Phân tích dữ liệu: Các thông tin thu thập được từ nghiên cứu tài liệu, quan sát và phỏng vấn, đã được tổng hợp, phân tích kết hợp đối chiếu các thông tin thu thập được từ các nguồn bên ngoài khác để thống kê và có những kết luận chính xác. Thông qua các kết luận đó cùng với xem xét những thành công đã đạt được và các định hướng trong tương lai của công ty nhằm đưa ra những kiến nghị mang tính khả thi cao. 5. Kết cấu của luận văn Luận văn gồm có 3 chương như sau: - Chương 1: Một số vấn đề lý luận về kế toán kế toán tiêu thụ sản phẩm - Chương 2: Thực trạng về kế toán tiêu thụ loa Paramax tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh - Chương 3: Các kết luận và đề xuất về kế toán tiêu thụ sản phẩm loa Paramax tại Công ty TNHH Sóng Âm Thanh. Tống Thị Sen 2 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT CÔNG NGHIỆP 1.1. Một số khái niệm trong kế toán tiêu thụ sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp  Thành phẩm - Là những sản phẩm đã kết thúc giai đoạn chế biến cuối cùng của một quy trình công nghiệp sản xuất ra sản phẩm đó của doanh nghiệp (ngoài ra còn bao gồm cả những sản phẩm thuê ngoài gia công đã hoàn thành), đã qua kiểm tra kỹ thuật và được xác nhận là phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật quy định được nhập kho hoặc giao trực tiếp cho khách hàng. - Thành phẩm được biểu hiện cả về mặt số lượng và mặt chất lượng + Về mặt số lượng: Thành phẩm được xác định bằng các đơn vị đo lường như con, cái, vòng, tấn, kg… + Chất lượng của thành phẩm được xác định bằng tỷ lệ tốt xấu hoặc phẩm cấp (loại 1, loại 2…). Số lượng thành phẩm phản ánh quy mô thành phẩm của doanh nghiệp tạo ra, còn mặt chất lượng phản ánh giá trị sử dụng của thành phẩm. - Thành phẩm không chỉ là thành quả lao động sáng tạo của cán bộ CNV toàn doanh nghiệp mà nó còn là vốn mà doanh nghiệp bỏ ra mua nguyên vật liệu đầu vào, máy móc, nhà xưởng…Do đó, doanh nghiệp phải tổ chức tốt khâu quản lý thành phẩm để đảm bảo an toàn, tránh lãng phí, làm cho sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao.  Tiêu thụ thành phẩm - Là giai đoạn tiếp theo của quá trình sản xuất. Đó là việc cung cấp cho khách hàng các sản phẩm, lao vụ dịch vụ do doanh nghiệp sản xuất ra, đồng thời được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. Đây chính là quá trình thực hiện quan hệ trao đổi hàng - tiền giữa DN với người mua và lúc này tính hữu ích của sản phẩm sản xuất ra mới chính thức được xã hội thừa nhận, lao động của người sản xuất nói riêng và của toàn DN nói chung mới được công nhận. - Khâu tiêu thụ được coi là khâu quan trọng không kém gì khâu sản xuất. Vì thông qua quá trình tiêu thụ thành phẩm. DN thu được một khoản doanh thu bán hàng. Chỉ lúc này DN mới xác định được kết quả sản xuất kinh doanh có lãi hay không. Tống Thị Sen 3 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán - Quá trình tiêu thụ thành phẩm có thể chia thành 2 giai đoạn: + Giai đoạn 1: Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm giao cho khách hàng, bên bán căn cứ vào hợp đồng kinh tế đã ký kết để giao hàng cho người mua. Giai đoạn này phản ánh một mặt của quá trình vận động của sản phẩm nhưng chưa đảm bảo kết quả của quá trình tiêu thụ vì chưa có cơ sở đảm bảo quá trình tiêu thụ hoàn thành tốt. + Giai đoạn 2: Khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán tiền hàng, đây là giai đoạn hoàn tất quá trình tiêu thụ.  Một số khái niệm trong kế toán tiêu thụ thành phẩm - Doanh thu: Là tổng giá trị các lợi ích kinh tế DN thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của DN, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. - Doanh thu thuần: Là DT thực tế về bán hàng của DN trong kỳ kế toán, là cơ sở để xác định kế toán bán hàng. - Chiết khấu thương mại: Là khoản DN bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn. - Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu. - Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán. - Chiết khấu thanh toán: Là khoản tiền người bán giảm trừ cho người mua, do người mua thanh toán tiền mua hàng trước thời hạn theo hợp đồng. 1.2. Đặc điểm tiêu thụ sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp  Nhiệm vụ của tiêu thụ sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp: Để đáp ứng được yêu cầu quản lý quá trình tiêu thụ sản phẩm, kế toán có những nhiệm vụ chủ yếu sau: - Tổ chức ghi chép, phản ánh kịp thời, trung thực doanh thu, chi phí của việc thực hiện kế hoạch tiêu thụ hàng hóa về cả số lượng, chất lượng và chủng loại. - Tính toán xác định chính xác kết quả kế hoạch hoạt động tiêu thụ . - Tính toán xác định chính xác số thuế GTGT đầu ra. Tống Thị Sen 4 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán - Báo cáo kết quả hoạt động tiêu thụ đúng và kịp thời theo yêu cầu quản lý của doanh nghiệp và các cấp có liên quan.  Một số phương thức tiêu thụ sản phẩm tại các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp: - Phương thức tiêu thụ trực tiếp: Là phương thức tiêu thụ sản phẩm mà người mua sẽ nhận hàng tại xí nghiệp (tại quầy hàng, tại kho, tại các xí nghiệp sản xuất) khi đã thanh toán tiền hàng hoặc đã chấp nhận thanh toán. Trong trường hợp này sản phẩm đã được giao cho khách hàng được xác định là đã tiêu thụ ngay. - Phương thức tiêu thụ gửi bán: Là phương thức tiêu thụ sản phẩm mà nhà sản xuất không trực tiếp giao hàng cho người mua mà giao cho các nhà phân phối có trách nhiệm bán hàng theo đợp đồng đã ký, kể cả trường hợp gửi hàng cho đại lý bán . Trong trường hợp này sản phẩm được gửi đi bán chưa được xác định là tiêu thụ, chỉ khi nào khách hàng thanh toán tiền hàng hoặc chấp nhận thanh toán tiền hàng, thì lúc đó sản phẩm gửi đi bán mới được coi là đã tiêu thụ. 1.3. Kế toán tiêu thụ sản phẩm theo hướng dẫn của chuẩn mực kế toán hiện Việt Nam  Chuẩn mực số 01 - Chuẩn mực chung (được ban hành và công bố theo QĐ số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính). Các nguyên tác cơ bản liên quan đến kế toán tiêu thụ sản phẩm: - Cơ sở dồn tích: Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền. Báo cáo tài chính lập trên cơ sở dồn tích phản ảnh tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tương lai. - Giá gốc: Tài sản phải được ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc của tài sản được tính theo số tiền hoặc khoản tương đương tiền đã trả, phải trả hoặc tính theo giá trị hợp lý của tài sản đó vào thời điểm tài sản được ghi nhận. Giá gốc của tài sản không được thay đổi trừ khi có quy định khác trong chuẩn mực kế toán cụ thể. - Nguyên tắc phù hợp: Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phỉa phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo doanh thu đó. Chi phí tương ứng với doanh thu gồm chi Tống Thị Sen 5 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán phí của kỳ tạo ra doanh thu và chi phí của các kỳ trước hoặc chi phí phải trả nhưng liên quan đến doanh thu của kỳ gốc. - Nguyên tắc thận trọng trong kế toán đòi hỏi : + Phải lập các khoản dự phòng nhưng không lập quá lớn + Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập + Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ phải trả và chi phí + Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn về khả năng thu được lợi ích kinh tế, còn chi phí phải trả được ghi nhận khi có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí.  Chuẩn mực số 02- Hàng tồn kho (ban hành theo QĐ số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 của Bộ Trưởng BTC) quy định và hướng dẫn các nguyên tắc và phương pháp kế toán hàng tồn kho bao gồm: Xác định giá trị và kế toán hàng tồn kho vào chi phí; ghi giảm giá trị hàng tồn kho cho phù hợp với giá trị thuần có thể thực hiện được và phương pháp tính giá trị hàng tồn kho làm cơ sở ghi sổ kế toán và lập báo cáo tài chính. Chuẩn mực này áp dụng cho kế toán hàng tồn kho theo nguyên tắc giá gốc. Trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc thì phải tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được. Việc xác định giá hàng tồn kho được áp dụng theo một trong các phương pháp sau: - Phương pháp tính theo giá đích danh được áp dụng đối với doanh nghiệp có ít mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được. - Phương pháp bình quân gia quyền: Theo phương pháp này, giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng lạo hàng tồn kho tương tự đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trong ky. Giá trung bình có thể được tính theo thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một lô hàng về, phụ thuộc vào tình hình doanh nghiệp. - Phương pháp nhập trước xuất trước: Được áp dụng dựa trên giả định hàng tồn kho được mua trước hoặc sản xuất trước thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. Theo phương pháp này, giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của hàng nhập kho ở thời Tống Thị Sen 6 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ, giá trị của hàng tồn kho được tính theo giá của hàng nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho. - Phương pháp nhập sau, xuất trước: Áp dụng dựa trên giả định hàng tôn kho được mua sau hoặc sản xuất sau thì xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua và sản xuất trước đó. Theo phương pháp này thì giá trị hàng tồn kho được tính theo giá của lô hàng nhập sau hoặc gần sau cùng, giá trị của hàng tồn kho được tính theo giá của hàng nhập kho đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ còn tồn kho. Giá trị hàng tồn kho không thu hồi đủ khi hàng tồn kho bị hư hỏng, lỗi thời, giá bán bị giảm, hoặc chi phí hoàn thiện, chi phí bán hàng tăng lên. Việc ghi giảm giá gốc tài khoản cho bằng giá trị thuần có thể thực hiện được là phù hợp với nguyên tắc tài sản không được phản ánh lớn hơn giá trị thực hiện ước tính từ việc bán hay sử dụng chúng.  Chuẩn mực số 14 -Doanh thu và thu nhập khác (được ban hành theo QĐ số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 của Bộ Trưởng BTC),các nội dung liên quan đến kế toán tiêu thụ sản phẩm: - Điều kiện ghi nhận doanh thu : + Doanh thu bán hàng: doanh thu được ghi nhận khi đồng thời thoả mãn 5 điều kiện: + Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hoá cho người bán + Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hoá như người sở hữu hàng hoá hoặc quyền kiểm soát hàng hoá + Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn + Doanh nghiệp đã thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng + Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng - Doanh thu cung cấp dịch vụ được ghi nhận khi thoả mãn 4 điều kiện sau: + Doanh thu được xác định tương đối là chắc chắn + Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó + Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào ngày lập bảng cân đối kế toán + Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch và chi phí để hoàn thành giao Tống Thị Sen 7 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán dịch cung cấp dịch vụ đó 1.4. Kế toán tiêu thụ sản phẩm theo quy định chế độ kế toán - Quyết định 48/2006/QĐ-BTC  Chứng từ sử dụng - Hóa đơn GTGT (MS 01 GTKT-3LL): Khi DN nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế, DN sẽ cung cấp cho khách hàng hóa đơn GTGT (liên 2). Trên hóa đơn GTGT ghi rõ các chỉ tiêu: giá hàng hóa (chưa có thuế GTGT), các khoản phụ thu và phí tính thêm ngoài hàng hóa (nếu có), thuế suất thuế GTGT và số thuế GTGT, tổng giá thanh toán. - Hóa đơn bán hàng thông thường (MS02 GTGT-3LL): Khi DN thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp trên GTGT hoặc không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT, DN sẽ cung cấp cho khách hàng hóa đơn bán hàng hoặc hóa đơn kiêm phiếu xuất kho (liên 2). - Phiếu xuất kho (MS 02-VT) - Thẻ quầy hàng (MS 02- BH) - Giấy báo có của Ngân hàng - Phiếu thu tiền mặt (MS 01-TT)  Tài khoản sử dụng - TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ + TK này phản ánh doanh thu bán hàng thực tế của doanh nghiệp thực hiện trong một kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh. + Doanh thu thực tế là doanh thu của sản phẩm, hàng hoá dịch vụ đã được xác định là tiêu thụ bao gồm trường hợp thu tiền ngay và chưa thu tiền nhưng khách hàng đã chấp nhận thanh toán. + TK này không có số dư. + Kết cấu:  Bên nợ: Số thuế phải nộp tính trên doanh thu bán hàng thực tế và được xác định là tiêu thụ. Kết chuyển các khoản giảm trừ doanh thu Tống Thị Sen 8 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán Kết chuyển doanh thu thuần vào TK 911  Bên có: Doanh thu bán sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp trong kỳ. - TK 512 - Doanh thu bán hàng nội bộ + Dùng để phản ánh doanh thu của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ trong nội bộ giữa các ngành đơn vị trực thuộc trong cùng một doanh nghiệp + TK này không có số dư + Kết cấu:  Bên nợ: Kết chuyển các khoản giảm trừ doanh thu, doanh thu thuần bán hàng nội bộ  Bên có: Doanh thu bán hàng nội bộ. Không phải bán được hàng và được khách hàng chấp nhận thanh toán thì doanh thu đó là của doanh nghiệp hoàn toàn mà doanh thu đó còn chịu nhiều yếu tố làm giảm như TK 521, TK 531, TK 532 - TK 521 - Chiết khấu thương mại: Là khoản tiền doanh nghiệp giảm trừ hoặc đã thanh toán cho khách hàng do việc khách hàng thanh toán do mua một lần đạt được doanh số thoả thuận chiết khấu hoặc mua nhiều lần trong một khoảng thời gian nhất định đạt được doanh số chiết khấu ( do 2 bên thoả thuận) + Riêng chiết khấu thanh toán - là số tiền người bán giảm trừ cho người mua đối với số tiền phải trả, do người mua thanh toán tiền mua sản phẩm của doanh nghiệp trước thời hạn thanh toán đã thoả thuận thì không hạch toán vào TK 521 nữa mà khi doanh nghiệp thưởng lại cho khách hàng sẽ ghi vào chi phí hoạt động tài chính - TK 635. + TK 521 không có số dư. + Kết cấu:  Bên nợ: Số tiền chiết khấu đã chấp nhận thanh toán cho khách hàng.  Bên có: Kết chuyển toàn bộ chiết khấu thương mại sang TK 511 để xác định doanh thu thuần của kỳ hạch toán. - TK 531 - Hàng bán bị trả lại: Tống Thị Sen 9 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp + Khoa Kế toán - Kiểm toán Là doanh số sản phẩm hàng hóa đã tiêu thụ nhưng bị khách hàng trả lại do doanh nghiệp vi phạm hợp đồng như hàng không đủ quy cách, kém chất lượng… + TK 531 không có số dư + Kết cấu:  Bên nợ: Doanh số của hàng bán bị trả lại mà khách hàng đã trả lại cho doanh nghiệp hay doanh nghiệp đã trừ vào khoản nợ phải thu của khách hàng.  Bên có: Kết chuyển doanh số của hàng bán bị trả lại vào TK 511 hoặc 512 để xác định doanh thu thuần của doanh nghiệp trong kỳ hạch toán. - TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước: phản ánh tình hình thanh toán với Nhà nước, trong đó có 2 loại thuế: + Thuế GTGT (VAT): Là phần nghĩa vụ mà doanh nghiệp phải thực hiện đối với Nhà nước về hoạt động tiêu thụ thành phẩm, hàng hóa dịch vụ. Đây là thuế đánh trên phần giá trị tăng thêm của sản phẩm hàng hoá dịch vụ từ khâu sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng trên lãnh thổ Việt Nam. Luật thuế GTGT quy định có 4 mức thuế suất là: 0%, 5%, 10%, 20% và được Bộ Tài Chính quy định cụ thể trong Thông tư hướng dẫn. Có 2 phương pháp tính thuế:  Phương pháp khấu trừ thuế: Xác định số thuế GTGT phải nộp như sau: Số thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGTđầu ra - Thuế GTGT đầu vào Trong đó: Thuế GTGT = Giá tính thuế * thuế suất thuế GTGT  Phương pháp tính trực tiếp trên GTGT Thuế GTGT phải nộp + = Giá thanh toán của - HHDV bán ra Giá thanh toán của HHDV mua vào * thuế suất thuế GTGT Thuế Tiêu thụ đặc biệt: Là một loại thuế gián thu, thu vào một số hàng hoá dịch vụ đặc biệt được Nhà nước quy định + TK 333 số dư bên có: Thuế, phí, lệ phí… Kết cấu:  Bên nợ: Thuế và các khoản đã nộp cho Nhà nước  Bên có: Thuế và các khoản phải nộp cho Nhà nước. Tống Thị Sen 10 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp Khoa Kế toán - Kiểm toán Để đánh giá xem khâu thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm của doanh nghiệp đã tốt hay chưa thì ta phải xác định được doanh thu thuần, xác định được giá vốn hàng bán để từ đó xác định lãi gộp. Đó cũng là cơ sở để xác định kết quả kinh doanh của Doanh nghiệp: Lãi gộp = Doanh thu thuần - Giá vốn Trong đó: Doanh thu thuần = ΣDoanh thu - các khoản giảm trừ (521, 531,532) - TK 131 - Phải thu của khách hàng: phản ánh tình hình thanh toán công nợ phải thu của khách hàng về tiền bán hàng. + Bên Nợ: Phản ánh số tiền phải thu khách hàng về bán hàng hóa đã cung cấp trong kỳ, số tiền thừa phải trả lại cho khách hàng. + Bên Có: Phản ánh số tiền khách hàng thanh toán trong kỳ, số tiền giảm trừ công nợ phải thu của khách hàng về chiết khấu thương mại, giảm giá, hàng bán bị trả lại. + Số dư bên Nợ: Phản ánh số tiền còn phải thu của khách hàng. + Số dư bên Có: Phản ánh số tiền thu trước hay thu thừa của người mua. - TK 157 - Hàng gửi đi bán: phản ánh trị giá hàng hóa chuyển bán, gửi đại lý, nhưng chưa xác định là tiêu thụ. + Bên Nợ: Phản ánh trị giá thực tế hàng hóa chuyển bán hay giao cho bên nhận đại lý, ký gửi. Giá dịch vụ đã hoàn thành nhưng chưa chấp nhận thanh toán. + Bên Có: Phản ánh trị giá thực tế hàng hóa bị người mua, người nhận đại lý, ký gửi trả lại. Trị giá thực tế hàng chuyển bán gửi đại lý, ký gửi, dịch vụ đã hoàn thành đã được xác định là tiêu thụ. + Số dư bên Nợ: Trị giá hàng hóa đã gửi đi chưa xác định tiêu thụ. - TK 632 - Giá vốn hàng bán: Phản ánh trị giá vốn của hàng đã tiêu thụ trong kỳ. + Bên Nợ: phản ánh trị giá thực tế hàng hóa đã xác định tiêu thụ. Chi phí mua phân bổ cho hàng bán ra trong kỳ. Những hao hụt mất mát của hàng tồn kho sau khi trừ bồi thường trách nhiệm cá nhân gây ra. Phản ánh khoản chênh lệch giữa số dư dự phòng giảm giá hàng tồn kho phải lập năm nay lớn hơn khoản đã lập dự phòng năm trước. Tống Thị Sen 11 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp + Khoa Kế toán - Kiểm toán Bên Có: Kết chuyển giá vốn hàng bán trong kỳ để xác định kết quả hoạt động kinh doanh. Phản ánh khoản hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho cuối năm tài chính (Chênh lệch giữa số phải lập dự phòng năm nay nhỏ hơn khoản đã lập dự phòng năm trước). + TK 632 cuối kỳ không có số dư. - Ngoài ra còn có một số TK liên quan khác như: TK 152 “Nguyên liệu, vật liệu”, TK 153 “Công cụ dụng cụ”, TK 156 “ Hàng hóa”…  Trình tự hạch toán - Phương pháp tiêu thụ trực tiếp: TK154 TK 155 TK 632 (1) TK 531, 532 (2) TK 511 TK 111,112,131 (6) (4) TK911 (3) (8) TK333.1 (7) (5) Sơ đồ 1.1: Sơ đồ hạch toán tiêu thụ thành phẩm theo phương pháp tiêu thụ trực tiếp Ghi chú: (1)- Nhập kho TP (2)- Căn cứ vào hoá đơn phản ánh giá thành thực tế TP giao cho khách hàng (3)- Xuất TP bán trực tiếp không qua kho (4)- Doanh thu bán hàng chưa có thuế GTGT (5)- Thuế GTGT đầu ra phải nộp (6)- Kết chuyển các khoản giảm trừ doanh thu bán hàng (7)- Kết chuyển doanh thu thuần (8)- Kết chuyển trị giá vốn hàng bán - Phương thức bán hàng đại lý ký gửi TK 155 Tống Thị Sen TK 157 TK 632 TK 911 12 TK 511 TK 111,112,131 Lớp SB14B Khóa luận tốt nghiệp (1) (5) Khoa Kế toán - Kiểm toán (6) (4) (2) TK 333.1 TK641 (3) Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán tiêu thụ thành phẩm theo phương thức đại lý ký gửi Ghi chú: (1)- Trị giá thực tế hàng gửi bán (2)- Doanh thu bán hàng + thuế GTGT phải nộp (3)- Kết chuyển hoa hồng phải thanh toán cho bên nhận đại lý, ký gửi (4)- Kết chuyển doanh thu thuần (5)- Giá trị hang bán đã tiêu thụ (6)-Kết chuyển trị giá vốn hàng bán  Sổ kế toán Tuỳ thuộc vào đặc điểm tình hình của doanh nghiệp, điều kiện kinh doanh, trình độ quản lý cũng như bộ phận kế toán của doanh nghiệp mà doanh nghiệp có thể áp dụng một trong bốn hình thức sổ kế toán tổng hợp: - Hình thức nhật ký chung: Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký chung: Tất cả các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh đều phải được ghi vào sổ Nhật ký, mà trọng tâm là sổ Nhật ký chung, theo trình tự thời gian phát sinh và theo nội dung kinh tế (định khoản kế toán) của nghiệp vụ đó. Sau đó lấy số liệu trên các sổ Nhật ký để ghi Sổ Cái theo từng nghiệp vụ phát sinh. Kế toán tiêu thụ gồm các loại sổ chủ yếu sau: + Sổ Nhật ký chung (Mẫu: S03a-DNN). + Sổ Nhật ký bán hàng (Mẫu: S03a4-DNN). + Sổ Nhật ký thu tiền (Mẫu: S03a1-DNN), Sổ Nhật ký TGNH. + Sổ Cái (Mẫu: S03b-DNN) Tống Thị Sen 13 Lớp SB14B