chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
Lêi nãi ®Çu
Qu¸ tr×nh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng ®Þnh
híng x· héi chñ nghÜa ë níc ta ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp. Trong ®ã, c¬ chÕ mµ cÊu thµnh lµ hÖ
thèng kÝch thÝch vËt chÊt th«ng qua tiÒn l¬ng ®èi víi lao ®éng ®· cã thay ®æi
lín. Tuy nhiªn nh×n vÒ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ th×
lao ®éng vÉn lµ yÕu tè quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. NhÊt lµ
trong t×nh h×nh hiÖn nay nÒn kinh tÕ thÕ giíi b¾t ®Çu chuyÓn sang nÒn kinh tÕ
tri thøc th× lao ®éng cã trÝ tuÖ cã kiÕn thøc, cã kü thuËt cao lµ nh©n tè hµng
®Çu. Muèn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc th× ngêi lao ®éng
ph¶i ®îc t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. TiÒn l¬ng mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi
lao ®éng ®îc dïng ®Ó bï ®¾p søc lao ®éng mµ ngêi bá ra, xÐt vÒ mèi quan hÖ
th× lao ®éng vµ tiÒn l¬ng cã quan hÖ mËt thiÕt lÉn nhau. Bëi vËy tiÒn l¬ng ®·
®éng viªn ngêi lao ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng thªm sù quan t©m cña ngêi
lao ®éng ®Õn s¶n phÈm cuèi cïng, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh
s¶n phÈm, ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh trong th¬ng trêng.
C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt chuyªn lÜnh vùc x©y dùng c«ng
tr×nh vµ d©n dông. Tuy míi thµnh lËp nhng C«ng ty ®· sím biÕt vËn dông c¬
chÕ thÞ trêng vµo trong kinh doanh ®Ó ®a l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Trong C«ng
ty vÊn ®Ò vÒ lao ®éng vµ sö dông lao ®éng vÊn ®Ò vÒ tiÒn l¬ng lu«n ®îc c¸c
nhµ l·nh ®¹o quan t©m. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty dùa vµo kiÕn thøc
®· häc vµ qu¸ tr×nh xem xÐt kÕt qu¶ vÒ tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
trong lÜnh vùc lao ®éng tiÒn l¬ng t¹i C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt em
xin viÕt chuyªn ®Ò tèt nghiÖp víi ®Ò tµi lµ: “ KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng ë C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt”. Víi môc ®Ých cña
chuyªn ®Ò lµ dùa vµo nh÷ng nhËn thøc chung vÒ qu¶n lý lao ®éng tiÒn l¬ng
trong c¬ chÕ thÞ trêng ®Ó ph©n tÝch tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c«ng t¸c
tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng ë C«ng ty ®ång thêi ®¸nh gi¸ vµ ®a ra
mét sè kiÕn nghÞ ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l¬ng ®èi víi
C«ng ty.
Néi dung chuyªn ®Ò gåm c¸c phÇn sau:
PhÇn I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng.
PhÇn II: Thùc tr¹ng vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt- NhËt.
1
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng
n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng ë C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt.
Trong qu¸ tr×nh lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp em ®· ®îc sù quan t©m híng
dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o Ph¹m V©n HuyÒn, vµ c¸c b¸c, c¸c c« chó vµ anh chÞ
trong C«ng ty ®Æc biÖt trong phßng Tµi vô ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh
bµi chuyªn ®Ò nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ mong nhËn ®îc sù gãp ý cña
c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó em cã thÓ n©ng cao chÊt lîng ®Ò tµi còng nh hiÓu s©u h¬n
n÷a vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng.
2
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
PhÇn I
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng
vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
I. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng.
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi díi bÊt cø chÕ ®é nµo, viÖc t¹o
ra cña c¶i vËt chÊt ®Òu kh«ng t¸ch rêi lao ®éng. Lao ®éng víi t c¸ch lµ ho¹t
®éng ch©n tay vµ trÝ ãc sö dông c«ng cô t¸i lao ®éng, biÕn ®æi ®èi tîng lao
®éng thµnh c¸c s¶n phÈm cã Ých phôc vô cho cuéc sèng cña m×nh. Nh vËy lao
®éng lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi.
§Ó ®¶m b¶o liªn tôc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, tríc hÕt ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n
xuÊt søc lao ®éng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ søc mµ con ngêi hao phÝ trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt ph¶i ®îc båi hoµn díi d¹ng thï lao lao ®éng. TiÒn c«ng hay tiÒn
l¬ng lµ phÇn thï lao lao ®éng ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho
ngêi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian, khèi lîng, chÊt lîng s¶n phÈm mµ hä lµm
ra. Thùc chÊt tiÌn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng cña ngêi
lµm c«ng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, søc lao ®éng
còng nh c¸c hµng ho¸ kh¸c. Nã cã gi¸ c¶ vµ phô thuéc vµo quy luËt cung cÇu
vµ chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ trêng kh¸c.
TiÒn l¬ng lµ nguån thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng. Nã lµ nguån ®¶m
b¶o cuéc sèng cña b¶n th©n ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. §èi víi chñ doanh
nghiÖp khèi lîng tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ®îc coi lµ kho¶n chi phÝ kinh
doanh.
Ngoµi tiÒn l¬ng, c«ng nh©n viªn chøc cßn ®îc nhËn c¸c kho¶n trî cÊp
x· héi nh b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ. Nh vËy, tiÒn l¬ng cïng víi c¸c
kho¶n chi phÝ theo l¬ng hîp thµnh kho¶n chi phÝ lao ®éng sèng trong gi¸
thµnh s¶n phÈm.
T¹i c¸c doanh nghiÖp, h¹ch to¸n tiÒn l¬ng lµ c«ng viÖc phøc t¹p trong
h¹ch to¸n chi phÝ kinh doanh. Bëi v× tÝnh chÊt lao ®éng vµ thï lao lao ®éng,
kh«ng ®¬n nhÊt mµ thuéc nhiÒu ngµnh nghÒ, kü thuËt kh¸c nhau. ViÖc h¹ch
to¸n chi phÝ lao ®éng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. V× nã lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ gi¸ xuÊt xëng. MÆt kh¸c nã cßn lµ c¨n cø x¸c ®Þnh c¸c
kho¶n nghÜa vô vµ phóc lîi x· héi.
3
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
II. TiÒn l¬ng vµ ph©n lo¹i tiÒn l¬ng.
1. Kh¸i niÖm tiÒn l¬ng
T¹i mçi thêi kú kh¸c nhau th× cã nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ tiÒn l¬ng. Tuy nhiªn, trong tÊt c¶ c¸c thêi kú tiÒn l¬ng ®Òu lµ phÇn thï lao lao ®éng
mµ ngêi lao ®éng ®îc huëng duy chØ cã c¸ch x¸c ®Þnh lµ kh¸c nhau.
1.1. Quan niÖm vÒ tiÒn l¬ng trong thêi kú bao cÊp
Tríc §¹i héi §¶ng lÇn thø VI (1986) nÒn kinh tÕ níc ta vËn hµnh theo
c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp. Vµ trong suèt nh÷ng n¨m nµy quan niÖm
tiÒn l¬ng lµ mét phÇn thu nhËp quèc d©n, ®îc Nhµ níc ph©n phèi mét c¸ch cã
tæ chøc, cã kÕ ho¹ch cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo sè luîng vµ chÊt lîng lao
®éng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ tiÒn l¬ng chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt c©n ®èi, cã
kÕ ho¹ch vµ chÞu sù chi phèi cña Nhµ níc. Nhµ níc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch
chÕ ®é vµ møc l¬ng cô thÓ ®Ó ¸p dông cho mçi ngêi lao ®éng, bÊt kú hä lµ lùc
lîng lao ®éng gi¸n tiÕp hay trùc tiÕp. TiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng phô thuéc
vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña toµn ®¬n vÞ chø kh«ng phô thuéc vµo n¨ng
suÊt cña tõng ngêi. Do ®ã tiÒn l¬ng cña ngêi lµm nhiÒu còng chØ b»ng ngêi
lµm Ýt, ngêi lµm viÖc cã hiÖu qu¶ còng chØ b»ng ngêi lµm viÖc cha hiÖu qu¶
thËm chÝ lµ kÐm. ChÝnh v× lý do nµy mµ nã ®· k«ng kÝch thÝch ph¸t triÓn ®îc
kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng trong viÖcph¸t huy s¸ng kiÕn còng nh ®Èy m¹nh
hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Vµ hËu qu¶ lµ ®Õn nh÷ng n¨m 80 ®Êt níc l©m
vµo khñng ho¶ng trÇm träng vÒ kinh tÕ x· héi.
1.2. Quan niÖm vÒ tiÒn l¬ng trong thêi kú c¬ chÕ thÞ trêng.
§Ó kh¾c phôc nh÷ng sai lÇm trªn §¹i héi VI cña dr ®· ®Ò ra ®êng lèi
®æi míi. Trªn lÜnh vùc kinh tÕ §¶ng chñ tr¬ng ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh chuyÓn nÒn
kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn
hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng. Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× tÊt yÕu
thÞ trêng søc lao ®éng ph¶i ®îc h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng theo quy luËt cung
cÇu vÒ søc lao ®éng. Gi¸ c¶ cña søc lao ®éng lµ tiªu chuÈn ch¶ c«ng lao ®éng.
Nh vËy quan niÖm vÒ tiÒn l¬ng trong thêi kú nµy lµ sè lîng tiÒn tÖ mµ ngêi sö
dông lao ®éng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc. Víi quan
niÖm nµy th× b¶n chÊt cña tiÒn l¬ng chÝnh lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng ®îc h×nh
thµnh trªn c¬ së gi¸ trÞ søc lao ®éng th«ng qua sù tho¶ thuËn gi÷a ngêi cã søc
lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng.
4
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
1.3. Nh vËy tiÒn l¬ng nã lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn víi lao ®éng, tiÒn
tÖ vµ nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.
Nã lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña bé phËn s¶n xuÊt x· héi mµ ngêi lao
®éng sö dông sö dông ®Ó bï ®¾p hao phÝ lao ®éng cña m×nh trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng.
1.4. Chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng.
TiÒn l¬ng ®ãng vai trß lµ ®ßn bÈy kinh tÕ trong s¶n xuÊt kinh doanh.
§¶m b¶o vai trß kÝch thÝch cña tiÒn l¬ng vµ thóc ý cña tiÒn l¬ng khiÕn ngêi lao
®éng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc.
2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng.
- Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh, tæng hîp mét c¸ch trung thùc, kÞp thêi,
®Çy ®ñ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng vÒ sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng.
T×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng, kÕt qu¶ lao ®éng.
- TÝnh to¸n, chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng chÝnh s¸ch chÕ ®é c¸c kho¶n tiÒn
l¬ng vµ c¸c kho¶n trî cÊp ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng.
- Thùc hiÖn viÖc kiÓm tra t×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông lao ®éng, t×nh
h×nh chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch, quü BHXH, BHYT.
- TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c ®óng ®èi tîng c¸c kho¶n tiÒn l¬ng,
kho¶n trÝch BHXH, BHYT vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Híng dÉn vµ kiÓm
tra c¸c bé phËn trong ®¬n vÞ thùc hiÖn ®Çy ®ñ ®óng ®½n chÕ ®é ghi chÐp ban
®Çu vÒ tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT ®óng chÕ ®é, ®óng ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n.
- LËp b¸o c¸o vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT thuéc phËn vi tr¸ch
nhiÖm cña kÕ to¸n, tæ chøc ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng, quü tiÒn l¬ng, quü BHXH, BHYT, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶
tiÒm n¨ng lao ®éng, ®Êu tranh chèng nh÷ng hµnh vi v« tr¸ch nhiÖm, vi ph¹m
kû luËt lao ®éng, vi ph¹m chÝnh s¸ch chÕ ®é lao ®éng tiÒn l¬ng, quü l¬ng.
3. C¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng.
TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ph¶i qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi
theo lao ®éng, tr¶ l¬ng theo sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng. ViÖc tr¶ l¬ng theo
sè lîng vµ chÊt lîng cã ý nghÜa rÊt to lín trong viÖc ®éng viªn khuyÕn khÝch
ngêi lao ®éng, thóc ®Èy hä h¨ng say lao ®éng, s¸ng t¹o n¨ng suÊt lao ®éng
nh»m t¹o ra nhiÒu cña c¶i vËt chÊt, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho
mçi c«ng nh©n viªn.
Do ngµnh nghÒ, c«ng viÖc trong doanh nghiÖp kh¸c nhau nªn viÖc chi
tr¶ l¬ng cho c¸c ®èi tîng cïng kh¸c nhau nhng trªn c¬ së tiÒn thuÕ phï hîp.
Thùc tÕ cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i nh c¸ch tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm, l¬ng thêi
gian, ph©n theo ®èi tîng gi¸n tiÕp trùc tiÕp… Mçi c¸ch ph©n lo¹i ®Òu cã t¸c
5
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
dông tÝch cøc gióp cho qu¶n lý ®iÒu hµnh ®îc thuËn lîi. Tuy nhiªn, ®Ó c«ng
t¸c qu¶n lý nãi chung vµ h¹ch to¸n nãi riªng ®ì phøc t¹p tiÒn l¬ng thêng ®îc
chia lµm tiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng phô.
TiÒn l¬ng chÝnh lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng bao gåm tiÒn l¬ng
cÊp bËc, tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt tiÒn l¬ng. TiÒn l¬ng phô
lµ bé phËn tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng mµ thùc tÕ kh«ng lµm viÖc nh nghØ
phÐp, héi häp, häc tËp, lÔ tÕt…
Hai c¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho l·nh ®¹o tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ tiÒn
l¬ng ®îc hîp lý, chÝnh x¸c ®ång thêi cung cÊp th«ng tin cho viÖc ph©n tÝch chi
phÝ tiÒn l¬ng mét c¸ch khoa häc.
Dùa vµo nguyªn t¾c ph©n phèi tiÒn l¬ng vµ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt tr×nh ®é
qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ c¸c doanh nghiÖp tr¶ l¬ng theo c¸c h×nh thøc
sau:
3.1. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian.
TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian lµ tiÒn l¬ng tÝnh tr¶ cho ngêi lao ®éng theo
thêi gian lµm viÖc, cÊp bËc c«ng viÖc vµ thang l¬ng cña ngêi lao ®éng.
TiÒn l¬ng thêi gian cã thÓ thùc hiÖn tÝnh theo th¸ng – tuÇn – ngµy –
giê lµm viÖc cña ngêi lao ®éng. Tuú thuéc theo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý
thêi giam lµm viÖc cña doanh nghiÖp.
+ L¬ng th¸ng: Lµ l¬ng tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng ®îc quy ®Þnh ®èi víi tõng
bËc l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp cã th¸ng l¬ng. H×nh thøc nµy cã nhîc ®iÓm
lµ kh«ng tÝnh ®îc sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng thùc tÕ. Thêng nã chØ ¸p dông
cho nh©n viªn hµnh chÝnh.
+ L¬ng ngµy: C¨n cø vµo møc l¬ng ngµy vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ
trong th¸ng. L¬ng ngµy thêng ®îc ¸p dông cho mäi ngêi lao ®éng trong nh÷ng
ngµy häc tËp, lµm nghÜa vô kh¸c vµ lµm c¨n cø ®Ó tÝnh trî cÊp b¶o hiÓm x·
héi.
H×nh thøc nµy cã u ®iÓm lµ thÓ hiÖn ®îc tr×nh ®é vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc
cña ngêi lao ®éng. Nhîc ®iÓm lµ cha g¾n tiÒn l¬ng víi søc lao ®éng cña tõng
ngêi nªn kh«ng ®éng viªn tËn dông thêi gian lao ®éng ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt
lao ®éng.
+ TiÒn l¬ng giê: ®îc tÝnh dùa trªn c¬ së møc l¬ng ngµy chia cho sè giê
tiªu chuÈn (¸p dông cho lao ®éng trùc tiÕp kh«ng hëng theo l¬ng s¶n phÈm).
¦u ®iÓm: tËn dông ®îc thêi gian lao ®éng nhng nhîc ®iÓm lµ kh«ng g¾n tiÒn
l¬ng vµ kÕt qu¶ dlj vµ theo dâi phøc t¹p.
TiÒn l¬ng thêi gian cã hai lo¹i: tiÒn l¬ng thêi gian, gi¶n ®¬n vµ tiÒn l¬ng
thêi gian cã thëng.
6
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
+ TiÒn l¬ng thêi gian gi¶n ®¬n: lµ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n ®îc x¸c ®Þnh
c¨n cø vµo møc l¬ng cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ.
+ TiÒn l¬ng thêi gian cã thëng: cã h×nh thøc dùa trªn sù kÕt hîp gi÷a
tiÒn l¬ng tr¶ theo thêi gian gi¶n ®¬n, víi c¸c chÕ ®é tiÒn l¬ng, kho¶n tiÒn l¬ng
nµy ®îc tÝnh to¸n dùa trªn c¸c yÕu tè nhù sù ®¶m b¶o ®ñ ngµy, giê c«ng cña
ngêi lao ®éng, chÊt lîng hiÖu qu¶ lao ®éng.
TiÒn l¬ng thêi gian = TiÒn l¬ng thêi gian
+
TiÒn thëng
cã thëng
gi¶n ®¬n
TiÒn l¬ng thêi gian cã u ®iÓm lµ dÔ tÝnh to¸n xong cã nhiÒu h¹n chÕ, v×
tiÒn l¬ng tÝnh tr¶ cho ngêi lao ®éng cha ®¶m b¶o ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi
theo lao ®éng . V× cha tÝnh ®Õn mét c¸ch ®Çy ®ñ chÊt lîng lao ®éng. Do ®ã cha ph¸t huy ®îc hÕt chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ cha
ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng s½n cã cña ngêi lao ®éng.
3.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm.
TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng theo kÕt
qu¶ lao ®éng khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh ®¶m b¶o
tiªu chuÈn chÊt lîng kü thuËt ®· quy ®Þnh vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh cho mçi
®¬n vÞ s¶n phÈm ®ã. §©y lµ c¸ch ph©n phèi s¸t hîp víi nguyªn t¾c ph©n phèi
theo lao ®éng. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn râ cã sù kÕt hîp gi÷a thï lao lao ®éng
víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt, gi÷a tµi n¨ng víi viÖc sö dông n©ng cao n¨ng suÊt m¸y
mãc ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
Tuy nhiÒn h×nh thøc nµy cßn h¹n chÕ nh chØ coi träng sè lîng s¶n phÈm
mµ cha quan t©m ®Õn chÊt lîng c«ng viÖc, kh«ng theo ®óng ®Þnh møc kinh tÕ,
kü thuËt ®Ó lµm c¬ së cho c¸ch tÝnh l¬ng, ®¬n gi¸ ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm,
tõng lo¹i c«ng viÖc hîp lý nhÊt.
+ TiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm trùc tiÕp: lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao
®éng ®îc tÝnh trùc tiÕp theo sè lîng s¶n phÈm. S¶n phÈm nµy ph¶i ®óng quy
c¸ch, phÈm chÊt, ®Þnh møc kinh tÕ vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng s¶n phÈm ®· quy ®Þnh.
TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm ®îc tÝnh nh sau:
TiÒn l¬ng ®îc lÜnh
Sè lîng( khèi lîng )
§¬n gi¸ tiÒn
=
x
trong th¸ng
c«ng viÖc hoµn thµnh
l¬ng
TiÒn l¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp ®îc sö dông ®Ó tÝnh l¬ng cho tõng ngêi lao
®éng hay cho mét tËp thÓ ngêi lao ®éng thuéc bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt.
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc x©y dùng c¨n cø vµo møc l¬ng cÊp bËc vµ ®Þnh
møc thêi gian hoÆc ®Þnh møc sè lîng cho c«ng viÖc ®ã. Ngoµi ra nÕu cã phô
cÊp khu vùc th× ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cßn ®îc céng thªm phô cÊp khu vùc.
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng ®îc sö
dông phè biÕn trong c¸c doanh nghiÖp ph¶i tr¶ l¬ng cho lao ®éng trùc tiÕp. V×
7
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
nã cã u ®iÓm ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh, qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng,
s¶n phÈm lµm ra cµng nhiÒu th× l¬ng cµng cao. Do ®ã khuyÕn khÝch ®îc ngêi
lao ®éng quan t©m ®Õn môc tiªu. Tuy nhiªn h×nh thøc nµy cã nhîc ®iÓm lµ dÔ
n¶y sinh t×nh tr¹ng c«ng nh©n chØ quan t©m ®Õn lîi Ých c¸ nh©n, lîi Ých côc bé
mµ kh«ng quan t©m ®Õn lîi Ých chung cña tËp thÓ cña ®¬n vÞ.
+ H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp.
H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy ®îc tÝnh b»ng tiÒn l¬ng thùc lÜnh cña bé phËn
trùc tiÕp nh©n víi tû lÖ % l¬ng gi¸n tiÕp.
TiÒn l¬ng ®îc lÜnh
TiÒn l¬ng ®îc lÜnh cña
Tû lÖ l¬ng
=
x
trong th¸ng
bé phËn trùc tiÕp
gi¸n tiÕp
H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông tr¶ l¬ng gi¸n tiÕp cho c¸c bé phËn s¶n xuÊt
nh c«ng nh©n ®iÒu chØnh m¸y. Söa ch÷a thiÕt bÞ, b¶o dìng m¸y mãc, nh©n
c«ng vËn chuyÓn vËt t … Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp khuyÕn khÝch ngêi
lao ®éng gi¸n tiÕp g¾n bã víi ngêi lao ®éng trùc tiÕp ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt
lao ®éng, quan t©m ®Õn s¶n phÈm chung. Tuy nhiªn nã kh«ng ®¸nh gi¸ ®îc
chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña ngêi lao ®éng gi¸n tiÕp.
+ TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm cã thëng.
Lµ tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp kÕt hîp víi chÕ
®é khen thëng cho doanh nghiÖp quy ®Þnh. ChÕ ®é khen thëng nµy ®îc ®Æt ra
khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng nªu cao ý thøc tr¸ch nhiÖm, doanh nghiÖp cã chÕ
®é tiÒn l¬ng thëng cho c«ng nh©n ®¹t vµ vît chØ tiªu mµ doanh nghiÖp quy
®Þnh. VÝ dô: nh thëng do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm vËt t.
Trong trêng hîp ngêi lao ®éng l¨ng phÝ vËt t, g©y thÊt tho¸t vËt t, kh«ng
b¶o ®¶m ngµy c«ng, chÊt lîng s¶n phÈm th× còng sÏ ph¶i chÞu ph¹t b»ng c¸ch
trõ vµo l¬ng mag hä ®îc hëng.
+ TiÒn l¬ng s¶n phÈm luü tiÕn.
Lµ tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm trùc tiÕp kÕt hîp víi xuÊt tiÒn thëng
luü tiÕn theo møc ®é hoµn thµnh vît møc s¶n xuÊt hoÆc ®Þnh møc s¶n lîng.
L¬ng tr¶ theo s¶n phÈm luü tiÕn cã t¸c dông ®éng viªn ngêi lao ®éng
t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trong gi¸ thµnh
cña doanh nghiÖp.
+ TiÒn l¬ng kho¸n theo khèi lîng c«ng viÖc hay tõng c«ng viÖc.
H×nh thøc nµy doanh nghiÖp quy ®Þnh møc tiÒn l¬ng cho måi lo¹i c«ng
viÖc hoÆc khèi lîng s¶n phÈm cÇn hoµn thµnh. C¨n cø vµo møc l¬ng nµy lao
®éng cã thÓ tÝch tiÒn l¬ng quy khèi lîng c«ng viÖc m×nh ®· hoµn thµnh.
8
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
H×nh thøc kho¸n quü l¬ng: theo h×nh thøc nµy ngêi lao ®éng biÕt tríc
sè tiÒn l¬ng mµ hä sÏ nhÖn ®îc khi hoµn thµnh c«ng viÖc víi møc thêi gian ®îc giao. C¨n cø vµo khèi lîng c«ng viÖc, khèi lîng s¶n phÈm thêi gian hoµn
thµnh mµ doanh nghiÖp tiÕn hµnh kho¸n quü l¬ng.
H×nh thøc nµy ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thÓ ®Þnh møc cho
tõng bé phËn c«ng viÖc, thêng lµ nh÷ng viÖc ®óng thêi h¹n.
Tr¶ l¬ng theo h×nh thøc nµy t¹o cho ngêi lao ®éng chñ ®éng s¾p xÕp
c«ng viÖc cña m×nh. Tõ ®ã, bè rÝ thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc ®îc giao. Tuy
nhiªn nã cã nhîc ®iÓm ®Ó g©y ra hiÖn tîng lµm Êu, chÊt lîng kÐm. Do ®ã, khi
¸p dông h×nh thøc nµy th× c«ng t¸c nghiÖm thu ph¶i thùc hiÖn chÆt chÏ vµ
nghiªm tóc.
Nh vËy h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nãi chung ®· qu¸n triÖt ®îc
nguyªn t¾c ph©n phèi lao ®éng. §Ó h×nh thøc nµy ph¸t huy ®îc t¸c dông cña
nã, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þnh møc lao ®éng cô thÓ cña tõng c«ng viÖc,
ph¶i s¾p xÕp bËc thî chÝnh x¸c. ChØ cã nh vËy viÖc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm míi
b¶o ®¶m b¶o chÝnh x¸c, c«ng b»ng hîp lý.
Tãm l¹i ta thÊy r»ng :C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng ë mçi doanh nghiÖp kÕ
to¸n kh¸c nhau. §iÒu quan träng lµ viÖc chi tr¶ ®ã cã ph¶n ¶nh ®óng kÕt qu¶
cña ngêi lao ®éng hay kh«ng. Do vËy ngoµi c¨n cø vµo b¶ng l¬ng, thang l¬ng,
c¸c ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt l·nh ®¹o c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i chän
h×nh thøc tr¶ l¬ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp. ViÖc tæ
chøc lao ®éng tiÒn l¬ng lµ mét kh©u quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý toµn
diÖn cña doanh nghiÖp v× nã cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn nh©n tè con ngêi, nh©n
tè quyÕt ®Þnh ®èi víi nÒn s¶n xuÊt x· héi. Gi¶i quyÕt tèt lao ®éng tiÒn l¬ng cã
nghÜa doanh nghiÖp ®· quan t©m ®Õn båi dìng nh©n tè con ngêi, ®iÒu nµy sÏ
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó doanh nghiÖp ph¸t triÓn v÷ng ch¾c, b¶o ®¶m søc
c¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ trêng.
4. Quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp.
* Quü tiÒn l¬ng lµ toµn bé sè tiÒn l¬ng tÝnh theo sè c«ng nh©n viªn cña
doanh nghiÖp trùc tiÕp qu¶n lý vµ chi tr¶ l¬ng. Trªn ph¬ng diÖn ho¹ch to¸n
tiÒn l¬ng th× tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n viªn gåm 2 lo¹i: tiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn
l¬ng phô.
- TiÒn l¬ng chÝnh: lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian
c«ng nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô chØnh cña hä, bao gåm tiÒn l¬ng tr¶ theo
cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp kÌm theo nh l¬ng phô cÊp chøc vô.
9
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
- TiÒn l¬ng phô lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian c«ng
nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô kh¸c ngoµi nhiÖm vô chÝnh cña hä vµ thêi gian
c«ng nh©n viªn nghØ theo chÕ ®é ®îc hëng l¬ng nh nghØ phÐp, ®i häp, ®i häc…
ViÖc chia tiÒn l¬ng chÝnh vµ phô cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c
kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh
s¶n phÈm. Trong c«ng t¸c kÕ to¸n, tiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n s¶n xuÊt thêng h¹ch to¸n trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ tiÒn l¬ng
chÝnh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cã quan hÖ trùc tiÕp víi khèi lîng c«ng
viÖc hoµn thµnh.
5. C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§.
5.1. Quü b¶o hiÓm x· héi.
§îc h×nhthµnh tõ viÖc trÝch lËp vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp. Quy BHYT ®îc x©y dùng theo quy ®Þnh cña nhµ níc. HiÖn
nay lµ 20% tÝnh trªn tiÒn l¬ng c¬ b¶n ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng trong th¸ng,
trong ®ã 15% lµ do ®¬n vÞ sö dông lao ®éng tr¶, phÇn nµy ®îc h¹ch to¸n vµo
chi phÝ cña doanh nghiÖp: 5% do ngêi lao ®éng ®ãng gãp, phÇn nµy ®îc trõ
vµo thu nhËp hµng th¸ng cña ngêi lao ®éng. TiÒn l¬ng c¬ b¶n ®îc tÝnh theo
cÊp bËc hÖ sã, lo¹i c«ng viÖc cña tõng c«ng nh©n quy ®Þnh. Møc l¬ng c¬ b¶n
tèi thiÓu lµ 290.000 ®/th¸ng. Quü BHXH – ®îc thiÕt lËp ®Ó t¹o ra nguån kinh
phÝ trî cÊp cho ngêi lao ®éng.
- Trî cÊp èm ®au: Møc trî cÊp 75% møc tiÒn l¬ng mµ ngêi ®ã ®ãng
BHXH tríc khi nghØ.
- Trî cÊp thai s¶n: hëng 100% møc l¬ng ngêi ®ã ®ãng tríc khi nghØ.
- Trî cÊp tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp trong thêi gian ®iÒu trÞ hëng 1005 møc l¬ng ®ang hëng.
- Trî cÊp th«i viÖc hu trÝ: Khi nghØ hu tuú theo thêi gian ®ãng BHXH th×
l¬ng hu ®îc hëng 55% thêi gian ®ãng BHXH b×nh qu©n. Sau ®ã cø thªm mét
n¨m ®ãng BHXH sÏ ®îc tÝnh thªm 2%. Vµ tèi ®a lµ 75% tiÒn ®ãng BHXH.
- Trî cÊp ch«n cÊt t tuÊt. Tuú theo tõng lo¹i ®èi tîng mµ cã thÓ ®îc trî
cÊp, theo quy ®Þnh hµng th¸ng doanh nghiÖp ph¶i nép 20% tiÒn trÝch BHXH
theo l¬ng cho c¬ quan BHXH.
5.2. Quü BHYT.
§îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn kh¸m ch÷a bÖnh, tiÒn thuèc,
viÖn phÝ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian èm ®au. Quü nµy ®îc h×nh thµnh
b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ c¨n cø
vµo c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Tû
10
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
lÖ trÝch BHXH hiÖn nay lµ 3%. Trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh vµ 1% tÝnh vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
5.3. KPC§.
H×nh thµnh do viÖc trÝch lËp theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l¬ng
c¬ b¶n vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña c«ng nh©n viªn. Tû lÖ trÝch hiÖn hµnh 2%
tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cïng víi tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng
nh©n viªn hîp thµnh chi phÝ cho c«ng nh©n viªn.
* TiÒn l¬ng nghØ phÐp trÝch tríc.
§èi víi c«ng nh©n viªn nghØ phÐp n¨m, theo chÕ ®é chÝnh quy c«ng
nh©n trong thêi gian nghØ phÐp ®ã vÉn ®îc hëng l¬ng ®Çu ®ñ, nh trong thêi
gian ®i lµm. Tuy nhiªn nÕu viÖc nghØ phÐp diÔn ra kh«ng ®Òu ®Æn sÏ dÉn ®Ôn
nh÷ng khã kh¨n trong C«ng ty trong viÖc bè trÝ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tÝnh to¸n
chi phÝ tiÒn l¬ng còng nh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®ã, ®Ó h¹n chÕ biÕn ®éng
cña chi phÝ tiÒn l¬ng khi c«ng nh©n s¶n xuÊt nghØ phÐp ®èi víi c«ng nh©n s¶n
xuÊt s¶n phÈm. C¨n cø vµo quü l¬ng cÊp bËc vµ sè ngµy nghØ quy ®Þnh ®Ó dù
tÝnh sè lîng sÏ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian nghØ phÐp. Trªn c¬
së x¸c ®Þnh møc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt.
Sè trÝch tríc theo kÕ
Tû lÖ trÝch tríc theo
Sè tiÒn l¬ng
ho¹ch tiÒn l¬ng nghØ
kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng
=
chØnh ph¶i tr¶
x
ph¸p cña c«ng nh©n
nghØ
ph¸p cña c«ng
trong th¸ng
s¶n xuÊt trong th¸ng
nh©n s¶n xuÊt
Tû lÖ trÝch tríc theo kÕ
ho¹ch tiÒn l¬ng nghØ
==
phÐp cña c«ng nh©n
s¶n xuÊt
Tæng tiÒn l¬ng nghØ ph¸p ph¶i tr¶ cho CNSX
theo kÕ ho¹ch trong n¨m
Tæng tiÒn l¬ng chØnh ph¶i tr¶ cho CNSX theo
kÕ ho¹ch trong n¨m
6. Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp.
Qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l¬ng, gióp cho doanh nghiÖp hoµn thµnh kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt cña m×nh. C«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng gióp cho l·nh
®¹o qu¶n lý tèt quü l¬ng, b¶o ®¶m viÖc chØ tr¶ vµ trî cÊp, b¶o hiÓm theo ®óng
nguyªn t¾c ®óng chÕ ®é.
6.1. H¹ch to¸n chi tiÕt tiÒn l¬ng.
- H¹ch to¸n theo thêi gian lao ®éng lµ ®¶m b¶o ghi chÐp kÞp thêi chÝnh
x¸c sè giê c«ng, ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ còng nh ngµy nghØ cña ngêi lao
®éng.
- Chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng cho c«ng nh©n lµ b¶ng chÊm
c«ng. B¶ng chÊm c«ng dung ®Ó ghi chÐp thêi gian lµm viÖc hµng th¸ng, ngµy
v¾ng mÆt cña c¸n bé c«ng nh©n viªn thuéc c¸c phßng ban b¶ng chÊm c«ng do
11
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
ngêi phô tr¸ch bé phËn hoÆc ngêi ®îc uû quyÒn c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ
cña bé phËn m×nh ®Ó chÕm c«ng cho tõng ngêi trong ngµy theo c¸c ký hiÖu
quy ®Þnh trong c¸c chøng tõ. Cuèi th¸ng ngêi chÊm c«ng vµ ngêi phô tr¸ch bé
phËn ký vµo b¶ng chÊm c«ng vµ chuyÓn b¶ng chÊm c«ng cïng c¸c chøng tõ
cã liªn quan vÒ bé phËn kÕ to¸n kiÓm tra ®èi chiÒu quy ra c«ng ®Ó tÝnh l¬ng,
BHXH.
- C¸c chøng tõ kh¸c nh phiÕu gian nhÖn c«ng viÖc, phiÕu b¸o ca, phiÕu
lµm thªm giê … c¸c chøng tõ nµy ®îc lËp vµ do tæ trëng ký, c¸n bé kiÓm tra
kü thuËt chÊt lîng x¸c nhËn, vµ ®îc chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó lµm c¨n cø
tÝnh l¬ng.
- GiÊy nghØ èm hëng b¶o hiÓm x· héi, chøng nhËn cña c¬ quan y tÕ…
lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n x¸c ®Þnh trî cÊp BHXH cho ngêi lao ®éng.
6.2. Tµi kho¶n sö dông trong h¹ch to¸n tiÒn l¬ng.
§Ó h¹ch to¸n tiÒn l¬ng, BHXH vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ngêi lao
®éng th× ngêi ta sö dông:
* TK 334 – ph¶i tr¶ CNV: t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp.
KÕt cÊu tµi kho¶n 334:
Bªn Nî:
- Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng CNV
- TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ®· tr¶ cho c«ng nh©n viªn
- KÕt chuyÓn tiÒn l¬ng c«ng nh©n viªn cha lÜnh
Bªn Cã: TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ cho CNV
Bªn Cã: TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ cho CNV
D Nî (nÕu cã): sè thõa ®· tr¶ cho c«ng nh©n viªn
D Cã: TiÒn l¬ng tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ CNV
* TK 335 – Chi phÝ ph¶i tr¶: tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¶nh c¸c
kho¶n chi phÝ trÝch tríc vÒ tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña CN SX söa ch÷a lín TSC§
vµ c¸c kho¶n trÝch tríc kh¸c.
KÕt cÊu TK 335:
Bªn Nî: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ ph¶i tr¶
Bªn Cã: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ghi t¨ng chi phÝ ph¶i tr¶
D Cã: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n cßn ph¶i tr¶ CNV.
* TK 338 – ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¶nh
c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c tæ chøc ®oµn thÓ
x· héi, cho cÊp trªn vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi c¸c kho¶n khÊu
trõ vµo l¬ng theo quyÕt ®Þnh.
12
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng lo¹i.
TK 338.2 KPC§
TK 338.3 BHXH
TK 338.4 BHYT
KÕt cÊu tµi kho¶n 338:
Bªn Nî:
+ C¸c kho¶n ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý c¸c quü
+ C¸c kho¶n ®· chi vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn
+ Xö lý gi¸ trÞ tµi s¶n thõa
+ KÕt chuyÓn doanh thu nhËn tríc vµo doanh thu b¸n hµng t¬ng øng
tõng kú
+C¸c kho¶n ®· tr¶ ®· nép kh¸c.
Bªn Cã:
+ TrÝch KPC§, BHXH, BHYT theo tû lÖ quy ®Þnh
+ Tæng sè doanh thu nhËn tríc ph¸t sinh trong kú
+ C¸c kho¶n ph¶i nép, ph¶i tr¶ hay thu hé
+ Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý
+ Sè ®· nép, ®· tr¶ lín h¬n sè ph¶i nép, ph¶i tr¶ ®îc hoµn l¹i.
D nî (nÕu cã): sè tr¶ thõa, nép thõa, vît chi cha ®îc thanh to¸n.
D cã: sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, ph¶i nép vµ gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý
6.3. KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng.
+ Hµng th¸ng tÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn vµ ph©n bæ c¸c
®èi tîng sö dông.
Nî TK 622 (tiÒn l¬ng tr¶ cho CNTTSX)
Nî TK 627 (tiÒn l¬ng tr¶ cho lao ®éng gi¸n tiÕp – qu¶n lý ph©n xëng)
Nî TK 641 (tiÒn l¬ng tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng)
Nî TK 642 (tiÒn l¬ng ®a cho nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp)
Nî TK 241 (tiÒn l¬ng XDCBDD)
Cã TK 334 – ph¶i tr¶ CNV.
+ Sè tiÒn thëng ph¶i tt¶ cho c«ng nh©n viªn tõ quü khen thëng phóc lîi.
Nî TK 431
Cã TK 334
+ Hµng th¸ng trÝch BHXH, BHY, KPC§ (19%)
Nî TK 622 – CPNCTT
Nî TK 627 – CPSXC
Nî TK 641 – CPBH
Nî TK 642 – CPQLDN
13
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
Nî TK 241 – XDCBDD
Cã TK338 – ph¶i tr¶, ph¶i nép.
(Chi tiÕt TK 338,3, TK 338,4)
+ Kho¶n trÝch BHXH, BHYT trõ vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng (6%)
Nî TK 334 – ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn
Cã TK 338 – ph¶i nép, ph¶i tr¶.
( chi tiÕt TK 338,3, TK 338,4)
+ Trêng hîp chÕ ®é chÝnh quy ®Þnh toµn bé sè trÝch BHXH ph¶i nép lªn
cÊp trªn. ViÖc chi tiªu trî cÊp BHXH cho c«ng nh©n viªn t¹i doanh nghiÖp ®îc
quyÕt to¸n sau khi chi phÝ thùc tÕ.
Nî TK 138 – ph¶i thu kh¸c.
Cã TK 334 – ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn
+ C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn.
Nî TK 334 – ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
Cã TK 334 – khÊu trõ thuÕ TNCNV.
Cã TK 141 – khÊu trõ TT¦
Cã TK 138 – Båi thêng thiÖt h¹i mÊt tµi s¶n.
+ Khi thanh to¸n tiÒn c«ng thëng, BHXH cho c«ng nh©n viªn.
Nî TK 334
Cã TK 111 – NÕu thanh to¸n b»ng TM
NÕu thµnh to¸n b»ng hiÖn vËt th× ph¶i ghi b»ng hai bót to¸n.
Nî TK 334
Cã TK 512 – doanh thu b¸n hµng néi bé.
Cã TK 33 – ThuÕ GTGT ph¶i nép
§ång thêi ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña sè hµng ®· xuÊt ra.
Nî TK 632 – GVHB
Cã TK 153,155…
* Khi nép BHXH, BHYT, KPC§.
Nî TK 338 (chi tiÕt 338.2, 338.3, 338.4)
Cã TK 111 – nÕu b»ng TM
Cã TK 112 – nÕu b»ng TGNH
+ Cuèi cïng kÕt chuyÓn tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n viªn v¾ng cha lÜnh.
Nî TK 334
Cã TK 338 (TK338.8)
+ Trong trêng hîp thanh to¸n BHXH, KPC§ nÕu sè thùc chi lín h¬n sè
®Ó l¹i doanh nghiÖp th× sÏ ®îc c¬ quan qu¶n lý cÊp bï.
Nî TK 111,112
Cã TK 338
14
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
+ TrÝch tríc tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Nî TK 622 - CPNCTT
Cã TK 335 – chi phÝ ph¶i tr¶.
+ TiÒn l¬ngthùc tÕ nghØ phÐp ph¸t sinh
Nî TK 335
Cã TK 334
C¸c h×nh thøc h¹ch to¸n ¸p dông trong kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng:
+ NhËt ký sæ c¸i: Theo h×nh thøc nµy c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc ph¶n ¸nh vµo mét quyÓn sæ ®îc gäi lµ nhËt ký sæ c¸i. Sæ nµy lµ sæ h¹ch
to¸n tæng hîp duy nhÊt, trong ®ã kÕt hîp ph¶n ¸nh theo thêi gian vµ theo hÖ
thèng. TÊt c¶ c¸c tµi kho¶n mµ doanh nghiÖp sö dông ®îc ph¶n ¸nh vµo hai
bªn Nî - Cã trªn cïng mét vµi trang sæ. C¨n cø ghi vµo sæ lµ chøng tõ gèc
hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc, mçi chøng tõ ghi mét dßng vµo nhËt ký sæ
c¸i.
+ Chøng tõ ghi sæ: H×nh thøc nµy thÝch hîp víi mäi lo¹i h×nh ®¬n vÞ,
thuËn tiÖn cho viÖc ¸p dông m¸y tÝnh. Tuy nhiªn viÖc ghi chÐp l¹i bÞ trïng lÆp
nhiÒu nªn viÖc lËp b¸o c¸o dÔ bÞ chËm trÔ nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thñ c«ng. Sæ
s¸ch sö dông trong h×nh thøc nµy gåm cã: Sæ C¸i, sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ,
b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n.
+ NhËt ký chøng tõ: H×nh thøc nµy thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp lín,
sè lîng nghiÖp vô nhiÒu vµ ®iÒu kiÖn kÕ to¸n thñ c«ng, dÔ chuyªn m«n ho¸
c¸n bé kÕ to¸n. Tuy nhiªn ®ßi hái tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n ph¶i
cao. MÆt kh¸c kh«ng phï hîp víi viÖc kÕ to¸n b»ng m¸y. Sæ s¸ch trong h×nh
thøc nµy gåm cã: Sæ nhËt ký chøng tõ, sæ C¸i, b¶ng kª, b¶ng ph©n bæ, sæ chi
tiÕt.
+ NhËt ký chung: H×nh thøc nhËt ký chung lµ h×nh thøc ph¶n ¸nh c¸c
nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo thø tù thêi gian vµo mét quyÓn sæ gäi lµ nhËt
ký chung, sau ®ã c¨n cø vµo nhËt ký chung, lÊy sè liÖu ®Ó ghi vµo sæ c¸i, mçi
bót to¸n ph¶n ¸nh trong sæ nhËt ký ®îc chuyÓn vµo sæ c¸i Ýt nhÊt cho hai tµi
kho¶n cã liªn quan. §èi víi c¸c tµi kho¶n chñ yÕu ph¸t sinh nhiÒu nghiÖp vô,
cã thÓ më c¸c nhËt ký phô. Cuèi th¸ng hoÆc ®Þnh kú, céng c¸c nhËt ký phô,
lÊy sè liÖu ghi vµo nhËt ký chung hoÆc th¼ng vµo sæ c¸i.
15
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
S¬ ®å kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
TK 333, 141,138
TK 334
TK 622, 627, 641, 642
TÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho CNV
C¸c kho¶n ph¶i khÊu trõ
vµo l¬ng
TK 335
TK 338
TiÒn l¬ng nghØ phÐp ph¶i tr¶
KhÊu trõ vµo thu nhËp cña ngêi
lao ®éng (6%)
TrÝch tríc TL nghØ phÐp
TK 431
TiÒn thëng tõ quü khen thëng
phóc lo¹i
TK 111,112, 152..
TK 338
Thanh to¸n tiÒn l¬ng, thëng,
BHXH
TrÝch BHXH, BHYT, KPC§
(19%)
TK 111,112
BHXH ph¶i tr¶ theo ph©n cÊp
Nép BHXH, BHYT, KPC§ cho cÊp trªn
16
BHXH ®îc cÊp bï
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
PhÇn ii
thùc tr¹ng vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng
vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty TNHH
KiÕn tróc ViÖt NhËt
a- Tæng quan vÒ c«ng ty tnhh kiÕn tróc viÖt nhËt
I. Mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt.
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh
C«ng ty TNHH kiÕn tróc ViÖt - NhËt lµ mét c«ng ty kh«ng cã së h÷u vèn
cña nhµ níc, b¶n chÊt lµ mét c«ng ty t nh©n. TiÒn th©n cña c«ng ty lµ mét dù ¸n
hîp t¸c gi÷a ChÝnh phñ NhËt B¶n víi ChÝnh phñ ViÖt Nam th«ng qua trêng ®¹i
häc KiÕn tróc Hµ Néi vÒ kiÕn tróc, quy ho¹ch khu phè cæ Hµ Néi. Sau khi dù ¸n
kÕt thóc, c¬ së vËt chÊt sö dông trong dù ¸n ®îc thanh lý cho mét sè thµnh viªn
tham gia dù ¸n trªn. Trªn c¬ së nµy c¸c thµnh viªn ®ã ®· ®ãng gãp vèn vµ nh©n
lùc thµnh lËp theo giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sè 0102004672 cña Së KÕ
ho¹ch ®Çu t Hµ Néi cÊp ngµy 11/3/2002.
Tªn gäi cña c«ng ty lµ: C«ng ty TNHH kiÕn tróc ViÖt - NhËt
Tªn giao dÞch: Vietnam - Japan Architectual company Limited
Tªn viÕt t¾t: VJA Co.,Ltd
Trô së chÝnh: Nhµ A8 phè Trµng Hµo, phêng Trung Hoµ, quËn CÇu GiÊy,
Hµ Néi.
C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp t nh©n, h¹ch to¸n ®éc lËp, cã t c¸ch ph¸p
nh©n, cã con dÊu riªng vµ tµi kho¶n riªng më t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt
Nam. ChÞu tr¸ch nhiÖm víi c¸c kho¶n nî thuéc ph¹m vi vèn gãp cña m×nh.
* C¸c ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh cña C«ng ty gåm cã:
- T vÊn thiÕt kÕ kiÕn tróc, quy ho¹ch
- T vÊn ®Çu t
- T vÊn ®Êu thÇu
- X©y dùng d©n dông, c«ng nghiÖp, thuû lîi vµ c«ng tr×nh giao th«ng.
- L¾p ®Æt trang thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng.
- DÞch vô san l¾p mÆt b»ng x©y dùng.
- Bu«n b¸n t liÖu s¶n xuÊt, t liÖu tiªu dïng (chñ yÕu lµ m¸y mãc thiÕt bÞ,
vËt t ngµnh x©y dùng, nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËtliÖu cho ngµnh n«ng nghiÖp.
- §¹i lý mua, ®¹i lý b¸n, ký göi hµng ho¸.
- T vÊn ®Çu t vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ.
- DÞch vô t vÊn nhµ ®Êt kinh doanh b»ng bÊt ®éng s¶n/
sè vèn ®iÒu lÖ ®¨ng ký lµ: 4.880.999.000 ® (bèn tû t¸m tr¨m t¸m m¬i
triÖu, chÝn tr¨m chÝn m¬i chÝn triÖu ®ång)
* §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty.
17
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
S¶n phÈm x©y l¾p lµ c¸c c«ng tr×nh , vËt kiÕn tróc cã quy m« lín phøc
t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian x©y dùng l©u dµi nªn viÖc tæ chøc qu¶n lý
h¹ch to¸n s¶n phÈm ph¶i ®îc dù to¸n tríc s¶n phÈm x©y l¾p ®îc tiªu thô theo
gi¸ dù to¸n, theo tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn, tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm
kh«ng thÓ thiÖn râ.
S¶n phÈm x©y l¾p cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt
th× thay ®æi theo ®Þa ®iÓm ®Æt s¶n phÈm. §Æc ®iÓm nµy lµm cho c«ng t¸c qu¶n
lý sö dông h¹ch to¸n tµi s¶n, vËt t dÔ mÊt m¸t h háng.
Qu¸ tr×nh thi c«ng ®îc chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n l¹i ®îc
chia nhá thµnh nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. Do vËy viÖc qu¶n lý ph¶i chÆt chÏ
sao cho ®¶m b¶o tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh ®óng thêi h¹n ®óng yªu cÇu kü
thuËt.
* Víi môc ®Ých ®i chuyªn vÒ x©y dùng c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp,
thuû lîi, vµ c«ng tr×nh giao th«ng mµ C«ng ty ®· chuyÓn sang C«ng ty TNHH
KiÕn tróc ViÖt NhËt. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng x©y l¾p cña c«ng tr×nh d©n dông,
c«ng tr×nh giao th«ng ®Çu t liªn kÕt víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó ph¸t triÓn s¶n
xuÊt kinh doanh t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm nh»m thu lîi nhuËn vµ ®¸p øng nhu cÇu
cña thÞ trêng gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc.
* NhiÖm vô cña C«ng ty th× ngoµi c¸c nhiÖm vô b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn
C«ng ty cßn tù ®Æt ra cho m×nh c¸c nhiÖm vô. §Ó ®¶m b¶o hoµn thµnh tèt kÕ
ho¹ch ®Æt ra. Nh:
- Nghiªn cøu nhu cÇu kh¶ n¨ng cña thÞ trêng vÒ ngµnh x©y l¾p x©y dùng
c«ng tr×nh giao th«ng. Tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p theo
ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký, thùc hiÖn ®óng hîp ®ång ®· ký kÕt víi c¸c ®¬n vÞ kinh
tÕ kh¸c.
- Tæ chøc nghiªn cøu n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ¸p dông tiÒn bé khoa
häc kü thuËt, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng c«ng tr×nh. Phï hîp víi thÞ
hiÕu cña kh¸ch hµng. Sö dông c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc ®Ó thi c«ng ®óng tiÕn ®é,
®¶m b¶o chÊt lîng mü thuËt, ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
ChÊp hµnh luËt ph¸p Nhµ níc, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ qu¶n
lý uèn, vËt t, tµi s¶n, thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn.
- Thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ níc, qu¶n lý toµn diÖn ®µo t¹o vµ
ph¸t triÓn ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. N©ng cao chÊt lîng ®êi
sèng cho ngêi lao ®éng.
C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt ®· hoµn thµnh tèt ®îc sè c«ng tr×nh
®¶m b¶o chÊt lîng tèt c¶ vÒ mü thuËt vµ kü thuËt. Nhê ®ã C«ng ty ®· t¹o ®îc uy
tÝn trong thÞ trêng x©y dùng. §Ó tham gia tiÕp tôc vµo ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh
cã quy m« vµ khèi lîng lín h¬n. Mét sè c«ng tr×nh mµ C«ng ty ®· hoµn thµnh
18
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
nh quy ho¹ch thÞ trÊn Lao B¶o - Qu¶ng TrÞ, c«ng tr×nh x©y dùng §êng Gom –
Thêng TÝn – CÇu GiÏ. §êng TL 286 + 295 vµ QL 38. X©y dùng c«ng tr×nh ®êng GTNT Nam §Þnh. X©y dùng c«ng tr×nh ®êng GTNT Tuyªn Quan vµ mét sè
c«ng tr×nh kh¸c. C«ng ty cßn ®ang thùc hiÖn dù ¸n n©ng cÊp, më réng vµ c¶i
t¹o QL2.
2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt
NhËt
Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc
n¨ng. Bªn c¹nh hÖ thèng chØ huy lµ Gi¸m ®èc, c¸c Phã gi¸m ®èc thêng cã c¸c
bé phËn tham mu nh c¸c phßng chøc n¨ng. Tuy nhiªn, quyÒn quyÕt ®Þnh vÉn
thuéc vÒ Gi¸m ®èc cña ®¬n vÞ.
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt
19
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn Ph¬ng Mai
S¬ ®å tæ chøc C«ng ty TNHH KiÕn tróc ViÖt NhËt
Héi ®ång thµnh viªn
Gi¸m ®èc
Phã Gi¸m ®èc
SXkD
Phßng tµi vô
®éi TB C¬ giíi
Phã Gi¸m ®èc
hµnh chÝnh
Phßng KHKT
§éi thi c«ng sè 1
§éi thi c«ng sè 2
20
Phßng HC - QT
§éi thi c«ng sè 3
- Xem thêm -