Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi Më §Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi.
Níc ta lµ mét quèc gia giÇu tµi nguyªn thiªn nhiªn, lao ®éng dåi dµo nhng nÒn kinh tÕ
cßn cha ph¸t triÓn, n«ng nghiÖp vÉn chiÕm mét tû träng lín, c«ng nghiÖp cßn kÐm ph¸t
triÓn so víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Do ®ã, kh«ng cã kh¶ n¨ng khai th¸c ®îc hÕt nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña m×nh. Trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ, §Êt níc ta
®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu rÊt kh¶ quan, t¹o ®îc niÒm tin trong nh©n d©n còng nh
c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®· ®Ò ra
môc tiªu ®Õn n¨m 2010: “§Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ §Êt níc, tËp trung x©y
dùng vµ ph¸t triÓn cã chän läc mét sè ngµnh c«ng nghiÖp nÆng quan träng, cã tÝnh mòi
nhän, x©y dùng nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 níc ta c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp,
hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi ®Ó ph¸t triÓn toµn diÖn”.
Cïng víi sù chuyÓn dÞch ®ã, ngµnh Ng©n hµng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· liªn tôc
®æi míi vÒ c¬ cÊu, ho¹t ®éng, khai th¸c nguån vèn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ, ®¸p øng nhu
cÇu ®Çu t ph¸t triÓn. Ngµnh Ng©n hµng ®· hiÓu râ mét ®iÒu lµ nÒn kinh tÕ muèn ph¸t triÓn ®îc, muèn thùc hiÖn ®îc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ §Êt níc th× ph¶i cung cÊp vèn cho
c¸c thµnh phÇn, c¸c tæ chøc kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ nguån vèn trung – dµi h¹n. Víi nguån vèn
trung – dµi h¹n ®îc cung øng hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt, ®Æt
nÒn mãng cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®· ®Ò ra.
ViÖc ®æi míi vµ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng,
bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®îc th× Ng©n hµng cßn cã nh÷ng h¹n chÕ: nî qu¸ h¹n, nî khª ®äng
khã ®ßi…lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh cña NHTM.
HiÖu qu¶ kinh doanh cña NHTM tËp trung chñ yÕu lµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tÝn dông. Do
vËy, vÊn ®Ò më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông, ®Æc biÖt lµ tÝn dông trung – dµi h¹n
cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i, t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña NHTM nãi riªng vµ cña
nÒn kinh tÕ nãi chung.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i chi nh¸nh NHNo & PTNT Hoµn KiÕm, tõ viÖc n¾m b¾t t×nh
h×nh thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña NHNo & PTNT Hoµn KiÕm, em
®· chän ®Ò tµi nghiªn cøu: “Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i NHNo & PTNT Hoµn KiÕm”, víi mong muèn gãp phÇn vµo sù ®æi míi ho¹t
®éng kinh doanh cña NHNo & PTNT Hoµn KiÕm. Néi dung ®Ò tµi lµ mét vÊn ®Ò réng vµ
phøc t¹p v× vËy bµi kho¸ luËn sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. Em rÊt mong nhËn
®îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c«, cña ban l·nh ®¹o chi nh¸nh NHNo & PTNT Hoµn KiÕm
vµ c¸c b¹n sinh viªn ®Ó bµi viÕt ®îc hoµn thiÖn vµ cã tÝnh thùc tiÔn h¬n.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
cña NHTM trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn
viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n. Xem xÐt thùc tr¹ng ho¹t ®éng
tÝn dông trung - dµi h¹n cña NHNo & PTNT Hoµn KiÕm, trªn c¬ së ®ã ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p
nh»m më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n cña NHNo & PTNT Hoµn
KiÕm.
3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu.
- Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vÒ tÝn dông trung - dµi h¹n.
- Nghiªn cøu thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n t¹i NHNo & PTNT Hoµn KiÕm.
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
LuËn v¨n sö dông chñ yÕu lµ ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, bªn c¹nh ®ã cßn kÕt
hîp víi ph¬ng ph¸p kh¸c: ph©n tÝch diÔn gi¶i, tæng hîp, thèng kª…
5. KÕt cÊu cña luËn v¨n.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®îc tr×nh bµy thµnh ba ch¬ng:
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tÝn dông trung - dµi h¹n cña NHTM.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng tÝn dông trung - dµi h¹n t¹i NHNo & PTNT Hoµn KiÕm.
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi
h¹n t¹i NHNo & PTNT Hoµn KiÕm.
Ch¬ng 1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tÝn dông trung - dµi
h¹n cña NHTM
1.1. TÝn dông trung - dµi h¹n vµ vai trß cña tÝn dông trung
- dµi h¹n trong sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ.
1.1.1. Kh¸i niÖm ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña tÝn dông trung - dµi h¹n.
1.1.1.1. Kh¸i niÖm.
TÝn dông trung - dµi h¹n lµ c¸c kho¶n cho vay cña Ng©n hµng cã thêi h¹n trªn
mét n¨m nhng kh«ng dµi h¬n thêi gian khÊu hao cÇn thiÕt cña tµi s¶n h×nh thµnh
b»ng vèn vay.
Ng©n hµng cÊp tÝn dông trung - dµi h¹n cho kh¸ch hµng b»ng c¸c h×nh thøc sau:
- TÝn dông theo dù ¸n: §©y lµ viÖc Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay vèn ®Ó
thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ c¸c dù ¸n
phôc vô ®êi sèng. Tríc khi cho vay, NHTM thêng thÈm ®Þnh rÊt kü c¸c néi dung
cña dù ¸n, ®Æc biÖt lµ ph¬ng diÖn tµi chÝnh, nh»m h¹n chÕ nh÷ng rñi ro cã thÓ
ph¸t sinh.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- TÝn dông tuÇn hoµn: TÝn dông tuÇn hoµn lµ mét h×nh thøc cho vay, trong ®ã
Ng©n hµng cam kÕt chÝnh thøc dµnh cho kh¸ch hµng mét h¹n møc tÝn dông trong
mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh. Cam kÕt nµy cã thÓ kÐo dµi tõ 1 ®Õn 5 n¨m.
- Cho thuª tµi chÝnh: Thuª mua lµ h×nh thøc cho vay tµi s¶n th«ng qua mét
hîp ®ång tÝn dông thuª mua theo ®ã ngêi cho thuª chuyÓn giao tµi s¶n thuéc
quyÒn së h÷u cña m×nh cho ngêi ®i thuª sö dông vµ ngêi thuª cã tr¸ch nhiÖm
thanh to¸n tiÒn thuª trong suèt thêi h¹n thuª vµ cã thÓ ®îc quyÒn së h÷u tµi s¶n
thuª, ®îc quyÒn mua tµi s¶n thuª, hoÆc ®îc quyÒn thuª tiÕp theo c¸c ®iÒu kiÖn ®·
®îc hai bªn tho¶ thuËn. Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi vay ®îc sö dông tµi s¶n m×nh
cÇn trªn c¬ së ®i thuª, kh«ng ph¶i bá vèn mua mµ chØ ph¶i tr¶ tiÒn thuª tµi s¶n
cho c«ng ty thuª mua.
- Cho vay ®ång tµi trî: lµ qu¸ tr×nh cho vay cña mét nhãm tæ chøc tÝn dông
(tõ hai tæ chøc tÝn dông trë lªn) cho mét dù ¸n, do mét tæ chøc tÝn dông lµm ®Çu
mèi, phèi hîp víi c¸c bªn tµi trî ®Ó thùc hiÖn.
1.1.1.2. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña tÝn dông trung - dµi h¹n.
a. §Æc ®iÓm vÒ ph¸p lý.
Vèn cho vay thuéc quyÒn së h÷u cña Ng©n hµng, nhng quyÒn sö dông vèn
thuéc doanh nghiÖp vay vèn vµ doanh nghiÖp vay vèn ®îc quyÒn ®Þnh ®o¹t, sö
dông sè vèn trªn trong thêi gian vay mÆt kh¸c, vèn vay trë thµnh nguån h×nh
thµnh nªn tµi s¶n cña doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ quyÒn n¨ng: së
h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t, ®èi víi tµi s¶n nµy.
b. §Æc ®iÓm cña ®èi tîng tµi s¶n ®Çu t.
Tµi s¶n ®Çu t cña tÝn dông trung – dµi h¹n cã ®Æc ®iÓm lµ cÇn vèn lín vµ
thêi gian dµi nªn thu håi vèn chËm.
NÕu nh tÝn dông ng¾n h¹n tµi trî chñ yÕu cho tµi s¶n lu ®éng cña doanh
nghiÖp vµ ®îc hoµn tr¶ bëi kÕt qu¶ c¸c kho¶n tiÒn thu vÒ t¬ng øng th× tÝn dông
trung - dµi h¹n tµi trî vÒ nhµ xëng, m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng cô lao ®éng cña doanh
nghiÖp nªn vèn ®Çu t thêng lín, nguån tr¶ nî tÝn dông trung - dµi h¹n chØ cã thÓ
thùc hiÖn c¬ b¶n bëi khÊu hao vµ lîi nhËn trong t¬ng lai.
XuÊt ph¸t tõ tÝnh phøc t¹p cña ho¹t ®éng ®Çu t lµ dµi h¹n, c¸c c«ng cuéc ®Çu
t ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n. Th«ng thêng mçi dù ¸n ®Çu t ph¶i tr¶i qua ba giai
®o¹n ®ã lµ: Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t, giai ®o¹n tiÕn hµnh ®Çu t, vµ giai ®o¹n vËn
hµnh ®Çu t. Mçi giai ®o¹n ph¶i tiÕn hµnh nhiÒu bíc, ®Ó hoµn thµnh c¸c bíc vµ c¸c
giai ®o¹n ®ã cÇn ph¶i cã thêi gian. Tæng thêi gian ®Ó thùc hiÖn c¸c bíc vµ c¸c
giai ®o¹n sÏ lµm cho c¸c c«ng cuéc ®µu t ph¶i kÐo dµi.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ®èi tîng tµi s¶n ®Çu t lµ nh÷ng dù ¸n lín, thêi gian
dµi nªn tÝn dông trung - dµi h¹n cã ®Æc ®iÓm lµ khèi lîng tÝn dông thêng lín vµ
thêi gian thu håi vèn còng dµi ®Ó phï hîp víi ®èi tîng ®Çu t. C¸c NHTM kh«ng
thÓ cho vay ng¾n h¹n ®èi víi dù ¸n ®Çu t trung - dµi h¹n, v× nh vËy c¸c dù ¸n míi
x©y dùng xong ®· ph¶i tr¶ nî, t¹o søc Ðp buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i dïng nguån kh¸c
®Ó tr¶ nî. §iÒu ®ã sÏ ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông cña NHTM.
c. TÝn dông trung - dµi h¹n cã ®Æc ®iÓm lµ tÝnh rñi ro cao.
Víi ®Æc ®iÓm nªu trªn, ta thÊy tÝn dông trung - dµi h¹n chÞu t¸c ®éng m¹nh
cña sù biÕn ®éng thÞ trêng, l·i suÊt. TÝn dông trung - dµi h¹n cã thêi gian hoµn
vèn dµi vµ phô thuéc nhiÒu vµo hiÖu ho¹t ®érng cña dù ¸n vay vèn. Hay nãi c¸ch
kh¸c, tÝn dông trung - dµi h¹n cã tÝnh rñi ro cao. V× vËy, c¸c NHTM ngoµi viÖc
më réng cho vay th× ngµy cµng ph¶i quan t©m tíi chÊt lîng tÝn dông trung- dµi
h¹n nh»m gi¶m thiÓu tíi møc thÊp nhÊt rñi ro do tÝn dông trung - dµi h¹n ®em l¹i.
1.1.1.3. Vai trß cña tÝn dông trung - dµi h¹n.
a. Vai trß cña tÝn dông trung - dµi h¹n ®èi víi nÒn kinh tÕ.
Trong bÊt kú nÒn kinh tÕ nµo, ®· ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn, viÖc cho vay
trung - dµi h¹n tõ c¸c NHTM còng gi÷ mét vÞ trÝ v« cïng quan träng. Tõ chÝnh
kh¸i niÖm tÝn dông trung - dµi h¹n, cã thÓ thÊy, r»ng Ng©n hµng ®· cung cÊp vèn
cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó ®Çu t ®æi míi x©y dùng nhµ xëng, trang thiÕt bÞ b»ng
c¸c nguån vèn huy ®éng tõ d©n c vµ nh÷ng n¬i thõa vèn. ViÖc vay vèn trung - dµi
h¹n tõ c¸c Ng©n hµng rÊt ®îc c¸c nhµ kinh doanh yªu thÝch v× nã cho phÐp c¸c
nhµ kinh doanh vay vèn kiÓm so¸t toµn bé c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh
nghiÖp, ®ång thêi hä cã thÓ tr¶ nî sím h¬n khi hä kh«ng cÇn sö dông ®Õn vèn ®ã
n÷a. So víi viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu dµi h¹n hay cæ phiÕu c¸c doanh nghiÖp lu«n
ph¶i chÞu sù kiÓm so¸t cña cæ ®«ng vµ hä ph¶i ®èi phã víi viÖc tr¶ l·i cæ phiÕu
hay l·i cæ phÇn u ®·i khi viÖc sö dông vèn cña hä cã khã kh¨n hoÆc kh«ng cÇn
thiÕt n÷a.
Cho vay trung - dµi h¹n cßn lµ ph¬ng ph¸p thÝch hîp trong ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ ®a thµnh phÇn. Bëi lÏ, ®ã lµ h×nh thøc tÝn dông ®Çu t theo chiÒu réng
nh»m më réng s¶n xuÊt, t¨ng quy m«, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng
thªm s¶n lîng, n©ng cao chÊt lîng c«ng tr×nh. Nã rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc
tÕ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Ngay c¶ nh÷ng c«ng ty lín còng thÝch vay
trung - dµi h¹n ®Ó tr¸nh ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu lµ nh÷ng h×nh thøc cã thÓ
dÉn ®Õn viÖc ph©n chia quyÒn lîi kiÓm so¸t c«ng ty. Khi môc tiªu cña §Êt níc lµ
ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn th× tÊt yÕu viÖc cho vay trung - dµi h¹n
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ph¶i cã gi¶i ph¸p tõ ba phÝa: Nhµ níc, Ng©n hµng, doanh nghiÖp ®Ó thùc hiÖn ®îc
môc tiªu nµy.
Cho vay trung - dµi h¹n t¹o thÞ trêng sö dông vèn ng¾n h¹n, lµm kÝch thÝch
viÖc më réng s¶n xuÊt, ®ßi hái vèn lu ®éng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, chiÕm
lÜnh thÞ trêng trong vµ ngoµi níc cña c¸c doanh nghiÖp. Khi c¸c doanh nghiÖp vay
vèn trung - dµi h¹n cã nghÜa lµ sÏ cã mét sù ®Çu t míi vµo c¸c trang thiÕt bÞ hay
nhµ xëng lµm s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Do s¶n xuÊt ph¸t triÓn th× cÇn nhiÒu vèn lu ®éng
h¬n vµ thÞ trêng vèn ng¾n h¹n ®îc më réng theo tèc ®é s¶n xuÊt.
Cho vay trung - dµi h¹n ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo chiÒu s©u. §èi víi nÒn
kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn th× viÖc ®Çu t theo chiÒu s©u ®Ó t¨ng tÝnh c¹nh tranh cña
hµng ho¸ trªn thÞ trêng quèc tÕ lµ gi¶i ph¸p mang tÝnh chiÕn lîc kh«ng chØ ®èi víi
doanh nghiÖp mµ ®èi víi c¶ nÒn kinh tÕ §Êt níc. Cho vay trung - dµi h¹n sÏ lµ mét
ph¬ng ph¸p ®Ó nhµ níc theo ch¬ng tr×nh ®Çu t mang tÝnh träng t©m, träng ®iÓm ®èi
víi c¸c ngµnh mòi nhän ®Ó xuÊt khÈu vµ t¹o lîi thÕ trªn thÞ trêng.
ViÖc cho vay trung - dµi h¹n gióp cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn theo, gióp cho c¸c
doanh nghiÖp t¨ng thªm thu nhËp. ChÝnh v× vËy, ng©n s¸ch sÏ t¨ng lªn gãp phÇn
c©n ®èi ng©n s¸ch, æn ®Þnh tiÒn tÖ, kiÒm chÕ l¹m ph¸t.
Nh vËy, viÖc cho vay trung - dµi h¹n cã ý nghÜa quan träng ®èi víi sù ph¸t
triÓn nÒn kinh tÕ. Nã lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn
®¹i ho¸ §Êt níc. ChÝnh v× vËy, Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch ®Ó t¹o vèn còng nh sö
dông vèn trong hÖ thèng Ng©n hµng ®Ó viÖc cho vay trung - dµi h¹n cña Ng©n
hµng ®ãng gãp tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn cña §Êt níc.
b. Vai trß cña tÝn dông trung - dµi h¹n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp.
NÒn kinh tÕ cña §Êt níc ®· chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp sang nÒn
kinh tÕ thÞ trêng. Qua h¬n mêi n¨m ®æi míi ®Õn nay chóng ta ®· nhËn thÊy ®îc
nh÷ng u ®iÓm lín cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®em l¹i, tõ ®ã c¸c ngµnh c¸c doanh
nghiÖp ®· qu¸n triÖt vµ tõng bíc ®æi míi vÒ c¬ cÊu m¸y mãc, ho¹t ®éng cña
m×nh. C¸c doanh nghiÖp quèc doanh phÇn lín cã hÖ thèng m¸y mãc, d©y truyÒn
lµm viÖc l¹c hËu kh«ng theo kÞp ®îc tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn
nay. V× vËy cÇn ph¶i tõng bíc kh«i phôc l¹i b»ng c¸ch trang bÞ l¹i m¸y mãc,
trang thiÕt bÞ tiªn tiÕn ®Ó lµm viÖc. ViÖc cho vay trung - dµi h¹n ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp, cung cÊp vèn cho c¸c doanh nghiÖp, cã tiÒm n¨ng më réng s¶n xuÊt kinh
doanh nhng thiÕu vèn.
§Æc biÖt, ®èi víi nÒn kinh tÕ c¸c níc kÐm ph¸t triÓn, nhu cÇu vay vèn x©y dùng
c¬ b¶n lµ rÊt lín, trong lóc c¸c nhµ kinh doanh cha tÝch luü ®îc nhiÒu, cha cã thêi
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
gian ®Ó tÝch luü vèn, t©m lý ®Çu t trùc tiÕp cña c«ng chóng vµo c¸c doanh nghiÖp
cßn rÊt h¹n chÕ. Do vËy ®Çu t trùc tiÕp vµo c¸c doanh nghiÖp míi chñ yÕu dùa vµo
vèn tù cã cña nhµ kinh doanh vµ bé phËn cßn l¹i dùa vµo sù hç trî cña hÖ thèng
Ng©n hµng. §èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, ®Èy m¹nh cho vay trung - dµi h¹n lµ gi¶i
ph¸p ®óng ®¾n kÞp thêi ®Ó chuyÓn ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ quèc doanh tõ c¬ chÕ
qu¶n lý quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ h¹ch to¸n kinh doanh, gãp phÇn th¸o gì khã
kh¨n, thËt sù trao quyÒn tù chñ cho c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c ngµnh then chèt.
Cïng víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ra ®êi ®· kÐo theo sù ra ®êi cña nhiÒu lo¹i h×nh doanh
nghiÖp t nh©n, doanh nghiÖp quèc doanh... ®îc thµnh lËp, nã phï hîp víi ho¹t ®éng
cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp nµy lµm ¨n tèt, cã hiÖu qu¶ cÇn cã sù
cung øng vèn cña Ng©n hµng ®Æc biÖt lµ vèn trung - dµi h¹n.
Nh vËy, vèn trung - dµi h¹n thùc sù cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh vµ doanh nghiÖp quèc doanh trong nÒn kinh tÕ cña níc ta. HiÖn nay, hÖ
thèng Ng©n hµng cÇn cã gi¶i ph¸p nhanh chãng ®Ó më réng nguån vèn nµy ®¸p øng
kÞp thêi nhu cÇu.
c. Vai trß tÝn dông trung - dµi h¹n ®èi víi b¶n th©n hÖ thèng Ng©n hµng.
Ho¹t ®éng chÝnh cña Ng©n hµng lµ ®i vay ®Ó cho vay nh»m môc ®¹t ®îc
môc tiªu x· héi vµ môc tiªu lîi nhuËn. Ho¹t ®éng trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng
lµ ho¹t ®éng trong m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t. §Ó cã thÓ ®øng v÷ng ®ßi hái
mçi Ng©n hµng ph¶i thùc sù quan t©m tíi viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông cña m×nh. ChÝnh v× vËy ho¹t ®éng tÝn dông ®îc xem lµ thùc sù cÇn thiÕt ®Ó
n©ng tÝnh c¹nh tranh cña Ng©n hµng. H¬n n÷a, khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, tÝn
dông ng¾n h¹n ph¶i thùc sù xuÊt ph¸t tõ chÝnh viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng s¶n xuÊt
cña doanh nghiÖp tøc lµ liªn quan ®Õn tÝn dông trung- dµi h¹n, ®Æc biÖt trong thêi
kú c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Do vËy, c¸c Ng©n hµng rÊt quan t©m tíi nghiÖp
vô tÝn dông trung- dµi h¹n cña m×nh. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ thÞ
trêng ®ang vËn ®éng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ më víi nhu cÇu më réng quy
m«, trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn, ®æi míi toµn bé nÒn kinh
tÕ cho thÊy nhu cÇu vÒ vèn trung - dµi h¹n lµ rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng, nguån
vèn nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ®æi míi kü thuËt, trang bÞ c«ng nghÖ
míi, ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt míi, ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸ míi. Ng©n hµng cÇn ph¶i
n¾m b¾t ®îc t×nh h×nh thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ vµ nhiÖm vô cña Ng©n hµng lµ ph¶i
më réng, t¨ng cêng tÝn dông trung - dµi h¹n ®¸p øng yªu cÇu thiÕt yÕu cña nÒn
kinh tÕ. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña m×nh vµ ngµy cµng
kh¼ng ®Þnh vai trß, vÞ trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChÝnh v× vËy, hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam ®· ®ãng gãp tÝch cùc vµo sù
nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ §Êt níc th«ng qua viÖc n©ng cao tû träng
cho vay trung - dµi h¹n cña m×nh. HÖ thèng Ng©n hµng n©ng tû träng cho vay
trung - dµi h¹n ®èi víi nÒn kinh tÕ nh vËy ®· thÓ hiÖn sù lín m¹nh râ rÖt sau
nh÷ng n¨m triÒn miªn trong thêi kú bao cÊp. Vµ v× vËy mçi Ng©n hµng cÇn chó ý
vµ coi träng lo¹i h×nh tÝn dông nµy lµ mét chiÕn lîc ®Ó ph¸t triÓn do tÝnh c¹nh
tranh gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. H¬n n÷a, do tÝnh ®a d¹ng vÒ h×nh thøc sè
lîng vµ ngµy cµng lín m¹nh vÒ quy m« chÊt lîng cña hÖ thèng Ng©n hµng níc ta
nªn Ng©n hµng nµo cã ®¸p øng ®îc nhu cÇu vÒ vèn trung - dµi h¹n th× Ng©n hµng
®ã cã c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn. Vµ nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®iÒu nµy ®· trë
thµnh môc tiªu chiÕn lîc cña Ng©n hµng.
1.1.2. Néi dung c¬ b¶n cña më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n cña NHTM.
1.1.2.1. Quan niÖm vÒ më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n cña NHTM
Ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung, ®Æc biÖt lµ tÝn dông trung dµi h¹n nãi riªng,
lµ mét nghiÖp vô chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn chiÕm tû träng lín cña c¸c ng©n hµng
th¬ng m¹i. V× vËy c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®Òu ®Æc biÖt quan t©m chó träng ®Õn
ho¹t ®éng më réng cho vay trung dµi h¹n ®Ó t¨ng lîi nhuËn. Ho¹t ®éng më réng
tÝn dông trung dµi lµ sù thÓ hiÖn ë quy m«, ph¹m vi vµ ®èi t¬ng cho vay. Qua ®ã
ta cã thÓ nh×n nhËn ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung – dµi h¹n cña
mét ng©n hµng th¬ng m¹i qua th«ng sè tuyÖt ®èi vµ t¬ng ®èi.
Th«ng sè tuyÖt ®èi cña ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung dµi h¹n lµ t¨ng sè
d cña kho¶n môc nµy trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n so víi kú tríc, ®iÒu ®ã ®ßi hái
ph¶i t¨ng sè lîng c¸c dù ¸n ®Çu t hay më réng quy m« s¶n xuÊt, thay ®æi quy
tr×nh c«ng nghÖ, t¨ng doanh sè cÊp tÝn dông lín h¬n t¨ng sè thu håi tÝn dông
trung dµi h¹n.
Th«ng sè t¬ng ®èi cña ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung dµi h¹n lµ t¨ng tû
träng d nî tÝn dông trung dµi h¹n trong tæng d nî vµ ®Çu t cña hÖ thèng ng©n
hµng, lµm thay ®æi c¬ cÊu ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng theo híng t¨ng
ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n.
Møc d nî tÝn dông trung dµi h¹n vÒ con sè tuyÖt ®èi vµ t¬ng ®èi t¨ng cao lµ
môc tiªu phÊn ®Êu cña tÊt c¶ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i nhng kh«ng v× thÕ mµ c¸c
ng©n hµng bá qua chÊt lîng cña c¸c kho¶n vay nµy, ngîc l¹i hä ®Æc biÖt chó
träng, quan t©m vÒ chÊt lîng vµ thêng hä tiÕn hµnh thÈm ®Þnh kiÓm tra rÊt kü l7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ìng khi cÊp mét kho¶n tÝn dông trung dµi h¹n, nÕu kh«ng kho¶n cho vay ®ã cã
thÓ sÏ gÆp rñi ro cao ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn vµ kÕt qu¶ kinh doanh.
V× vËy, chÊt lîng tÝn dông lµ sù ®¸p øng nhu cÇu hîp lý cña kh¸ch hµng cã
lùa chän ®ång thêi thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ x· héi vµ ®¶m b¶o sù tån t¹i ph¸t
triÓn cña Ng©n hµng. ChÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n lµ chÊt lîng c¸c mãn vay
cã thêi h¹n trªn mét n¨m, ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã chÊt lîng tèt khi vèn vay ®îc kh¸ch
hµng sö dông ®óng môc ®Ých phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i
hiÖu qu¶ ®¶m b¶o tr¶ nî Ng©n hµng ®óng h¹n, võa bï ®¾p ®îc chi phÝ vµ lîi
nhuËn. XÐt vÒ tæng thÓ, Ng©n hµng võa t¹o ra hiÖu qu¶ kinh tÕ võa ®em l¹i hiÖu
qu¶ x· héi.
Tõ kh¸i niÖm trªn chóng ta thÊy kh¸ch hµng, bèi c¶nh kinh tÕ x· héi vµ
NHTM ®Òu lµ ba nh©n tè ®îc tÝnh ®Õn khi xem xÐt vÒ chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn
dông trung - dµi h¹n. ViÖc xem xÐt chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n
nÕu chØ xuÊt ph¸t tõ mét hoÆc hai nh©n tè lµ kh«ng ®Çy ®ñ, phiÕn diÖn v× c¶ ba
nh©n tè nµy trong vËn ®éng thùc tiÔn ®Òu cã t¸c dông qua l¹i hoÆc thóc ®Èy hoÆc
kiÒm chÕ lÉn nhau, g©y ¶nh hëng tÝch cùc hay tiªu cùc ®Õn chÊt lîng tÝn dông
trung - dµi h¹n. V× thÕ chóng ta xem xÐt chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n trªn
tõng gi¸c ®é.
Thø nhÊt: XÐt tõ gi¸c ®é kh¸ch hµng:
Th«ng qua quan hÖ l©u dµi víi kh¸ch hµng, sù am hiÓu kh¸ch hµng sÏ gióp
Ng©n hµng hiÓu râ nhu cÇu tÝn dông cña kh¸ch hµng tõ ®ã tiÕp cËn t×m c¸ch tho¶
m·n nhu cÇu cña hä. Trong bÊt cø nÒn kinh tÕ c¹nh tranh nµo, doanh nghiÖp
muèn ®øng v÷ng th× viÖc quan t©m tíi chÊt lîng lµ ®iÒu thiÕt yÕu, võa tho¶ m·n
nhu cÇu kh¸ch hµng võa t¹o ®iÒu kiÖn cho hä n©ng cao tû lÖ chiÕm lÜnh thÞ trêng.
§èi víi kh¸ch hµng, chÊt lîng tÝn dông lµ sù tho¶ m·n yªu cÇu hîp lý (ngêi vay
vèn) víi l·i suÊt hîp lý, thñ tôc ®¬n gi¶n ®¶m b¶o thu hót kh¸ch hµng nhng vÉn
tu©n thñ ®óng nh÷ng quy ®Þnh cña tÝn dông phï hîp víi tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ
x· héi, gãp phÇn lµnh m¹nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, c¶i thiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh vµ duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng.
Thø hai: ChÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n xÐt tõ gi¸c ®é kinh tÕ x· héi.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n ph¶n ¸nh râ
nÐt sù t¸c ®éng ®èi víi nÒn kinh tÕ. TÝn dông phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o
viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, t¨ng thªm s¶n phÈm cho x· héi gãp phÇn t¨ng trëng
kinh tÕ, thu hót tèi ®a nguån vèn nhµn rçi trong níc, võa tranh thñ vèn vay níc
ngoµi phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Thø ba: XÐt tõ gi¸c ®é Ng©n hµng.
ChÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n thÓ hiÖn ë ph¹m vÞ møc ®é, giíi h¹n
tÝn dông ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng thùc lùc theo híng tÝch cùc cña b¶n th©n
Ng©n hµng vµ ph¶i ®¶m b¶o ®îc sù c¹nh tranh trªn thÞ trêng, tu©n thñ nguyªn t¾c
hoµn tr¶ ®óng h¹n vµ cã l·i. ChÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n ph¶i thÓ
hiÖn ë chØ tiªu lîi nhuËn hîp lý vµ gia t¨ng, tû lÖ nî qu¸ h¹n hîp lý, ®¶m b¶o c¬
cÊu nguån vèn gi÷a ng¾n - trung - dµi h¹n trong nÒn kinh tÕ.
Qua ®ã cã thÓ rót ra:
ChÊt lîng tÝn dông lµ mét kh¸i niÖm võa cô thÓ (thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu cã
thÓ tÝnh to¸n ®îc nh kÕt qu¶ kinh doanh, nî qu¸ h¹n…) võa trõu tîng (thÓ hiÖn
qua kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng, t¸c ®éng ®Õn nÒn kinh tÕ…) vµ kh¸ch quan
(theo sù thay ®æi cña m«i trêng bªn ngoµi). Khuynh híng ph¸t triÓn cña nÒn kinh
tÕ, sù thay ®æi c¸c yÕu tè thÞ trêng, m«i trêng ph¸p lý nh×n chung ®Òu ¶nh hëng
tíi chÊt lîng tÝn dông.
- ChÊt lîng tÝn dông lµ mét chØ tiªu tæng hîp, nã ph¶n ¸nh møc ®é thÝch nghi
cña NHTM vµ sù thay ®æi cña m«i trêng bªn ngoµi, thÓ hiÖn søc m¹nh cña mét
Ng©n hµng trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh ®Ó tån t¹i.
- ChÊt lîng tÝn dông tÝn dông ®îc x¸c ®Þnh qua nhiÒu yÕu tè: thu hót kh¸ch
hµng tèt thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, møc ®é an toµn cña vèn tÝn dông, chi phÝ
tæng thÓ vÒ l·i suÊt, chi phÝ nghiÖp vô.
-ChÊt lîng tÝn dông kh«ng tù nhiªn mµ cã, nã lµ kÕt qu¶ cña mét quy tr×nh kÕt
hîp ho¹t ®éng gi÷a con ngêi trong mét tæ chøc, gi÷a c¸c tæ chøc víi nhau v× mét môc
®Ých chung. Do ®ã ®Ó ®¹t ®îc chÊt lîng cÇn cã sù qu¶n lý khoa häc chÆt chÏ.
1.1.2.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n.
ViÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n mang tÝnh hai
mÆt cña mét vÊn cã mèi quan hÖ t¬ng hç chÆt chÏ víi nhau, ho¹t ®éng më réng
ph¶i lu«n g¾n liÒn víi chÊt lîng cña c¸c kho¶n tÝn dông. §Ó qu¶n lý viÖc më réng
vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n ®ßi hái ph¶i hiÓu râ rµng c¸c chØ
tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n. HÖ thèng c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh
mét c¸ch kh¸ch quan, khoa häc vµ toµn diÖn vÒ chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n
bao gåm:
a. ChØ tiªu ®Þnh tÝnh.
Ho¹t ®éng më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông nãi chung vµ tÝn dông
trung - dµi h¹n nãi riªng lµ mét chØ tiªu tæng hîp ®îc ®¸nh gi¸ trªn quan ®iÓm cô
thÓ: Ng©n hµng, doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ. C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh ®¸nh gi¸ më
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông Ng©n hµng chØ lµ c¨n cø ®¸nh gi¸ mét c¸ch
kh¸i qu¸t.
- Tríc hÕt ho¹t ®éng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông cña mét Ng©n hµng
phô thuéc vµo uy tÝn cña Ng©n hµng ®ã.
NÕu mét NH cã uy tÝn nã sÏ cã kh¶ n¨ng thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng
h¬n. Vµ nÕu mét Ng©n hµng cã ®éi ngò kh¸ch hµng ®«ng ®¶o vµ lµ c¸c doanh
nghiÖp lµm ¨n cã uy tÝn th× ®ã lµ mét trong nh÷ng dÊu hiÖu chÊt lîng tÝn dông
kh¶ quan, tõ ®ã còng lµm cho ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung dµi h¹n ®îc
thuËn lîi.
VÊn ®Ò më réng vµ chÊt lîng tÝn dông cßn thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng ®¸p øng tèt
nhu cÇu vèn cña kh¸ch hµng ë chç thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, cung cÊp vèn
nhanh chãng kÞp thêi nhng vÉn ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c an to¸n tèi thiÓu. Tuy
nhiªn, trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ c¹nh tranh gay g¾t vµ nhiÒu biÕn ®éng th×
c¸c Ng©n hµng ph¶i n¨ng ®éng h¬n n÷a th× míi cã thÓ mong ®îi ®îc ho¹t ®éng
më réng vµ chÊt lîng tÝn dông tèt. V× vËy, Ng©n hµng thùc sù ph¶i lµ ngêi b¹n
cña doanh nghiÖp s½n sµng gióp ®ì, t vÊn, cung cÊp th«ng tin…§iÒu ®ã gióp cho
doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®«ng thêi Ng©n hµng còng tr¸nh ®îc rñi ro
®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh.
-Yªu cÇu thø hai ®Ó cã sù më réng vµ chÊt lîng tÝn dông tèt ph¶i ®¶m b¶o
sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng.
§iÒu nµy kh«ng chØ phô thuéc vµo Ng©n hµng mµ phô thuéc rÊt lín vµo
doanh nghiÖp vay vèn. Mét kho¶n tÝn dông chØ cã thÓ coi lµ hiÖu qu¶ khi c¸c
nguyªn t¾c cho vay ®îc tu©n thñ triÖt ®Ó. ViÖc tu©n thñ chÆt chÏ c¸c nguyªn t¾c
tÝn dông võa lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc më réng, võa lµ biÓu hiªn cña chÊt lîng tÝn dông tèt. Sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých cïng víi sù nh¹y bÐn trong
kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ sù hiÖu qu¶ trong ®¸nh gi¸ cña Ng©n hµng t¹o
®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao trong kinh doanh lµ tiÒn ®Ò thùc
hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô tr¶ nî d¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng.
- Mét yªu cÇu n÷a ®Æt ra víi ho¹t ®éng tÝn dông lµ ph¶i ®ãng gãp vµo sù
t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng ®Þa ph¬ng vµ cña quèc gia.
§iÒu nµy lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu khi c¶ doanh nghiÖp vµ Ng©n hµng ho¹t ®éng cã
hiÖu qu¶. Nã biÓu hiÖn ë sù æn ®Þnh cña nÒn tµi chÝnh - tiÒn tÖ quèc gia, n©ng cao
n¨ng lùc s¶n xuÊt c«ng nghÖ cho doanh nghiÖp, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng
thu nhËp n©ng cao møc sèng d©n c. Tuy nhiªn khi ®¸nh gi¸ tiªu thøc nµy cÇn c¨n
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
cø vµo tõng trêng hîp, tõng thêi kú chø kh«ng cã mét tiªu chuÈn chung cho tÊt
c¶ c¸c trêng hîp.
b. ChØ tiªu ®Þnh lîng.
§Ó cã kÕt luËn ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông cÇn dùa vµo mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn Ng©n hµng vµ doanh
nghiÖp. Cßn c¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn nÒn kinh tÕ rÊt khã cã thÓ ®o lêng t¸c
®éng cô thÓ ®Õn sù ph¸t triÓn chung, nªn trong thùc tÕ chñ yÕu sö dông chØ tiªu
dÞnh lîng nh sau:
* VÒ phÝa Ng©n hµng:
ChØ tiªu vÒ doanh sè vµ tèc ®é t¨ng nhanh sè cho vay trung - dµi h¹n: Doanh
sè cho vay thÓ hiÖn quy m« tuyÖt ®èi cña ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n, cßn
tèc ®é t¨ng nhanh doanh sè thÓ hiÖn kh¶ n¨ng më réng quy m« cho vay qua tõng
thêi kú. C¸c chØ tiªu nµy cao ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung dµi h¹n
tèt nhng chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn chø cha ®ñ kh¼ng ®Þnh chÊt lîng tÝn dông.
ChØ tiªu vÒ d nî:
D nî cho vay trung – dµi h¹n
Tæng d nî cho vay
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh quy m«, tû träng cho vay trung – dµi h¹n so víi tæng
d nî cho vay cña Ng©n hµng. Tû lÖ nµy cµng cao, ngµy cµng t¨ng chøng tá r»ng
Ng©n hµng chó träng tíi viÖc cho vay trung – dµi h¹n lµ mét ho¹t ®éng mang l¹i
thu nhËp kh¸ lín. Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm thêi gian hoµn vèn chËm nªn tuú thuéc
vµo c¬ cÊu vÒ nguån vèn, kh¨ n¨ng qu¶n lý, tr×nh ®é chuyªn m«n cña tõng Ng©n
hµng ®Ò x¸c ®Þnh tû lÖ nµy cho phï hîp. Song tû lÖ nµy cao còng cã thÓ lµ do hËu
qu¶ cña c«ng t¸c thu nî kh«ng ®îc thùc hiÖn tèt. Bªn c¹nh ®ã tû lÖ nµy cßn ®îc
®¸nh gi¸ trªn c¬ së chÊp hµnh tû lÖ cho vay tèi ®a víi tÝn dông trung - dµi h¹n cña
NHNo ë tõng thêi kú (hiÖn nay quy ®Þnh tõ 25% - 30%).
D nî cho vay trung - dµi h¹n
Tæng tµi s¶n
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh t¬ng quan so s¸nh vÒ quy m« cho vay trung – dµi h¹n
so víi tæng tµi s¶n cña Ng©n hµng, ®ång thêi cho phÐp ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý trong
c¬ cÊu sö dông vèn cña Ng©n hµng. Tû lÖ nµy cao thÓ hiÖn kh¶ n¨ng më réng tÝn
dông trung dµi h¹n tèt chøng tá Ng©n hµng cã tiÒm n¨ng dåi dµo vÒ nguån vèn
trung – dµi h¹n, qu¶n lý c¸c kho¶n cho vay tèt ®¶m b¶o an toµn.
ChØ tiªu quay vßng vèn:
Doanh sè thu nî trung – dµi h¹n
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
D nî trung – dµi h¹n b×nh qu©n
ChØ tiªu nµy t¨ng trëng qua tõng thêi kú th× chøng tá ho¹t ®éng cho vay cña
Ng©n hµng ®ang gÆp thuËn lîi vÒ thu nî ®Ó cã thÓ tiÕp tôc cho vay dù ¸n míi,
ho¹t ®éng cho vay ®ang ®îc më réng vÒ quy m«, nguån vèn trung – dµi h¹n mµ
Ng©n hµng ®Çu t ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Ngîc l¹i, chØ tiªu nµy thÊp chøng tá
c«ng t¸c thu nî ®ang gÆp khã kh¨n hoÆc do doanh sè cho vay gi¶m, hoÆc c¶ hai
dÉn ®Õn chÊt lîng tÝn dông kh«ng tèt.
ChØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng nî qu¸ h¹n.
Nî qu¸ h¹n lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng nhÊt ®Ò ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông cña Ng©n hµng, nã ph¶n ¸nh nh÷ng rñi ro mµ Ng©n hµng ph¶i ®èi
mÆt, g©y ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung dµi h¹n. §Ó ®¸nh gi¸
mét c¸ch kü lìng h¬n ngêi ta chia nî qu¸ h¹n ra thµnh c¸c lo¹i nî qu¸ h¹n cã
kh¶ n¨ng thu håi, nî qu¸ h¹n khã ®ßi vµ nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi.
C¨n cø ®Ó ph©n chia c¸c lo¹i nî qu¸ h¹n chñ yÕu dùa vµo c¸c tiªu thøc sau: Thêi
gian nî qu¸ h¹n, nguyªn nh©n g©y ra nî qu¸ h¹n, uy tÝn cña doanh nghiÖp vay
vèn, kh¶ n¨ng ph¸t m¹i cña c¸c tµi s¶n cÇm cè thÕ chÊp …
ChØ tiªu 1:
Nî qu¸ h¹n cña tÝn dông trung - dµi h¹n
Tæng d nî tÝn dông trung - dµi h¹n
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n trong cho vay trung
– dµi h¹n. Tû lÖ nµy cµng thÊp cµng tèt, tû lÖ nµy cµng cao chøng tá Ng©n hµng
®ang gÆp nhiÒu rñi ro. Thùc tÕ rñi ro trong kinh doanh lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái
nªn Ng©n hµng thêng chÊp nhËn mét tû lÖ nî qu¸n h¹n nhÊt ®Þnh ®îc coi nh giíi
h¹n an toµn. Theo ý kiÕn cña mét sè chuyªn gia th× tû lÖ nî qu¸ h¹n/ tæng d nî
nhá h¬n 3% cã thÓ chÊp nhËn ®îc.
ChØ tiªu 2:
Nî qu¸ h¹n khã ®ßi trung – dµi h¹n
Tæng d nî trung – dµi h¹n
ChØ tiªu 3:
Nî qu¸ h¹n trung - dµi h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi
Tæng d nî trung – dµi h¹n
Nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n cha ph¶n ¸nh ch©n thùc vµ ®Çy ®ñ chÊt lîng tÝn dông
cña Ng©n hµng do vËy cÇn ph¶i dïng thªm hai chØ tiªu 2 vµ 3. NÕu hai chØ tiªu
nµy ë møc thÊp th× dï chØ tiªu mét cã cao còng cha ph¶i lµ c¸i g× ®ã qu¸ tåi tÖ ®èi
víi c¸c kho¶n tÝn dông trung - dµi h¹n cña Ng©n hµng . Ngîc l¹i, hai chØ tiªu nµy
ë møc cao, nhÊt lµ ë chØ tiªu 3 th× râ rµng ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®ang gÆp rñi
ro tuy cã thÓ cha ®e do¹ tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng song râ rµng lµ
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n trong trêng hîp nµy lµ rÊt lo ng¹i,c¶n trë ho¹t
®éng më réng.
Nî qu¸ h¹n khã ®ßi lµ nh÷ng kho¶n nî Ýt cã c¬ héi nhng cßn hy väng ®ßi ®îc,
cßn nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi th× còng ®ång nghÜa víi mÊt vèn. ChÝnh v× vËy
®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c cÇn sö dông c¶ ba chØ tiªu trªn.
ChØ tiªu ®¸nh gi¸ lîi nhuËn:
HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu híng
môc tiªu lµ lîi nhuËn, NHTM còng kh«ng ph¶i lµ ngo¹i lÖ. Cho dï NHTM víi t
c¸ch lµ trung gian tµi chÝnh, gi÷ vai trß ®ßn bÈy thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, chó ý
tíi hiÖu qu¶ x· héi nhng lîi nhuËn vÉn lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®¶m b¶o sù tån t¹i
vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng do ®ã kh«ng thÓ bá qua. ChÊt lîng tÝn dông kh«ng
thÓ nãi lµ cao nÕu lîi nhuËn ho¹t ®éng nµy mang l¹i thÊp.
Lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n
Tæng d nî trung – dµi h¹n
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña c¸c kho¶n tÝn dông trung - dµi
h¹n cña Ng©n hµng. Cho biÕt mét ®ång d nî trung - dµi h¹n mang l¹i bao nhiªu
®ång lîi nhuËn. Tû lÖ nµy cµng cao chøng tá lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng trung - dµi
h¹n mang l¹i cµng lín, ®ã lµ mét trong nh÷ng nh©n tè t¹o nªn chÊt lîng tÝn dông
tèt cña Ng©n hµng t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng më réng tÝn dông trung dµi h¹n.
Lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n
Tæng lîi nhuËn Ng©n hµng
Cho phÐp ®¸nh gi¸ møc ®é ®ãng gãp cña ho¹t ®éng tÝn dông trung - dµi h¹n
vµo toµn bé kÕt qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng. Tû lÖ nµy cao chøng tá vÞ thÕ cña
ho¹t ®éng cho vay trung - dµi h¹n. §ã lµ nh÷ng nh©n tè t¹o ra ho¹t ®éng më r«ng
vµ chÊt lîng tÝn dông tèt.
* VÒ phÝa doanh nghiÖp:
C¸c chØ tiªu thêng ®îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng cña kho¶n tÝn dông xÐt
theo quan ®iÓm doanh nghiÖp bao gåm:
- Møc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nhê thùc hiÖn dù ¸n.
- Doanh thu t¨ng tõ dù ¸n.
- Lîi nhuËn t¨ng tõ dù ¸n.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C¸c chØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt, cho thÊy hiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña
doanh nghiÖp ®¹t møc cao. §ã lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn ®óng cam kÕt
tr¶ nî cho Ng©n hµng ®ång thêi b¶n th©n doanh nghiÖp còng cã lîi nhuËn ®ãng
gãp vµo sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ.
Tãm l¹i, viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông nãi chung vµ chÊt lîng
tÝn dông trung - dµi h¹n nãi riªng lµ mét kh¸i niÖm tæng hîp võa mang tÝnh cô
thÓ võa mang tÝnh trõu tîng. Nã ®îc biÓu hiÖn th«ng qua nhiÒu chØ tiªu liªn quan
®Õn nhiÒu chñ thÓ (doanh nghiÖp, Ng©n hµng, nÒn kinh tÕ). C¸c chØ tiªu ®ã cã thÓ
lµ chØ tiªu ®Þnh lîng hay ®Þnh tÝnh, cã mèi liªn hÖ phô thuéc hay bæ sung lÉn
nhau vµ còng cã thÓ m©u thuÉn lÉn nhau. Do ®ã, ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c
toµn diÖn ho¹t ®éng më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n th×
ph¶i ®¸nh gi¸ toµn bé c¸c chØ tiªu ®ã trong mét hÖ thèng trªn quan ®iÓm cña
Ng©n hµng, doanh nghiÖp, nÒn kinh tÕ. §ång thêi ph¶i c¨n cø vµo tõng trêng hîp
cô thÓ cã sù u tiªn chØ tiªu nµy hay chØ tiªu kh¸c chñ thÓ nµy hay chñ thÓ kh¸c.
1.1.3. Nh©n tè ¶nh hëng tíi viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
trung - dµi h¹n.
Nh ®· ph©n tÝch ë trªn, viÖc më réng vµ chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n lµ
mét kh¸i niÖm tæng hîp liªn quan tíi nhiÒu chñ thÓ, nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau vµ
®îc ®¸nh gi¸ theo quan ®iÓm cña Ng©n hµng, doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ. ChÝnh
v× vËy, viÖc më réng vµ chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n tèt hay xÊu lµ phô
thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè. Muèn cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ò t¹o ®iÒu kiÖn cho sù
thanh c«ng cña ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung còng nh tÝn dông trung - dµi h¹n
nãi riªng, vÊn ®Ò c¬ b¶n ®Æt ra lµ chóng ta ph¶i n¾m v÷ng c¸c nh©n tè ¶nh hëng
tíi tÝn dông trung - dµi h¹n vµ ph¶i biÕt vËn dông s¸ng t¹o sù ¶nh hëng cña c¸c
nh©n tè nµy trong hoµn c¶nh thùc tÕ. Cã nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng tíi viÖc më réng
vµ chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n nhng tùu chung l¹i ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc
nghiªn cøu ngêi ta thêng chia c¸c nh©n tè thµnh ba nhãm nh sau:
1.1..3.1 Nhãm nh©n tè thuéc phÝa Ng©n hµng.
* Quy m« vµ c¬ cÊu kú h¹n cña nguån vèn.
Muèn cho vay ®îc th× ®iÒu kiÖn tríc tiªn lµ Ng©n hµng ph¶i cã nguån vèn,
nhng do yªu cÇu ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n thêng xuyªn nªn c¸c kho¶n
cho vay trung - dµi h¹n cña Ng©n hµng chñ yÕu lÊy tõ nguån vèn trung - dµi h¹n
cã thêi h¹n trªn mét n¨m vµ c¸c nguån vèn huy ®éng cã thêi h¹n díi mét n¨m
nhng cã tÝnh æn ®Þnh cao trong thêi gian dµi. C¸c nguån vèn mµ NHTM cã thÓ sö
dông ®Ó cho vay trung – dµi h¹n bao gåm: Nguån vèn tù cã cña Ng©n hµng, vèn
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
vay trung - dµi h¹n trong vµ ngoµi níc, vèn huy ®éng trung - dµi h¹n, vèn uû
th¸c, mét bé phËn nhÊt ®Þnh cña vèn huy ®éng ng¾n h¹n. Quy m« c¸c nguån vèn
nµy lµ nh©n tè quy m« cho vay trung - dµi h¹n, t¹o lËp uy tÝn víi kh¸ch hµng nhê
®ã thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng h¬n vµ do ®ã ¶nh hëng tíi më réng vµ chÊt lîng
tÝn dông trung – dµi h¹n cña Ng©n hµng.
* N¨ng lùc cña Ng©n hµng trong viÖc thÈm ®Þnh tÝn dông.
Mét trong nh÷ng tiªu chÝ ®Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng më réng vµ n©ng cao chÊt lîng
tÝn dông cña Ng©n hµng lµ vèn vµ l·i vay ®îc hoµn tr¶ ®óng kú h¹n. §iÒu nµy sÏ
kh«ng thÓ cã ®îc nÕu viÖc thùc hiÖn dù ¸n kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ nh mong muèn,
doanh nghiÖp cè t×nh lõa ®¶o Ng©n hµng. §Ó h¹n chÕ nguy c¬ ®ã Ng©n hµng cÇn
thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, thÈm ®Þnh kh¸ch hµng. ThÈm ®Þnh lµ
kh©u phøc t¹p nhÊt mµ c¸c c¸n bé tÝn dông thêng gÆp nh÷ng khã kh¨n vµ thêng
xuyªn cã sai sãt. Th«ng thêng c«ng t¸c thÈm ®Þnh kh¸ch hµng tríc hÕt chñ yÕu
xem xÐt c¸c mÆt: Kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kh¶ n¨ng qu¶n lý ®iÒu hµnh kinh doanh,
n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh møc ®é tÝn nhiÖm…Sau ®ã xem xÐt dù ¸n ®Çu t ®Ó
cã quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ c¸c thñ tôc vµ c¸c ®iÒu
kiÖn, tiªu chuÈn ®îc sö dông lµm c¨n cø ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng vµ dù ¸n ®Çu t cã
hîp lý kh«ng. NÕu tiªu chuÈn ®iÒu kiÖn qu¸ kh¾t khe thñ tôc rêm rµ kh«ng phï
hîp víi thùc tiÔn dÉn tíi cã Ýt doanh nghiÖp ®¶m b¶o tho¶ m·n ®îc yªu cÇu, g©y
trë ng¹i cho Ng©n hµng trong viÖc thu hót kh¸ch hµng, më réng tÝn dông. Ngîc
l¹i, sÏ khiÕn cho Ng©n hµng sai lÇm trong viÖc ra quyÕt ®Þnh cho vay dÉn ®Õn rñi ro
tÝn dông g©y ¶nh hëng xÊu tíi chÊt lîng tÝn dông. V× vËy, Ng©n hµng ph¶i kh«ng
ngõng c¶i tiÕn c«ng t¸c thÈm ®Þnh. Lµm nh vËy sÏ gióp cho Ng©n hµng lùa chän
chÝnh x¸c nh÷ng kh¸ch hµng thùc sù tin cËy, nh÷ng dù ¸n thùc sù kh¶ thi vµ ®ã lµ
tiÒn ®Ò ®Ó më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông cña Ng©n hµng.
* N¨ng lùc gi¸m s¸t vµ xö lý c¸c t×nh huèng tÝn dông cña Ng©n hµng.
Cho dï c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®îc tiÕn hµnh tèt, song cha ®¶m b¶o ch¾c ch¾n ®Ó
cã ®îc chÊt lîng tÝn dông cao ®Æc biÖt víi tÝn dông trung - dµi h¹n. Bëi v× ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong thêi gian dµi lu«n chøa ®ùng nh÷ng rñi ro tiÒm
Èn cha thÓ lêng tríc. ChÝnh v× vËy, mµ c«ng t¸c gi¸m s¸t vµ xö lý c¸c t×nh huèng
tÝn dông sau khi cho vay cã ý nghÜa quan träng. Ho¹t ®éng gi¸m s¸t chñ yÕu tËp
trung vµo mét sè vÊn ®Ò sau: Sù tu©n thñ ®óng môc ®Ých sö dông vèn, t×nh h×nh
ho¹t ®éng thùc tiÔn cña dù ¸n, tiÕn ®é tr¶ nî, qu¸ tr×nh sö dông, b¶o qu¶n vµ sù
biÕn ®éng tµi s¶n cña doanh nghiÖp, nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh trong qu¸ tr×nh thùc
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
hiÖn dù ¸n. Lµm tèt c«ng t¸c nµy gióp Ng©n hµng ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng biÓu
hiÖn tiªu cùc cña doanh nghiÖp ®ång thêi gióp ®ì doanh nghiÖp th«ng qua viÖc
cung cÊp nh÷ng lêi khuyªn, th«ng tin bæ Ých, kÞp thêi hoÆc trùc tiÕp gióp ®ì
doanh nghiÖp khi gÆp khã kh¨n b»ng c¸ch ®iÒu chØnh kú h¹n nî, gia h¹n nî, cho
vay thªm nh»m gióp doanh nghiÖp thùc hiÖn dù ¸n ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Qua ®ã
gãp phÇn më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông cña Ng©n hµng.
* ChÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng.
Lµ hÖ th«ng c¸c biÖn ph¸p tÝn dông cña NHTM liªn quan ®Õn viÖc khuyÕch
tr¬ng hoÆc h¹n chÕ tÝn dông nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu cña Ng©n hµng trong
tõng thêi kú. Víi ý nghÜa nh vËy râ rµng chÝnh s¸ch tÝn dông cã t¸c ®éng rÊt lín
®Õn viÖc më réng vµ chÊt lîng tÝn dông cña Ng©n hµng. ChÝnh s¸ch tÝn dông cña
Ng©n hµng ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¨n cø vµo quy m«, tÝnh chÊt nguån vèn cña
Ng©n hµng; tr×nh ®é kh¶ n¨ng kinh nghiÖm cña ®éi ngò c¸n bé Ng©n hµng; chÝnh
s¸ch kinh tÕ cña Nhµ níc; chu kú ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Tõ ®ã Ng©n hµng sÏ
x©y dùng ®îc chÝnh s¸ch tÝn dông víi néi dung hîp lý ®¶m b¶o sù an toµn, tr¸nh
rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh. NÕu chÝnh s¸ch tÝn dông ®îc x©y dùng vµ thùc
hiÖn mét c¸ch khoa häc, chÆt chÏ kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých cña Ng©n hµng, cña
kh¸ch hµng vµ cña x· héi th× sÏ høa hÑn mét sù më réng vµ n©ng cao chÊt lîng
tÝn dông tèt vµ ngîc l¹i.
* Th«ng tin tÝn dông
Mäi th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi vÒ dù ¸n vÒ kh¸ch hµng lu«n gióp cho
Ng©n hµng ®a ra quyÕt ®Þnh tÝn dông cã chÊt lîng cao. Mét kho¶n cho vay ra råi
còng lu«n ®îc c¸n bé tÝn dông theo dâi khi ®ã cÇn cã th«ng tin kÞp thêi chÝnh x¸c
®Ó Ng©n hµng cã ph¬ng híng gi¶i quyÕt cho phï hîp víi thùc tÕ.
* C«ng nghÖ Ng©n hµng, trang thiÕt bÞ kü thuËt.
§©y còng lµ mét nh©n tè t¸c ®éng ®Õn më réng vµ chÊt lîng tÝn dông trung –
dµi h¹n nhÊt lµ trong thêi ®¹i khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nh vò b·o hiÖn nay. Víi
c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc, rót
ng¾n thêi gian giao dÞch ®em l¹i sù tiÖn lîi tèi ®a cho kh¸ch hµng, thu thËp th«ng
tin nhanh chãng chÝnh x¸c h¬n, lËp kÕ ho¹ch x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cã hiÖu
qu¶ h¬n. Nh vËy, trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè kh«ng
thÓ thiÕu ®îc ®Ó kh«ng ngõng më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* ChÊt lîng nh©n sù vµ qu¶n lý nh©n sù cña Ng©n hµng.
Cho dï khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i ®· më ra c¬ héi tù ®éng ho¸ trong nhiÒu
lÜnh vùc, song nh©n tè con ngêi v·n lu«n gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. §Æc biÖt ho¹t
®éng tÝn dông Ng©n hµng lµ ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p, cã liªn quan tíi nhiÒu vÊn ®Ò
®êi sèng x· héi th× vai trß con ngêi ngµy cµng cao. C¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt
kh«ng thÓ thay thÕ “kinh nghiÖm” hay “sù nh¹y c¶m” cña c¸n bé tÝn dông.
ChÊt lîng nh©n sù kh«ng ®¬n thuÇn lµ tr×nh ®é chuyªn m«n mµ c¶ ë l¬ng
t©m, ®¹o ®øc t¸c phong kû luËt lao ®éng cña c¸n bé tÝn dông. ChÊt lîng nh©n sù
biÓu hiÖn ë sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cã ý
thøc kû luËt cao, ý thøc tù chñ ®Ó vît qua nh÷ng c¸m dç, nh÷ng lîi Ých vËt chÊt
t¸c ®éng ®Õn t©m lý… cña c¸n bé tÝn dông trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh còng
cã thÓ gióp Ng©n hµng bï ®¾p nh÷ng h¹n chÕ vÒ c«ng nghÖ kü thuËt ®Ò tån t¹i vµ
ph¸t triÓn. Muèn ph¸t huy ®îc thÕ m¹nh vµ h¹n chÕ ®iÓm yÕu cña c¸n bé tÝn dông
tríc hÕt ph¶i t¹o ra m«i trêng kinh doanh cã v¨n ho¸, t¨ng cêng trang bÞ kiÕn
thøc, nhËn thøc cho c¸n bé b»ng c¸c quy chÕ, chÝnh s¸ch, quy tr×nh ngµy cµng
ngµy cµng hoµn thiÖn, thùc hiÖn m« t¶ c«ng viÖc ®Õn tõng c¸n bé, kiÓm tra ®¸nh
gi¸ thêng xuyªn kÕt qu¶ c«ng viÖc vµ cã chÕ ®é ®·i ngé hîp lý, kÞp thêi t¹o sù
phèi hîp nhÞp nhµng ho¹t ®éng cña tõng thµnh viªn trong mét guång m¸y cã
thèng nhÊt híng tíi môc tiªu chung lµ më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
cña Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ tÝn dông trung - dµi h¹n.
1.1.3.2. Nhãm nh©n tè thuéc phÝa kh¸ch hµng.
* Nhu cÇu ®Çu t cña doanh nghiÖp.
BÊt kú lo¹i hµng ho¸ hay dÞch vô nµo muèn tiªu thô ®îc ph¶i cã ngêi mua, tÝn
dông Ng©n hµng còng vËy. XÐt trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ th× nhu cÇu vèn
trung – dµi h¹n cho ®Çu t ph¸t triÓn lµ lu«n cÇn thiÕt, nhng víi tõng NHTM th×
kh«ng ph¶i lóc nµo còng vËy. Do sè lîng doanh nghiÖp quan hÖ víi Ng©n hµng
lµ cã h¹n, nhu cÇu ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng cao ch¼ng h¹n trong giai
®o¹n doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n thu hÑp s¶n xuÊt. Lóc ®ã nhu cÇu vèn trung –
dµi h¹n cña doanh nghiÖp sÏ kh«ng cao, Ng©n hµng khi ®ã sÏ gÆp khã kh¨n trong
viÖc më réng tÝn dông.
Kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp trong viÖc ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn, tiªu chuÈn
cu¶ Ng©n hµng.
§Ó ®¶m b¶o an toµn, tr¸nh rñi ro khi cho vay NHTM thêng ®Æt ra nh÷ng ®iÒu
kiÖn, tiªu chuÈn tÝn dông nh»m ph©n lo¹i cho ra kh¸ch hµng cã thÓ hay kh«ng cã
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thÓ cho vay. §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò nh: tÝnh ph¸p lý, hîp ph¸p cña môc ®Ých sö dông
vèn vay; n¨ng lùc tµi chÝnh; n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh; tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n;
biÖn ph¸p ®¶m b¶o…
Râ rµng kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn vÊn ®Ò më réng
vµ chÊt lîng tÝn dông, nÕu kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp qu¸ thÊp hoÆc do ®iÒu kiÖn
®Æt ra qu¸ kh¾t khe, kh«ng thùc tÕ th× Ng©n hµng kh«ng thÓ më réng cho vay.
Kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶.
Khi cho vay th× Ng©n hµng tr«ng ®îi kho¶n tr¶ nî lÊy ®îc tõ chÝnh kÕt qu¶
ho¹t ®éng cña dù ¸n chø kh«ng ph¶i b»ng c¸ch ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè.
§iÒu nµy phô thuéc vµo hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn cña doanh nghiÖp.
Doanh nghiÖp víi vÞ thÕ vµ n¨ng lùc thÞ trêng m¹nh sÏ dÔ dµng h¬n trong
viÖc chiÕm lÜnh thÞ trêng, chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh thÓ hiÖn ë uy tÝn cña s¶n
phÈm, kh¶ n¨ng thÝch øng víi nhu cÇu thÞ trêng, khèi lîng s¶n phÈm vµ doanh
thu mang l¹i.
ChÊt lîng nh©n sù lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cã thÓ ®¹t kÕt qu¶ cao trong kinh
doanh. Muèn vËy, doanh nghiÖp ph¶i cã ®éi ngò nh©n c«ng lµnh nghÒ am hiÓu
khoa häc c«ng nghÖ víi ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cã tr×nh ®é kinh nghiÖm.
N¨ng lùc qu¶n lý doanh nghiÖp, bao gåm chÊt lîng nh©n sù, qu¶n lý mét c¬
cÊu tæ chøc tèi u cho phÐp tËn dông tèi ®a nguån tµi lùc vµ vËt lùc ®Ó ®¹t môc
tiªu kinh doanh cao nhÊt.
* §¹o ®øc, thiÖn chÝ cña kh¸ch hµng: Trong quan hÖ tÝn dông ®ßi hái ph¶i cã
sù hîp t¸c tõ hai bªn. NÕu kh¸ch hµng kh«ng cã thiÖn chÝ nh sö dông vèn vay sai
môc ®Ých, lõa ®¶o Ng©n hµng, kinh doanh tr¸i ph¸p luËt, chiÕm dông vèn lÉn
nhau…¶nh hëng tíi chÊt lîng mang l¹i rñi ro cho Ng©n hµng .
1.1.3.3. Nhãm nh©n tè thuéc m«i trêng
M«i trêng tù nhiªn: §iÒu kiÖn tù nhiªn diÔn ra thuËn lîi hay bÊt lîi sÏ ¶nh
hëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng
tr¶ nî Ng©n hµng.
M«i trêng kinh tÕ: Lµ tÕ bµo trong nÒn kinh tÕ, sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
Ng©n hµng còng nh doanh nghiÖp chÞu ¶nh hëng rÊt nhiÒu cña m«i trêng nµy. Sù
biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ tèt hay xÊu ¶nh hëng rÊt lín tíi ho¹t ®éng kinh doanh
cña Ng©n hµng, còng nh cña doanh nghiÖp theo chiÒu híng t¬ng tù.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* M«i trêng chÝnh trÞ - x· héi: Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ - x· héi lµ c¨n cø quan
träng ®Ó ®Çu t. NÕu m«i trêng nµy æn ®Þnh th× c¸c nhµ ®Çu t sÏ yªn t©m thùc hiÖn
më réng ®Çu t do ®ã nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông trung - dµi h¹n t¨ng lªn vµ ngîc l¹i.
M«i trêng ph¸p lý: M«i trêng ph¸p kh«ng chÆt chÏ nhiÒu khe hë vµ bÊt cËp
sÏ t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp yÕu kÐm lµm ¨n bÊt chÝnh, lõa ®¶o lÉn nhau,
lõa ®¶o Ng©n hµng, khiÕn cho c¸c nhµ ®Çu t e dÌ, kh«ng d¸m m¹nh d¹n ®Çu t
ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.
Sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng: Sù æn ®Þnh vµ
hîp lý cña c¸c ®êng lèi chÝnh s¸ch, quy ®Þnh thÓ lÖ cña Nhµ níc, cña c¬ quan
chøa n¨ng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng còng nh
doanh nghiÖp, lµ tiÒn ®Ò rÊt quan träng ®Ó Ng©n hµng n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
cña m×nh.
Tãm l¹i, víi t c¸ch lµ trung gian tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng tÝn
dông cã liªn quan tíi nhiÒu ®èi tîng, lÜnh vùc kh¸c nhau. Do ®ã, viÖc më réng vµ
n©ng cao chÊt lîng tÝn dông nãi chung vµ chÊt lîng tÝn dông trung – dµi h¹n nãi
riªng phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè. ViÖc nghiªn cøu n¾m râ tõng nh©n tè gióp
cho Ng©n hµng cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông, ph¸t huy tèi ®a vai trß ®ßn bÈy kinh tÕ cña m×nh.
1.1.4. Sù cÇn thiÕt ph¶i më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n.
Nh ®· tr×nh bµy ta cã thÓ thÊy tÝn dông Ng©n hµng nãi chung vµ tÝn dông
trung – dµi h¹n nãi riªng cã vai trß rÊt to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh
tÕ, ®èi víi doanh nghiÖp còng nh ®èi víi b¶n th©n Ng©n hµng. Cïng víi sù ph¸t
triÓn cña kinh tÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn ®a
d¹ng víi sù tham gia cña nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ, theo ®ã quan hÖ tÝn dông còng ®îc më réng vÒ ®èi tîng vµ quy m« lµm cho ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM ngµy
cµng khã kh¨n, phøc t¹p h¬n. §Ó cã thÓ ®øng v÷ng ®îc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ
c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ ®Ó phôc vô nÒn kinh tÕ ngµy cµng tèt h¬n th×
viÖc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng tÝn dông vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
lµ yªu cÇu ®èi víi mçi Ng©n hµng ngµy nay:
- Mét lµ ®èi víi Ng©n hµng :
Tríc hÕt më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n lµ ®iÒu kiÖn
®Ó Ng©n hµng t¨ng cêng nguån vèn cña m×nh. BiÓu hiÖn ë viÖc ¸p dông linh ho¹t
vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn sÏ t¹o ®îc nguån vèn ®a d¹ng dåi dµo lµm c¬
së t¹o ra c¸c tµi s¶n Cã sinh lêi. Bªn c¹nh ®ã, n©ng cao chÊt lîng tÝn dông lµ ®iÒu
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
kiÖn ®Ó Ng©n hµng b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n cña m×nh còng nh tµi s¶n cña nÒn kinh
tÕ t¹i Ng©n hµng.
H¬n n÷a, më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông lµ ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n hµng
t¨ng cêng lîi nhuËn mµ tû träng lîi nhuËn tÝn dông trung - dµi h¹n chiÕm tû träng
lín h¬n trong c¬ cÊu tµi s¶n Cã cña mäi NHTM.
MÆt kh¸c, nã lµ ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n hµng t¨ng cêng uy tÝn, vai trß duy tr× kh¶
n¨ng thanh to¸n, më réng c¸c dÞch vô Ng©n hµng ®ång thêi ®¶m b¶o quyÒn lîi
cho kh¸ch hµng…
- Hai lµ ®èi víi doanh nghiÖp vay vèn:
Tríc hÕt më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông gãp phÇn lµnh m¹nh ho¸
quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, t¹o ®îc c¸c kho¶n tÝn dông cã
chÊt lîng tõ ®ã gióp doanh nghiÖp tho¶ m·n yªu cÇu vÒ vèn, duy tr× vµ më réng
kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c, më réng vµn©ng cao chÊt lîng tÝn dông
lµ ®ßi hái cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao hiªu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bëi v×
Ng©n hµng lµ trung gian thanh to¸n, trung gian tÝn dông sÏ gióp c¸c doanh
nghiÖp thùc hiÖn tèt c¸c giao dÞch víi nhiÒu ®èi tîng kh¸c, ®¸p øng nhu cÇu vÒ
vèn thêng xuyªn cho doanh nghiÖp.
Më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông cßn lµ ®iÒu kiÖn cñng cè chÕ ®é
h¹ch to¸n kÕ to¸n cña doanh nghiÖp theo yªu cÇu còng nh t vÊn thêng xuyªn cña
Ng©n hµng
- Ba lµ ®èi víi nÒn kinh tÕ:
N©ng cao chÊt lîng tÝn dông sÏ gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh, t¹o ®iÒu kiÖn cho
Nhµ níc thùc thi tèt chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã rÊt nhiÒu tæ chøc cung cÊp vèn, cã nhiÒu kªnh
dÉn vèn cho nÒn kinh tÕ vµ kh«ng thÓ kh«ng kh¼ng ®Þnh vai trß hµng ®Çu cña c¸c
NHTM. Bëi v× nhu cÇu ®Çu t vèn, më réng s¶n xuÊt, n©ng cao kh¶ n¨ng s¶n xuÊt
c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lµ lu«n tån t¹i vµ kh«ng ngõng lín m¹nh.
NHTM më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông sÏ gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu vèn
kh«ng ngõng lín m¹nh nµy. Ngîc l¹i, thÞ trêng tÝn dông sÏ ®ãng b¨ng th× nÒn
kinh tÕ sÏ r¬i vµo tr× trÖ suy tho¸i.
Trªn ®©y lµ nh÷ng nghiªn cøu lý luËn c¬ b¶n, hÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò cã liªn
quan tíi viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung - dµi h¹n t¹i NHTM.
§¸nh gi¸ ®óng vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng, ho¹t ®éng më réng ®i cïng víi
chÊt lîng tÝn dông nãi chung vµ tÝn dông trung - dµi h¹n nãi riªng lµ hÕt søc cÇn
thiÕt. Nã gióp cho qu¸ tr×nh ®i s©u nghiªn cøu, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tÝn
20
.DOC 
63 
64 
138 
