B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C À N NG
TR N TH MIÊN
K TOÁN QU N TR CHI PHÍ KHAI THÁC
T I CÔNG TY CAO SU 72
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
à N ng - Năm 2013
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C À N NG
TR N TH MIÊN
K TOÁN QU N TR CHI PHÍ KHAI THÁC
T I CÔNG TY CAO SU 72
Chuyên ngành: K toán
Mã s : 60.34.30
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. NGUY N M NH TOÀN
à N ng - Năm 2013
L I CAM OAN
Tôi cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi.
Các s li u, k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng ư c
ai công b trong b t kỳ công trình nào khác.
Tác gi
Tr n Th Miên
M CL C
M
U .................................................................................................1
1. Tính c p thi t c a
tài ........................................................................ 1
2. M c tiêu nghiên c u ............................................................................. 2
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u......................................................... 2
4. Phương pháp nghiên c u ...................................................................... 2
5. B c c
tài.......................................................................................... 2
6. T ng quan tài li u nghiên c u............................................................... 3
CHƯƠNG 1. CƠ S
LÝ LU N V
K
TOÁN QU N TR CHI
PHÍ S N XU T TRONG DOANH NGHI P ....................................8
1.1 T NG QUAN V
K
TOÁN QU N TR CHI PHÍ TRONG
DOANH NGHI P ...................................................................................8
1.1.1 B n ch t c a k toán qu n tr ........................................................... 8
1.1.2 B n ch t k toán qu n tr chi phí ..................................................... 9
1.1.3 K toán qu n tr chi phí v i ch c năng qu n lý............................. 11
1.2 PHÂN LO I CHI PHÍ S N XU T PH C V
K TOÁN QU N
TR CHI PHÍ TRONG DOANH NGHI P S N XU T ....................... 13
1.2.1 Phân lo i chi phí s n xu t theo n i dung kinh t ........................... 13
1.2.2 Phân lo i chi phí s n xu t theo ch c năng ho t
ng.................... 13
1.2.3 Phân lo i chi phí s n xu t theo cách ng x c a chi phí ............... 15
1.2.4 Các cách phân lo i chi phí s n xu t khác ph c v cho vi c ki m tra
và ra quy t
nh...................................................................................... 17
1.3 N I DUNG K TOÁN QU N TR CHI PHÍ S N XU T TRONG
CÁC DOANH NGHI P S N XU T ................................................... 20
1.3.1 L p d toán chi phí s n xu t .......................................................... 20
1.3.2 T p h p chi phí và tính giá thành s n ph m trong doanh nghi p s n
xu t.......................................................................................................... 24
1.3.3 Phân tích thông tin thích h p ph c v cho vi c ra quy t
nh ...... 28
1.3.4 T ch c l p báo cáo k toán qu n tr chi phí ................................. 30
1.3.5 Ki m soát s bi n
ng chi phí s n xu t ................................... 31
K T LU N CHƯƠNG 1 ..................................................................... 34
CHƯƠNG 2. TH C TR NG K
TOÁN QU N TR CHI PHÍ
KHAI THÁC T I CÔNG TY CAO SU 72 ........................................ 35
2.1
C
I M HO T
NG S N XU T KINH DOANH, T
CH C S N XU T VÀ QU N LÝ...................................................... 35
2.1.1
c i m ho t
ng s n xu t kinh doanh .................................. 35
2.1.2 Quy trình khai thác t i Công ty cao su 72 ................................. 37
2.1.3 Cơ c u t ch c s n xu t kinh doanh t i Công ty....................... 39
2.1.4
c i m t ch c b máy k toán t i Công ty........................... 40
2.2 NH N DI N K TOÁN QU N TR CHI PHÍ KHAI THÁC T I
CÔNG TY CAO SU 72 ......................................................................... 44
2.2.1 Phân lo i chi phí khai thác theo yêu c u c a k toán qu n tr ....... 44
2.2.2 L p d toán chi phí khai thác t i Công ty.................................. 48
2.2.3 K toán t p h p chi phí khai thác t i Công ty ........................... 59
2.2.4 K toán t ng h p chi phí khai thác toàn công ty...................... 71
2.2.5 Xác
nh giá thành s n xu t s n ph m ....................................... 71
2.2.6 Phân tích thông tin chi phí ph c v cho vi c ra quy t
nh ..... 73
2.2.7 Công tác l p báo cáo k toán qu n tr chi phí khai thác t i Công ty . 73
2.3
ÁNH GIÁ TH C TR NG K
TOÁN QU N TR CHI PHÍ
KHAI THÁC T I CÔNG TY CAO SU 72 ........................................... 74
2.3.1 Ưu i m ........................................................................................ 74
2.3.2 H n ch ......................................................................................... 75
K T LU N CHƯƠNG 2 ...................................................................... 77
CHƯƠNG 3. CÁC GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC
K TOÁN QU N TR CHÍ KHAI THÁC T I CÔNG TY CAO SU
72 ........................................................................................................... 78
3.1
I U KI N, KH
NĂNG V N D NG K
TOÁN QU N TR
CHI PHÍ KHAI THÁC T I CÔNG TY CAO SU 72............................ 78
3.2 CÁC GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC K TOÁN
QU N TR CHI PHÍ KHAI THÁC T I CÔNG TY CAO SU 72 ........ 80
3.2.1 Phân lo i chi phí khai thác theo cách ng x ............................ 80
3.2.2 Tính giá thành s n ph m theo phương pháp tr c ti p............... 83
3.2.3 Hoàn thi n phân tích bi n
3.3 L P BÁO CÁO CHI PHÍ
ng chi phí ..................................... 85
PH C V KI M SOÁT CHI PHÍ.. 92
K T LU N CHƯƠNG 3 ...................................................................... 97
K T LU N CHUNG........................................................................... 98
DANH M C CÁC TÀI LI U THAM KH O
QUY T
NH GIAO
TÀI LU N VĂN (B n sao)
DANH M C CÁC CH
VI T T T
BCTC
Báo cáo tài chính
BHXH
B o hi m xã h i
BHL
B o h lao
BHYT
B o hi m y t
CPSX
Chi phí s n xu t
DN
Doanh nghi p
KPC
Kinh phí công oàn
BHTN
B o hi m th t nghi p
KTQT
K toán qu n tr
KTTC
K toán tài chính
NCTT
Nhân công tr c ti p
NVLTT
Nguyên v t li u tr c ti p
SC
S a ch a
SXC
S n xu t chung
SXKD
S n xu t kinh doanh
TGL
Th i gian lao
TSC
Tài s n c
ng
nh
ng
DANH M C CÁC B NG
S hi u b ng
Tên b ng
2.1.
B ng t ng h p lao
2.2.
D ng c v t tư khai thác cho 1 lao
Trang
ng - ti n lương năm 2012
36
ng
39
B ng t ng h p chi phí khai thác c a công ty theo n i
2.3.
dung kinh t
và t tr ng c a chi phí khai thác trong t ng
46
chi phí năm 2012
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
2.10.
2.11.
2.12.
B ng t ng h p chi phí khai thác theo kho n m c giá thành
năm 2012
B ng
nh m c nguyên v t li u/1 ha di n tích khai thác
B ng d toán chi phí nguyên v t li u
khai thác c a
50
i
1 năm 2012
B ng d toán NVL và s n lư ng giao khoán c a toàn công
ty năm 2012
B ng k ho ch giao khoán s n lư ng, ơn giá m nư c,
m t p Vư n cây năm 1993,
i 1 năm 2012
B ng t ng h p di n tích- s n lư ng- ơn giá m
i 1 năm
2012
B ng t ng h p di n tích- s n lư ng- ơn giá m
toàn
công ty năm 2012
B ng d toán chi phí SXC c a
47
i 1 năm 2012
51
53
54
56
56
58
B ng t ng h p d toán chi phí s n xu t chung toàn công ty
năm 2012
i1
59
2.13.
B ng t ng h p chi phí nguyên v t li u –
63
2.14.
B ng t ng h p chi phí nguyên v t li u – Công ty
63
2.15.
B ng t ng h p chi phí nhân công tr c ti p –
67
i1
S hi u b ng
Tên b ng
Trang
2.16.
B ng t ng h p chi phí nhân công tr c ti p- Công ty
67
2.17.
B ng t ng h p chi phí lương nhân viên qu n lý
69
2.18.
B ng t ng h p chi phí kh u hao tài s n c
2.19.
B ng t ng h p chi phí d ch v mua ngoài (6277)
70
2.20.
B ng t ng h p chi phí b ng ti n khác (6278)
70
2.21.
B ng t ng h p chi phí s n xu t chung (627)
71
2.22.
B ng ánh giá th c hi n k ho ch giá thành năm 2012
73
3.1.
B ng phân lo i chi phí theo cách ng x
82
3.2.
B ng t ng h p chi phí khai thác theo cách ng x
83
3.3.
B ng tính giá thành theo phương pháp tr c ti p
84
3.4.
3.5.
3.6.
3.7.
i (6271)
nh (6274)
B ng so sánh giá thành theo phương pháp tr c ti p v i
phương pháp hi n t i
B ng theo dõi chi ti t nguyên v t li u
bón”,
i1
B ng t ng h p chi phí nguyên v t li u c a
B ng phân tích bi n
2012
i tư ng “ Phân
i 1 năm 2012
ng chi phí NVL c a
i 1 năm
69
84
87
88
90
DANH M C CÁC HÌNH
S hi u hình
2.1.
2.2.
Tên hình
Mô hình t ch c s n xu t kinh doanh t i công ty cao
su 72
Sơ
t ch c b máy k toán t i công ty
Trang
39
40
1
M
1. Tính c p thi t c a
U
tài
Trong nh ng năm g n ây, các doanh nghi p Vi t Nam ã có nh ng
bư c phát tri n m nh m , góp ph n không nh vào công cu c phát tri n kinh
t xã h i c a
t nư c. Tuy nhiên, k t khi Vi t Nam chính th c gia nh p
vào WTO thì càng t o ra nhi u cơ h i cũng như thách th c l n cho các nhà
qu n tr doanh nghi p Vi t Nam. Các doanh nghi p không còn ư c s b o
h c a Nhà nư c v thu , tr c p… và c nh tranh tr thành
ng l c thúc
y
s phát tri n c a n n kinh t nói chung và doanh nghi p nói riêng; i u này
t ra cho công tác qu n lý kinh t tài chính m t yêu c u b c xúc. Trong i u
ki n ó, t ch c KTQT nói chung, và t ch c KTQT chi phí s n xu t, giá
thành s n ph m nói riêng m t cách khoa h c, h p lý tr nên có ý nghĩa v m t
th c ti n.
T ch c KTQT chi phí s n xu t, giá thành s n ph m là khâu quan tr ng
trong công tác qu n lý kinh t tài chính c a doanh nghi p. Trong b i c nh n n
kinh t Vi t Nam như v y, vi c nâng cao hi u qu qu n lý, i u hành trong
doanh nghi p nh m ti t ki m chi phí SXKD và h giá thành s n ph m,
ng
th i nâng cao ch t lư ng s n ph m - d ch v nh m tăng cư ng l i th c nh
tranh càng có ý nghĩa quan tr ng
i v i m i doanh nghi p, m i nhà qu n lý.
Qua tìm hi u th c t t i Công ty cao su 72, công tác k toán qu n tr chi
phí s n xu t và giá thành s n ph m ch y u ư c th c hi n theo ch c năng
c a KTTC; phương pháp t p h p và phân b chi phí s n xu t chung còn b c
l nhi u h n ch , giá thành s n ph m v n tính theo phương pháp truy n
th ng; tính k p th i c a thông tin v giá thành s n ph m
cung c p cho nhà
qu n lý v n chưa th c hi n ư c. Quy trình s n xu t c a công ty tr i qua 2
giai o n là khai thác m t di n tích r ng cao su và ch bi n thành m c m,
vì v y toàn b chi phí c a công ty bao g m chi phí khai thác và chi phí ch
2
bi n. Trong ó chi phí khai thác chi m t tr ng l n và tương
tác gi
i sâu nghiên c u v m ng chi phí này.
Xu t phát t nh ng v n
ch n
i ph c t p nên
lý lu n và th c ti n nêu trên, tác gi
ãl a
tài “K toán qu n tr chi phí khai thác t i Công ty cao su 72” làm
tài nghiên c u lu n văn th c sĩ c a mình.
2. M c tiêu nghiên c u
Lu n văn t p trung nghiên c u, ánh giá th c tr ng v t ch c công tác
KTQT chi phí khai thác t i Công ty cao su 72.
K t h p v i vi c v n d ng cơ s lý lu n
t
ó
xu t nh ng phương
hư ng, gi i pháp c th nh m nâng cao hi u qu công tác KTQT chi phí khai
thác t i Công ty cao su 72.
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u
i tư ng nghiên c u: t p trung nghiên c u nh ng v n
lý lu n, công
tác t ch c KTQT chi phí khai thác t i Công ty cao su 72.
Ph m vi nghiên c u: Các v n
thu c t ch c KTQT chi phí khai thác
c a s n ph m m cao su trong ph m vi Công ty cao su 72.
4. Phương pháp nghiên c u
Lu n văn s d ng phương pháp nghiên c u c th như: phương pháp
phân tích, t ng h p, so sánh, th ng kê, ph ng v n,…Ngoài ra, lu n văn còn
s d ng các d li u ch y u là d li u sơ c p t i ơn v k t h p v i các ch
tài chính, qui
nh c a ngành, h th ng các văn b n hư ng d n v công tác
Tài chính K toán.
5. B c c
tài
tài nghiên c u g m 3 ph n:
Chương 1: Cơ s
lý lu n v KTQT chi phí s n xu t trong doanh
nghi p.
Chương 2: Th c tr ng KTQT chi phí khai thác t i Công ty cao su 72.
3
Chương 3: Các gi i pháp nh m hoàn thi n công tác KTQT chi phí
khai thác t i Công ty cao su 72.
6. T ng quan tài li u nghiên c u
T ch c KTQT chi phí s n xu t, tính giá thành s n ph m là khâu quan
tr ng trong công tác qu n lý kinh t tài chính c a doanh nghi p. Trong i u
ki n n n kinh t th trư ng và h i nh p kinh t qu c t
tính úng, tính
và k p th i các y u t chi phí
có ý nghĩa to l n trong vi c
c nh tranh thì vi c
u vào, giá thành s n ph m
nh giá bán s n ph m và xác
nh hi u qu
SXKD c a các doanh nghi p. K toán qu n tr là kênh cung c p thông tin
nhanh chóng và hi u qu cho nhà qu n tr doanh nghi p
kinh doanh,
ra các quy t
nh
nư c ta k toán qu n tr còn khá m i m và a s các doanh
nghi p chưa phát huy h t tính năng c a nó. Vì v y, ã có nhi u
c u và cũng có nhi u tài li u vi t v k toán qu n tr mà
tài nghiên
c bi t là k toán
qu n tr chi phí. C th :
Trong lĩnh v c kinh doanh s n xu t s n ph m theo ơn
t hàng, tác gi
Huỳnh Th Tú (2010) nghiên c u v “Hoàn thi n k toán qu n tr t i các
công ty may
theo ơn
Qu ng Nam”, v i
c i m kinh doanh may m c là s n xu t
t hàng nên công tác l p d toán chi phí s n xu t cũng ư c th c
hi n theo t ng ơn hàng c th và theo t ng công o n c a quá trình may
m c, v i
c i m trên tác gi
xu t các gi i pháp hoàn thi n k toán qu n
tr chi phí s n xu t trong ó chú tr ng
nguyên v t li u tr c ti p
n bi n pháp i u ch nh
nh m c
ti t ki m chi phí. Ngoài ra tác gi cũng
phương án l p d toán linh ho t theo t ng ơn hàng phù h p v i ho t
xu t
ng
kinh doanh c a ơn v .
Trong lĩnh v c kinh doanh s n xu t s n ph m h u hình như s n ph m
bia rư u, tác gi Ngô Th Hư ng (2010) nghiên c u v “Hoàn thi n công tác
k toán qu n tr chi phí t i công ty c ph n bia Phú Minh” tác gi
ã trình bày
4
v công tác k toán qu n tr chi phí t i công ty. Công tác l p d toán trong
ơn v này ư c th c hi n theo s n lư ng s n xu t ư c tính do phòng k
ho ch c a ơn v
xu t, vì v y các d toán chi phí s n xu t t i công ty c
ph n bia Phú Minh ư c l p d a trên s n lư ng bia ư c tính s n xu t. T
nghiên c u này, tác gi
ã xây d ng các
chi phí bao g m: xây d ng
xu t hoàn thi n k toán qu n tr
nh m c nguyên v t li u theo s n lư ng s n xu t,
l p d toán linh ho t theo s n lư ng s n xu t và t ch c k toán mô hình k
toán qu n tr theo mô hình h n h p.
Trong lĩnh v c kinh doanh ho t
ng xây l p, tác gi Nguy n Th Kim
Cư ng (2010) nghiên c u v “Hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i công ty
c ph n Vinaconex 25”. Trong nghiên c u này, tác gi
k toán qu n tr chi phí t i ơn v như xây d ng
ã trình bày công tác
nh m c, d toán, t ch c
quá trình thi công. Tuy nhiên tác gi cũng nh n xét công tác l p d toán chi
phí chưa linh ho t, xây d ng h th ng
ph m v n xác
nh m c chưa c th , giá phí s n
nh theo phương pháp truy n th ng. T
ó, tác gi
xu t
các bi n pháp hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i ơn v bao g m: phân
lo i chi phí, xây d ng b sung
nh m c chi phí, t ch c k toán chi phí s n
xu t và tính giá thành theo phương pháp tr c ti p,
xu t phương pháp
nh giá khi
ng th i tác gi cũng
u th u phù h p v i
c i m kinh doanh
c a ơn v .
Trong lĩnh v c kinh doanh d ch v hàng không, tác gi Trương Th
Trinh N (2011) nghiên c u v “Hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i Công
ty d ch v hàng không sân bay
à N ng”. Trong nghiên c u này, tác gi
tìm hi u và làm rõ nh ng v n
thu c v lý lu n c a k toán qu n tr chi phí
lo i hình kinh doanh d ch v . T
ã
ó, tác gi nghiên c u th c tr ng k toán
qu n tr chi phí t i ơn v thu c ho t
ng kinh doanh v n chuy n taxi khách,
s n xu t và cung ng su t ăn, kinh doanh thương m i, d ch v hàng không.
5
Qua nghiên c u th c t , tác gi
ã
xu t các gi i pháp hoàn thi n k toán
qu n tr chi phí v công tác b máy k toán qu n tr chi phí, thu th p và phân
lo i theo cách ng x chi phí, l p d toán chi phí, hoàn thi n báo cáo k toán
qu n tr và hoàn thi n phương pháp tính giá thành tr c ti p cho ho t
ng
kinh doanh v n chuy n khách theo phương pháp phân lo i bi n phí và
nh
phí. Trong nghiên c u này, tác gi chú tr ng phân tích chi phí theo cách ng
x c a chi phí
hoàn thi n quy trình ki m soát và ch
phân tích thông tin k toán qu n tr
ra các quy t
ng trong quá trình
nh v giá cung c p d ch
v hàng không t i ơn v .
Có th th y r ng v n
KTQT chi phí ã ư c các tác gi nghiên c u c
th trong nhi u lo i hình doanh nghi p, không ch các doanh nghi p s n xu t
mà c các doanh nghi p kinh doanh ngành d ch v v n t i a phương th c, x
s ki n thi t, xu t nh p kh u...
Chi phí s n xu t chi m m t t tr ng l n trong toàn b chi phí phát sinh
t i các doanh nghi p s n xu t. N u ki m soát t t chi phí s n xu t s góp ph n
nâng cao hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p. Bên c nh nh ng
nghiên c u v KTQT chi phí nói chung như
c p
tài ch
trên, cũng ã có m t s
tác gi nghiên c u v KTQT chi phí s n xu t trong doanh nghi p. Có th k
n như: tác gi Nguy n Th H ng Oanh (2010) nghiên c u ”K toán qu n tr
chi phí s n xu t t i T ng Công ty C ph n d t may Hòa Th ”, Lu n văn th c
sĩ qu n tr kinh doanh, Chuyên ngành K toán,
Tuy t Di u (2011) v i
i h c à N ng; tác gi
inh
tài ”K toán qu n tr chi phí s n xu t t i Công ty
C ph n Th c ph m Xu t nh p kh u Lam Sơn”, Lu n văn th c sĩ qu n tr
kinh doanh, Chuyên ngành K toán,
C th , trong
i h c à N ng;
tài nghiên c u ”K toán qu n tr chi phí s n xu t t i
T ng Công ty C ph n d t may Hòa Th ”, thông qua vi c tìm hi u th c tr ng
công tác KTQT chi phí s n xu t t i Công ty, tác gi Nguy n Th H ng Oanh
6
ã ưa ra ư c m t s gi i pháp
hoàn thi n công tác KTQT chi phí s n
xu t. Các gi i pháp t p trung vào v n
t ch c theo dõi, phân lo i chi phí,
l p báo cáo phân tích chi phí s n xu t, l p d toán linh ho t nh m tăng cư ng
ki m soát chi phí n i b , t ch c ch ng t k toán, t ch c h th ng tài kho n
và s sách k toán, t ch c h th ng báo cáo KTQT chi phí s n xu t, phân
tích bi n
ng chi phí
ch ra các nhân t
c a thông tin k toán ph c v cho ho t
nh hư ng, nâng cao tính h u ích
ng qu n tr t i T ng Công ty C
ph n d t may Hòa Th .
Có th nh n th y r ng phương pháp nghiên c u ư c s d ng trong các
tài
u là: kh o sát, th ng kê, t ng h p. Các v n
nghiên c u c a các
tài cũng bao g m m t s n i dung tương t nhau. Dù các
tài nghiên c u
trên th c hi n kh o sát th c t t i các ơn v s n xu t kinh doanh khác nhau
nhưng tác gi chưa th y
tài nào t p trung nghiên c u v n
KTQT chi phí
khai thác trong doanh nghi p khai thác và ch bi n m cao su. Do v y, trong
lu n văn này s t p trung nghiên c u v v n
“K toán qu n tr chi phí khai
thác t i Công ty cao su 72”.
V i
tài nghiên c u này, các v n
mà lu n văn c n t p trung nghiên
c u là tìm hi u, ánh giá th c tr ng công tác KTQT chi phí khai thác, tính giá
thành s n ph m t i Công ty cao su 72 trên cơ s nghiên c u nh ng v n
lý
lu n, n i dung cơ b n c a KTQT chi phí s n xu t, là m t ph n cơ b n trong
công tác KTQT chi phí; t
ó
xu t các gi i pháp phù h p v i tình hình
th c t nh m hoàn thi n hơn n a các n i dung KTQT chi phí khai thác ang
ư c áp d ng t i Công ty.
Các tài li u vi t v k toán qu n tr :
- Giáo trình k toán qu n tr c a GS.TS. Nguy n Bá Thanh ( ch biên)
- Giáo trình k toán qu n tr , Trư ng
i h c kinh t TP. H Chí Minh
- K toán qu n tr , ph n 1 và 2 c a PGS.TS. Ph m Văn Dư c,…
7
Các tài ti u này h u h t
u nghiên c u v b n ch t c a k toán qu n tr ,
s khác nhau gi a k toán qu n tr v i k toán tài chính; Phân lo i chi phí
ph c v cho k toán qu n tr ; L p d toán chi phí; K toán chi phí s n xu t và
tính giá thành s n ph m; Phân tích m i quan h gi a chi phí-s n lư ng-l i
nhu n; H th ng các báo cáo ph c v cho nhà qu n tr ; Phân tích bi n
c a t ng y u t chi phí;… N i dung c a các tài li u này là vô cùng h u ích
nghiên c u v n d ng vào th c t c a t ng doanh nghi p.
ng
8
CHƯƠNG 1
CƠ S
LÝ LU N V K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
S N XU T TRONG DOANH NGHI P
1.1 T NG QUAN V
K
TOÁN QU N TR
CHI PHÍ TRONG
DOANH NGHI P
1.1.1 B n ch t c a k toán qu n tr
Trong quá trình s n xu t kinh doanh,
t ư c m c tiêu cu i cùng là
t i a hóa l i nhu n, doanh nghi p c n ph i n m rõ s n xu t, kinh doanh m t
hàng nào, s n ph m nào có lãi, m t hàng nào, s n ph m nào s b l b ng cách
tính toán, phân tích, t ng h p t ng y u t chi phí
so sánh v i doanh thu
c a t ng nhóm s n ph m, d ch v mà doanh nghi p ang s n xu t, kinh
doanh.
i u này òi h i các nhà qu n tr doanh nghi p ph i ư c cung c p
thông tin
y
t k toán qu n tr .
Xu t phát i m c a k toán qu n tr là k toán chi phí, nghiên c u ch
y u v quá trình tính toán giá phí s n ph m như giá phí ti p li u, giá phí s n
xu t; nh m
ra các quy t
nh cho phù h p, xác
k t qu kinh doanh theo t ng ho t
ng. Cho
nh giá tr hàng t n kho và
n nay, khi bàn v khái ni m
c a k toán qu n tr có nhi u quan i m khác nhau, ch ng h n như:
Theo
nh nghĩa c a Vi n k toán viên qu n tr Hoa Kỳ thì K toán qu n
tr “ là quá trình nh n di n, o lư ng, phân tích, di n gi i và truy n
t thông
tin trong quá trình th c hi n các m c ích c a t ch c. K toán qu n tr là m t
b ph n th ng nh t trong quá trình qu n lý, và nhân viên k toán qu n tr là
nh ng
i tác chi n lư c quan tr ng trong
i ngũ qu n lý c a t ch c ”.
Theo quan i m c a Giáo trình K toán qu n tr - Trư ng
t qu c dân xu t b n năm 2002: "K toán qu n tr là qui trình
lư ng, t ng h p, phân tích, l p báo bi u, gi i trình và thông
chính và phi tài chính cho ban giám
c
i h c kinh
nh d ng, o
t các s li u tài
l p k ho ch, ánh giá, theo dõi
9
vi c th c hi n k ho ch trong ph m vi n i b m t doanh nghi p và
m
b o cho vi c s d ng có hi u qu các tài s n và qu n lý ch t ch các tài s n
này".
Theo i u 4 Lu t K toán Vi t Nam năm 2003: "K toán qu n tr là vi c
thu th p, x lý, phân tích và cung c p thông tin kinh t , tài chính theo yêu c u
qu n tr và quy t
nh kinh t , tài chính trong n i b
ơn v k toán".
T nh ng quan i m trên có th rút ra khái ni m chung v k toán qu n
tr như sau: K toán qu n tr là khoa h c thu nh n, x lý và cung c p nh ng
thông tin
nh lư ng k t h p v i
nh tính v các ho t
th , giúp các nhà qu n tr trong quá trình ra quy t
ng c a m t ơn v c
nh liên quan
n vi c l p
k ho ch, t ch c th c hi n, ki m tra và ánh giá tình hình th c hi n các ho t
ng c a ơn v .
1.1.2 B n ch t k toán qu n tr chi phí
Trong quá trình kinh doanh c a doanh nghi p, chi phí thư ng xuyên phát
sinh trong n i b DN và ch u s chi ph i c a nhà qu n tr , m i quy t
trong DN
u liên quan
n vi c s d ng tài nguyên,
nh
n chi phí c a doanh
nghi p trong vi c hình thành giá tr . Quá trình này thư ng g n li n v i l i ích
mong mu n c a doanh nghi p.
ây chi phí ư c hi u là giá tr c a m i
kho n kh u hao v nhân tài, v t l c nh m thu ư c các lo i hàng hoá ho c
d ch v .
Chi phí có th xem xét
nhi u góc
khác nhau
cung c p thông tin
phù h p v i nhu c u c a nhà qu n tr , trong ó vi c xem xét chi phí trong m i
quan h v i kh i lư ng, hay m c
xem là
ho t
ng và v i l i nhu n có th
i tư ng ch y u c a KTQT. Như v y, các lo i chi phí
ư c
t trong m i
quan h khác nhau và quan h v i l i ích mang l i c trong quá kh hi n t i
và tương lai là
i tư ng c th c a k toán qu n tr chi phí. Không nh ng th
vì KTQT chi phí quan tâm
n khía c nh c a qu n tr là ch y u, do ó quá
10
trình ki m soát, ki m tra i u ch nh trong qu n tr c n thi t ph i có c thông
tin v tài chính cũng như phi tài chính nên ây cũng là m t
i tư ng c th
c a KTQT chi phí.
Kh i i m c a KTQT là k toán chi phí. K toán chi phí bao g m vi c t p
h p phân lo i, tính giá theo yêu c u nh t
nh c a KTTC và KTQT nh m cung
c p thông tin k toán mà ch y u là thông tin v chi phí cho các nhà qu n tr .
M c dù
u nh m m c ích thông tin cho các nhà qu n tr nhưng có s khác
nhau v m c ích và ph m vi gi a hai lo i k toán này: v i KTTC, k toán chi
phí là cơ s xác
nh chi phí và thu th p th hi n trên báo cáo lãi l kinh doanh
trong kỳ k toán, v i KTQT, k toán chi phí ư c s d ng
l p d toán chi phí …làm cơ s
KTQT chi phí nh n m nh
tính giá thành,
phân tích chi phí và ra quy t
nh.
n tính d báo c a thông tin và trách nhi m
c a các nhà qu n lý thu c các c p qu n lý. (Trong ó t p trung vào c p qu n
tr c p th p như t ,
i, phân xư ng s n xu t hay b ph n qu n lý và ph c v
- là nơi tr c ti p phát sinh các chi phí) nh m g n trách nhi m c a các nhà
qu n tr v i chi phí phát sinh thông qua hình th c thông tin chi phí ư c cung
c p theo các trung tâm chi phí (ngu n gây ra chi phí). KTQT chi phí tr l i
câu h i chi phí s là bao nhiêu, thay
i như th nào khi có s thay
iv m t
s n lư ng s n xu t, ai ph i ch u trách nhi m gi i thích v nh ng thay
l i c a chi phí và gi i pháp c n ưa ra
i u ch nh.
ib t
i u này cho th y
KTQT chi phí mang n ng tính b n ch t c a k toán qu n tr nhi u hơn là k
toán chi phí thu n tuý.
Khi có s bi n
ng chi phí, trách nhi m gi i thích v nh ng thay
ib t
l i thu c b ph n nào KTQT chi phí ph i theo dõi và báo cáo rõ ràng ph c v
cho quá trình ki m soát, i u ch nh c a nhà qu n lý.
Như v y, KTQT chi phí không nh n th c chi phí theo quan i m c a
KTTC mà nh n di n theo nhi u phương di n khác nhau
áp ng nhu c u
- Xem thêm -