Kế toán lưu chuyển hàng hoá - nghiệp vụ bán hàng tại cửa hàng Bách hoá Bờ hồ
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m nÒn kinh tÕ níc ta ®ang chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù
qu¶n lÝ cña nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN .Víi thùc t¹i nµy c¸c doanh nghiÖp th¬ng
m¹i muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cÇn ph¶i ®æi míi c«ng t¸c qu¶n lÝ,kinh doanh vµ sö dông
cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lÝ kinh tÕ vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n.
C¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i thùc hiÖn giai ®o¹n cuèi cïng cu¶ qu¸
tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ hay chÝnh lµ thùc hiÖn giai ®o¹n chuyÓn ho¸
hµng ho¸ thµnh tiÒn tÖ .§©y lµ kh©u trùc tiÕp thu håi vèn vµ ®em l¹i thu nhËp cho nÒn
kinh tÕ quèc d©n.ChÝnh v× vËy ,viªc lu©n chuyÓn tiªu thô hµng hÝa lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa
quan träng ®ãng vai trß nh m¹ch m¸u cña nÒn kinh tÕ .§Æc biÖt lµ trong ®iªu kiÖn hiÖn
nay khi mµ c¸c doanh nghiÖp n íc ta ®ang ph¶i ®èi diÖn víi m«i tr ¬ng kinh doanh biÕn
®æi kh«ng ngõng diÔn biÕn phøc t¹p vµ cã nhiÒu rñi ro,¸p lùc c¹nh tranh ngµy cµng gia
t¨ng,chØ thiÕu thËn träng vµ nh¹y bÐn lµ sÏ bÞ ph¸ s¶n.
Lµ mét doanh nghiÖp th¬ng m¹i ,c«ng ty B¸ch ho¸ Hµ Néi ®· gãp phµn mang l¹i
lîi nhuËn cho ngµnh kinh doanh th¬ng m¹i nãi riªng vµ nÌn kinh tÕ nãi chung.C«ng ty
sö dông kÕ to¸n nh mét c«ng cô ®¾c lùc ®Ó ®iÒu hµnh vµ qu¶n lÝ c¸c ho¹t ®éng kinh
doanh.XuÊt ph¸t tõ vai trß quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cïng tæ chøc kÕ
to¸n tiªu thô hµng ho¸ .Sau hai n¨m häc tËp t¹i tr êng kÕt hîp víi qu¸ tr×nh nghiªn cøu
thùc tÕ t¹i c«ng ty,cïng víi sù gióp ®ì vµ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy, c« gi¸o vµ c¸c c«
chó c¸n bé t¹i C«ng ty B¸ch Ho¸ Hµ Néi em ®· manh d¹n chän ®Ò tµi:” KÕ to¸n lu
chuyÓn hµng ho¸ -nghiÖp vô b¸n hµng”®Ó nghiªn cøu .B¸o c¸o nµy bao gåm 4phÇn:
PhÇn I: Lý luËn vÒ ®Æc ®iÓm vµ c«ng t¸c l u chuyÓn hµng ho¸ trong doanh nghiÖp
th¬ng m¹i .
PhÇn II:Tæng quan vÒ doanh nghiÖp B¸ch ho¸ Bê Hå.
PhÇn III:Thùc tr¹ng c«ng t¸c tµi chÝnh vµ kÕ to¸n cöa hµng B¸ch ho¸ Bê hå.
PhÇn IV:Tæng hîp ®¸nh gi¸ vµ ph¬ng híng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n vµ l u
chuyÓn hµng ho¸ t¹i cöa hµng B¸ch ho¸ Bê hå.
1
PhÇn I
LÝ luËn vÒ ®Æc ®iÓm vµ c«ng t¸c lu chuyÓn
hµng ho¸ trong Doanh NghiÖp Th¬ng M¹i
I-Kh¸i niÖm hµng ho¸ vµ lu chuyÓn hµng ho¸:
-Hµng ho¸ lµ mét vËt phÈm cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu nµo ®ã cña con ng êi vµ ®i
vµo qua tr×nh tiªu dïng th«ng qua mua b¸n .
-Lu chuyÓn hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh ® a hang ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dung
th«ng qua qu¸ tr×nh mua b¸n .
II-VÞ trÝ ,vai trß cña lu chuyÓn hµng ho¸ ®èi víi nÒn kinh tÕ
Ho¹t ®éng kinh tÕ c¬ b¶n cña kinh doanh th ¬ng mai lµ lu chuyÓn hµng ho¸. Lu
chuyÓn hµng ho¸ lµ sù tæng hîp c¸c ho¹t ®éng thuéc c¸c qu¸ tr×nh mua b¸n trao ®æi vµ
dù tr÷ hµng ho¸
Ho¹t ®éng lu chuyÓn hµng ho¸ cã ý nghÜa to lín ®èi víi ho¹t déng kinh doanh
cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th ¬ng m¹i.Tæ chøc cong t¸c l u chuûen hµng ho¸ mét
c¸ch khoa häc vµ hîp lý lµ nh©n tè quan träng ®Ó thùc hiÖn tètc«ng t¸c qu¶n lý kinh
doanh vµ b¶o vÖ tµi s¶n cña ®¬n vÞ.
III-§Æc ®iÓm lu chuyÓn hµng ho¸ trong DNTM
Sù vËn ®éng cña hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th ¬ng m¹i lµ kh«ng gièng
nhau.Nã tuú thuéc vµo nguån hµng vµ ngµnh hµng(hµng CNP,NS,TP).Do ®ã chi ¬hÝ thu
mua vµ lu chuyÓn hµng hãa còng kh¸c nhau gi÷a c¸ lo¹i hµng .Cã hai ph ¬ng thøc lu
chuyÓn hµng ho¸: B¸n bu«n vµ b¸n lÎ.
IV-Yªu cÇu qu¶n lý qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ trong doanh nghiÖp kinh doanh th ¬ng m¹i
1-Mua hµng vµ qu¶n lý hµng tån kho
2
a)Mua hµng : NÕu b¸n hµng cã ý nghÜa lµ t¹o ra mét nhu cÇu vÒ s¶n phÈm hay do mét
c¸ch cã hÖ thèng vµ t×m c¸ch lµm t¨ng ý thøc vÒ nhu cÇu ®ã .V× mua hµng lµ phñ
nhËn ,NC ®ã mét c¸ch cã ý thøc cho ®Õn khi t×m ra nh÷ng ®iÒu kiÖn mua hµng tèt nhÊt
b)Qu¶n lý hµng tån kho:
Qu¶n lý hµng tån kho lµ mét c«ng viÖc rÊt quan träng,nÕu ® îc lµm tèt sÏ t¹o ra
®iÒu kiÖn dÎ më réng mc lu chuyÓn hµng ho¸ hoÆc t¨ng ®îc gi¸ trÞ tæng s¶n lîng,b¶o
qu¶n gi÷ g×n ®îc tµi s¶n ,vËt t hµng ho¸ ,n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp.
KiÓm so¸t vËn chuyÓn ®èi víi hµng tån kho
H¹ch to¸n gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho
V-Chøng tõ kÕ to¸n sö dông trong lu chuyÓn hµng ho¸
- Hîp ®ång mua hµng
- Ho¸ ®¬n (GTGT)
- Ho¸ ®¬n b¸n hµng
- Biªn b¶n kiÓm nhËn
- PhiÕu nhËp kho
- PhiÕu xuÊt kho
- Biªn b¶n kiÓm kª hµng tån kho
VI-C¸c bé phËn cÊu thµnh lu chuyÓn hµng ho¸ trong DNTM
+ Mua hµng ho¸
+ b¸n hµng ho¸
+ Dù tr÷ hµng ho¸
VII-H×nh thøc kÕ to¸n
HiÖn nay ë níc ta c¸c doanh nghiÖp ®¸ng sö dông h×nh thøc kÕ to¸n sau:
a)- H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸ i
H×nh thøc nµy bao gåm c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau
+NhËt ký sæ c¸i
3
+C¸c sæ vµ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt
S¬ ®å h¹ch to¸n theo h×nh thøc nhËt kÝ sæ c¸ i
Sæ qòi
Chøng tõ gèc
Sæ vµ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt
NhËt ký sæ c¸i
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
B¶o hiÓm kÕ to¸n
b)-H×nh thøc nhËt ký chung:
H×nh thøc gåm c¸c lo¹i sæ:
+ Sæ c¸i
+Sæ NK ®b vµ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt(Sæ phô)
S¬ ®å h¹ch to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung
Chøng tõ gèc
Sæ NK ®b
NhËt ký chung
Sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n
Sæ c¸i
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh
B¶o hiÓm kÕ to¸n
4
c) H×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ:
H×nh thøc nµy bao gåm:
+ Sæ c¸i
+Sæ ®¨ng kÝ chøng tõ ghi sæ
+ B¶ng c©n ®èi SPS
+C¸c lo¹i sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt
Chøng tõ gèc
Sæ qòi
B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc
Chøng tõ ghi sæ
Sæ ®¨ng kÝ
ghi sæ
Sæ c¸i
B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh
B¶o hiÓm kÕ to¸n
d)-H×nh thøc kÕ to¸n nhËt kÝ chøng tõ:
Bao gåm c¸c sæ
+ NhËt ký chøng tõ
5
Sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
+ B¶ng kª
+ Sæ c¸i
+ Sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt ( ® îc tr×nh bµy ë phÇn sau-h×nh thøc kÕ to¸n cöa hµng ¸p
dông)
VIII-NhiÖm vô kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸
Ghi chÐp ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÞp thêi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ nh»m cung cÊp ®Çy ®ñ sè liÖu cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc chØ
®¹o kinh doanh
+ KiÓm tra gi¸m ®èc chÆt chÏ qu¸ tr×nh mua b¸n hµng ho¸ ®Æc biÖt lµ kh©u mua vµo
b¸n ra.ChÊp hµnh tèt c¸c chÝnh s¸ch vÒ thÞ trêng,vÒ kû luËt thanh to¸n tµi chÝnh
+ Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c t×nh h×nh vËt t hµng ho¸ tån kho thóc ®Èy chÊp hµnh ®óng ®Þnh
møc dù tr÷ hµng ho¸ .Lµm tèt c«ng t¸c kiÓm kª ®¶m b¶o an toµn vÒ vËt t hµng ho¸
+ ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n thÝch hîp víi tõng lo¹i h×nh kinh doanh cña doanh
nghiÖp,tÝnh to¸n chÝnh x¸c nghiÖp vô b¸n hµng.
6
PhÇn II
Tæng quan vÒ Doanh nghiÖp B¸ch ho¸ Bê Hå
I)
- §Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh
1)-Qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ph¸t triÓn cña cöa hµng
Cöa hµng B¸ch ho¸ Bê Hå lµ doanh nghiÖp nhµ n íc trùc thuéc C«ng ty B¸ch ho¸
Hµ Néi,®îc thµnh lËp ngµy 28 th¸ng 9 n¨m 1954 theo quyÕt ®Þnh sè 97/BCT-Q§-BC
cña Bé C«ng Th¬ng,cã trô së giao dÞch t¹i sè 63 phè CÇu Gç-Hµ néi
Tr¶i qua nh÷ng chÆng ®êng lÞch sö,tiÕp qu¶n thñ ®«,kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh
tÕ c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa,thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt,chèng Mü cøu
nø¬c,cïng c¶ níc tiÕn lªn XHCN:thùc hiÖnc «ng t¸c ®æi míi,xo¸ bá bao cÊp chuyÓn
sang c¬ chÕ thÞ trêng ,h¹ch to¸n kinh doanh XHCN. Ngµnh th¬ng m¹i thñ ®« nãi chung
vµ cña hµng B¸ch ho¸ Bê Hå nãi riªng ®· v ît qua kh«ng biÕt bao khã kh¨n th¨ng trÇm
vµ ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn vÒ tæ chøc vµ ph ¬ng thøc ho¹t ®éng phï hîp víi chñ tr ¬ng ,nghÞ quyÕt cña trung ¬ng §¶ng,cña thµnh uû,thÝch øng víi ®iÒu kiÖn hµon c¶nh vµ
tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña thñ ®«.
T nh÷ng n¨m thµnh lËp cho tíi nay,cöa hµng ®· nhiÒu lÇn ® îc söa ch÷a c¶i t¹o
n©ng cÊp ®Ó phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña ngµnh th ¬ng m¹i:V¨n minh - HiÖn ®¹i §¹t hiÖu qu¶. §éi ngò c¸n bé c«ng nh©n vien cña cöa hµng lu«n lu«n doµn kÕt ®ång
lßng chung søc vît qua mäi khã kh¨n ®Ó phôc vô chiÕn ®Êu ,phôc vô s¶n xuÊt,®Èy
m¹nh kinh doanh vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.Sau mét thêi gian dµi ho¹t ®éng trong
ngµnh th¬ng m¹i,®¬n vÞ ®· ®îc tÆng nhiÌu b»ng khen,giÊy khen cña thµnh phè,cña
ngµnh.Cho tíi ngµy nay,cöa hµng ®· cã gÇn 80 CBCNV trong ®ã gåm 12 ng êi cã tr×nh
®é ®¹i häc,46 ngêi tr×nh ®é trung cÊp
Cöa hµng hiÖn cã 3 ®iÓm b¸n hµng:
19-21 phè §inh Tiªn Hoµng
7
104 phè Hµng Gai
15 phè Trµng TiÒn
2)-VÞ trÝ ,chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña cöa hµng
2.1- VÞ trÝ
Cöa hµng b¸ch ho¸ Bê Hå lµ diÓm b¸n hµng chÝnh vµ cã quy m« lín nhÊt cña
C«ng ty B¸ch ho¸ Hµ néi.Ngµnh hµng ë ®©y ®a d¹ng ,phong phó(®å tiªu dïng,may
mÆc,mü phÈm ,®iÖn tö ....)
Cöa hµng cã vÞ trÝ rÊt thuËn lîi,n»m ë trung t©m thñ ®«-n¬i diÔn ra rÊt nhiÒu ho¹t
®éng bu«n b¸n sÇm uÊt.Cöa hµng n»m th«ng suèt trªn hai mÆt phè lín(§inh Tiªn
Hoµng + CÇu Gç ) Víi diÖn tÝch lín,mÆt tiÒn réng nªn dÔ thu hót nhiÒu kh¸ch hµng.
2.2-Chøc n¨ng
* Tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh nghiÖp vô,kü thuËt kinh doanh th¬ng m¹i,bao gåm:
+ Tæ chøc nghiªn cøu thÞ trêng
+ Tæ chøc khai th¸c vµ nhËp hµng
+ Tæ chøc dù tr÷ b¶o qu¶n hµng ho¸
+ Tæ chøc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o giíi thiÖu hµng
+ Tæ chøc b¸n hµng vµ phôc vô kh¸ch hµng
* Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh doanh bao gåm:
+ Qu¶n lý kÕ ho¹ch lu chuyÓn hµng ho¸
+ Qu¶n lý viÖc sö dông nguån vèn kinh doanhcña ®¬n vÞ
+ Qu¶n lý sö dông lao ®éng
+ Qu¶n lý c¬ së vËt chÊt kü thuËt
+ Qu¶n lý vÒ kinh tÕ c¸c nghiÖp vô kinh doanh
2.3-NhiÖm vô
+ Thùc hiÖn theo môc ®Ých thµnh lËp doanh nghiÖp vµ ho¹t ®éng ®óng danh môc ,mÆt
hµng ®· ®¨ng ký.
+ Thùc hiÖn kinh doanh cã l·i,®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng
8
+ Thùc hiÖn nghÜa vô nép ng©n s¸chvíi nhµ n íc vµ chÊp hµnh mäi chñ tr ¬ng,®êng
lèi,chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña nhµ níc.
+ B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®îc giao
+ Tæ chøc qu¶n lý sö dông tèt lao ®éng trong ®¬n vÞ
3)-Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña cöa hµng:
* ThuËn lîi:
+ Sè lîng CBCNV lín,mçi ngêi gi÷ mét chøc vôvÞ trÝ nhÊt ®Þnh vµ ®¶m b¶o tèt
nhiÖm vô cña riªng m×nh.
+ Cöa hµng n»m ë trung t©m thñ ®«.§©y lµ khu vùc cã d©n c cao vµ lîng kh¸ch
du lÞch nhiÒu.
+ MÆt hµng kinh doanh rÊt phong phó ®a d¹ng
+ Lµ mét ®¬n vÞ nhµ níc víi bÒ dµy truyÒn thèng 47 n¨m,cöa hµng rÊt cã uy tÝn
víi b¹n hµng,kh¸ch hµng gÇn xa
* Khã kh¨n:
+ ChÞu ¶nh hëng nÆng nÒ cña c¬ chÕ bao cÊp nªn tr×nh ®é cña mét bé phËn
CBCNV cßn h¹n chÕ ,cha thÓ thay ®æi hoµn toµn ®Ó kÞp thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ truêng
+ Lao ®éng chñ yÕu lµ lao ®éng thñ c«ng,cha ®ùoc ®au t c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ
hiÖn ®¹i nh»m phôc vô b¸n hµng,nhËp hµng vµ qu¶n lý ==> n¨ng suÊt lao ®éng ,hiÖu
qu¶ kinh doanh cßn thÊp.
4)-Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña cöa hµng:
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cöa hµng
Ban phô tr¸ch cöa hµng
Phßng KÕ To¸n
Tæ B¸n Hµng
Tæ Kho
*)VÞ trÝ chøc n¨ng cña tõng bé phËn:
9
Tæ B¶o VÖ
+ Ban phô tr¸ch cöa hµng: lµ nhãm ngêi cã vÞ trÝ cao nhÊt trongbé m¸y qu¶n lý cöa
hµng .ban phô tr¸ch gåm cã trëng cöa hµng,phã cöa hµng.
Trëng cöa hµng :lµ nguêi cã quyÒn quyÕt ®Þnh chung,chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vÒ mäi
ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ,phô tr¸ch c«ng t¸c tµi chÝnh, nh©n sù giao dÞch ký kÕt hîp
®ång,lµ ngêi quyÕt ®Þnh ph¬ng ¸n kinh doanh cña ®¬n vÞ
Phã cöa hµng: lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm triÓn khai c«ng viÖc thùc hiÖn ph ¬ng ¸n
kinh doanh cña ®¬n vÞ,nghiªn cøu thÞ trêng,nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng ®Ó n¾m ®îc sù
biÕn ®éng vÒ cung cÇu,tõ ®ã ®a ra ý kiÕn ®Ì xuÊt víi trëng cöa hµng
+ Phßng kÕ to¸n :chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng kÕ to¸n ,qu¶n lý tµi chÝnh
thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n,theo dâi t×nh h×nh sö dông vèn,t×nh h×nh thu chi vµ
tÝnh to¸n kÕt qu¶ kinh doanh....®ång thêi cung cÊp ®Çy ®ñ chÝnh x¸c kÞp thêi nh÷ng
th«ng tin sè liÖu,kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng
kinh doanh cña ban phô tr¸ch cöa hµng
+ Tæ b¸n hµng: thùc hiÖn thao t¸c b¸n hµng vµ phôc vô kh¸ch hµng,®ång thêi th«ng
b¸o kÕt qu¶ vµ göi nh÷ng chøng tõ,tiÒn l¬ng cung cÊp cho phßng kÕ to¸n
+ Tæ kho : Tæ chøc khai th¸c nguån hµng vµ cung øng kÞp thêi ®Çy ®ñ cho tæ b¸n hµng
+ Tæ b¶o vÖ: Cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ hµng ho¸ ,tµi s¶n cña ®¬n vÞ,gi÷ g×n an ninh trËt tù
trong vµ xung quanh khu vùc cöa hµng,kiÓm tra ®«n ®èc nh¾c nhë mäi ng êi thùc hiÖn
néi quy cña ®¬n vÞ ®· ®Ò ra.
5)-C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh
B¶ng 1 :Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh cña ®¬n vÞ
1
2
3
4
5
ChØ tiªu
Doanh thu
Chi phÝ
Nép ng©n s¸ch
Lîi nhuËn
Thu nhËp b×nh qu©n
§¬n vÞ :VN§
N¨m 2000
N¨m 2001
Sè tiÒn
6.732.541.906
6.658.284.510
166.732.553
74.257.396
826.750
11.197.476.940
11.084.638.106
306.564.259
112.838.834
1.003.000
4.464.935.034
4.426.353.596
139.831.706
38.581.438
176.250
10
%
66,32
66,48
83,86
51,96
21,32
NhËn xÐt: Nh×n vµo biÓu thèng kª c¸c chØ tiªu cña cöa hµng trong 2 n¨m gÇn ®©y
ta thÊy tæng doanh thu cña cöa hµng n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng 66,32 % øng víi
sè tiÒn t¨ng 4.464.935.034 ®ång.Tríc t×nh h×nh chi phÝ t¨ng 66,48%(chñ yÕu lµ do
ph©n bæ chi phÝ söa ch÷a-v× cöa hµng míi ® îc c¶i t¹o vµ n©ng cÊp) øng víi sè tiÒn lµ
4.426.353.596 ®ång,v× thÕ kho¶n nép ng©n s¸ch t¨ng 83,86% øng víi sè tiÒn lµ
139.831.706 ®ång.XuÊt ph¸t tõ doanh thu t¨ng nªn lîi nhuËn còng t¨ng 51,96% øng
víi sè tiÒn lµ 38.581.438 ®ång kÌm theo ®ã thu nhËp cña mçi ng êi b×nh qu©n t¨ng
176.250 ®ång/th¸ng. Qua ®ã chøng tá viÖc ®Çu t söa ch÷a cöa hµng ®· ®¹t kÕt qu¶ tèt.
Doanh nghiÖp cÇn duy tr× xu híng nµy.
II)- §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cöa hµng
1)-Bé m¸y kÕ to¸n cöa hµng
KÕ to¸n trëng
(Trëng phßng kÕ to¸n) ®¬n vÞ
KÕ
To¸n
C«ng
Nî
KÕ
To¸n
Tæng
Hîp
KÕ
To¸n
TSC§
CP
KÕ To¸n
Chi TiÕt
(kho,quÇy)
KÕ To¸n
TiÒn l¬ng
BHXH
Thñ
Quü
Bé m¸y kÕ to¸n cña cöa hµng ®ùoc chia theo m« h×nh tËp trung
Chøc n¨ng cña tõng bé phËn
+KÕ to¸n trëng: lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ.x©y
dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh cña ®¬n vÞ,tæng hîp sè liÖu vµ lËp cac b¸o c¸o kÕ to¸n ®Þnh
k×,kiÓm tra viÖc thùc hiÖn nhiÑm vô cña c¸c kiÓm to¸n viªn.
11
+KÕ to¸n viªn: chÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi,qu¶n lÝ c¸c phÇn viÖc ®îc ph©n c«ng
nh:c«ng nî,chi phÝ,kho ,quÇy,quü tiÒn l¬ng,BHXH...theo ®óng chÕ ®é tµi chÝnh ban
hµnh
+Thñ quü: chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp vÒ c¸c kho¶n thu chi tiÒn cña ®¬n vÞ
2) H×nh thøc kÕ to¸n cöa hµng
HiÖn nay chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp cã 4 h×nh thøc sæ ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp
vô kÕ to¸n cña ®¬n vÞ,bao gåm
+ H×nh thøc nhËt kÝ sæ c¸i
+ H×nh thøc nhËt kÝ chung
+ H×nh thøc nhËt kÝ chøng tõ ghi sæ
+ H×nh thøc nhËt kÝ chøng tõ
Lùa chän h×nh thøc kÕ to¸n phï hîp sö dông trong c«ng t¸c kÕ to¸n sÏ ph¸t huy
®Çy ®ñ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh,thóc ®Èy ®¬n vÞ ph¸t triÓn.ChÝnh v× vËy,xuÊt
ph¸t tõ ®Æc ®iÓm lµ lîng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nhiÒu,cöa hµng ¸p dông h×nh thøc
nhËt kÝ chøng tõ.§Ó phï hîp vµ cã ®iÒu kiÖn ®i s©u vµo h×nh thøc nhËt kÝ chøng tõ mµ
doanh nghiÖp n¬i em thùc tËp ®ang sö dông sau ®©y em xin tr×nh bµy vÒ h×nh thøc sæ
nhËt ký chøng tõ b»ng s¬ ®å:
Sæ quÜ
Chøng tõ gèc vµ
c¸c b¶ng ph©n bæ
B¶ng Kª
NhËt kÝ chøng tõ
Sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n
chi tiÕt
Sæ c¸i
B¸o c¸o tµi chÝnh
12
B¶ng chi tiÕt
sè ph¸t sinh
Ghi chó:
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
Quan hÖ ®èi chiÕu
+ Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho cña cöa hµng lµ kª khai thêng xuyªn
+ §¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
+ Tr×nh tù h¹ch to¸n:
* Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc ®· ® îc kiÓm tra ghi vµo c¸c nhËt kÝ
chøng tõ,b¶ng kª, sæ chi tiÕt liªn quan,
* §èi víi nh÷ng nhËt kÝ chøng tõ ®îc ghi vµo b¶ng kª vµ sæ chi tiÕt liªn quan,cuèi
th¸ng céng b¶ng kª,sæ chi tiÕt råi lÊy sè tæng céng ®ã ghi vµo nhËt kÝ chøng tõ
* Cuèi th¸ng céng c¸c nhËt kÝ chøng tõ,b¶ng kª,sæ chi tiÕt,kiÓm tra ®èi chiÕu c¸c
sè liÖu liªn quan
* LÊy sè liÖu tæng cña nhËt kÝ chøng tõ ghi vµo sæ c¸i (theo tµi kho¶n liªn quan)
* C¨n cø sè liÖu ë sæ c¸i,nhËt kÝ chøng tõ,b¶ng kª,b¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh ®Ó lËp
b¸o c¸o tµi chÝnh
13
PhÇn III
Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc vµ kÕ to¸n
t¹i cöa hµng b¸ch ho¸ Bê Hå
I)-T×nh h×nh tæ chøc vµ c«ng t¸c tµi chÝnh t¹i Cöa hµng B¸ch ho¸ Bê Hå
1-Ph©n cÊp tæ chøc
Cöa hµng trëng
Trëng phßng KÕ To¸n
KÕ to¸n
hµng ho¸
& tiªu thô
KÕ to¸n
TSC§ &
chi phÝ
KÕ to¸n
tæng hîp
KÕ to¸n
c«ng nî
KÕ to¸n
tiÒn l¬ng
BHXH
Thñ QuÜ
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y tµi chÝnh t¹i cöa hµng
Néi dung cña s¬ ®å trªn cho thÊy:phßng kÕ to¸n tham m u cho cöa hµng trëng vÒ
lÜnh vùc qu¶n lý tµi chÝnh,chÞu tr¸ch nhiÖm thiÕt lËp thu chi tµi chÝnh ®¶m bá c©n ®èi
tµi chÝnh phôc vô cho kinh doanh cña cöa hµng.§ång thêi ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n ®Çy
®ñ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong k×,t×m ra biÖn ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ ®ång vèn cña
cöa hµng.
b-C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh cña ®¬n vÞ
Tuy r»ng Cöa hµng B¸ch ho¸ Bê Hå trùc thuéc C«ng ty B¸ch ho¸ Hµ néi nh ng
l¹i tæ chøc h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp.Do vËy c¸c kÕ ho¹ch ®Òu do cöa hµng thùc
hiÖn,cô thÓ lµ phßng KÕ to¸n -Tµi vô sÏ lËp ra c¸c kÕ ho¹ch vÒ tµi chÝnh nh nguån vèn
®îc sö dông ®Ó lµm nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ g×,chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh cña cöa
14
hµng trong n¨m ,trong quÝ ,trong th¸ng lµ bao nhiªu,ph©n bæ nh thÕ nµo,nguån vèn nµy
sö dông ph¶i ®¹t ®îc môc tiªu g×.C¸c kÕ ho¹ch nµy sÏ ®îc cô thÓ theo n¨m ,quý ,th¸ng.
Nh vËy viÖc kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh ë ®¬n vÞ lµ do phßng Tµi vô lËp vµ göi cho
c¸c phßng,quÇy hµng thùc hiÖn.
2-Ph©n tÝch ho¹t ®éng kÕ to¸n
2.1-Tµi s¶n vµ nguån vèn
a)-Tµi s¶n
Tµi s¶n trong ®¬n vÞ ®îc chia thµnh hai lo¹i :
+ Tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n
+ Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n
* Tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n:
Tµi s¶n lu ®éng lµ tÊt c¶ c¸c tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp cã thêi
gian sö dông thu håi lu©n chuyÓn trong mét chu k× kinh doanh hoÆc trong mét n¨m
+KÕt cÊu tµi s¶n lu ®éng
- Vèn b»ng tiÒn:TiÒn mÆt tån quÜ,tiÒn göi ng©n hµng,tiÒn ®ang chuyÓn,tiÒn b¸n
hµng cha nép.
- Nguyªn vËt liÖu
- C«ng cô dông cô
- Hµng ho¸
- Chi phÝ tr¶ tríc
- C¸c kho¶n ph¶i thu
- Tµi s¶n thÕ chÊp,kÝ cîc, kÝ quÜ
- C¸c kho¶n t¹m øng
*Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng t liÑu lao ®éng cã gi¸ trÞ lín h¬n 5 triÖu ®ång vµ cã thêi
gian sö dông trªn 1 n¨m(qui ®Þnh cña Bé tµi chÝnh )
b)-Nguån Vèn
Nguån vèn cña ®¬n vÞ bao gåm hai nguån:
15
+Nî ph¶i tr¶
+Nguån vèn chñ së h÷u.
* Nî ph¶i tr¶: c¸c chØ tiªu lo¹i nµy ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nî ng¾n h¹nvµ mét sè kho¶n nî
kh¸c mµ doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm ph¶i thanh to¸n,thÓ hiÖn møc ®é phô thuéc cña
doanh nghiÖp vµo nguån vèn h×nh thµnh tµi s¶n.
* Nguån vèn chñ së h÷u:Ph¶n ¸nh nguån vèn c¸c quÜ cña doanh nghiÖp vµ nguån kinh
phÝ (nÕu cã) thÓ hiÖn møc ®é ®éc lËp tù chñ vÒ viÖc sö dông c¸c lo¹i nguån vèn cña
doanh nghiÖp
§Ó ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n vµ nguån vèn ta lËp biÓu sau:
Sè ®Çu n¨m 2001
ChØ tiªu
I/TSL§& §TNH
II/TSC§&§TDH
Tæng tµi s¶n
III/ Nî ph¶i tr¶
IV/ NVCSH
Tæng nguån vèn
Sè cuèi k×
So s¸nh
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
1232565840
0
1232565840
820235990
521101888
1341337878
100
0
100
61,15
38,85
100
1799252683
334066750
2133319433
1147424000
913721237
2061145237
84,34
15,66
100
55,67
44,33
100
Sè tiÒn
566686843
334066750
900753593
527188010
292619349
819807359
TØ lÖ
TØ träng
%
%
45,98
-15,66
15,66
0
-5,48
5,48
0
73,08
64,27
56,15
61,12
Ph©n tÝch chung :
C¨n cø vµo b¶ng ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n vµ nguån vèn ®Çu n¨m vµ cuèi n¨m
2001 ta thÊy nh×n chung tæng tµi s¶n vµ tæng nguån vèn ph¸t triÓn theo xu h íng tèt,phï
hîp víi cöa hµng
Ph©n tÝch tæng tµi s¶n:
Tû suÊt ®Çu t = x 100
§Çu n¨m 2001 = x 100 = 100%
Cuèi kú = x 100 = 84,34%
Víi kÕt qu¶ trªn ta thÊy tØ suÊt ®Çu t vµo tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n lµ
rÊt cao(§Çu n¨m +Cuèi k×) §iÒu ®ã lµ tÊt yÕuvµ hoµn toµn phï hîp víi chøc n¨ng vµ
nhiÖm vô cña mét doanh nghiÖp thu¬ng m¹i.Nãi chung TSL§ & §TNH ®· t¨ng
45,98% øng víi 566.686.843 ®ång,cßn TSL§ & §TNH chiÕm tû träng nhá(§µu n¨m
0%,cuèi k× 15,66%) t¨ng 15,66% øng víi sè tiÒn lµ 334.066.750 ®ång.Tãm l¹i tæng tµi
16
s¶n cña cöa hµng n¨m 200 t¨ng 900.753.593 ®ång øng víi tû lÖ 73,08% chøng tá qui
m« vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
* Ph©n tÝch tæng nguån vèn:
Tû suÊt tµi trî =
Vèn chñ së hu
x100
∑ Nguån vèn
§ Çu n¨m 2001 =
Cuèi kú =
521.101.88 8
x100 = 38,85%
1.341.337.878
913.721.237
x100 = 44,33%
2.061.145.237
C¨n cø vµo chØ tiªu ®îc tÝnh ë trªn ta thÊy nguån vèn chñ së h÷u cuèi k× t¨ng h¬n
®Çu n¨m lµ 292.619.349 ®ång t¬ng øng víi tØ lÖ 56,15 %.§iÒu nµy chøng tá kh¶ n¨ng
tù chñ tµi chÝnh cña cöa hµng ngµy cµng t¨ng.§ång thêi, tØ träng nguån vèn chñ së h÷u
cuèi k× nªn t×nh h×nh tµi chÝnh cña cöa hµng cã xu híng n©ng cao,cã ®ñ søc ,®ñ
vèn,chñ ®éng vµ kh¶ quan trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ho¹t ®éng kinh doanh .§©y lµ kÕt
qu¶ tèt,lµ ®iÒu ®¸ng mõng cña cöa hµng.
Nî ph¶ i tr¶
x 100
∑ Nguån vèn
320.235.990
§ Çu n¨m 2001 =
x 100 = 61,15%
1.341.337.878
1.147.424.000
Cuèi kú =
x 100 = 55,67%
2.061.145.237
HÖ sè nî =
T×nh tr¹ng c«ng nî ®îc ph¶n ¸nh b»ng hÖ sè nî.T×nh tr¹ng c«ng nî cuèi k× so
víi ®Çu n¨m 2001 gi¶m 5,48% øng víi sè tiÒn lµ 527.188.010 ®ång. §iÒu nµy chøng
minh ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i cña cöa hµng lµ hoµn toµn hîp lý vÒ kh¶ n¨ng tù
hñ cña cöa hµng t¨ng lªn. Khi t×nh h×nh c«ng nî gi¶m xuèng th× sÏ lµm cho kh¶ n¨ng
vay nî dÔ dµng h¬n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh doanh cña cöa hµng
Qua nghiªn cøu vµ biÓu sè liÖu ta thÊy nguån vèn cña cöa hµng n¨m 2001 t¨ng
®¸ng kÓ so víi n¨m 2000 (61,12%) Cã thÓ nhËn thÊy nguån vèn kinh doanh cña cöa
hµng ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau,trong ®ã cã nguån vèn do nhµ n íc
17
cÊp. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cöa hµng ®· tù bæ sung vµ ®Õn nay nguån vèn ®ã chiÕm
mét tØ träng t¬ng ®èi lín trong nguån vèn kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã,cöa hµng còng cßn
cã nh÷ng nguån vèn bæ sung nh nguån vèn tÝn dông, cöa hµng vay c¸c ng©n hµng,c¸c
tæ chøc tÝn dông ®Ó kinh doanh. Nguån vèn nµy kh¸ quan träng v× nã gãp phÇn cho cöa
hµng ®¸p øng ngay c¸c nhu cÇu vÒ vèn phôc vô cho c¸c th ¬ng vô kinh doanh. Bªn c¹nh
®ã cã mét nguån vèn kh¸c lµ nguån vèn do chiÕm dông cña c¸c tæ chøc,c¸c ®¬n vÞ
kh¸c. Lo¹i vèn nµy kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña cöa hµng nh ng cöa hµng l¹i ®îc sö
dông. Nguån vèn nµy cµng nhiÒu th× cµng tèt. Trªn thÞ trêng muèn cã ®îc nguån vèn
chiÕm dông nµy rÊt khã kh¨n.
18
2.2 Kh¶o s¸t t×nh h×nh kinh tÕ cña cöa hµng
a)- Chi phÝ kinh doanh
C¸c chØ tiªu
1. Doanh thu
2. Chi phÝ
3.TS CP KD
4.Møc ®é ↑↓TS CP KD
5.Tèc ®é↑↓ TS CP KD
6.ST TK hoÆc VC
KÝ
hiÖu
M
F
F’
∆ F’
δ
§¬n
vÞ
%
%
%
So s¸nh
N¨m 2000
N¨m 2001
6.732.541.906
6.658.284.510
98,89
11.197.476.940
10.084.638.106
90,06
Sè tiÒn
4.464.935.034
4.426.353.596
-8,8
-996.575.448
STK
19
TØ lÖ
%
66,32
66,48
-8,9
-8,8
-8,9
¸p dông c¸c c«ng thøc:
F' =
F
6.658.284.510
x100 ⇒ F'2000 =
x100 = 98,89%
M
6.732.541.906
11.084.638.106
F'2001 =
x100 = 90,06%
11.197.476.940
∆ F’ = F’2001 - F’ 2000 = 90,06 - 98,89 = -8,8 %
δ =
ΔF' '
− 8,8
x 100 =
x 100 = −8,9%
F'2000
98,89
STK = M2001x ∆ F’ = 11.197.476.940 x (-8,9)% = -996.575.448
®
NhËn xÐt : Qua biÓu trªn ta thÊy t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ,doanh thu chi phÝ
cña doanh nghiÖp lµ hîp lý v× doanh nghiÖp ®¶m b¶o tØ lÖ t¨ng cña doanh thu
2001/2000 lµ 66,48 % nªn tØ suÊt chi phÝ kinh doanh gi¶m 8,8 % víi tèc ®ä gi¶m lµ 8,9
% doanh nghiÖp ®· tiÕt kiÖm ®îc 996.575.448 ®ång.§iÒu nµy chøng tá r»ng doanh
nghiÖp cã nh÷ng biÖn ph¸p hîp lý ®Ó t¨ng doanh thu,gi¶m chi phÝ.
b)-NghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ níc:
BiÓu thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ níc
§¬n vÞ tÝnh VN§
ChØ tiªu
1.ThuÕ GTGT ph¶i nép
2.ThuÕ m«n bµi
3.TiÒn thu sö dông vèn
4.ThuÕ ®Êt
5.ThuÕ thu nhËp
Tæng céng
N¨m 2000
145.232.165
1.200.000
2.546.432
4.523.500
13.230.456
166.732.553
N¨m 2001
259.117.259
1.200.000
5.723.500
4.523.500
36.000.000
306.564.259
Nh×n nhËn qua h¬n 1 n¨m ho¹t ®éng vµ víi sè liÖu vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa
vô víi nhµ níc cña cöa hµng ta thÊy hµng n¨m sè tiÒn cöa hµng ®ãng gãp cho NSNN lµ
20
- Xem thêm -