Tài liệu Hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ở nước cộng hòa dân chủ nhân dân lào tom tat luan an tv

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI XAYKHAM VANNAXAY HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ DOANH NGHIỆP Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CHUYÊN NGÀNH : LUẬT KINH TẾ MÃ SỐ : 9380107 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - NĂM 2018 Công trình được hoàn thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. TRẦN NGỌC DŨNG 2. PGS.TS. NGUYỄN THỊ VÂN ANH Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Như Phát Phản biện 2: PGS.TS. Dương Đăng Huệ Phản biện 3: TS. Nguyễn Văn Cương Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường Họp tại Trường Đại học Luật Hà Nội Vào hồi...... giờ....... ngày...... tháng...... năm 20..... Có thể tìm hiểu luận án tại: 1/ Thư viện Quốc gia 2/ Thư viện Trường Đại học Luật Hà Nội 1 LỜI NÓI ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong công cuộc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xác định rằng, việc công nhận, bảo hộ chế độ đa sở hữu và phát triển các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế là nhân tố quan trọng, những năm gần đây Nhà nước Lào rất quan tâm xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp. Những vấn đề pháp lý về thành lập, tổ chức, quản lý, tổ chức lại doanh nghiệp được quy định trong nhiều văn bản khác nhau, đặc biệt được quy định trong Luật Doanh nghiệp (2013). Tuy vậy, các văn bản pháp luật này, bên cạnh những thành công nhất định, còn bộc lộ nhiều nhược điểm, bất cập cả về nội dung pháp lý và kỹ thuật lập pháp, là nguyên nhân không nhỏ dẫn đến việc kìm hãm sự phát triển sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, tạo ra sự phân bổ các nguồn lực không hợp lý, tác động tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh và tính công bằng trong môi trường kinh doanh. Tình hình trên đặt ra nhiều vấn đề cần phải được giải quyết, trong đó, một yêu cầu cấp thiết là phải nghiên cứu một cách kỹ lưỡng các vấn đề pháp luật thành lập, tổ chức - quản lý, tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp và đề xuất phương hướng và các giải pháp cụ thể nhằm tiếp tục hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào trong tương lai. Đồng thời, nhận thức rằng, trong xu thế toàn cầu hoá hiện nay, việc học tập kinh nghiệm của các nước để hoàn thiện pháp luật doanh nghiệp Lào đang trở thành một trong những phương thức hữu hiệu, không những có thể bảo đảm sự điều chỉnh pháp luật hiệu quả đối với hoạt động của các doanh nghiệp mà còn giúp tạo sự hài hoà của pháp luật quốc gia với các nước. Do vậy, nghiên cứu sinh đã chọn vấn đề “Hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” làm đề tài luận án tiến sĩ luật học của mình. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng của việc nghiên cứu đề tài là những vấn đề lý luận về doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp; Hệ thống các quy định trong pháp luật hiện hành của Lào về doanh nghiệp và thực tiễn thi hành pháp luật về doanh nghiệp của Lào ở các khía cạnh: thành lập, tổ chức - quản lý, tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp. 2.2. Phạm vi nghiên cứu - Đề tài có phạm vi khá rộng, bao trùm lên nhiều chuyên ngành khác nhau của lĩnh vực luật kinh tế như: luật doanh nghiệp, luật đầu tư, luật tài chính, luật chứng khoán, v.v... Tuy nhiên, trong phạm vi nghiên cứu của luận án này, chỉ tập trung 2 nghiên cứu các quy định về thành lập, tổ chức - quản lý, tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp trong LDN (2013) cùng các văn bản pháp luật hướng dẫn LDN (2013). - Về không gian, luận án tập trung nghiên cứu các quy định pháp luật về doanh nghiệp của Lào; nhưng, có phân tích, bình luận các quy định pháp luật của một số nước khác. Việc nghiên cứu quy định pháp luật về doanh nghiệp của một số nước khác chỉ nhằm rút ra một số bài học kinh nghiệm cho quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ở Lào. - Về thời gian, luận án tập trung nghiên cứu các quy định pháp luật hiện hành để đánh giá chính xác thực trạng pháp luật của Lào về doanh nghiệp từ năm 2013 đến nay. Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi của các kiến nghị, luận án cũng nghiên cứu quá trình vận động và phát triển của hệ thống pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ của việc nghiên cứu đề tài Mục tiêu của việc nghiên cứu đề tài là đưa ra phương hướng và các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về doanh nghiệp của nước CHDCND Lào. Để đạt được mục tiêu trên, tác giả luận án thực hiện các nhiệm vụ sau: - Luận án nghiên cứu một cách hệ có thống những vấn đề lý luận về doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp. - Luận án nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển, phân tích các yếu tố chi phối và xác định những nội dung cơ bản của pháp luật về doanh nghiệp của nước CHDCND Lào. - Luận án khảo cứu mô hình và quy định pháp luật một số quốc gia trên thế giới, từ đó có so sánh, đánh giá nhằm rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu cho quá trình xây dựng pháp luật về doanh nghiệp ở Lào. - Luận án nghiên cứu một cách có hệ thống pháp luật thực định của nước CHDCND Lào về doanh nghiệp trên các khía cạnh: thành lập, tổ chức - quản lý, tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp; chỉ ra những ưu điểm, thành công, cũng như những nhược điểm, bất cập của hệ thống pháp luật này và thực trạng thi hành các quy định về doanh nghiệp ở Lào. - Luận án đề xuất phương hướng và đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về doanh nghiệp của nước CHDCND Lào. 4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu đề tài Để nghiên cứu đề tài đã chọn, tác giả luận án sử dụng phương pháp luận biện chứng duy vật của Chủ nghĩa Mác - Lênin. Đây là phương pháp chủ đạo xuyên suốt 3 toàn bộ quá trình nghiên cứu của luận án, để đưa ra những nhận định, kết luận khoa học đảm bảo tính khách quan, chân thực. Từ phương pháp luận chung đó, tác giả luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể, phù hợp với từng nội dung nghiên cứu, như: phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, logic, lịch sử, so sánh, đối chiếu, v.v… nhằm làm sáng tỏ các vấn đề nghiên cứu. Trong đó: - Phương pháp phân tích, logic, tổng hợp được sử dụng trong toàn bộ nội dung của luận án; - Phương pháp lịch sử, đối chiếu được sử dụng trong nội dung nghiên cứu về lịch sử hình thành và phát triển của pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào qua các giai đoạn; - Phương pháp so sánh được sử dụng trong nội dung nghiên cứu mô hình và pháp luật về doanh nghiệp của một số quốc gia trên thế giới; - Phương pháp thống kê được sử dụng trong phần đánh giá thực trạng pháp luật về doanh nghiệp của Lào tại Chương 2 của luận án. Những phương pháp nghiên cứu hiện đại này bảo đảm độ tin cậy của những kết quả nghiên cứu của luận án. 5. Những đóng góp mới của luận án Kết quả luận án là sự kế thừa, chọn lọc và phát triển những vấn đề lý luâ ̣n về doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào. Luận án đóng góp một số thành tựu mới cho khoa học pháp lý như sau: Thứ nhất, luận án là công trình nghiên cứu tổng thể và toàn diện những vấn đề lý luận về doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp, thực trạng pháp luật về doanh nghiệp tại Lào. Thứ hai, luận án đã phân tích, lập luận về sự phát triển của pháp luật về doanh nghiệp của Lào, các yếu tố chi phối pháp luật về doanh nghiệp của Lào. Pháp luật về doanh nghiệp là một bộ phận của pháp luật về kinh doanh. Sự hình thành và phát triển của pháp luật về doanh nghiệp chịu sự chi phối sâu sắc bởi cơ sở kinh tế, trình độ phát triển của thị trường và các yếu tố khác của kiến trúc thượng tầng: chế độ chính trị, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán kinh doanh của Lào. Thứ ba, luận án nhận diện những quy định bất câ ̣p trong pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào trong giai đoạn hiện nay. Đây là cơ sở để đánh giá thực trạng pháp luật về doanh nghiệp của Lào hiê ̣n nay để từ đó nghiên cứu, xây dựng phương hướng và các giải pháp cụ thể, hợp lý nhằm hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào. 4 Thứ tư, luận án đưa ra phương hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về doanh nghiệp của CHDCND Lào. Phương hướng và những giải pháp được đề xuất có tính khả thi cao, góp phần vào việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào nói chung, các quy định trong LDN (2013) của Lào nói riêng. 6. Kết cấu của luận án Cấu trúc luận án gồm các phần: - Lời nói đầu. - Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài luận án. - Nội dung luận án được kết cấu gồm ba chương như sau: Chương 1. Những vấn đề lý luận về doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp. Chương 2. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành Luật doanh nghiệp ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Chương 3. Phương hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật doanh nghiệp ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. - Kết luận. - Danh mục các công trình đã công bố. - Danh mục tài liệu tham khảo. 5 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN Qua thời gian tìm hiểu về tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài, tác giả luận án thấy rằng, Đề tài “Hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” là đề tài chưa được nghiên cứu ở trình độ tiến sĩ luật học. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển hàng trăm năm trên thế giới cũng như ở Lào và Việt Nam, vấn đề hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp đã được nhiều nhà khoa học bàn luận đến, với những hình thức đa dạng, từ các giáo trình; sách tham khảo; một số đề tài khoa học; các luận án, luận văn; bài viết đăng trên các tạp chí khoa học và các hội thảo khoa học... Có thể chia các công trình nghiên cứu thành hai nhóm là các công trình khoa học tại Việt Nam và công trình khoa học ở nước ngoài (chủ yếu tại Lào). Trong đó: Thứ nhất, nghiên cứu về pháp luật doanh nghiệp không phải vấn đề mới ở Việt Nam. Các học giả Việt Nam đã nghiên cứu vấn đề hoàn thiện pháp luật doanh nghiệp một cách toàn diện, dưới nhiều khía cạnh khác nhau, với các hình thức đa dạng. Đây là nguồn tài liệu tham khảo quan trọng cho tác giả luận án. Thứ hai, ở các nước trên thế giới, nghiên cứu về pháp luật doanh nghiệp không phải vấn đề mới. Tuy nhiên, tại nước CHDCND Lào, cùng với lịch sử phát triển và hình thành của pháp luật về doanh nghiệp non trẻ, sự quan tâm của Nhà nước Lào đối với doanh nghiệp còn chưa đúng mức, đã dẫn đến việc pháp luật về doanh nghiệp còn chưa được quan tâm nghiên cứu ở Lào. Trong giai đoạn hiện nay chưa có các công trình nghiên cứu một cách toàn diện về pháp luật doanh nghiệp cũng như vấn đề hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp tại Lào. Các công trình là sách mới chỉ đề cập đến những vấn đề cơ bản của pháp luật về doanh nghiệp, còn các công trình là luận án, luận văn, báo, tạp chí lại nghiên cứu chuyên sâu về một số khía cạnh cụ thể của pháp luật về doanh nghiệp. 2. ĐÁNH GIÁ VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐÃ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN Tác giả luận án nhâ ̣n thấy: ở các mức độ khác nhau, các công trình khoa học trên đều có chứa đựng những kết quả nghiên cứu liên quan đến nội dung của đề tài luận án. 2.1. Về những vấn đề lý luận 2.1.1. Vấn đề khái niệm của doanh nghiệp Với tính chất là một thực thể kinh tế - xã hội, khái niệm doanh nghiệp là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học, trong đó có khoa học pháp lý. Xung 6 quanh khái niệm doanh nghiệp cho đến nay vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết triệt đề cả trên phương diện lý luận cũng như luật thực định. Pháp luật hiện hành ở Lào cũng đã đưa ra định nghĩa pháp lý về doanh nghiệp, theo đó, doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được ĐKKD theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh. Trong khi đó, các nhà nghiên cứu khoa học, dưới những góc độ tiếp cận khác nhau, lại đưa ra các quan điểm về khái niệm doanh nghiệp khác nhau. Như vậy, có thể thấy quan niệm về doanh nghiệp ở Lào hiện nay chưa có sự thống nhất. Đây là vấn đề còn bỏ ngỏ để tác giả luận án tiến hành nghiên cứu giải quyết. 2.1.2. Vấn đề các loại hình doanh nghiệp Việc xác định các loại hình doanh nghiệp nhằm các mục đích khác nhau và được dựa trên các tiêu chí khác nhau. Các công trình nghiên cứu về lý luận và thực tiễn doanh nghiệp ở Việt Nam và trên thế giới đã đưa ra các cách phân loại doanh nghiệp phổ biến. Tuy nhiên, ở nước CHDCND Lào, các nhà nghiên cứu lại chưa thực sự quan tâm và đi sâu vào vấn đề phân loại doanh nghiệp, do đó, chưa có những luận giải hợp lý để phục vụ cho việc hoàn thiện pháp luật hiện hành về doanh nghiệp. 2.1.3. Vấn đề pháp luật về doanh nghiệp - Trên bình diện nghiên cứu, pháp luật về doanh nghiệp là một nội dung rất cơ bản trong chương trình nghiên cứu và giảng dạy pháp luật, nhưng cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về bộ phận pháp luật này. Đây là một trong những nội dung mà luận án cần phải làm rõ. - Hệ thống pháp luật về doanh nghiệp là khái niệm chỉ toàn bộ các bộ phần cấu thành có mối quan hệ với nhau theo những nguyên tắc pháp lý nhất định, tạo nên chỉnh thể pháp luật về doanh nghiệp. Hệ thống pháp luật về doanh nghiệp cần được tiếp cận từ hai phương diện: hệ thống văn bản pháp luật về doanh nghiệp và hệ thống cấu trúc bên trong. Tuy nhiên, tất cả những vấn đề này đều chưa được các nhà nghiên cứu về pháp luật kinh tế của Lào đề cập đến. Đối với các công trình các nước khác (đặc biệt là Việt Nam) nếu áp dụng vào Lào thì phải cân nhắc, điều chỉnh như thế nào để phù hợp. Đây là những vấn đề lý luận quan trọng chưa được giải quyết tốt nên cơ sở lý luận của các công trình nghiên cứu về pháp luật doanh nghiệp ở Lào chưa thực sự thuyết phục. 2.2. Về thực trạng pháp luật về doanh nghiệp của Lào 2.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển pháp luật về doanh nghiệp ở Lào Ngay từ thời phong kiến, tại Lào đã hình thành những quy định điều chỉnh việc tổ chức và hoạt động doanh nghiệp. Trải qua những biến động của lịch sử, pháp luật về doanh nghiệp ở Lào đã có những thay đổi nhất định. Quá trình hình thành và phát triển 7 pháp luật doanh nghiệp có ảnh hưởng quan trọng đối với nội dung pháp luật về doanh nghiệp ở từng thời kỳ, nên hầu hết các luận án, luận văn và các công trình nghiên cứu về doanh nghiệp ở Lào đều có sự phân tích và tổng hợp về quá trình hình thành và phát triển của pháp luật về doanh nghiệp. Đây là cơ sở để rút ra những bài học kinh nghiệm phù hợp với thực tiễn để hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào trong thời gian tới. 2.2.2. Đánh giá thực trạng pháp luật doanh nghiệp Luật Doanh nghiệp (2013) của Lào mới có hiệu lực chưa lâu nên số lượng các công trình nghiên cứu và đánh giá thực trạng pháp luật về doanh nghiệp sau khi đạo luật này ra đời còn hạn chế. Có một số công trình đề cập đến vấn đề này, nhưng nhìn chung chỉ là ở mức sơ khảo và chủ yếu đánh giá các điểm mới của LDN (2013) so với LDN (2005) của Lào. Như vậy, các nội dung nghiên cứu, phân tích và đánh giá thực trạng LDN (2013) trong giai đoạn hiện nay, những thành tựu đã đạt được, những hạn chế, bất cập còn tồn tại và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập này là vấn đề còn bỏ ngỏ mà tác giả luâ ̣n án cần phải giải quyết. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu kinh nghiệm pháp luật về doanh nghiệp của một số nước để rút ra được những bài học kinh nghiệm cho việc hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào cũng là vấn đề quan trọng mà luận án này cần nghiên cứu. 2.3. Về phương hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Phương hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp đã và đang được Việt Nam và các nước quan tâm nghiên cứu. Tại Việt Nam đã có các công trình nghiên cứu nghiên cứu chuyên sâu và đưa ra nhiều giải pháp mang tính khả thi để hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay. Trong khi đó, tại nước CHDCND Lào hiện nay chưa có công trình nghiên cứu chuyên sâu đưa ra các giải pháp hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp. Chính vì vậy, trên cơ sở nghiên cứu các công trình khoa học của Việt Nam, tác giả luận án sẽ đúc rút ra những bài học kinh nghiệm cho Lào vận dụng. 3. NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN GIẢI QUYẾT TRONG LUẬN ÁN 3.1. Về vấn đề lý luận Nhiê ̣m vụ của luâ ̣n án là kế thừa, chọn lọc và phát triển những vấn đề lý luâ ̣n, tiếp thu các ý kiến tranh luâ ̣n của các nhà nghiên cứu về những quy định bất câ ̣p trong pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào trong giai đoạn hiện nay . Những nghiên cứu về lý luận pháp luật doanh nghiệp, cũng như quá trình hình thành và phát triển doanh nghiệp tại Lào qua các thời kỳ lịch sử là cơ sở để đánh giá thực trạng của 8 pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào, từ đó nghiên cứu, xây dựng nên những nguyên tắc, giải pháp hoàn thiện hợp lý. 3.1.1. Các vấn đề lý luâ ̣n về doanh nghiệp Theo pháp luật hiện hành ở Lào, khái niệm doanh nghiệp không đồng nghĩa với khái niệm chủ thể kinh doanh. Sự hình thành các doanh nghiệp bắt nguồn từ việc thực hiện quyền tự do kinh doanh, tự do hợp đồng của các nhà đầu tư. Xét cho cùng, pháp luật không tạo ra các hình thức doanh nghiệp; vai trò cơ bản của pháp luật là ghi nhận và đảm bảo các điều kiện pháp lý cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Trên cơ sở kế thừa các công trình đi trước, tác giả luận án sẽ tập trung làm rõ các vấn đề sau: Khái niệm và đặc điểm của doanh nghiệp; Các loại hình doanh nghiệp; Vai trò của doanh nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. 3.1.2. Những vấn đề lý luận của pháp luật về doanh nghiệp Pháp luật về doanh nghiệp là một bộ phận của pháp luật kinh doanh, quy định các việc tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp. Để làm rõ các vấn đề lý luận về pháp luật doanh nghiệp, tác giả luận án sẽ giải quyết các vấn đề sau: - Khái niệm và đặc trưng của pháp luật về doanh nghiệp. - Khái quát cấu trúc hệ thống pháp luật về doanh nghiệp. - Vai trò của pháp luật về doanh nghiệp. - Các yếu tố tác động đến quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp. - Pháp luật về doanh nghiệp của một số nước (Singapore, Thái Lan, Việt Nam) và bài học kinh nghiệm cho CHDCND Lào. 3.2. Về thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành pháp luật về doanh nghiệp của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Tác giả luâ ̣n án khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào trong giai đoạn hiện nay, có sự so sánh với pháp luật thời kỳ trước. Theo đó, các vấn đề được nghiên cứu là: - Quá trình hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật về doanh nghiệp của CHDCND Lào. Trong đó, tác giả chia quá trình hình thành và phát triển của pháp luật về doanh nghiệp ở CHDCND Lào thành 4 giai đoạn, tương ứng với từng thời kỳ phát triển của kinh tế - xã hội Lào. - Thực trạng các quy định pháp luật về doanh nghiệp của CHDCND Lào ở các khía cạnh: các loại hình doanh nghiệp; quyền thành lập, góp vốn vào doanh nghiệp; hồ sơ và thủ tục thành lập doanh nghiệp; quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp; tổ chức, quản lý nội bộ các doanh nghiệp; tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp. - Thực tiễn thi hành pháp luật về doanh nghiệp của nước CHDCND Lào 9 3.3. Về vấn đề hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ởg nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Trên cơ sở nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn về doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp có thể thấy pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải được hoàn thiện, nhằm đáp ứng kịp thời những đòi hỏi của thực tiễn tổ chức hoạt động kinh doanh, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Để thực hiện được việc này cần tham khảo những nội dung kiến nghị trong các công trình nghiên cứu của Việt Nam và các nước có thể vận dụng cho Lào, cũng như các giải pháp trong các công trình khoa học của Lào vẫn còn phù hợp với tình hình hiện nay. Luâ ̣n án xây dựng phương hướng hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp. Trên cơ sở phương hướng hoàn thiện pháp luật đã được nêu, tác giả luận án trình bày các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào. Cùng với đó, tác giả luận án cũng xây dựng và đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm thực thi có hiệu quả LDN (2013) trong thực tiễn. 3.4. Cơ sởg lý thuyết và câu hỏi nghiên cứu Luận án phải giải quyết các câu hỏi chính sau: Câu hỏi 1: Doanh nghiệp là gì? Hệ thống các loại hình doanh nghiệp theo pháp luật nước CHDCND Lào? Câu hỏi 2: Hệ thống pháp luật nước CHDCND Lào đã trải qua mấy giai đoạn? Đặc điểm của mỗi giai đoạn? Câu hỏi 3: Cấu trúc hình thức và nội dung pháp luật doanh nghiệp nước CHDCND Lào hiện nay? Câu hỏi 4: Tình hình thực thi LDN (2013) của Lào? Câu hỏi 5: Những giải pháp cần phải thực hiện để hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về doanh nghiệp ở nước CHDCND Lào? 10 Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ DOANH NGHIỆP VÀ PHÁP LUẬT VỀ DOANH NGHIỆP Chương 1, tác giả luận án tập trung nghiên cứu những nội dung chính sau đây: 1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ DOANH NGHIỆP 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của doanh nghiệp 1.1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp Hiện nay, trong điều kiện nước CHDCND Lào đang tiến vào thời kỳ hội nhập, với ý nghĩa tạo tiền đề lý luận cho việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp, quan điểm về doanh nghiệp cần được tiếp cận phù hợp với xu hướng phổ biến, đáp ứng đòi hỏi của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trên cơ sở xem xét khái niệm doanh nghiệp từ hai góc độ: kinh tế - xã hội và pháp lý, gắn với những yếu tố của nền kinh tế thị trường, có thể thấy rằng: thuật ngữ “doanh nghiệp” được dùng để chỉ một chủ thể kinh doanh độc lập, được thành lập và hoạt động dưới nhiều mô hình cụ thể với những tên gọi khác nhau nhưng chủ thể này phải có đủ những đặc trưng pháp lý và thoả mãn những điều kiện do pháp luật quy định. 1.1.1.2. Các đặc trưng pháp lý của doanh nghiệp Trong nền kinh tế thị trường, bản chất pháp lý của doanh nghiệp nói chung thể hiện qua các đặc trưng chủ yếu sau: (1) Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế hay đơn vị sản xuất kinh doanh; (2) Doanh nghiệp là một loại chủ thể pháp luật; (3) Doanh nghiệp được xác lập tư cách (thành lập và đăng ký kinh doanh) theo thủ tục do pháp luật quy định; (4) Doanh nghiệp có nghề nghiệp kinh doanh; (5) Doanh nghiệp phải là tổ chức kinh tế được thành lập và hoạt động dưới một hình thức pháp lý nhất định do pháp luật qui định. 1.1.2. Phân loại doanh nghiệp Việc phân loại doanh nghiệp nhằm các mục đích khác nhau và được dựa trên các tiêu chí khác nhau. Lý luận và thực tiễn đã biết đến các cách phân loại doanh nghiệp phổ biến sau: (1) Căn cứ theo tính chất sở hữu và mục đích hoạt động của doanh nghiệp; (2) Căn cứ vào tư cách pháp lý của doanh nghiệp; (3) Căn cứ vào phạm vi trách nhiệm tài sản (mức độ chịu trách nhiệm tài sản trong hoạt động kinh doanh của chủ sở hữu doanh nghiệp); (4) Căn cứ vào cơ cấu chủ sở hữu và phương thức góp vốn vào doanh nghiệp; (5) Căn cứ vào loại hình tổ chức và hoạt động. Theo quy định của LDN (2013), các loại hình doanh nghiệp tại Lào bao gồm: Doanh nghiệp Nhà nước; Doanh nghiệp tư nhân; Công ty trách nhiệm hữu hạn (bao 11 gồm công ty TNHH một thành viên và công ty TNHH hai thành viên trở lên); Công ty cổ phần; Công ty hợp danh. 1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội Trong những năm qua, doanh nghiệp trên toàn thế giới nói chung, trên lãnh thổ Lào nói riêng, đã có sự phát triển nhanh cả về quy mô và chất lượng, đưa lại những kết quả quan trọng sau: (1) Doanh nghiệp là khu vực chủ yếu tạo ra giá trị gia tăng, thu nhập cho nền kinh tế, qua đó tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Nguồn thu này tăng nhanh trong những năm qua là điều kiện để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển các hoạt động xã hội công (y tế, giáo dục, xoá đói giảm nghèo,...); (2) Giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống của người lao động; (3) Doanh nghiệp tăng trưởng và phát triển là yếu tố quyết định đến tăng trưởng cao và ổn định của nền kinh tế những năm qua; (4) Doanh nghiệp phát triển tác động đến chuyển dịch cơ cấu trong nền kinh tế quốc dân và trong nội bộ mỗi ngành. 1.2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT VỀ DOANH NGHIỆP 1.2.1. Khái niệm và đặc trưng của pháp luật về doanh nghiệp 1.2.1.1. Khái niệm pháp luật về doanh nghiệp Trên bình diện nghiên cứu, pháp luật về doanh nghiệp là một nội dung rất cơ bản trong chương trình nghiên cứu và giảng dạy pháp luật. Nhưng cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về bộ phận pháp luật này. Từ góc độ lý luận, có thể tiếp cận khái niệm pháp luật về doanh nghiệp theo nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Trên cơ sở nghiên cứu các khía cạnh này, có thể đưa định nghĩa sau: Pháp luật về doanh nghiệp là hệ thống các quy tắc xử sự, do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận, điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình gia nhập thị trường, quản trị hoạt động và rút khỏi thị trường của các doanh nghiệp. 1.2.1.2. Đặc trưng của pháp luật về doanh nghiệp Từ định nghĩa pháp luật về doanh nghiệp có thể rút ra những đặc trưng cơ bản của pháp luật về doanh nghiệp như sau: (1) Pháp luật về doanh nghiệp là một bộ phận cấu thành của pháp luật kinh tế, là một chế định pháp luật quan trọng của ngành luật kinh tế; (2) Pháp luật về doanh nghiệp chỉ hình thành và phát triển trong điều kiện kinh tế thị trường khi có sự thừa nhận của Nhà nước về quyền tự do kinh doanh của nhà đầu tư; (3) Nội dung pháp luật doanh nghiệp có chứa đựng quy định về thủ thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp, phản ánh mối quan hệ giữa nhà nước với doanh nghiệp khi doanh nghiệp thực hiện quyền tự do kinh doanh trong khuôn khổ luật định; (4) Pháp luật về doanh nghiệp là một thành tố của thượng tầng kiến trúc nên chịu sự chi phối có tính quyết định của kinh tế. 12 1.2.2. Khái quát cấu trúc hệ thống pháp luật về doanh nghiệp Hệ thống pháp luật về doanh nghiệp cần được tiếp cận từ hai phương diện: Hệ thống cấu trúc bên trong và hệ thống văn bản pháp luật về doanh nghiệp. 1.2.2.1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về doanh nghiệp Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về doanh nghiệp cần được xem xét theo hai góc độ: theo chiều ngang và theo chiều dọc. Với quan điểm tiếp cận đó, có thể xác định pháp luật về doanh nghiệp là hệ thống các VBPL thuộc nhiều cấp độ hiệu lực khác nhau, chứa đựng các quy phạm pháp luật về doanh nghiệp. Các VBPL về doanh nghiệp có thể rất phong phú, đa dạng và được ban hành vào các thời điểm khác nhau, nhưng đều có mối liên hệ mật thiết với nhau và tạo thành một hệ thống. Trung tâm của hệ thống pháp luật về doanh nghiệp là các VBPL về tổ chức doanh nghiệp. Hệ thống VBPL về doanh nghiệp tại Lào bao gồm: - Hiến pháp nước CHDCND Lào năm 2015; - Luật: LDN (2013), Luật Khuyến khích đầu tư (2009); Luật Phá sản (1994); Luật Đất đai (2003); Luật Lao động (2012); Luật Thuế; và các luật kinh doanh chuyên ngành khác. Tuy nhiên, liên quan đến những nội dung nghiên cứu của đề tài, luận án này chỉ nghiên cứu các quy định trong LDN (2013); - Văn bản dưới luật: Kế từ khi LDN (2013) được ban hành, đến nay, Chính phủ Lào mới chỉ ban hành Nghị định số 22/2015/GOV ngày 20/02/2015 quy định hướng dẫn về ĐKKD, mà chưa ban hành Nghị định hướng dẫn về các vấn đề liên quan khác được quy định trong LDN (2013). Do đó, liên quan đến những nội dung nghiên cứu, luận án sẽ nghiên cứu quy định của Nghị định số 22/2015/GOV cùng một số văn bản pháp luật được ban hành trước khi có LDN (2013) trong các vấn đề liên quan. 1.2.2.2. Cấu trúc bên trong của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về doanh nghiệp Về cấu trúc bên trong, hệ thống pháp luật về doanh nghiệp được cấu thành bởi các quy phạm, các chế định pháp luật liên quan đến tổ chức doanh nghiệp (gia nhập thị trường, quản trị doanh nghiệp và rút khỏi thị trường). Các nhóm quy phạm chủ yếu của pháp luật về doanh nghiệp bao gồm: - Các quy định về bản chất pháp lý của loại hình doanh nghiệp. - Các quy định về thành lập doanh nghiệp và đăng ký kinh doanh. - Các quy định về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp. - Các quy định về tổ chức, quản lý doanh nghiệp. - Các quy định về tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp. 13 1.2.3. Vai trò của pháp luật về doanh nghiệp Trong cơ chế thị trường, sự tồn tại của pháp luật là một nhu cầu bắt nguồn từ chính đòi hỏi của các quan hệ kinh tế. Vai trò của pháp luật về doanh nghiệp thể hiện ở những mặt sau: (1) Pháp luật về doanh nghiệp có nhiệm vụ quan trọng nhất là bảo vệ doanh nghiệp, nhưng thực chất là bảo vệ nhà đầu tư và bảo vệ nhà đầu tư là mục đích quan trọng nhất của pháp luật về doanh nghiệp; (2) Pháp luật về doanh nghiệp đảm bảo quyền tự do của cá nhân, tổ chức trong thành lập doanh nghiệp và các quyền tự do của doanh nghiệp trong tổ chức, hoạt động kinh doanh; (3) Pháp luật về doanh nghiệp đảm bảo quyền sở hữu vốn và tài sản trong kinh doanh của các nhà đầu tư; (4) Pháp luật về doanh nghiệp đảm bảo các hoạt động kinh doanh vận hành theo các quy luật của thị trường; (5) Pháp luật về doanh nghiệp góp phần giải quyết các vấn đề xã hội. 1.2.4. Những yếu tố tác động đến quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp Pháp luật về doanh nghiệp là một bộ phận cấu thành quan trọng trong hệ thống pháp luật kinh tế của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, trong từng giai đoạn lịch sử, tùy thuộc vào tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội tồn tại một cách khách quan mà pháp luật doanh nghiệp tại mỗi nước được quy định khác nhau. Hay nói cách khác, nền tảng của việc xây dựng nội dung pháp luật doanh nghiệp là việc đánh giá tổng thể, toàn diện các yếu tố ảnh hưởng. Vậy tại Lào các yếu tố đó là gì? Trả lời cho câu hỏi này, trong khuôn khổ luận án này, tác giả sẽ đánh giá theo một số yếu tố sau: (1) Tính chất của nền kinh tế; (2) Tính chất chuyển đổi của cơ chế kinh tế; (3) Nền kinh tế Lào trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay; (4) Điều kiện lịch sử, văn hóa, kinh tế - xã hội. 1.3. PHÁP LUẬT VỀ DOANH NGHIỆP CỦA MỘT SỐ NƯỚC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Việc nghiên cứu pháp luật về doanh nghiệp của các nước giúp Nhà nước, Chính phủ, các cơ quan có thẩm quyền và các doanh nghiệp của Lào rút ra một số bài học kinh nghiệm để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào. Tác giả luận án đã tiến hành nghiên cứu pháp luật về doanh nghiệp của các nước: 1.3.1. Pháp luật về doanh nghiệp của Singapore Pháp luật của Singapore về các hình thức tổ chức kinh doanh bao gồm luật thành văn và luật bất thành văn (án lệ). Nguồn chủ yếu của pháp luật về doanh nghiệp của của Singapore là Luật công ty năm 1967 (gần như được sửa đổi hàng năm). Bên cạnh đó, Singapore còn ban hành hàng loạt văn bản pháp luật khác điều chỉnh các hình thức kinh doanh như Luật về ĐKKD (Luật số 32 - Tuyển tập năm 2004), Luật về Hợp danh (Partnership Act - Luật số 391 - Tuyển tập năm 1994); Luật về Hợp danh Trách nhiệm hữu hạn (Limited Liability Partnerships Act - Luật số 163A - Tuyển tập năm 1994); 14 Luật về Hợp danh Hữu hạn (Limited PartnershipsAct 2008 - Luật số 35 năm 2008), Luật Phá sản (Luật số 20 - Tuyển tập năm 2000)… 1.3.2. Pháp luật về doanh nghiệp của Thái Lan Thái Lan là một trong các nước thuộc khu vực Đông Nam Á có hệ thống pháp luật dựa trên cơ sở hệ thống Dân luật (Civil law), tuy nhiên vẫn có sự ảnh hưởng của truyền thống luật án lệ (Common law) và pháp luật Thái Lan cổ điển. Nguồn chủ yếu của pháp luật về doanh nghiệp của Thái Lan là Luật Công ty (1993); Luật về Hợp danh (1993). 1.3.3. Pháp luật về doanh nghiệp của Việt Nam Là nước láng giềng, anh em thân thiết với Lào, pháp luật Việt Nam và Lào có những điểm tương đồng nhất định. Cũng trải qua quá trình hình thành và phát triển qua nhiều giai đoạn với những điều kiện khác nhau về chính trị, kinh tế và xã hội. Nguồn chủ yếu của pháp luật về doanh nghiệp của Việt Nam là LDN (2014). LDN (2014) đã có những quy định mới nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp, với những quy định quan trọng mang tính đột phá mà pháp luật của Lào có thể học tập. 1.3.4. Các bài học kinh nghiệm cho Lào trong việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp Thông qua việc nghiên cứu pháp luật về doanh nghiệp của các nước trên, tác giả luận án đã đúc rút một số bài học kinh nghiệm để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào là: - Việc xây dựng một khung pháp lý linh hoạt, mềm dẻo với các hình thức kinh doanh đa dạng cùng với những thủ tục hành chính thông thoáng đã tạo nên những tiền đề cơ bản để các nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài ở các quốc gia trên thế giới bỏ vốn kinh doanh. - Coi trọng và tạo điều kiện phát triển khu vực kinh tế tư nhân. - Luật Doanh nghiệp cần trở thành một "hình mẫu" về cách thức soạn thảo Luật theo tinh thần dân chủ, có nội dung phù hợp với thực tế, phù hợp với cơ chế thị trường và cả các thông lệ quốc tế, về quyết tâm của Chính phủ trong tổ chức thực hiện kết hợp với sự ủng hộ rộng rãi của người dân. - Khi xây dựng Luật Doanh nghiệp cần đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, đây là một nhân tố mang tính chất quyết định khi xây dựng khung pháp lý. - Cần phải mở rộng và đảm bảo quyền tự do kinh doanh của cá nhân, tổ chức. - Pháp luật về doanh nghiệp của các nước đã từng bước được hoàn thiện hơn các quy định về quản trị doanh nghiệp theo hướng bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích chính đáng của nhà đầu tư, đưa doanh nghiệp trở thành một công cụ kinh doanh an toàn hơn, hấp dẫn hơn. 15 Trong các quốc gia trên, có thể thấy, các điều kiện về chính trị, xã hội, kinh tế của Việt Nam khá tương đồng với các điều kiện về chính trị, xã hội, kinh tế của Lào. Do đó, việc tham khảo, học tập kinh nghiệm của Việt Nam trong việc xây dựng, hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp của Lào nên là hướng cần được ưu tiên. Kết luận chương 1 Trên cơ sở xác định những mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài, Chương 1 luận án đã phân tích và hê ̣ thống hóa mô ̣t số vấn đề lý luận chủ yếu của đề tài, như: Khái niệm, đặc điểm, hệ thống các loại hình, vai trò của doanh nghiệp; Khái niệm, đặc trưng, vai trò và cấu trúc của pháp luật về doanh nghiệp; những yếu tố tác động đến quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp; Pháp luật về doanh nghiệp của một số nước trên thế giới từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho Lào. Những nội dung nghiên cứu này cho thấy, pháp luật về doanh nghiệp nói chung, pháp luật về doanh nghiệp của Lào nói riêng chịu sự chi phối sâu sắc bởi cơ sở kinh tế. Nội dung của pháp luật về doanh nghiệp phản ánh trình độ phát triển của thị trường. Mặt khác, với tư cách là một bộ phận cấu thành của kiến trúc thượng tầng, pháp luật về doanh nghiệp còn có mối liên hệ mật thiết và chịu sự tác động của các bộ phận khác của kiến trúc thượng tầng, mà trước hết là chế độ chính trị. Những yếu tố này đã tác động đến nội dung pháp luật về doanh nghiệp và là căn cứ để nghiên cứu thực trạng pháp luật về doanh nghiệp ở Lào cũng như tìm ra các nguyên nhân của những bất câ ̣p và hạn chế của vấn đề này được tâ ̣p trung nghiên cứu ở chương thứ hai của luâ ̣n án. Chương 2 THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH LUẬT DOANH NGHIỆP Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Chương 2, tác giả luận án tập trung nghiên cứu những nội dung chính sau đây: 2.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA PHÁP LUẬT VỀ DOANH NGHIỆP Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Để có cơ sở đánh giá thực trạng các quy định pháp luật hiện hành về doanh nghiệp, tác giả luận án đã nghiên cứu và chia quá trình hình thành và phát triển của pháp luật về doanh nghiệp ở CHDCND Lào thành 4 giai đoạn, tương ứng với từng thời kỳ phát triển của kinh tế - xã hội Lào: - Giai đoạn từ năm 1975 đến năm 1994 trước khi Luật Kinh doanh (1994) được ban hành. - Giai đoạn từ khi có Luật kinh doanh (1994) đến trước khi Luật Doanh nghiệp (2005) được ban hành. 16 - Giai đoạn từ khi có Luật Doanh nghiệp (2005) đến trước khi Luật Doanh nghiệp (2013) được ban hành. - Giai đoạn từ khi Luật Doanh nghiệp (2013) được ban hành đến nay. Từ khi được ban hành cho tới nay, LDN (2013) đã tạo ra những thay đổi khá tích cực, góp phần vào việc cải thiện môi trường kinh doanh ở Lào. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, nội dung quy định pháp luật và việc thực thi LDN (2013) vẫn còn những tồn tại, bất cập, đòi hỏi phải có những sửa đổi, bổ sung nhanh chóng, phù hợp, tạo khung pháp lý hoàn thiện cho sự thành lập, hoạt động của doanh nghiệp. Những nội dung này sẽ được nghiên cứu trong các tiểu mục dưới đây. 2.2. THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ DOANH NGHIỆP 2.2.1. Thực trạng quy định về các loại hình doanh nghiệp Theo LDN (2013) của Lào, tại Lào có các loại hình doanh nghiệp cơ bản sau: Doanh nghiệp nhà nước (Điều 196); Doanh nghiệp tư nhân (Khoản 3 Điều 3); Công ty cổ phần (Khoản 4 Điều 3); Công ty trách nhiệm hữu hạn (Khoản 8 Điều 3); Công ty hợp danh (Điều 184 LDN). Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá đặc trưng, những hạn chế hay lợi thế của từng loại hình doanh nghiệp này cho thấy, quy định về các loại hình doanh nghiệp của Lào khá tương đồng với thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, việc phân biệt điều chỉnh về mặt tổ chức các loại hình doanh nghiệp dựa trên tiêu chí tính chất sở hữu và thành phần kinh tế đã dẫn đến những bất cập sau: (1) Pháp luật về doanh nghiệp không đảm bảo tính hệ thống và thống nhất; (2) Không đáp ứng được việc tạo ra những điều kiện, cơ hội bình đẳng cho các nhà đầu tư thuộc các hình thức sở hữu khác nhau gia nhập thị trường, quản trị doanh nghiệp cũng như rút khỏi thị trường. (3) Quan điểm phân loại doanh nghiệp theo pháp luật hiện hành dẫn đến hệ quả tất yếu là nhiều loại doanh nghiệp có cùng bản chất, nhưng thuộc các hình thức sở hữu và các thành phần kinh tế khác nhau, nên được đổi xử không giống nhau. 2.2.2. Thực trạng quy định về quyền thành lập doanh nghiệp, góp vốn vào doanh nghiệp Quyền thành lập doanh nghiệp có thể được hiểu là quyền của tổ chức, cá nhân trong việc tạo lập tư cách pháp lý thông qua các thủ tục thành lập và ĐKKD. Tác giả luận án đã nghiên cứu và đưa ra đánh giá các quy định về quyền thành lập doanh nghiệp, góp vốn vào doanh nghiệp ở các khía cạnh: (1) Chủ thể có quyền thành lập, góp vốn vào doanh nghiệp; (2) Về quyền lựa chọn loại hình, mô hình doanh nghiệp; (3) Về quyền lựa chọn ngành, nghề kinh doanh; (4) Về quyền lựa chọn địa điểm đặt trụ sở, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp, lựa chọn tên của doanh nghiệp; (5) Về quyền trong việc thực hiện thủ tục góp vốn thành lập doanh nghiệp. 17 2.2.3. Thực trạng quy định về hồ sơ, thủ tục thành lập doanh nghiệp Tác giả luận án đã nghiên cứu, đánh giá ưu điểm, hạn chế trong các quy định về hồ sơ, thủ tục thành lập doanh nghiệp ở các khía cạnh: (1) Điều kiện cho việc đăng ký thành lập doanh nghiệp; (2) Hồ sơ và trình tự tiến hành thủ tục thành lập doanh nghiệp. 2.2.4. Thực trạng quy định về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp là nội dung cơ bản cấu thành địa vị pháp lý của doanh nghiệp. Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp được xác định từ nhiều chế định khác nhau của pháp luật kinh tế, song cơ bản vẫn là các quy định về quyền, nghĩa vụ tại LDN (2013). Tác giả luận án đã triển khai nghiên cứu, đánh giá về: (1) Quyền của doanh nghiệp được quy định tại tại Điều 7 LDN (2013). Có thể thấy, pháp luật Lào chưa quy định cụ thể các quyền của doanh nghiệp như LDN (2014) của Việt Nam. Các quy định tại Điều 7 LDN (2013) của Lào chỉ mang tính nguyên tắc đảm bảo quyền kinh doanh của doanh nghiệp; (2) Về nghĩa vụ của các doanh nghiệp được quy định tại Điều 6 LDN (2013). 2.2.5. Thực trạng quy định về tổ chức quản lý nội bộ các loại hình doanh nghiệp Cùng với sự phát triển nhanh chóng của doanh nghiệp cả về quy mô và số lượng, đặc biệt là sự hình thành các doanh nghiệp lớn, tổ chức quản lý nội bộ doanh nghiệp đang ngày càng thu hút sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà xây dựng pháp luật về doanh nghiệp. Tác giả luận án đã nghiên cứu, đánh giá ưu điểm, hạn chế trong các quy định về tổ chức quản lý nội bộ các loại hình doanh nghiệp cụ thể trong LDN (2013) như sau: (1) Doanh nghiệp nhà nước: cơ cấu của DNNN gồm: Hội đồng quản trị - cơ quan có quyền quyết định cao nhất của DNNN, Giám đốc (TGĐ), Kiểm toán viên. (2) Doanh nghiệp tư nhân: Chủ doanh nghiệp là người chủ sở hữu duy nhất và là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, có toàn quyền định đoạt tài sản cũng như quyết định việc tổ chức, quản lý doanh nghiệp, có thể tự mình quản lý doanh nghiệp hoặc thuê người khác quản lý. (3) Công ty cổ phần: cơ cấu thông thường của CTCP gồm có ĐHĐCĐ, HĐQT, Giám đốc (TGĐ) và Kiểm toán viên. (4) Công ty trách nhiệm hữu hạn: - Công ty TNHH hai thành viên trở lên: tổ chức quản lý nội bộ gồm: Hội đồng thành viên, Giám đốc (TGĐ), HĐQT và Kiểm toán viên. - Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên: việc quản lý công ty TNHH một thành viên là người quản lý (GĐ).