Tài liệu Hoàn thiện nội dung và phương pháp phân tích tình hình thực hiện doanh thu tại công ty xuất nhập khẩu hàng tiêu dùng và thủ công mỹ nghệ hà nội

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Môc lôc Lêi nãi ®Çu ............................................................................................................ 1 Ch-¬ng I: Lý luËn chung vÒ doanh thu vµ ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng trong mét doanh nghiÖp................................................................................................. 3 I. Nh÷ng lý luËn chung vÒ doanh thu .......................................... 3 1. Kh¸i niÖm vÒ doanh thu vµ ý nghÜa cña viÖc t¨ng doanh thu. ..................... .3 1.1 Doanh thu vµ c¸ch x¸c ®Þnh doanh thu. ........................................................ .3 1.2 ý nghÜa cña viÖc t¨ng doanh thu. ................................................................... 6 II. ý nghÜa cña viÖc ph©n tÝch doanh thu. .................................. 8 1. ý nghÜa cña viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. .............................................. 8 2. ý nghÜa cña viÖc ph©n tÝch doanh thu. ........................................................... 9 III. C¸c ph-¬ng ph¸p vµ nguån tµi liÖu sö dông trong ph©n tÝch doanh thu................................................................................ 11 1. C¸c ph-¬ng ph¸p sö dông trong ph©n tÝch ................................................... 11 1.1 Ph-¬ng ph¸p so s¸nh ...................................................................................... 12 1.2 Ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn .................................................................... .14 1.3 Ph-¬ng ph¸p sè chªnh lªch .............................................................................. 15 1.4 Ph-¬ng ph¸p c©n ®èi ...................................................................................... 16 1.5 C¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c ................................................................................... 17 2. Nguån tµi liÖu ph©n tÝch................................................................................... 18 2.1 Nguån tµi liÖu bªn ngoµi................................................................................. 18 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2 Nguån tµi liÖu bªn trong ................................................................................. 18 IV. C¸c néi dung ph©n tÝch doanh thu trong mét doanh nghiÖp ................................................................................................ 19 1. Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng theo nghiÖp vô kinh doanh ......................... 19 2. Ph©n tÝch doanh thu theo nhãm hµng vµ nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu ............ 20 3. Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng theo ph-¬ng thøc b¸n.................................. 20 4. Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng theo ph-¬ng thøc thanh to¸n ..................... 21 5. Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng theo ®¬n vÞ trùc thuéc ................................. 22 6. Ph©n tÝch tèc ®é ph¸t triÓn cña chØ tiªu doanh thu b¸n hµng ...................... 23 7. Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng theo th¸ng, quý ............................................ 24 8. Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn doanh thu b¸n hµng ......................... 25 8.1 Ph©n tÝch ¶nh h-ëng cña c¸c nh©n tè ®Þnh tÝnh ®Õn doanh thu.................. 25 8.2 Ph©n tÝch ¶nh h-ëng cña c¸c nh©n tè ®Þnh l-îng tíi doanh thu…….......... 27 Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh ph©n tÝch doanh thu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hang tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi………………………………………......................... 30 I. Kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty…………………………………………………………. ................................ 30 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty……………………….. .................... 30 2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý C«ng ty…………………………. ..................... 31 2.1 S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý……………………………………….. .......................... 31 2.2 Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng bé phËn trong bé m¸y qu¶n lý……….......... 31 3. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña C«ng ty………………………………….............................. 33 4. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh……………………………………….............................. 35 5. C«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n cña C«ng ty………………………………........................... 36 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 5.1 Bé m¸y kÕ to¸n……………………………………………………….. ............................... 36 5.2 H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông…………………………………….. ................................. 36 6. Kh¸i qu¸t kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty……............ 38 II. Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh ph©n tÝch doanh thu t¹i C«ng ty……………………………………………………………................................ 41 1. C«ng t¸c ph©n tÝch t¹i C«ng ty…………………………………………........................... 41 2. T×nh h×nh thùc hiÖn néi dung ph©n tÝch doanh thu t¹i C«ng ty. ................. 43 2.1 Ph©n tÝch doanh thu theo th¸ng………………………………………........................ 43 2.2 Ph©n tÝch doanh thu theo quý……………………………....................................... 45 2.3 Ph©n tÝch doanh thu theo kÕt cÊu doanh thu………………………..................... 46 2.4 Ph©n tÝch doanh thu theo nhãm hµng vµ nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu…......... 48 III. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch doanh thu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hµng tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi……………........... 49 1. -u ®iÓm………………………………………………………………........................................... .50 2. Nh-îc ®iÓm……………………………………………………………....................................... 51 Ch-¬ng III: Hoµn thiÖn néi dung vµ ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch t×nh h×nh thùc doanh thu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hµng tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi…......... 53 I.Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn………………………………...................... 53 1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn…………………………………………............................... 53 2.Nguyªn t¾c cña viÖc hoµn thiÖn…………………………………………........................... 54 II. Néi dung hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch…………………………………………….................................................................. 55 1.Hoµn thiÖn qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin………………………………....................... 56 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2. Hoµn thiÖn ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch……………………………………......................... 58 3. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch……………………………………….............................. 59 3.1 Ph©n tÝch tèc ®é ph¸t triÓn cña chØ tiªu doanh thu qua c¸c n¨m………........... .60 3.2 Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng tíi doanh thu ............................................. 62 3.3 Ph©n tÝch doanh thu xuÊt khÈu……………………………………………..................... 65 III. §iÒu kiÖn thùc hiÖn ............................................................................ 73 KÕt luËn ........................................................................................................... 74 Tµi liÖu tham kh¶o 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n-íc ta cã sù biÕn chuyÓn lín, nÒn kinh tÕ n-íc ta chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n-íc, vµ cã sù héi nhËp kinh tÕ n-íc ta víi kinh tÕ thÕ giíi ®Æc biÖt lµ kinh tÕ khu vùc. Víi sù ra ®êi cña nhiÒu C«ng ty cæ phÇn, C«ng ty TNHH , C«ng ty liªn doanh…dÉn ®Õn sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p vµ quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp. §Ó lµm ®-îc ®iÒu ®ã, c«ng cô qu¶n lýcã hiÖu qu¶ vµ quan träng cho nhµ qu¶n lý lµ th-êng xuyªn tiÕn hµnh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ, nh»m ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n mäi ho¹t ®éng kinh tÕ trong tr¹ng th¸i thùc cña chóng. Tõ ®ã lùa chän ®-îc nh÷ng quyÕt ®Þnh tèi -u cho qu¶n lý kinh doanh. Tiªu thô hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n vµ quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ víi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Doanh thu tiªu thô hµng ho¸ kh«ng chØ bao gåm tiÒn vèn, tiÒn c«ng, chi phÝ mµ c¶ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng, ph¸t triÓn më réng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do ®ã kh©u tiªu thô hµng ho¸ lµ rÊt quan träng, cÇn ®-îc quan t©m vµ doanh thu tiªu thô hµng ho¸ cÇn ®-îc ph©n tÝch. Ph©n tÝch doanh thu tiªu thô hµng ho¸ lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. ViÖc ph©n tÝch doanh thu sÏ chØ râ cho c¸c nhµ l·nh ®¹o toµn bé thùc tr¹ng c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh. Bëi chØ tiªu doanh thu liªn quan ®Õn nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan quan träng cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ qu¶n lý còng nh- nhµ ho¹ch ®Þnh nhËn biÕt ®-îc nh÷ng mÆt cßn tån t¹i, nh»m t×m ra h-íng gi¶i quyÕt vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc, ®ång thêi ph¸t huy ®-îc thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr-êng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh khèc liÖt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. NhËn thøc râ tÇm quan träng cña c«ng t¸c ph©n tÝch kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ ph©n tÝch doanh thu ®èi víi doanh nghiÖp vµ víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®-îc tiÕp thu trong tr-êng §¹i häc Th-¬ng M¹i, qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hµng tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi cïng víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi²o h­íng dÉn em ®± chän ®Ò t¯i “ Hoµn thiÖn néi dung vµ ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hµng tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi” l¯m ®Ò t¯i cho luËn v¨n cuèi kho¸. KÕt cÊu luËn v¨n ngoµi lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3 ch-¬ng: Ch-¬ng I: Lý luËn chung vÒ doanh thu vµ ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng trong mét doanh nghiÖp. Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh ph©n tÝch doanh thu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hµng tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi. Ch-¬ng III: Hoµn thiÖn néi dung vµ ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu hµng tiªu dïng vµ thñ c«ng mü nghÖ Hµ Néi. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I Lý luËn chung vÒ doanh thu vµ Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng trong mét doanh nghiÖp I. Nh÷ng lý luËn chung vÒ doanh thu. Tiªu thô hµng ho¸ lµ mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Nã kÕt thóc mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ më ra mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh míi. S¶n phÈm hµng ho¸ chØ ®-îc coi lµ tiªu thô khi doanh nghiÖp nhËn ®-îc tiÒn thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Khèi l-îng s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô ®-îc biÓu hiÖn b»ng hai h×nh thøc ®o l-êng, lµ ®¬n vÞ hiÖn vËt vµ ®¬n vÞ gi¸ trÞ.Khèi l-îng s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô ®-îc tÝnh b»ng ®¬n vÞ gi¸ trÞ ®-îc coi lµ gi¸ trÞ s¶n l-îng hµng ho¸ tiªu thô hoÆc doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô. 1. Kh¸i niÖm vÒ doanh thu vµ ý nghÜa cña viÖc t¨ng doanh thu. 1.1 Doanh thu vµ c¸ch x¸c ®Þnh doanh thu Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ®· thu vÒ hoÆc sÏ thu ®-îc do viÖc b¸n c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô ®-îc x¸c ®Þnh lµ ®· hoµn thµnh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. ChØ tiªu nµy bao gåm c¸c néi dung kinh tÕ sau: - Gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt vµ dÞch vô hoµn thµnh vµ ®· tiªu thô trong kú. - Gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt vµ dÞch vô hoµn thµnh trong c¸c kú tr-íc nh-ng míi tiªu thô ®-îc trong kú ph©n tÝch. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 -Gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt vµ dÞch vô hoµn thµnh vµ giao cho kh¸ch hµng trong c¸c kú tr-íc, nh-ng nhËn ®-îc thanh to¸n trong kú ph©n tÝch. ChØ tiªu doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña doanh nghiÖp ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: n DT =  qi * pi i 1 Trong ®ã qi : Khèi l-îng s¶n phÈm hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô lo¹i i mµ donh nghiÖp tiªu thô trong kú, tÝnh b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt. pi : gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm hµng ho¸ lo¹i i i = 1,n ; n sè l-îng mÆt hµng s¶n phÈm hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· tiªu thô trong kú. Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña doanh nghiÖp cã thÓ chia thµnh c¸c møc ®é sau ®©y: * Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô, trong ®ã kÓ c¶ gi¸ trÞ hµng xuÊt nhËp khÈu ChØ tiªu nµy bao gåm : gi¸ trÞ hµng b¸n, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp ph¶i nép, c¸c kho¶n gi¶m trõ: chiÕt khÊu th-¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ c¸c kho¶n tr¶ båi th-êng, chi phi söa ch÷a hµng bÞ háng trong thêi h¹n b¶o hµnh. Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ph¶n ¸nh chung tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô mµ doanh nghiÖp ®· b¸n ra trong kú. * Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é hiÖn hµnh doanh thu thuÇn ®-îc x¸c ®Þnh nhsau: Dt =D – CK – G – H – T Trong ®ã: Dt: doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô. D: tæng doanh thu. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 CK: chiÕt khÊu th-¬ng m¹i. G: gi¶m gi¸ hµng b¸n. H: hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. T: ThuÕ TT§B, thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép ChiÕt khÊu th-¬ng m¹i: §©y lµ kho¶n gi¶m trõ cho kh¸ch hµng tÝnh trªn tæng sè c¸c nghiÖp vô ®· ®-îc thùc hiÖn trong thêi gian nhÊt ®Þnh , kho¶n gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng th-êng v× lý do mua hµng ho¸ dÞch vô víi sè l-îng lín. Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: §©y lµ gi¸ trÞ sè s¶n phÈm hµng hoa, dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n nh- vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, hµng kÐm chÊt l-îng, kh«ng ®óng chñng lo¹i, quy c¸ch, mÉu m·... Gi¶m gi¸ hµng b¸n: §©y la kho¶n gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ®-îc ng-êi b¸n chÊp thuËn mét c¸ch ®Æc biÖt trªn gi¸ tho¶ thuËn v× lý do hµng kÐm chÊt l-îng, kh«ng ®óng quy c¸ch phÈm chÊt quy ®Þnh trªn hîp ®ång kinh tÕ. ThuÕ xuÊt khÈu: Lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo c¸c lo¹i hµng ho¸ xu¸t khÈu( thuéc danh môc hµng ho¸ bÞ ®¸nh thuÕ) qua c¸c cöa khÈu vµ biªn giíi ViÖt Nam. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: Lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô mµ Nhµ n-íc cã chÝnh s¸ch h¹n chÕ tiªu dïng. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp: lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô qua mçi kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tæng sè thuÕ thu ®-îc ë mçi kh©u b»ng chÝnh sè thuÕ tÝnh trªn gi¸ cña ng-êi tiªu dïng cuèi cïng. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng tÝnh theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp ®-îc ¸p dông cho c¸c ®èi t-îng sau: -C¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh lµ ng-êi ViÖt Nam. -Tæ chøc, c¸ nh©n n-íc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ch-a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 -C¬ së kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ. * Doanh thu thuÇn Doanh thu = thuÇn doanh thu thuÇn vÒ + b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô c¸c kho¶n hoµn nhËp C¸c kho¶n hoµn nhËp bao gåm: dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, nî ph¶i thu khã ®ßi (thu b¸n hµng) kh«ng ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o. 1.2 ý nghÜa cña viÖc t¨ng doanh thu T¨ng doanh thu lµ mét trong nh÷ng môc tiªu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Doanh thu lµ chØ tiªu kinh tÕ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ho¸, thµnh phÈm dÞch vô b¸n ra trong kú vµ kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh, do ®ã t¨ng doanh thu thùc chÊt lµ t¨ng l-îng tiÒn thu vÒ cho doanh nghiÖp ®ång thêi t¨ng l-îng hµng ho¸ dÞch vô doanh nghiÖp cung cÊp ra thÞ tr-êng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ viÖc t¨ng doanh thu võa cã ý nghÜa ®èi víi x· héi võa cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi doanh nghiÖp. * §èi víi x· héi: ViÖc t¨ng doanh thu gãp phÇn tho¶ m·n tèt h¬n c¸c nhu cÇu vÒ vËt chÊt, tinh thÇn cho toµn x· héi. Doanh thu t¨ng cã nghÜa lµ kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c nhu cÇu x· héi cña doanh nghiÖp còng t¨ng lªn, lµm cho ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®-îc c¶i thiÖn, nhê ®ã mµ ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn còng ®-îc n©ng cao. NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng lµ nÒn kinh tÕ kh¸c h¼n víi nÒn kinh tÕ tËp trung ë chç sè l-îng hµng ho¸ ®-îc s¶n xuÊt ra nhiÒu h¬n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña ng-êi tiªu dïng. D-íi t¸c ®éng cña quy luËt cung cÇu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, khi ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng cao dÉn ®Õn cÇu t¨ng, ®ßi hái cung ph¶i ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu, nÕu kh«ng sÏ dÉn ®Õn mÊt c©n b»ng cung cÇu. Do ®ã viÖc t¨ng doanh thu b¸n hµng gãp phÇn ®¶m b¶o c©n ®èi cung cÇu, gãp phÇn vµo viÖc b×nh æn gi¸ c¶ trªn thÞ tr-êng. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, nhê cã sù më réng vµ sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu hµng ho¸ mµ giao l-u kinh tÕ gi÷a c¸c khu vùc, c¸c n-íc, c¸c ch©u ngµy cµng t¨ng. Chøng tá doanh thu t¨ng lªn lµm cho sù giao l-u kinh tÕ gi÷a c¸c khu vùc ngµy cµng më réng. ViÖc giao l-u v¨n hãa, kinh tÕ gi÷a c¸c n-íc, c¸c khu vùc hÇu hÕt ®-îc thiÕt lËp lµ b¾t nguån tõ c¸c hîp ®ång kinh tÕ, tõ l-u th«ng bu«n b¸n. Nh- vËy ho¹t ®éng b¸n hµng cña doanh nghiÖp lµ mét ho¹t ®éng t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp vËn ®éng vµo trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu, ngoµi ra viÖc t¨ng doanh thu lµm tæng doanh thu b¸n hµng t¨ng lµ c¬ së cho viÖc t¹o ra uy tÝn, niÒm tin cho ®èi t¸c, víi c¸c n-íc vµ víi khu vùc. T¨ng doanh thu gióp cho doanh nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt, lµm cho nÒn kinh tÕ ®Êt n-íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, thùc hiÖn tèt chu kú t¸i s¶n xuÊt x· héi. §ång thêi th«ng qua viÖc më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp sÏ t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm nhiÒu h¬n cho ng-êi lao ®éng trong x· héi,gãp phÇn n©ng cao thu nhËp vµ ®êi sèng cho ng-êi lao ®éng. * §èi víi doanh nghiÖp. T¨ng doanh thu cã ý nghÜa quan träng ®èi víi doanh nghiÖp. L-îng tiÒn thu vÒ tõ viÖc b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ nguån tµi chÝnh quan träng gióp doanh nghiÖp trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, gãp phÇn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp ®-îc liªn tôc vµ t¹o ra lîi nhuËn ngµy cµng cao. T×nh tr¹ng hµng ho¸ Õ Èm, tiªu thô chËm sÏ t¹o ra t×nh tr¹ng c¨ng th¼ng vÒ tµi chÝnh, nguån vèn bÞ ø ®äng trong kho mµ vÉn ph¶i chÞu chi phÝ nh- chi phÝ ®i vay, chi phÝ c¬ héi, do ®ã viÖc t¨ng doanh thu ®èi víi doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng. ViÖc t¨ng doanh thu sÏ bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. T¨ng doanh thu lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn tèt chøc n¨ng kinh doanh, thu håi vèn nhanh lµm t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn gióp doanh nghiÖp sö dông vèn cã hiÖu qu¶ vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 T¨ng doanh thu sÏ gióp doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn tèt chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh. Tr-íc hÕt lµ t¨ng doanh thu lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó t¨ng thu nhËp nh»m t¸i s¶n xuÊt më réng vµ c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. T¨ng doanh thu gióp cho doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt h¬n nghÜa vô cña m×nh víi ng©n s¸ch nhµ n-íc th«ng qua c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép. Mét ý nghÜa quan träng kh¸c cña viÖc t¨ng doanh thu lµ nhê vµo doanh thu mµ doanh nghiÖp sÏ chøng tá ®-îc vÞ thÕ, uy tÝn cña m×nh trªn th-¬ng tr-êng, cñng cè vÞ trÝ v÷ng ch¾c cho doanh nghiÖp, duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong t-¬ng lai. II. ý nghÜa cña viÖc ph©n tÝch doanh thu. 1. ý nghÜa cña viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kinh doanh cã l·i. §Ó ®¹t ®-îc kÕt qu¶ cao nhÊt trong s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ph-¬ng h-íng môc tiªu trong ®Çu t-, biÖn ph¸p sö dông c¸c ®iÒu kiÖn vèn cã vÒ c¸c nguån nh©n tµi vËt lùc. Muèn vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn n¾m ®-îc c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng, møc ®é vµ xu h-íng t¸c ®éng cña tõng nh©n tè ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. §iÒu nµy chØ thùc hiÖn ®-îc trªn c¬ së cña ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. Nh- chóng ta ®· biÕt, mäi ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp ®Òu n»m trong thÕ t¸c ®éng liªn hoµn víi nhau. Bëi vËy, chØ cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mét c¸ch toµn diÖn, míi cã thÓ gióp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c mäi ho¹t ®éng kinh tÕ trong tr¹ng th¸i thùc cña chóng. Trªn c¬ së ®ã, nªu lªn mét c¸ch tæng hîp vÒ tr×nh ®é hoµn thµnh c¸c môc tiªu biÓu hiÖn b»ng hÖ thèng chØ tiªu kinh tÕ -kü thuËt- tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. §ång thêi, ph©n tÝch s©u s¾c c¸c nguyªn nh©n hoµn thµnh hay kh«ng hoµn thµnh c¸c chØ tiªu ®ã trong sù t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a chóng. Tõ ®ã, cã 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 thÓ ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ mÆt m¹nh, mÆt yÕu trong c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, qua ph©n tÝch kinh tÕ gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp t×m ra c¸c biÖn ph¸p s¸t thùc ®Ó t¨ng c-êng c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ qu¶n lý doanh nghiÖp, nh»m huy ®éng mäi kh¶ n¨ng tiÒm tµng vÒ vèn, lao ®éng, ®Êt ®ai... vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thùc hiÖn ph©n tÝch sÏ gióp doanh nghiÖp kiÓm tra, ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c, toµn diÖn vµ kh¸ch quan t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch tõ ®ã t×m ra ®-îc nh÷ng nguyªn nh©n, nh÷ng sai lÖch gi÷a thùc tÕ vµ kÕ ho¹ch ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh kÞp thêi vµ cã hiÖu qu¶. Ngoµi ra ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ sÏ gióp cho doanh nghiÖp ph¸t hiÖn ra ®-îc nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng, bªn c¹nh nh÷ng m©u thuÉn ®ã lµ nh÷ng kinh nghiÖm, nh÷ng s¸ng kiÕn, nh÷ng tiÕn bé khoa häc ®-îc ph¸t hiÖn ra. §ã lµ nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng tõ bµi häc kinh nghiÖm thùc tÕ chØ cã thÓ t×m thÊy khi thùc hiÖn ph©n tÝch mét c¸ch ®óng ®¾n, thùc tÕ kh¸ch quan cho dï ho¹t ®éng kinh tÕ ®ã lµ thµnh c«ng hay thÊt b¹i. NhËn biÕt ®-îc nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng ®ã gióp doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p ®Ó khai th¸c vµ ph¸t triÓn chóng ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n lµm ®éng lùc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lµm c¬ së cho viÖc ®Ò ra nh÷ng ph-¬ng ¸n kinh doanh cho kú tíi. Nh÷ng tµi liÖu cña ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cßn lµ c¨n cø quan träng phôc vô cho viÖc dù ®o¸n, dù b¸o xu thÕ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2. ý nghÜa cña viÖc ph©n tÝch doanh thu. NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng më ra v« vµn c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn, song bªn c¹nh ®ã cã kh«ng Ýt nguy c¬, th¸ch thøc vµ rñi ro mµ doanh nghiÖp cã thÓ gÆp ph¶i do ®ã doanh nghiÖp ph¶i biÕt c¸ch h¹n chÕ vµ nÐ tr¸nh rñi ro t¹o ra ®iÒu kiÖn thuËn lîi, m«i tr-êng tèt nhÊt cho m×nh. Quy luËt thÞ tr-êng g©y ra nhiÒu khã kh¨n cho doanh nghiÖp. Do ®ã, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× ®ßi hái mçi quyÕt ®Þnh, mçi b-íc ®i 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cña doanh nghiÖp ph¶i cã sù c©n nh¾c kü cµng vµ ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng v÷ng ch¾c ®¸ng tin cËy th× míi ®óng ®¾n vµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ kh¸ch quan vµ quy luËt thÞ tr-êng. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ lµ c«ng cô qu¶n lý cã hiÖu qu¶ vµ viÖc ph©n tÝch doanh thu lµ mét néi dung quan träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, khi s¶n xuÊt ®· ph¸t triÓn th× vÊn ®Ò tr-íc hÕt kh«ng ph¶i lµ s¶n xuÊt, mµ lµ tiªu thô hµng ho¸. Bëi v×: -Cã tiªu thô ®-îc s¶n phÈm hµng ho¸ doanh nghiÖp míi thu håi ®-îc vèn, míi cã qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tiÕp theo. Vµ nh- vËy, s¶n xuÊt míi cã thÓ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. -S¶n phÈm hµng ho¸ cã tiªu thô ®-îc, míi x¸c ®Þnh ®-¬c kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña doanh nghiÖp lµ l·i hay lç vµ ë møc ®é nµo. -Ph©n tÝch t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, x¸c ®Þnh ®-îc nh÷ng nguyªn nh©n, t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc, nh»m ®-a qua tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®¹t ®-îc môc tiªu lµ:tiªu thô víi khèi l-îng lín s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô, gi¸ b¸n cao, thÞ tr-êng æn ®Þnh vµ thu ®-îc lîi nhuËn cao trong t-¬ng lai. -Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ c¬ së ®Ó tÝnh ra c¸c chØ tiªu chÊt l-îng, nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong tõng thêi kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Ph©n tÝch doanh thu nh»m nhËn thøc vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n, kh¸ch quan t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ trong kú kinh doanh c¶ vÒ sè l-îng, kÕt cÊu, chñng lo¹i còng nh- chÊt l-îng, gi¸ c¶. Qua ®ã thÊy ®-îc kÕt qu¶ ®· ®¹t ®-îc còng nh- vÊn ®Ò cßn tån t¹i tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi cã hiÖu qu¶ nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. ViÖc ph©n tÝch doanh thu sÏ x¸c ®Þnh ®-îc c¸c nguyªn nh©n chñ quan còng nh- c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan lµm ¶nh h-ëng tíi viÖc t¨ng gi¶m doanh thu vµ x¸c ®Þnh mét c¸ch t-¬ng ®èi chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu cã liªn quan tõ ®ã ®Ò ra ®-îc nh÷ng kinh nghiÖm, biÖn ph¸p kh¾c phôc cho kú kinh doanh tiÕp theo. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ph©n tÝch doanh thu kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh th«ng qua c¸c chØ tiªu kinh tÕ mµ cßn ®i s©u nghiªn cøu c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh ®-îc biÓu hiÖn ë c¸c chØ tiªu gi¸n tiÕp, do ®ã viÖc ph©n tÝch doanh thu sÏ t×m ra ®-îc c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng tõ ®ã cã biÖn ph¸p hiÖu qu¶ h¬n.VÝ dô doanh thu b¸n hµng phô thuéc vµo l-îng hµng ho¸ b¸n ra, gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ c¬ cÊu mÆt hµng b¸n ra kh¸c nhau. Vµ khèi l-îng hµng b¸n ra l¹i chÞu ¶nh h-ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nh- ®èi thñ c¹nh tranh, nhu cÇu tiªu dïng, gi¸ c¶ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt, chÝnh s¸ch kinh tÕ... V× vËy cÇn ph¶i ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. ViÖc ph©n tÝch doanh thu cung cÊp ®Çy ®ñ mét c¸ch râ rµng h¬n vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh còng nh- t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy sÏ gióp cho doanh nghiÖp cã h-íng ®i ®óng ®¾n h¬n, cã thÓ thÊy ®-îc nh÷ng h¹n chÕ, nh÷ng yÕu ®iÓm vµ ®Ò ra nh÷ng s¸ng kiÕn vËn dông thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp. Nh÷ng sè liÖu ph©n tÝch doanh thu tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp l¸m c¬ së, c¨n cø ®Ó ph©n tÝch c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸c nh-: -Ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng. -Ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷ hµng ho¸. -Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a s¶n xuÊ vµ tiªu thô hµng ho¸. -Ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn. III. C¸c ph-¬ng ph¸p vµ nguån tµi liÖu sö dông trong ph©n tÝch doanh thu. 1. C¸c ph-¬ng ph¸p sö dông trong ph©n tÝch. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ lµ m«n khoa häc nghiªn cøu c¸c hiÖn t-îng vµ qu¸ tr×nh kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi nãi chung còng nh- trong tõng doanh nghiÖp nãi riªng, nh»m nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ b¶n chÊt, néi dung vµ t×m ra quy luËt ph¸t triÓn cña chóng. §Ó ®¹t ®-îc môc ®Ých trªn th× ph¶i dùa vµo nh-ng c¬ së lý lô©n vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ còng nh- nh÷ng kh¸i niÖm, ph¹m trï vµ nh÷ng quy luËt kinh tÕ cña nÒn s¶n xuÊt, l-u th«ng 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 hµng ho¸. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ph¶i dùa trªn c¬ së ¸p dông c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu duy vËt biÖn chøng, v× ®©y lµ ph-¬ng ph¸p c¬ b¶n mang tÝnh khoa häc nghiªn cøu c¸c hiÖn t-îng kinh tÕ, x· héi. §Ó ph©n tÝch doanh thu tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, chóng ta còng ph¶i sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch nµy. C¸c ph-¬ng ph¸p sö dông khi ph©n tÝch doanh thu bao gåm: 1.1 Ph-¬ng ph¸p so s¸nh. So s¸nh lµ mét ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ó nhËn thøc ®-îc c¸c hiÖn t-îng, sù vËt th«ng qua quan hÖ ®èi chiÕu t-¬ng hç gi÷a sù vËt, hiÖn t-îng nµy víi sù vËt, hiÖn t-îng kh¸c. Môc ®Ých cña so s¸nh lµ thÊy ®-îc sù gièng nhau hoÆc kh¸c nhau gi÷a c¸c sù vËt, hiÖn t-îng. So s¸nh lµ ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu ®-îc sö dông réng r·i trong nhiÒu lÜnh vùc khoa häc trong ®ã cã ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. Ph-¬ng ph¸p so s¸nh ®-îc sö dông trong ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ bao gåm nhiÒu néi dung kh¸c nhau: - So s¸nh gi÷a sè thùc hiÖn cña kú b¸o c¸o víi sè kÕ ho¹ch hoÆc sè ®Þnh møc ®Ó thÊy ®-îc møc ®é hoµn thµnh b»ng tû lÖ % hoÆc sè chªnh lÖch t¨ng gi¶m. - So s¸nh gi÷a sè liÖu thùc hiÖn kú b¸o c¸o víi sè thùc hiÖn cïng kú n¨m tr-íc hoÆc c¸c n¨m tr-íc. Môc ®Ých cña viÖc so s¸nh nµy ®Ó thÊy ®-îc sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ qua nh÷ng thêi kú kh¸c nhau vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña chóng trong t-¬ng lai. - So s¸nh gi÷a sè liÖu thùc hiÖn cña mét ®¬n vÞ nµy víi mét ®¬n vÞ kh¸c ®Ó thÊy ®-îc sù kh¸c nhau vµ møc ®é, kh¶ n¨ng phÊn ®Êu cña ®¬n vÞ. Th«ng th-êng th× ng-êi ta th-êng so s¸nh víi nh÷ng ®¬n vÞ b×nh qu©n tiªn tiÕn trë lªn. Ngoµi ra, trong ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ doanh nghiÖp ng-êi ta th-êng so s¸nh gi÷a doanh thu víi chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh hoÆc so s¸nh gi÷a chØ tiªu c¸ biÖt víi chØ tiªu chung ®Ó x¸c ®Þnh tû träng cña nã trong chØ tiªu chung. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §Ó ¸p dông ph-¬ng ph¸p so s¸nh, c¸c chØ tiªu ®em so s¸nh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®ång nhÊt: Tøc lµ ph¶i ph¶n ¸nh cïng mét néi dung kinh tÕ, ph¶n ¸nh cïng mét thêi ®iÓm hoÆc cïng mét thêi gian ph¸t sinh vµ cïng mét ph-¬ng ph¸p tÝnh to¸n nh- nhau. * So s¸nh tuyÖt ®èi: Lµ kÕt qu¶ so s¸nh gi¸ trÞ cña chØ tiªu gi÷a 2 kú. Sè tuyÖt ®èi cã thÓ tÝnh b»ng gi¸ trÞ hiÖn vËt, giê c«ng vµ lµ c¬ së ®Ó tÝnh trÞ sè kh¸c. Chªnh lÖch tuyÖt ®èi = sè kú ph©n tÝch – sè kú gèc * So s¸nh t-¬ng ®èi: Lµ kÕt qu¶ so s¸nh gi÷a sè kú ph©n tÝch víi sè kú gèc ®· ®-îc ®iÒu chØnh theo hÖ sè chØ tiªu cã liªn quan theo h-íng quyÕt ®Þnh quy m« cña chØ tiªu ph©n tÝch. - Sè t-¬ng ®èi hoµn thµnh kÕ ho¹ch. Lµ sè t-¬ng ®èi biÓu hiÖn quan hÖ tû lÖ gi÷© møc ®é doanh thu ®¹t ®-îc trong kú ph©n tÝch so víi møc doanh thu cÇn ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra. ` Sè t-¬ng ®èi hoµn Thµnh kÕ ho¹ch = Tû lÖ % t¨ng gi¶m Doanh thu thùc tÕ kú ph©n tÝch * 100 Doanh thu kÕ ho¹ch Chªnh lÖch tuyÖt ®èi = Sè kÕ ho¹ch * 100 - Sè t-¬ng ®èi kÕt cÊu (Tû träng). ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a chØ tiªu doanh thu bé phËn víi doanh thu tæng thÓ ®Ó thÊy ®-îc vai trß cña tõng bé phËn trong tæng thÓ. Doanh thu bé phËn Tû träng(%) = Doanh thu tæng thÓ * 100 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Tû lÖ ph¸t triÓn ®Þnh gèc: Tû lÖ so s¸nh = ®Þnh gèc Doanh thu kú ph©n tÝch Doanh thu kú gèc * 100 - Tû lÖ ph¸t triÓn liªn hoµn: Tû lÖ so s¸nh liªn hoµn = Doanh thu kú ph©n tÝch Doanh thu kú liÒn kÒ tr-íc ®ã * 100 - Tû lÖ ph¸t triÓn b×nh qu©n: Tû lÖ b×nh qu©n = n 1 T1* T 2...Tn T1, T2 ...Tn : lµ c¸c tû lÖ ph¸t triÓn liªn hoµn doanh thu c¸c n¨m. Ba chØ tiªu tû lÖ ph¸t triÓn ®Þnh gèc, tû lÖ ph¸t triÓn liªn hoµn, tû lÖ ph¸t triÓn b×nh qu©n ®-îc sö dông trong ph©n tÝch nh»m ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng cña doanh thu tiªu thô trong mét thêi kú (th-êng lµ 5 n¨m) ®Ó qua ®ã thÊy ®-îc xu thÕ vµ quy luËt ph¸t triÓn cña doanh thu tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. 1.2. Ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô, cã nh÷ng nh©n tè mang tÝnh kh¸ch quan, cã nh÷ng nh©n tè mang tÝnh chñ quan. Cã nh÷ng nh©n tè ¶nh h-ëng t¨ng, cã nh÷ng nh©n tè ¶nh h-ëng gi¶m ®Õn doanh thu cña doanh nghiÖp. Do ®ã ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc møc ®é vµ tÝnh chÊt ¶nh h-ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn doanh thu, ta cã thÓ sö dông ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn ®Ó ph©n tÝch. Khi sö dông ph-¬ng ph¸p nµy, ng-êi ta thay thÕ lÇn l-ît vµ liªn tiÕp c¸c nh©n tè tõ gi¸ trÞ kú gèc sang gi¸ trÞ kú ph©n tÝch ®Ó x¸c ®Þnh chØ 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 sè cña c¸c nh©n tè tíi doanh thu. Sau ®ã so s¸nh trÞ sè cña doanh thu b¸n hµng võa tÝnh ®-îc víi trÞ sè cña doanh thu khi ch-a cã biÕn ®æi cña nh©n tè cÇn ®-îc x¸c ®Þnh, sÏ tÝnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña nh©n tè ®ã. Tr×nh tù ¸p dông: B-íc 1: X¸c lËp c«ng thøc tÝnh doanh thu víi c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng, cã thÓ tÝnh ®-îc sù ¶nh h-ëng tuú theo ®iÒu kiÖn cho phÐp. CÇn chó ý khi x¸c lËp c«ng thøc ph¶i s¾p xÕp thø tù c¸c nh©n tè theo sè thø tù c¸c nh©n tè theo quy luËt: - L-îng biÕn dÉn ®Õn chÊt biÕn: Tøc lµ ph¶i s¾p xÕp c¸c nh©n tè theo sè l-îng tr-íc, nh©n tè chÊt l-îng sau. - Nh©n tè ban ®Çu thay thÕ tr-íc, nh©n tè thø thay thÕ sau. - L-u ý vÒ ý nghÜa kinh tÕ khi thay thÕ. B-íc 2: B-íc thay thÕ nh»m x¸c ®Þnh sù ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè tíi doanh thu. Khi thay thÕ cÇn c¨n cø vµo c«ng thøc ®· x¸c lËp råi thay thÕ tõ tr¸i qua ph¶i. Khi thay thÕ, chØ cÇn cho nh©n tè ®ang nghiªn cøu biÕn ®éng, cè ®Þnh nh©n tè ®øng sau nã ë kú gèc vµ nh©n tè tr-íc nã ë kú ph©n tÝch. VÝ dô: M=q*p - ¶nh h-ëng cña nh©n tè l-îng tíi doanh thu M thay ®æi do q:  M1 = q1 * p0 – q0 * p0 - ¶nh h-ëng cña nh©n tè gi¸ tíi doanh thu M thay ®æi do p:  M2 = q1 * p1 – q1 * p0 - Tæng ¶nh h-ëng cña hai nh©n tè  M =  M1 +  M2 1.3 Ph-¬ng ph¸p sè chªnh lÖch. Ph-¬ng ph¸p nµy lµ d¹ng rót gän cña ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn, ®iÒu kiÖn vµ ph-¬ng ph¸p ¸p dông t-¬ng tù nh- ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn, nh-ng ph-¬ng ph¸p nµy chØ nªn ¸p dông khi c«ng thøc tÝnh doanh thu cã d¹ng tÝch sè, nh©n tè ¶nh h-ëng cã tõ 2 ®Õn 3 nh©n tè, sè liÖu Ýt ch÷ sè vµ lµ ch÷ sè nguyªn. C¸ch tÝnh nµy ®¬n gi¶n h¬n ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 vµ cho phÐp tÝnh ngay kÕt qu¶ cuèi cïng b»ng c¸ch x¸c ®Þnh ®-îc ®Þnh møc vµ nh©n tè ¶nh h-ëng cña nh©n tè nµo th× lÊy ngay sè chªnh lÖch gi÷a kú gèc vµ kú ph©n tÝch cña nh©n tè ®ã råi nh©n víi sè liÖu kú gèc cña nh©n tè ®øng sau vµ sè liÖu kú ph©n tÝch cña nh©n tè ®øng tr-íc. VÝ dô: M = T * Sn * w Trong ®ã: T: Sè l-îng lao ®éng. Sn: Sè ngµy lao ®éng. w: N¨ng suÊt lao ®éng. - ¶nh h-ëng cña nh©n tè T tíi M: M thay ®æi do T:  M1 = ( T1-T0 ) * Sn0 * w0 - ¶nh h-ëng cña nh©n tè Sn tíi M: M thay ®æi do Sn:  M2 = T1 * ( Sn1-Sn0 ) * w0 - ¶nh h-ëng cña nh©n tè w tíi M: M thay ®æi do w:  M3 = T1 - Tæng ¶nh h-ëng do 3 nh©n tè * Sn1 * ( w1-w0 )  M =  M1 +  M2 +  M3 Sö dông ph-¬ng ph¸p nµy cã -u ®iÓm lµ kh¾c phôc ®-îc h¹n chÕ cña ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn, cã thÓ tÝnh ®-îc sù thay ®æi cña tõng nh©n tè. V× vËy, viÖc ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®Ó ph¸t huy nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu lµ rÊt cô thÓ. Sè liÖu gi÷a c¸c lÇn thay thÕ kh«ng phô thuéc vµo nhau. V× vËy, nÕu cã sù nhÇm lÉn trong tÝnh to¸n trong mét lÇn thay thÕ còng kh«ng lµm ¶nh h-ëng ®Õn kÕt qu¶ cña lÇn thay thÕ cña nh©n tè kh¸c. 1.4 Ph-¬ng ph¸p c©n ®èi Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp tån t¹i nhiÒu mèi quan hÖ c©n ®èi nh- c©n ®èi gi÷a thu vµ chi, c©n ®èi gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n... 20