Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Hoàn thiện kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ...

Tài liệu Hoàn thiện kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty tnhh dược phẩm hoàng hà

.DOC
72
66
88

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Ngµy nay ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Êt níc, s¸nh vai víi c¸c cêng quèc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ViÖt Nam ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, tham gia ngµy cµng s©u s¾c vµo qóa tr×nh hîp t¸c vµ ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ lµ mét chñ tr¬ng ®óng ®¾n cña ®¶ng vµ Nhµ níc ta. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, giao lu th¬ng m¹i cña ViÖt Nam vµ thÕ giíi ngµy cµng ph¸t triÓn. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi, thóc ®Èy qu¸ tr×nh giao lu ®ã ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ còng ph¶i ®îc ph¸t triÓn t¬ng xøng. NHTM lµ mét tæ chøc tµi chÝnh trung gian cã c¸c chøc n¨ng chñ yÕu lµ : nhËn göi, cho vay, vµ thanh to¸n. Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®¹t hiÖu qu¶ cao nÕu kh«ng cã sù tham gia cña c¸c NHTM, h¬n thÕ viÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cã hiÖu qu¶ sÏ gióp NHTM n©ng cao søc m¹nh cña m×nh. Do vËy, viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ lµ yªu cÇu thêng xuyªn, bøc thiÕt ®èi víi mçi NHTM. Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ lµ ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p ( c¸c bªn tham gia ho¹t ®éng kh¸c nhau ë nhiÒu lÜnh nh: chÕ ®é chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi...) nªn thêng gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n. Do ®ã, c¸c bªn liªn quan lu«n quan t©m ®Õn viÖc t×m ra ph¬ng thøc thanh to¸n cã hiÖu qu¶ nhÊt. Víi nh÷ng u ®iÓm vît tréi cña m×nh ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ngµy cµng trë nªn phæ biÕn trong ho¹t thanh to¸n quèc tÕ. Tuy nhiªn, ®©y l¹i lµ ph¬ng thøc thanh to¸n phøc t¹p nhÊt trong sè c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ nªn ®Ó hiÓu vµ sö dông tèt ph¬ng thøc nµy lµ viÖc kh«ng ®¬n gi¶n. Trong thêi gian thùc tËp t¹i Së giao dÞch I NHCTVN, ®îc lµm quen vµ t×m hiÓu ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña ng©n hµng, em thÊy r»ng nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ gÆp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n tõ nhiÒu phÝa, ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Së trong lÜnh vùc nµy. Do ®ã, em ®· chän ®Ò tµi: ” Mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Së giao dÞch I NHCTVN “ cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. Trong luËn v¨n nµy, em xin tr×nh bµy mét sè nghiªn cøu cña m×nh vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Së 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 giao dÞch I NHCTVN vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy. Víi môc ®Ých nh vËy, bè côc luËn v¨n sÏ bao gåm nh÷ng phÇn chÝnh nh sau: Ch¬ngI : Mét sè vÊn ®Ò lÝ luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. Chong II : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Së giao dÞch I NHCTVN. Ch¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Së giao dÞch I NHCTVN. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o GS.TS Cao Cù Béi, c¸c c« chó, anh chÞ c¸n bé Phßng kinh doanh ®èi ngo¹i thuéc Së giao dÞch I NHCTVN ®· tËn t×nh híng dÉn vµ gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n cña m×nh. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ngI Mét sè vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. 1.1 Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ 1.1.1 Kh¸i niÖm. Thanh to¸n quèc tÕ (TTQT) lµ viÖc thùc hiÖn chi tr¶ b»ng tiÒn liªn quan ®Õn mua b¸n hµng ho¸ dÞch vô vµ t b¶n gi÷a c¸c tæ chøc hay c¸ nh©n níc nµy víi c¸c tæ chøc hay c¸ nh©n níc kh¸c hay gi÷a mét quèc gia víi c¸c tæ chøc quèc tÕ, th«ng qua quan hÖ gi÷a c¸c ng©n hµng cña c¸c níc liªn quan. TTQT bao gåm thanh to¸n mËu dÞch, thanh to¸n phi mËu dÞch, thanh to¸n nî cò. TTQT theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét h×nh thøc cña thanh to¸n mËu dÞch, mét h×nh thøc thanh to¸n phôc vô cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. HiÖn nay, trong hÖ thèng Ng©n hµng C«ng Th¬ng ViÖt Nam (NHCTVN), thanh to¸n quèc tÕ ®îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô nh: chuyÓn tiÒn, thanh to¸n L/C, nhê thu vµ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng quèc tÕ kh¸c b»ng ngo¹i tÖ trong néi bé hÖ thèng NHCTVN, gi÷a NHCT víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c ë trong vµ ngoµi níc th«ng qua m¹ng IBS (hÖ thèng nghiÖp vô ng©n hµng quèc tÕ cña NHCTVN), m¹ng SWIFT (m¹ng tµi chÝnh viÔn th«ng liªn ng©n hµng toµn cÇu) hoÆc c¸c hÖ thèng kh¸c. TTQT lµ kh©u kÕt thóc cña mét giao dÞch mua b¸n hµng ho¸ hoÆc dÞch vô, lµ cÇu nèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu thô th«ng qua viÖc chi tr¶ lÉn nhau trong trao ®æi quèc tÕ. V× vËy, cã thÓ nãi TTQT ®· gãp phÇn quan träng t¹o nªn sù liªn tôc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ ®Èy nhanh tèc ®é lu th«ng hµng ho¸. TTQT ®· gióp cho ngo¹i th¬ng thùc hiÖn tèt chøc n¨ng cña m×nh lµ më réng lu th«ng hµng ho¸ ra níc ngoµi vµ ®em ngo¹i tÖ vÒ cho ®Êt níc. §ång thêi, viÖc thanh to¸n diÔn ra tèt ®Ñp nh vËy sÏ ®Ó l¹i thiÖn chÝ, uy tÝn, sù tin cËy gi÷a c¸c bªn, gãp phÇn më réng vµ cñng cè mèi quan hÖ hîp t¸c trªn nhiÒu lÜnh vùc ( kinh tÕ, chÝnh trÞ, ngo¹i giao, khoa häc kÜ thuËt... ) gi÷a c¸c níc. TTQT gióp cho viÖc trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô, t b¶n... gi· c¸c quèc gia ngµy cµng ph¸t triÓn, tõ ®ã t¸c ®éng ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc. TTQT lµ kh©u kÕt thóc cña mét hîp ®ång XNK, nã khÐp l¹i mét chu tr×nh mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô, viÖc thanh to¸n tèt sÏ gi¶m thiÓu rñi ro, gióp cho 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 viÖc thu håi ®Çy ®ñ, ®óng h¹n tiÒn hµng ®Ó tiÕp tôc guång m¸y s¶n xuÊt kinh doanh. TTQT gióp më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc tiÕp cËn ®îc víi thÞ trêng thÕ giíi, tiÕp cËn ®îc víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, nhËn ra vÞ trÝ vµ nh÷ng lîi thÕ cña m×nh ®Ó tiÕp tôc duy tr× vµ ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ ®ã trong cuéc c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t víi nhµ s¶n xuÊt níc ngoµi. TTQT kh«ng chØ t¹o thuËn lîi trong viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, gióp hµng ho¸ ViÖt Nam x©m nhËp vµo thÞ trêng quèc tÕ mµ cßn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam ngay t¹i thÞ trêng trong níc, phôc vô ngµy cµng tèt h¬n cho nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong níc. TTQT cã vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n (c¶ ë tÇm vÜ m« vµ vi m«) nhng nã l¹i lµ ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p vµ chÞu sù t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè : tØ gi¸ hèi ®o¸i, tr×nh ®é s¶n xuÊt, sù æn ®Þnh chÝnh trÞ, x· héi, sù æn ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng... Sù biÕn ®éng cña tØ gi¸ ¶nh hëng ®Õn gi¸ trÞ cña c¸c hîp ®ång XNK, g©y bÊt lîi cho ngêi mua vµ ngêi b¸n, ®ång thêi nã g©y t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ cña ng©n hµng nªn phÇn nµo ®ã nã sÏ lµm xÊu ®i kh¶ n¨ng cung øng ngo¹i tÖ, phôc vô cho ho¹t ®éng XNK cña ng©n hµng. Nh trªn võa tr×nh bµy, TTQT t¸c ®éng vµo sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc nhng ngîc l¹i chÝnh tr×nh ®é cña s¶n xuÊt trong níc còng ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn ho¹t TTQT. Mçi níc ®Òu cã lîi thÕ riªng, sù ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng s©u s¾c trªn thÕ giíi gióp nhu cÇu ®îc trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c nãc ngµy cµng ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, nÕu tr×nh ®é s¶n xuÊt qu¸ l¹c hËu, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã chÊt lîng thÊp sÏ lµm ¶nh hëng ®Õn viÖc trao ®æi hµng ho¸ cña níc ®ã víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« lµ ®iÒu kiÖn rÊt cÇn thiÕt, t¹o thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng TTQT. Tuy nhiªn nhiÒu lóc c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« còng g©y ¶nh hëng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng TTQT ch¼ng h¹n nh : chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi hay c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh XNK cña Bé th¬ng m¹i... Ngoµi ra, sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng còng lµ nh©n tè quan träng ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng TTQT bëi ng©n hµng lµ trung gian tµi chÝnh víi chøc n¨ng, bÒ dµy kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh sÏ t¹o nªn sù tin tëng vµ thuËn lîi cho c¸c bªn tham gia trong ho¹t ®éng TTQT. 1.1.2 Vai trß cña ho¹t ®éng TTQT ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c nghiÖp vô kinh doanh vµ dÞch vô trong níc, xu híng quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nghiÖp vô ng©n hµng quèc tÕ ®êi vµ ph¸t triÓn, trong ®ã TTQT lµ m¶ng ho¹t ®éng cã vai trß quan 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 träng ®èi víi mçi ng©n hµng trong bèi c¶nh c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a c¸c ng©n hµng. Thø nhÊt, TTQT lµ nghiÖp vô bæ sung, hç trî cho c¸c mÆt ho¹t ®éng kh¸c cña ng©n hµng, ch¼ng h¹n nh khi ph¸t triÓn ho¹t ®éng TTQT sÏ t¨ng cêng ®îc kh¶ n¨ng huy ®éng vµ sö dông vèn ngo¹i tÖ cña ng©n hµng. Thø hai, tiÕn hµnh ho¹t ®éng TTQT tèt sÏ gióp ng©n hµng ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña kh¸ch hµng, trªn c¬ së ®ã n©ng cao ®îc uy tÝn cña m×nh. TTQT lµ mét nghiÖp vô phøc t¹p, trong TTQT, ng©n hµng kh«ng chØ lµ trung gian t¹o nªn sù tin tëng lÉn nhau gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n th«ng qua quan hÖ cña m×nh víi c¸c ng©n hµng kh¸c mµ c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c t vÊn, gióp kh¸ch hµng lùa chän ph¬ng thøc, c«ng cô thanh to¸n hiÖu qu¶ nhÊt. Qu¸ tr×nh thanh to¸n diÔn ra thuËn lîi, ngêi b¸n nhËn ®ñ tiÒn, ngêi mua nhËn ®îc hµng ®óng sè lîng, phÈm chÊt, thêi gian sÏ chøng tá ®îc kh¶ n¨ng cña ng©n hµng trong ho¹t ®éng cña m×nh. Thø ba, TTQT sÏ gióp ng©n hµng më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng kh¸c trªn thÕ giíi, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ ng©n hµng, tõ trang bÞ kÜ thuËt ®Õn ®µo t¹o chuyªn viªn, gãp phÇn ®a ng©n hµng trë thµnh ng©n hµng ®a n¨ng, hiÖn ®¹i, phôc vô ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Thø t, TTQT lµ dÞch vô trung gian, phÝ thu ®îc tõ ho¹t ®éng TTQT kh«ng ph¶i lµ thu nhËp chñ yÕu nhng còng gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo tæng thu nhËp cña ng©n hµng. H¬n n÷a, møc phÝ trong ho¹t ®éng TTQT còng lµ c«ng cô ®Ó ng©n hµng thùc hiÖn chiÕn lîc l«i cuèn kh¸ch hµng. Nãi tãm l¹i, TTQT lµ m¶ng ho¹t ®éng rÊt quan träng cña ng©n hµng, nã kh«ng chØ t¹o ra thu nhËp mµ cßn lµ nh©n tè gióp ng©n hµng n©ng cao uy tÝn, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, më réng qui m« nghiÖp vô ho¹t ®éng còng nh t¨ng cêng mèi quan hÖ cña m×nh víi c¸c ng©n hµng kh¸c trªn toµn thÕ giíi. 1.1.3 C¸c ph¬ng tiÖn TTQT phæ biÕn. 1.1.3.1 Hèi phiÕu a) Kh¸i niÖm : Hèi phiÕu lµ mét tê mÖnh lÖnh tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn do mét ngêi kÝ ph¸t cho ngêi kh¸c, yªu cÇu ngêi nµy khi nh×n thÊy phiÕu, hoÆc ®Õn mét ngµy cô thÓ nhÊt ®Þnh hoÆc ®Õn mét ngµy cã thÓ x¸c ®Þnh trong t¬ng lai ph¶i tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ngêi nµo ®ã hoÆc theo lÖnh cña ngêi nµy tr¶ cho ngêi kh¸c hoÆc tr¶ cho ngêi cÇm phiÕu. b) §Æc ®iÓm cña hèi phiÕu :  TÝnh trõu tîng cña hèi phiÕu : Trªn hèi phiÕu kh«ng cÇn ghi néi dung quan hÖ tÝn dông, tøc nguyªn nh©n sinh ra viÖc lËp hèi phiÕu, mµ chØ cÇn ghi râ 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 sè tiÒn ph¶i tr¶ vµ nh÷ng néi dung cã liªn quan ®Õn viÖc tr¶ tiÒn. HiÖu lùc ph¸p lÝ cña hèi phiÕu còng kh«ng bÞ rµng buéc do nguyªn nh©n sinh ra hèi phiÕu. Mét khi ®îc t¸ch ra khái hîp ®ång vµ n»m trong tay ngêi thø ba th× hèi phiÕu trë thµnh mét tr¸i vô ®éc lËp, chø kh«ng ph¶i lµ mét tr¸i vô sinh ra tõ hîp ®ång. Hay nãi mét c¸ch kh¸c, nghÜa vô tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu lµ trõu tîng.  TÝnh b¾t buéc tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu : Ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu ph¶i tr¶ tiÒn theo ®óng néi dung ghi trªn tê hèi phiÕu. Ngêi tr¶ tiÒn kh«ng thÓ viÖn ra nh÷ng lÝ do riªng cña m×nh ®èi víi ngêi ph¸t phiÕu, ngêi kÝ hËu mµ tõ chèi tr¶ tiÒn, trõ trêng hîp hèi phiÕu ®îc lËp ra tr¸i víi ®¹o luËt chi phèi nã.  TÝnh lu th«ng cña hèi phiÕu : Hèi phiÕu cã thÓ ®îc chuyÓn nhîng mét hay nhiÒu lÇn trong thêi h¹n cña nã. Së dÜ cã ®îc ®Æc ®iÓm nµy, bëi v× hèi phiÕu lµ lÖnh ®ßi tiÒn cña mét ngêi nµy ®èi víi ngêi kh¸c, hèi phiÕu cã mét trÞ gi¸ tiÒn nhÊt ®Þnh, cã mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh, thêi h¹n nµy thêng lµ ng¾n h¹n vµ ®îc ngêi tr¶ tiÒn chÊp nhËn. Tãm l¹i, nhê vµo tÝnh trõu tîng vµ tÝnh b¾t buéc nghÜa vô tr¶ tiÒn mµ cã ®îc t×nh lu th«ng. c) Néi dung cña hèi phiÕu : Hèi phiÕu v× cÇn ph¶i ®îc lu hµnh, nªn nã ph¶i cã mét h×nh thøc nhÊt ®Þnh ®Ó ngêi ta cã thÓ dÔ dµng ph©n biÖt hèi phiÕu víi c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c. Hèi phiÕu th¬ng m¹i lµ mét v¨n b¶n x¸c nhËn mét tr¸i vô tr¶ tiÒn cã tÝnh chÊt th¬ng m¹i, cho nªn hèi phiÕu ph¶i cã mét néi dung nhÊt ®Þnh phï hîp víi luËt lÖ chi phèi nã.  VÒ mÆt h×nh thøc :  Hèi phiÕu lµm thµnh v¨n b¶n. Hèi phiÕu nãi, ®iÖn tÝn, ®iÖn tho¹i.. ®Òu kh«ng cã gi¸ trÞ ph¸p lÝ.  Ng«n ng÷ t¹o lËp hèi phiÕu lµ ng«n ng÷ viÕt hoÆc in s½n, ®¸nh m¸y b»ng mét thø tiÕng nhÊt ®Þnh vµ thèng nhÊt. TiÕng Anh lµ thø tiÕng th«ng dông cña ng«n ng÷ t¹o lËp hèi phiÕu. Mét hèi phiÕu sÏ kh«ng cã gi¸ trÞ ph¸p lÝ, nÕu nh nã ®îc t¹o lËp b»ng nhiÒu ng«n ng÷ kh¸c nhau. Nh÷ng hèi phiÕu viÕt b»ng bót ch×, b»ng thø mùc dÔ phai nh mùc ®á ®Òu trë thµnh v« gi¸ trÞ.  Hèi phiÕu cã thÓ lËp thµnh mét hay nhiÒu b¶n, mçi b¶n ®Òu ®¸nh sè thø tù, c¸c b¶n ®Òu cã gi¸ trÞ nh nhau. Khi thanh to¸n, ng©n hµng thêng göi hèi phiÕu cho ngêi tr¶ tiÒn lµm hai lÇn kÕ tiÕp nhau ®Ò phßng sù thÊt l¹c, b¶n nµo ®Õn tríc th× sÏ ®îc thanh to¸n, b¶n nµo ®Õn sau sÏ trë thµnh v« gi¸ trÞ. Hèi phiÕu kh«ng cã b¶n phô.  VÒ mÆt néi dung : mét hèi phiÕu ph¶i bao gåm nh÷ng néi dung b¾t buéc sau: 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Tiªu ®Ò cña hèi phiÕu : ch÷ “Hèi phiÕu” lµ tiªu ®Ò cña mét hèi phiÕu, kh«ng cã tiªu ®Ò nµy, hèi phiÕu sÏ trë thµnh v« gi¸ trÞ.  §Þa ®iÓm kÝ ph¸t hèi phiÕu : th«ng thêng ®Þa chØ cña ngêi lËp phiÕu lµ ®Þa ®iÓm kÝ ph¸t phiÕu. Kh«nglo¹i trõ, hèi phiÕu ®îc kÝ ph¸t ë ®©u th× lÊy ®Þa ®iÓm kÝ ph¸t ë ®ã. Mét hèi phiÕu kh«ng ghi râ ®Þa ®iÓm kÝ ph¸t, ngêi ta cho phÐp lÊy ®Þa chØ bªn c¹nh tªn cña ngêi kÝ ph¸t lµm ®Þa ®iÓm kÝ ph¸t hèi phiÕu.  Ngµy th¸ng kÝ ph¸t : Ngµy th¸ng kÝ ph¸t hèi phiÕu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh k× h¹n tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu cã k× h¹n nÕu hèi phiÕu ghi r»ng : “Sau x ngµy kÓ tõ ngµy kÝ ph¸t hèi phiÕu nµy”. Ngµy kÝ ph¸t hèi phiÕu còng liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hèi phiÕu. VÝ dô, nÕu ngµy kÝ ph¸t hèi phiÕu x¶y ra sau ngµy ngêi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn hèi phiÕu mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nh bÞ ph¸ s¶n, bÞ ®a ra toµ, bÞ chÕt... th× kh¶ n¨ng thanh to¸n hèi phiÕu ®ã kh«ng cßn n÷a.  Sè tiÒn cña hèi phiÕu lµ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh. Mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh lµ sè tiÒn ®îc ghi mét c¸ch ®¬n gi¶n vµ râ rµng, ngêi ta cã thÓ nh×n qua ®Ó biÕt ®îc sè tiÒn ph¶i tr¶ lµ bao nhiªu, kh«ng cÇn ph¶i qua nghiÖp vô tÝnh to¸n nµo, dï lµ ®¬n gi¶n. Sè tiÒn ®îc ghi cã thÓ lµ võa b»ng sè, võa b»ng ch÷ hoÆc lµ hoµn toµn b»ng sè hay lµ hoµn toµn b»ng ch÷. Sè tiÒn cu¶ hèi phiÕu ph¶i nhÊt trÝ víi nhau trong c¸ch ghi. Trêng hîp cã sù chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn b»ng ch÷ vµ sè tiÒn b»ng sè th× thêng c¨n cø vµo sè tiÒn ghi b»ng ch÷. Trêng hîp cã sù chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn toµn ghi b»ng sè hay toµn ghi b»ng ch÷ th× c¨n cø vµo sè tiÒn nhá h¬n.  Thêi h¹n tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu cã hai lo¹i : thêi h¹n tr¶ tiÒn ngay vµ thêi h¹n tr¶ tiÒn sau. C¸ch ghi thêi h¹n tr¶ tiÒn ngay thêng lµ nh sau : “Ngay sau khi nh×n thÊy b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy...” hoÆc “Sau khi nh×n thÊy b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy...” C¸ch ghi thêi h¹n tr¶ tiÒn vÒ sau thêng cã ba c¸ch sau :  Nªó mèc thêi gian tÝnh tõ ngµy chÊp nhËn hèi phiÕu, th× ghi : “X ngµy sau khi nh×n thÊy b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy..”  NÕu mèc thêi gian tÝnh tõ ngµy kÝ ph¸t hèi phiÕu, th× ghi : “X ngµy kÓ tõ ngµy kÝ b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy...”  NÕu thêi h¹n lµ mét ngµy cô thÓ nhÊt ®Þnh, th× ghi : “§Õn ngµy... cña b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy...”. Trong ba c¸ch ghi thêi h¹n trªn, c¸ch thø nhÊt thêng ®îc sö dông phæ biÕn h¬n c¶.  §Þa ®iÓm tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu lµ ®Þa ®iÓm ®îc ghi râ trªn hèi phiÕu. NÕu hèi phiÕu kh«ng ghi râ hoÆc kh«ng ghi ®Þa ®iÓm tr¶ tiÒn, ngêi ta cã thÓ lÊy ®Þa chØ ghi bªn c¹nh tªn cña ngêi tr¶ tiÒn lµ ®Þa ®iÓm tr¶ tiÒn. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Ngêi hëng lîi quy ®Þnh ë mÆt tríc cña tê hèi phiÕu tríc tiªn lµ ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu, hoÆc cã thÓ lµ ngêi kh¸c do ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu chØ ®Þnh.  Ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu ®îc ghi ë mÆt tríc, gãc tr¸i cuèi cïng cña tê hèi phiÕu, sau ch÷ “göi”  Ngêi kÝ ph¸t phiÕu ®îc ghi ë mÆt tríc, gãc ph¶i cuèi cïng cña tê hèi phiÕu. CÇn ®Æc biÖt chó ý lµ, tÊt c¶ nh÷ng ngêi cã liªn quan ®îc ghi trªn tê hèi phiÕu ph¶i ghi râ ®Çy ®ñ tªn, ®Þa chØ mµ hä ®· dïng ®Ó ®¨ng kÝ ho¹t ®éng kinh doanh. Ngoµi nh÷ng néi dung b¾t buéc trªn, hèi phiÕu cßn cã thÓ cã nh÷ng néi dung kh¸c do hai bªn tho¶ thuËn, miÔn lµ nh÷ng néi dung nµy kh«ng lµm sai l¹c tÝnh chÊt cña hèi phiÕu do luËt “LuËt ®iÒu chØnh vÒ hèi phiÕu “ quy ®Þnh. d) QuyÒn lîi vµ nghÜa vô cña nh÷ng ngêi cã liªn quan ®Õn hèi phiÕu  Ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu : trong ngo¹i th¬ng, ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu lµ ngêi xuÊt khÈu, ngêi cung øng c¸c dÞch vô cã liªn quan ®Õn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. Ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu cã tr¸ch nhiÖm :  KÝ ph¸t hèi phiÕu cho ®óng luËt.  KÝ tªn vµo gãc bªn ph¶i, phÝa díi ë mÆt tríc tê hèi phiÕu.  Khi hèi phiÕu ®· ®îc chuyÓn nhîng bÞ tõ chèi tr¶ tiÒn, th× ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ tiÒn l¹i cho nh÷ng ngêi hëng lîi cña tê hèi phiÕu ®ã. QuyÒn lîi cña ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu ®îc thÓ hiÖn trªn hai mÆt chñ yÕu :  QuyÒn hëng lîi sè tiÒn ghi trªn hèi phiÕu.  QuyÒn chuyÓn nhîng quyÒn hëng lîi ®ã cho ngêi kh¸c.  Ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu ; Trong ngo¹i th¬ng, ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu thêng lµ ngêi nhËp khÈu, lµ ngêi sö c¸c dÞch vô cã liªn quan ®Õn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. Khi dïng hèi phiÕu lµ ph¬ng tiÖn ®ßi tiÒn cña ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu l¹i lµ ng©n hµng më L/C hay lµ ng©n hµng x¸c nhËn. Tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn cña ng©n hµng ®èi víi hèi phiÕu chØ giíi h¹n trong thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C. Tr¸ch nhiÖm cña ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu :  Tr¶ tiÒn hèi phiÕu theo ®óng nh÷ng ®iÒu quy ®Þnh trong hèi phiÕu  NÕu lµ hèi phiÕu cã k× h¹n, ngêi tr¶ tiÒn ph¶i kÝ chÊp nhËn tr¶ tiÒn hèi phiÕu khi nh×n thÊy hèi phiÕu. ViÖc chÊp nhËn nµy lµ v« ®iÒu kiÖn, phï hîp víi luËt “LuËt ®iÒu chØnh vÒ hèi phiÕu “. QuyÒn lîi cña ngêi tr¶ tiÒn lµ cã quyÒn tõ 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 chèi tr¶ tiÒn hèi phiÕu khi cha kÝ chÊp nhËn. ViÖc tõ chèi tr¶ tiÒn nµy ph¶i phï hîp víi luËt “LuËt ®iÒu chØnh vÒ hèi phiÕu “ quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò nµy.  Ngêi hëng lîi hèi phiÕu : Ngêi hëng lîi hèi phiÕu lµ ngêi cã quyÒn nhËn sè tiÒn cña hèi phiÕu. Ngêi hëng lîi hèi phiÕu cã thÓ lµ b¶n th©n ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu hoÆc còng cã thÓ lµ ngêi kh¸c do ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu chØ ®Þnh hoÆc do ngêi hëng lîi chuyÓn nhîng quyÒn hëng lîi hèi phiÕu cña m×nh cho ngêi ®ã b»ng thñ tôc kÝ hËu.  Ngêi chuyÓn nhîng hèi phiÕu : lµ ngêi ®em quyÒn hëng lîi hèi phiÕu cña m×nh chuyÓn cho ngêi kh¸c b»ng thñ tôc kÝ hËu. Nh vËy, ngêi chuyÓn nhîng ®Çu tiªn cña hèi phiÕu lµ ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu.  Ngêi cÇm phiÕu : lµ ngêi cã quyÒn nhËn tiÒn hèi phiÕu khi hèi phiÕu ®îc tr¶ tiÒn. Ngêi cÇm phiÕu lµ ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu, nÕu anh ta kh«ng chuyÓn nhîng hèi phiÕu cho ai c¶. §èi víi hèi phiÕu ®îc chuyÓn nhîng, ngêi cÇm phiÕu lµ ngêi hëng lîi cuèi cïng cña hèi phiÕu. NÕu hèi phiÕu kh«ng ghi tªn ngêi hëng lîi ë mÆt tríc tê hèi phiÕu (tøc lµ hèi phiÕu v« danh) th× bÊt cø ngêi nµo cÇm hèi phiÕu còng trë thµnh ngêi hëng lîi, nÕu hèi phiÕu ®îc chuyÓn nhîng ë mÆt sau b»ng c¸ch kÝ hËu ®Ó trèng th× ngêi nµo cÇm phiÕu còng trë thµnh ngêi hëng lîi. e) ChÊp nhËn hèi phiÕu Hèi phiÕu sau khi ®îc kÝ ph¸t ph¶i ®îc xuÊt tr×nh cho ngêi tr¶ tiÒn ®Ó ngêi nµy kÝ chÊp nhËn tr¶ tiÒn, nhÊt lµ ®èi víi hèi phiÕu cã k× h¹n. Râ rµng lµ, mét hèi phiÕu ®· ®îc chÊp nhËn míi cã sù tin cËy trong thanh to¸n. Th«ng thêng hèi phiÕu ®îc göi tíi ngêi tr¶ tiÒn ®Ó ngêi nµy kÝ chÊp nhËn bÊt cø lóc nµo tríc ngµy hÕt h¹n xuÊt tr×nh hèi phiÕu. Thêi h¹n chÊp nhËn cã thÓ ®îc hiÓu nh hai trêng hîp sau : thø nhÊt, nÕu hai bªn kh«ng cã sù tho¶ thuËn nµo kh¸c th× ULB quy ®Þnh thêi h¹n chÊp nhËn lµ 12 th¸ng kÓ tõ ngµy kÝ ph¸t hèi phiÕu ; thø hai, nÕu hai bªn quy ®Þnh râ rµng víi nhau trong hîp ®ång mua b¸n hoÆc trong th tÝn dông thêi h¹n cô thÓ ph¶i xuÊt tr×nh hèi phiÕu ®Ó chÊp nhËn, th× hèi phiÕu ph¶i ®îc xuÊt tr×nh ®Ó chÊp nhËn trong thêi h¹n ®ã. VÝ dô, thêi h¹n hiÖu lùc cña th tÝn dông lµ 45 ngµy, hay lµ hÕt h¹n 20 ngµy kÓ tõ sau ngµy giao hµng th× thêi chÊp nhËn hèi phiÕu chØ trong vßng 20 ngµy ®ã, nÕu qu¸ 20 ngµy ®ã, tøc lµ L/C hÕt hiÖu lùc, ng©n hµng më L/C sÏ tõ chèi thanh to¸n tê hèi phiÕu göi ®Õn (nÕu lµ tr¶ tiÒn ngay) hoÆc tõ chèi chÊp nhËn hèi phiÕu (nÕu lµ tr¶ tiÒn vÒ sau). Sù chÊp nhËn ®îc ghi vµo mÆt tríc, gãc díi bªn tr¸i cña tê hèi phiÕu vµ ®îc thùc hiÖn b»ng ch÷ chÊp nhËn (accept) viÕt kÕ bªn ch÷ kÝ cña ngêi tr¶ tiÒn.Ngoµi ra, ULB cßn cho phÐp ngêi tr¶ tiÒn dïng nh÷ng ch÷ kh¸c t¬ng tù ®Ó thÓ hiÖn sù chÊp nhËn cña m×nh nh “x¸c nhËn’, “®ång ý”, “®ång ý tr¶ tiÒn”. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ngµy th¸ng kÝ chÊp nhËn hèi phiÕu kh«ng ph¶i lµ yªu cÇu b¾t buéc cña c«ng thøc kÝ chÊp nhËn. Song trong thùc tiÔn sö dông hèi phiÕu, ngêi ta thÊy cã lo¹i hèi phiÕu ®ßi hái kÝ chÊp nhËn cã ghi ngµy th¸ng, cã lo¹i kh«ng cÇn ghi ngµy th¸ng. §èi víi hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay x ngµy, ngêi nhËp khÈu muèn nhËn bé chøng tõ thanh to¸n th× ph¶i kÝ chÊp nhËn vµo lo¹i hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay nµy. Trong trêng hîp nµy viÖc ghi ngµy th¸ng kÝ chÊp nhËn hèi phiÕu lµ kh«ng thËt cÇn thiÕt §èi víi hèi phiÕu cã k× h¹n mµ viÖc quy ®Þnh k× h¹n tr¶ tiÒn hèi phiÕu lµ râ rÖt, vÝ dô hèi phiÕu ghi “X ngµy kÓ tõ ngµy kÝ ph¸t b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy” hoÆc ghi “§Õn ngµy... tr¶ cho b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy ...” th× ghi ngµy th¸ng kÝ chÊp nhËn còng kh«ng thËt cÇn thiÕt. Song ®èi víi hèi phiÕu cã k× h¹n ®îc x¸c ®Þnh trong t¬ng lai “X ngµy kÓ tõ ngµy nh×n thÊy b¶n thø... cña hèi phiÕu nµy...” th× ngµy th¸ng kÝ chÊp nhËn lµ ngµy nh×n thÊy hèi phiÕu, lµ mèc thêi gian tÝnh ra k× h¹n cña hèi phiÕu. f) KÝ hËu hèi phiÕu KÝ hËu lµ h×nh thøc dïng ®Ó chuyÓn nhîng hèi phiÕu. Ngêi hëng lîi muèn chuyÓn nhîng hèi phiÕu cho ngêi kh¸c th× ph¶i kÝ vµo mÆt sau cña tê hèi phiÕu råi chuyÓn hèi phiÕu cho ngêi ®ã. Hµnh vi kÝ hËu cã nh÷ng ý nghÜa ph¸p lÝ sau :  Thõa nhËn sù chuyÓn quyÒn lîi hèi phiÕu cho ngêi kh¸c ®îc quy ®Þnh trong mÆt sau cña tê hèi phiÕu. Sù kÝ hËu nµy mang tÝnh chÊt trõu tîng, cã nghÜa lµ ngêi kÝ hËu kh«ng cÇn nªu lÝ do cña sù chuyÓn nhîng vµ còng kh«ng cÇn ph¶i th«ng baã cho ngêi tr¶ tiÒn biÕt vÒ sù chuyÓn nhîng ®ã (nh c¸ch chuyÓn nhîng theo d©n luËt th«ng thêng) mµ ngêi ®îc chuyÓn nhîng nghiÔm nhiªn trë thµnh ngêi hëng quyÒn lîi hèi phiÕu ®ã.  X¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña ngêi kÝ hËu vÒ viÖc tr¶ tiÒn hèi phiÕu víi nh÷ng ngêi cÇm hèi phiÕu sau ®ã. CÇn chó ý lµ, trong sù chuyÓn nhîng tr¸i quyÒn trong d©n luËt, ngêi chuyÓn nhîng chØ ®¶m b¶o sù tån t¹i cña tr¸i quyÒn, tøc lµ ®¶m b¶o r»ng con nî qu¶ thËt cã thiÕu sè tiÒn ®îc chuyÓn nhîng, chø kh«ng ®¶m b¶o r»ng con nî sÏ thanh to¸n sè nî ®ã. Nhng trong luËt hèi phiÕu th× tr¸i l¹i, ngêi kÝ hËu kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o ngêi tr¶ tiÒn hèi phiÕu cã m¾c nî sè tiÒn ghi trªn hèi phiÕu mµ cßn ®¶m b¶o r»ng m×nh sÏ tr¶ tiÒn hèi phiÕu ®ã cho nh÷ng ngêi chuyÓn nhîng, nÕu ngêi tr¶ tiÒn tõ chèi thanh to¸n hèi phiÕu ®ã. Së dÜ nh vËy lµ v× ngêi kÝ hËu ®ãng vai trß chñ ®éng trong viÖc kÝ ph¸t hèi phiÕu, kÝ tªn vµo hèi phiÕu, song hèi phiÕu cã ®îc ngêi tr¶ tiÒn chÊp nhËn hay kh«ng l¹i lµ vÊn ®Ò kh¸c. KÝ hËu thêng ®îc thùc hiÖn theo 4 h×nh thøc nh sau : 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  KÝ hËu ®Ó tr¾ng : lµ viÖc kÝ hËu kh«ng chØ ®Þnh ngêi ®îc hëng quyÒn lîi hèi phiÕu do thñ tôc kÝ hËu mang l¹i. Ngêi kÝ hËu chØ kÝ tªn ë mÆt sau cña hèi phiÕu hoÆc nÕu cã chi th× chØ ghi chung chung nh “tr¶ cho...”.Víi c¸ch kÝ hËu nµy, ngêi nµo cÇm hèi phiÕu sÏ trë thµnh ngêi ®îc hëng lîi hèi phiÕu vµ viÖc chuyÓn nhîng kÕ tiÕp cña ngêi cÇm phiÕu nµy kh«ng cÇn kÝ hËu n÷a chØ trao tay lµ ®ñ. Ngêi cÇm phiÕu cã thÓ chuyÓn h×nh thøc kÝ hËu ®Ó tr¾ng sang mét h×nh thøc kh¸c.  KÝ hËu theo lÖnh : lµ viÖc kÝ hËu chØ ®Þnh mét c¸ch suy ®o¸n ra ngêi hëng lîi hèi phiÕu do thñ tôc kÝ hËu mang l¹i. Ngêi kÝ hËu chØ ghi c©u “tr¶ theo lÖnh «ng X” vµ kÝ tªn. Nh vËy, ngêi hëng lîi hèi phiÕu trong trêng hîp nµy cha quy ®Þnh râ rµng, cÇn ph¶i suy ®o¸n ý chÝ cña «ng X. NÕu «ng X ra lÖnh tr¶ cho mét ngêi kh¸c th× ngêi ®ã sÏ trë thµnh ngêi hëng hèi phiÕu, nÕu «ng X im lÆng th× ngêi hëng lîi hèi phiÕu chÝnh lµ «ng X. Víi c¸ch kÝ hËu nµy, hèi phiÕu sÏ ®îc chuyÓn nhîng kÕ tiÕp nhau ®Õn khi nµo ngêi hëng lîi cuèi cïng kh«ng kÝ hËu chuyÓn nhîng n÷a nhng ph¶i tríc khi hèi phiÕu hÕt h¹n tr¶ tiÒn. V× vËy, kÝ hËu theo kÖnh lµ lo¹i kÝ hËu rÊt th«ng dông trong thanh to¸n quèc tÕ.  KÝ hËu h¹n chÕ : lµ viÖc kÝ hËu chØ ®Þnh râ rÖt ngêi ®îc hëng lîi hèi phiÕu vµ chØ ngêi ®ã mµ th«i. Víi c¸ch kÝ hËu nµy hèi phiÕu sÏ kh«ng ®îc tiÕp tôc chuyÓn nhîng b»ng thñ tôc kÝ hËu ®îc n÷a.  KÝ hËu miÔn truy ®ßi : lµ viÖc kÝ hËu mµ ngêi kÝ hËu ghi thªm c©u “MiÔn truy ®ßi ngêi kÝ hËu” cïng víi mét trong ba lo¹i kÝ hËu nªu trªn. Mét khi hèi phiÕu bÞ tõ chèi thanh to¸n th× ngêi hëng lîi hèi phiÕu kh«ng ®îc truy ®ßi l¹i tiÒn cña ngêi kÝ hËu trùc tiÕp cña m×nh. KÝ hËu miÔn truy ®ßi còng lµ lo¹i kÝ hËu ®îc sö dông nhiÒu trong thanh to¸n quèc tÕ. g) B¶o l·nh hèi phiÕu B¶o l·nh hèi phiÕu lµ sù cam kÕt cña ngêi thø ba tr¶ tiÒn cho ngêi hëng lîi khi hèi phiÕu ®Õn k× tr¶ tiÒn. H×nh thøc v¨n tù th«ng thêng cña sù b¶o l·nh ®îc ghi b»ng ch÷ “B¶o l·nh” vµ ngßi b¶o l·nh kÝ tªn. Trong luËt ULB kh«ng qui ®Þnh n¬i kÝ b¶o l·nh ë mÆt tríc hay ë mÆt sau cña tê hèi phiÕu, ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn víi ch÷ kÝ chÊp nhËn cña ngêi tr¶ tiÒn, ch÷ kÝ hËu cña ngêi chuyÓn nhîng, h×nh thøc v¨n tù cña b¶o l·nh ®îc ghi nh nãi ë trªn. Ngoµi h×nh thøc b¶o l·nh theo luËt ULB qui ®Þnh, mét sè níc dïng h×nh thøc b¶o l·nh b»ng v¨n th riªng biÖt thêng gäi lµ b¶o l·nh mËt. Së dÜ cã h×nh thøc b¶o l·nh nµy lµ do ngêi tr¶ tiÒn kh«ng muèn ngêi thø ba biÕt t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh ®Õn møc cÇn ph¶i b¶o l·nh, nÕu sù b¶o l·nh ®îc ghi ngay trªn hèi phiÕu. ChØ mét sè ngêi cÇn thiÕt cã liªn quan míi ®îc th«ng b¸o sù b¶o l·nh ®ã vµ sù b¶o l·nh nµy cã lîi víi hä. Còng cÇn thÊy r»ng, th tÝn dông lµ mét h×nh thøc b¶o l·nh riªng biÖt ®èi víi hèi phiÕu n»m trong bé chøng tõ thanh 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 to¸n cña ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. H×nh thøc b¶o l·nh ®îc ghi trªn hèi phiÕu ë c©u “Theo L/C sè... më ngµy..” “Göi ng©n hµng më L/C...”. Ngêi xuÊt khÈu sau khi giao hµng lËp mét hèi phiÕu theo ®óng yªu cÇu cña L/C vµ lËp bé chøng tõ thanh to¸n ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi L/C xuÊt tr×nh trong thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C, th× ch¾c ch¾n r»ng hèi phiÕu ®ã sÏ ®îc ng©n hµng më L/C tr¶ tiÒn. h) Tõ chèi tr¶ tiÒn hèi phiÕu - kh¸ng nghÞ (Protest) Khi ®Õn h¹n tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu mµ ngêi tr¶ tiÒn tõ chèi th× ngêi hëng lîi ph¶i chøng thùc sù tõ chèi ®ã b»ng mét v¨n b¶n kh¸ng nghÞ. B¶n kh¸ng nghÞ ph¶i do ngêi hëng lîi lËp ra trong thêi h¹n 2 ngµy lµm viÖc tiÕp sau ngµy hÕt h¹n cña hèi phiÕu. Sau khi lËp song b¶n kh¸ng nghÞ, trong vßng 4 ngµy lµm viÖc, ngêi bÞ tõ chèi tr¶ tiÒn ph¶i b¸o cho ngêi chuyÓn nhîng trùc tiÕp ®Ó ®ßi tiÒn hoÆc cã thÓ ®ßi tiÒn bÊt cø ngêi nµo ®· kÝ hËu chuyÓn nhîng hèi phiÕu hoÆc ®ßi ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu. NÕu kh«ng cã b¶n kh¸ng nghÞ vÒ viÖc bÞ tõ chèi tr¶ tiÒn th× nh÷ng ngêi ®îc chuyÒn nhîng ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn hèi phiÕu, nhng ngêi kÝ ph¸t vµ ngêi chÊp nhËn vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm nµy ®èi víi ngêi kh¸ng nghÞ. Trªn thùc tÕ, ngêi ta thêng lµm nh sau: vÝ dô A lµ ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu,B, C, D lµ ngêi ®îc chuyÓn nhîng tiÕp theo. E lµ ngêi ®îc chuyÓn nhîng cuèi cïng. Khi E bÞ tõ chèi tr¶ tiÒn, E sÏ chuyÓn hèi phiÕu ®ßi tiÒn D kÌm mét b¶n tÝnh tiÒn bao gåm sè tiÒn cña hèi phiÕu, chi phÝ lµm thñ tôc kh¸ng nghÞ vµ c¸c chi phÝ kh¸c. D hoµn tr¶ tiÒn cho E vµ truy ®ßi ngîc l¹i C, vµ cø nh vËy cho tíi A. Cuèi cïng A trùc tiÕp ®ßi tiÒn ë ngêi m¾c nî. i) C¸c lo¹i hèi phiÕu  C¨n cø vµo thêi h¹n tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu, ngêi ta chia hèi phiÕu thµnh ba lo¹i :  Hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay : ngêi tr¶ tiÒn khi nh×n thÊy hèi phiÕu nµy do ngêi cÇm phiÕu xuÊt tr×nh th× ph¶i tr¶ tiÒn ngay cho hä.  Hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay sau mét sè ngµy nhÊt ®Þnh, thêng lµ tõ 5-7 ngµy : ngêi tr¶ tiÒn khi nh×n thÊy hèi phiÕu nµy th× kÝ chÊp nhËn hèi phiÕu, sau ®ã th× tõ 5-7 ngµy th× tr¶ tiÒn tê hèi phiÕu ®ã.  Hèi phiÕu cã k× h¹n: sau mét thêi gi¹n nhÊt ®Þnh ghi trªn hèi phiÕu, ngêi tr¶ tiÒn ph¶i tr¶ hoÆc tÝnh tõ ngµy kÝ ph¸t hèi phiÕu hoÆc tÝnh tõ ngµy chÊp nhËn hèi phiÕu hoÆc tõ ngµy qui ®Þnh cô thÓ.  C¨n cø vµo hèi phiÕu cã kÌm chøng tõ hay kh«ng, cã thÓ chia hèi phiÕu thµnh 2 lo¹i :  Hèi phiÕu tr¬n : lo¹i hèi phiÕu nµy ®îc göi tíi ®ßi tiÒn ngêi tr¶ tiÒn kh«ng kÌm chøng tõ th¬ng m¹i. Trong thanh to¸n quèc tÕ, hèi phiÕu nµy dïng 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®Ó thu tiÒn cíc phÝ vËn t¶i, b¶o hiÓm, hao hång... hoÆc dïng ®Ó ®ßi tiÒn mua hµng cña nh÷ng th¬ng nh©n nhËp khÈu tin cËy.  Hèi phiÕu kÌm chøng tõ : lo¹i hèi phiÕu nµy ®îc göi tíi cho ngêi nhËp khÈu cã kÌm theo chøng tõ th¬ng m¹i. Hèi phiÕu kÌm chøng tõ cã 2 lo¹i. Lo¹i hèi phiÕu kÌm chøng tõ tr¶ tiÒn ngay vµ lo¹i hèi phiÕu kÌm chøng tõ cã chÊp nhËn.  C¨n cø vµo tÝnh chÊt chuyÓn nhîng cña hèi phiÕu cã thÓ chia hèi phiÕu thµnh 2 lo¹i :  Hèi phiÕu ®Ých danh : lµ lo¹i hèi phiÕu ghi râ tªn ngêi hëng lîi hèi phiÕu kh«ng kÌm theo ®iÒu kho¶n theo lÖnh. Hèi phiÕu ®Ých danh kh«ng chuyÓn nhîng ®îc b»ng thñ tôc kÝ hËu theo luËt ®Þnh.  Hèi phiÕu theo lÖnh : lµ lo¹i hèi phiÕu ghi tr¶ theo lÖnh cña ngêi hëng lîi hèi phiÕu. Hèi phiÕu theo lÖnh chuyÓn nhîng b»ng h×nh thøc kÝ hËu theo luËt ®Þnh. §©y lµ lo¹i hèi phiÕu ®îc sö dông réng r·i trong thanh to¸n quèc tÕ.  C¨n cø vµo ngêi kÝ ph¸t hèi phiÕu, hèi phiÕu ®îc chia thµnh 2 lo¹i :  Hèi phiÕu th¬ng m¹i, lµ lo¹i hèi phiÕu do ngêi xuÊt khÈu kÝ ph¸t ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu trong nghiÖp vô vÒ thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt khÈu hoÆc cung øng lao vô lÉn cho nhau.  Hèi phiÕu ng©n hµng lµ lo¹i hèi phiÕu do ng©n hµng ph¸t hµnh ra lÖnh cho ng©n hµng ®¹i lÝ cña m×nh thanh to¸n mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ngêi hëng lîi chØ ®Þnh trªn hèi phiÕu. 1.1.3.2 SÐc a) Kh¸i niÖm chung SÐc lµ mét tê mÖnh lÖnh v« ®iÒu kiÖn cña ngêi chñ tµi kho¶n, ra lÖnh cho ng©n hµng trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n cña m×nh ®Ó tr¶ cho ngêi cã tªn trong sÐc, hoÆc tr¶ theo lÖnh cña ngêi Êy hoÆc tr¶ cho ngêi cÇm sÐc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh, b»ng tiÒn mÆt hoÆc b»ng chuyÓn kho¶n. Néi dung cña tê sÐc, sÐc cÇn ghi ®ñ nh÷ng ®iÒu sau ®©y:  Mét lÖnh tr¶ tiÒn muèn ®îc coi lµ sÐc th× tríc tiªn ph¶i cã tiªu ®Ò SEC ghi trªn tê lÖnh ®ã. V× sÐc lµ lÖnh nªn khi ng©n hµng nhËn ®îc sÐc sÏ ph¶i chÊp nhËn lÖnh nµy v« ®iÒu kiÖn, trõ trêng hîp tµi kho¶n ph¸t hµnh sÐc kh«ng cã tiÒn hoÆc tê sÐc kh«ng ®ñ tÝnh chÊt ph¸p lÝ.  Sè tiÒn ghi trªn sÐc ph¶i râ rµng, ph¶i võa ghi b»ng sè võa ghi b»ng ch÷ khíp ®óng nhau, cã kÝ hiÖu tiÒn tÖ. Trªn sÐc ph¶i ghi ®Þa ®iÓm vµ ngµy th¸ng lËp sÐc, tªn, ®Þa chØ cña ngêi yªu cÇu trÝch tµi kho¶n, tµi kho¶n ®îc trÝch tr¶, ng©n hµng tr¶ tiÒn, tªn ®Þa chØ cña ngêi hëng sè tiÒn trªn sÐc, ch÷ kÝ cña ngêi 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ph¸t hµnh sÐc. NÕu lµ tæ chøc th× ph¶i cã ch÷ kÝ cña chñ tµi kho¶n, kÕ to¸n trëng vµ dÊu cña tæ chøc. SÐc cã tÝnh thêi h¹n, tøc lµ tê sÐc chØ cã gi¸ trÞ tiÒn tÖ hoÆc thanh to¸n nÕu thêi h¹n hiÖu lùc cña nã cha hÕt ®èi víi sÐc th¬ng m¹i. Thêi h¹n hiÖu lùc cña sÐc ®îc ghi râ trªn tê sÐc. Thêi h¹n ®ã tuú thuéc vµo ph¹m vi kh«ng gian mµ sÐc lu hµnh vµ luËt ph¸p c¸c níc qui ®Þnh. SÐc dïng ®Ó tr¶ tiÒn ngay, thêi h¹n hiÖu lùc cña sÐc lµ 8 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy ph¸t hµnh sÐc, nÕu lµ sÐc lu hµnh trong mét níc, lµ 20 ngµy lµm viÖc nÕu lu th«ng ngoµi níc trong cïng mét ch©u lôc, lµ 70 ngµy lµm viÖc nÕu sÐc ®îc tr¶ ë mét níc kh¸c ch©u lôc. Qu¸ thêi h¹n trªn nÕu sÐc kh«ng quay trë l¹i ng©n hµng th× sÐc sÏ mÊt hiÖu lùc. §èi víi sÐc du lÞch th× kh«ng qui ®Þnh thêi h¹n hiÖu lùc. b) Nh÷ng ngêi liªn quan ®Õn sÐc  Ngêi ph¸t sÐc ®Ó tr¶ nî gäi lµ ngêi ph¸t hµnh sÐc.  Ng©n hµng thanh to¸n lµ ngêi tr¶ tiÒn.  Ngêi nhËn tiÒn lµ ngêi hëng lîi tê sÐc. SÐc cã thÓ chuyÓn nhîng cho nhiÒu ngêi liªn tiÕp b»ng ph¬ng ph¸p kÝ hËu trong thêi h¹n hiÖu lùc cña sÐc. KÝ hËu cã 2 ý nghÜa : mét lµ nã chøng nhËn viÖc chuyÓn giao quyÒn hëng sÐc cho mét ngêi kh¸c ; hai lµ nã x¸c nhËn tr¸ch nhiÖm cña ngêi chuyÓn nhîng ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng ngêi cÇm gi÷ tê sÐc sau ®ã vÒ viÖc tr¶ tiÒn ®èi víi tê sÐc. Tuy nhiªn ngêi chuyÓn nhîng sÐc cã thÓ tho¸i th¸c tr¸ch nhiÖm nµy b»ng c¸ch ghi thªm mét ®iÒu kiÖn vÒ b¶o lu cïng víi ch÷ kÝ hËu “kh«ng ®îc truy ®ßi”. ViÖc kÝ hËu sÐc chØ ®îc thùc hiÖn ®èi víi sÐc theo lÖnh. c) S¬ ®å lu th«ng sÐc  Lu th«ng sÐc qua mét ng©n hµng 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ng©n hµng (4) (5) (3) (1) Ngêi b¸n Ngêi mua (2) 1. Giao hµng 2. Ph¸t hµnh sÐc thanh to¸n 3. Mang sÐc ®Õn ng©n hµng lÜnh tiÒn 4. B¸o Cã cho ngêi hëng lîi sÐc 5. QuyÕt to¸n sÐc gi÷a ng©n hµng víi ngêi mua.  Lu th«ng sÐc qua 2 ng©n hµng Ng©n hµng bªn b¸n (4) Ng©n hµng bªn mua (5) (5) (3) Ngêi b¸n (6) (1) Ngêi mua (2) 2. Ph¸t hµnh sÐc thanh to¸n 3. Nhê ng©n hµng thu hé tiÒn ghi trªn sÐc 4. Thu 5. Ng©n hµng tr¶ tiÒn cho ngêi hëng sÐc 6. QuyÕt to¸n sÐc gi÷a ng©n hµng víi ngêi mua d) C¸c lo¹i sÐc  SÐc ghi tªn lµ lo¹i sÐc ghi râ tªn ngêi hëng lîi. Lo¹i sÐc nµy kh«ng thÓ chuyÓn nhîng b»ng thñ tôc kÝ hËu, chØ cã ngêi hëng lîi ®îc ghi trªn sÐc míi ®îc lÜnh tiÒn ng©n hµng.  SÐc v« danh lµ lo¹i sÐc kh«ng ghi ten ngêi hëng lîi, chØ ghi c©u “tr¶ cho ngêi cÇm sÐc”. BÊt cø ai cÇm sÐc nµy còng cã thÓ lÜnh tiÒn tê sÐc ë ng©n hµng. V× vËy, kh«ng cÇn qua thñ tôc kÝ hËu, sÐc vÉn cã thÓ chuyÓn nhîng ®îc b»ng h×nh thøc trao tay. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  SÐc theo lÖnh (Cheque to order) lµ lo¹i sÐc ghi tr¶ theo lÖnh cña ngêi hëng lîi ghi trªn tê sÐc ®ã. Trªn tê sÐc ghi “Yªu cÇu tr¶ theo lÖnh cña «ng X”. Lo¹i nµy cã thÓ chuyÓn nhîng b»ng thñ tôc kÝ hËu nh c¸ch kÝ hËu cña hèi phiÕu. §øng ë gãc ®é kh¸c, sÐc cã thÓ chia ra c¸c lo¹i nh sau:  SÐc g¹ch chÐo (Crossed cheque) lµ lo¹i sÐc trªn mÆt tríc cña nã cã hai g¹ch chÐo song song víi nhau.SÐc g¹ch chÐo kh«ng thÓ dïng ®Ó rót tiÒn mÆt, thêng dïng ®Ó chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng. SÐc g¹ch chÐo do ngêi hëng lîi sÐc g¹ch chÐo b»ng hai c¸ch :  SÐc g¹ch chÐo thêng(Cheque crossed generally) g¹ch chÐo kh«ng tªn tøc lµ gi÷a hai g¹ch chÐo song song kh«ng ghi tªn ng©n hµng lÜnh hé tiÒn.  SÐc g¹ch chÐo ®Æc biÖt (Cheque crosed specially) g¹ch chÐo cã ghi tªn, tøc lµ gi÷a hai g¹ch chÐo song song cã ghi tªn mét ng©n hµng nµo ®ã. Trong c¸ch ghi nµy, chØ cã ng©n hµng ®ã míi ®îc lÜnh hé tiÒn mµ th«i.  SÐc chuyÓn kho¶n (Cheque transferable) lµ lo¹i sÐc mµ ngêi kÝ ph¸t sÐc ra lÖnh cho ng©n hµng trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n cña m×nh ®Ó chuyÓn tr¶ sang mét tµi kho¶n kh¸c cña mét ngêi kh¸c trong hoÆc ngoµi ng©n hµng. SÐc chuyÓn kho¶n kh«ng thÓ chuyÓn nhîng ®îc vµ kh«ng thÓ lÜnh tiÒn mÆt.  SÐc du lÞch (Tranverller’s cheque) lµ lo¹i sÐc do ng©n hµng ph¸t hµnh vµ ®îc tr¶ tiÒn t¹i bÊt cø mét chi nh¸nh hay ®¹i lÝ nµo cña ng©n hµng. Ngêi hëng lîi lµ kh¸ch du lÞch cã tiÒn t¹i ng©n hµng ph¸t hµnh sÐc. Trªn sÐc du lÞch ph¶i cã ch÷ kÝ cña ngêi hëng lîi.Thêi gian cña sÐc du lÞch cã hiÖu lùc do ng©n hµng ph¸t sÐc vµ ngêi hëng lîi qui ®Þnh, cã thÓ lµ v« h¹n vµ cã thÓ lµ cã h¹n. Trªn sÐc du lÞch cã ghi râ khu vùc c¸c ng©n hµng tr¶ tiÒn, ngoµi khu vùc ®ã, sÏ kh«ng cã gi¸ trÞ lÜnh tiÒn.  SÐc x¸c nhËn (Certified cheque) lµ lo¹i sÐc ®îc ng©n hµng x¸c nhËn viÖc tr¶ tiÒn. Môc ®Ých cña viÖc x¸c nhËn nµy lµ nh»m ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶ cña tê sÐc, chèng ph¸t sÐc khèng, ng©n hµng x¸c nhËn trªn tê sÐc víi c«ng thøc nh “X¸c nhËn sè tiÒn... tr¶ ®Õn ngµy... t¹i ng©n hµng...” kÝ tªn. B¾t ®Çu tõ lóc x¸c nhËn sÐc, ng©n hµng sÏ lu kÝ tiÒn göi trªn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng sè tiÒn ghi trªn sÐc sang tµi kho¶n sÐc x¸c nhËn trong suèt thêi h¹n hiÖu lùc cña tê sÐc. 1.1.4 §iÒu kiÖn trong thanh to¸n quèc tÕ. Trong quan hÖ thanh to¸n gi÷a c¸c níc, c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn quyÒn lîi vµ nghÜa vô mµ ®«i bªn ph¶i ®Ò ra ®Ó gi¶i quyÕt vµ thùc hiÖn ®îc qui ®Þnh l¹i thµnh nh÷ng ®iÒu kiÖn gäi lµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n quèc tÕ. C¸c ®iÒu kiÖn ®ã lµ : 1.1.4.1 §iÒu kiÖn vÒ tiÒn tÖ 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §iÒu kiÖn vÒ tiÒn tÖ lµ chØ viÖc sö dông c¸c lo¹i tiÒn nµo ®Ó tÝnh to¸n vµ thanh to¸n trong c¸c hîp ®ång vµ hiÖp ®Þnh kÝ kÕt gi÷a c¸c níc, ®ång thêi qui ®Þnh c¸ch sö lÝ khi ®ång tiÒn ®ã biÕn ®éng. a) Ph©n lo¹i tiÒn tÖ trong thanh to¸n quèc tÕ  C¨n cø vµo ph¹m vi sö dông, chia thµnh ba lo¹i:  TiÒn tÖ thÕ giíi (World currency) lµ vµng. HiÖn nay cha cã vËt nµo kh¸c cã thÓ thay thÕ vµng thùc hiÖn chøc n¨ng tiÒn tÖ thÕ giíi.  TiÒn tÖ quèc tÕ (International currency) lµ c¸c ®ång tiÒn hiÖp ®Þnh thuéc c¸c khèi kinh tÕ vµ tµi chÝnh quèc tÕ nh SDR, ECU tríc ®©y (hay EURO ngµy nay)...  TiÒn tÖ quèc gia (National money) lµ tiÒn tÖ cña tõng níc nh USD, GBP, FRF, DEM, JPY, VND,...  C¨n cø vµo sù chuyÓn ®æi cña tiÒn tÖ, chia ra thµnh ba lo¹i tiÒn sau ®©y:  TiÒn tù do chuyÓn ®æi (Free convertible currency) lµ nh÷ng ®ång tiÒn quèc gia cã thÓ chuyÓn ®æi tù do ra c¸c ®ång tiÒn kh¸c. Cã hai lo¹i tiÒn tÖ tù do chuyÓn ®æi : tù do chuyÓn ®æi toµn bé vµ tù do chuyÓn ®æi tõng phÇn. ViÖc ph©n biÖt hai lo¹i tiÒn nµy phô thuéc vµo qui ®Þnh nh: chñ thÓ chuyÓn ®æi, møc ®é chuyÓn ®æi, nguån thu nhËp tiÒn tÖ tõ ®©u ra.  TiÒn tÖ chuyÓn nhîng (Transferable currency) lµ tiÒn tÖ ®îc quyÒn chuyÓn nhîng tõ ngêi nµy sang ngêi kh¸c qua hÖ thèng tµi kho¶n më t¹i ng©n hµng.  TiÒn tÖ clearing (Clearing currency) lµ tiÌn tÖ ghi trªn tµi kho¶n vµ kh«ng ®îc chuyÓn dÞch sang mét tµi kho¶n kh¸c.  C¨n cø vµo h×nh thøc tån t¹i cña tiÒn tÖ, chia thµnh hai lo¹i sau:  TiÒn mÆt (Cash) lµ tiÒn giÊy cña tõng quèc gia riªng biÖt, tû träng tiÒn mÆt trong thanh to¸n quèc tÕ kh«ng ®¸ng kÓ.  TiÒn tÝn dông (Credit currency) lµ tiÒn tµi kho¶n, tiÒn ghi sæ. H×nh thøc tån t¹i cña tiÒn tÝn dông lµ c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ nh hèi phiÕu, sÐc,T/T, M/T,...TiÒn tÝn dông chiÕm tû träng rÊt lín trong thanh to¸n quèc tÕ.  C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông tiÒn tÖ trong thanh to¸n chia thµnh 2 lo¹i:  TiÒn tÖ tÝnh to¸n (Account currency) lµ tiÒn tÖ ®îc dïng ®Ó tÝnh gi¸ c¶ vµ tÝnh to¸n tæng gi¸ trÞ hîp ®ång.  TiÒn tÖ thanh to¸n (Payment currency) lµ tiÒn tÖ ®îc dïng ®Ó thanh to¸n nî nÇn, thanh to¸n trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ViÖc sö dông ®ång tiÒn nµo lµ tiÒn thanh to¸n trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, trong hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i vµ tr¶ tiÒn gi÷a c¸c níc nãi chung phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau:  Sù so s¸nh lùc lîng gi÷a hai bªn mua vµ b¸n  VÞ trÝ cña ®ång tiÒn ®ã trªn thÞ trêng quèc tÕ  TËp qu¸n sö dông ®ång tiÒn thanh to¸n ttrªn thÕ giíi  §ång tiÒn thanh to¸n thèng nhÊt trong c¸c khu vùc kinh tÕ trªn thÕ giíi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®Þa vÞ vña yªn NhËt, m¸c §øc, ®îc n©ng cao nhê c¸n c©n ngo¹i th¬ng vµ c¸n c©n thanh to¸n v·ng lai cña hä thêng d thõa, nhng c¸c ®ång tiÒn nµy vÉn cha ®îc sö dông réng r·i trong thanh to¸n quèc tÕ nh b¶ng Anh, ®«la MÜ, v× tû träng xuÊt nhËp khÈu trong mËu dÞch quèc tÕ cña c¸c níc nµy cha lín l¾m so víi Anh, MÜ vµ khèi lîng nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ cña thÞ trêng ngo¹i hèi c¸c níc nµy kh«ng nhiÒu b»ng thÞ trêng London vµ New York. Trong thanh to¸n ngo¹i th¬ng, cã nh÷ng mÆt hµng ph¶i thanh to¸n b»ng mét lo¹i tiÒn tÖ nhÊt ®Þnh thêng lµ nh÷ng hµng nguyªn liÖu quan träng ®· bÞ mét sè Ýt níc khèng chÕ tõ l©u vÒ s¶n xuÊt vµ tiªu thô, c¸c níc nµy ®· biÕn viÖc dïng lo¹i tiÒn tÖ ®ã ®Ó thanh to¸n thµnh mét tËp qu¸n quèc tÕ, vÝ dô nh mua b¸n cao su, thiÕc, vµ mét sè kim lo¹i mïa kh¸c thêng thanh to¸n b»ng b¶ng Anh, dÇu ho¶ b»ng ®«la MÜ... b) §iÒu kiÖn ®¶m b¶o hèi ®o¸i Khñng ho¶ng thu chi quèc tÕ cña c¸c níc lµm cho tiÒn tÖ thêng xuyªn biÕn ®éng. V× vËy, c¸c kho¶n thu ngo¹i hèi cã thÓ bÞ tæn thÊt do ngo¹i hèi ®ã sôt gi¸ hoÆc c¸c kho¶n chi ngo¹i hèi bÞ tæn thÊt do ngo¹i hèi ®ã t¨ng gi¸. §Ó tr¸nh khái nh÷ng tæn thÊt ®ã, trong c¸c hiÖp ®Þnh vµ c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng thêng qui ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn b¶o lu nh»m b¶o ®¶m gi¸ trÞ thùc tÕ cña c¸c kho¶n thu nhËp b»ng tiÒn khi tiÒn tÖ lªn xuèng thÊt thêng, ®îc gäi lµ ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m hèi ®o¸i. Nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m hèi ®o¸i thêng dïng trong thanh to¸n quèc tÕ vÒ ngo¹i th¬ng nh sau:  §iÒu kiÖn b¶o ®¶m vµng.  §iÒu kiÖn b¶o ®¶m ngo¹i hèi.  §iÒu kiÖn b¶o ®¶m theo “ræ” tiÒn tÖ.  §iÒu kiÖn b¶o ®¶m c¨n cø vµo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶. 1.1.4.2 §iÒu kiÖn ®Þa ®iÓm thanh to¸n 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong thanh to¸n ngo¹i th¬ng, ®Þa ®iÓm thanh to¸n cã thÓ ë níc ngêi nhËp khÈu, hoÆc ë níc ngêi xuÊt khÈu hoÆc ë níc thø ba. Nhng trong thùc tÕ, viÖc viÖc x¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm thanh to¸n lµ sù so s¸nh lùc lîng gi÷a hai bªn quyÕt ®Þnh, ®ång thêi, còng cßn thÊy r»ng dïng ®ång tiÒn thanh to¸n cña níc nµo th× ®Þa ®iÓm thanh to¸n thêng lµ ë níc Êy. 1.1.4.3 §iÒu kiÖn thêi gian thanh to¸n Trong thanh to¸n quèc tÕ, ®iÒu kiÖn thêi gian thanh to¸n trong c¸c nghiÖp vô ngo¹i th¬ng rÊt phøc t¹p, thêng cã ba c¸ch qui ®Þnh :  Thêi gian tr¶ tiÒn tríc : tr¶ tiÒn tríc lµ sau khi kÝ hîp ®ång hoÆc sau khi bªn xuÊt khÈu chÊp nhËn ®¬n ®Æt hµng cña bªn nhËp khÈu, nhng tríc khi giao hµng, th× bªn nhËp khÈu ®· tr¶ cho bªn xuÊt khÈu toµn bé hay mét phÇn sè tiÒn hµng. Tr¶ tiÒn tríc cã thÓ lµ víi môc ®Ých cña ngêi nhËp khÈu cÊp tÝn dông ng¾n h¹n cho ngêi xuÊt khÈu. Song còng cã lo¹i tr¶ tiÒn tríc víi môc ®Ých nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp ®ång cña ngêi nhËp khÈu.  Thêi gian tr¶ ngay, ®îc chia thµnh 5 lo¹i:  Ngêi mua tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n ngay sau khi ngêi b¸n hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng trªn ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn t¹i n¬i giao hµng chØ ®Þnh.  Ngêi mua tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n ngay sau khi ngêi b¸n hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng trªn ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn t¹i n¬i giao hµng qui ®Þnh.  Sau khi hoµn thµnh giao hµng, ngêi b¸n lËp bé chøng tõ göi hµng vµ chuyÓn ®Õn ngêi mua, ngêi mua tr¶ tiÒn ngay sau khi nhËn bé chøng tõ.  Lo¹i tr¶ tiÒn ngay nµy gièng lo¹i tr¶ tiÒn ngay nªu trªn, song chØ kh¸c lµ ngêi mua tr¶ tiÒn sau khi nhËn bé chøng tõ trong vßng tõ 5-7 ngµy.  Ngêi mua tr¶ tiÒn ngay cho ngêi b¸n sau khi nhËn xong hµng ho¸ t¹i n¬i qui ®Þnh hoÆc t¹i c¶ng ®Õn.  Thêi gian tr¶ tiÒn sau, bao gåm 4 lo¹i sau:  Tr¶ tiÒn sau x ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc th«ng b¸o cña ngêi b¸n ®· hoµn thµnh giao hµng trªn ph¬ng tiÖn vËn taØ tai n¬i giao hµng qui ®Þnh.  Tr¶ tiÒn sau x ngµy kÓ tõ ngµy ngêi b¸n ®· hoµn thµnh giao hµng trªn ph¬ng tiÖn vËn t¶i t¹i n¬i giao hµng.  Tr¶ tiÒn sau x ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc chøng tõ.  Tr¶ tiÒn sau x ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hµng ho¸. 1.1.4.4 §iÒu kiÖn ph¬ng thøc thanh to¸n Ph¬ng thøc thanh to¸n lµ ®iÒu kiÖn quan träng bËc nhÊt trong c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n quèc tÕ. Ph¬ng thøc thanh to¸n tøc lµ chØ ngêi b¸n dïng c¸ch nµo ®Ó thu tiÒn vÒ, ngêi mua dïng c¸ch nµo ®Ó tr¶ tiÒn. Trong bu«n b¸n, ngêi ta cã thÓ 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 lùa chän nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau ®Ó thu tiÒn vÒ hoÆc tr¶ tiÒn, nhng xÐt cho cïng viÖc lùa chän ph¬ng thøc nµo còng ph¶i xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña ngêi b¸n lµ thu tiÒn nhanh, ®Çy ®ñ, ®óng vµ tõ yªu cÇu cña ngêi mua lµ nhËp hµng ®óng sè lîng, chÊt lîng vµ ®óng h¹n. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ dïng trong ngo¹i th¬ng gåm cã: a) Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance) Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn lµ ph¬ng thøc mµ trong ®ã kh¸ch hµng (ngêi tr¶ tiÒn) yªu cÇu ng©n hµng cña m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ngêi kh¸c (ngêi hëng lîi) ë mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh b»ng ph¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn do kh¸ch hµng yªu cÇu. Trong thanh to¸n ngo¹i th¬ng ®Ó chuyÓn tiÒn ph¶i cã:  Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng.  Bé chøng tõ göi hµng cña ngêi xuÊt khÈu göi ®Õn.  GiÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.  Uû nhiÖm chi ngo¹i tÖ vµ phÝ chuyÓn tiÒn. b) Ph¬ng thøc ghi sæ (Open account) Ngêi b¸n më mét tµi kho¶n ®Ó ghi nî ngêi mua sau khi ngêi b¸n ®· hoµn thµnh giao hµng hay dÞch vô, ®Õn tõng ®Þnh k× (th¸ng, quý, n¨m) ngêi mua tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n. §Æc ®iÓm cña ph¬ng thøc nµy:  §©y lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n kh«ng cã sù tham gia cña c¸c ng©n hµng víi chøc n¨ng lµ ngêi më tµi kho¶n vµ thùc thi thanh to¸n. _ ChØ më tµi kho¶n ®¬n biªn, kh«ng më tµi kho¶n song biªn. NÕu ngêi mua më tµi kho¶n ®Ó ghi th× tµi kho¶n Êy chØ lµ tµi kho¶n theo dâi, kh«ng cã gi¸ trÞ quyÕt to¸n gi÷a hai bªn.  ChØ cã hai bªn tham gia thanh to¸n.  Dïng trong thanh to¸n phi mËu dÞch nh : TiÒn cíc phÝ vËn t¶i, tiÒn phÝ b¶o hiÓm, tiÒn hoa hång trong nghiÖp vô m«i giíi, uû th¸c, tiÒn l·i cho vay vµ ®Çu t. c) Ph¬ng thøc nhê thu (Conllection of payment)  Ph¬ng thøc nhê thu lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã ngêi b¸n hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng hoÆc cung øng mét lao vô cho kh¸ch hµng uû th¸c cho ng©n hµng cña m×nh thu hé sè tiÒn ë ngêi mua trªn c¬ së hèi phiÕu do ngêi b¸n lËp ra.  Ph©n lo¹i 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan