Hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Thiên Niên Kỷ
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
1 kinh tế
LỜI NÓI ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện
nay, cạnh tranh là con đường duy nhất mà mọi đơn vị kinh doanh, bất kỳ thuộc
thành phần kinh tế nào, phải lựa chọn để tồn tại. Để có thể đứng vững và cạnh tranh
được trên thị trường, các doanh nghiệp phải tạo ra uy tín và hình ảnh cho sản phẩm,
thể hiện qua: chất lượng, mẫu mã, giá cả....trong đó chất lượng là vấn đề then chốt.
Đầu tư cho chất lượng sản phẩm đồng nghĩa với đầu tư vào máy móc thiết bị, dây
chuyền công nghệ, đầu tư vào nguồn nhân lực và cũng không kém phần quan trọng
là chú trọng tới các yếu tố cấu thành nên sản phẩm, đó là nguyên vật liệu.
Công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Thiên Niên Kỷ là một doanh
nghiệp hoạt động trong lĩnh vực gia công, in ấn. Trong quá trình hoạt động, công ty
luôn chú trọng đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm, cung ứng đầu ra một cách
tốt nhất cho khách hàng. Để đảm bảo đời sống cho công nhân viên và kinh doanh
có lãi, công ty luôn nỗ lực tìm tòi, đầu tư có hiệu quả vào các yếu tố đầu vào của
quá trình kinh doanh nhằm tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm nhưng vẫn đảm
bảo được chất lượng của sản phẩm. Trong đó công tác quản lý và hạch toán nguyên
vật liệu đóng vai trò quan trọng. Vì vậy, em đã lựa chọn đề tài: “ Hoàn thiện kế
toán nguyên vật liệu tại công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Thiên
Niên Kỷ”.
* Mục tiêu và ý nghĩa của việc nghiên cứu đề tài:
- Khái quát chung về công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp.
- Nghiên cứu thực trạng tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty
cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Thiên Niên Kỷ.
- Đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập nguyên vật
liệu tại công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Thiên Niên Kỷ.
* Đối tượng và phương pháp nghiên cứu đề tài :
- Đối tượng: các nguyên vật liệu đầu vào của doanh nghiệp.
- Phương pháp nghiên cứu:
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
2 kinh tế
+ Tài liệu thu thập: thu thập từ các tài liệu đã được công bố, sưu tầm từ các
nguồn ở thư viện trường, các hiệu sách… như tài liệu của trường đại học Kinh tế
quốc dân, trường Học viện tài chính, các tài liệu khác có liên quan.
+ Số liệu thu thập: điều tra thống kê trên phòng kế toán, phỏng vấn
những người có liên quan, quan sát thực tế.
+ Phương pháp thu thập thông tin: phương pháp chứng từ, phương
pháp kiểm kê, phương pháp tài khoản, phưng pháp tổng hợp và cân đối kế
toán.
* Bố cục của chuyên đề:
Chuyên đề ngoài phần mở đầu và kết luận còn được chia làm 3 chương:
Chương 1 : Lý luận chung về kế toán nguyên vật liệu tại doanh nghiệp
sản xuất.
Chương 2 : Thực trạng kế toán nguyên vật liệu tại công ty cổ phần đầu
tư thương mại và dịch vụ Thiên Niên Kỷ.
Chương 3: Một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện kế toán nguyên vật
liệu tại công ty cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Thiên Niên Kỷ.
Mặc dù đã cố gắng tìm hiểu và nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của cô giáo
hướng dẫn Đinh Ngọc Thuý Hà cũng như cán bộ phòng tài chính kế toán của công
ty nhưng với trình độ lý luận và thời gian tiếp cận thực tế còn hạn chế nên bài
chuyên đề của em khó tránh khỏi những thiếu sót.
Em mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy, cô giáo để bài viết của
em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
Sinh viên thực hiện
Đỗ Thị Phương
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
3 kinh tế
CHƯƠNG 1:
LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI DOANH
NGHIỆP SẢN XUẤT.
1.1. Khái quát chung về kế toán nguyên vật liệu.
1.1.1. Khái niệm.
Các yếu tố đầu vào là một trong những yếu tố quyết định đối với hiệu quả sản
xuất kinh doanh của một doanh nghiệp. Các sản phẩm đầu ra do quy luật cung cầu
trên thị trường quyết định, các yếu tố đầu vào là sự kết hợp của 3 yếu tố là: sức lao
động, tư liệu lao động và đối tượng lao động.
Một trong những điều kiện thiết yếu để tiến hành sản xuất là đối tượng lao
động. Nguyên vật liệu là những đối tượng lao động đã được thể hiện dưới dạng
vật hoá như: sắt, thép trong doanh nghiệp cơ khí chế tạo; sợi trong doanh nghiệp
dệt; da trong doanh nghiệp đóng giày; vải trong doanh nghiệp may mặc....Khác
với tư liệu lao động, nguyên vật liệu chỉ tham vào một chu kỳ sản xuất nhất định
và khi tham gia vào quá trình sản xuất, dưới tác động của lao động, chúng bị tiêu
hao toàn bộ hoặc thay đổi hình thái vật chất ban đầu để tạo ra hình thái vật chất
của sản phẩm.
Nguyên vật liệu là đối tượng lao động đã trải qua tác động lao động của con
người và được các đơn vị sản xuất sử dụng làm chất liệu ban đầu để tạo ra sản phẩm.
Do đó nguyên vật liệu là nhân tố cơ bản cho quá trình sản xuất, nó quyết định chất
lượng sản phẩm, là chìa khoá cho doanh nghiệp trong việc giảm chi phí, hạ giá
thành nhờ đó mà có thể trụ vững và ngày càng phát triển trong điều kiện cạnh tranh
mạnh mẽ của cơ chế thị trường như hiện nay.
Đặc điểm nguyên vật liệu của mỗi doanh nghiệp là khác nhau, tuỳ thuộc vào
ngành nghề kinh doanh đặc thù của doanh nghiệp đó. Ví dụ, trong ngành in, gia
công, mỗi nguyên vật liệu có giá trị thấp...; trong ngành chế tạo máy, lắp ráp ô tô thì
ngược lại nguyên vật liệu có giá trị cao và phải bảo đảm các tiêu chuẩn kỹ thuật
chuẩn xác. Tuy nhiên nguyên vật liệu cũng mang những đặc điểm chung sau:
-
Là đối tượng lao động cấu thành thực thể sản phẩm.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
-
Khoa
4 kinh tế
Chỉ tham gia vào một chu trình sản xuất kinh doanh nhất định, toàn
bộ giá trị nguyên vật liệu được chuyển hoá vào giá trị của sản phẩm
làm ra.
-
Khi tham gia vào quá trình sản xuất, dưới tác động của lao động,
nguyên vật liệu bị tiêu hao toàn bộ hoặc bị thay đổi hình thái vật
chất của sản phẩm.
-
Chi phí nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí sản xuất và
giá thành sản phẩm. Tuy nhiên tỷ trọng này tuỳ thuộc vào đặc điểm
ngành nghề kinh doanh của mỗi doanh nghiệp.
1.1.2. Phân loại nguyên vật liệu.
Trên cơ sở phân tích các đặc điểm như trên, chúng ta thấy rằng nguyên vật
liệu trong các doanh nghiệp có nhiều loại, nhiều thứ có vai trò công dụng khác nhau
trong quá trình sản xuất – kinh doanh. Trong điều kiện đó, để quản lý một cách có
hiệu quả, sử dụng nguyên vật liệu một cách tiết kiệm, đúng mục đích thì doanh
nghiệp phải tiến hành phân loại nguyên vật liệu.
Phân loại nguyên vật liệu nhằm thống nhất tên gọi, ký mã hiệu, quy cách, đơn
vị tính, sử dụng hợp lý các loại tài khoản kế toán, phản ánh chính xác tình hình hiện
có và sự biến động của các loại nguyên vật liệu cũng như phục vụ cho việc xây dựng
“Danh điểm nguyên vật liệu”.
Các doanh nghiệp được phép linh hoạt trong việc lựa chọn tiêu thức phù hợp
để phân loại nguyên vật liệu tại đơn vị mình tuỳ thuộc vào tính đặc thù của mỗi
ngành nghề sản xuất – kinh doanh và quy mô hoạt động. Trong thực tế công tác
quản lý và hạch toán ở các doanh nghiệp, đặc trưng dùng để phân loại nguyên
vật liệu thông dụng nhất là theo vai trò và tác dụng của nguyên vật liệu trong
quá trình sản xuất – kinh doanh. Theo đặc trưng này, nguyên vật liệu ở các
doanh nghiệp được phân ra các loại sau đây:
Nguyên liệu và vật liệu chính: Là các đối tượng lao động mà sau quá trình
gia công chế biến sẽ cấu thành hình thái vật chất của sản phẩm (kể cả bán thành
phẩm mua vào). Danh từ nguyên liệu ở đây dùng để chỉ đối tượng lao động chưa
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
5 kinh tế
qua chế biến công nghiệp. Ví dụ như sắt, thép trong các doanh nghiệp cơ khí chế
tạo; vải trong các doanh nghiệp may mặc; da trong doanh nghiệp đóng giày...
Vật liệu phụ: Là những vật liệu có tác dụng phụ trong quá trính sản xuất –
kinh doanh, được sử dụng kết hợp với nguyên vật liệu chính để hoàn thiện và nâng
cao tính năng, chất lượng của sản phẩm hoặc được sử dụng để bảo đảm cho công
cụ lao động hoạt động bình thường, hoặc dùng để phục vụ cho nhu cầu kỹ thuật,
nhu cầu quản lý. Ví dụ như dầu nhờn, hồ dán, thuốc nhuộm, thuốc tẩy, thuốc
chống rỉ, hương liệu, xà phòng, rẻ lau...
Nhiên liệu: Là những thứ dùng để tạo nhiệt năng trong quá trình sản xuất –
kinh doanh. Nhiên liệu trong các doanh nghiệp thực chất là loại vật liệu phụ, tuy
nhiên nó được tách ra thành một loại riêng là vì việc sản xuất và tiêu dùng nhiên
liệu chiếm tỷ trọng lớn và đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân,
nhiên liệu cũng có yêu cầu và kỹ thuật quản lý hoàn toàn khác với các loại vật liệu
phụ thông thường. Ví dụ như than dá, than bùn, củi, xăng, dầu...
Phụ tùng thay thế: Là các chi tiết, phụ tùng phục vụ cho hoạt động thay thế
sửa chữa, bảo dưỡng tài sản cố định, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải....
Vật liệu và thiết bị xây dựng cơ bản: bao gồm các vật liệu và thiết bị (cần
lắp, không cần lắp, vật kết cấu, công cụ, khí cụ...) mà doanh nghiệp mua nhằm
mục đích phục vụ cho hoạt động xây lắp, xây dựng cơ bản.
Phế liệu: Là loại vật liệu thu được trong quá trình sản xuất hay thanh lý tài
sản, có thể sử dụng hay bán ra ngoài. Ví dụ như phoi bào, vải vụn, sắt vụn, giấy
vụn...
Vật liệu khác: Bao gồm các loại vật liệu đặc chủng của từng doanh nghiệp
và các loại khác như bao bì, vật đóng gói....
Trên thực tế hạch toán theo cách phân loại nói trên chỉ đáp ứng được yêu
cầu phản ánh tổng quát về mặt giá trị đối với mỗi loại nguyên vật liệu. Để bảo đảm
thuận tiện, tránh nhầm lẫn cho công tác quản lý và hạch toán về số lượng và giá trị
đối với từng thứ nguyên vật liệu, trên cơ sở phân loại theo vai trò và công dụng
của nguyên vật liệu, các doanh nghiệp phải tiếp tục chi tiết và hình thành nên “Sổ
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
6 kinh tế
danh điểm vật liệu”. Sổ này xác định thống nhất tên gọi, ký mã hiệu, quy cách, số
hiệu, đơn vị tính, và kích cỡ của chúng.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
7 kinh tế
1.1.3. Tính giá nguyên vật liệu.
Quản lý nguyên vật liệu chính là quản lý chất lượng, giá trị và chi phí
nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất. Xác định giá trị nguyên vật liệu thông qua
các phương pháp tính giá là cơ sở cho việc hạch toán. Tính giá nguyên vật liệu là
dùng tiền để biểu hiện giá trị của chúng. Tính giá có hợp lý thì hạch toán mới
chính xác và ngược lại, tính giá nguyên vật liệu sai dẫn đến nhầm lẫn trong việc
xác định giá thành sản phẩm và kết quả sản xuất – kinh doanh, ảnh hưởng lớn tới
các quyết định trong việc tiêu thụ sản phẩm, đẩy đơn vị đến chỗ làm ăn thua lỗ.
Việc tính giá được tiến hành cho cả nguyên vật liệu nhập kho và xuất kho. Trong
công tác hạch toán nguyên vật liệu ở các doanh nghiệp, nguyên vật liệu được tính
giá theo giá thực tế.
1.1.3.1.Tính giá nguyên vật liệu nhập kho.
Theo chuẩn mực kế toán quốc tế hàng tồn kho (IAS2): Hàng tồn kho (trong
đó có nguyên vật liệu) được mua về nhập kho tuỳ từng thứ, loại khác nhau được
tính giá khác nhau song về cơ bản giá gốc của chúng bao gồm: Chi phí mua, chi
phí chế biến và các chi phí liên quan trực tiếp khác phát sinh để đưa chúng về địa
điểm và trạng thái hiện tại.
Nguyên vật liệu nhập kho được tính theo giá thực tế. Giá thực tế của nguyên
vật liệu là loại giá được hình thành trên cơ sở các chứng từ hợp lệ chứng minh các
khoản chi hợp pháp của doanh nghiệp để tạo ra nguyên vật liệu. Giá thực tế của
nguyên vật liệu nhập kho được xác định theo từng nguồn nhập.
Đối với nguyên vật liệu mua ngoài.
Giá NVL
thực tế
nhập kho
Giá mua
=
thực tế
trên hoá đơn
+
Chi phí
thu
mua
-
Giảm giá
hàng
mua
+ Giá mua thực tế trên hóa đơn: Đối với các đơn vị tính thuế GTGT theo
phương pháp khấu trừ thì giá mua trên hoá đơn không bao gồm thuế GTGT đầu
vào, ngược lại đối với các đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp: Giá
mua bao gồm cả thuế GTGT đầu vào.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
8 kinh tế
+ Chi phí thu mua: Chi phí mua bao gồm giá mua, thuế nhập khẩu và các
loại thuế khác (không bao gồm các khoản thuế mà đơn vị được hoàn lại), chi phí
vận chuyển, bốc xếp và các chi phí khác có liên quan trực tiếp đến việc mua vật tư,
hàng hoá, dịch vụ.
+ Các khoản chiết khấu thương mại và giảm giá hàng mua do hàng mua
không đúng quy cách, phẩm chất được trừ khỏi chi phí mua.
+ “Có thể tính vào tổng chi phí mua lỗ hối đoái trong trường hợp đặc
biệt là đơn vị tiền tệ kế toán đột xuất giảm trầm trọng so với ngoại tệ mua
hàng gần đây”.
Đối với nguyên vật liệu tự chế:
Giá thực tếế
NVL tự chế
=
Giá NVL xuấết
để tự chế
+
Chi phí gia công
chế biến
+ Giá nguyên vật liệu xuất để tự chế: Được xác định tuỳ theo phương pháp
đánh giá vật liệu xuất kho của đơn vị hạch toán.
+ Chi phí gia công chế biến: Mọi khoản chi phí liên quan đến quá trình gia
công, chế biến số vật liệu đó, bao gồm:
-
Chi phí liên quan trực tiếp đến sản phẩm như chi phí khấu hao tài
sản cố định, chi phí nhân công trực tiếp.
-
Phân bổ các chi phí sản xuất chung bao gồm: Chi phí nhà xưởng
và máy móc thiết bị, chi phí quản lý sản xuất, chi phí nguyên vật
liệu gián tiếp và chi phí nhân công trực tiếp.
Đối với nguyên vật liệu thuê ngoài gia công.
Giá thực tế
Giá thực tế
Chi phí thuê
Chi phí
NVL thuê
= của NVL xuất + ngoài gia công + vận chuyển
ngoài gia công
để gia công
phải trả
bốc dỡ
+ Chi phí thuê ngoài gia công: Tổng giá trị ghi trên hợp đồng thuê ngoài gia
công hoặc các chứng từ thanh toán với bên nhận gia công.
+ Chi phí vận chuyển, bốc dỡ: Là chi phí nhân công bốc dỡ, chi phí vận tải
đưa số vật liệu đó từ kho của đơn vị đến nơi gia công và ngược lại. Nếu trong hợp
đồng quy định bên nhận gia công thanh toán khoản chi phí này thì đơn vị hạch
toán không phải phản ánh nữa.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
9 kinh tế
Đối với nguyên vật liệu nhận vốn góp liên doanh, vốn cổ phần:
Giá thực tếế NVL nhận vốến
góp liên doanh, vốn cổ phần
=
Giá thực tếế NVL
+
được đánh giá
Chi phí
tiếp nhận
Mỗi khi nhận vốn góp liên doanh, vốn cổ phần các doanh nghiệp đều phải
có biên bản đánh giá tài sản do hội đồng liên doanh và các chuyên gia (nếu có)
đánh giá. Giá trị vật liệu được đánh giá dựa trên giá thị trường và giá ghi sổ tại đơn
vị tham gia liên doanh, góp vốn.
Các chi phí khác có thể tính vào giá phí nguyên vật liệu tồn kho:
Các chi phí khác được tính vào giá phí tồn kho là các chi phí mà doanh
nghiệp phải chịu để đưa hàng về địa điểm và trạng thái hiện tại ngoài các chi phí
kể trên. Ví dụ: Chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chính (với điều kiện các
chi phí này phải gắn liền với việc mua vật liệu và được tính, phân bổ thật chính
xác.
1.1.3.2. Tính giá nguyên vật liệu xuất kho.
Để tính giá nguyên vật liệu xuất kho kế toán có nhiều phương pháp tính
khác nhau. Mỗi phương pháp có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Tuỳ loại
hình doanh nghiệp, đặc điểm và tính đa dạng của nguyên vật liệu mà lựa chọn
phương pháp tính giá phù hợp. Các phương pháp tính giá bao gồm:
Phương pháp giá đơn vị bình quân:
Giá thực tế VL
=
xuất kho
Số lượng VL
xuất kho
x
Giá đơn vị
bình quân
Giá đơn vị bình quân có thể được sử dụng dưới ba dạng sau:
+ Phương pháp giá đơn vị bình quân cả kỳ dự trữ:
Theo phương pháp này, dựa vào giá thực tế của nguyên vật liệu tồn đầu kỳ
và nhập trong kỳ, kế toán xác định được giá trị bình quân của một đơn vị nguyên
vật liệu trong cả kỳ dự trữ. Căn cứ vào lượng nguyên vật liệu xuất trong kỳ và giá
đơn vị bình quân vừa tính được để xác định giá trị thực tế của nguyên vật liệu xuất
kho trong kỳ. Đây là phương pháp có ý nghĩa về mặt thực tiễn hơn là cơ sở lý
thuyết, có ưu điểm đơn giản, dễ làm nhưng độ chính xác không cao. Hơn nữa,
công việc tính toán dồn vào cuối tháng gây ảnh hưởng đến công tác quyết toán nói
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
10 kinh tế
chung. Chính vì vậy, phương pháp này chỉ phù hợp với doanh nghiệp có số lượng
chủng loại nguyên vật liệu lớn và không có điều kiện phân công riêng nhân viên kế
toán nguyên vật liệu.
+ Phương pháp giá đơn vị bình quân cuối kỳ trước:
Trị giá thực tế của nguyên vật liệu xuất kho kỳ này được tính theo giá đơn vị
bình quân cuối kỳ trước. Ưu điểm của phương pháp tính giá này là đơn giản, dễ
thực hiện, cung cấp số liệu kế toán kịp thời nhưng không đảm bảo được tính chính
xác của số liệu do không tính đến sự biến động của giá cả kỳ này.
+ Phương pháp giá đơn vị bình quân sau mỗi lần nhập:
Sau mỗi lần nhập kho, kế toán tính lại giá nguyên vật liệu trong kho, giá
thực tế vật liệu xuất kho là giá bình quân được tính sau lần nhập gần nhất. Phương
pháp này có ưu điểm lớn là vừa bảo đảm tính kịp thời của số liệu vừa đảm bảo
được tính chính xác do phản ánh được tình hình biến động của giá cả thị trường.
Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi khối lượng tính toán lớn, phức tạp do sau do
sau mỗi lần nhập kho, kế toán phải tính lại giá bình quân.
Phương pháp xác định theo giá hàng tồn kho cuối kỳ trên cơ sở giá mua
thực tế cuối kỳ:
Theo phương pháp này, trị giá thực tế hàng xuất kho được tính như sau:
Giá thực tế (GTT)NVL
tồn kho cuối kỳ
= Số lượng tồn kho
x
cuối kỳ
Đơn giá NVL
nhập kho lần cuối
Theo phương pháp này, giá thực tế hàng xuất kho được tính theo giá nhập
cuối kỳ kế toán. Phương pháp này đơn giản nhưng chỉ có độ chính xác khi giá cả
trong kỳ ít biến động, lại không đảm bảo cung cấp kịp thời thông tin kế toán nên ít
được sử dụng.
Phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO):
Giả thiết rằng lô nguyên vật liệu nào nhập trước thì được xuất trước và
nguyên vật liệu tồn kho là nguyên vật liệu được mua hoặc sản xuất gần thời điểm
cuối kỳ. Ưu điểm của phương pháp này là “cung cấp một sự ước tính hợp lý về giá
trị hàng tồn kho cuối kỳ trên bảng cân đối kế toán, đặc biệt trong điều kiện có
những lần mua hàng nhưng chưa có giá đơn vị”. Phương pháp này thích hợp trong
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
11 kinh tế
bối cảnh giá cả nguyên vật liệu ổn định hoặc có xu hướng giảm, nếu giá cả có xu
hướng tăng cuối kỳ doanh nghiệp có số lãi nhiều hơn so với khi sử dụng các
phương pháp khác. Điều đó đôi khi có thể gây bất lợi cho doanh nghiệp trong việc
tăng thuế thu nhập phải nộp.
Với khối lượng tính toán nhiều, phức tạp, phươngpháp này chỉ áp dụng đối
với doanh nghiệp có ít danh điểm nguyên vật liệu, số lần nhập kho của mỗi danh
điểm không nhiều và phù hợp khi giá cả thị trường có nhiều biến động. Ngoài ra,
áp dụng phương pháp này làm cho doanh thu hiện hành không phù hợp với những
khoản chi phí hiện hành bởi doanh thu hiện hành lại được tạo ra từ giá trị vật tư đã
được mua vào từ trước đó rất lâu, dẫn đến việc tính lãi gộp và thu nhập thuần
không chính xác.
Phương pháp nhập sau, xuất trước (LIFO):
Theo phương pháp này, giả thiết rằng số nguyên vật liệu nào nhập kho sau
sẽ được xuất trước và nguyên vật liệu tồn kho cuối kỳ là nguyên vật liệu được mua
hoặc sản xuất trước đó. Đây là phương pháp ngược lại với phương pháp Nhập
trước – xuất trước ở trên, khắc phục được những nhược điểm của phương pháp
FIFO.
Phương pháp này thích hợp trong trường hợp lạm phát do giá thực tế của
vật liệu xuất dùng luôn sát với giá thị trường ở thời điểm sử dụng, bảo đảm nguyên
tắc thận trọng vì doanh thu hiện tại phù hợp với những khoản chi phí hiện tại.
Quan trọng hơn, trong điều kiện giá cả thị rường có xu hướng tăng lên, phương
pháp này sẽ giúp cho đơn vị kinh doanh giảm được số thuế thu nhập doanh ghiệp
phải nộp cho Nhà nước.
Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là cung cấp những thông tin
không hợp lý về giá trị hàng tồn kho của doanh nghiệp. Do đó , vốn lưu động của
đơn vị kinh doanh được phản ánh thấp hơn kéo theo khả năng thanh toán của
doanh nghiệp bị nhìn nhận là kém hơn so với khả năng thực tế nên nó không được
khuyến khích áp dụng.
Phương pháp giá thực tế đích danh:
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
12 kinh tế
Theo phương pháp giá thực tế đích danh, giá trị xuất kho của một loại hàng
được xác định đúng theo giá nhập kho.đây là phương pháp tuân thủ theo nguyên
tắc phù hợp của hạch toán kế toán, chi phí thực tế phù hợp với doanh thu thực tế.
Phương pháp này vận dụng thích hợp với những doanh nghiệp có điều kiện bảo
quản riêng từng lô nguyên vật liệu, có số lượng chủng loại nguyên vật liệu, có số
lượng chủng loại nguyên vật liệu ít và đặc biệt chỉ áp dụng đối với nguyên vật liệu
nhận diện được.
Phương pháp này có ưu điểm là công tác tính giá nguyên vật liệu được thực
hiện kịp thời và thông qua việc tính giá nguyên vật liệu xuất kho kế toán có thể
theo dõi được thời hạn bảo quản của từng lô nguyên vật liệu nhập kho, hơn nữa,
giá trị hàng tồn kho được phản ánh đúng theo giá thực tế của nó. Tuy nhiên, nó sẽ
không thích hợp đối với doanh nghiệp có vật liệu đa dạng, trình độ cán bộ quản lý
thấp.
Ở Việt Nam, các doanh nghiệp có xu hướng lựa chọn phương pháp giá trị
hàng tồn kho như sau: Phương pháp giá thực tế đích danh cần được ưu tiên lựa
chọn nếu doanh nghiệp có thể áp dụng được. Nếu có bằng chứng thực tế xác nhận
luồng nhập xuất vật tư của doanh nghiệp là nhập sau – xuất trước thì doanh nghiệp
được phép áp dụng phương pháp nhập sau – xuất trước. Khi không thể áp dụng
phương pháp giá thực tế đich danh và khi thực tế luồng nhập, xuất vật tư của
doanh nghiệp không phải là nhập sau - xuất trước thì doanh nghiệp co thể lựa chọn
phương pháp giá bình quân hay phương pháp mhập trước – xuất trước. Điều này
hoàn toàn phù hợp với chuẩn mực kế toán quốc tế vừa phản ánh đúng tình hình tài
chính (giá trị hàng tồn kho) của doanh nghiệp. Trên thực tế áp dụng ở các doanh
nghiệp Việt Nam hiện nay, một phương pháp khác cũng được áp dụng khá phổ
biến đó là phương pháp giá hạch toán.
Phương pháp giá hạch toán:
Doanh nghiệp đánh giá nguyên vật liệu xuất kho theo phương pháp này tự
xác định một mức giá ổn định trong kỳ gọi là giá hạch toán. Toàn bộ nguyên vật
liệu xuất dùng trong kỳ được phản ánh theo giá trị hạch toán. Cuối kỳ, kế toán sẽ
điều chỉnh từ giá hạch toán sang giá thực tế theo công thức sau:
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
13 kinh tế
Giá thực tế NVL
xuất trong kỳ
=
(Hoặc tồn cuối kỳ)
Hệ
Giá hạch toán NVL
xuất trong kỳ
(Hoặc tồn cuối kỳ)
Hệ
x
số
giá
Giá thực tế vật liệu tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
số
= -------------------------------------------------------------------
giá
Giá hạch toán vật liệu tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
Hệ số giá có thể được tính cho từng loại, nhóm nguyên vật liệu tuỳ thuộc
tính đa dạng của nguyên vật liệu, yêu cầu và trình độ quản lý của đơn vị. Phương
pháp tính giá trị này đơn giản, kịp thời, dễ thực hiện. Doanh nghiệp tính giá theo
phương pháp này sẽ có một mức chi phí ổn định trong cả kỳ hạch toán. Mức chênh
lệch giá mua nguyên vật liệu trong kỳ sẽ được san đều cho các lô hàng xuất và tồn
cuối kỳ.
Nhược điểm của phương pháp này là không cung cấp được thông tin chính
xác về giá xuất kho vật liệu và chi phí sản xuất tại một thời điểm trong kỳ kế toán.
1.1.4. Nhiệm vụ và yêu cầu quản lý nguyên vật liệu.
Dưới tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, máy móc
dần dần có thể thay thế con người ở một khâu nhất định, nhưng đối với các yếu tố
đầu vào của sản xuất đặc biệt là nguyên vật liệu thì công nghệ chỉ có thể tác động
làm giảm định mức tiêu hao cho sản xuất sản phẩm, cho phép thay thế, tận dụng
nguồn nguyên vật liệu sẵn có trong tự nhiên hay cải tiến chất lượng nguyên vật
liệu. Chất lượng của nguyên vật liệu ngày càng được nâng cao, sản phẩm lúc đó
mới đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng của khách hàng cả về giá trị sử dụng của sản
phẩm lẫn các yếu tố về thẩm mỹ. Không những thế, đây còn là nhân tố then chốt
trong việc tiết kiệm chi phí sản xuất và hạ giá thành, tăng khả năng cạnh tranh của
sản phẩm trên thị trường. Vậy để đảm bảo cho hoạt động sản xuất – kinh doanh
của doanh nghiệp được diễn ra thường xuyên và liên tục, doanh nghiệp phải có kế
hoạch tổ chức quản lý, sử dụng nguyên vật liệu một cách có hiệu quả ở tất cả các
khâu: cung ứng, bảo quản, dự trữ, cấp phát và hạch toán kế toán.
1.1.4.1. Khâu cung ứng.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
14 kinh tế
Trong điều kiện kinh tế thị trường, nguyên vật liệu đa dạng4 về chủng loại,
giá cả không đồng nhất do vậy bộ phận cung ứng vật tư của doanh nghiệp cần linh
hoạt, nhanh nhậy trong công tác thu mua song vẫn phải triệt để tuân thủ các
nguyên tắc sau:
-
Cung ứng vật tư nói chung và nguyên vật liệu nói riêng phải xuất phát từ
định mức kế hoạch, căn cứ vào yêu cầu của phân xưởng phục vụ cho sản
xuất và sửa chữa.
-
Thời điểm cung ứng kịp thời tránh gây ra tình trạng đình trệ, gián đoạn sản
xuất song tuyệt đối không nhập ồ ạt gây ứ đọng, tồn kho ảnh hưởng tới vốn
lưu động của doanh nghiệp.
-
Việc cung ứng nguyên vật liệu phải kiểm tra chặt chẽ mặt số lượng, cần
có đủ chứng từ hợp lý, hợp lệ phục vụ cho việc ghi sổ và giải quyết khi
phát sinh tranh chấp.
Một trong những điều kiện chủ yếu để hoàn thành toàn diện và vượt mức kế
hoạch sản xuất là việc cung cấp nguyên vật liệu, năng lượng phải được tổ chức
một cách hợp lý, đảm bảo đủ số lượng, đồng bộ, đúng phẩm chất và đúng thời
gian.
Để có thể nắm bắt một cách chính xác có khoa học tình hình cung cấp
nguyên vật liệu ở doanh nghiệp phục vụ cho yêu cầu quản lý, kế toán tiến hành
phân tích thông qua các chỉ tiêu khác nhau nhưng phải tuân theo nguyên tắc chung
đó là phân tích theo từng loại nguyên vật liệu không lấy phần vượt kế hoạch cung
ứng của nguyên vật liệu này để bù đắp cho phần thiếu hụt của nguyên vật liệu
khác.
1.1.4.2. Khâu bảo quản và dự trữ.
Căn cứ vào tính chất, đặc điểm của từng nguyên vật liệu mà doanh nghiệp tổ
chức các hình thức bảo quản cho phù hợp nhằm đảm bảo chất lượng, số lượng của
nguyên vật liệu phục vụ cho sản xuất. Các yêu cầu trong tổ chức bảo quản bao
gồm: nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, phương tiện cất trữ hay m ức độ an toàn....
Do phân công lao động xã hội và sự phát triển chuyên môn hoá sản xuất làm
cho sản phẩm của doanh nghiệp này trở thành nguyên vật liệu của doanh nghiệp
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
15 kinh tế
khác. Việc vận chuyển những sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu dùng được
thực hiện bằng những phưpng tiện vận tải với các trọng tải khác nhau. Trong những
điều kiện như vậy, sự liên tục của quá trình sản xuất ở doanh nghiệp chỉ có thể
được đảm bảo bằng cách dự trữ các loại nguyên vật liệu cần thiết.
Để xác định mức dự trữ vật tư, doanh nghiệp sử dụng ba chỉ tiêu: Dự trữ
tuyệt đối (biểu hiện bằng đơn vị hiện vật như: tấn, kg, m...), dự trữ tương đối
(tính bằng số ngày tương đối) và dữ trữ biểu hiện bằng tiền (biểu hiện bằng giá
trị).
Trước kia, trong nền kih tế tập trung đơn vị chỉ xác định mức dự trữ tuyệt
đối và dữ trữ tương đối không cần tính đến chỉ tiêu dự trữ biểu hiện bằng tiền vì
Nhà nước dựa trên chỉ tiêu kế hoạch sản xuất trong từng thời kỳ sẽ có trách nhiệm
đảm bảo lượng nguyên vật liệu tương ứng, đơn vị chỉ có nghĩa vụ sản xuất. Trong
điều kiện hiện nay, xác định mức dự trữ biểu hiện bằng tiền là điều kiện cần để
doanh nghiệp vừa tự cấp cho mình lượng nguyên vật liệu cần thiết phục vụ sản xuất
vừa bảo đảm lượng vốn lưu động cho quá trình kinh doanh.
1.1.4.3. Khâu cấp phát sử dụng.
Trong thực tế sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp hoạt động kém hiệu
quả gây thất thoát, ứ đọng nguyên vật liệu dẫn tới giá thành sản phẩm cao. Nguyên
nhân chủ yếu là do tổ chức bảo quản nguyên vật liệu tại kho thiếu khoa học, thủ
kho trình độ kém, việc cấp phát tuỳ tiện không qua kiểm duyệt, dẫn tới không đáp
ứng kịp thời cho sản xuất.
Để thực hiện tốt khâu cấp phát sử dụng, bộ phận vật tư cũng như cán bộ kho
cần triệt để tuân thủ nguyên tắc: Không xuất kho nguyên vật liệu khi không có giấy
phép bằng văn bản của người có thẩm quyền như: Lệnh giao hàng, Phiếu xuất vật
tư..., theo dõi chặt chẽ lượng vật tư dư thừa trong sản xuất để tái nhập kho và
kiến nghị với cấp trên về các hành vi sai trái trong việc sử dung nguyên vật liệu
được cấp phát.... Bởi vì, sử dụng tiết kiệm nguyên vật liệu là một trong những
mục tiêu cơ bản để giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, tăng mức lợi
nhuận cho doanh nghiệp.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
16 kinh tế
Việc phân tích tình hình sử dụng nguyên vật liệu vào sản xuất phải được tiến
hành trên các mặt khối lượng nguyên vật liệu, chi phí nguyên vật liệu sản xuất ra
một đơn vị sản phẩm.... Để nâng cao hiệu quả sử dụng vật tư, doanh nghiệp phải
xây dựng cho đơn vị mình định mức tiêu hao cũng như thường xuyên nghiên cứu
thay đổi cho phù hợp với tình hình biến động trên thực tế tránh tình trạng lạc hậu
gây lãng phí nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất.
Ngoài ra, để đánh giá được mức độ hoàn thành kế hoạch về chi phí nguyên
vật liệu tiêu dùng trong kỳ người ta thường so sánh chỉ tiêu này giữa các kỳ thông
quaviệc áp dụng các phương pháp phổ biến như: Thay thế liên hoàn, hệ thống chỉ
số....trong đó tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng và phân tích mối
quan hệ của chúng tới chi phí nguyên vật liệu của doanh nghiệp.
1.1.5. Nhiệm vụ và yêu cầu kế toán nguyên vật liệu.
Kế toán là môn khoa học xã hội, là công cụ quản lý kinh tế, nó phản ánh, ghi
chép, tính toán một cách thường xuyên liên tục, có hệ thống tình hình vốn, và quá
trình luân chuyển vốn, quá trình và kết quả hoạt động sản xuất knh doanh....để từ
đó cung cấp thông tin cho các nhà quản trị. Như vậy đối tượng của kế toán là toàn
bộ tài sản, nguyên vật liệu là một trong các tài sản lưu động chiếm giá trị lớn nên
nguyên vật liệu cũng là đối tượng của kế toán.
Kế toán nguyên vật liệu có nhiệm vụ ghi chép, phản ánh, xử lý tổng hợp số
liệu và cung cấp thông tin về tình hình thu mua, vận chuyển, bảo quản, nhập xuất
tồn kho vật liệu cả về chỉ tiêu giá trị lẫn hiện vật. Kế toán nguyên vật liệu thực hiện
vai trò tham mưu cho các nhà quản trị trong việc xác định nhu cầu vật liệu và mức
độ dự trữ vật liệu hợp lý, tránh tình ttrạng lãng phí, ứ đọng mà vẫn cung cấp đầy
đủ, kịp thời cho hoạt động sản xuất kinh doanh thông qua các số liệu, chỉ tiêu về
tình hình biến động của nguyên vật liệu cả về mặt số lượng, chủng loại và giá trị.
Yêu cầu đặt ra đối với kế toán nguyên vật liệu là sự bảo đảm nguyên tắc nhất
quán, chính xác trong các phương pháp tính giá nguyên vật liệu xuất nhập kho, mỗi
nhiệm vụ liên quan đến nhập xuất vật tư phải được ghi chép đầy đủ ở hai bộ phậnkế
toán, kế toán theo dõi vật tư bằng hiện vật phải tách rời kế toán vật tư theo dõi về
giá trị, lưu trữ đầy đủ các chứng từ nhập xuất vật tư và phải được ghi chép theo dõi
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
17 kinh tế
trên thẻ kho, sổ chi tiết, bảo đảm cung cấp những thông tin về bảo quản, xuất nhập
vật tư cho người quản lý, lượng hàng xuất kho phải được hạch toán chính xác về
giá thành, nếu có sai lệch giữa số liệu kế toán và số liệu kiểm kê phải đối chiếu và
giải thích rõ nguyên nhân, phương pháp hạch toán chi tiết nguyên vật liệu cũng như
hạch toán tổng hợp sao cho thống nhất giữa các kỳ và niên độ kế toán (trong
trường hợp có những thay đổi phải báo cấo và giải thách cụ thể).
Kế toán nguyên vật liệu phải được tổ chức phù hợp với đặc điểm nguyên vật
liệu và yêu cầu quản lý của đơn vị mình, nhằm cung cấp thông tin chính xác, kịp
thời, phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính và phân tích hoạt động kinh doanh.
1.2. Kế toán ban đầu nguyên vật liệu.
1.2.1. Chứng từ sử dụng.
Trong công tác hạch toán chi tiết nguyên vật liệu, Bộ tài chính ban hành
quyết định số 1141TC/QĐ/CĐKT ngày 01/01/1995 và các văn bản pháp quy khác
có liên quan quy định danh mục chứng từ kế toán bao gồm:
Chứng từ bắt buộc:
-
Hoá đơn GTGT
mẫu 01 - GTGT
-
Phiếu nhập kho
01 – VT
-
Phiếu xuất kho
02 – VT
-
Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ
03 – VT
-
Thẻ kho
06 – VT
-
Biên bản kiểm kê vật tư, sản phẩm, hàng hoá
08 – VT
Ngoài ra còn tuỳ vào đặc điểm và yêu cầu quản lý nguyên vật liệu mà doanh
nghiệp có thể sử dụng các chứng từ theo hướng dẫn sau:
-
Phiếu xuất vật tư theo hạn mức
mẫu 04 – VT
-
Biên bản kiểm nghiệm
05 – VT
-
Phiếu báo vật tư còn lại cuối kỳ
07 – VT
1.2.2. Trình tự luân chuyển chứng từ.
1.2.2.1. Trình tự luân chuyển chứng từ nhập kho
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
18 kinh tế
Bộ phận cung ứng dựa trên kế hoạch sản xuất của bộ phận sản xuất để lập
kế hoạch cung ứng. Nhân viên bộ phận cung ứng lên danh sách các loại vật liệu
cần mua, liên hệ với nhà cung cấp, mua hàng về nhập kho.
Chứng từ ban đầu của quá trình nhập kho là hoá đơn bán hàng mà nhà cung
cấp lập. Số liệu trên hoá đơn bán hàng là cơ sở để vào phiếu nhập và các sổ sách
có liên quan.
Bộ phận cung ứng cùng với cán bộ kỹ thuật tiến hành kiểm nghiệm vật tư.
Nếu vật tư đạt được những tiêu chuẩn kỹ thuật và đúng với các số liệu ghi trên hoá
đơn thì được nhập kho.
Phiếu nhập kho xác nhận số lượng, giá trị vật tư, sản phẩm hàng hoá thực
tế nhập kho làm căn cứ ghi thẻ kho, thanh toán tiền hàng và kế toán ghi sổ.
Phiếu nhập kho do bộ phận mua hàng lập 3 liên. Sau khi nhập kho thủ kho ghi
số lượng nhập, ngày, tháng, năm nhập kho và cùng người giao hàng ký tên vào
phiếu.
Căn cứ vào phiếu nhâp kho, thủ kho ghi thẻ kho và sau đó chuyển phiếu
nhập cho phòng kế toán để ghi sổ kế toán. Chứng từ kế toán sau đó được lưu tại
phòng kế toán.
1.2.2.2. Trình tự luân chuyển chứng từ xuất kho.
Bộ phận có nhu cầu sử dụng vật liệu viết giấy đề nghị lĩnh vật tư, hoặc
phòng kế toán viết lệnh sản xuẩttên đó ghi rõ mức tiêu hao vật liệu. Trên cơ sở đó
bộ phận cung ứng lập phiếu xuất kho.
Phiếu xuất kho theo dõi chặt chẽ số luợng vật tư xuất kho cho các bộ phận
trong đơn vị sử dụng. Nó làm căn cứ để ghi thẻ kho và hạch toán chi phí sản xuất
và tính giá thành sản phẩm. Phiếu xuất kho lập cho một hoặc nhiều thứ vật tư cùng
một kho dùng cho một đối tượng hạch toán chi phí hoặc cùng mục đích sử dụng.
Phiếu xuất kho được lập thành 3 liên.
Người lĩnh vật tư cầm phiếu xuất kho xuống kho để lĩnh. Sau khi xuất kho
thủ kho ghi lượng xuất vào phiếu xuất kho, căn cứ vào đó ghi thẻ kho và chuyển
phiếu xuất kho lên phòng kế toán. Phòng kế toán nhận phiếu xuất kho để ghi sổ kế
toán sau đó lưu chứng từ.
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa
19 kinh tế
1.3. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu.
Nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp thường có nhiều chủng loại khác
nhau, thiếu một loại nào đó có thể gây ra ngừng sản xuất, vì vậy hạch toán
nguyên vật liệu phải đảm bảo theo dõi được tình hình biến động của từng danh
điểm nguyên vật liệu. Hạch toán chi tiết là một phần hành song song với hạch
toán tổng hợp, mang tính đối chiếu với hạch toán tổng hợp nhằm quản lý chặt
chẽ hơn tình hình biến động tài sản của doanh nghiệp. Dựa trên đặc điểm, tính
chất nguyên vật liệu tại đơn vị mình, doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong
các phương pháp hạch toán chi tiết hàng tồn kho sau:
1.3.1. Phương pháp thẻ song song.
Theo phương pháp này thủ kho căn cứ vào các chứng từ nhập, xuất nguyên
vật liệu để ghi thẻ kho. Kế toán nguyên vật liệu cũng dựa trên các chứng từ này để
ghi số lượng và tính thành tiền nguyên vật liệu nhập, xuất vào “Thẻ kế toán chi tiết
nguyên vật liệu”. Cuối kỳ đối chiếu số liệu trên “Thẻ kế toán chi tiết nguyên vật
liệu” với “Thẻ kho” tương ứng do thủ kho chuyển đến, đồng thời từ “Thẻ kế toán
chi tiết nguyên vật liệu” kế toán lấy số liệu để ghi vào bảng tổng hợp Nhập, Xuất,
Tồn để đối chiếu với số liệu kế toán tổng hợp Nhập, Xuất vật liệu.
Phương pháp này đơn giản trong khâu ghi chép, đối chiếu số liệu và phát
hiện sai sót, đồng thời cung cấp thông tin nhâp, xuất ,tồn của từng danh điểm
nguyên vật liệu kịp thời, chính xác. Tuy nhiên phương pháp này chỉ sử dụng được
khi doanh nghiệp có ít danh điểm nguyên vật liệu. Không những vậy phương pháp
này sử dụng các chỉ tiêu trùng lắp giữa thủ kho và kế toán.
Sơ đồ 1.1
Trình tự hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp thẻ song song
Phiếu nhập kho,
phiếu xuất kho
Thẻ kho
Sổ kế toán
chi tiết VL
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Sổ KT tổng hợp về VL
(bảng kê tính giá)
Bảng tổng hợp Nhập,
Xuất, Tồn kho NVL
Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Ghi chú:
Khoa
20 kinh tế
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu
1.3.2. Phương pháp đối chiếu luân chuyển.
Theo phương pháp này kế toán chỉ mở “Sổ đối chiếu luân chuyển nguyên vật
liệu” theo từng kho, cuối kỳ trên cơ sở phân loại chứng từ nhập, xuất theo từng
danh điểm nguyên vật liệu và theo từng kho, kế toán lập “bảng kê nhập vật liệu”,
“Bảng kê xuất vật liệu” và dựa trên các bảng kê này để ghi vào “sổ luân chuyển
nguyên vật liệu”. Khi nhận được “Thẻ kho”, kế toán tiến hành đối chiếu tổng hợp
Nhập, Xuất của từng thẻ kho với “Sổ luân chuyển nguyên vật liệu”, đồng thời từ
sổ “đối chiếu luân chuyển nguyên vật liệu” để đối chiếu với số liệu kế toán
tổng hợp vật liệu. Như vậy phương pháp này giảm nhẹ khối lượng công việc
ghi chép của kế toán, nhưng vì dồn công việc ghi sổ, kiểm tra, đối chiếu vào
cuối kỳ nên trong trường hợp số lượng chứng từ nhập, xuất của từng danh điểm
nguyên vật liệu khá nhiều thì công việc kiểm tra, đối chiếu sẽ gặp nhiều khó
khăn, hơn thế nữa là ảnh hưởng tiến độ thực hiện các khâu kế toán khác. Nó
thích hợp với doanh nghiệp có nhiều danh điểm nguyên vật liệu và số lượng
nhập, xuất nguyên vật liệu không nhiều.
Sơ đồ 1.2: Hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp đối chiếu
luân chuyển.
Phiếu
nhập kho
Bảng kê nhập
vật liệu
Thẻ kho
Sổ đối chiếu
luân chuyển
Phiếu
xuất kho
Bảng kê xuất
vật liệu
Đỗ Thị Phương – CĐKT7 – K8
Bảng
tổng
hợp
Nhập,
Xuất,
Tồn
kho
vật
liệu
Sổ
kế
toán
tổng
hợp
về
vật
liệu
Chuyên đề tốt nghiệp
- Xem thêm -