Tài liệu Hoàn thiện hạch toán nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ tại công ty cp thuốc thú y trung ương 1

Lêi nãi ®Çu Trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cÇn ph¶i cã c¸c yÕu tè cÇn thiÕt nh thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, NLVL vµ CCDC, ®éi ngò lao ®éng lµnh nghÒ. §Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao th× doanh nghiÖp ph¶i tiÕt kiÖm chi phÝ. Muèn qu¶n lý tèt chi phÝ th× tríc hÕt ph¶i h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, râ rµng tõng lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Ngay tõ khi míi ra ®êi, h¹ch to¸n kÕ to¸n ®· ®îc xem nh lµ mét c«ng cô quan träng cña hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ. Víi chøc n¨ng cung cÊp th«ng tin vµ kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n ®· vµ ngµy cµng trë thµnh mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý h÷u hiÖu. Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n th× kÕ to¸n NLVL, CCDC chiÕm mét vÞ trÝ quan träng bëi v× NLVL, CCDC chiÕm 1 tû träng ®¸ng kÓ trong tæng chi phÝ cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt. ViÖc ghi chÐp h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c NLVL sÏ gióp c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm tiªu hao NLVL vµ CCDC, gãp phÇn lµm h¹ gi¸ thµnh vµ t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. NhËn râ tÇm quan träng trªn cña kÕ to¸n NLVL vµ vai trß cña nã t¹i C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I vµ sau thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty trªn, ®îc sù gióp ®ì cña Ban l·nh ®¹o c«ng ty vµ c¸c c« chó trong phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n vµ ®Æc biÖt lµ gi¸o viªn híng dÉn §ç ThÞ Ph¬ng, t«i ®· chän ®Ò tµi "Hoµn thiÖn h¹ch to¸n NLVL vµ CCDC t¹i C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I". Néi dung cña LuËn v¨n gåm 3 phÇn: PhÇn I: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n NLVL vµ CCDC trong c¸c doanh nghiÖp. PhÇn II: Thùc tr¹ng kÕ to¸n NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty Cæ phÇn thuèc thó y TW I. PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®Ó hoµn thiÖn kÕ to¸n NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I 1 PhÇn I lý luËn chung vÒ kÕ to¸n NLVL vµ CCDC trong c¸c doanh nghiÖp I. Sù cÇn thiÕt cña h¹ch to¸n NLVL vµ CCDC 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ NLVL vµ CCDC * NLVL lµ mét bé phËn cña ®èi tîng lao ®éng mµ con ngêi sö dông c«ng cô lao ®éng t¸c ®éng lªn nã ®Ó biÕn chóng thµnh s¶n phÈm theo môc ®Ých ®· ®Þnh tríc. * CCDC lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng kh«ng cã ®ñ c¸c tiªu chuÈn lµ tµi s¶n cè ®Þnh theo chÕ ®é hiÖn hµnh vÒ gi¸ trÞ thêi gian sö dông quy ®Þnh (gi¸ trÞ <5.000.000®, thêi h¹n sö dông <1 n¨m). 2. §Æc ®iÓm cña NLVL vµ CCDC * NLVL tham gia mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt bÒ ngoµi theo mçi chu kú, gi¸ trÞ cña NLVL ®îc chuyÓn dÞch mét lÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm míi lµm ra. * CCDC tham gia nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh«ng thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt bÒ ngoµi sau mçi chu kú, gi¸ trÞ cña CCDC ®îc chuyÓn dÞch mét lÇn hoÆc nhiÒu lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. II. Ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸ NLVL vµ CCDC 1. Ph©n lo¹i NLVL vµ CCDC 1.1. Ph©n lo¹i NLVL: C¨n cø vµo vai trß vµ c«ng dông cña NLVL ®èi víi s¶n xuÊt, ta chia NLVL thµnh c¸c lo¹i sau: * Nguyªn vËt liÖu chÝnh (c¶ thµnh phÈm mua ngoµi): lµ lo¹i nguyªn vËt liÖu khi tham gia vµo s¶n xuÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm. * VËt liÖu phô lµ nguyªn vËt liÖu ®îc kÕt hîp cïng víi nguyªn vËt liÖu chÝnh ®Ó lµm t¨ng thªm mÇu s¾c, mïi vÞ, chÊt lîng cña s¶n phÈm hoÆc gãp phÇn lµm cho m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng b×nh thêng. * Nhiªn liÖu lµ lo¹i nguyªn vËt liÖu dïng ®Ó t¹o ra nhiÖt n¨ng cho s¶n xuÊt. 2 * Phô tïng thay thÕ lµ lo¹i vËt t dïng ®Ó thay thÕ khi söa ch÷a. * VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n lµ lo¹i vËt t sö dông cho c«ng t¸c x©y dùng néi bé. * PhÕ liÖu lµ lo¹i vËt t lo¹i ra vµ thanh lý trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. * VËt liÖu kh¸c lµ c¸c vËt liÖu cßn l¹i ngoµi c¸c thø cha kÓ trªn nh bao b×, vËt gãi, c¸c lo¹i vËt t ®Æc trng. C¸ch ph©n lo¹i nãi trªn ®¸p øng ®îc yªu cÇu ph¶n ¸nh tæng qu¸t vÒ mÆt gi¸ trÞ ®èi víi mçi lo¹i NLVL. §Ó ®¶m b¶o thuËn tiÖn, nh»m tr¸nh nhÇm lÉn cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n vÒ sè lîng vµ gi¸ trÞ ®èi víi tõng thø NLVL trªn c¬ së ph©n lo¹i NLVL doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng "Sæ danh ®iÓm NLVL", x¸c ®Þnh thèng nhÊt tªn gäi cña tõng thø NLVL, ký m· hiÖu, quy c¸ch cña NLVL. Sæ danh ®iÓm NLVL ®îc thÓ hiÖn nh sau: (B¶ng sè 01 - Phô lôc). Mét sè c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nh: * Theo nguån cung cÊp. * Theo quan hÖ víi ®èi tîng tËp hîp chi phÝ gåm: + NLVL trùc tiÕp + NLVL gi¸n tiÕp. 1.2. Ph©n lo¹i CCDC: C¨n cø vµo vÞ trÝ, c«ng dông cña CCDC ngêi ta chia chóng thµnh 3 lo¹i: * CCDC trong kho lµ gi¸ trÞ CCDC dù tr÷ trong kho ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. * Bao b× lu©n chuyÓn sö dông ®Ó ®ùng vËt t hµng ho¸ s¶n phÈm khi mua vµ khi b¸n. * §å dïng cho thuª lµ bé phËn CCDC mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó cho thuª thêng xuyªn hoÆc t¹m thêi. 2. §¸nh gi¸ NLVL vµ CCDC 2.1. TÝnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng nhËp kho * Víi NLVL vµ CCDC do mua ngoµi: = + + - Trong ®ã: chi phÝ thu mua bao gåm chi phÝ vËn chuyÓn, tiÒn thuª kho b·i, ph¹t thuª kho b·i, tiÒn c«ng t¸c phÝ cña nh©n viªn, chi phÝ cña bé phËn mua ®éc lËp. * §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËp kho do tù chÕ biÕn: = + * §èi víi nguyªn vËt liÖu CCDC thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn: 3 = + + * §èi víi nhËn gãp vèn liªn doanh liªn kÕt: Gi¸ thùc tÕ = Gi¸ trÞ vèn gãp ®îc H§LD thèng nhÊt ®¸nh gi¸ * §èi víi NLVL ®îc viÖn trî, biÕu, tÆng: Gi¸ thùc tÕ = Gi¸ thÞ trêng cña vËt liÖu, c«ng cô t¬ng ®¬ng 2.2. TÝnh gi¸ hµng xuÊt kho: §èi víi NLVL vµ CCDC xuÊt dïng trong kú, tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña tõng doanh nghiÖp, yªu cÇu qu¶n lý vµ tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n cã thÓ sö dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p sau theo nguyªn t¾c nhÊt qu¸n trong h¹ch to¸n, nÕu cã thay ®æi ph¶i gi¶i thÝch râ rµng. * Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp: Theo ph¬ng ph¸p nµy NLVL vµ CCDC ®îc x¸c ®Þnh theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ nguyªn tõ lóc nhËp vµo kho cho ®Õn khi xuÊt dïng (trõ trêng hîp ®iÒu chØnh). Khi xuÊt NLVL vµ CCDC nµo sÏ tÝnh theo gi¸ thùc tÕ cña NLVL vµ CCDC ®ã. Do vËy ph¬ng ph¸p nµy cßn cã tªn lµ ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh vµ thêng sö dông ®èi víi c¸c NLVL vµ CCDC cã gi¸ trÞ cao vµ cã tÝnh c¸ch biÖt. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ chÝnh x¸c song ph¶i h¹ch to¸n chi tiÕt, tû mû. * Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n: Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ thùc tÕ NLVL vµ CCDC xuÊt dïng trong kú ®îc tÝnh theo gi¸ trÞ b×nh qu©n (b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷, hay b×nh qu©n cuèi kú tríc hoÆc b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp). = x Trong ®ã: = Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n cho c¶ kú dù tr÷ tuy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nhng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. H¬n n÷a c«ng viÖc tÝnh to¸n dån vµo cuèi th¸ng, g©y ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c quyÕt to¸n nãi chung. = Ph¬ng ph¸p nµy mÆc dï kh¸ ®¬n gi¶n vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng NLVL vµ CCDC trong kú, tuy nhiªn kh«ng chÝnh x¸c v× kh«ng tÝnh ®Õn sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ NLVL vµ CCDC trong kú. = Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm cña c¶ hai ph¬ng ph¸p trªn, l¹i võa chÝnh x¸c võa cËp nhËt. Song ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã Ýt danh ®iÓm NLVL, sè lÇn nhËp xuÊt mçi lo¹i kh«ng nhiÒu, thÞ trêng gi¸ c¶ vËt t biÕn ®éng kh«ng æn ®Þnh. Ph¬ng ph¸p nµy ®Æc biÖt phï hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b»ng 4 m¸y vi tÝnh. Tuy nhiªn nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ tèn nhiÒu c«ng søc, tÝnh to¸n nhiÒu lÇn. * Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc (FIFO): Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt r»ng sè NLVL vµ CCDC nµo nhËp tríc sÏ xuÊt tríc, xuÊt hÕt sè nhËp tríc míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè hµng xuÊt. Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi trêng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã xu híng gi¶m vµ doanh nghiÖp cã Ýt danh ®iÓm NLVL vµ CCDC, sè lÇn nhËp mçi lo¹i kh«ng nhiÒu, viÖc sö dông vËt t ®ßi hái cao vÒ mÆt chÊt lîng vµ thêi gian dù tr÷. * Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc (LIFO): Ph¬ng ph¸p nµy gi¶ ®Þnh nh÷ng NLVL vµ CCDC mua sau cïng sÏ ®îc xuÊt tríc tiªn, ngîc l¹i víi ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc ë trªn, ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc thÝch hîp trong trêng hîp l¹m ph¸t. * Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n: Theo ph¬ng ph¸p nµy, toµn bé NLVL vµ CCDC biÕn ®éng trong kú ®îc tÝnh theo gi¸ h¹ch to¸n (gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc mét lo¹i gi¸ æn ®Þnh trong kú). Cuèi kú kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n sang gi¸ thùc tÕ theo c«ng thøc sau: = x HÖ sè gi¸ HÖ sè gi¸ cã thÓ tÝnh cho tõng lo¹i, tõng nhãm hoÆc tõng thø NLVL vµ CCDC, chñ yÕu tuú thuéc vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý. HÖ sè gi¸ = Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp nhiÒu chñng lo¹i vËt t tån xuÊt - nhËp lín vµ gi¸ trÞ cña tõng lo¹i vËt t kh«ng cao. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng NLVL vµ CCDC trong kú song ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. III. Néi dung h¹ch to¸n NLVL vµ CCDC 1. HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n sö dông: §Ó phôc vô cho c«ng viÖc h¹ch to¸n NLVL vµ CCDC, doanh nghiÖp cÇn c¸c chøng tõ sau: - PhiÕu nhËp kho (mÉu sè 01-VT) - PhiÕu xuÊt kho(mÉu sè 02-VT) - PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (mÉu sè 03-VT) - PhiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc (mÉu sè 04-VT) - Biªn b¶n kiÓm nghiÖm (mÉu sè 05-VT) - ThÎ kho (mÉu sè 06-VT) 5 - PhiÕu b¸o vËt t cßn l¹i cuèi kú (mÉu sè 07-VT) - Biªn b¶n kiÓm kª vËt t, s¶n phÈm hµng ho¸ (mÉu sè 08-VT) 2. H¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC Trong thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n hiÖn nay ë níc ta nãi chung vµ ë c¸c doanh nghiÖp nãi riªng ®ang ¸p dông 3 ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC lµ: • Ph¬ng ph¸p thÎ song song • Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn • Ph¬ng ph¸p sæ sè d. Tuú theo ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp mµ vËn dông mét trong 3 ph¬ng ph¸p: 2.1. Ph¬ng ph¸p thÎ song song: T¹i kho hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt NLVL vµ CCDC, thñ kho sÏ ghi sè lîng NLVL vµ CCDC nhËp - xuÊt vµo thÎ kho theo tõng chøng tõ. ThÎ kho ®îc më theo tõng danh ®iÓm NLVL vµ CCDC, mçi chøng tõ ®îc ghi mét dßng vµo thÎ kho. Cuèi th¸ng thñ kho ph¶i tÝnh ra tõng lîng NLVL vµ CCDC nhËp xuÊt tån trªn tõng thÎ kho. ThÎ kho ®îc lËp theo mÉu ë b¶ng sau: (B¶ng sè 02 - Phô lôc). * T¹i phßng kÕ to¸n KÕ to¸n vËt t sö dông thÎ kÕ to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh biÕn ®éng cña NLVL vµ CCDC ë tõng kho cho tõng ®iÓm. ThÎ nµy ®îc më t¬ng øng theo tõng danh ®iÓm mµ thñ kho ghi ë thÎ kho, mçi chøng tõ ghi mét dßng vµ kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¶ thíc ®o gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt, cuèi th¸ng sau khi ®èi chiÕu víi thÎ kho, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp nhËp - xuÊt - tån NLVL vµ CCDC lµm c¨n cø ®Ó tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp Sæ chi tiÕt vµ B¶ng tæng hîp chi tiÕt NLVL vµ CCDC ®îc lËp theo mÉu ë B¶ng sè 03 vµ B¶ng sè 04 (Phô lôc). Ta cã thÓ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p thÎ song song b»ng s¬ ®å sau: 6 S¬ ®å 01: Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p thÎ song song Chøng tõ nhËp NLVL vµ CCDC 1 2 3 ThÎ kho Chøng tõ xuÊt NLVL vµ CCDC Sæ chi tiÕt 4 B¶ng tæng hîp chi tiÕt 2 Ghi hµng ngµy Quan hÖ ®èi chiÕu, kiÓm tra Ghi cuèi th¸ng ¦u ®iÓm: DÔ lµm, ®¬n gi¶n, dÔ kiÓm tra, dÔ ph¸t hiÖn sai sãt Nhîc ®iÓm: + Do sæ kÕ to¸n chi tiÕt ph¶i më theo tõng danh ®iÓm NLVL vµ CCDC nªn khi doanh nghiÖp cã nhiÒu danh ®iÓm th× c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n chi tiÕt trë nªn phøc t¹p vµ tèn nhiÒu c«ng søc. + Ghi chÐp trïng lÆp tèn nhiÒu thêi gian lµm t¨ng khèi lîng ghi chÐp cña kÕ to¸n. 2.2. Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. T¹i kho, t¬ng tù nh ph¬ng ph¸p thÎ kho song song, thñ kho vÉn më thÎ kho ghi chÐp, theo dâi vÒ mÆt sè lîng t×nh h×nh nhËp - xuÊt kho NLVL vµ CCDC hµng ngµy. T¹i phßng kÕ to¸n kh«ng më thÎ kho kÕ to¸n chi tiÕt mµ më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt - tån theo tõng danh ®iÓm vËt t ë tõng kho. Sæ nµy ®îc ghi vµo cuèi th¸ng trªn c¬ së c¸c b¶ng kª nhËp, b¶ng kª xuÊt vµ ghi c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ. Sau ®ã kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®èi chiÕu sè lîng vËt t trªn sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn víi thÎ kho, ®èi chiÕu sè tiÒn víi kÕ to¸n tæng hîp. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®îc më theo mÉu sau: (B¶ng sè 05 - Phô lôc). Cã thÓ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn b»ng s¬ ®å sau: (S¬ ®å 2). 7 S¬ ®å 02: Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn Chøng tõ nhËp NLVL vµ CCDC ThÎ kho B¶ng kª nhËp 3 1 2 Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn 1 Chøng tõ xuÊt NLVL vµ CCDC 4 KÕ to¸n tæng hîp 2 B¶ng kª xuÊt Ghi hµng ngµy Quan hÖ ®èi chiÕu, kiÓm tra Ghi cuèi th¸ng ¦u ®iÓm: So víi ph¬ng ph¸p thÎ song song th× ph¬ng ph¸p nµy gi¶m ®îc c«ng viÖc lËp thÎ vµ gi¶m nhÑ c«ng viÖc ghi chÐp cña kÕ to¸n, kh«ng bÞ phô thuéc vµo sè lîng danh ®iÓm NLVL vµ CCDC. Nhîc ®iÓm: + ViÖc ghi chÐp cßn trïng lÆp + Dån c«ng viÖc ghi chÐp vµo cuèi kú do ®ã ¶nh hëng ®Õn viÖc cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n cÇn thiÕt. 2.3. Ph¬ng ph¸p sæ sè d T¹i kho ngoµi nh÷ng c«ng viÖc gièng 2 ph¬ng ph¸p trªn, ®Þnh kú theo quy ®Þnh thñ kho ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i chøng tõ nhËp xuÊt riªng (theo tõng danh ®iÓm) råi lËp phiÕu giao nhËn chøng tõ nép cho kÕ to¸n. Ngoµi ra cuèi th¸ng thñ kho cßn ghi sè lîng vËt t tån kho theo tõng danh ®iÓm vµo sæ sè d (B¶ng sè 06 - Phô lôc). §Þnh kú, t¹i phßng kÕ to¸n, sau khi nhËn chøng tõ do thñ kho nép, kÕ to¸n ph¶i kiÓm tra l¹i viÖc ph©n lo¹i vµ ghi chÐp cña thñ kho råi tÝnh thµnh gi¸ tiÒn (theo gi¸ h¹ch to¸n) ®Ó ghi vµo phiÕu giao nhËn chøng tõ (B¶ng sè 07 - Phô lôc). Sau ®ã sè tiÒn nµy sÏ ®îc ghi vµo b¶ng luü kÕ nhËp - xuÊt vËt t (B¶ng sè 08 Phô lôc). Cuèi th¸ng sè liÖu ë b¶ng luü kÕ sÏ ®îc dïng ®Ó ®èi chiÕu víi sæ sè d (lÊy sè lîng x §¬n gi¸ h¹ch to¸n) vµ ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp. S¬ ®å sè 03: Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p sæ sè d 8 PhiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp Chøng tõ nhËp NLVL vµ CCDC Sæ sè d­ B¶ng luü kÕ nhËp xuÊt vËt t­ ThÎ kho Chøng tõ xuÊt NLVL vµ CCDC KÕ to¸n tæng hîp PhiÕu giao nhËn chøng tõ xuÊt Ghi hµng ngµy, hoÆc ghi ®Þnh kú Quan hÖ ®èi chiÕu, kiÓm tra Ghi cuèi th¸ng ¦u ®iÓm: So víi 2 ph¬ng ph¸p trªn, ph¬ng ph¸p nµy ®· kh¾c phôc ®îc viÖc ghi trïng lÆp vµ gi¶m nhÑ ®îc khèi lîng ghi chÐp, thuËn lîi cho viÖc cung cÊp sè liÖu, t¹o ®iÒu kiÖn vµ t¨ng cêng chøc n¨ng quan s¸t cña kÕ to¸n víi viÖc nhËp -xuÊt - tån vËt t còng nh viÖc ghi chÐp cña thñ kho. Nhîc ®iÓm: Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n phøc t¹p, phiÕu kiÓm tra ®èi chiÕu khã kh¨n, ®ßi hái ph¶i x©y dùng ®îc hÖ thèng h¹ch to¸n cho tõng danh ®iÓm vËt t. 3. H¹ch to¸n tæng hîp NLVL vµ CCDC Sau khi tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC theo mét trong 3 ph¬ng ph¸p trªn, kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n tæng hîp NLVL vµ CCDC theo mét trong 2 ph¬ng ph¸p: - Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn - Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. 3.1 H¹ch to¸n tæng hîp NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn: 3.1.1. Kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông: a. Kh¸i niÖm: Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng, gi¶m hµng tån kho mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc trªn c¸c tµi kho¶n. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông phæ biÕn ë níc ta hiÖn nay. 9 Tuy nhiªn víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhiÒu chñng lo¹i vËt t, hµng ho¸ cã gi¸ trÞ thÊp, tÇn suÊt nhËp - xuÊt cao mµ ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy sÏ tèn rÊt nhiÒu c«ng søc. Song ph¬ng ph¸p nµy cã ®é chÝnh x¸c cao vµ cung cÊp th«ng tin vÒ hµng tån kho mét c¸ch kÞp thêi, cËp nhËt. Theo ph¬ng ph¸p nµy t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo kÕ to¸n còng x¸c ®Þnh ®îc lîng nhËp - xuÊt - tån kho tõng lo¹i hµng tån kho nãi chung vµ NLVL vµ CCDC nãi riªng. b. Tµi kho¶n sö dông: - TK 152: NLVL Tµi kho¶n nµy dïng theo dâi gi¸ trÞ hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng gi¶m cña c¸c nguyªn vËt liÖu theo gi¸ thùc tÕ cña toµn bé NLVL qua kho, cã thÓ më chi tiÕt theo tõng lo¹i, nhãm, thø...tuú theo yªu cÇu qu¶n lý vµ ph¬ng tiÖn tÝnh to¸n. - TK 151: Hµng mua ®i ®êng. Tµi kho¶n nµy dïng theo dâi c¸c lo¹i NLVL vµ CCDC, hµng ho¸...mµ doanh nghiÖp ®· mua hay chÊp nhËn mua, thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nhng cuèi th¸ng cha vÒ nhËp kho (kÓ c¶ sè ®ang göi kho ngêi b¸n). - TK 153: ®îc chi tiÕt thµnh 3 TK cÊp 2. Ngoµi ra, trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè TK liªn quan kh¸c nh TK 133, 112, 111... 3.1.2 H¹ch to¸n tæng hîp nhËp NLVL vµ CCDC: a. H¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng NLVL vµ CCDC ®èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ. NghiÖp vô 1: NLVL vµ CCDC mua ngoµi, hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ: c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng, biªn b¶n kiÓm nghiÖm vµ phiÕu xuÊt kho kÕ to¸n ghi: Nî TK 152, 153 (CT§T) gi¸ thùc tÕ NLVL vµ CCDC Nî TK 133 (1331) thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ. Cã TK liªn quan 331, 111, 112...tæng gi¸ thanh to¸n + Trêng hîp hµng thõa so víi ho¸ ®¬n. NÕu nhËp toµn bé: Nî TK 152, 153 (CT§T) gi¸ kh«ng cã thuÕ GTGT Nî TK 133 (1331) thuÕ GTGT tÝnh theo sè ho¸ ®¬n Cã TK 331 TrÞ gi¸ thanh to¸n theo ho¸ ®¬n Cã TK 338 (3381) trÞ gi¸ hµng thõa cha cã thuÕ GTGT Khi xuÊt tr¶ l¹i cho ngêi b¸n: Nî TK 338 (3381) trÞ gi¸ hµng thõa ®· xö lý Cã TK 152, 153 (CT§T) tr¶ l¹i sè thõa. 10 NÕu nhËp theo sè ho¸ ®¬n, th× sè thõa coi nh gi÷ hé ngêi b¸n vµ ghi nî TK 002, khi xö lý (tr¶ l¹i hoÆc ®ång ý mua) ghi cã TK 002. Ngoµi ra sè thõa nÕu ®ång ý mua, khi nhËp kho ghi t¬ng tù nh trªn. Trêng hîp hµng thiÕu so víi ho¸ ®¬n, kÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh sè thùc nhËp, sè thiÕu c¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm nhËn sÏ th«ng b¸o cho bªn b¸n biÕt hoÆc ghi sæ nh sau: Nî TK 152, 153 (CT§T) gi¸ trÞ thùc nhËp kh«ng cã thuÕ Nî TK 138 (1381) trÞ gi¸ sè thiÕu (Kh«ng cã thuÕ GTGT) Nî TK 133 (1331) thuÕ GTGT theo ho¸ ®¬n Cã TK 331 trÞ gi¸ thanh to¸n theo ho¸ ®¬n Trêng hîp hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch kh«ng ®¶m b¶o nh hîp ®ång, sè hµng nµy cã thÓ ®îc gi¶m gi¸ hoÆc tr¶ l¹i cho ngêi b¸n. Khi xuÊt kho giao tr¶ hoÆc gi¶m gi¸ ghi: Nî TK 331, 111, 112 Cã TK 152, 153 (CT§T) Cã TK 133 (1331) ThuÕ GTGT cña sè giao tr¶ hoÆc gi¶m gi¸ NghiÖp vô 2: Ho¸ ®¬n vÒ nhng hµng cha vÒ: kÕ to¸n lu ho¸ ®¬n vµo tÖp hå s¬ "Hµng mua ®ang ®i ®êng". NÕu trong th¸ng hµng vÒ th× ghi sæ b×nh thêng cßn nÕu cuèi th¸ng hµng cha vÒ th× ghi: Nî TK 151 trÞ gi¸ hµng mua theo ho¸ ®¬n (kh«ng cã thuÕ) Nî TK 133 (1331) thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ Cã TK liªn quan 331, 111, 112, 141... Sang th¸ng sau khi hµng vÒ ghi: Nî TK 152, 153 (CT§T) nÕu nhËp kho Nî TK 621, 627 xuÊt cho s¶n xuÊt ë ph©n xëng Cã TK 151 hµng ®i ®êng kú tríc ®· vÒ. NghiÖp vô 3: Hµng vÒ cha cã ho¸ ®¬n: kÕ to¸n lu phiÕu nhËp kho vµo tÖp hå s¬ “Hµng cha cã ho¸ ®¬n”. NÕu trong th¸ng cã ho¸ ®¬n vÒ ghi sæ b×nh thêng, nÕu cuèi th¸ng ho¸ ®¬n vÉn cha vÒ th× ghi sæ theo gi¸ t¹m tÝnh b»ng bót to¸n. Nî TK 152, 153 (CT§T) Cã TK 331 Khi nhËn ho¸ ®¬n hoÆc phiÕu mua hµng kÕ to¸n tiÕn hµnh ®iÒu chØnh gi¸ t¹m tÝnh thµnh gi¸ ho¸ ®¬n b»ng bót to¸n ghi sæ bæ sung hoÆc ghi ®á. NghiÖp vô 4: NLVL vµ CCDC thuª ngoµi gia c«ng hoÆc tù s¶n xuÊt nhËp kho. Nî TK 152, 153 (CT§T) gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n xuÊt Cã TK 154: NLVL vµ CCDC thuª ngoµi gia c«ng hoÆc tù s¶n xuÊt nhËp kho 11 NghiÖp vô 5: Trêng hîp nhËp khÈu NLVL, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152 gi¸ cã thuÕ nhËp khÈu Cã TK 111, 112, 331 Cã TK 333 (3333) thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép §ång thêi ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép ®îc khÊu trõ. Nî TK 133 thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ Cã TK 3331 thuÕ GTGT ph¶i nép C¸c trêng hîp kh¸c h¹ch to¸n còng t¬ng tù. b. H¹ch to¸n t¨ng NLVL vµ CCDC trong c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. NLVL mua ngoµi nhËp ®ñ theo ho¸ ®¬n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152, 153 (CT§T) gi¸ thùc tÕ mua ngoµi (bao gåm c¶ thuÕ GTGT) Cã TK liªn quan 331, 111, 112, 311...tæng gi¸ thanh to¸n • Trêng hîp mua hµng ®îc hëng chiÕt khÊu thanh to¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112, 331 tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 711 sè tiÒn ®îc chiÕt khÊu (tÝnh trªn gi¸ kh«ng cã thuÕ GTGT) • Trêng hîp ®îc gi¶m gi¸ hµng mua hoÆc hµng mua bÞ kÐm chÊt lîng ph¶i tr¶ l¹i cho ngêi b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112, 331 Cã TK 152, 153 Cã TK 1331 3.1.3. H¹ch to¸n tæng hîp xuÊt NLVL a. H¹ch to¸n tæng hîp xuÊt khÈu NLVL - XuÊt NLVL cho s¶n xuÊt kinh doanh: c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 621 dïng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm Nî TK 627 dïng cho s¶n xuÊt chung Nî TK 641, 642 dïng cho bé phËn b¸n hµng, qu¶n lý doanh nghiÖp Nî TK 241 dïng cho XDCB hoÆc söa ch÷a lín TSC§ Cã TK 152 chi tiÕt cho tõng lo¹i vËt liÖu. - XuÊt gãp vèn liªn doanh: Nî TK 128, 222 gi¸ trÞ vèn gãp ®îc chÊp nhËn Nî (cã)TK 412 phÇn chªnh lÖch do ®¸nh gi¸ 12 Cã TK 152 gi¸ trÞ thùc tÕ cña NLVL xuÊt dïng - XuÊt thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn: Nî TK 154 gi¸ thùc tÕ NLVL xuÊt chÕ biÕn Cã TK 152 (CT§T) gi¸ thùc tÕ - NLVL gi¶m do c¸c nguyªn nh©n kh¸c (®¸nh gi¸ gi¶m, ph¸t hiÖn thiÕu, nhîng b¸n...) Nî TK 642 thiÕu trong ®Þnh møc t¹i kho Nî TK 138 (1388), 334 thiÕu c¸ nh©n båi thêng Nî TK 412 ®¸nh gi¸ gi¶m Nî TK 632 nhîng b¸n Cã TK 152 ( CT§T) gi¸ thùc tÕ NLVL ............ b. H¹ch to¸n tæng hîp xuÊt CCDC Khi xuÊt dïng CCDC, kÕ to¸n cÇn ph¶i lùa chän ph¬ng thøc ph©n bæ hîp lý dùa trªn gi¸ trÞ cña CCDC. - Ph©n bæ 1 lÇn: Gi¸ trÞ CCDC xuÊt dïng ®îc tÝnh mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña kú xuÊt dïng. Nî TK 627, 641, 642, 241 Cã TK 153 - Ph©n bæ 2 lÇn: Khi xuÊt dïng CCDC kÕ to¸n ph¶i ph©n bæ 50% gi¸ trÞ vµo chi phÝ. Nî TK 627, 641, 642, 50% gi¸ trÞ CCDC Nî TK 142 (1421) 50% gi¸ trÞ CCDC Cã TK 153 Khi b¸o háng kÕ to¸n ph©n bæ vµo chi phÝ cña kú b¸o háng gi¸ trÞ cßn l¹i: Nî TK 641, 642, 627 gi¸ trÞ cßn l¹i Nî TK 111, 112, 138, 152(7) sè båi thêng Cã TK 153 : 50% gi¸ trÞ CCDC b¸o háng. = - - Ph©n bæ nhiÒu lÇn: Khi xuÊt dïng c¨n cø vµo thêi gian sö dông dù kiÕn cña CCDC ®Ó x¸c ®Þnh sè lÇn ph©n bæ, sau ®ã ghi theo gi¸ xuÊt thùc tÕ: Nî TK 142 (1421) Cã TK 153 §Þnh kú tiÕn hµnh ph©n bæ gi¸ trÞ CCDC cho mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh: 13 Nî TK 627, 641, 642 Cã TK 142 (1421) Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh h¹ch to¸n tæng hîp NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn b»ng c¸c s¬ ®å sau (xem phÇn phô lôc). 3.2. H¹ch to¸n tæng hîp NLVL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. 3.2.1. Kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông: a. Kh¸i niÖm: Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph¬ng ph¸p kh«ng theo dâi mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i vËt t, s¶n phÈm hµng ho¸ trªn c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú cña chóng trªn c¬ së kiÓm kª cuèi kú, x¸c ®Þnh lîng tån kho thùc tÕ vµ lîng xuÊt dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c môc ®Ých kh¸c. §é chÝnh x¸c cña ph¬ng ph¸p nµy kh«ng cao mÆc dï tiÕt kiÖm ®îc c«ng søc ghi chÐp vµ nã chØ thÝch hîp víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng chñng lo¹i hµng ho¸ vËt t kh¸c nhau, gi¸ trÞ thÊp, thêng xuyªn xuÊt dïng, xuÊt b¸n. Theo ph¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau: - TK 611 - Mua hµng: dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh thu mua, t¨ng, gi¶m NLVL vµ CCDC theo gi¸ thùc tÕ (gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua). - TK 152 - NLVL: dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ thùc tÕ NLVL tån kho, chi tiÕt theo tõng lo¹i - TK 153 - CCDC: sö dông theo dâi gi¸ thùc tÕ CCDC, bao b× lu©n chuyÓn tån kho. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n cßn sö dông mét sè TK kh¸c cã liªn quan nh TK 133, 111, 112... 3.2.2. Doanh nghiÖp h¹ch to¸n theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Tr×nh tù h¹ch to¸n t¨ng gi¶m NLVL theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú theo s¬ ®å ë Phô lôc 05. 14 PhÇn II Thùc tr¹ng kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn thuèc thó ý TW I I. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I 1. Kh¸i qu¸t vÒ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty. C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc thuéc Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, ®îc thµnh lËp n¨m 1973 theo QuyÕt ®Þnh sè 97/NN - TCQD ngµy 23/3/1973 cña Bé N«ng nghiÖp, do mét bé phËn cung øng vËt t thó y ®îc t¸ch ra thµnh lËp riªng thµnh mét c«ng ty cã tªn gäi lµ C«ng ty vËt t thó y cÊp I (trùc thuéc tæng c«ng ty vËt t n«ng nghiÖp). N¨m 1983 theo QuyÕt ®Þnh sè 156/TCCB - Q§ ngµy 11/6/1983 cña Bé N«ng nghiÖp chuyÓn c«ng ty thµnh ®¬n vÞ cÊp II (trùc thuéc Bé N«ng nghiÖp). N¨m 1989, do yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh vµ thuËn lîi trong qu¶n lý, Bé N«ng nghiÖp vµ c«ng nghÖ thùc phÈm cho tr¹m vËt t thó y cÊp I ®ãng t¹i TP. HCM trùc thuéc C«ng ty nhËp víi ph©n viÖn thó y TW I. Cßn l¹i c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty ®ãng t¹i phÝa B¾c vµ miÒn Trung s¸t nhËp víi xÝ nghiÖp thuèc thó y TW ®ãng t¹i huyÖn Hoµi §øc cã tªn gäi “C«ng ty vËt t thó y TW I ”. §Õn th¸ng 5/2000, thùc hiÖn chñ tr¬ng cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ níc, C«ng ty vËt t thó y TW I ®· trë thµnh C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I víi sè vèn ban ®Çu lµ 14 tû ®ång. C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I (Vietnam veterinary products joint stock company) Trô së chÝnh: 88 §êng Trêng Chinh - §èng §a - Hµ Néi. C¸c chi nh¸nh: - 35F NguyÔn ChÝ Thanh - TP. §µ N½ng - 11 X« ViÕt - NghÖ TÜnh - TP. Hå ChÝ Minh Mét sè chØ tiªu kinh tÕ ph¶n ¸nh t×nh h×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty nh sau. 15 B¶ng sè 01 Mét sè chØ tiªu cña c«ng ty trong c¸c n¨m 98,99 vµ th¸ng 9 n¨m 2000 STT ChØ tiªu 1998 1999 9th (2000) 1 2 3 4 Doanh thu tiªu thô Lîi nhuËn sau thuÕ Nép ng©n s¸ch Thu nhËp bp/th¸ng cña CBCNV 17.080.120.000 370.100.112 650.817.000 710.000 20.197.585.320 453.873.076 720.243.018 750.000 16.487.126.76 300.232.692 608.045.670 760.000 2. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ: Cã 2 lo¹i c«ng nghÖ 2.1. C«ng nghÖ s¶n xuÊt thuèc bét: Gåm 5 giai ®o¹n theo m« h×nh sau. ChuÈn bÞ NLVL Phèi chÕ NhËp kho, b¶o qu¶n, chê xuÊt KCS §ãng gãi 2.2. C«ng nghÖ s¶n xuÊt thuèc níc: Gåm 6 giai ®o¹n sau. ChuÈn bÞ NLVL 3. TiÖt trïng D¸n nh·n Chia sè l­îng ra èng, lä KCS NhËp kho, b¶o qu¶n, chê xuÊt Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty Tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty ®îc thÓ hiÖn theo ph¬ng ph¸p ra quyÕt ®Þnh trùc tiÕp tõ trªn xuèng. Chøc n¨ng cao nhÊt lµ héi ®ång qu¶n trÞ, Ban gi¸m ®èc bao gåm mét gi¸m ®èc vµ mét phã gi¸m ®èc. TÊt c¶ c¸c phßng ban ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tham mu cho Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc. C¸c quyÕt ®Þnh ®îc ®a trùc tiÕp xuèng c¸c phßng ban, xuèng tõng ph©n xëng, ®¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng suèt. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty (S¬ ®å 04). 4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty. C«ng ty tæ chøc kÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung. Toµn bé c«ng ty cã mét phßng tµi chÝnh kÕ to¸n vµ ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký - chøng tõ. - Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ - Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. - Kú lËp b¸o c¸o tµi chÝnh theo quý. Sau ®©y lµ s¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty (S¬ ®å 05). 16 S¬ ®å 05: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty. KÕ to¸n tr­ëng (KÕ to¸n tæng hîp) KÕ to¸n hµng tån kho vµ kÕ to¸n ng©n hµng II. KÕ to¸n thanh to¸n vµ tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ ë PX I KÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ PXII KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô, theo dâi c«ng nî Thñ quü vµ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh Thùc tr¹ng cña kÕ to¸n NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TWI. 1. Néi dung NLVL vµ CCDC t¹i ®¬n vÞ. Lµ mét c«ng ty thuéc Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TWI ®îc giao nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh trªn c¬ së nhËp khÈu c¸c lo¹i thuèc vµ vËt t thó y cña níc ngoµi còng nh thu mua s¶n phÈm trong níc ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh cho gia sóc, gia cÇm, ®Èy m¹nh ngµy ch¨n nu«i ngµy cµng ph¸t triÓn. S¶n phÈm cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng, phong phó víi trªn 100 lo¹i thuèc. Trong ®ã cã c¶ thuèc bét vµ thuèc níc nªn NLVL ë c«ng ty kh¸ ®a d¹ng (trªn 400 chñng lo¹i) bao gåm: - Nguyªn vËt liÖu chÝnh nh: pencillin, streptomycin, vitamin B1,vitamin C... - VËt liÖu phô nh: h¬ng liÖu, xµ phßng. - Nhiªn liÖu nh: than, ga. - Phô tïng thay thÕ nh: c¸c chi tiÕt m¸y, c¸c chi tiÕt cña xe ®Èy chë hµng. - VËt liÖu kh¸c dïng ®Ó ®ãng gãi nh nh·n thuèc, hép carton, èng, lä c¸c lo¹i, b¨ng thïng. - Cßn vÒ CCDC, c«ng ty cã c¸c lo¹i sau: xe ®Èy hµng, m¸y sÊy, m¸y hµn, qu¹t th«ng giã. 2. HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n vµ sæ s¸ch kÕ to¸n dïng cho h¹ch to¸n NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty. Víi h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký - chøng tõ, c«ng ty dïng c¸c lo¹i sæ, NhËt ký chøng tõ, b¶ng kª vµ c¸c b¶ng ph©n bæ. §Ó h¹ch to¸n NLVL vµ CCDC kÕ to¸n sö dông c¸c sæ sau: 17 - NhËt ký - chøng tõ sè 5: dïng ®Ó x¸c ®Þnh tæng sè ph¸t sinh bªn cã TK 331 ®èi øng nî c¸c tµi kho¶n liªn quan. KÕ to¸n lÊy sè liÖu tæng céng cña NhËt ký -chøng tõ sè 5 vµ kÕt hîp víi sè liÖu cña NhËt ký - chøng tõ sè 1,2 ®Ó ghi vµo sæ c¸i kÕ to¸n. - B¶ng kª sè 4. - Sæ c¸i. S¬ ®å 6: Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty NhËp Chøng tõ - NhËp - XuÊt Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi b¸n NhËt ký chøng tõ 1,2 NhËt ký chøng tõ sè 5 Sæ c¸i TK 152,153 XuÊt B¶ng kª sè 4 Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng 2.1. H¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I. NLVL vµ CCDC t¹i c«ng ty cã nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau vµ thêng xuyªn biÕn ®éng. §Ó h¹ch to¸n chi tiÕt NLVL vµ CCDC, c«ng ty sö dông ph¬ng ph¸p thÎ song song. - §èi víi nghiÖp vô nhËp NLVL vµ CCDC, chñ yÕu lµ mua ngoµi nªn c«ng ty sö dông c¸c chøng tõ nhËp kho vµ c¸c ho¸ ®¬n (GTGT) phiÕu di chuyÓn vËt t vµ c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan. - §èi víi nghiÖp vô xuÊt NLVL vµ CCDC chñ yÕu lµ xuÊt cho s¶n xuÊt ph©n xëng, c¸c chøng tõ xuÊt lµ phiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc vµ phiÕu xuÊt kho (xem phÇn Phô lôc 06). Tuy nhiªn, do tÇn suÊt nhËp - xuÊt vËt t trong th¸ng cao nªn c«ng ty më thÎ kho cho tõng th¸ng vµ më riªng cho tõng lo¹i vËt t. VÝ dô më thÎ kho cho lo¹i pencillin nh sau: 18 B¶ng sè 02 C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I ThÎ kho Ngµy lËp thÎ: Tê sè: Tªn kho: Kho PXI Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch vËt t: pencillin §¬n vÞ tÝnh: T T Chøng tõ SH NT B C A DiÔn Gi¶i Ngµy th¸ng D E Sè lîng NhËp XuÊt Tån 1 2 3 Th¸ng 6/2000 Ký x¸c nhËn cña kÕ to¸n 4 40 1 21104 1/6 Ph©n Xëng I 01/6 25 2 32 2/6 Thu-PX I 02/6 3 - 7/6 H¬ng PXI 07/6 20 4 21104 1/6 Ph©n Xëng I 12/6 18 110 ... ... ... 48 25/6 Ph©n Xëng I 25/6 15 Céng -- 125 120 45 Sè d cuèi th¸ng - H¹ch to¸n ë phßng kÕ to¸n ®Þnh kú 5-7 ngµy thñ kho tËp hîp tÊt c¶ c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn viÖc nhËp xuÊt vËt t chuyÓn cho kÕ to¸n cïng thÎ kho. Trªn c¬ së c¸c chøng tõ trªn, kÕ to¸n më sæ chi tiÕt. VÝ dô nh më sæ chi tiÕt cho nguyªn liÖu lµ pencillin. 19 B¶ng sè 03 C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y TW I Sæ chi tiÕt vËt t Th¸ng 6 n¨m 2000 TK 152.2 Tªn kho: Kho PX I Tªn, quy c¸ch vËt t :Penicilline Chøng tõ SH NT DiÔn gi¶i TK ®èi øng NhËp §¬n gi¸ SL TiÒn XuÊt SL TiÒn Sè d ®Çu th¸ng 21104 1/6 Ph©n Xëng II 1542 285 25 7125 32 2/6 Ph©n Xëng II 1561 285 2104 7/6 XuÊt cho PXII 1542 290 20 5800 .... ... XuÊt cho PXII ... 290 18 5220 .... .... XuÊt cho PXII ... 290 16 4640 .... ... XuÊt cho PXII .... 285 12 3420 .... ... XuÊt cho PXII ... 290 10 2900 ..... ... XuÊt cho PXII .... 290 9 2610 48 25/6 XuÊt cho PXII 1561 292 31209 29/6 XuÊt cho PXII 1542 290 10 2900 120 34.615 Céng 110 15 125 Tån SL TiÒn 40 1140 45 13.065 31900 4380 36280 Sè d cuèi th¸ng Trªn c¬ së sæ chi tiÕt ®· më vµ ®èi chiÕu víi thÎ kho cña thñ kho, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt vËt t ®Ó lµm c¨n cø tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp. VÝ dô nh b¶ng tæng hîp chi tiÕt cho vËt t ph©n xëng II. 20