Lêi më ®Çu
BÊt kú doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng còng ®Òu ph¶i tiÕn hµnh
qu¶n lý ®èi víi nh÷ng ph©n hÖ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña m×nh. S¶n xuÊt lµ mét nh÷ng ph©n
hÖ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng c¬ b¶n ®Ó nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña nhµ doanh nghiÖp.
Cã vai trß trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh trong viÖc t¹o ra vµ cung cÊp s¶n phÈm. DÞch vô cho x· héi
®em l¹i nh÷ng kho¶n lîi nhuËn nhÊt ®Þnh cho doanh nghiÖp. Còng nh c¸c ph©n hÖ kh¸c. Ph©n
hÖ s¶n xuÊt còng cÇn ®îc qu¶n lý vµ nh vËy c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm chÝnh lµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña doanh nghiÖp.
Ngµy nay do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ nhÞp ®é ngµy cµng khÈn
tr¬ng cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ. Mçi doanh nghiÖp muèn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ kh«ng cßn
c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i ®æi míi, hoµn thiÖn b¶n th©n trong ®ã träng t©m lµ hoµn thiÖn c¸c mÆt
ho¹t ®éng cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt nh»m n©ng cao chÊt lîng
s¶n phÈm.
Qua thêi gian thùc tËp ë c«ng ty Dong Yun, em ®· nhËn thÊy r»ng c¸c mÆt ho¹t ®éng cña
c«ng t¸c qu¶n lý ë c«ng ty cã nhiÒu thµnh tÝch vµ chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ nhng còng cßng kh«ng
Ýt h¹n chÕ, yÕu kÐm cÇn xem xÐt, nhanh chãng kh¸c phôc ®Ó c«ng ty lu«n xøng ®¸ng víi vÞ trÝ
lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®øng ®Çu ngµnh. ChÝnh v× vËy, sau qu¸ tr×nh nghiªn cøu t×m
hiÓu t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi "Hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n
lý s¶n xuÊt nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty Dong Yun cho luËn v¨n cña
m×nh. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n tèt nghiÖp cña em ®îc gåm 3 ch¬ng.
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vµ qu¶n lý s¶n xuÊt vµ chÊt lîng cña s¶n phÈm.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý vµ chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty Dong
Yun.
Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qu¶n lý s¶n xuÊt nh»m n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty Dong Yun.
1
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý s¶n xuÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm
I. Qu¶n lý s¶n xuÊt.
1.C¸c kh¸i niÖm.
1.1. S¶n xuÊt vµ c¸c yÕu tè cña nã.
a. Kh¸i niÖm s¶n xuÊt.
Mçi mét tæ chøc, mét doanh nghiÖp ®Òu lµ mét hÖ thèng cã cÊu tróc bªn
trong gåm nhiÒu ph©n hÖ, nhiÒu bé phËn g¾n kÕt chÆt chÏ vµ cã mèi quan hÖ t¬ng t¸c víi nhau ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu chung cña hÖ thèng. Mçi mét
doanh nghiÖp ®Òu cã nh÷ng s¶n phÈm cña m×nh, ®ã lµ c¸c ®Çu ra mong muèn
cung cÊp cho x· héi. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng trùc tiÕp t¹o ra c¸c s¶n phÈm cña
doanh nghiÖp chÝnh lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Ph©n hÖ trùc tiÕp ®Ó t¹o ra c¸c s¶n
phÈm Êy lµ s¶n phÈm s¶n xuÊt. §©y lµ phan hÖ chÝnh cña cÊu tróc doanh
nghiÖp cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc t¹o ra s¶n phÈm hoÆc dÞch vô cña doanh
nghiÖp ®Ó cung cÊp cho x· héi. Nh vËy, theo nghÜa réng, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ
ph©n hÖ s¶n xuÊt kh«ng ph¶i chØ tån t¹i ë doanh nghiÖp, mµ cßn tån t¹i ë
nhiÒu lo¹i h×nh tæ chøc kh¸c. Vµ muèn t¹o ra s¶n phÈm, dÞch vô ®Çu ra phôc
vô cho x· héi th× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i sö dông c¸c yÕu tè con ngêi, nguyªn
vËt liÖu, tµi chÝnh… Gäi lµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ chÕ biÕn nã theo mét quy
tr×nh nhÊt ®Þnh.
VËy, qua ph©n tÝch ë trªn, cã thÓ coi s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh sö dông, chÕ
biÕn c¸c yÕu tè ®Çu vµo (con ngêi, vËt chÊt, tµi chÝnh, th«ng tin…) ®Ó t¹o
thµnh c¸c ®Çu ra mong muèn (s¶n phÈm dÞch vô) cung cÊp cho x· héi.
b. C¸c yÕu tè cña s¶n xuÊt.
Còng gièng nh c¸c ph©n hÖ kh¸c, hÖ thèng s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu yÕu
tè cÊu thµnh cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Toµn bé ph©n hÖ s¶n xuÊt ®îc
thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å sau:
H×nh
+ C¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt rÊt ®a d¹ng, gåm cã:
- Con ngêi.
- §Êt ®ai, tµi nguyªn thiªn nhiªn
- Nguyªn nhiªn vËt liÖu
- M¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ
- Vèn
- Kü n¨ng qu¶n lý
1
- Nguån th«ng tin
Chóng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn, ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt cho bÊt ký qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt s¶n phÈm hoÆc dÞch vô nµo. Muèn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶, cÇn
ph¶i tæ chøc khai th¸c, sö dông, qu¶n lý c¸c yÕu tè ®Çu vµo mét c¸ch hîp lý,
tiÕt kiÖm nhÊt.
+ C¸c ®Çu ra chñ yÕu cña s¶n xuÊt gåm 2 lo¹i lµ s¶n phÈm vµ dÞch vô.
§èi víi ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô, c¸c ®Çu ra ®îc thÓ hiÖn díi nhiÒu d¹ng
khã nhËn biÕt mét c¸ch cô thÓ kh«ng nh trong s¶n xuÊt s¶n phÈm. Ngoµi ra
cßn cã nh÷ng phô phÈm kh¸c t¹o ra sau qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ phÕ phÈm, chÊt
th¶i… cã thÓ cã lîi hoÆc kh«ng cã lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®«i
khi ®ßi hái ph¶i cã chi phÝ rÊt lín cho viÖc gi¶i quyÕt xö lý chóng.
+ Th«ng tin ph¶n håi; lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong hÖ thèng s¶n
xuÊt, ®ã lµ nh÷ng th«ng tin ngîc cho biÕt t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n
xuÊt trong thùc tÕ cña tæ chøc.
+ NhiÔu: lµ nh÷ng yÕu tè lµm rèi lo¹n ho¹t ®éng cña toµn bé hÖ thèng
s¶n xuÊt dÉn ®Õn kh«ng thùc hiÖn ®îc c¸c môc tiªu dù kiÕn ban ®Çu. Ch¼ng
h¹n nh: thiªn tai, lò lôt, chiÕn tranh, khñng ho¶ng, sù cè m¸y mãc, thiÕt bÞ.
1.2. Qu¶n lý s¶n xuÊt.
S¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng ph©n hÖ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng c¬ b¶n cña tæ
chøc, cã vai trß trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh trong viÖc t¹o ra vµ cung cÊp s¶n phÈm,
dÞch vô cho x· héi. Còng nh c¸c ph©n hÖ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c, s¶n xuÊt
còng cÇn ®îc qu¶n lý, ®Ó s¶n xuÊt ®i theo ®óng kÕ ho¹ch, ®óng quy tr×nh vµ
môc tiªu cña tæ chøc ®· ®Æt ra. Nh vËy qu¶n lý s¶n xuÊt lµ qu¶n lý mét lÜnh
vùc ho¹t ®éng thiÕt yÕu trong c¸c tæ chøc, ®Æc biÖt lµ trong doanh nghiÖp.
Qu¶n lý hÖ thèng s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch vô, ®îc coi lµ mét chøc n¨ng c¬ b¶n
trong doanh nghiÖp. Ta cã thÓ hiÓu qu¶n lý s¶n xuÊt mét c¸ch kh¸i qu¸t nhÊt
nh sau:
Qu¶n lý s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, ®iÒu hµnh vµ kiÓm
tra hÖ thèng s¶n xuÊt nh»m thùc hiÖn tèt nhÊt nh÷ng môc tiªu s¶n xuÊt ®· ®Ò
ra.
V× s¶n xuÊt lµ lÜnh vùc ho¹t ®éng tån t¹i trong tÊt c¶ c¸c tæ chøc, ªnhµ níc chøc n¨ng qu¶n lý s¶n xuÊt còng cã ë tÊt c¶ c¸c tæ chøc. Nhng chøc n¨ng
qu¶n lý s¶n xuÊt lµ mét chøc n¨ng chñ yÕu, quan träng nhÊt trong c¸c doanh
nghiÖp - mét lo¹i h×nh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®iÓn h×nh.
YÕu tè trung t©m cña qu¶n lý s¶n xuÊt lµ t¸c ®éng lªn qu¸ tr×nh sö dông,
biÕn ®æi, chuyÓn hãa c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm, dÞch vô mong
2
muèn ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo viÖc thiÕt kÕ,
tæ chøc vµ qu¶n lý qu¸ tr×nh biÕn ®æi nµy. NhiÖm vô cña qu¶n lý s¶n xuÊt lµ
thiÕt kÕ vµ tæ chøc hÖ thèng s¶n xuÊt nh»m biÕn ®æi c¸c ®Çu vµo thµnh c¸c
®Èua sau mçi qu¸ tr×nh biÕn ®æi, nhng víi mét sè lîng lín h¬n sè lîng ®Çu t
ban ®Çu. Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ yÕu tè quan träng nhÊt, lµ ®éng c¬ ho¹t ®éng cña
c¸c doanh nghiÖp vµ mäi tæ chøc, c¸ nh©n cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp gi¸ trÞ gia t¨ng lµ nguån gèc t¹o ra thu nhËp cho
c¸c ®èi tîng cã tham gia ®ãng gãp vµo doanh nghiÖp, còng lµ nguån t¸i ®Çu t
®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u
dµi cña doanh nghiÖp. Qu¶n lý s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ lµ yªu cÇu thiÕt yÕu ®èi
víi qu¶n lý mét tæ chøc.
2. Môc tiªu cña qu¶n lý s¶n xuÊt.
Doanh nghiÖp lµ mét tæ chøc b»ng nguån lùc, c¸c ph¬ng tiÖn vËt chÊt vµ
tµi chÝnh cña m×nh cã thÓ tháa m·n nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng ngêi tiªu
dïng, ngêi sö dông) b»ng c¸ch s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ cung cÊp c¸c dÞch vô nãi
®Õn doanh nghiÖp, ngêi ta thêng nghÜ ®Õn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng
nghiÖp, thùc tÕ cßn cã c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc cung cÊp dÞch vô kh¸c
(dÞch vô, vËn t¶i…).
Mét doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ mét ®¬n vÞ ®éc lËp mµn nã sèng trong
mt cña nã: Trong mt sèng cña m×nh c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn qu¸ tr×nh trao
®æi vËt chÊt vµ th«ng tin. C¸c doanh nghiÖp mua yÕu tè s¶n xuÊt tõ phÝa c¸c
nhµ cung cÊp vµ tiªu thô (b¸n) s¶n phÈm cña m×nh cho ngêi tiªu dïng (kh¸ch
hµng). Gi÷a 2 qu¸ tr×nh ®ã cÇn thiÕt ph¶i cã mét qu¸ tr×nh chÕ biÕn c¸c ®Çu
vµo ®Ó t¹o ra c¸c ®Çu ra, lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. C¸c doanh nghiÖp khi tiÒn hµng
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu nh»m môc ®Ých sinh lîi. Vµ ®Ó ®¹t ®îc
môc tiªu nµy mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu vµ v« cïng quan träng ®èi víi c¶ hÖ
thèng tæ chøc doanh nghiÖp lµ qu¶n lý. Qu¶n lý s¶n xuÊt mét doanh nghiÖp
b¾t ®Çu ngay tõ khi doanh nghiÖp ®ã ra ®êi. Vµ qu¶n lý s¶n xuÊt cã môc tiªu
tæng qu¸t lµ ®¶m b¶o tháa m·n tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch trªn c¬ së sö dông
hiÖu qu¶ nhÊt c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra c¸c ®Çu ra mong muèn.
Nh»m thùc hiÖn môc tiªu tæng thÓ nµy, qu¶n lý s¶n xuÊt ®Æt ra c¸c môc
tiªu cô thÓ sau:
- §¶m b¶o chÊt lîng, t¨ng cêng ®ä tin cËy b»ng chÊt lîng s¶n phÈm.
S¶n phÈm chÕ t¹o ra ph¶i phï hîp víi nh÷ng tiªu chuÈn ®îc ®Æt ra khi
thiÕt kÕ, nghÜa lµ ph¶i phï hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng. ChÊt lîng cã thÓ
3
®îc ®¸nh gi¸ víi nh÷ng tiªu chuÈn ®Æt ra tõ bªn ngoµi doanh nghiÖp (vÝ dô
tiªu chuÈn vÒ vÖ sinh do Nhµ níc ¸p ®Æt ®èi víi l¬ng thùc, thùc phÈm hay tiªu
chuÈn vÒ an toµn trong ngµnh xe cé), chÊt lîng còng cã thÓ ®îc ®¸nh gi¸ víi
nh÷ng tiªu chuÈn néi bé mµ chÝnh doanh nghiÖp ®Æt ra. Møc chÊt lîng còng
cã thÓ ®¸nh gi¸ so víi s¶n phÈm cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh.
- §¶m b¶o thêi h¹n, cã thÓ rót ng¾n thêi gian cung cÊp s¶n phÈm. Nhng
thêi h¹n ®îc x¸c ®Þnh bëi tÝnh chÊt cña s¶n phÈm vµ c¸c thÞ trêng, vµ còng tïy
thuéc vµo c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Lu«n ph¶i ®¶m b¶o tiÕn ®é s¶n xuÊt còng nh
thêi h¹n cung cÊp s¶n phÈm cho kh¸ch hµng theo nhu cÇu vµ theo ®¬n ®Æt
hµng vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. Cã thÓ rót ng¾n thêi gian cung cÊp s¶n phÈm nhng
vÉn ph¶i ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng.
- Gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt.
Gi¶m chi phÝ nh»m gi¶m gi¸ b¸n ®Ó giµnh ®îc thÞ trêng, hoÆc nh»m tèi
®a hãa lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. §iÒu ®Çu tiªn lµ doanh nghiÖp ph¶i cã mét
hÖ thèng kÕ tãan cã hiÖu lùc ®Ó n¾m ®îc c¸c th«ng tin chÝnh x¸c vÒ c¸c lo¹i
chi phÝ. Bé phËn s¶n xuÊt kh«ng lµm chñ ®îc lîi nhuËn v× kh«ng cã thÈm
quyÒn ®Ó ®Þnh ®o¹t gi¸ b¸n, nhng cã tr¸ch nhiÖm gi¶m tíi møc tèi thiÓu chi
phÝ ®èi víi mét møc chÊt lîng nhÊt ®Þnh.
- Linh ho¹t trong tæ chøc.
Cã nghÜa lµ hÖ thèng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¶i cã kh¶ n¨ng ph¶n
øng nhanh ®èi víi mäi biÕn ®æi trong ho¹t ®éng (biÕn ®æi trong thÞ trêng, biÕn
®æi trong s¶n phÈm). Nh÷ng ph¬ng ph¸p ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy lµ ®µo t¹o
nh©n sù, cã dù tr÷ n¨ng lùc s¶n xuÊt (n¨ng lùc s¶n xuÊt lín h¬n nhu cÇu).
- Ngoµi ra qu¶n lý s¶n xuÊt cßn cã môc tiªu gãp phÇn ®éng viªn, khuyÕn
khÝch ngêi lao ®éng ®Ó hä quan t©m ®Õn kÕt qu¶ chung cña doanh nghiÖp vµ
cã 1 tinh thÇn lµm viÖc say mª, s¸ng t¹o, cã hiÖu qu¶ vµ tr¸ch nhiÖm cao.
- Còng nh c¸c môc tiªu chung cña doanh nghiÖp, nh÷ng môc tiªu vÒ qu¶n
lý s¶n xuÊt còng ph¶i ®îc Ên ®Þnh theo cÊp bËc. Tïy theo thêi ®iÓm, t×nh h×nh,
chiÕn lîc cña doanh nghiÖp th× møc ®é u tiªn vµ tÇm quan träng t¬ng ®èi cña
mçi môc tiªu ®îc Ên ®Þnh hoÆc ®iÒu chØnh sao cho phï hîp. Gi÷a c¸c môc tiªu
cña qu¶n lý s¶n xuÊt cã mèi quan hÖ g¾n bã mËt thiÕt víi nhau t¹o thµnh søc
m¹nh tæng hîp, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng
trong níc vµ quèc tÕ.
II. ChÊt lîng s¶n phÈm.
1. Kh¸i niÖm vµ c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm.
1.1. Kh¸i niÖm chÊt lîng s¶n phÈm.
4
HiÖn ®ang tån t¹i rÊt nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ chÊt lîng s¶n phÈm,
mçi quan ®iÓm l¹i cã nh÷ng c¨n cø khoa häc vµ thùc tiÔn kh¸c nhau.
§èi víi nh÷ng s¶n phÈm th«ng thêng c¸c quan ®iÓm thêng gÆp lµ:
- Theo tÝnh chÊt c«ng nghÖ cña s¶n xuÊt: chÊt lîng s¶n phÈm lµ tæng hîp
nh÷ng ®Æc tÝnh bªn trong cña s¶n phÈm cã thÓ ®o ®îc hoÆc so s¸nh ®îc, ph¶n
¸nh gi¸ trÞ sö dông vµ chøc n¨ng cña s¶n phÈm ®ã. §¸p øng cho nh÷ng nhu
cÇu cho tríc trong nh÷ng ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh vÒ kinh tÕ - x· héi.
- Theo híng phôc vô kh¸ch hµng: chÊt lîng s¶n phÈm chÝnh lµ møc ®é
tháa m·n nhu cÇu hay lµ sù phï hîp víi nh÷ng ®ßi hái cña ngêi tiªu dïng.
- Theo quan niÖm thÞ trêng: chÊt lîng lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c ®Æc tÝnh cña
s¶n phÈm tháa m·n ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong giíi h¹n chi phÝ nhÊt
®Þnh.
- C¸c nhµ kinh tÕ triÕt häc M¸c cho r»ng: Ngêi mua vµ v× hµng cã gi¸ sö
dông vµ gi¸ trÞ sö dông Êy biÓu hiÖn b»ng th«ng sè cã thÓ ®o ®Õm, ®¸nh gi¸
biÓu thÞ ®îc chÊt lîng cña hµng hãa ®ã. Nh vËy chÊt lîng lµ gi¸ trÞ sö dông
®ång nghÜa chÊt lîng, lµ møc ®é hoµn thiÖn mµ s¶n phÈm ®ã tháa m·n yªu cÇu
cña ngêi tiªu dïng.
- Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt phæ th«ng th× cho: ChÊt lîng lµ tæng thÓ nh÷ng tÝnh
chÊt, thuéc tÝnh cña sù vËt (sù viÖc)… lªn cho sù vËt
viÖc) nµy ph©n biÖt víi sù vËt (sù viÖc kh¸c).
- Cßn tõ ®iÓn Oxford Pocket Dictonary l¹i cho: chÊt lîng lµ møc hoµn
thiÖn, lµ ®Æc trng so s¸nh hay ®Æc trng tuyÖt ®èi, dÊu hiÖu ®Æc thï, c¸c d÷ kiÖn,
c¸c th«ng sè c¬ b¶n.
- Theo tiªu chuÈn chÊt lîng hµng hãa ë Ph¸p NFX 50 - 109: chÊt lîng lµ
tiÒm n¨ng cña mét s¶n phÈm hay dÞch vô nh»m tháa m·n nhu cÇu ngêi sö
dông.
- Theo TCVN ISO 8402: ChÊt lîng lµ tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh cña mét thùc
tÕ (®èi tîng) t¹o cho thùc thÓ (®èi tîng) ®ã kh¶ n¨ng tháa m·n nh÷ng nhu cÇu
®· nªu ra hoÆc nhu cÇu tiÒm Èn.
§èi víi c¸c quyÕt ®Þnh, chÊt lîng ®îc hiÓu lµ tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh khoa häc
vµ tÝnh hiÖn thùc mµ quyÕt ®Þnh ®em l¹i cho nhµ qu¶n lý vµ cho nh÷ng ai bÞ nã
t¸c ®éng.
Tõ nh÷ng ®iÓm héi tô chung cña c¸c c¸ch hiÓu kh«ng gièng nhau, cã thÓ
®a ra ®Þnh nghÜa sau vÒ chÊt lîng s¶n phÈm: chÊt lîng s¶n phÈm lµ c¸c thuéc
tÝnh cã gi¸ trÞ cña s¶n phÈm mµ nhê ®ã s¶n phÈm ®îc a thÝch, ®¾t gi¸ vµ ngîc
l¹i.
5
Nh vËy víi c¸c hiÓu trªn th× c¸c thuéc tÝnh cña s¶n phÈm ph¶i lµ c¸c
thuéc tÝnh cã gi¸ trÞ theo nghÜa:
+ S¶n phÈm cã Ých cho ngêi sö dông nã.
+ S¶n phÈm ph¶i lµ lo¹i khan hiÕm.
+ S¶n phÈm ph¶i lµ lo¹i cã nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
+ S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng chuyÓn giao ®îc.
+ S¶n phÈm ph¶i ®¾t gi¸.
1.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm.
Cã rÊt nhiÒu c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm vµ mçi mét tæ
chøc, mçi mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm kh¸c nhau th× cã hÖ
thèng c¸c chØ tiªu kh¸c nhau. Theo nhµ qu¶n lý chÊt lîng næi tiÕng ngêi Mü
Joesph M. Juran: "ChÊt lîng lµ tÝnh thÝch øng". ThÝch øng tøc lµ møc ®é ®¸p
øng nhu cÇu ®èi víi kh¸ch hµng cña s¶n phÈm hoÆc dÞch vô. Cã 8 ph¬ng diÖn
còng lµ 8 chØ tiªu chóng nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm díi ®©y:
1. TÝnh n¨ng: lµ tr×nh ®é kü thuËt vµ ®¼ng cÊp mµ chøc n¨ng chÝnh cña
s¶n phÈm ®¹t ®îc. §ã chÝnh lµ t¸c dông chÝnh mµ s¶n phÈm ®em l¹i cho ngêi
sö dông nã.
2. Chøc n¨ng kÌm theo: lµ chøc n¨ng cña s¶n phÈm khiÕn cho kh¸ch
hµng c¶m thÊy thuËn tiÖn h¬n khi sö dông.
3. TÝnh tin cËy: s¶n phÈm hoÆc dÞch vô hoµn thµnh ®¶m b¶o tÝnh chuÈn
x¸c vµ hiÖu qu¶ cña chøc n¨ng.
4. TÝnh nhÊt qu¸n: s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ph¶i phï hîp víi b¶n híng dÉn
hoÆc tiªu chuÈn ®· quy ®Þnh cña dÞch vô.
5. §é bÒn: s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ®¹t ®Õn x¸c suÊt ®é bÒn sö dông tiªu
chuÈn, ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
6. Sù b¶o vÖ: s¶n phÈm cã dÔ b¶o qu¶n vµ söa ch÷a hay kh«ng?
7. TÝnh thÈm mü: bÒ ngoµi cña s¶n phÈm cã tÝnh nghÖ thuËt vµ cã hÊp
dÉn hay kh«ng, cã ®¸p øng ®îc thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng hay kh«ng?
8. TÝnh c¶m quan: s¶n phÈm hoÆc dÞch vô cã khiÕn cho kh¸ch hµng cã ®îc nh÷ng sù liªn tëng tèt ®Ñp hay kh«ng?
ChÊt lîng s¶n phÈm quyÕt ®Þnh bëi rÊt nhiÒu yÕu tè, xÐt tõ gãc ®é qu¶n
lý s¶n xuÊt, tÝnh æn ®Þnh cña chÊt lîng s¶n phÈm ®îc quyÕt ®Þnh chñ yÕu dùa
vµo tÝnh æn ®Þnh cña s¶n xuÊt vµ qu¸ tr×nh t¸c nghiÖp. KÕ ho¹ch thùc hiÖn lu«n
thay ®æi, thiÕt bÞ lu«n cã sù cè, c«ng nh©n thao t¸c lu«n v¾ng mÆt, ho¹t ®éng
t¸c nghiÖp thiÕu ®i tr×nh tù vµ tiªu chuÈn ®Òu lµ nh÷ng nguyªn nh©n quan
träng dÉn ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng æn ®Þnh. Do vËy qu¶n lý s¶n xuÊt ®Ó
6
æn ®Þnh vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ ®iÒu rÊt quan träng.
2. Vai trß cña chÊt lîng s¶n phÈm.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, chÊt lîng s¶n phÈm ®Æt lªn hµng ®Çu vµ lµ
vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp. Mét s¶n phÈm dï ®· ®îc tung ra thÞ trêng
®îc thÞ trêng chÊp nhËn nhng còng kh«ng cã ai kh«ng cã g× ®Ó ®¶m b¶o ch¾c
ch¾n r»ng s¶n phÈm ®ã sÏ tiÕp tôc thµnh c«ng nÕu doanh nghiÖp kh«ng duy tr×
vµ c¶i tiÕn n©ng cao chÊt lîng cho s¶n phÈm cña m×nh. V× thÕ, gi÷ v÷ng vµ
n©ng cao uy tÝn cña s¶n phÈm ®Ó chiÕm mét vÞ trÝ ®¸ng kÓ trªn thÞ trêng, ®Ó
®¹t ®îc hiÖu qu¶ vÒ s¶n xuÊt kinh doanh cña lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã trªn thÞ trêng b¾t buéc c¸c nhµ kinh doanh lu«n ph¶i t×m c¸ch n©ng cao chÊt lîng s¶n
phÈm cña m×nh vÒ mäi mÆt. VËy ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®îc mét ®iÒu lµ: "N©ng
cao chÊt lîng s¶n phÈm, cã tÇm quan träng sèng cßn ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp". §iÒu nµy thÓ hiÖn ë chç:
- ChÊt lîng lu«n lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh kh¶
n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng.
- N©ng cao chÊt lîng sÏ t¹o ®îc uy tÝn, danh tiÕng, c¬ së cho sù tån t¹i,
ph¸t triÓn l©u dµi cña doanh nghiÖp.
- T¨ng cêng s¶n phÈm t¬ng ®¬ng víi t¨ng n¨ng suÊt ld x· héi tøc sÏ t¹o
®iÒu kiÖn cho viÖc tiªu thô vµ n©ng cao chÊt lîng chu chuyÓn trªn thÞ trêng.
- N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cßn lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÕt hîp c¸c
lo¹i lîi Ých cña doanh nghiÖp, ngêi tiªu dïng vµ ngêi ld.
- N©ng cao chÊt lîng sÏ gãp phÇn quan träng cho viÖc tiÕt kiÖm nguyªn
vËt liÖu, vËt t, n¨ng lîng vµ thêi gian lao ®éng.
Bªn c¹nh ®ã n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cßn cã ý nghÜa to lín ®èi víi
toµn bé nÒn kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi cña ®Êt níc:
- N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ n©ng cao vÞ trÝ vµ uy tÝn cña doanh
nghiÖp trªn th¬ng trêng, mang l¹i lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp, do ®ã n©ng
cao thu nhËp cho nhµ qu¶n lý còng nh ngêi lao ®éng,… Nh vËy n©ng cao chÊt
lîng s¶n phÈm ®ång nghÜa víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh chãng vµ æn ®Þnh
trong doanh nghiÖp nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung.
- ChÊt lîng s¶n phÈm cßn cã ý nghÜa chÝnh trÞ t tëng vµ x· héi to lín. X·
héi cña chóng ta ngµy cµng ph¸t triÓn, b¶o ®¶m s¶n xuÊt ®îc ra nh÷ng s¶n
phÈm cã chÊt lîng cao tøc lµ ®· ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu ngµy cµng
cao cña c¸c thµnh viªn trong x· héi, kh¬i dËy niÒm tin, sù nhiÖt t×nh, s¸ng t¹o
vµ t©m huyÕt ®èi víi c«ng viÖc, ®èi víi doanh nghiÖp, ®èi víi sù ph¸t triÓn cña
nÒn kinh tÕ cña ngêi lao ®éng còng nh cña mäi tÇng líp thanh niªn trong x·
7
héi. Hä sÏ tin tëng vµo kh¶ n¨ng t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ cña d©n téc m×nh
trªn toµn thÕ giíi, sÏ tù hµo khi nãi vÒ s¶n phÈm vµ hµng hãa cña ViÖt Nam.
- Bªn c¹nh ý nghÜa trªn, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cßn cã vai trß quan
träng víi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña níc ta. N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm
sÏ t¹o c¬ héi vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ chç
®øng cña doanh nghiÖp trªn trêng quèc tÕ. Lµm ®îc ®iÒu nµy còng cã nghÜa lµ
chóng ta ®· tham gia s©u h¬n vµ më réng h¬n vµo sù ph©n c«ng lao ®éng quèc
tÕ.
Nh vËy n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm sÏ t¨ng thªm gi¸ trÞ sö dông cho s¶n
phÈm vµ tiÕt kiÖm hao phÝ cho x· héi. ChÊt lîng s¶n phÈm chÝnh lµ yªu cÇu
quan träng ®èi víi mäi doanh nghiÖp vµ còng chÝnh lµ vÊn ®Ò tèi quan träng
cho nÒn kinh tÕ ®Êt níc. N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cã vai trß to lín trong
chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nãi chung vµ sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña mçi
doanh nghiÖp nãi riªng.
3. C¸c nh©n tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm
vµ vai trß cña qu¶n lý s¶n xuÊt trong viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n
phÈm.
3.1. C¸c nh©n tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm.
ChÊt lîng s¶n phÈm phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, chØ trªn c¬
së x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè th× míi cã thÓ ®Ò xuÊt ®îc nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó
kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ tæ chøc qu¶n lý chÆt chÏ qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
Mçi mét ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng tuy nhiªn
ta chØ xÐt c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm.
Cã thÓ ph©n lo¹i thµnh mét sè nhãm yÕu tè sau:
3.1.1. Ph¬ng thøc vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
Ph¬ng thøc s¶n xuÊt chÝnh lµ nh÷ng c¸ch thøc sö dông nguyªn vËt liÖu
®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cïng víi nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ
s¶n xuÊt ®Ó t¹o ®îc nh÷ng ®Çu ra mong muèn. Dï mét doanh nghiÖp cã m¸y
mãc, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhng nÕu kh«ng cã ph¬ng thøc s¶n xuÊt hîp lý th× sÏ
gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng nh viÖc hoµn thµnh chÊt
lîng s¶n phÈm.
Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ còng cã ¶nh hëng lín, quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng s¶n
phÈm. §©y lµ qu¸ tr×nh phøc t¹p, cã thÓ lµm thay ®æi, bæ sung hoÆc c¶i thiÖn
tÝnh chÊt ban ®Çu cña nguyªn vËt liÖu theo híng sao cho phï hîp víi c«ng
dông cña s¶n phÈm. C«ng nghÖ hiÖn ®¹i víi nh÷ng yÕu tè kü thuËt hiÖn ®¹i,
8
m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ t¹o ®îc sù thuËn lîi cao cho s¶n xuÊt, cã tÝnh
chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. §óng nh vËy, trong s¶n xuÊt hµng
hãa, ngêi ta sö dông phèi hîp nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu kh¸c nhau vÒ thµnh
phÇn, tÝnh chÊt, c«ng dông. N¾m v÷ng ®îc ®Æc tÝnh cña nguyªn vËt liÖu ®Ó
thiÕt kÕ s¶n phÈm lµ ®iÒu cÇn thiÕt. Song qu¸ tr×nh chÕ t¹o, viÖc theo dâi kh¶o
s¸t chÊt lîng s¶n phÈm theo tû lÖ phèi trén còng lµ vÊn ®Ò cÇn ®îc chó träng
®Ó më réng mÆt hµng, thay thÕ nguyªn vËt liÖu, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n chÕ ®é gia
c«ng. §iÒu ®ã thuéc vÒ yÕu tè kü thuËt trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Ngoµi ra
cÇn ph¶i chó ý ®Õn thiÕt bÞ, m¸y mãc s¶n xuÊt, bëi v× nÕu chØ cã kü thuËt vµ
c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhng thiÕt bÞ cò kü, l¹c hËu th× kh«ng thÓ n©ng cao ®îc
chÊt lîng s¶n phÈm, do kh«ng ®¹t ®îc sù phèi hîp ®ång bé theo yªu cÇu.
3.1.2. KÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
Mçi mét hÖ thèng, mçi mét qu¸ tr×nh ®Òu ph¶i cã mét kÕ ho¹ch, mét
chiÕn lîc ph¸t triÓn cô thÓ trong tõng thêi kú, tõng giai ®o¹n. Qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt còng vËy, nã cÇn cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, chiÕn lîc s¶n xuÊt ®èi víi tõng
s¶n phÈm, tõng thÞ trêng vµ tõng thêi kú ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña x·
héi. NÕu nh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã kÕ ho¹ch, cã chiÕn lîc cô thÓ th× sÏ ®¶m b¶o
h¬n vÒ chÊt lîng s¶n phÈm còng nh tiÕn ®é cung cÊp s¶n phÈm ra thÞ trêng.
Thùc tÕ ®Òu cã sù sai kh¸c gi÷a dù b¸o vµ thÞ trêng n¬i mµ mét doanh nghiÖp
muèn th©m nhËp. V× vËy kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ph¶i ®îc x©y dùng trªn c¬ së n¨ng
lùc s¶n xuÊt cã tÝnh ®Õn thêi gian chê ®îi, thêi gian m¸y háng … vµ ph©n tÝch,
®¸nh gi¸, dù b¸o nhu cÇu s¶n phÈm trªn thÞ trêng. ViÖc vËn hµnh d©y chuyÒn
s¶n xuÊt, tiÕn ®é s¶n xuÊt nÕu nh theo ®óng kÕ ho¹ch th× chÊt lîng s¶n phÈm
sÏ ®îc ®¶m b¶o ®óng nh nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ theo mÉu m· thiÕt kÕ.
3.1.3. Nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
§©y lµ yÕu tè c¬ b¶n cña ®Çu vµo, cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng
s¶n phÈm. Muèn cã s¶n phÈm ®¹t c¸c chØ tiªu chÊt lîng, chÊt lîng cña nguyªn
vËt liÖu ®Çu vµo ph¶i ®îc ®¶m b¶o. MÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp cho c¬ së
s¶n xuÊt nh÷ng nguyªn vËt liÖu ®óng sè lîng, ®óng kú h¹n nh vËy c¬ së s¶n
xuÊt míi chñ ®éng æn ®Þnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹ch chÊt
lîng.
3.1.4. ViÖc ®¶m b¶o tiÕn ®é vµ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm bao gåm nhiÒu c«ng ®o¹n kh¸c nhau
vµ ph¶i ®i theo mét tiÕn ®é nhÊt ®Þnh. C¸c s¶n phÈm kh¸c nhau víi chÊt lîng
vµ mÉu m· ®îc thiÕt kÕ tríc ®ã, c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc, kÕ ho¹ch s¶n
xuÊt ®· lËp ra mét quy tr×nh s¶n xuÊt víi c¸c giai ®o¹n vµ tiÕn ®é ®¶m b¶o ®Ó
9
cã thÓ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm theo ®óng kÕ ho¹ch chÊt lîng. ChÝnh v× thÕ viÖc
s¶n xuÊt theo ®óng tiÕn ®é vµ c¸c giai ®o¹n lµ mét yªu cÇu quan träng ®Ó æn
®Þnh vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
3.1.5. C«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ ph¬ng ph¸p tæ
chøc qu¶n lý s¶n xuÊt.
§Ó ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é s¶n xuÊt còng nh ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm
th× ph¶i cã mét ban chØ ®¹o kiÓm tra gi¸m s¸t chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý toµn
bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Mét doanh nghiÖp cã nguyªn vËt liÖu tèt, kü thuËt, c«ng
nghÖ, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nhng kh«ng biÕt tæ chøc lao ®éng, tæ chøc s¶n xuÊt, tæ
chøc thùc hiÖn tiªu chuÈn, tæ chøc kiÓm tra gi¸m s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kiÓm
tra chÊt lîng s¶n phÈm, tæ chøc tiªu thô, vËn chuyÓn dù tr÷, b¶o qu¶n s¶n
phÈm, hµng hãa, tæ chøc söa ch÷a,… nãi tãm l¹i, kh«ng biÕt tæ chøc vµ qu¶n
lý s¶n xuÊt kinh doanh th× kh«ng thÓ n©ng cao ®îc chÊt lîng s¶n phÈm.
3.1.6. YÕu tè con ngêi.
YÕu tè con ngêi ë ®©y bao gåm c¸n bé l·nh ®¹o doanh nghiÖp, c¸n bé
c«ng nh©n viªn trong tõng ®¬n vÞ, ®Æc biÖt lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu
dïng. Nh©n tè con ngêi cã vai trß v« cïng quan träng trong viÖc qu¶n lý c¸c
yÕu tè cßn l¹i cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm.
C¸c c¸n bé l·nh ®¹o cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ tÇm quan träng cña viÖc
n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm trong m«i trêng c¹nh tranh kh¾c nghiÖt, th× hä sÏ
cã nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vÒ chÊt lîng s¶n phÈm thÓ hiÖn
trong mèi quan hÖ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch tinh
thÇn vËt chÊt… cho c«ng nh©n viªn vµ ngêi lao ®éng,… tõ ®ã c¸n bé, c«ng
nh©n viªn vµ ngêi lao ®éng sÏ hiÓu râ h¬n vÒ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña
m×nh trong viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, ®©y sÏ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù
tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
3.2. Vai trß cña qu¶n lý s¶n xuÊt trong viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
Doanh nghiÖp lµ mét hÖ thèng thèng nhÊt bao gåm 3 ph©n hÖ c¬ b¶n lµ
ph©n hÖ tµi chÝnh, ph©n hÖ s¶n xuÊt vµ ph©n hÖ marketing. Trong c¸c ho¹t
®éng trªn, s¶n xuÊt ®îc coi lµ kh©u quyÕt ®Þnh t¹o ra s¶n phÈm hoÆc dÞch vô
vµ gi¸ trÞ gia t¨ng. ChØ cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt hay dÞch vô míi lµ nguån gèc
cña mäi s¶n phÈm vµ dÞch vô ®îc t¹o ra cho doanh nghiÖp. Sù ph¸t triÓn s¶n
xuÊt vµ dÞch vô lµ c¬ së lµm t¨ng gi¸ trÞ gia t¨ng cho doanh nghiÖp, t¨ng trëng
kinh tÕ cho nÒn kinh tÕ quèc d©n t¹o c¬ së vËt chÊt thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc qu¶n lý tèt gãp phÇn tiÕt kiÖm ®îc c¸c nguån lùc cho
s¶n xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp nãi
chung; b¶o ®¶m chÊt lîng s¶n phÈm hoÆc dÞch vô do kh©u s¶n xuÊt t¹o ra nãi
10
riªng. V× vËy hoµn thiÖn qu¶n lý s¶n xuÊt chÝnh lµ ho¹t ®éng t¹o tiÒm n¨ng to
lín cho viÖc n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng s¶n phÈm vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh
cña c¸c doanh nghiÖp.
Nhng qu¶n lý s¶n xuÊt chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc vai trß cña m×nh trong
mèi quan hÖ rµng buéc h÷u c¬ víi c¸c chøc n¨ng qu¶n lý kh¸c nh qu¶n lý
marketing, qu¶n lý tµi chÝnh, qu¶n lý nh©n sù… Trong mèi quan hÖ ®ã m©u
thuÉn gi÷a chøc n¨ng th¬ng m¹i vµ chøc n¨ng n¨ng s¶n xuÊt:
- M©u thuÉn vÒ thêi gian:
+ Th¬ng m¹i: cµng nhanh cµng tèt.
+ S¶n xuÊt: cµng chËm s¶n xuÊt cµng rÎ.
- M©u thuÉn vÒ chÊt lîng:
+ Th¬ng m¹i: mét s¶n phÈm dÔ b¸n nÕu chÊt lîng tèt.
+ S¶n xuÊt: mét s¶n phÈm cµng tèt th× cµng khã s¶n xuÊt.
- M©u thuÉn vÒ gi¸:
+ Th¬ng m¹i: mét s¶n phÈm cµng dÔ b¸n nÕu gi¸ rÎ.
+ S¶n xuÊt: giíi h¹n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt sÏ g©y ra kh«ng Ýt khã kh¨n cho
bé phËn s¶n xuÊt.
§øng tríc ng· ba cña m©u thuÉn, qu¶n lý s¶n xuÊt ph¶i ®¶m b¶o c¸c
quan hÖ hµi hßa víi c¸c chøc n¨ng qu¶n lý kh¸c nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt diÔn ra ®óng kÕ ho¹ch vµ ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm. Nh vËy qu¶n
lý s¶n xuÊt ®ãng vai trß v« cïng quan träng võa ®¶m b¶o tiÕn ®é s¶n xuÊt, võa
®¶m b¶o gi¸ thµnh vµ chÊt lîng s¶n phÈm.
II. néi dung cña qu¶n lý s¶n xuÊt
1. Nghiªn cøu vµ dù b¸o nhu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm
1.1 Vai trß cña nghiªn cøu dù b¸o
Vai trß cña nghiªn cøu dù b¸o trong qu¶n lý s¶n xuÊt : nã gióp doanh
nghiÖp tr¶ lêi c©u hái : §Ó ®¸p øng nhu cÇu, doanh nghiÖp cÇn s¶n xuÊt s¶n
phÈm g× ? bao nhiªu ? vµo thêi gian nµo nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÐ kü thuËt cÇn
cã lµ g×
Môc ®Ých cña nghiªn cøu vµ dù b¸o lµ t¹o ra c¬ së th«ng tin cho viÖc
x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt mµ
doanh nghiÖp cÇn cã
KÕt qu¶ cña nghiªn cøu vµ dù b¸o nhu cÇu s¶n phÈm sÏ lµ c¨n cø ®Ó x¸c
®Þnh cã nªn s¶n xuÊt n÷a hay kh«ng nªn s¶n xuÊt. NÕu tiÕn hµnh s¶n xuÊt th×
cÇn thiÕt kÕ hÖ thèng s¶n xuÊt nh thÕ nµo ®Ó ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu
cÇu ®· dù b¸o
11
1.2 Ph©n lo¹i c¸c lo¹i h×nh dù b¸o
Cã rÊt nhiÒu c¸ch lo¹i h×nh dù b¸o tuú theo c¸c c¸ch phan lo¹i kh¸c
nhau nh;
Ph©n lo¹i dù b¸o theo thêi gian : c¸ch ph©n lo¹i nµy lµ rÊt cÇn thiÕt vµ
thÝch hîp nhÊt trong qu¶n lý s¶n xuÊt nã bao gåm;
Dù b¸o ng¾n h¹n :Thêng ®Ó sö dông trong kÐ ho¹ch mua hµng, ®iÒu ®é
ph©n chia c«ng viÖc, c©n b»ng nh©n lùc
Dù b¸o trung h¹n : lo¹i dù b¸o nµy cÇn thiÕt cho viÖc lËp kÐ ho¹ch s¶n
xuÊt, kÕ ho¹ch b¸n hµng lËp ng©n quü tiÒn mÆt , huy ®éng c¸c nguån lùc vµ tæ
chøc ho¹t ®éng t¸c nghiÖp
Ph©n lo¹i theo ph¬ng ph¸p ph©n tÝch dù b¸o cã thÓ chia nh sau
Dù b¸o ®Þnh tÝnh dùa vµo suy ®o¸n, c¶m nhËn chñ yÕu b»ng trùc gi¸c,
kinh nghiÖm vµ sù nh¹y c¶m cña nhµ qu¶n lý. C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o ®Þnh
tÝnh thêng sö dông lµ:
+ LÊy ý kiÕn cña Ban qu¶n lý ®iÒu hµnh
+ LÊy ý kiÕn cña nh÷ng ngêi b¸n hµng
+ LÊy ý kiÕn cña kh¸ch hµng
+ LÊy ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia ë nh÷ng vïng ®Þa lý kh¸c nhau ®Ó x©y
dùng dù b¸o (ph¬ng ph¸p delphi).
Dù b¸o ®Þnh lîng: Lµ dù b¸o lîng ho¸, dùa chñ yÕu vµo c¸c m« h×nh
to¸n häc vµ m« h×nh thèng kª cã nhiÒu phong ph¸p dù b¸o ®Þnh lîng, nhng dï
lµ ph¬ng ph¸p nµo th× còng cÇn thùc hiÖn c¸c bíc sau ®©y:
+ X¸c ®Þnh môc ®Ých cña dù b¸o
+ Lùa chon nh÷ng s¶n phÈm cÇc dù b¸o
+ Chän m« h×nh dù b¸o
+ Phª chuÈn
+ TiÕn hµnh dù b¸o
+ ¸p dông nh÷ng kÕt qu¶ dù b¸o
Trªn thùc tÕ cã nhiÒu ph¬ng ph¸p dù b¸o kh¸c nhau, mçi ph¬ng ph¸p ®Òu
cã u vµ nhîc ®iÓm cña nã, tuú tõng trêng hîp cô thÓ mµ ta chän ph¬ng ph¸p
thÝch hîp. Vµ trong qu¶n lý s¶n xuÊt viÖc lùa chän sö dông lo¹i h×nh dù b¸o
nµo ®ßi hái ph¶i tÝnh ®Õn nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng nh: chu k× sèng cu¶ s¶n
phÈm, tèc ®é t¨ng trëng cña thÞ trêng, ®Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh
nghiÖp, sè lîng vµ chÊt lîng cña d÷ liÖu v .v…
Ch¼ng h¹n nh©n tè chu kú sèng cña s¶n phÈm trªn thÞ trßng tõ lóc xuÊt
hiÖn ®Õn lóc bÞ huû diÖt thêng tr¶i qua 4 giai ®o¹n.
12
-
Giai ®o¹n 1: Giíi thiÖu s¶n phÈm ra thÞ trßng
Giai ®o¹n 2: T¨ng trëng ph¸t triÓn
Giai ®o¹n 3: ChÝn muåi
Giai ®o¹n 4: Suy tho¸i
S¶n phÈm nµo ®ang lµm trong giai ®o¹n 1,2 cña chu kú sèng th× cÇn ®îc
dù b¸o dµi h¹n h¬n khi chóng ta ®ang ë giai ®o¹n 3.
Trong giai ®o¹n 1: Thêng cã rÊt Ýt hoÆc hÇu nh kh«ng cã s½n sè liÖu, ngêi
ta sö dông dù b¸o ®Þnh tÝnh nhiÒu h¬n lµ ®Þnh lîng.
§Õn giai ®o¹n 2: TÝnh æn ®Þnh vµ tÝnh dù b¸o ®îc cña doanh nghiÖp lµ
lín nhÊt, nªn lo¹i dù b¸o dµi h¹n vµ dù b¸o ®Þnh lîng l¹i tá ra thÝch hîp.
Trong giai ®o¹n suy tho¸i: Dù b¸o nªn chuyÓn tõ dµi h¹n sang ng¾n h¹n
tõ ®Þnh lîng sang ®Þnh tÝnh.
2. ThiÕt kÕ s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ.
Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin thu ®îc tõ dù b¸o, doanh nghiÖp sÏ lùa chän
thiÕt kÕ s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ nh»m ®¶m b¶o ®óng nh÷ng ®Æc tÝnh kÝnh tÕ
– kü thuËt cña s¶n phÈm mµ thÞ trêng yªu cÇu vµ phï hîp víi kh¶ n¨ng s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp. Th«ng thêng cã nhiÒu ph¬ng ¸n thiÕt kÕ s¶n phÈm vµ
c«ng nghÖ, do ®ã ph¶i ®a ra nh÷ng tiªu chuÈn ®Ó lùa chän.
2.1. ThiÕt kÕ s¶n phÈm
C«ng viÖc thiÕt kÕ s¶n phÈm ®îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù l« gic nhÊt
®Þnh víi sù tham gia phèi hîp cña nhiÒu c¸n bé qu¶n lý, chuyªn gia vµ kü s
trong lÜnh vùc kh¸c nhau.
KÕt qu¶ cña thiÕt kÕ s¶n phÈm lµ nh÷ng b¶n vÏ kü thuËt, thuyÕt minh vÒ
c©ó tróc, thµnh phÇn vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña s¶n phÈm.
Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña thiÕt kÕ s¶n phÈm lµ ph¶i thiÕt kÕ sao cho ngêi sö
dông cã thÓ nhËn biÕt sö dông s¶n phÈm. Qu¸ tr×nh xem xÐt, lùa chän vµ ph¸t
triÓn mét ý tëng thiÕt kÕ s¶n phÈm thµnh mét dù ¸n thµnh mét s¶n phÈm cô
thÓ thêng dùa vµo 4 tiªu thøc sau:
Kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña s¶n phÈm: S¶n phÈm míi cã t¹o ®îc u thÕ c¹nh
tranh hoÆc ®¸p øng tèt h¬n yªu cÇu tèt h¬n cña kh¸ch hµng.
Tèc ®é ph¸t triÓn cña s¶n phÈm: CÇn bao l©u kÓ tõ lóc nghiªn cøu thiÕt
kÕ s¶n phÈm ®Õn s¶n xuÊt thö ®¹i trµ vµ cho ®Õn lóc ®a s¶n phÈm ra tiªu thô
trªn thÞ trêng?
§iÒu quan träng nhÊt ë ®©y kh«ng ph¶i lµ thêi gian dµi hay ng¾n mµ lµ
s¶n phÈm cã thÓ ®a ra sím h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh hay kh«ng?
13
Chi phÝ cho s¶n phÈm: Cã ®¶m b¶o lµ chi phÝ trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ
thÊp nhÊt ®Õn møc cã thÓ hay kh«ng.
Chi phÝ cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n phÈm: vÒ nguyªn t¾c, c hi phÝ nµy
kh«ng ®îc lín h¬n lîi Ých mµ nã t¹o ra. Trªn thùc tÕ, chi phÝ nµy thêng ®îc so
s¸nh víi møc dù kiÕn trong ng©n s¸ch dµnh cho nghiªn cøu.
2.2. ThiÕt kÕ c«ng nghÖ
Kh¸i niÖm: ThiÕt kÕ c«ng nghÖ lµ lùa chän vµ x¸c ®Þnh quy tr×nh vµ ph¬ng ph¸p c«ng nghÖ chÕ t¹o s¶n phÈm. Nã gióp doanh nghiÖp tr¶ lêi c©u hái
ph¶i s¶n xuÊt víi c¸ch thøc nh thÕ nµo.
Mçi lo¹i s¶n phÈm ®Òu ®ßi hái ph¬ng ph¸p vµ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n
xuÊt têng øng, cho nªn nh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm sÏ lµ c¨n cø quan träng
cho thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ.
Trong giai ®o¹n nµy, bé phËn phô tr¸ch ph¶i x¸c ®Þnh m¸y mãc thiÕt bÞ
nµo sÏ ®îc sö dông, tr×nh tù c¸c bíc c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ nh÷ng yªu cÇu kü
thuËt ®Ó cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng ®Æc ®iÓm s¶n phÈm theo thiÕt kÕ.
C¨n cø lùa trän c«ng nghÖ:
Doanh nghiÖp thêng lùa chän c«ng nghÖ trªn c¬ së c©n nh¾c 4 yÕu tè
c¹nh tranh chñ yÕu:
- Chi phÝ
- Tèc ®é cung cÊp s¶n phÈm, dÞch vô cho thÞ trêng
- ChÊt lîng s¶n phÈm dÞch vu do c«ng nghÖ t¹o ra
- TÝnh linh ho¹t cña c«ng nghÖ
Ngoµi ra, c¸c tæ chøc cßn ph¶i chó ý ®Õn c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý m«i trêng khi lùa chän c«ng nghÖ.
ViÖc thiÕt kÕ c«ng nghÖ bao gåm c¶ viÖc c¶i tiÕn c¸c c«ng nghÖ hiÖn cã
lÉn c«ng nghÖ míi. V× viÖc thiÕt kÕ c«ng nghÖ míi rÊt phøc t¹p vµ tèn kÐm do
vËy nã chØ ®îc thùc hiÖn ë c¸c c«ng ty. TËp ®oµn cã n¨ng lùc nghiªn cøu
m¹nh.
Mét sè h×nh thøc thiÕt kÕ s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ:
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶, c«ng t¸c thiÕt kÕ s¶n
phÈm vµ c«ng nghÖ cã thÓ ®îc thùc hiÖn díi mét sè h×nh thøc sau ®©y:
Liªn kÕt hîp t¸c vµ hîp ®ång mua b¸n gi÷a mét bªn lµ doanh nghiÖp cã
nhu cÇu mua c¸c b¶n thiÕt kÕ s¶n phÈm míi nhng kh¶ n¨ng nghiªn cøu bÞ h¹n
chÕ, víi mét bªn lµ c¬ së nghiªn cøu nh viÖn nghiªn cøu, trêng ®¹i häc cã kh¶
n¨ng nghiªn cøu vµ cung cÊp c¸c thiÕt kÕ s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ nhng kh¶
n¨ng trùc tiÕp khai th¸c vµ sö dông c«ng nghÖ, s¶n phÈm ®ã bÞ h¹n chÕ .
14
Thµnh lËp dù ¸n trong c«ng ty ®Ó nghiªn cøu thiÕt kÕ s¶n phÈm c«ng
nghÖ míi
Thµnh lËp viÖn nghiªn cøu, trung t©m nghiªn cøu, phßng nghiªn cøu
trong c¸c c«ng ty lín, c¸c tËp ®oµn. §©y lµ m« h×nh tæ chøc kÕt hîp nghiªn
cøu víi s¶n xuÊt .
3. Ho¹ch ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ lùa chän kÕ ho¹ch s¶n xuÊt phï hîp
3.1 Ho¹ch ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt
N¨ng lùc s¶n xuÊt chÝnh lµ c«ng suÊt m¸u mãc thiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn
c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp trong mét ®¬n vÞ thêi gian. Nã thêng ®îc ®o
b»ng s¶n lîng ®Çu ra cña mét doanh nghiÖp, hoÆc sè lîng ®¬n vÞ ®Çu vµo ®îc
sö dông ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh
C«ng suÊt thiÕt kÕ lµ c«ng suÊt tèi ®a mµ doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t ®ù¬c
trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ
C«ng suÊt hiÖu qu¶ : lµ tæng ®Çu ra tèi ®a mµ doanh nghiÖp mong
muèn cã thÓ ®¹t ®îc trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ c¬ cÊu s¶n phÈm dÞch vô
tu©n thñ c¸c tiªu chuÈn c¸c qui tr×nh c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh s¶n xuÊt,
kÕ ho¹ch duy tr× b¶o hµnh söa ch÷a ®Þnh kú
C«ng suÊt thùc tÕ : lµ khèi lîng s¶n phÈm doanh nghiÖp ®¹t ®îc trong
thùc tÕ
Tr×nh tù ho¹ch ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt:
§¸nh gi¸ c«ng suÊt hiÖn cã trªn c¬ së ph©n tÝch cña lo¹i h×nh s¶n xuÊt,
doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh n©ng suÊt hiÖn cã vµ chØ râ nh÷ng nguyen nhan dÉn
®Õn biÕn ®éng cña c«ng suÊt
¦íc tÝnh nhu cÇu c«ng suÊt, c¨n cø vµo nhu cÇu c¸c lo¹i s¶n phÈm vµ
dÞch vô kh¸c nhau. TiÕn hµnh so s¸nh gi÷a nhu cÇu c«ng suÊt víi c«ng suÊt
hiÖn cã ®Ó x¸c ®Þnh c«ng suÊt cÇn bæ sung .
X©y dùng c¸c kÕ ho¹ch c«ng suÊt kh¸c nhau
§¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh, kinh tÕ x· héivµ c«ng nghÖ cña tõng ph¬ng ¸n ®a ra
Lùa chän kÕ ho¹ch c«ng suÊt phï hîp nhÊt ®èi víi t×nh h×nh thùc tÕ cña
doanh nghiÖp vµ ®¶m b¶o thùc hiÖn ®îc môc tiªu chiÕn lîc ®îc ®Ò ra.
3.1 Lùa chän qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
Khi lùa chän ®îc s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ th× cÇn tiÕn hµnh lùa chän qu¸
tr×nh s¶n xuÊt phï hîp ®Ó cã ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt ®èi víi doanh nghÞªp
Theo kh¶ n¨ng liªn tôc s¶n xuÊt cña s¶n phÈm :
15
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt liªn tôc : t¹o ra khèi lîng s¶n phÈm lín chñng lo¹i
Ýt mang tÝnh chuyªn m«n ho¸ cao
M¸y mãc thiÕt bÞ ®îc bè trÝ theo d©y chuyÒn
S¶n phÈm di chuyÓn trong doanh nghiÖp thµnh c¸c dßng liªn tôc
Sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng
Lao ®éng chuyªn m«n ho¸ cao
u ®iÓm : T¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao
Chi phÝ trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm thÊp nªn gi¸ thµnh cña snr phÈm h¹
Kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ s¶n xuÊt cao
Qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh s¶n xuÊt liªn tôc ®¬n gi¶n
DÔ kiÓm tra kiÓm so¸t ®îc chÊt lîng s¶n phÈm vµ hµng dù tr÷
Nhîc ®iÓm:
TÝnh linh ho¹t kÐm
Khã thÝch øng víi thay ®æi cña m«i trêng
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gi¸n ®o¹n : Khèi lîng sn¶ phÈm s¶n xuÊt ra lµ nhá,
thËm chÝ lµ ®¬n chiÕc
Chñng lo¹i s¶n phÈm nhiÒu ®a d¹ng vµ hay thay ®æi
N¬i lµm viÖc thùc hiÖn nhiÒu bíc c«ng viÖc kh¸c nhau
M¸y mãc thiÕt bÞ ®a n¨ng
¦u ®iÓm : hÖ thèng s¶n xuÊt dùa vµo qu¸ tr×nh nµy th× kh¸ linh ho¹t,
cã kh¶ n¨ng thÝch øng cao hoµ nhËp víi thay ®æi cña c«ng nghÖ, ®¸p øng kÞp
thêi nh÷ng ®¬n hµng thêng xuyªn thay ®æi vµ rÊt ®a d¹ng cña kh¸ch hµng
Nhîc ®iÓm: ViÖc ®iÒu hµnh qua tr×nh nµy kh¸ phøc t¹p bëi nhiÒu c«ng
®o¹n kh¸c nhau nhiÒu s¶n phÈm cÇn nhiÒu nguªo× míi cã thÓ kiÓm so¸t ®ùoc
chÊt lîng s¶n phÈm dÉn ®Õn khã c©n b»ng nhiÖm vô cña mçi nh©n c«ng
Chi phÝ s¶n xuÊt trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm cao nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm cao
khã c¹nh tranh trªn thÞ trêng
S¶n xuÊt theo dù ¸n
§©y lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng mang tÝnh lÆp l¹i kh«ng thêng xuyªn,
kh«ng æn ®Þnh c¶ vª mÆt kh«ng gian vµ thêi gian, c¬ cÊu tæ chøc phøc t¹p,
c¸c phßng qu¶n lý s¾p xÕp kh«ng ®Òu th× sÏ dÉn ®Õn kÕt qu¶ kh«ng mong
muèn ®ßi hái tÝnh linh ho¹t cao trong tæ chøc
Theo kÕt cÊu vµ ®Æc ®iÓm chÕ t¹o s¶n phÈm
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt l¾p r¸p ë qu¸ tr×nh nµy vËt t bé phËn c¸c thiÕt bÞ chi
tiÕt kÕt hîp víi nhau ®Ó t¹o ra s¶n phÈm
- Qóa tr×nh s¶n xuÊt ph©n tÝch
16
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hçn hîp ®îc kÕt hîp hai h×nh thøc trªn
Theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tÝnh chÊt lÆp l¹i
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng lo¹t
§Ó lùa chän ®îc h×nh thøc phï hîp víi doanh nghiÖp m×nh th× c¸c doanh
nghiÖp cÇn c¨n cø vµo nguån vèn ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra
®Ó cã h×nh thøc hîp lý nhÊt
4. Bè trÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp
Thùc chÊt cña viÖc bè trÝ nµy lµ : sau khi x¸c ®Þnh ®ù¬c n¨ng lùc sn¶
xuÊt c«ng viÖc tiÕp lµ bè trÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. C¨n cø vµo diÖn tÝch
mÆt b»ng vµ qui m« s¶n xuÊt ®Ó thiÕt kÕ c¸c ph¬ng ¸n bè trÝ nhµ xëng d©y
truyÒn c«ng nghÖ , m¸y mãc thiÕt bÞ ®éi ngò c«ng nghÖ
S¾p xÕp ®Þnh vÞ vÒ mÆt kh«ng gÝan c¸c ph¬ng tiÖn vËt chÊt sö dông ®Ó
s¶n xuÊt ra s¶n phÈm . Bè trÝ tèt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho di chuyÓn lao, ®éng, vËt
liÖu vµ s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
Yªu cÇu: tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt
An toµn cho ngêi lao ®éng
ThÝch hîp víi ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt dÞch vô
Phï hîp víi khèi lîng s¶n xuÊt s¶n phÈm
§¸p øng ®ßi hái cña c«ng nghÖ vµ ph¬ng ph¸p chÕ biÕn
ThÝch øng víi m«i trêng s¶n xuÊt
C¸c lo¹i h×nh bè trÝ
- Theo qu¸ tr×nh
- Bè trÝ theo s¶n phÈm bè trÝ cè ®Þnh vÞ trÝ
- Bè trÝ hçn hîp
5. LËp kÕ ho¹ch c¸c nguån lùc
LËp kÕ hä¹ch c¸c nguån lùc lµ viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch tæng hîp vÒ
khèi lîng s¶n phÈm cÇn s¶n xuÊt, trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ nguyªn
vËt liÖu, lao ®éng vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt nãi chung vµ mét kÕ ho¹ch chi tiÕt vÒ
mua s¾m nguyªn vËt liÖu cÇn thiÕt trong tõng thêi ®iÓm, nh»m ®¶m b¶o s¶n
xuÊt diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc víi chi phÝ thÊp
C«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch : gåm
- LËp kÕ ho¹ch tæng hîp
- LËp kÕ ho¹ch nhu cÇu nguyªn vËt liÖu
17
6. §iÒu ®é s¶n xuÊt
§iÒu ®é s¶n xuÊt lµ ®iÒu hµnh tiÕn ®é s¶n xuÊt theo thêi gian thùc chÊt
®iÒu ®é s¶n xuÊt lµ toµn bé c¸c ho¹t ®éng x©y dùng c¸c lÞch tr×nh s¶n xuÊt,
®iÒu phèi ph©n c«ng giao viÖc cho tõng ngêi, tõng nhãm vµ tõng m¸y s¾p xÕp
thø tù c¸c c«ng viÖc ë tõng n¬i lµm viÖc nh»m ®¶m b¶o thù hiÖn ®óng kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt
Nhiªm vô cña ®iÒu ®é : Tæ chøc, chØ ®¹o triÓn khai hÖ thèng s¶n xuÊt ®·
®îc thiÕt kÕ nh»m biÕn c¸c môc tiªu dù kiÕn vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt s¶n phÈm
dÞch vô thµnh hiÖn thùc
N«i dung:
X©y dùng lÞch tr×nh s¶n xuÊt : x¸c ®Þnh sè lîng vµ khèi lîng c¸c c«ng
viÖc còng nh thø tù thùc hiÖn c«ng viÖc
Dù tÝnh c¸c nguån lùc
§iÒu phèi ph©n giao c«ng viÖc vµ thêi gian ph¶i hoµn thµnh trong
nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh cho tõng ngêi tõng m¸y
S¾p xÕp thø tù c¸c c«ng viÖc trªn c¸c m¸y vµ n¬i lµm viÖc ®Ò gi¶m thiÒu
thêi gian ngõng m¸y vµ chê ®îi trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn s¶n phÈm
Theo dâi nh÷ng biÕn ®éng ngoµi dù kiÕn
7. KiÓm tra hÖ thèng s¶n xuÊt
KiÓm tra qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cã ®îc chÊp hµnh ®Çy ®ue hay
kh«ng ?
KiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm cã ®óng víi yªu cÇu khi thiÕt kÕ hay
kh«ng ?
KiÓm tra kú h¹n , xem tiÕn ®é s¶n xuÊt cã thùc hiÖn ®óng hay kh«ng ?
KiÓm tra n¨ng suÊt xem cã ®¹t yªu cÇu hay kh«ng?
KiÓm tra hµng dù tr÷ ®©y vµ bíc kiÓm tra chÊt lîng cã vÞ trÝ qua träng
nhÊt
18
ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt vµ
chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty Dong Yun
i. qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty Dong
yun
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
C«ng ty TNHH Dong Guan Yun Cheng (gäi t¾t lµ C«ng ty Dong Yun)
lµ mét c«ng ty xuyªn quèc gia chuyªn s¶n xuÊt c¸c b¶n trôc in lâm. NhiÒu
n¨m qua, c«ng ty lu«n nç lùc ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm c¸c b¶n trôc in
lâm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. C«ng ty Dong Yun lµ mét c«ng ty
cña tËp ®oµn chÕ b¶nYun Cheng thuéc tØnh S¬n t©y Trung Quèc
®îc x©y dùng t¹i tØnh Qu¶ng §«ng. TËp ®oµn chÐ b¶n Yun Cheng lµ mét tËp
®oµn chuyªn chÕ b¶n næi tiÕng cña Trung Quèc ®îc thµnh lËp tõ n¨m 1985,
tr¶i qua 20 n¨m, sè m¸y kh¾c ®iÖn tö cña C«ng ®· n©ng tõ 3 m¸y lªn 180 m¸y
vµ thµnh lËp ®îc h¬n 30 chi nh¸nh C«ng ty ë 10 tØnh thµnh Phè Trung Quèc,
H¬n 20 n¨m ho¹t ®éng, C«ng ty Dong Yun ®· tÝch luü ®îc nhiÒu kinh nghiÖm
phong phó.
§Çu tiªn lµ sù chuyÓn ®æi tõ chÕ b¶n in thñ c«ng thµnh chÕ b¶n in lâm
(1983 – 1985)
Tõ chÕ b¶n in thñ c«ng ®Õn viÖc nhËp kü thuËt vµ c¸c thiÕt bÞ chÕ b¶n
m¸y kh¾c ®iÖn tö tiªn tiÕn cña Ch©u ¢u. N¨m 1985 nhËp mét m¸y kh¾c ®iÖn
tö cña §øc, d©y chuyÒn s¶n xuÊt m¹ ®iÖn cña Thuþ §iÓn. §Õn n¨m 1988 ®· cã
4 m¸y kh¾c ®iÖn vµ ®Õn n¨m 1992 cã 10 m¸y kh¾c
Tõ c¸c xÝ nghiÖp kinh doanh cã qui m« nhá ®· bÊt ®Çu thµnh lËp c¸c
c«ng ty chi nh¸nh ë c¸c tØnh, thµnh phè kh¸c. Th¸ng 3/ 1992 b¾t ®Çu x©y
dùng c«ng ty chi nh¸nh ®Çu tiªn t¹i thµnh phè Dong Guan tØnh Qu¶n §«ng ®ã
lµ c«ng ty mÑ cña c«ng ty chi nh¸nh DongYun ViÖt nam khi ®ã cã 3 m¸y
kh¾c. §ång thêi còng n¨m ®ã thµnh lËp 2 chi nh¸nh c«ng ty ë Thîng H¶i vµ
§¹i Liªn . Cuèi n¨m 1993 sè lîng m¸y kh¾c ®iÖn tö cña c«ng ty Dong Yun ®·
lµ 19 m¸y. Cuèi n¨m 1996 t¨ng lªn 34 m¸y trong ®ã Yun Cheng lµ 8 m¸y ,
Dong Guancã 9 m¸y, Thîng H¶i cã 10 m¸y, §¹i liªn cã 6 m¸y.
Tõ c¸c coong ty kinh doanh ë tØnh, thµnh phè chuyÓn thµnh tËp ®oµn
c«ng ty liªn hoµn trong ph¹m vi c¶ níc. N¨m 1997 c«ng ty Dong Yun b¾t ®Çu
thµnh x©y dùng chi nh¸nh c«ng ty Dong Yun 2, kÐo theo sù t¨ng lªn cña c¸c
chÕ b¶n trong ph¹m vi c¶ níc. N¨m ®ã c«ng ty Dong Yun 2( cã 6 m¸y kh¾c
®iÖn tö), Cong ty Dong Yun Thîng h¶i ( cã 4 m¸y kh¾c ®iÖn tö ), Cong ty
Dong Yun V©n Nam cã 3 m¸y kh¾c ®iÖn tö. N¨m 1998 c«ng ty Dong Yun 3
sè lîng m¸y kh¾c ®iÖn tö lµ 13, c«ng ty Quang zhou cã 6 m¸y kh¾c ®iÖn tö,
19
- Xem thêm -