Tài liệu Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ tại công ty cổ phần xây dựng và thương mại 127

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung Më ®Çu Nh÷ng n¨m qua cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, cïng víi sù thay ®æi s©u s¾c cña c¬ chÕ kinh tÕ, hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt nam ®· kh«ng ngõng ®îc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc t¨ng cêng vµ n©ng cao chÊt lîng qu¶n lý tµi chÝnh quèc gia, qu¶n lý doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng tÊt c¶ mäi doanh nghiÖp ®Òu quan t©m ®Õn vÊn ®Ò lµ s¶n xuÊt vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®Ó t¹o tiÒn ®Ò cho t¸i s¶n xuÊt c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. KÕ to¸n lµ mét bé phËn quan träng cã vai trß tÝch cùc trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp.T¨ng thu nhËp cho doanh nghiÖp vµ ®êi sèng ngêi lao ®éng kh«ng ngõng ®îc c¶i thiÖn. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp ph¶i chi ra cho c¸c chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô chi phÝ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, chi phÝ tiÒn l¬ng… Mµ nguyªn vËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thÓ hiÖn díi d¹ng vËt ho¸, nã lµ c¬ së vËt chÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm, h¬n n÷a chi phÝ nguyªn vËt liÖu thêng chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt. V× vËy viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu lµ c«ng t¸c kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong kh©u qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ë tÊt c¶ c¸c kh©u, tõ kh©u thu mua b¶o qu¶n, dù tr÷ ®Õn kh©u sö dông. Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ Nghµnh x©y dùng c¬ b¶n lu«n kh«ng ngõng lç lùc phÊn ®Êu vµ lµ mét nghµnh mòi nhän. Tuy nhiªn trong thêi gian võa qua, ®Çu t XDCB cßn biÓu hiÖn trµn lan thiÕu tËp trung c«ng tr×nh dë dang, nhiÒu l·ng phÝ lín, thÊt tho¸t vèn... CÇn ®îc kh¾c phôc trong t×nh h×nh do viÖc c¶i tiÕn c¬ cÊu ®Çu t, t¨ng cêng qu¶n lý chÆt chÏ trong nghµnh x©y l¾p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi XDCB trë thµnh yªu cÇu cÊp thiÕt. Trong nghµnh x©y dùng c¬ b¶n, nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô cã chñng lo¹i rÊt ®a d¹ng, phong phó ViÖc tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu mét c¸ch khoa häc, hîp lý cã ý nghÜa thiÕt thùc vµ hiÖu qu¶ trong viÖc qu¶n lý vµ kiÓm so¸t tµi s¶n cña doanh nghiÖp. H¬n n÷a cßn kiÓm so¸t mét c¸ch cã hiÖu qu¶ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®ång thêi gióp cho viÖc tæ chøc kÕ to¸n, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung doanh ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qua mét thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty thiÕt kÕ x©y dùng, em nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vËt liÖu, vµ nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc xung quanh viÖc h¹ch to¸n vËt liÖu, em ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu chuyªn ®Ò: “Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ tại Công ty cổ phần xây dựng và thương mại 127” Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña em gåm nh÷ng néi dung sau: Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, CCDC trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng vµ th¬ng m¹i 127. Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n NVl, CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng vµ th¬ng m¹i 127. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o TrÇn ThÞ MÏ vµ toµn thÒ c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty cæ phÇn x©y dùng vµ th¬ng m¹i 127 ®· gióp ®ì em hoµn thµnh giai ®o¹n thùc tËp nµy vµ lµm b¸o c¸o thùc tËp nµy! Víi nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh vÒ kiÕn thøc lý luËn vµ thùc tiÔn, b¸o c¸o tèt nghiÖp cña em cßn nhiÒu h¹n chÕ. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Ch¬ng I c¬ së lý luËn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ vËt liÖu, CCDC. 1.1. Kh¸i niÖm VËt liÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tham gia thêng xuyªn vµ trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l¬ng cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung VËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng nªn cã c¸c ®Æc ®IÓm: tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt, thay ®æi h×nh d¸ng ban ®Çu sau qu¸ tr×nh sö dông vµ chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra. Th«ng thêng trong cÊu t¹o cña gi¸ thµnh s¶n phÈm th× chi phÝ vÒ vËt liÖu chiÕm tû träng kh¸ lín, nªn viÖc sö dông tiÕt kiÖm vËt liÖu vµ sö dông ®óng môc ®Ých, ®óng kÕ ho¹ch cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng cô dông cô lµ c¸c lo¹i t liÖu lao ®éng ®îc sö dông cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau nhng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn trë thµnh tµI s¶n cè ®Þnh. 1.2 §Æc ®iÓm Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu ®îc coi lµ ®èi tîng lao ®éng chñ yÕu ®îc tiÕn hµnh gia c«ng chÕ biÕn ra s¶n phÈm. Nguyªn vËt liÖu cã c¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau: - Tham gia vµo tõng chu kú s¶n xuÊt ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm míi thêng kh«ng gi÷ l¹i h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu. - Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt còng ®îc chuyÓn toµn bé vµo gi¸ tri s¶n phÈm do nã chÕ t¹o ra s¶n phÈm - Nguyªn vËt liÖu cã rÊt nhiÒu chñng lo¹ivµ thêng chiÓm tØ träng lín trong chi phÝ s¶n xuÊt. - §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu s¶n xuÊt doanh nghiÖp ph¶i thêng xuyªn tiÕn hµnh thu mua, dù tr÷ vµ qu¶n lý chÆt chÏ chóng vÒ mÆt sè lîng, chñng lo¹i, chÊt lîng, gi¸ trÞ. - Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu dù tr÷ thêng chiÕm mét tØ träng lín trong tµI s¶n lu ®éng cña doanh nghiÖp. C«ng cô dông cô ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ nhá hoÆc thêi gian sö dông ng¾n. C«ng cô dông cô cã c¸c ®Æc ®iÓm sau: - VÒ ®Æc ®iÓm vËn ®éng th× c«ng cô dông cô còng cã thêi gian sö dông kh¸ dµi nªn gi¸ trÞ cña chóng còng ®îc chuyÓn dÇn vµo chi phÝ cña ®èi t¬ng sö dông. - VÒ gi¸ trÞ cña chóng kh«ng lín nªn ®Ó ®¬n gi¶n cho c«ng t¸c qu¶n lý, theo dâi th× hoÆc lµ tÝnh hÕt gi¸ trÞ cña chóng vµo chi phÝ cña ®èi tîng sö dông mét lÇn hoÆc lµ ph©n bæ dÇn trong mét sè kú nh©t ®Þnh. 1.3 Ph©n lo¹i Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu bao gåm nhiÒu lo¹i nhiÒu thø kh¸c nhau. Mçi lo¹i cã vai trß, c«ng dông, tÝnh chÊt lý ho¸ rÊt kh¸c Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung nhau vµ biÕn ®éng liªn tôc hµng ngµy trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tuú theo néi dung kinh tÕ vµ chøc n¨ng cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh doanh mµ nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp cã sù ph©n chia thµnh c¸c lo¹i kh¸c nhau: - NÕu c¨n cø vµo c«ng dông chñ yÕu cña vËt liÖu th× vËt liÖu ®îc chia thµnh c¸c lo¹i: Nguyªn vËt liÖu chÝnh: lµ ®èi tîng lao ®éng chñ yÕu trong doanh nghiÖp lµ c¬ së vËt chÊt chñ yÕu h×nh thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm míi. VËt liÖu phô: lµ ®èi tîng lao ®éng nhng nã kh«ng ph¶i lµ c¬ së vËt chÊt chñ yÕu h×nh thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm mµ nã chØ lµm t¨ng chÊt l îng nguyªn vËt liÖu chÝnh, t¨ng chÊt lîng s¶n phÈm phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý, phôc vô cho s¶n xuÊt, cho viÖc b¶o qu¶n, bao gåm nh: dÇu, mì b«i tr¬n m¸y mãc trong s¶n xuÊt, thuèc nhuém, dÇu s¬n… Nhiªn liÖu: cã t¸c dông cung cÊp nhiÖt lîng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh: x¨ng, dÇu, h¬i ®èt, than cñi… Phô tïng thay thÕ söa ch÷a: lµ nh÷ng chi tiÕt, phô tïng, m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc söa ch÷a hoÆc thay thÕ nh÷ng bé phËn hoÆc chi tiÕt m¸y mãc thiÕt bÞ: vßng bi, s¨m lèp, ®Ìn pha… ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: bao gåm c¸c thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn l¾p r¸p vµo c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n cu¶ doanh nghiÖp bao gåm c¶ thiÕt bÞ cÇn l¾p, kh«ng cÇn l¾p, c«ng cô, khÝ cô vµ vËt kÕt cÊu dïng ®Ó l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n. PhÕ liÖu: lµ c¸c lo¹i vËt liÖu lo¹i ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm nh: s¾t thÐp ®Çu mÈu, vá bao xi m¨ng, vµ nh÷ng phÕ liÖu thu håi trong qu¸ tr×nh thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh TSCD. - NÕu c¨n c¨n cø vµo nguån cung cÊp vËt liÖu th× vËt liÖu ®îc chia thµnh: +VËt liÖu mua ngoµi +VËt liÖu tù s¶n xuÊt +VËt liÖu cã tõ nguån gèc kh¸c (®îc cÊp, nhËn vèn gãp…) Tuy nhiªn viÖc ph©n lo¹ivËt liÖu nh trªn vÉn man tÝnh tæng qu¸t mµ cha ®i vµo tõng lo¹i, tõng thø vËt liÖu cô thÓ ®Ó phôc vô cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vµ thèng nhÊt trong toµn doanh nghiÖp. §Ó phôc vô tèt cho yªu cÇu qu¶n lý chÆt chÏ vµ thèng nhÊt c¸c lo¹i vËt liÖu ë c¸c bé phËn kh¸c nhau, ®Æc biÖt lµ phôc vô cho yªu cÇu xö lý th«ng tin trªn m¸y vi tÝnh th× viÖc lËp b¶ng (sæ) danh ®iÓm vËt liÖu lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Trªn c¬ së ph©n lo¹i vËt liÖu theo c«ng dông nh trªn, tiÕn hµnh x¸c lËp danh ®IÓm theo lo¹i, nhãm, thø vËt liÖu. CÇn ph¶i quy ®Þnh Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung thèng nhÊt tªn gäi, ký hiÖu, m· hiÖu, quy c¸ch, ®¬n vÞ tÝnh vµ gi¸ h¹ch to¸n cña tõng thø vËt liÖu. VÝ dô: TK 1521 dïng ®Ó chØ vËt liÖu chÝnh TK152101 dïng ®Ó chØ vËt liÖu chÝnh thuéc nhãm A TK 1520101 dïng ®Ó chØ vËt liÖu chÝnh A1 thuéc nhãm A C«ng cô dông cô: cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, ®Ó qu¶n lý ®îc c«ng cô dông cô ta ph©n lo¹i chóng thµnh 3 lo¹i : - C«ng cô dông cô lín bao gåm toµn bé c¸c t liÖu lµ c«ng cô s¶n xuÊt hoÆc nh÷ng dông cô cho qu¶n lý vµ sinh ho¹t. Bao b× lu©n chuyÓn §å dïng cho thuª 1.4 NhiÖm vô kÕ to¸n Qu¶n lý chÆt chÏ t×nh h×nh cung cÊp, b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông vËi liÖu,c«ng cô dông cô lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh nghiÖp. §Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý vËt liÖu, c«ng cô dông cô kÕ to¸n vËt liÖu cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ kiÓm tra chÆt chÏ t×nh h×nh cung cÊp vËt liÖu, c«ng cô dông cô trªn c¸c mÆt: Sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, gi¸ trÞ vµ thêi gian cung cÊp. - §¸nh gi¸ ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu phï hîp víi nguyªn t¾c yªu cÇu qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ Níc vµ yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp . -TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c kÞp thêi trÞ gi¸ vËt liÖu,c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho c¸c ®èi tîng kh¸c nhau, kiÓm tra chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn møc tiªu hao vËt liÖu, c«ng cô dông cô ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng trêng hîp sö dông vËt liÖu, c«ng cô dông cô sai môc ®Ých, l·ng phÝ. - Tæ chøc chøng tõ tµi kho¶n kÕ to¸n. Sæ kÕ to¸n phï hîp víi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho ¸p dông trong doanh nghiÖp ®Ó ghi chÐp, ph©n lo¹i, tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp sè liÖu kÞp thêi ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Thêng xuyªn kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc dù tr÷ vËt liÖu, ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c lo¹i vËt liÖu ø ®äng, kÐm phÈm chÊt, cha cÇn dïng vµ cã biÖn ph¸p gi¶I phãng ®Ó thu håi vèn nhanh chãng, h¹n chÕ thiÖt h¹i. - Tham gia viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu mua t×nh h×nh thanh to¸n víi ngêi b¸n ngêi cung cÊp vµ t×nh h×nh sö dông vËt liÖu trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung - Thùc hiÖn viÖc kiÓm kª vËt liÖu theo yªu cÇu qu¶n lý, lËp c¸c b¸o c¸o vÒ vËt liÖu, c«ng cô dông cô. II. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô lµ thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu gi¸ trÞ cña nã theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. VÒ nguyªn t¾c:TÊt c¶ c¸c nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®îc sö dông ë c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i t«n träng nguyªn t¾c ph¶n ¶nh theo gi¸ gèc. (bao gåm gi¸ mua, chi phÝ thu mua vµ chi phÝ vËn chuyÓn), gi¸ gèc kh«ng kÓ thuÕ ph¶i nép ®îc khÊu trõ. Tuy nhiªn theo chuÈn mùc kÕ to¸n hµng tån kho nÕu ë thêi ®IÓm cuèi kú gi¸ trÞ thùc hiÖn ®îc cña nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô nÕu nhá h¬n gi¸ gèc th× doanh nghiÖp ®îc b¸o c¸c theo gi¸ trÞ cã thÓ thùc hiÖn ®îc trªn b¸o c¸o tµi chÝnh cña m×nh. Gi¸ trÞ cã thÓ thùc Gi¸ trÞ cã thÓ b¸n ®îc t¹i + Chi phÝ ph¶i bá thªm hiÖn ®îc = thêi ®iÓm cuèi kú + ®Ó b¸n ®îc 2.1. §¸nh gi¸ vËt liÖu theo gi¸ thùc tÕ: TÝnh gi¸ vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ch to¸n ®óng ®¾n t×nh h×nh tµi s¶n còng nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. TÝnh gi¸ vËt liÖu, c«ng cô dông cô phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p qu¶n lý vµ h¹ch to¸n vËt liÖu, c«ng cô dông cô: Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn hoÆc ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p ®îc ¸p dông phæ biÕn hiÖn nay. §Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ mäi nghiÖp vô nhËp, xuÊt ®Òu ®îc kÕ to¸n theo dâi, tÝnh to¸n vµ ghi chÐp mét c¸ch thêng xuyªn theo qu¸ tr×nh ph¸t sinh. Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú cã ®Æc ®iÓm lµ trong kú kÕ to¸n chØ theo dâi, tÝnh to¸n vµ ghi chÐp c¸c nghiÖp vô nhËp vËt liÖu, c«ng cô dông cô cßn c¸c gi¸ trÞ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt chØ ®îc x¸c ®Þnh mét lÇn vµo cuèi kú khi cã kÕt qu¶ kiÓm kª vËt liÖu hiÖn cßn cuèi kú. TrÞ gi¸ vËt liÖu = TrÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt trong kú = hiÖn cßn ®Çu kú = TrÞ gi¸ vËt liÖu = TrÞ gi¸ vËt liÖu + nhËp trong kú - xu©t trong kú 2.1.1 Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô nhËp kho: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã thÓ thu nhËp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau do ®ã gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu, còng ®îc ®¸nh gi¸ kh¸c nhau. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã thÓ mua ngoµi, hoÆc gia c«ng chÕ biÕn, thu nhÆt ®îc tõ phÕ liÖu thu håi. - §èi víi vËt liÖu, c«ng cô dông cô mua ngoµi: trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña vËt liÖu, c«ng cô dông cô nhËp kho lµ gi¸ mua trªn ho¸ ®¬n céng víi c¸c chi phÝ thu mua thùc tÕ chi phÝ vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, bèc xÕp, bÕn b·i, b¶o hiÓm, c«ng t¸c phÝ cña c¸n bé thu mua, chi phÝ cña bé phËn thu mua ®éc lËp vµ sè hao tù nhiªn trong ®Þnh møc (nÕu cã)… trõ ®i kho¶n gi¶m gi¸ (nÕu cã). Chi phÝ thu mua vËt liÖu,c«ng cô dông cô cã thÓ tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ thùc tÕ cña tõng thø vËt liÖu. NÕu chi phÝ thu mua cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i th× ph¶i ph©n bæ cho tõng thø theo tiªu thøc nhÊt ®Þnh. Lu ý: VËt liÖu, c«ng cô dông cô mua tõ níc ngoµi th× thuÕ nhËp khÈu ®îc tÝnh vµo gi¸ nhËp kho. Kho¶n thuÕ GTGT nép khi mua vËt liÖu còng ®îc tÝnh vµo gi¸ nhËp nÕu doanh nghiÖp kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ. VËt liÖu, c«ng cô dông cô tù s¶n xuÊt : gi¸ nhËp kho lµ gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n xuÊt vËt liÖu . §èi víi nguyªn vËt liÖu mua dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh mÆt hµng kh«ng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng lµ tæng gi¸ thanh to¸n (bao gåm c¶ thuÕ GTGT) - §èi víi vËt liÖu,c«ng cô dông cô thuª ngoµi gia c«ng, chÕ biÕn: gi¸ thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn céng víi c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì ®Õn n¬i thuª gia c«ng chÕ biÕn vµ tõ ®ã doanh nghiÖp céng sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ngêi gia c«ng chÕ biÕn. Gi¸ nhËp kho = Gi¸ xuÊt vËt liÖu = TiÒn thuª = Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc = ®em chÕ biÕn + chÕ biÕn + dì vËt liÖu ®i vµ vÒ - §èi víi vËt liÖu nhËp tõ vèn gãp liªn doanh th× gi¸ thùc tÕ vËt liÖu do héi ®ång qu¶n trÞ liªn doanh thèng nhÊt ®¸nh gi¸ (®îc sù chÊp nhËn cña c¸c bªn cã liªn quan). - §èi víi vËt liÖu,c«ng cô dông cô doanh nghiÖp tù chÕ biÕn gia c«ng th× gi¸ thùc tÕ bao gåm: gi¸ thùc tÕ xuÊt kho gia c«ng chÕ biÕn vµ chi phÝ gia c«ng chÕ biÕn (gåm thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hoÆc kh«ng cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng) - §èi víi vËt liÖu do nhËn biÕu tÆng, viÖn trî gi¸ nhËp kho lµ gi¸ thùc tÕ ®îc x¸c ®Þnh theo thêi gi¸ trªn thÞ trêng. + §èi víi phÕ liÖu thu håi, gi¸ thùc tÕ cã thÓ ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thùc tÕ cã thÓ sö dông, tiªu thô hoÆc cã thÓ theo gi¸ theo gi¸ íc tÝnh. NguyÔn Thµnh Chung Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu . Nã ®îc dïng ®Ó h¹ch to¸n tÝnh h×nh xuÊt nhËp, tån kho vËt liÖu, tÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c thùc tÕ vÒ vËt liÖu do tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ trÞ vËt liÖu hiÖn cã cña doanh nghiÖp. 2.1.2 Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt kho. Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét trong 4 ph¬ng ph¸p: thùc tÕ ®Ých danh; nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO); nhËp sau xuÊt tríc (LIFO); vµ ®¬n gi¸ b×nh qu©n. Khi sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ph¶I tu©n thñ nguyªn t¾c nhÊt qu¸n. + TÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n tån ®Çu kú. Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho sè lîng vËt liÖu = xuÊt kho §¬n gi¸ b×nh Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú x ®¬n gi¸ b×nh qu©n tån ®Çu kú = qu©n tån ®Çu kú Sè lîng vËt liÖu tån ®Çu kú + TÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn : Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu Sè lîng VL = xuÊt kho §¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn xuÊt kho §¬n gi¸ b×nh x qu©n gia truyÒn gi¸ trÞ VL tån ®Çu kú + gi¸ trÞ VL nhËp trong kú SLVL tån ®Çu kú + SL VL nhËp trong kú. + TÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông víi c¸c lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ cao, nh÷ng lo¹i vËt t ®Æc chng. Gi¸ thùc = Sè lîng vËt liÖu xuÊt = Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu nhËp tÕ vËt liÖu xuÊt = theo tõng l«, lÇn xuÊt * theo tõng l«, lÇn nhËp + TÝnh theo gi¸ nhËp tríc, xuÊt tríc. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung Trong ph¬ng ph¸p nµy ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho cña tõng lÇn nhËp vµ vËt liÖu nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc. Sau ®ã c¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c. TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp tríc ®èi víi sè lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp tríc, sè cßn l¹i ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ nh÷ng lÇn nhËp sau: C«ng thøc: Gi¸ trÞ thùc tÕ = Gi¸ thùc tÕ ®¬n vÞ cña VL * Sè lîng VL xuÊt VL xuÊt dïng nhËp kho theo tõng lÇn nhËp dïng thuéc tõng lÇn nhËp + TÝnh theo gi¸ thùc tÕ nhËp sau, xuÊt tríc. Trong ph¬ng ph¸p nµy còng ph¶i x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ thùc tÕ cña tõng lÇn nhËp kho vµ còng gi¶ thiÕt hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tríc. Sau ®ã c¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c. TÝnh ®¬n gi¸ cña lÇn thùc tÕ cña lÇn nhËp sau ®èi víi lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp sau cïng. Sè cßn l¹i ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ cña c¸c lÇn nhËp tríc ®è. Nh vËy gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu tån kho cuèi kú l¹i lµ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tÝnh theo gi¸ cña lÇn nhËp ®Çu kú. 2.2-§¸nh gi¸ vËt liÖu,c«ng cô dông cô theo gi¸ h¹ch to¸n. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, gi¸ c¶ biÕn ®éng thêng xuyªn, viÖc nhËp, xuÊt diÔn ra liªn tôc th× viÖc h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ trë nªn phøc t¹p, tèn nhiÒu c«ng thøc vµ cã khÝ kh«ng thùc hiÖn ® îc. Do vËy viÖc h¹ch to¸n hµng ngµy, kÕ to¸n nªn sö dông theo gi¸ h¹ch to¸n. Gi¸ h¹ch to¸n lµ mét lo¹i gi¸ t¬ng ®èi æn ®Þnh, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông trong mét thêi gian dµi ®Ó h¹ch to¸n nhËp, xuÊt tån kho vËt liÖu, CCDC trong khi cha tÝnh ®îc gi¸ thùc tÕ cña nã. Cã thÓ sö dông gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ mua t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã, hay gi¸ vËt liÖu, CCDC b×nh qu©n th¸ng tríc, CCDC hµng ngµy hoÆc gi¸ cuèi kú tríc ®Ó lµm gi¸ h¹ch to¸n. Nhng cuèi th¸ng ph¶i tÝnh chuyÓn gi¸ h¹ch to¸n cña vËt liÖu, CCDC xuÊt, tån kho theo gi¸ thùc tÕ. ViÖc tÝnh chuyÓn dùa trªn c¬ së hÖ sè gi÷a gi¸ thùc thÕ vµ gi¸ h¹ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®¬n gi¶n, gi¶m bít khèi lîng cho c«ng t¸c kÕ to¸n nhËp, xuÊt vËt liÖu. Gi¸ h¹ch to¸n chØ ®îc dông trong h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu, cßn trong h¹ch to¸n tæng hîp vÉn ph¶i sö dông gi¸ thùc tÕ. Gi¸ h¹ch to¸n cã u ®IÓm lµ ph¶n ¶nh kÞp thêi sù biÕn ®éng vÒ gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Ph¬ng ph¸p sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ph¶n ¸nh vËt liÖu chØ dïng trong ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. Gi¸ thùc tÕ VL Gi¸ thùc tÕ VL HÖ sè chªnh lÖch tån kho ®Çu kú + nhËp kho trong kú Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Gi÷a gi¸ thùc tÕ víi gi¸ h¹ch to¸n = Gi¸ thùc tÕ VL xuÊt kho trong kú = III. NguyÔn Thµnh Chung Gi¸ h¹ch to¸n VL tån kho ®Çu kú + HÖ sè chªnh lÖch gi¸ * Gi¸ h¹ch to¸n VL nhËp kho trong kú. Gi¸ h¹ch to¸n VL xuÊt dïng trong kú H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu, c«ng cô dông cô. Tæ chøc tèt kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã ý nghÜa quan träng ®èi víi c«ng t¸c b¶o qu¶n vËt liÖu vµ c«ng t¸c kiÓm tra t×nh h×nh cung cÊp, sö dông vËt liÖu. KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu võa ®îc thùc hiÖn ë kho, võa ®îc thùc hiÖn ë phßng kÕ to¸n. KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®îc thùc hiÖn theo mét trong 3 ph¬ng ph¸p: Ph¬ng ph¸p thÎ song song, ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn vµ ph¬ng ph¸p sæ sè d. 3.1 Ph¬ng ph¸p thÎ song song. - Nguyªn t¾c: ë khi ghi chÐp vÒ mÆt sè lîng, ë phßng kÕ to¸n ghi chÐp c¶ vÒ sè lîng lÉn gi¸ trÞ tõng thø NVL -Tr×nh tù ghi chÐp: + ë kho: Hµng ngµy thñ kho c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt NVL ghi sè lîng thùc nhËp, thùc xuÊt vµo thÎ kho cã liªn quan. Thñ kho ph¶i thêng xuyªn ®èi chiÕu sæ tån trªn thÎ kho víi sè tån vËt liÖu thùc tÕ cßn ë kho. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú, sau khi ghi thÎ kho, thñ kho ph¶i chuyÓn toµn bé chøng tõ nhËp xuÊt kho vÒ phßng kÕ to¸n. + ë phßng kÕ to¸n: Më thÎ hoÆc sæ kÕ to¸n chi tiÕt cho tõng danh ®iÓm NVL t¬ng øng víi thÎ kho cña tõng kho ®Ó theo dâi vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú khi nhËn ®îc c¸c chøng tõ nhËp xuÊt kho cña thñ kho göi ®Õn kÕ to¸n NVl ph¶i kiÓm tra tõng chøng tõ ghi ®¬n gi¸ vµ tÝnh thµnh tiÒn sau ®ã ghi vµo sæ hoÆc thÎ chi tiÕt vËt liÖu cã liªn quan. Cuèi th¸ng kÕ to¸n céng thÎ hoÆc sæ tÝnh ra tæng sè nhËp, tæng sè xuÊt vµ tæng sè tån cña tõng thø vËt liÖu råi ®èi chiÕu víi thÎ kho, lËp b¸o c¸o tæng hîp nhËp xuÊt tån kho vÒ gi¸ trÞ ®Ó ®èi chiÕu víi bé phËn kÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu. NguyÔn Thµnh Chung Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p thÎ song song (1) ThÎ kho (1) PhiÕu nhËp (2) PhiÕu xuÊt Sæ chi tiÕt VL B¶ng tæng hîp NhËp, XuÊt, Tån Ghi hµng ngµykho vËt liÖu Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra. Víi c¸ch ghi chÐp, kiÓm tra vµ ®èi chiÕu nh trªn, ph¬ng ph¸p cã nh÷ng u nhîc ®iÓm: - ¦u ®iÓm: Ghi chÐp ®¬n gi¶n, ®Ó kiÓm tra, ®èi chiÕu. - Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ kÕ to¸n cßn trïng lËp vÒ chØ tiªu sè lîng. MÆt kh¸c lµm h¹n chÕ chøc n¨ng kiÓm tra cña kÕ to¸n do viÖc kiÓm tra vµ ®èi chiÕu chñ yÕu ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng. - Ph¹m vi ¸p dông: thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« nhá, sö dông Ýt lo¹i VL. 3.2 Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn: - Tr×nh tù ghi chÐp: + ë kho: Theo ph¬ng ph¸p nµy th× viÖc cña thñ kho còng ®îc thùc hiÖn trªn thÎ kho gièng nh ph¬ng ph¸p thÎ song song. + ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sè ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó ghi chÐp tÝnh h×nh nhËp xuÊt tån kho thø vËt liÖu theo tõng kho dïng cho c¶ n¨m. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn chØ ghi mçi th¸ng mét lÇn vµo cuèi th¸ng. NguyÔn Thµnh Chung Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - ¦u ®iÓm: Khèi lîng ghi chÐp cu¶ kÕ to¸n ®îc gi¶m bít do chØ ghi mét lÇn vµo cuèi th¸ng. - Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi sæ vÉn trïng lËp gi÷a kho vµ kÕ to¸n vÒ mÆt sè lîng vµ h¹n chÕ chøc n¨ng kiÓm tra cña kÓ to¸n. - §iÒu kiÖn ¸p dông: §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã khèi lîng chñng lo¹i vËt t kh«ng qu¸ nhiÒu, phï hîp víi tr×nh ®é kÕ to¸n cßn cha cao. S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. ThÎ kho PhiÕu nhËp PhiÕu xuÊt B¶ng kª xuÊt B¶ng kª nhËp Ghi hµng ngµy Sæ ®èi chiÕu Lu©n chuyÓn Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra Ph¬ng ph¸p sæ sè d. - Tr×nh tù ghi chÐp: + ë kho: Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú sau khi ghi thÎ xong – thñ kho tËp hîp toµn bé c¸c chøng tõ nhËp xuÊt kho ph¬ng ph¸p song song kú vµ ph©n lo¹i theo tõng nhãm nguyªn liÖu theo quy ®Þnh. +ë phßng kÕ to¸n: Khi nhËn chøng tõ nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu ë kho kÕ to¸n kiÓm tra chøng tõ vµ ®èi chiÕu víi c¸c chøng tõ cã liªn quan, kiÓm tra viÖc ph©n lo¹i chøng tõ cña thñ kho, ghi gi¸ h¹ch to¸n vµ tÝnh thµnh tiÒn cho chøng tõ. - ¦u ®iÓm: tr¸nh ®îc sù trïng lÆp gi÷a kho vµ kÕ to¸n vÒ mÆt sè lîng. - Nhîc ®iÓm: Do kÕ to¸n chØ theo dâi viÖc kiÓm tra vµ ®èi chiÕu gi÷a kho vµ kÕ to¸n xuÊt khã kh¨n, khã ph¸t hiÖn sai sãt. NguyÔn Thµnh Chung Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - Ph¹m vi ¸p dông: ThÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã khèi lîng vËt liÖu nhËp xuÊt nhiÒu, thêng xuyªn. S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn liÖu, vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ sè d. ThÎ kho PhiÕu nhËp PhiÕu xuÊt Sæ sè d B¶ng kª nhËp B¶ng kª xuÊt B¶ng luü kÕ xuÊt B¶ng luü kÕ nhËp Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra B¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt, tån PhiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp(xuÊt) Tõ ngµy… ®Õn ngµy… th¸ng… n¨m Nhãm vËt liÖu Sè lîng chøng tõ Sè hiÖu cña chøng tõ Sè tiÒn Ngµy… th¸ng… n¨m Ngêi giao Ngêi nhËn Sæ sè d N¨m… Kho… Doanh Tªn ®iÓm vËt vËt liÖu liÖu ®¬n vÞ tÝnh ®¬n gi¸ h¹ch to¸n ®Þnh møc dù tr÷ Sè d ®Çu Sè d cuèi n¨m th¸ng 1 Sè l- Sè Sè l- Sè îng tiÒn îng tiÒn Sè d cuèi n¨m Sè l- Sè îng tiÒn Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Nhãm vËt liÖu Tån kho th¸ng NguyÔn Thµnh Chung B¶ng luü kÕ nh©p, xuÊt, tån vËt liÖu Th¸ng… n¨m… NhËp XuÊt Tån cuèi th¸ng Tõ Tõ Céng Tõ Tõ Céng ngµy ngµy ngµy ngµy … ®Õn … ®Õn … ®Õn … ®Õn ngµy ngµy ngµy ngµy … … … … I. KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu, c«ng cô dông cô. 4.1 KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu, c«ng cô dông cô theo ph ¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn: Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p ghi chÐp, ph¶n ¸nh thêng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho c¸c lo¹i vËt liÖu, c«ng cô dông cô trªn c¸c tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp kho cã c¸c chøng tõ nhËp xuÊt vËt liÖu. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong phÇn lín c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i kinh doanh nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín nh; « t«, m¸y mãc. 4.1.1 Tµi kho¶n sö dông:  TK 152 – “ Nguyªn vËt liÖu”: Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. KÕt cÊu: Bªn nî: -TrÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn liÖu vËt liÖu nhËp kho do mua ngoµi tù chÕ thuª ngoµi gia c«ng, nhËn gãp vèn liªn doanh. - Gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu ph¸t hiÖn thõa trong kiÓm kª. - Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi. - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho cuèi kú theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Bªn cã: - TrÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt kho ®Ó s¶n xuÊt, ®Ó b¸n, thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn hoÆc gãp vèn liªn doanh. - ChiÕt khÊu mua hµng ®îc hëng. - Gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu tr¶ l¹i gi¶m gi¸. - Gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu thiÕu hôt khi kiÓm kª. - KÕt chuÓn gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho ®Çu kú theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung D nî: - Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu tån kho: Chi tiÕt KT 152: - 1521: Nguyªn vËt liÖu chÝnh. - 1522: Nguyªn vËt liÖu phô. - 1523: Nhiªn liÖu - 1524: Phô tïng thay thÕ - 1255: VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n - 1528: VËt liÖu kh¸c. * TK 151: Hµng mua ®ang ®i trªn ®êng: Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· mua ®· chÊp nhËn thanh to¸n víi ngêi b¸n nhng cha vÒ nhËp kho doanh nghiÖp cßn ®ang ®i trªn ®êng vµ t×nh h×nh ®ang ®i ®êng vÒ nhËp kho cña doanh nghiÖp. - KÕt cÊu: Bªn nî: - Gi¸ trÞ hµng ®i ®êng. - KÕt chuyÓn gi¸ thùc tÕ hµng ®i ®êng cuèi kú theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Bªn cã: - Gi¸ trÞ hµng ®ang ®i ®êng ®· vÒ nhËp kho hoÆc chuyÓn giao cho ®èi tîng sö dông hay kh¸ch hµng . - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tªn hµng ®ang ®i ®êng ®Çu kú (theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú). D nî: Gi¸ trÞ hµng ®i ®êng cha vÒ nhËp kho. * TK 331 – Ph¶i tr¶ ngêi b¸n: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh nghiÖp víi ngêi b¸n vµ nhËn thÇu vÒ c¸c lo¹i vËt t, hµng ho¸, lao vô, theo kîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.  TK 133 – ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ: TK nµy cho c¸c doanh nghiÖp thuÕ VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.  TK 153 – C«ng cô dông cô: TK nµy cã tÝnh chÊt vµ kÕt cÊu còng gièng nh TK152. TK 153 cã 3 TK cÊp 2: TK 1531 C«ng cô dông cô TK 1532 Bao b× lu©n chuyÓn TK 1533 §å dïng cho thuª Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung * TK 159 – Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho: TK nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh bé phËn gi¸ trÞ dù tÝnh gi¶m sót so víi gi¸ gèc cña hµng tån kho nh»m ghi nhËn c¸c kho¶n lç hay phÝ tæn cã thÓ ph¸t sinh nhng cha ch¾c ch¾n vµ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ thuÇn tuý cña hµng tån kho trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. TK nµy lµ TK ®iÒu chØnh cho c¸c TK tån kho trong ®ã cã TK 152. Ngoµi c¸cTK trªn kÕ to¸n cßn so c¸c TK liªn quan: - TK 111 – TiÒn mÆt. - TK112 – TiÒn göi ng©n hµng. - TK 621 – CP NVL trùc tiÕp - TK 627 – CP s¶n xuÊt chung - TK 641 – CP B¸n hµng - TK 623 – CP Sö dông m¸y thi c«ng. - TK 642: CP qu¶n lý doanh nghiÖp - TK 141: T¹m øng - TK 128: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c - TK 222: Gãp vèn liªn doanh. 4.1.2 Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu: * KÕ to¸n tæng hîp t¨ng NVL, CCDC: + T¨ng vËt liÖu, CCDC do mua ngoµi: +Trêng hîp hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ: C¨n cø vµo ho¸ ®¬n vµ phiÕu nhËp ghi: Nî TK 152,153 Nî TK 133 – ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ. Cã TK 111 – TM Cã TK 112 – TGNH Cã TK 141 – T¹m øng Cã TK 331 – Ph¶i tr¶ kh¸ch hµng Cã TK 311 – Vay ng¾n h¹n ng©n hµng. + Trêng hîp hµng thu mua trong th¸ng cha vÒ nhng cha nhËn ®îc ho¸ ®¬n cña ngêi b¸n, kÕ to¸n kh«ng ghi sè ngay mµ lu phiÕu nhËp vµo hå s¬. TS doanh nghiÖp trong ®ã vËt liÖu cã thÓ ®¸nh gi¸ l¹i trong mét sè trêng hîp cÇn thiÕt nh: Cuèi th¸ng ho¸ ®¬n vÒ ngay th× tiÕn hµnh ghi sæ theo ®Þnh kú, nhng nÕu ho¸ ®¬n vÉn cha vÒ th× kÕ to¸n sÏ ghi gi¸ trÞ nhËp kho theo gi¸ t¹m tÝnh ®Ó ghi sè. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung Nî TK 152, 153: NVL, CCDC Cã TK 331: ph¶i tr¶ ngêi b¸n. Ghi nhËn ®îc ho¸ ®¬n sÏ tiÕn hµnh theo gi¸ t¹m tÝnh. NÕu gi¸ ho¸ ®¬n lín h¬n gi¸ t¹m tÝnh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152, 153: NVL, CCDC Nî TK 133 (1): ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ. Cã TK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n. NÕu gi¸ ho¸ ®¬n nhá h¬n gi¸ t¹m tÝnh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: Ghi cã chªnh lÖch gi¶m Nî TK 133 (1): ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ. Cã TK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n. + Trêng hîp hµng ®ang ®i trªn ®êng: NÕu trong th¸ng nhËn ®îc ho¸ ®¬n mµ cuèi th¸ng hµng vÉn cha vÒ nhËp kho th× kÕ to¸n cha ghi sè ngay mµ ph¶i ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ®ang ®i ®êng vµo TK 151: Nî TK 151: Hµng ®ang ®i trªn ®êng. Nî TK 1331: ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ Cã TK 111: TM. Cã TK 112: TGNH. - Sang th¸ng khi “Hµng ®ang ®i ®êng” vÒ nhËp kho hoÆc chuÓn giao c¸c bé phËn s¶n xuÊt hay kh¸ch hµng, tuú tõng trêng hîp kÕ to¸n ghi: Nî TK 152, 153 NVL,CCDC Nî TK 621: CP, NVL trùc tiÕp. Nî TK 642: CP, qu¶n lý doanh nghiÖp . Nî TK 627, 641, 157…. Cã TK 151: Hµng mua ®ang ®i ®êng . - C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn thu mua NVL phï thuéc vµo c¸c chøng tõ liªn quan ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Nî TK 152, 153 NVL, CCDC Nî TK 133: ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ. Cã TK 133: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n Cã TK 111,112, 141. - Ghi thanh to¸n cho ngêi b¸n, sè chiÕt khÊu ®îc hëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n Cã TK 152, 153: NVL,CCDC Cã TK 111, 112: TM, TGNH. - VËt liÖu, c«ng cô dông cô nhËp tõ nguån thu ngoµi gia c«ng hoÆc tù chÕ. Nî TK 152, 153: NVL, CCDC. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung Cã TK 154: Chi tiÕt tù chÕ, thuª chÕ biÕn. - VËt liÖu, c«ng cô dông cô do c¸c ®¬n vÞ kh¸c gãp vèn liªn doanh. Nî TK 152, 153: NVL., CCDC Cã TK 411: Chi tiÕt gãp vèn liªn doanh . - VËt liÖu, c«ng cô dông cô ph¸t hiÖn thõa trong kiÓm kª. Nî TK 152,153: NVL, CCDC Cã TK 3381: Ph¶i tr¶, ph¶i nép. Sau khi lµm râ nguyªn nh©n kÕ to¸n ghi sæ. Nî TK 3381: Ph¶i tr¶ , ph¶i nép. Cã TK liªn quan. (Cã thÓ do ®îc tÆng ®îc biÕu nhng cha ghi sæ, kÕ to¸n ghi cã TK 411, cã thÓ cha ghi nî ngêi b¸n kÕ to¸n ghi Cã TK 331). NÕu x¸c ®Þnh vËt liÖu thõa kh«ng ph¶i cña doanh nghiÖp kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo TK 002 “ vËt t hµng ho¸ göi hé hoÆc gi¸ c«ng”. T¨ng vËt liÖu, CCDC do thu håi vèn gãp liªn doanh: Nî TK 152, 153:NVL, CCDC Cã TK 128, 222: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c gãp vèn liªn doanh ®îc ®¸nh gi¸ l¹i theo quy ®Þnh chung nÕu gi¸ h¹ch to¸n l¹i lín h¬n gi¸ cò cña vËt liÖu th× phÇn chªnh lÖch ®ã ®îc ghi sæ nh sau: Nî TK 152, 153: NVL, CCDC Cã TK 421: Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i TS. * KÕ to¸n tæng hîp c¸c trêng hîp gi¶m NVL, CCDC - XuÊt kho vËt liÖu,c«ng cô dông cô dïng cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. C¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho vËt liÖu kÕ to¸n ghi: Nî TK 621: ( dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm ) Nî TK 627: (dïng cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý s¶n xuÊt ) Nî TK 641: (dïng cho bé phËn b¸n hµng) Nî TK 642: (dïng cho bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp ) Nî TK 241: (dïng cho bé phËn x©y dùng c¬ b¶n vµ söa ch÷a TSC§) Nî TK 142: (chi phÝ tr¶ tríc, vËt liÖu,CCDC ph©n bæ dÇn ) Cã TK 152, 153: NVL,CCDC (theo gi¸ thùc tÕ xuÊt kho). Cã 2 c¸ch ph©n bæ dÇn vËt liÖu, c«ng cô dông cô : Ph©n bæ hai lÇn 50% mét lÇn Ph©n bæ theo kú h¹n sö dông (biÕt ch¾c ch¾n k× h¹n cña chóng) Nî TK 621, 627, 641, 642 Cã TK 142 (ph©n bæ nhiÒu lÇn) §Õn khi b¸o háng Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn Thµnh Chung Nî TK 152 (phÕ liÖu thu håi nÕu cã) Nî TK 621, 627, 641, 642 Cã TK 142 (gi¸ trÞ cßn l¹i) - XuÊt kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®Ó tù chÕ hoÆc thuª chÕ biÕn. Nî TK 154: CP s¶n xuÊt doanh nghiÖp dë dang Cã TK 152,153: NVL,CCDC. - XuÊt vËt liÖu gãp vèn liªn doanh víi ®¬n vÞ kh¸c. C¨n cø vµo gi¸ trÞ vèn gãp liªn doanh vµ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu gãp ®Ó xa chªnh lÖch. NÕu: Gi¸ trÞ vèn gãp > Gi¸ thùc tÕ. Nî TK 128: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c. Nî TK 222: (Gi¸ trÞ vèn gãp) Cã TK 421: (PhÇn chªnh lÖch t¨ng) Cã TK 152, 153: (Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô). Gi¸ trÞ vèn gãp (Gi¸ thùc tÕ.) Nî TK 128: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c. Nî TK 222: (Gi¸ trÞ vèn gãp) Nî TK 421: (PhÇn chªnh lÖch gi¶m) Cã TK 152,153: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu,c«ng cô dông cô . - XuÊt vËt liÖu, c«ng cô dông cô b¸n hoÆc cho vay. Nî TK 632: XuÊt b¸n Nî TK 1388: Cho vay kh«ng lÊy l·i. Cã Tk 152,153: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt. Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n vËt liÖu, c«ng cô dông cô. Nî TK 131,111,112 Cã TK 511 Theo gi¸ b¸n Cã TK3331 ThuÕ GTGT - Trêng hîp gi¶m VL do thiÕu hôt + NÕu thiÕu hôt trong ®Þnh møc th× ®îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp . Nî TK 642: CP, qu¶n lý doanh nghiÖp . Cã TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô. + NÕu thiÕu hôt ngoµi ®Þnh møc kh«ng x¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n th× ph¶i chê xö lý, KT ghi: Nî TK 1381: (TS thiÕu chê xö lý) Cã TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô. + NÕu thiÕu hôt ngoµi ®Þnh møc ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm g©y nªn. Nî TK 111: Sè båi thêng vËt chÊt ®· thu. Nî TK 334: Trõ vµo tiÒn c«ng. NguyÔn Thµnh Chung Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Nî TK 1388: Sè båi thêng ph¶i thu. Cã TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô. + Gi¶m vËt liÖu do ®¸nh gi¸ l¹i. Nî TK 412: Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i TS Cã TK 152,153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô. S¬ ®å: kÕ to¸n tæng hîp nguyªn liÖu vËt liÖu (Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn) 152 D*** 331,111,112,141,311 621 t¨ng do mua ngoµi XuÊt ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm 151 627,641,642,241 Hµng ®i ®êng kú tríc XuÊt cho chi phÝ s¶n xuÊt chung, BH,QL, XDCB 128,222 411 NhËn cÊp ph¸t tÆng thëng Vèn gãp liªn doanh Vèn gãp liªn doanh 3381,642 . . . Thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª 128,222 NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh 154 XuÊt thuª ngoµI gia c«ng, chÕ biÕn 1381, 642 ThiÕu ph¸t hiÖn khi kiÓm kª 412 412 §¸nh gi¸ t¨ng §¸nh gi¸ gi¶m khi kiÓm kª 4.2 KÕ to¸n vËt liÖu, CCDC theo ph¬ng ph¸p ®Þnh kú: Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph¬ng ph¸p kh«ng theo dâi thêng xuyªn, liªn tôc t×nh h×nh nh¹p xuÊt hµng tån kho trªn c¸c TK hµng tån kho mµ chØ theo dâi ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú c¨n cø vµo sè liÖu kiÓm kª ®Þnh kú.