Tài liệu Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty cổ phần dap -vinachem

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ------------------------------- ISO 9001 - 2008 KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN Sinh viên : Trần Thị Vân Anh Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Văn Thụ HẢI PHÒNG - 2015 HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 1 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ------------------------------- ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DAP - VINACHEM KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP HỆ ĐẠI HỌC CHÍNH QUY NGÀNH KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN Sinh viên : Trần Thị Vân Anh Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Văn Thụ HẢI PHÒNG - 2015 HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 2 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG -------------------------------------- NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Sinh viên: Trần Thị Vân Anh Mã số: 1112401064 Lớp: QT1505K Ngành: Kế toán - Kiểm toán Tên đề tài: Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần DAP -VINACHEM HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 3 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN 1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đồ án tốt nghiệp (về lý luận, thực tiễn, các số liệu cần tính toán và các bản vẽ). …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. 2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán : …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 4 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP 3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp: …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………….. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 5 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CÁN BỘ HƢỚNG DẪN ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Cán bộ hƣớng dẫn thứ nhất: Họ và tên: ThS. Nguyễn Văn Thụ ................................................................. Học hàm, học vị: Thạc sỹ .............................................................................. Cơ quan công tác: Trường Đại học dân lập Hải Phòng ................................ Nội dung hướng dẫn: ......................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Đề tài tốt nghiệp được giao ngày tháng năm 2015 Yêu cầu phải hoàn thành xong trước ngày 18 tháng 07 năm 2015 Đã nhận nhiệm vụ ĐATN Sinh viên HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Đã giao nhiệm vụ ĐATN Người hướng dẫn Page 6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Hải Phòng, ngày ...... tháng........năm 2015 HIỆU TRƢỞNG GS.TS.NGƢT Trần Hữu Nghị HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 7 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP PHIẾU NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN 1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp: - Chăm chỉ học hỏi, chịu khó sưu tầm số liệu, tài liệu phục vụ cho bài viết; - Nghiêm túc, có ý thức tốt trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp; - Chủ động nghiên cứu, luôn thực hiện tốt mọi yêu cầu được giáo viên hướng dẫn giao cho. 2. Đánh giá chất lƣợng của khóa luận (so với nội dung yêu cầu đã đề ra trong nhiệm vụ Đ.T.T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán số liệu...): Bài viết của sinh viên Trần Thị Vân Anh đã đáp ứng được yêu cầu của một khoá luận tốt nghiệp. Kết cấu của khoá luận được tác giả sắp xếp khoa học, hợp lý được chia làm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất. Trong chương này tác giả đã hệ thống hóa một cách chi tiết và đầy đủ các vấn đề lý luận cơ bản về công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất theo quy định hiện hành. Chương 2: Thực trạng công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần DAP - Vinachem. Trong chương này tác giả đã giới thiệu được những nét cơ bản về Công ty như lịch sử hình thành và phát triển, đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, mô hình tổ chức bộ máy quản lý, bộ máy kế toán... Đồng thời tác giả cũng đã trình bày được khá chi tiết và cụ thể thực trạng công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty. Bài viết có số liệu minh họa cụ thể (Tháng 12 năm 2014). Số liệu minh họa trong bài viết chi tiết, phong phú và có tính logic cao. Chương 3: Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần DAP - Vinachem. Trong chương này tác giả đã đánh giá được những ưu điểm, nhược điểm của công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty, trên cơ sở đó tác giả đã đưa ra được các giải pháp hoàn thiện có tính khả thi và tương đối phù hợp với tình hình thực tế tại công ty. 3. Cho điểm của cán bộ hƣớng dẫn (ghi bằng cả số và chữ): Bằng số: ...................... Bằng chữ: ................................................................. Hải Phòng, ngày 04 tháng 07 năm 2015 Cán bộ hướng dẫn Ths. Nguyễn Văn Thụ HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 8 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU ....................................................... Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT .......... Error! Bookmark not defined. 1.1.Những vấn đề chung về công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất ...................................................... Error! Bookmark not defined. 1.1.1. Sự cần thiết phải tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp ...................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.1.2. Khái niệm, đặc điểm nguyên vật liệu ............ Error! Bookmark not defined. 1.1.3. Vai trò của nguyên vật liệu ........................... Error! Bookmark not defined. 1.1.4.Phân loại, đánh giá nguyên vật liệu .............. Error! Bookmark not defined. 1.1.4.1. Phân loại .................................................... Error! Bookmark not defined. 1.1.4.2. Tính giá nguyên vật liệu............................. Error! Bookmark not defined. 1.2. Nội dung công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất. ........................................................................ Error! Bookmark not defined. 1.2.1. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu .................... Error! Bookmark not defined. 1.2.1.1. Phương pháp thẻ song song ....................... Error! Bookmark not defined. 1.2.1.2. Phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển ..... Error! Bookmark not defined. 1.2.1.3. Phương pháp sổ số dư ............................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Kế toán tổng hợp nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất ....... Error! Bookmark not defined. 1.2.2.1. Kế toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kê khai thường xuyên ....................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2.2. Kế toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kiểm kê định kỳ Error! Bookmark not defined. 1.2.3.Kế toán dự phòng giảm giá nguyên vật liệu tồn kho. ..Error! Bookmark not defined. 1.3. Tổ chức vận dụng hệ thống sổ sách kế toán vào công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp .................... Error! Bookmark not defined. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 9 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP 1.3.1. Hình thức kế toán Nhật ký chung.................. Error! Bookmark not defined. 1.3.2. Hình thức kế toán Nhật ký – Sổ cái .............. Error! Bookmark not defined. 1.3.3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ ............... Error! Bookmark not defined. 1.3.4. Hình thức kế toán Nhật ký chứng từ ............. Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DAP .............. Error! Bookmark not defined. 2.1. Khái quát chung về Công ty CP DAP .......... Error! Bookmark not defined. 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty..........Error! Bookmark not defined. 2.1.2. Sản xuất và quy trình sản xuất ...................... Error! Bookmark not defined. 2.1.3. Tổ chức bộ máy quản lý của công ty Cổ Phần DAP-VINACHEM .... Error! Bookmark not defined. 2.1.4. Tổ chức công tác kế toán tại Công ty CP DAP ..........Error! Bookmark not defined. 2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán ............................. Error! Bookmark not defined. 2.1.4.2.Các chính sách kế toán hiện đang áp dụng tại công ty .. Error! Bookmark not defined. 2.1.4.3. Tổ chức sổ sách kế toán và hình thức kế toán .........Error! Bookmark not defined. 2.1.4.4. Tổ chức chứng từ và tài khoản kế toán ...... Error! Bookmark not defined. 2.2. Thực trạng công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CP DAPVINACHEM .......................................................... Error! Bookmark not defined. 2.2.1. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu .................... Error! Bookmark not defined. 2.2.1.1. Thủ tục nhập xuất nguyên vật liệu.........................................................43 2.2.1.2. Phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu tại Công ty.............. Error! Bookmark not defined. 2.2.2. Kế toán tổng hợp nguyên vật liệu tại Côngty CP DAP-VINACHEM Error! Bookmark not defined. 2.2.3. Công tác kiểm kê kho tại Công ty CP DAPVINACHEM .. Error! Bookmark not defined. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 10 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHƢƠNG 3: MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CP DAP – VINACHEM Error! Bookmark not defined. 3.1. Đánh giá chung về thực trạng kế toán nguyên vật liệu tại Công ty và phƣơng hƣớng hoàn thiện .................................... Error! Bookmark not defined. 3.1.1.Ưu điểm .......................................................... Error! Bookmark not defined. 3.1.2.Hạn chế, tồn tại. ............................................. Error! Bookmark not defined. 3.2. Một số biện pháp hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu với công việc nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên vật liệu tại công ty CP DAP-VINACHEM Error! Bookmark not defined. 3.2.1. Định hướng phát triển tại công ty CP DAP-VINACHEM Error! Bookmark not defined. 3.2.2. Một số biện pháp hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu với công việc nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên vật liệu tại công ty CP DAP-VINACHEM ... Error! Bookmark not defined. 3.2.2.1. Phân tách và theo dõi danh điểm NVL ...... Error! Bookmark not defined. 3.2.2.2. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho. ............. Error! Bookmark not defined. 3.2.2.3.Xây dựng hệ thống kho tàng bến bãi .......... Error! Bookmark not defined. 3.2.2.4.Hoàn thiện công tác luân chuyển chứng từ Error! Bookmark not defined. 3.2.2.5.Áp dụng phần mềm kế toán vào công tác hạch toán tại công ty ..... Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN ............................................................ Error! Bookmark not defined. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 11 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Sơ đồ kế toán chi tiết nguyên vật liệu theo phƣơng pháp ghi thẻ song song.................................................................................................. 26 Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phƣơng pháp sổ đối chiếu luân chuyển .............................................................................. 27 Biểu số 1.3: Sơ đồ hạch toán chi tiết nguyên vật liệu theo phƣơng pháp sổ số dƣ......................................................................................................... 28 Sơ đồ 1.4: Sơ đồ hạch toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên ................................................................................... 30 Sơ đồ 1.6: Sơ đồ hạch toán tổng hợp vật liệu theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ ..................................................................................................... 33 Sơ đồ 1: .................................................................................................... 36 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN ......... 36 NHẬT KÝ CHUNG ................................................................................. 36 Sơ đồ 2: .................................................................................................... 37 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN ......... 37 NHẬT KÝ-SỔ CÁI .................................................................................. 37 Biểu số 3:.................................................................................................. 38 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN ......... 38 CHỨNG TỪ GHI SỔ .............................................................................. 38 Biểu số 4:.................................................................................................. 39 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN ......... 39 NHẬT KÝ-CHỨNG TỪ .......................................................................... 39 Sơ đồ 2.1: Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm ................................ 43 Sơ đồ 2.3:Sơ đồ bộ máy kế toán của công ty ............................................ 48 Sơ đồ 2.4: Trình tự ghi sổ theo hình thức nhật ký chung tại công ty CP DAP-VINACHEM ................................................................................... 51 HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 12 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Sơ đồ 2.5: Sơ đồ hạch toán nguyên vật liệu theo phương pháp thẻ song song .......................................................................................................... 69 Sơ đồ 2.5: Quy trình hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty đƣợc mô tả theo sơ đồ sau: ......................................................................................... 79 HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 13 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DANH MỤC SƠ ĐỒ HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 14 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP LỜI NÓI ĐẦU Doanh nghiệp sản xuất là đơn vị trực tiếp tiến hành các hoạt động tạo ra sản phẩm. Một doanh nghiệp sản xuất muốn tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường, có tính canh tranh cao phải sản xuất ra được những sản phẩm có chất lượng cao và giá cả hợp lý. Như vậy doanh nghiệp phải khai thác tốt các nguồn lực tài chính, phải quản lý và sử dụng có hiệu quả những nguồn nguyên liệu. Bởi nguyên vật liệu là một trong những nhân tố chính để tạo ra sản phẩm. Một sản phẩm tốt phải làm ra từ nguyên vật liệu có chất lượng tuân theo đúng một quy trình và quy cách tạo ra sản phẩm. Ngược lại nguyên vật liệu không được bảo quản ở điều kiện quy định đem vào sản xuất sẽ tạo ra sản phẩm kém chất lượng. Nếu sản phẩm tốt giá thành thấp thì doanh nghiệp sẽ tiêu thụ được sản phẩm và ngược lại. Nếu lãng phí nguyên vật liệu sẽ làm cho giá thành sản phẩm tăng, thiếu nguyên vật liệu sẽ làm cho quá trình sản xuất ngưng lại. Doanh nghiệp có thể không hoàn thành được hợp đồng đã ký với đối tác dẫn đến làm ăn thua lỗ. Để khắc phục tất cả những ảnh hưởng của nguyên vật liệu đối với chất lượng sản phẩm và quá trình sản xuất kinh doanh, cần phải tổ chức tốt công tác kế toán nguyên vật liệu. Vì kế toán nguyên vật liệu nhằm cung cấp thông tin một cách có khoa học cho công tác quản lý nguyên vật liệu cả về mặt giá trị và hiện vật ở tất cả các khâu mua sắm, dự trữ, bảo quản và sử dụng. Trong nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, các doanh nghiệp với tư cách là chủ thể kinh tế, được tự chủ trong các hoạt động sản xuất kinh doanh. Chính vì thế, doanh nghiệp phải tự quyết định sản xuất cái gì? Sản xuất như thế nào? Sản xuất cho ai? Từ đó đòi hỏi doanh nghiệp cần phải đưa ra thị trường những sản phẩm có tính cạnh tranh cao về giá cả, chất lượng và phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Một câu hỏi lớn nhất bao trùm đối với các doanh nghiệp là: Làm thế nào để doanh nghiệp luôn luôn tồn tại và phát triển trong cơ chế thị trường? Không một doanh nghiệp nào có thể phủ nhận rằng “để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường mang đầy tính cạnh tranh không còn con đường HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 15 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP nào khác là phải nâng cao khả năng cạnh tranh qua việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh”. Với những kiến thức đã được trang bị trong suốt quá trình học tập, em đã chọn Công ty Cổ phần DAP-VINACHEM để thực tập và tìm hiểu về phần hành kế toán nguyên vật liệu và chọn đề tài “Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CP DAP – VINACHEM” làm khóa luận tốt nghiệp cho mình, cùng với sự hướng dẫn tận tình của Thạc sỹ Nguyễn Văn Thụ cùng các cô chú, anh chị trong phòng kế toán của công ty đã giúp em có thêm nhiều kiến thức để hoàn thành bàiKhóa luận tốt nghiệp này. Nhưng do kiến thức còn nhiều hạn chế, em rất mong nhận được sự đóng góp và giúp đỡ của cô giáo để em có thể hoàn thành tốt nhất bài báo cáo của mình. Ngoài phần mở đầu, kết luận, khóa luận tốt nghiệp của em gồm 3 chương: Chƣơng 1: Những vấn đề cơ bản về công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất Chƣơng 2: Thực trạng công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CP DAP-VINACHEM Chƣơng 3: Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thành công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty CP DAP-VINACHEM Do thời gian và trình độ có hạn nên đề tài không tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của thầy cô và các bạn. Em xin chân thành cảm ơn! HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 16 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT 1.1.Những vấn đề chung về công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất 1.1.1. Sự cần thiết phải tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp Nguyên vật liệu là một đối tượng lao động đã được thể hiện dưới dạng vật hóa. Nguyên vật liệu chiếm một vị trí hết sức quan trọng bởi nó không chỉ là đối tượng lao động mà còn là một trong ba yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất và là cơ sở vật chất cấu thành nên thực thể sản xuất. Nguyên vật liệu là vấn đề quan tâm hàng đầu đối với mỗi doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, nó chiếm phần lớn chi phí đầu vào, ảnh hưởng đến lợi nhuận, kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy nguyên vật liệu phải được quan tâm đúng mức và sử dụng có hiệu quả. Nguyên vật liệu được mua từ nhiều nguồn khác nhau, mỗi loại nguyên vật liệu lại có những vai trò, công dụng khác nhau đối với từng sản phẩm, nên việc hạch toán nguyên vật liệu là vấn đề cần được ưu tiên trong doanh nghiệp. Hạch toán nguyên vật liệu từ chi tiết đến tổng hợp, từ khâu thu mua, bảo quản đến khâu tiêu thụ là rất cần thiết. Nếu thực hiện tốt hạch toán này sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao được hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đảm bảo cho doanh nghiệp đứng vững trong nền kinh tế thị trường hiện nay. 1.1.2. Khái niệm, đặc điểm nguyên vật liệu  Khái niệm Một trong những điều kiện thiết yếu để tiến hành sản xuất là phải có đối tượng lao động.Nguyên vật liệu là một đối tượng lao động đã được thể hiện dưới dạng vật hóa như sắt, thép... trong doanh nghiệp cơ khí chế tạo, bông trong doanh nghiệp dệt...dưới sự tác động của con người.Trong các DN, NVL được sử dụng phục vụ cho việc sản xuất, chế tạo sản phẩm hoặc thực hiện dịch vụ hay sử dụng cho bán hàng, cho quản lý DN.  Đặc điểm của nguyên vật liệu Khi tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh, NVL mang những đặc điểm rất riêng so với những yếu tố đầu vào khác như: - Về mặt hiện vật: Trong quá trình sản xuất tạo ra sản phẩm, nguyên vật liệu chỉ tham gia vào một chu kỳ sản xuất kinh doanh và khi tham gia vào quá trình sản xuất nguyên vật liệu được tiêu dùng toàn bộ. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 17 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Về mặt giá trị: Giá trị của nguyên vật liệu chuyển dịch toàn bộ một lần vào giá trị sản phẩm mới được tạo ra. 1.1.3. Vai trò của nguyên vật liệu Từ đặc điểm cơ bản của nguyên vật liệu, ta có thể thấy nguyên vật liệu được xếp vào tài sản lưu động, giá trị nguyên vật liệu thuộc vốn lưu động. Nguyên vật liệu có nhiều loại, thứ khác nhau, bảo quản phức tạp. Nguyên vật liệu thường được nhập xuất hàng ngày. Nguyên vật liệu là một trong những yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất kinh doanh, tham gia thường xuyên vào quá trình sản xuất sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm được sản xuất. Thông thường trong các doanh nghiệp sản xuất nguyên vật liệu thường chiếm một tỷ trọng rất lớn trong chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm, nên việc tiết kiệm nguyên vật liệu và sử dụng đúng mục đích, đúng kế hoạch có ý nghĩa quan trọng trong việc hạ giá thành sản phẩm và thực hiện tốt kết quả sản xuất kinh doanh. Xuất phát từ vai trò quan trọng của nguyên vật liệu đòi hỏi các doanh nghiệp phải quản lý chặt chẽ nguyên vật liệu ở tất cả các khâu thu mua, bảo quản, dự trữ, sử dụng. Trong một chừng mực nào đó, giảm mức tiêu hao nguyên vật liệu là cơ sở để tăng thêm sản phẩm mới cho xã hội, tiết kiệm được nguồn tài nguyên vốn không phải vô tận. 1.1.4.Phân loại, đánh giá nguyên vật liệu 1.1.4.1. Phân loại  Căn cứ vào vai trò và tác dụng của nguyên vật liệu trong sản xuất, nguyên vật liệu được chia làm những loại sau: - Nguyên vật liệu chính:Là những loại nguyên liệu và vật liệu khi tham gia vào quá trình sản xuất thì cấu thành thực thể vật chất, thực thể chính của sản phẩm. - Vật liệu phụ Là những vật liệu chỉ có tác dụng phụ trợ trong sản xuất, được sử dụng kết hợp với vật liệu chính để làm thay đổi màu sắc, hình dáng, mùi vị hoặc dùng để bảo quản, phục vụ hoạt động của người lao động . - Nhiên liệu: Là những thứ có tác dụng cung cấp nhiệt lượng trong quá trình sản xuất kinh doanh, phục vụ cho công nghệ sản xuất, phương tiện vận tải, công tác quản lý. Nhiên liệu có thể tồn tạiở thể lỏng, thể rắn hay thể khí như than, củi, xăng, dầu, hơi đốt, khí đốt,... - Phụ tùng thay thế: Là những vật tư dùng để thay thế, sửa chữa máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải, công cụ, dụng cụ. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 18 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Vật liệu và thiết bị xây dựng cơ bản: Là những vật tư được sử dụng cho công việc xây dựng cơ bản. Đối với thiết bị xây dựng cơ bản bao gồm cả thiết bị cần lắp và thiết bị không cần lắp, công cụ khí cụ và vật kết cấu dùng để lắp đặt cho công trình xây dựng cơ bản. - Vật liệu khác: Là các loại vật liệu không được xếp vào các loại trên. Các loại vật liệu này do quá trình sản xuất loại ra như các loại phế liệu, nguyên vật liệu thu hồi do thanh lý tài sản cố định.  Căn cứ vào nguồn gốc nguyên vật liệu được chia thành - Nguyên vật liệu mua ngoài - Nguyên vật liệu tự chế biến, gia công - Nguyên vật liệu từ các nguồn khác: biếu tặng, liên doanh, cấp phát...  Căn cứ vào mục đích và nơi sử dụng nguyên vật liệu được chia thành - Nguyên liệu, vật liệu trực tiếp dùng cho sản xuất kinh doanh - Nguyên liệu, vật liệu dùng cho công tác quản lý - Nguyên liệu, vật liệu dùng cho các mục đích khác 1.1.4.2. Tính giá nguyên vật liệu Tính giá nguyên vật liệu là việc xác định giá trị của nguyên vật liệu ở những thời điểm nhất định và theo những nguyên tắc nhất định. Theo chuẩn mực kế toán 02-Hàng tồn kho thì vật liệu phải tuân thủ theo các nguyên tắc sau: - Nguyên tắc giá gốc:Giá gốc hay được gọi là trị giá vốn thực tế của vật liệu là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệp đã bỏ ra để có được những vật liệu đó ở địa điểm và trạng thái hiện tại. Trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc thì được tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được. - Nguyên tắc thận trọng: Vật liệu được đánh giá theo giá gốc, từng trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc thì tính theo giá trị thuần có thể được thực hiện. Giá trị thuần có thể thực hiện được là giá bán ước tính của hàng tồn kho trong kỳ sản xuất, kinh doanh trừ đi chi phí ước tính để hoàn thành sản phẩm và chi phí ước tính cần thiết cho việc tiêu thụ chúng. - Nguyên tắc nhất quán: Các phương pháp kế toán áp dụng trong đánh giá vật liệu phải đảm bảo tính nhất quán. Tức là kế toán đã chọn phương pháp nào thì phải áp dụng phương pháp đó nhất quán trong suốt niên độ kế toán . Doanh nghiệp có thể thay đổi phương pháp đã chọn, nhưng phải đảm bảo phương pháp thay thế cho phép trình bày thông tin kế toán một cách trung thực và hợp lý hơn, đồng thời phải giải thích được ảnh hưởng của sự thay đổi đó. HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 19 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Sự hình thành trị giá vốn thực tế của vật liệu được phân biệt ở các thời điểm khác nhau trong quá trình sản xuất kinh doanh. + Thời điểm mua xác định trị giá vốn thực tế hàng mua. + Thời điểm nhập kho xác định trị giá vốn thực tế hàng nhập. + Thời điểm xuất kho xác định trị giá vốn thực tế hàng xuất. + Thời điểm tiêu thụ xác định trị giá vốn thực tế hàng tiêu thụ. Vật liệu trong các doanh nghiệp có thể được đánh giá theo trị giá gốc ( hay còn gọi là giá vốn thực tế ) và giá hách toán. a)Tính giá nguyên vật liệu theo giá thực tế  Đánh giá giá trị của NVL nhập kho  Đối với nguyên vật liệu nhập kho do mua ngoài: Giá thực tế NVL mua ngoài nhập kho Giá mua = ghi trên hóa đơn Các loại + thuế không hoàn lại + Chi phí liên quan trực tiếp - Các khoản chiết khấu, giảm giá (nếu có) Trong đó: - Giá mua ghi trên hóa đơn: + Trường hợp doanh nghiệp mua nguyên liệu, vật liệu dùng vào sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ thì giá trị của nguyên liệu, vật liệu mua vào được phản ánh theo giá mua chưa có thuế GTGT. + Trường hợp doanh nghiệp mua nguyên liệu, vật liệu dùng vào sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT tính theo phương pháp trực tiếp hoặc không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT, hoặc dùng cho hoạt động sự nghiệp, phúc lợi, dự án thì giá trị của nguyên liệu, vật liệu mua vào được phản ánh theo tổng giá thanh toán bao gồm cả thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ (nếu có). + Đối với nguyên liệu, vật liệu mua bằng ngoại tệ thì phải được quy đổi ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch thực tế hoặc tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ. - Các loại thuế không hoàn lại như: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt... HỌ VÀ TÊN: TRẦN THỊ VÂN ANH LỚP : QT1505K Page 20