Tài liệu Hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất tại công ty cơ khí ô tô 3-2

Lêi nãi ®Çu Trong c¬ chÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lu«n ®øng tríc nh÷ng thö th¸ch kh¾c nghiÖt cña quy luËt thÞ trêng. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, doanh nghiÖp lu«n ph¶i tÝnh to¸n ®Ó tù trang tr¶i mäi chi phÝ vµ t¹o ra lîi nhuËn. §ång thêi tiÕt kiÖm triÖt ®Ó ë tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.Víi yªu cÇu ®ã, doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ toµn bé chi phÝ ®· bá ra vµ kÕt qu¶ thu ®îc. §i liÒn ®ã cã thÓ lµ mét khèi lîng s¶n phÈm hµng ho¸, mét tµi s¶n hay mét khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh, qua ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng trong c«ng t¸c h¹ch to¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Qua c«ng t¸c h¹ch to¸n chÝ phÝ s¶n xuÊt kÕt hîp cïng víi nh÷ng tµi liÖu,phÝ tæn s¶n xuÊt vµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,viÖc thùc hiÖn lao ®éng, thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh theo tõng lo¹i vµ toµn bé s¶n phÈm trong tõng thêi kú s¶n xuÊt mµ tõ ®ã doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c kho¶n chÝ phÝ trong gi¸ thµnh. V× vËy, kÕ to¸n chÝ phÝ s¶n xuÊt ®· gióp cho nhµ qu¶n lý trong viÖc ®a ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý vµ t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. NhËn thøc ®óng vai trß cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty C¬ KhÝ ¤ T« 3-2, em ®· m¹nh d¹n ®i s©u nghiªn cøu vÊn ®Ò: "Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty C¬ khÝ « t« 3-2". Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, néi dung luËn v¨n gåm: PhÇn I : Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. PhÇn II : T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty C¬ khÝ « t« 3-2. PhÇn III : Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty C¬ khÝ « « 3-2. Do tr×nh ®é nhËn thøc vµ thêi gian tiÕp cËn thùc tÕ cßn h¹n chÕ, luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n. §Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa KÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o cïng sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c¸n bé trong phßng KÕ to¸n c«ng ty C¬ khÝ « t« 3-2. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! PhÇn I Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp I. Chi phÝ s¶n xuÊt. 1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh lµ mét qu¸ tr×nh kÕt hîp 3 yÕu tè c¬ b¶n: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c yÕu tè nµy tiªu hao theo c¸c c¸ch kh¸c nhau, tõ ®ã h×nh thµnh nªn c¸c lo¹i chi phÝ t¬ng øng. Nh vËy chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh( th¸ng, quý, n¨m ). B¶n chÊt cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ sù chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµo ®èi tîng tÝnh gi¸. Néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chi ra ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm hoµn thµnh, s¶n phÈm dë, s¶n phÈm háng, c¸c kho¶n chi ra cha ®îc tÝnh vµo gi¸, vµo gi¸ thµnh trong kú, chØ ®îc tÝnh lµ chi phÝ cña kú h¹ch to¸n nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú mµ kh«ng ph¶i mäi kho¶n chi ra trong kú h¹ch to¸n. Cã nh÷ng kho¶n chi ra ë kú nµy nhng ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña kú sau vµ cã nh÷ng kho¶n tÝnh vµo chi phÝ kú nµy nhng thùc tÕ cha chi. 2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Tuú theo yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, chi phÝ s¶n xó©t ®îc ph©n lo¹i nh sau a. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo tÝnh chÊt kinh tÕ . Dùa vµo sù gièng nhau vÒ tÝnh chÊt kinh tÕ ban ®Çu cña chi phÝ chi ra trong s¶n xuÊt ®Ó s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt thµnh c¸c yÕu tè mµ kh«ng cÇn biÕt c¸c chi phÝ ®ã ph¸t sinh ë ®©u, dïng vµo viÖc g× trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ n¬i g¸nh chÞu chi phÝ. V× vËy cßn ®îc gäi lµ ph©n lo¹i theo yÕu tè: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu,...mµ doanh nghiÖp ®· dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú. - Chi phÝ nh©n c«ng: Gåm toµn bé sè tiÒn c«ng ph¶i tr¶, tiÒn trÝch c¸c lo¹i BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n vµ nh©n viªn qu¶n lý. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp chi tr¶ cho c¸c nhµ cung cÊp vÒ dÞch vô mua ngoµi nh: tiÒn ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i, fax... phôc vô cho s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Gåm toµn bé chi phÝ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngoµi c¸c yÕu tè ®· kÓ trªn nh: chi phÝ tiÕp kh¸ch, qu¶ng c¸o... b. ph©n lo¹i theo quan hÖ chi phÝ víi lîng c«ng viÖc vµ s¶n phÈm hoµn thµnh. Theo c¸ch nµy chi phÝ ®îc chia thµnh 2 lo¹i: - BiÕn phÝ: Lµ nh÷ng thay ®æi theo møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n lîng nh: chi phÝ vËt liÖu, tiÒn l¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt. - §Þnh phÝ: Lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng phô thuéc t¬ng ®èi vµo møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n lîng nh: chi phÝ nhµ xëng chi phÝ qu¶n lý... c. Ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc gi¸ thµnh . Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm gåm 3 kho¶n môc chi phÝ sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Ngoµi ra khi tÝnh chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm toµn bé th× chØ tiªu gi¸ thµnh cßn bao gåm kho¶n môc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. d. Ph©n lo¹i chi phÝ theo c¸ch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh chi phÝ s¶n phÈm vµ chi phÝ thêi kú. Chi phÝ s¶n phÈm lµ nh÷ng chi phÝ g¾n lתn víi c¸c s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra hoÆc ®îc mua, cßn chi phÝ thêi kú lµ nh÷ng chi phÝ lµm gi¶m lîi tøc trong mét thêi kú nµo ®ã, nã ®îc xem lµ c¸c phÝ tæn cÇn ®îc khÊu trõ tõ lîi tøc cña thêi kú mµ chóng ph¸t sinh. II. Néi dung tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. 1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ nh»m ®¸p øng yªu cÇu kتm so¸t chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ph¹m vi ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ: - N¬i ph¸t sinh chi phÝ : Ph©n xëng, bé phËn, tæ ®éi s¶n xuÊt, tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ hoÆc toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, bé phËn chøc n¨ng . - N¬i g¸nh chÞu chi phÝ: S¶n phÈm, c«ng viÖc hoÆc lao vô do doanh nghiÖp ®ang s¶n xuÊt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, ®¬n ®Æt hµng. Khi x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i dùa vµo : - §Æc ®Øªm vµ c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . - §Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. - Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm . - §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm . - Yªu cÇu kiÓm tra, kiÓm so¸t chi phÝ . - Kh¶ n¨ng, tr×nh ®é qu¶n lý nãi chung vµ h¹ch to¸n nãi riªng. 2. HÖ thèng chøng tõ ban ®Çu vµ sæ kÕ to¸n sö dông. *Chøng tõ ban ®Çu Tuú theo viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp kÕ to¸n trëng tæ chøc viÖc lËp chøng tõ h¹ch to¸n ban ®Çu cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ . -§èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ c¸c "PhiÕu xuÊt kho - PhiÕu nhËp kho" -§èi víi chi phÝ nh©n c«ng lµ c¸c "B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng, b¶ng chÊm c«ng, b¶ng tÝnh l¬ng ph¶i tr¶." -§èi víi chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ c¸c "B¶ng ph©n bæ vµ trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh." *Sæ kÕ to¸n sö dông Tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ¸p dông c¸c nghÞªp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc ph¶n ¸nh trªn sæ kÕ to¸n phï hîp. - NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n "nhËt ký chøng tõ" th× c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c b¶ng ph©n bæ, b¶ng kª sè 4, nhËt ký chøng tõ sè 7, sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154, hoÆc 631. Sè liÖu chi tiÕt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt . - NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n "NhËt ký chung" th× c¸c nghÞªp vô liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ nhËt ký chung sau ®ã vµo sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154. -NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n "Chøng tõ ghi sæ" th× c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc ph¶n ¸nh vµo sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154 vµ c¸c sæ chi tݪt chi phÝ s¶n xuÊt . - NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n "NhËt ký sæ c¸i" th× c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ c¸i 3. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt. Cã 2 ph¬ng ph¸p ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt : -Ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp: Lµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt nh: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp , chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp . - Ph¬ng ph¸p tËp hîp gi¸n tiÕp: §îc ¸p dông khi cã lo¹i chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng. Trêng hîp nµy ph¶i lùa chän tiªu chuÈn hîp lý ®Ó tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng liªn quan theo c«ng thøc: Trong ®ã : Ci = ∑c ∑ 4. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt a. TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, nöa thµnh phÈm mua ngoµi dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. §èi víi nguyªn vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt (ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt, lo¹i s¶n phÈm, lao vô...) th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi tîng ®ã.Trêng hîp nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng th× ph¶i ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan. Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ chi phÝ ®Þnh møc, chi phÝ kÕ ho¹ch, khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt. Khi ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng ph¶n ¸nh trªn TK 621 ®îc ghi theo c¸c chøng tõ xuÊt nguyªn vËt liÖu. Trong khi ®ã, kh¸c víi trêng hîp trªn, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú chØ cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh vµo cuèi kú h¹ch to¸n, t¹i thêi ®iÓm tiÕn hµnh kiÓm kª ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tån kho vµ hµng mua ®ang ®i ®êng. Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp xuÊt dïng ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: Gi¸ trÞ NVL xuÊt = Gi¸ trÞ NVL + Gi¸ trÞ NVL mua - Gi¸ trÞ NVL dïng trong kú tån ®Çu kú vµo trong kú tån cuèi kú * Tµi kho¶n sö dông: TK 621 "Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp" * KÕt cÊu tµi kho¶n: Bªn nî: gi¸ trÞ thùc tÕ cña NVL trùc tiÕp xuÊt dïng ®Ó s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Bªn cã: - gi¸ trÞ NVL dïng kh«ng hÕt. - trÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi. - kÕt chuyÓn chi phÝ NVL thùc tÕ ®· sö dông vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ. TK 621 kh«ng cã sè d cuèi kú. *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn (s¬ ®å 01). S¬ ®å 01: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (theo ph¬ng ph¸p KKTX) TK 151, 152 TK 621 NVL xuÊt dïng TT chÕ t¹o SP TK 154 Cuèi kú k/c CPNVLTT TiÕn hµnh lao vô, dÞch vô TK 111, 112, 331 TK 152 NVL mua vÒ kh«ng nhËp kho dïng ngay cho s¶n xuÊt NVL dïng kh«ng hÕt nhËp kho hay chuyÓn sang kú sau TK133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã) NVL dïng cho s¶n xuÊt kh«ng qua kho (®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp) *H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn (s¬ ®å 02). S¬ ®å 02: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (theo ph¬ng ph¸p KK§K) TK 111, 112, 331, 311 TK 611 TK621 TK631 Gi¸ trÞ NVL t¨ng trong kú Gi¸ trÞ NVL, dïng chÕ TK 133 K/C CPNVL TT t¹o SP thùc hiÖn DV TK 151, 152 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã) Gi¸ trÞ NVL tån cuèi kú NVL dïng cho s¶n xuÊt kh«ng qua kho(®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp Gi¸ trÞ NVL tån ®Çu kú b. TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ c¸c kho¶n tiÒn ph¶i tr¶, ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô bao gåm tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô,c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l¬ng. Ngoµi ra, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp cho c¸c quü BHXH, BHYT, KPC§ do chñ së h÷u lao ®éng chÞu vµ tÝnh chi phÝ theo tØ lÖ nhÊt ®Þnh. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp thêng ®îc tÝnh trùc tiÕp cho ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Trong trêng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kh¸c nhau th× cÇn tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¬ng tù nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. *Tµi kho¶n sö dông: TK 622 "Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp". * KÕt cÊu tµi kho¶n: - Bªn nî: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - Bªn cã: KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ. - TK 622 kh«ng cã sè d cuèi kú. *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (s¬ ®å 03). S¬ ®å 03: H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 334 L¬ng phô cÊp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt TK 622 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (theo ph¬ng ph¸p KKTX) TK 154 TK 335 TK 631 TrÝch tríc tiÒn nghØ phÐp KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp (theo ph¬ng ph¸p KK§K) TK 111 Chi phÝ nh©n c«ng thuª ngoµi TK 338 Kho¶n trÝch theo l¬ng cña c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt c. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ c¸c chi phÝ qu¶n lý vµ phôc vô s¶n xuÊt ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n xëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt bao gåm:chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ dông cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.(xem s¬ ®å 04) Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tËp hîp theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. V× CPSXC liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm nªn khi tiÕn hµnh tËp hîp vµ h¹ch to¸n chi phÝ nµy ta ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng ®èi tîng theo c¸c tiªu thøc thÝch hîp. Trong thùc tÕ, ngêi ta thêng ¸p dông c¸c tiªu thøc ph©n bæ nh: ph©n bæ theo ®Þnh møc, theo giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, theo tiÒn l¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt. *Tµi kho¶n sö dông: TK 627 "Chi phÝ s¶n xuÊt chung". * KÕt cÊu tµi kho¶n: - Bªn nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung trong kú. - Bªn cã: KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ. - TK 627 kh«ng cã sè d cuèi kú. S¬ ®å 04: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 334,338 TK 627 Chi phÝ nh©n viªn TK 111,112,152 C¸c kho¶n gi¶m trõCPSXC TK 152, 153, 611 TK 514 Chi phÝ vËt liÖu, dông cô TK 214 KHÊu hao TSC§, MMTB trong c¸c PX, tæ, ®éi TK 335 Cp tr¶ tríc , ph¶i tr¶ tÝnh vµo CPSXC TK 111, 112, 331 CP dÞch vô mua ngoµi, TK 631 CP kh¸c b»ng tiÒn. KÕt chuyÓn CPSXC TK 133 ThuÕ GTGT theo (Theo ph¬ng ph¸p KK§K) ph¬ng ph¸p khÊu trõ. T¹i ®¬n vÞ thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. d. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt Cuèi kú, ®Ó phôc vô c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô hoµn thµnh, kÕ to¸n tæng hîp c¸c chi phÝ ®· tËp hîp ë trªn vµo bªn Nî TK154 "chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang" (theo ph¬ng ph¸p KKTX) hoÆc bªn Nî TK 631 "gi¸ thµnh s¶n xuÊt" (theo ph¬ng ph¸p KK§K). *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang (s¬ ®å 05). - Tµi kho¶n sö dông: TK 154 "Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang". - KÕt cÊu tµi kho¶n: Bªn nî: . KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. . KÕt chuyÓn trÞ gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú (theo ph¬ng ph¸p KK§K). Bªn cã: . Ghi gi¶m gi¸ thµnh. . Gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt, lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh. . KÕt chuyÓn trÞ gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú (theo ph¬ng ph¸p KK§K). S¬ ®å 05: Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt (Theo ph¬ng ph¸p KKTX) TK 621 KÕt chuyÓn CPNVL TT TK 154 TK 632, 157 S¶n phÈm hoµn thµnh tiªu thô vµ göi b¸n kh«ng qua kho TK 622 TK 155 KÕt chuyÓn CPNC TT Thµnh phÈm nhËp kho TK 627 TK 138, 821 KÕt chuyÓn CPSXC S¶n phÈm háng trong s¶n xuÊt TK 152 PhÕ liÖu thu håi *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú (s¬ ®å 06). - Tµi kho¶n sö dông: TK 631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt". - KÕt cÊu tµi kho¶n: Bªn Nî: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú. KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Bªn Cã: TrÞ gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú. Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú. S¬ ®å 06: Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt (Theo ph¬ng ph¸p KK§K) TK 621 TK 631 KÕt chuyÓn CPNVL TT TK 632 Tæng GTSX cña sp hoµn thµnh nhËp kho hoÆc b¸n trùc tiÕp TK 622 TK 138, 821, 611 KÕt chuyÓn CPNC TT PhÕ liÖu thu håi do SP háng TK 627 KÕt chuyÓn CPSXC TK 154 KÕt chuyÓn gi¸ trÞ SP DDCK KÕt chuyÓn gi¸ trÞ SP dë dang ®Çu kú Sù kh¸c nhau c¬ b¶n vµ c¨n cø ®Ó ph©n biÖt h×nh thøc kÕ to¸n chÝnh lµ sè lîng, kÕt cÊu tõng lo¹i sè vµ ph¬ng ph¸p ghi sæ. Mçi mét h×nh thøc kÕ to¸n ®Òu cã nh÷ng u ®iÓm vµ b«c lé nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ. V× vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i c¨n cø quy m« ®Æc ®iÓm kinh doanh, yªu cÇu qu¶n lý, n¨ng lùc c¸n bé ®Ó c©n nh¾c, lùa chän mét h×nh thøc phï hîp. S¬ ®å 07: h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (Theo h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i) Sæ quü Chøng tõ gèc Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154, 631 Sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt LËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt LËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n C¸c b¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh S¬ ®å 08: s¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (Theo h×nh thøc nhËt ký chung) Sæ quü Chøng tõ gèc Sè (thÎ) chi tiÕt NhËt ký chung B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154, 631 B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Ghi chó : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi kú : §èi chiÕu, kiÓm tra C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh S¬ ®å 09: H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ( Theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ) Sæ quü Chøng tõ gèc Sè ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Chøng tõ sæ gèc Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154, 631 LËp b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n Ghi chó :Ghi hµng ngµy :Ghi cuèi kú :§èi chiÕu, kiÓm tra C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh Sè (thÎ) chi tiÕt LËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt S¬ ®å 10: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (Theo h×nh thøc nhËt ký chøng tõ) NKCT sè 1,2,5,6 Chøng tõ gèc B¶ng kª sè 3 B¶ng kª sè 4 B¶ng ph©n bæ 1,2,3,4 B¶ng kª sè 5 B¶ng kª sè 6 B¶ng kª sè 7 NKCT sè 7 Sæ c¸i TK 621, 622 627, 154, 631 PhÇn II T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ t¹i c«ng ty c¬ khÝ « t« 3-2 I. §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty c¬ khÝ « t« 3-2 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. C«ng ty c¬ khÝ « t« 3-2, tªn giao dÞch quèc tÕ: Motor Factory 3-2 (tríc ®©y lµ nhµ m¸y « t« 3-2), ®îc thµnh lËp ngµy 09/03/1964 theo quyÕt ®Þnh sè 85/Q§ ngµy 09/03/1964 cña Bé Giao th«ng vËn t¶i do ®ång chÝ Phan Träng TuÖ ký. Nhµ m¸y « t« 3-2 tríc ®©y chÞu sù qu¶n lý cña Côc c¬ khÝ -Bé Giao th«ng nay lµ Liªn hÞªp c¸c xÝ nghiÖp c¬ khÝ giao th«ng vËn t¶i- Bé th«ng vËn t¶i. C«ng ty c¬ khÝ « t« 3-2 lµ doanh nghiÖp nhµ níc cã ®Çy ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n, cã con dÊu riªng, h¹ch to¸n ®éc lËp. C«ng ty c¬ khÝ « t« 3-2 cã trô së ®Æt t¹i sè 18 ®êng Gi¶i Phãng, quËn §èng ®a, Hµ néi. Khi thµnh lËp, c«ng ty ho¹t ®éng theo ®iÒu lÖ xÝ nghÞªp quèc doanh. NhiÖm vô chÝnh: -Söa ch÷a, ®ãng míi, l¾p r¾p xe « t«. -S¶n xuÊt c¬khÝ (gia c«ng) xe m¸y. §Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc giao, tõ khi thµnh lËp ®Õn nay, c«ng ty ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh c«ng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh ®ång thêi còng ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n khã kh¨n vµ cã nhiÒu thay ®æi cho phï hîp víi biÕn ®éng cña thÞ trêng. Díi ®©y lµ mét sè chØ tiªu tæng hîp t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty c¬ khÝ « t« 3-2 §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång tt 1 2 3 4 5 ChØ tiªu Vèn kinh doanh Doanh thu tiªu thô Lîi nhuËn b×nh qu©n Nép ng©n s¸ch Thu nhËp b×nh qu©n/ngêi 2000 3.154 11.500 52 308 1.100 2001 5.554 34.000 410 1.124 1.200 2002 5.554 65.000 1.500 2.500 1,3 2. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý vµ s¶n xuÊt kinh doanh a. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý. *Ban gi¸m ®èc: - Gi¸m ®èc: Lµ ngêi ®øng ®Çu c«ng ty, ®îc nhµ níc bæ nhiÖm vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng tríc ph¸p luËt, tríc tËp thÓ c¸n bé CNVC vÒ tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. Gi¸m ®èc cã quyÒn quyÕt ®Þnh viÖc ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®êi sèng cña doanh nghiÖp. - Phã gi¸m ®èc kü thuËt: Cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc vµ chØ huy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ngµy, tõ kh©u chuÈn bÞ s¶n xuÊt ®Õn bè trÝ, ®iÒu khiÓn lao ®éng tæ chøc cÊp ph¸t vËt t. - Phã gi¸m ®èc kinh doanh: Cã tr¸ch nhiÖm ®èi ngo¹i, hîp t¸c s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. * Phßng nh©n chÝnh: Lµm c«ng t¸c hµnh chÝnh, tæ chøc c¸n bé, c©n ®èi lao ®éng phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, tham mu vÒ thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch x· héi ®èi víi c«ng nh©n viªn, x©y dùng vµ ban hµnh kÞp thêi c¸c quy chÕ trªn mäi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp phï hîp víi tõng thêi kú vµ víi chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ níc. * Phßng s¶n xuÊt kinh doanh: Lµm tham mu vÒ x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh hµng n¨m, duyÖt kÕ ho¹ch víi cÊp trªn, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn th¾ng lîi. Tham mu vÒ híng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, chuyÓn híng phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng vÒ c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm, mua s¾m vËt t phô tïng phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh, ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ, qu¶n lý kho vËt t phô tïng, kho b¸n thµnh phÈm sö dông vµo khai th¸c. * Phßng kÕ to¸n: Qu¶n lý c¸c mÆt c«ng t¸c tµi chÝnh, sö dông nguån vèn vµ khai th¸c kh¶ n¨ng vèn cña doanh nghiÖp, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô trÝch nép ®èi nhµ níc. * Phßng kü thuËt- KCS: