BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
PHẠM HẢI LONG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2001
1
____________________________________________________________________________
MÔÛ ÑAÀU
I-SÖÏ CAÀN THIEÁT NGHIEÂN CÖÙU ÑEÀ TAØI :
-Toång coâng ty thöông maïi Saøi Goøn laø moät doanh nghieäp nhaø nöôùc theo moâ
hình TCTY 90 ñöôïc hình thaønh trong quaù trình saép xeáp vaø ñoài môùi quaûn lyù DN
nhaø nöôùc, nhaèm taùch chöùc naêng quaûn lyù kinh doanh ra khoûi quaûn lyù haønh
chính , hình thaønh toå chöùc kinh doanh qui moâ lôùn ñuû söùc thöïc hieän lieân
doanh, lieân keát, naâng cao naêng löïc caïnh tranh vaø hieäu quaû kinh doanh , goùp
phaàn thöïc hieän vai troø ñieàu tieát kinh teá cuûa nhaø nöôùc
-Cô sôû phaùp ly ùcuûa moâ hình toå chöùc quaûn lyù cuûa TCTY nhaø nöôùc laø luaät
DNNN, Nghò ñònh 39-CP,Nghò ñònh 59-CP,Quyeát ñònh 90/TT vaø nhieàu vaên baûn
phaùp qui coù lieân quan khaùc
-Nhìn chung,TCTY ñaõ baét ñaàu phaùt huy caùc maët trong hoaït ñoäng saûn xuaát
kinh doanh :ñaáu thaàu, hoã trôï doanh nghieäp, baûo laõnh tín duïng, thay ñoåi thieát
bò vaø coâng ngheä môùi, toå chöùc caùc loaïi dòch vuï ..nhöng coøn nhieàu vaán ñeà
caàn nghieân cöùu veà cô caáu toå chöùc. Caàn xaùc ñònh ñöôïc vai troø cuûa TCTY ñeå
phaùt huy tieàm naêng saün coù vaø ñaùp öùng nhieäm vuïï TCTY trong giai ñoaïn hieän
nay vaø laâu daøi
-TCTY-TMSG hieän nay coù theå hieåu laø giai ñoaïn ñaàu cuûa taäp ñoaøn kinh teá nhaø
nöôùc sô khai qui moâ nhoû, con ñöôøng phaùt trieån töøng böôùc cuûng coá ñeå trôû
thaønh taäp ñoaøn kinh teá maïnh, qui moâ lôùn, hoaït ñoäng phaïm vi roäng, ñuû söùc
caïnh tranh vaø coù hieäu quaû ñeå saün saøng hoäi nhaäp. Toaøn TCTY laø moät theå
thoáng nhaát chuyeân moân hoùa, coù ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù ngang taàm caùc
coâng ty ña quoác gia (MNCs)
II-MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU :
Töø tình hình treân, muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø :
-Töø thöïc traïng cuûa TCTY-TMSG veà cô caáu toå chöùc quaûn lyù , tình hình hoaït
ñoäng, phaân tích caùc nguyeân nhaân aûnh höôûng tôùi hoaït ñoäng cuûa TCTY-TMSG
töø ñoù ñeà xuaát hoaøn thieän cô caáu toå chöùcù quaûn lyù ñeå töøng böôùc xaây döïng
TCTY-TMSG thaønh caùc taäp ñoaøn kinh teá
III-PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU :
Ñeà taøi naøy chæ taäp trung nghieân cöùu cô caáu toå chöùc quaûn lyùù qua tình hình toå
chöùc saûn xuaát kinh doanh cuûa TCTY-TMSG vaø caùc DNTV. Khoâng ñi saâu vaøo
noäi dung quaûn lyù vaø caùc chöùc naêng quaûn lyù cuûa TCTY. Ñeà xuaát cô caáu toå
chöùc quaûn lyù töông lai mang tính chaát chuû quan cuûa ngöôøi vieátû ñeå laøm taøi
lieäu nghieân cöùu phaùt trieån TCTY trong giai ñoaïn tôùi.Chuùng toâi hoaøn toaøn
khoâng coù tham voïng ñoåi môùi cô caáu toå chöùc quaûn lyù cuûa TCTY
2
____________________________________________________________________________
IV-NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU :
Ñöa ra moät soá moâ hình veà cô caáu toå chöùc quaûn lyù TCTY hieân nay ñeå laøm cô
sôû ñeà xuaát moät vaøi cô caáu nhaèm gôïi môû xu höôùng hình thaønh taäp ñoaøn kinh
teá sau naøy. Trong boái caûnh hieän nay TCTY-TMSG laø loaïi hình DN lôùn coù theå
phaùt trieån theâm qui moâ, vì vaäy caàn coù söï chuaån bò caû veà maët lyù luaän vaø thöïc
tieãn giuùp cho caùc nhaø hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån TCTY ôû taàm cao
hôn.
3
____________________________________________________________________________
CHÖÔNG I :LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ
1.1-CAÙC CÔ CAÁU LIEÂN KEÁT DOANH NGHIEÄP :
Vieäc lieân keát doanh nghieäp thoâng qua vieäc gaén keát nhöõng doanh
nghieäp ñang töï chuû veà maët kinh thaønh toå chöùc kinh teá lôùn hôn maø caùc beân
lieân keát cuøng coù lôïi. Hình thöùc lieân keát raát ña daïng, trong ñoù muïc ñích cao
nhaát cuûa moät doanh nghieäp khi töï nguyeän lieân keát laø taêng cô hoäi ñeå taïo ra
lôïi nhuaän cho muïc tieâu tröôùc maét vaø laâu daøi duø phaûi caân nhaéc khi moät phaàn
töï chuû veà maët kinh teá bò giôùi haïn
* Vieäc lieân keát doanh nghieäp trong sx-kd seõ giuùp cho :
- Naâng cao hieäu quaû kinh teá trong phaïm vi moâi tröôøng lôùn hôn
- Taêng khaû naêng caïnh tranh thoâng qua caûi thieän vò theá ñoái vôùi khaùch haøng,
nhaø cung caáp , caùc toå chöùc khaùc lieân quan ñeán kinh doanh
- Giaûm thieåu ruûi ro trong kinh doanh thoâng qua vieäc choïn nhieàu ñoái taùc kinh
doanh
- Hình thaønh caùc hieäp hoäi kinh teá ñeå baûo veä quyeàn lôïi cuûa doanh nghieäp
trong moâi tröôøng kinh doanh
Coù caùc loaïi hình lieân keát kinh doanh nhö sau :
Lieân keát hôïp taùc theå hieân söï töï nguyeän cuûa caùc doanh nghieäp (DN).Nhöõng
doanh nghieäp naøy vaãn giöõ ñöôïc söï töï chuû veà maët kinh teá
Lieân keát taäp trung theå hieän söï gaén keát veà kinh teá (chòu söï laõnh ñaïo thoáng
nhaát cuûa taäp ñoaøn kinh teá), quyeàn töï chuû veà phaùp luaät cuûa DN ñöôïc baûo
veä
1.1.1-Hình thöùc lieân keát hôïp taùc
-lieân keát lôïi ích : laø moät söï lieân keát theo hôïp ñoàng thöôøng laø giöõa caùc
doanh nghieäp lieân keát ngang. Nhöõng DN tham gia vaãn giöõ laïi söï töï chuû veà
kinh teá.Lieân keát lôïi ích thöôøng xuaát hieän ôû caùc lónh vöïc : quaûng caùo chung,
mua haøng chung, nghieân cöùu thò tröôøng vaø chieán löôïc kinh doanh chung...
-Lieân keát cô hoäi : laø lieân keát cuûa DN lieân keát ngang töï chuû veà maët kinh teá .Noù
ñöôïc thaønh laäp nhaèm tieán haønh moät nhieäm vuï nhaát ñònh coù giôùi haïn roõ raøng
vaø ñöôïc giaûi theå khi nhieäm vuï ñoù keát thuùc. Hai daïng chuû yeáu cuûa lieân keát cô
hoäi laø :lieân keát coâng vieäc vaø con-xooc-xi-um
a, Lieân keát coâng vieäc :Thöôøng nhaèm muïc ñích cuøng giaûi quyeát moät nhieäm vuï
saûn xuaát.Phaàn lôùn xuaát hieän ôû caùc coâng ty xaây döïng döôùi hình thöùc cuøng
nhaän thaàu hôïp ñoàng xaây döïng
b, Con-xooc-xi-um :Töông töï nhö lieân keát coâng vieäc.Chuû yeáu trong lónh vöïc
ngaân haøng. Nhöõng daïng quan troïng cuûa con-xooc-xi-um laø con-xooc-xi-um
phaùt haønh vaø con-xooc-xi-um tín duïng
-Lieân doanh:(Joint Venture): Ñaây laø hình thöùc phaùt trieån maïnh trong nhöõng
naêm gaàn ñaây treân phaïm vi hôïp taùc.Veà cô baûn coù theå hieåu lieân doanh laø hình
thöùc hôïp taùc kinh teá giöõa hai hay nhieàu DN ñoäc laäp ñeå thaønh laäp moät DN töï
chuû veà maët kinh teá vaø phaùp luaät nhaèm muïc ñích thöïc hieän lôïi ích chung cuûa
caùc beân tham gia.Lieân doanh coù theå toàn taïi döôùi hình thöùc caùc loaïi DN.. Noù
4
____________________________________________________________________________
khaùc vôùi taäp ñoaøn ôû choã khoâng chòu söï quaûn lyù thoáng nhaát nhö caùc DN
thaønh vieân trong taäp ñoaøn
-Caùc-ten : laø möùc cao nhaát cuûa lieân keát DN döïa treân cô sôû hôïp taùc kinh teá. ù
Laø moät söï lieân keát theo hôïp ñoàng ngang giöõa caùc DN töï chuû veà maët kinh teá
vaø phaùp luaät. Muïc ñích cuûa chuùng laø thoâng qua hôïp ñoàng ñeå haïn cheá söï
caïnh tranh vaø töø ñoù daønh laáy vò trí chieám lónh thò tröôøng.Coù boán loaïi caùc-ten
chuû yeáu : caùc-ten ñieàu kieän, caùc-ten giaù caû, caùc-ten saûn xuaát vaø caùc-ten
baùn haøng. Tuy nhieân , neáu xeùt veà caáu truùc toå chöùc, caùc-ten veà cô baûn
khoâng thích hôïp vôùi söï caïnh tranh töï do trong cô cheá thò tröôøng
1.1.2-Hình thöùc lieân keát taäp trung :
Nhöõng DN lieân keát taäp trung bò giôùi haïn veà quyeàn töï chuû kinh doanhá so vôùi
nhöõng DN lieân keát hôïp taùc. Aûnh höôûng ñeán nguyeân taéc töï do caïnh tranh, do
ñoù thöôøng chòu söï kieåm tra vaø giaùm saùt cuûa caùc cô quan quaûn lyù
.Lieân keát taäp trung bao goàm caùc daïng sau:
-DN chieám giöõ vò trí quan troïng :
DN chieám giöõ vò trí quan troïng vöaø goùp voán ña soá vöøa coù quyeàn bieåu quyeát
caùc vaán ñeà lieân quan ñeánø DN. DN goùp voán nhieàu nhöng coù theå khoâng coù
quyeàn bieåu quyeát ña soá (do naém nhieàu coå phieáu öu ñaõi khoâng coù quyeàn
bieåu quyeát). Taát caû DN tham gia hình thöùc naøy vaån giöõ laïi quyeàn töï chuû veà
phaùp luaät cuûa mình
-DN phuï thuoäc vaø DN thoáng trò :
Neáu DN ñöôïc goïi laø DN thoáng trò khi noù coù vai troø thoáng trò ñieàu haønh tröïc
tieáp hoaëc giaùn tieáp ñoái vôùi moät DN. ÔÛ ñaây caùc DN tham gia coù theå ñaët döôùi
söï quaûn lyù thoáng nhaát vaø nhö vaäy chuùng laäp thaønh taäp ñoaøn kinh teá, nhöng
khoâng baét buoäc caùc DN phaûi tham gia
-Taäp ñoaøn kinh teá :
Laø hình thöùc lieân keát taäp trung giöõa caùc CTY, caùc DN ñeå tích tuï taäp trung
voán, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc CTY vaø DN thaønh vieân. Söï hình
thaønh caùc taäp ñoaøn kinh teá cuõng laø keát quaû cuûa vieäc hình thaønh caùc CTY
taøi chính, CTY meï vaø caùc CTY con. Taäp ñoaøn kinh teá coù caùc ñaëc ñieåm sau :
-Taäp ñoaøn kinh teá laø moät loaïi hình toå chöùc kinh teá, coù tö caùch phaùp nhaân
nhöng khoâng phaûi gioáng nhö CTY hay Hieäp Hoäi, noù khoâng coù tö caùch phaùp
nhaân kinh doanh gioáng nhö CTYù, noù laø moät hình thöùc toå chöùc lieân keát kinh teá
giöõa caùc DN ñaõ coù saún nhöng cô caáu toå chöùc quaûn lyù taäp trung hôn CTY
vaø coù hieäu quaû hôn hieäp hoäi.
-Muïc tieâu cuûa taäp ñoaøn kinh teá khoâng phaûi laø tröïc tieáp tìm lôïi nhuaän maø
nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc DN thaønh vieân toái ña hoùa lôïi nhuaän.
-Thaønh laäp taäp ñoaøn kinh teá khoâng bò raøng buoäc veà voán vì caùc DN trong taäp
ñoaøn ñaõ coù voán ñeå kinh doanh tröôùc khi vaøo taäp ñoaøn. Taäp ñoaøn kinh teá
khoâng coù qui ñònh soá voán toái thieåu. Cô caáu toå chöùc quaûn lyù cuûa taäp ñoaøn
nheï nhaøng, " meàm maïi " ñöôïc hình thaønh treân cô sôû töï nguyeän cuûa caùc DN,
nhöng ngöôïc laïi caùc thaønh vieân trong taäp ñoaøn kinh teá coù traùch nhieäm lieân
ñôùi voâ haïn.
5
____________________________________________________________________________
-Taäp ñoaøn kinh teá coù theå tham gia vaøo moïi lónh vöïc trong ñôøi soáng -kinh teá,
phaïm vi hoaït ñoäng cuûa taäp ñoaøn kinh teá raát roäng, noù coù theå taäp hôïp caùc
loaïi hình saûn xuaát khoâng phaân bieät caùc hình thöùc sôõ höõu vaø bao haøm taát caû
caùc ngaønh kinh teá
+,Caùc hình thöùc taäp ñoaøn kinh teá :
Taäp ñoaøn kinh teá ñöôïc phaân chia theo nhieàu goùc ñoä khaùc nhau :theo höôùng
môû roäng kinh doanh vaø theo quan heä sôû höõu, theo daïng quaûn lyù hay
phöông tieän lieân keát.ÔÛ ñaây chuùng ta chæ ñeà caäp ñeán nhöõng hình thöùc quan
veà maët toå chöùc quaûn lyù cuûa taäp ñoaøn kinh teá
a,Theo höôùng môû roäng kinh doanh :Phaân chia thaønh taäp ñoaøn lieân keát
ngang vaø taäp ñoaøn lieân keát doïc
-Taäp ñoaøn lieân keát ngang : bao goàm nhöõng DN hoaït ñoäng trong nhöõng
ngaønh gioáng nhau hoaëc gaàn gioáng nhau. Chuùng toàn taïi ôû haàu heát caùc
ngaønh kinh teá
-Taäp ñoaøn lieân keát doïc: Bao goàm nhöõng DN thuoäc caùc ngaønh kinh teá khaùc
nhau , nhöng coù quan heä noái tieáp nhau trong quaù trình kinh doanh. Chuùng
thöôøng xuaát hieän ôû caùc ngaønh coâng nghieäp moû vaø luyeän kim, coâng nghieäp
daàu khí.
Cuoái cuøng coøn coù nhöõng taäp ñoaøn hoãn hôïp, coøn ñöôïc goïi laø taäp ñoaøn taøi
chính hay taäp ñoaøn dò theå. Chuùng bao goàm nhöõng DN thuoäc caùc ngaønh
kinh teá khaùc nhau khoâng coù hoaëc coù raát ít caùc moái quan heä veà maët kinh
doanh. Ñoái vôùi nhöõng taäp ñoaøn naøy khoâng mang ñaëc ñieåm veà phoái hôïp kinh
teá. Ngöôøi ta coøn goïi laø loaïi lieân keát cheùo.
CAÙC LOAÏI LIEÂN KEÁT
LIEÂN KEÁT NGANG
LIEÂN KEÁT DOÏC
LIEÂN KEÁT CHEÙO
B,Theo quan heä sôû höõu : Ngöôøi ta phaân bieät taäp ñoaøn gia ñình, taäp ñoaøn
nhaø nöôùc vaø taäp ñoaøn coå ñoâng. Quan heä veà maët sôû höõu aûnh höôûng tôùi toå
chöùc cuûa taäp ñoaøn.
C,Theo daïng quaûn lyù : Chia ra thaønh taäp ñoaøn quaûn lyù" cöùng" (taäp trung) vaø
taäp ñoaøn quaûn lyù" meàm " (phi taäp trung). Ñaëc ñieåm cuûa taäp ñoaøn naøy laø
giôùi haïn veà toå chöùc quaûn lyù giöõa taäp trung vaø phi taäp trung raát roäng. Nhöõng
taäp ñoaøn quaûn lyù taäp trung thöïc hieän vieäc saép xeáp DN ñeán töøng thaønh vieân
,nhieàu nhieäm vuï ñöôïc taùch ra töø DN thaønh vieân ñöôïc chuyeån giao cho cô
quan quaûn lyù taäp ñoaøn.Ngöïôïc laïi , ôû caùc taäp ñoaøn quaûn lyù phi taäp trung ,
cô quan quaûn lyù taäp ñoaøn chæ giôùi haïn vaøo vaøo nhöõng nhieäm vuï quaûn lyù
quan troïng cuûa vieäc keá hoaïch hoùa toaøn boä vaø xaäy döïng cô cheá quaûn lyù vaø
chuyeån giao cho DN thaønh vieân quyeàn töï do quyeát ñònh
D,Theo phöông tieän lieân keát :
Caùc nhaø kinh teá hoïc phöông Taây coøn phaân bieät taäp ñoaøn tham gia vaø taäp
ñoaøn hôïp ñoàng. Ngaøy nay chæ coøn laïi taäp ñoaøn tham gia, caùc taäp ñoaøn
6
____________________________________________________________________________
naøy taäp hôïp caùc DN thaønh vieân thoâng qua vieäc tham gia taøi chính( thoâng
thöôøng lôùn hôn 50% voán ñieàu leä)
G,Theo moái quan heä giöõa taäp ñoaøn vaø thaønh vieân :
Ngöôøi ta chia ra thaønh taäp ñoaøn thöù baäc vaø taäp ñoaøn bình ñaúng. Nhöõng taäp
ñoaøn xuaát hieän thoâng qua moái quan heä phuï thuoäc ñöôïc goïi laø taäp ñoaøn thöù
baäc. Ngöôïc laïi, nhöõng taäp ñoaøn khoâng toàn taïi nhöõng moái quan heä phuï
thuoäc , nhöng vaãn lieân keát döôùi daïng quaûn lyù thoáng nhaát goïi laø taäp ñoaøn
bình ñaúng.
+,Söï hình thaønh taäp ñoaøn :
Theo kinh nghieäm treân theá giôùi, caùc taäp ñoaøn ñöôïc hình thaønh trong nhöõng
tröôøng hôïp sau :
-Moät DN mua coå phieáu hoaëc goùp voán vaøo moät DN khaùc ñaëc bieät coù theå ñaït
ñeán 100% voán,ñaây laø tröôøng hôïp xaûy ra khi hình thaønh taäp ñoaøn, nhaát laø khi
môû roäng taäp ñoaøn
-Moät DN mua moät boä phaän cuûa DN khaùc vaø bieán boä phaän naøy thaønh DN töï
chuû
-Moät DN xaây döïng nhöõng phaân xöôûng môùi vaø quaûn lyù nhöõng phaân xöôûng
naøy khoâng phaûi vôùi tö caùch laø nhöõng boä phaän cuûa DN, maø laø nhöõng DN töï
chuû veà maët phaùp luaät toàn taïi döôùi hình thöùc coâng ty coå phaàn hay coâng ty
traùch nhieäm höõu haïn
-Moät DN chia caùc boä phaän cuûa mình thaønh caùc DN rieâng, töï chuû veà maët
phaùp luaät, toàn taïi döôùi hình thöùc coâng ty coå phaàn hay coâng ty traùch nhieäm
höõu haïn
-Moät DN tieáp nhaän vieäc quaûn lyù nhöõng DN khaùc , nhöng khoâng coù goùp voán ,
maø chæ treân cô sôû hôïp ñoàng quaûn lyù DN, hôïp ñoàng chuyeån giao DN hay hôïp
ñoàng thueâ DN. Ñeå ñaït ñöôïc vieäc quaûn lyù DN caàn thaønh laäp moät coâng ty
ñaëc bieät
-Nhieàu DN töï nguyeän lieân keát vôùi nhau ñeå hình thaønh moät taäp ñoaøn
Vieäc quaûn lyù caùc thaønh vieân taäp ñoaøn coù theå thöïc hieän thoâng qua moät
coâng ty Holding, coâng ty naøy coù nhieäm vuï quaûn lyù caùc DN thaønh vieân nhöng
khoâng tröïc tieáp laøm nhieäm vuï saûn xuaát vaø thöông maïi. Xuaát phaùt töø khía
caïnh kinh teá, vieäc thaønh laäp taäp ñoaøn coù theå xaûy ra ôû caùc moái quan
heängang hoaëc moái quan heä doïc
-DN hôïp nhaát :
Neáu nhö caùc DN töï nguyeänâ lieân keát thì sau khi lieân keát chæ coøn laïi moät ñôn vò
chòu traùch nhieäm chung tröôùc phaùp luaät. Ngöôøi ta goïi ñoù laø söï hôïp nhaát
(fusion). Noù coù theå xaûy ra thoâng qua saùt nhaäp DN hoaëc thaønh laäp DN môùi
7
____________________________________________________________________________
LIEÂN KEÁT DOANH NGHIEÄP
HÔÏP TAÙC
TAÄP TRUNG
Lieân keát lôïi ích
DN chieám giöõ vò trí
quan troïng
Lieân keát cô hoäi
DN phuï thuoäc thoáng trò
Lieân doanh
Caùc-ten
Caùc hieäp hoäi ngaønh
T aäp ñoaøn thoáng trò
Taäp ñoaøn bình ñaúng
DN hôïp nhaát
Sô ñoà 1.1:NHÖÕNG HÌNH THÖÙC HÔÏP TAÙC VAØ TAÄP TRUNG DN
1.2- CAÙC CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ :
Boä maùy toå chöùc quaûn lyù laø söï saép xeáp caùc boä phaän, caùc ñôn vò, trong moät
toå chöùc thaønh moät theå thoáng nhaát, vôùi quan heä veà nhieäm vuï vaø quyeàn haønh
roõ raøng, nhaèm taïo neân moät moâi tröôøng noäi boä thuaän lôïi cho söï laøm vieäc cuûa
moãi caù nhaân, moãi boä phaän, höôùng tôùi muïc tieâu chung.Vieäc xaùc ñònh cô caáu
toå chöùc quaûn lyù taïi DN phuï thuoäc vaøo qui moâ, hình thöùc phaùp lyù cuûa DN,
vaøo nhieäm vuï muïc tieâu cuï theå, vaøo moâi tröôøng DN cuõng nhö chöùc naêng vaø
phaïm vi laõnh thoå hoaït ñoäng cuûa DN.
Kinh nghieäm quaûn trò doanh nghieäp treân theá giôùi cho chuùng ta moät soá cô caáu
toå chöùc quaûn lyù cô baûn :cô caáu toå chöùc quaûn lyù daïng ñôn giaûn vaø caùc cô
caáu toå chöùc quaûn lyù daïng lieân keát
1.2.1-Cô caáu toå chöùc quaûn lyù daïng giaûn ñôn :
Cô caáu toå chöùc quaûn lyù daïng giaûn ñôn laø moät caùch toå chöùc heát söùc ñôn
giaûn ,khoâng phöùc taïp, ít mang yeáu toá chính thöùc veà phaùp lyù vaø quyeàn haønh
taäp trung duy nhaát vaøo moät caù nhaân. Boä maùy toå chöùc ñôn giaûn thöôøng chæ
coù 2 hay 3 caáp. Cô caáu naøy thöôøng ñöôïc xöû duïng trong caùc DN nhoû laø nôi
maø nhaø quaûn trò gia vaø ngöôøi chuû sôû höõu laø moät. Chaúng haïn nhö caùc hieäu
may quaàn aùo, tieäm aên , tieäm baùch hoùa...ñöôïc caùc DN choïn cô caáu toå chöùc
naøy vì noù phuø hôïp vôùi qui moâ cuûa hoï.
Ñaëc tröng cô baûn cuûa cô caáu naøy laø : Taát caû caùc quyeát ñònh quan troïng
trong toå chöùc ñeàu do moät ñieàu haønh.Vì vaäy taát caû quyeàn haønh ñeàu taäp
trung vaøo nhaø quaûn trò neân coù taàm hoaït ñoäng quaûn trò bao quaùt
Öu ñieåm cuûa cô caáu naøy laø nhanh choùng vaø linh hoaït, ít toán keùm
Nhöôïc ñieåm cuûa cô caáu naøy chæ aùp duïng cho caùc DN nhoû .Khi DN phaùt trieån
, toå chöùc lôùn leân veà qui moâ phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån ñoù thì cô caáu giaûn ñôn
naøy khoâng thích hôïp nöõa. Söï taäp trung quaù nhieàu vaøo moät vai troø nhaø quaûn
trò seõ daãn ñeán söï quaù taûi vaø ñoäc quyeàn aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa DN.
8
____________________________________________________________________________
Ngoaøi ra cô caáu naøy coøn mang tính ruûi ro cao khi coù moät söï coá baát ngôø (
VD: tai naïn, coâng taùc xa daøi ngaøy...)nhaø quaûn trò khoâng theå laøm vieäc tröïc
tieáp ñöôïc nöõa thì DN seõ rôi vaøo tình traïng aùch taéc.
Cô caáu toå chöùc quaûn lyù tröïc tuyeán -laø hình thöùc coù qui moâ cao hôn vaø tính
toå chöùc cuï theå cuõng nhö tính phaùp lyù roõ hôn so vôùi hình thöùc giaûn ñôn. Hình
thöùc naøy ñöôïc xaây döïng treân caùc nguyeân lyù sau :
-Moãi ngöôøi caáp döôùi chæ coù moät caáp treân tröïc tieáp theo nguyeân taéc thoáng
nhaát chæ huy " Moät ngöôøi, moät caáp, moät thuû tröôûng "
-Moái quan heä chuû yeáu tieán haønh theo chieàu doïc
-Coâng vieäc quaûn trò tieán haønh theo tuyeán
Öu ñieåm :Taïo söï thoáng nhaát taäp trung cao ñoä, cheá ñoä traùch nhieäm roõ raøng
Nhöôïc ñieåm :Noù ñoøi hoûi ngöôøi laõnh ñaïo phaûi coù naêng löïc ( ñieàu naøy khoâng
ñaùp öùng ñöôïc khi qui moâ toå chöùc taêng vaø khoái löôïng coâng vieäc quaûn trò
nhieàu), haïn cheá söû duïng caùc chuyeân gia cao veà töøng maët, taïo söï ngaên
caùch giöõa caùc boä phaän trong DN, thieáu söï phoái hôïp giöõa chuùng, tính saùng
taïo khoâng ñöôïc phaùt huy, nguy cô xuaát hieän chuû nghóa quan lieâu trong
quaûn lyù : Sô ñoà 1.2 : CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ TRÖÏC TUYEÁN
NGÖÔØi LAÕNH ÑAÏO
NGÖÔØI LAÕNH ÑAÏO TUYEÁN 1
ÑÔN
VÒ
SX
1
ÑÔN
VÒ
SX
2
ÑÔN
VÒ
SX
3
NGÖÔØI LAÕNH ÑAÏO TUYEÁN 2
.........
.........
.........
Ngaøy nay kieåu cô caáu tröïc tuyeán vaãn coøn ñöôïc aùp duïng ôû nhöõng ñôn vò
qui moâ nhoû, ôû caáp quaûn trò thaáp : toå , ñoäi. Khi qui moâ vaø phaïm vi chuyeân
moân taêng leân , cô caáu naøy khoâng thích hôïp ñoøi hoûi giaûi phaùp khaùc.
1.2.2-Cô caáu toå chöùc quaûn lyù daïng lieân keát :
a,Cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo chöùc naêng
Laø loaïi cô caáu ñöôïc xaây döïng treân cô sôû nhieäm vuï quaûn lyù ñöôïc phaân chia
cho caùc ñôn vò rieâng bieät theo chöùc naêng quaûn lyù cuï theå.Ngöôøi laõnh ñaïo ôû
moãi ñôn vò theo chöùc naêng ñeàu coù quyeàn löïc nhö ngöôøi laõnh ñaïo tröïc
tuyeán, song chæ giaûi quyeát nhöõng nhieäm vuï thuoäc veà chöùc naêng quaûn lyù
cuûa mình.
Cô caáu naøy xaây döïng theo nguyeân lyù :vieäc quaûn trò thöïc hieän theo chöùc
naêng, khoâng theo tuyeán, moãi ngöôøi caáp döôùi coù theå coù nhieàu ngöôøi caáp
treân tröïc tieáp cuûa mình
9
____________________________________________________________________________
Öu ñieåm :Khoâng ñoøi hoûi ngöôøi laõnh ñaïo phaûi coù kieán thöùc toaøn dieän, coù söï
giuùp söùc cuûa caùc chuyeân gia neân giaûi quyeát hieäu quaû chuyeân moân toát hôn,
phaùt huy taøi naêng nhaân vieân
Nhöôïc ñieåm : saâu söï phaân chia giöõa caùc ñôn vò chöùc naêng.Moãi ñôn vò chöùc
naêng chæ chaêm chuù theo ñuoåi muïc tieâu rieâng cuûa mình maø boû queân muïc
tieâu cuûa toå chöcù, deã daãn ñeán phaù vôõ tính thoáng nhaát quaûn lyù trong heä
thoáng toå chöùc DN. Ngoaøi ra, cô caáu naøy deã ñöa ñeán thuùc ñaåy hình thaønh
caùc lôïi ích cuïc boä, gaây neân söï phaân taùn traùch nhieäm, thaäm chí coù theå gaây
maát ñoaøn keát:
NGÖÔØI LAÕNH ÑAÏO TOÅ CHÖÙC
NGÖÔØI LAÕNH ÑAÏO CHÖÙC
NAÊNG A
ÑÔN
VÒ
SX
1
ÑÔN
VÒ
SX
2
NGÖÔØI LAÕNH ÑAÏO CHÖÙC
NAÊNG B
ÑÔN
VÒ
SX
3
.........
.........
.........
Sô ñoà 1.3 : CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ THEO CHÖÙC NAÊNG
b,Cô caáu toå chöùc quaûn lyù hoãn hôïp tröïc tuyeán-chöùc naêng
Laø cô caáu phoái hôïp hai loaïi : tröïc tuyeán vaø chöùc naêng. Trong cô caáu naøy,
ngoaøi caùc ñôn vò tröïc tuyeán ñöôïc toå chöùc ( theo saûn phaåm , laõnh thoå, khaùch
haøng...), DN coøn toå chöùc theâm nhöõng boä phaän chöùc naêng ( nhö keá hoaïch ,
taøi vuï, lao ñoäng tieàn löông... ) ôû caáp trung öông cuûa DN, coù nhieäm vuï thöïc
hieän caùc hoaït ñoäng chöùc naêng cho caùc ñôn vò tröïc tuyeán
NGÖÔØi LAÕNH ÑAÏO TOÅ CHÖÙC
NGÖÔØI
LAÕNH
ÑAÏO
TUYEÁN 1
ÑÔN
VÒ
SX
1
Sô ñoà 1.4 :
ÑÔN
VÒ
SX
2
ngöôøi
laõnh ñaïo
chöùc
naêng A
ÑÔN
VÒ
SX
3
ngöôùi
laõnh ñaïo
chöùc
naêng B
.........
NGÖÔØI
LAÕNH
ÑAÏO
TUYEÁN 2
.........
CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ TRÖÏC TUYEÁN CHÖÙC NAÊNG
.........
10
____________________________________________________________________________
Öu ñieåm :Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï phoái hôïp hoaït ñoäng ñeå hoaøn thaønh
muïc tieâu chung, baûo ñaûm söï thích nghi theo yeâu caàu khaùch haøng nhöng
ñoàng thôøi vaãn tieát kieäm ñöôïc chi phí
Nhöôïc ñieåm :Thöôøng xaûy ra maâu thuaãn giöõa boä phaän tröïc tuyeán vaø boä phaän
chöùc naêng, chaäm ñaùp öùng ñöôïc vôùi caùc tình huoáng ñaëc bieät. Caàn traùnh
vieäc laäp quaù nhieàu phoøng ban, deã daãn ñeán taêng chi phí giaùn tieáp vaø hoäi hoïp
Cô caáu naøy ñöôïc söû duïng khaù roäng raõi, tuy nhieân cuõng nhö caùc cô caáu treân
thöôøng thích öùng trong ñieàu kieän moâi tröôøng oån ñònh vaø phuø hôïp cho caùc DN
ít chuûng loaïi ngaønh haøng vaø ñôn ngaønh
Caùc daïng cuï theå cuûa cô caáu naøy :
TOÅNG GIAÙM ÑOÁC
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
NGHIEÂN CÖÙU
PHAÙT TRIEÅN
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
MARKETING
GIAÙM ÑOÁC NHOÙM
SAÛN PHAÅM A
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
SAÛN XUAÁT
GIAÙM ÑOÁC NHOÙM
SAÛN PHAÅM B
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
TAØI CHÍNH
GIAÙM ÑOÁC NHOÙM
SAÛN PHAÅM C
Sô ñoà 1.5 :Cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo saûn phaåm
TOÅNG GIAÙM ÑOÁC
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
NGUOÀN NHAÂN
SÖÏ
GIAÙM ÑOÁC
BAÉC MYÕ
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
MARKETING
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
SAÛN XUAÁT
GIAÙM ÑOÁC MYÕ LA
TINH &VIEÃN ÑOÂNG
PHOÙ TOÅNG
GIAÙM ÑOÁC
TAØI CHÍNH
GIAÙM ÑOÁC AÂU PHI
&TRUNG ÑOÂNG
Sô ñoà 1.6 : Cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo thò tröôøng
c,Cô caáu toå chöùc quaûn lyù kieåu ma traän
Ñaây laø hình thöùc ngaøy caøng ñöôïc söû duïng nhieàu, thöïc chaát laø aùp duïng keát
hôïp hai loaïi caùch thöùc phaân coâng vaø thaønh laäp ñôn vò , chuû yeáu keát hôïp
ñôn vò theo chöùc naêng vôùi caùc ñôn vò thaønh laäp theo saûn phaåm hay khaùch
haøng.Sô ñoà sau ñaây laø ví duï veà cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo ma traän daïng
Saûn phaåm-Khu vöïc :
11
____________________________________________________________________________
Khu vöïc
Quoác gia
Quoác gia
Quoác gia
Saûn phaåm
A
B
C
Saûn phaåm1
Saûn phaåm 2
Saûn phaåm 3
Trong thieát keá cô caáu toå chöùc quaûn lyù ma traän naøy coù ba daïng quaûn trò gia :
Quaûn trò gia khu vöïc, quaûn trò gia veà saûn phaåm, vaø quaûn tri gia cho caû ma
traän.Giaùm ñoác hay quaûn trò gia khu vöïc seõ chòu traùch nhieäm veà hoaït ñoäng
kinh doanh taïi thò tröôøng maø hoï phuï traùch. Giaùm ñoác saûn phaåm seõ chòu
traùch nhieäm veà khaû naêng sinh lôïi veà maët haøng (hay nhoùm haøng) maø mình
phuï traùch. Nhö vaäy giaùm ñoác ma traän seõ chòu traùch nhieäm tröôùc caû giaùm
ñoác saûn phaåm vaø khu vöïc trong phaïm vi hoï phuï traùch.
Ñaëc ñieåm cuûa cô caáu naøy laø ngoaøi nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo theo tuyeán vaø
theo chöùc naêng, ngöôøi laõnh ñaïo cuûa toå chöùc coøn ñöôïc söï giuùp söùc cuûa
nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo theo saûn phaåm ñeå phoái hôïp chung cuûa caùc ñôn vò
tuyeán vaø caùc boä phaän chöùc naêng nhaèm thöïc hieän moät döï aùn naøo ñoù.Ngöôøi
laõnh ñaïo cuûa toå chöùc thöïc hieän söï phaân boá taøi nguyeân cho caùc ñeà aùn,
caùc chöông trình treân cô sôû ñaûm baûo vieäc thöïc hieän chieán löôïc vaø muïc tieâu
khaùc nhau cuûa toå chöùc. Trong cô caáu naøy moãi thaønh vieân( hay boä phaän)
cuûa caùc boä phaän tröïc tuyeán vaø caùc boä phaän chöùc naêng ñöôïc gaén lieàn vôùi
vieäc thöïc hieän moät ñeà aùn treân moät khu vöïc ñòa lyù nhaát ñònh.
Ngöôøi laõnh ñao toå chöùc
ngöôøi
laõnh ñaïo
tuyeán
1
ngöôøi
laõnh ñaïo
tuyeán
2
ngöôùi laõnh
ñaïo chöùc
naêng A
ngöôøi laõnh
ñaïo chöùc
naêng B
Muïc
ngöôøi
LÑ ñeà
aùn
tieâu 1
ngöôøi
LÑ ñeà
aùn
Muïc
tieâu 2
Sô ñoà 1.7 : CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ DAÏNG MA TRAÄN
12
____________________________________________________________________________
Sau khi hoaøn thaønh döï aùn, nhöõng nhaân vieân trong boä phaän tröïc tuyeán vaø
chöùc naêng khoâng coøn chòu söï laõnh ñaïo tröïc tieáp cuûa nhöõng ngöôøi laõnh
ñaïo ñeà aùn nöõa , maø trôû veà theo ñôn vò tröïc tuyeán hay chöùc naêng cuõ cuûa
mình. Cô caáu toå chöùc quaûn lyù daïng ma traän cho pheùp thöïc hieän cuøng moät
luùc nhieàu döï aùn, saûn xuaát moät luùc nhieàu saûn phaåm, ña daïng, hôn nöõa noù
cho pheùp vöøa coù theå tieán haønh saûn xuaát kinh doanh, vöøa tieán haønh nghieân
cöùu thöû nghieäm.
Öu ñieåm :tính naêng ñoäng vaø muïc tieâu cao, vieäc hình thaønh vaø giaûi theå caùc
cô caáu nhanh deã daøng hoaùn chuyeån nhaân vieân töø vieäc thöïc hieän döï aùn naøy
sang döï aùn khaùc coù hieäu quaû hôn. Haïn cheá ñöôïc nguy cô phaïm sai laàm khi
ra quyeát ñònh vì coù nhieàu ngöôøi tham gia, maët khaùc vaãn duy trì quan heä laõnh
ñaïo tröïc tuyeán giöõa ngöôøi laõnh ñaïo vaø ngöôøi thöïc hieän vì cô caáu naøy vaãn
döïa vaøo nguyeân taéc taäp trung laõnh ñaïo vaø thoáng nhaát chó huy vaøo moät ñaàu
moái
Nhöôïc ñieåm: deã xaûy ra tranh chaáp aûnh höôûng giöõa nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo
ñoái vôùi boä phaän nhaân vieân caáp döôùi, ñoøi hoõi phaõi coù nhöõng qui ñònh veà ñieàu
leä, theå thöùc, qui taéc roõ raøng vaø chaët cheõ. Phaïm vi aùp duïng cô caáu raát roäng
ñaëc bieät ôû caùc vieän, tröôøng ñaïi hoïc, DN, taäp ñoaøn lôùn, caùc coâng ty ña
quoác gia
d,Cô caáu toå chöùc quaûn lyù hoãn hôïp :
Cô caáu naøy laø söï phoái hôïp ña daïng caùc kieåu cô caáu treân khi qui moâ vaø tính
ña daïng, ña ngaønh, ña hình thöùc, sôû höõu cuûa toå chöùc taêng leân..Cô caáu naøy
ñöôïc söû duïng ñeå lieân keát nhöõng DN theo chieàu doïc hoaëc theo chieàu ngang,
coù phaùp nhaân ñoäc laäp, nhöng goùp chung nguoàn löïc ñeå thöïc hieän nhöõng
hoaït ñoäng vôùi qui moâ lôùn vaø ña daïng hôn maø baûn thaân DN rieâng leû khoâng
ñaûm ñöông noåi. Ngoaøi ra ,cô caáu naøy ñoøi hoûi nhaø quaûn trò cao caáp phaûi
hieåu bieát roäng treân nhieàu lónh vöïc ñeå hoaïch ñònh chieán löôïc , chính saùch.
Ñieàu naøy treân thöïc teá raát khoù vaø vì vaäy ñoøi hoûi söï phaân caáp phaân quyeàn
maïnh hôn cho caáp döôùi
13
____________________________________________________________________________
HOÄI ÑOÀNG QUAÛN TRÒ
BAN KIEÅM SOAÙT
TGÑ TOÅNG COÂNG TY
BAN THAM MÖU TOÅNG COÂNG TY
PHOÙ TOÅNG GIAÙM
ÑOÁC TAØI CHÍNH
GÑ Ctylieân
doanh
PHOÙ TGÑ SAÛN XUAÁT
GÑ cty saûn
xuaát
GÑ cty kinh
doanh
PHOÙ TGÑ TOÅ
CHÖÙCQUAÛN LYÙ
&HAØNH CHAÙNH
PHOÙ TGÑ KD XNK
GÑ cty dòch
vuï
GÑ NHTM
coå phaàn
GÑ cty kinh
doanh nhaø
Sô ñoà 1.8 : CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ HOÃN HÔÏP
1.3-YEÂU CAÀU HOAØN THIEÄN CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ:
1.3.1-Cô caáu toå chöùc quaûn lyù laø heä thoáng môû :
Baát kyø moät boä phaän naøo caáu thaønh trong DN ñeàu coù taùc ñoäng ñeán toång theå
hoaït ñoäng cuûa DN vaø ngöôïc laïi söï thay ñoåi veà qui moâ DN, veà chuûng loaïi saûn
phaåm…ñeàu coù söï taùc ñoäng ñeán caùc boä phaän caáu thaønh DN. Söï taùc ñoäng
naøy naûy sinh cô caáu toå chöùc moät DN caàn phaûi phuø hôïp vôùi qui moâ DN.Khi
qui moâ DN nhoû thì cô caáu toå chöùc quaûn lyù giaûn ñôn.Nhöng khi DN phaùt trieån
taát yeáu caàn phaûi ñieàu chænh laïi cô caáu toå chöùc quaûn lyù cuûa DN cho thích
hôïp
1.3.2-Cô caáu toå chöùc quaûn lyù vaø moâi tröôøng beân ngoaøi
Vieäc phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi giuùp cho DN traû lôøi caâu hoûi :
--Ñieàu gì ñang xaûy ra trong moâi tröôøng kinh doanh beân ngoaøi?
--Nhöõng söï thay ñoåi vaø phaùt trieån naøy coù taùc ñoäng theá naøo ñoái vôùi DN?
Moâi tröôøng vó moâ (moâi tröôøng toång quaùt)
a, Caùc yeáu toá kinh teá :
Caùc aûnh höôûng chuû yeáu veà kinh teá goàm :laõi suaát ngaân haøng, caùn caân thanh
toaùn, chính saùch taøi chính tieàn teä...coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngoaïi
thöông. Xem xeùt yeáu toá naøo aûnh höôõng tröïc tieáp ñeán DN. DN phaûi ñaùnh giaù
taàm quan troïng cuûa hoaït ñoäng kinh doanh quoác teá ôû thôøi ñieåm hieän taïi vaø
döï baùo nhöõng tình huoáng coù theå xaûy ra trong töông lai ( cuï theå töø 3 ñeán 5
14
____________________________________________________________________________
naêm tôùi).Ñoái vôùi moät DN baét ñaàu vaøo thò tröôøng quoác teá, noù thöôøng xem
hoaït ñoäng kinh doanh quoác teá chæ laø vieäc môû roäng theâm thò phaàn taïi moät thò
tröôøng môùi. Nhö vaäy thò tröôøng chuû yeáu cuûa noù vaãn laø thò tröôøng noäi ñòa, coøn
thò tröôøng quoác teá ñoùng vai troø thöù yeáu, do ñoù DN thöôøng khoâng coù boä phaän
rieâng ñeå theo doõi hoaït ñoäng naøy. Tuy nhieân neáu thò tröôøng ñaày trieån voïng thì
noù caàn coù moät vai troø tích cöïc hôn, ñieàu naøy xaûy ra thì chieán löôïc veà cô
caáu toå chöùc cuûa DN seõ phaûi thay ñoåi. Noùi caùch khaùc khi möùc ñoä phaïm vi
quoác teá hoùa hoaït ñoäng kinh doanh cuûa moät DN caøng lôùn thì noù phaûi löïa
choïn cho mình moät cô caáu toå chöùc quaûn lyù thích öùng hôn
b, Yeáu toá Chính Phuû vaø chính trò:
Noù bao goàm heä thoáng caùc quan ñieåm , phaùp luaät , ñöôøng loái , chính saùch,
caùc dieãn bieán chính trò trong nöôùc , khu vöïc, toaøn caàu vaø quan heä ñoái ngoaïi
cuûa moät quoác gia. Chính trò gaén chaët vôùi kinh teá, chöùa ñöïng nhöõng ñe doïa ,
hoaëc cô hoäi vôùi söï hoaït ñoäng cuûa DN vaø do ñoù noù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán
chieán löôïc phaùt trieån cuûa DN cuõng nhö cô caáu toå chöùc cuûa DN ñoù. Chaúng
haïn ñoái vôùi nhöõng khu vöïc coù chính trò baát oån, thì ña soá caùc hoaït ñoäng kinh
doanh quoác teá ñöôïc tieán haønh theo töøng thöông vuï. Do ñoù caùc DN thieát keá
ñôn giaûn ñeå theo doõi caùc hoaït ñoäng naøy maø khoâng caàn toå chöùc boä phaän
rieâng reõ.
Ngoaøi ra coøn coù caùc yeáu toá veà maët xaõ hoäi nhöng thöôøng khoù nhaän ra,
nhöõng thoâng tin vaø kieán thöùc xaõ hoäi giuùp nhaø quaûn trò traùnh ñöôïc nhöõng sai
laàm trong khi quaûn trò DN mình. Nhöõng tieán boä coâng ngheä trong nhöõng naêm
gaàn ñaây ñaõ ñöa laïi cô hoäi cuõng nhö ñe doïa vôùi DN.Söï caïnh tranh veà coâng
ngheä ngaøy caøng khoác lieät, nhaát laø söï caïnh tranh veà caùc saûn phaåm thay
theá.Nhöõng DN naøo khoâng ñuû khaûõ naêng aùp duïng nhanh choùng coâng ngheä
môùi vaøo saûn xuaát thì raát coù theå bò thaát baïi .Vieäc ñaàu tö moät coâng ngheä coù
ñoä beàn cao, thôøi haïn khaáu hao laâu trong moät soá tröôøng hôïp khoâng hieäu quaû
vôùi xu höôùng hieän nay, cuõng nhö vieäc xaây döïng caùc xí nghieäp coù qui moâ
quaù lôùn coù theå taïo trì treä trong vieäc ñoåi môùi coâng ngheä. Hôn nöõa coù nhieàu
vieäc ñoåi môùi coâng ngheä thuoäc veà naêng löïc cuûa DN nhö : naâng cao ñoäi nguõ
caùn boâ quaûn lyù vaø coâng nhaân kyõ thuaät, taêng cöôøng naêng löïc cuûa caùc boä
phaän thí nghieäm -thieát keá -cheá taïo-dòch vuï kyõ thuaät, phaùt trieån quan heä lieân
keát giöõa DN vôùi caùc toå chöùc khoa hoïc trong vieäc nghieân cöùu aùp duïng tieán
boä khoa hoïc...Vaø vì vaäy caùc yeáu toá treân ñeàu coù aûnh höôûng tröïc tieáp hoaëc
giaùn tieáp ñeán cô caáu toå chöùc quaûn lyù cuûa DN trong hieän taïi vaø töông lai
Moâi tröôøng vi moâ (moâi tröôøng taùc nghieäp)
Phaàn lôùn hoaït ñoäng cuûa DN ñeàu chòu söï taùc ñoäng tröïc tieáp cuûa loaïi moâi
tröôøng naøy. Moät caùch tieáp caän thoâng thöôøng nhaát laø tieán haønh ñaùnh giaù
toång quaùt döïa vaøo 5 löïc caïnh tranh trong ngaønh coâng nghieäp (theo lyù
thuyeát cuûa Micheal Porter) :löïc maëc caû cuûa ngöôøi mua, aùp löïc nhaø cung
caáp, aùp löïc ngöôøi môùi nhaäp cuoäc, caïnh tranh noäi boä ngaønh (ñoái thuû caïnh
tranh)
15
____________________________________________________________________________
a, Caùc ñoái thuû caïnh tranh :
Caùc DN thöôøng phaân tích ñoáu thuû caïnh tranh ôû caùc noäi dung :muïc tieâu
töông lai, nhaän ñònh cuûa hoï ñoái vôùi baûn thaân vaø vôùi chuùng ta, chieán löôïc hoï
ñang thöïc hieän,tieàm naêng hoï coù, ñeå chuû ñoäng hieåu ñöôïc möùc ñoä phaûn öùng
cuûa hoï.Thoâng thöôøng caùc coâng ty ña quoác gia (MNC)thöôøng aùp duïng
nhöõng chieán löôïc nhaèm duy trì vaø phaùt trieån söùc maïnh caïnh tranh nhö: giôùi
thieäu vaø phaùt trieån saûn phaåm môùi, taêng naêng suaát giaûm chi phí, taïo cho saûn
phaåm khaùc bieät, taêng chaát löôïng haønh hoùa vaø dòch vuï, phaân khuùc thò tröôøng
voùi chieán löôïc thò tröôøng thích hôïp.Vaø nhö vaäy laøm taêng cöôøng caùc boä phaän
chöùc naêng laøm cho toå chöùc cuûa DN thay ñoåi caû chieàu roäng laãn chieàu saâu
taêng söùc caïnh tranh DN
b, Löïc maëc caû cuûa ngöôøi mua:
DN caàn phaûi khaûo saùt ñeå döï ñoaùn khaû naêng duy trì khaùch haøng cuûa mình.
Neáu DN thaáy nguy cô khaùch haøng di chuyeån töø loaïi haøng cuûa mình sang ñoái
thuû caïnh tranh thì DN caàn phaûi xaäy döïng chieán löôïc ñeå ngaên chaën söï dòch
chuyeån naøy , luùc ñaàu coù theå laø chieán luôïc giaûm giaù hoaëc gia taêng dòch vuï
cung öùng cho khaùch haøng
c, AÙp löïc nhaø cung caáp :
Nhaø cung caáp vaãn ñaët aùp löïc leân DN baèng vieäc taêng giaù, giaûm chaát löôïng,
dòch vuï, hay ñe doïa.Ñeå giaûm aùp löïc naày caùc DN thöôøng coá gaéng phaù vôõ
hay ngaên chaën moái lieân keát giöõa caùc nhaø cung caáp hoaëc duøng hình thöùc
mua coå phaàn ñeå taïo moái lieân keát vôùi nhaø cung caáp
d,AÙp löïc ngöôøi môùi nhaäp cuoäc :
Moái ñe doïa ngöôøi môùi nhaäp cuoäc phuï thuoäc vaøo raøo caûn khi vaøo ngaønh
cuõng nhö nhöõng phaûn öùng töø DN trong ngaønh. Caùc DN thöôøng aùp duïng hai
caùch thöùc ñeå giaûm thieåu söï ñe doïa naøy baèng caùch :giöõ chi phí saûn xuaát
caïnh tranh vaø khaùch haøng trung thaønh; ñeà nghò nhaø nöôùc taêng cöôøng caùc
bieän phaùp haïn cheá haøng ngoaïi nhaäp thoâng qua haïn ngaïch, thueá quan…
e, Ñe doïa saûn phaåm thay theá:
Söùc eùp do coù saûn phaåm thay theá laøm haïn cheá lôïi nhuaän cuûa ngaønh do möùc
giaù cao nhaát bò khoáng cheá, DN coù theå bò tuït laïi taïi caùc thò tröôøng nhoû beù.
Phaàn lôùn saûn phaåm thay theá môùi laø keát quaû cuûa buøng noå coâng ngheä.DN caàn
daønh nguoàn löïc ñeå phaùt trieån vaø aùp duïng coâng ngheä môùi vaøo chieán löôïc
cuûa mình. Coù theå söû duïng caùc caùch khaùc ñeå giaûm aùp löïc naày nhö :haï thaáp
giaù caû, chaøo môøi saûn phaåm töông töï, gia taêng dòch vuï khaùch haøng...
Toùm laïi, vieäc phaân tích moâi tröôøng thoâng qua 5 aùp löïc caïnh tranh giuùp cho
DN xaùc ñònh cô hoäi vaø ñe doïa trong kinh doanh, töø ñoù giuùp cho DN naày
nhaän daïng ñöôïc chieán löôïc, qua ñoù xaây döïng cô caáu toå chöùc quaûn lyù phuø
hôïp ñeå caûi thieän vò theá thò tröôøng cuõng nhö khaû naêng sinh lôïi
1.3.3-Cô caáu toå chöùc quaûn lyù vaø moâi tröôøng beân trong ;
a, Nguoàn löïc vaät chaát:
laø nhöõng taøi saûn maø DN söû duïng ñeå thöïc hieän chieán löôïc(theå hieän treân baûng
toång keát taøi saûn)...Tuy nhieân chuùng chöa phaûi laø taát caû. Vò trí ñòa lyù vaø söï
16
____________________________________________________________________________
phaân boá nguoàn löïc naøy laø raát quan troïng :moät coâng ty ña quoác gia vôùi caùc
nhaø maùy ñöôïc phaân boå ôû caùc luïc ñòa seõ coù moät vò theá ñòa lyù toát hôn so vôùi
moät coâng ty maø nhaø maùy cuûa noù chæ phaân boå ôû moät khu vöïc ñòa lyù nhaát
ñònh. Hôn nöõa ñoái vôùi nhöõng coâng ty ña quoác gia lôùn thöôøng coù khuynh
höôùng phaân chia nguoàn löïc thaønh nhöõng ñôn vò kinh doanh chieán löôïc
(SBU). Nhöõng ñôn vò naày hoaït ñoäng theo chieán löôïc rieâng, saûn xuaát vaø baùn
saûn phaåm cho nhöõng phaân khuùc thò tröôøng vaø ñoái thuû caïnh tranh rieâng, tuy
vaäy noù vaãn quan heä chi phoái hoã trôï chaët cheõ döôùi söï quaûn lyù thoáng nhaát
cuûa taäp ñoaøn.
Naêng löïc nhaân vieân theå hieän khaû naêng, taøi naêng cuûa con ngöôøi- theå hieän
ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa DN.Bôûi neáu DN coù boä phaän R&D phaùt trieån maïnh
thì noù coù theá maïnh trong vieäc phaùt trieån saûn phaåm môùi hoaëc saûn phaåm coù
chaát löôïng cao.Tuy nhieân neáu DN khoâng coù löïc löôïng baùn haøng maïnh, noù
coù theå baùn saûn phaåm cuûa mình cho moät DN khaùc coù hoaït ñoäng Marketing
hay phaân phoái toát hôn.Ngöôïc laïi,DN coù boä phaän R&D yeáu nhöng coù löïc
löôïng baùn haøng coù kinh nghieäm thì noù coù theå döïa vaøo nhöõng nghieân cöùu
cuûa DN khaùc vaø söû duïng nguoàn nhaân löïc cuûa mình ñeå trieån khai, cuï theå hoùa
caùc nghieân cöùu naày ñeå laøm ra caùc saûn phaåm töông töï.Chieán löôïc naày
thöôøng ñöôïc caùc DN saûn xuaát maùy tính aùp duïng-caùch laøm naøy giaûm ñöôïc
phí toån quaûn lyù thay vì phaûi theâm boä phaän chöùc naêng maø chöa chaéc coù
hieäu quaû.
b,Phaân tích xích giaù trò :
Caùc hoaït ñoäng hoã trôï trong xích giaù trò goàm :
-caáu truùc/cô sôû vaät chaát cuûa DN: laø taát caû nhöõng gì tham gia vaøo vieäc taùc
ñoäng, hình thaønh neân phong caùch, phöông thöùc quaûn lyù cuõng nhö vieäc tieán
haønh caùc chöùc naêng quaûn lyù trong moät DN
-vaán ñeà quaûn trò nguoàn nhaân löïc: goàm lónh vöïc tuyeån choïn, thay theá,boå
nhieäm, ñaùnh giaù, ñoäng vieân ñaøo taïo, phaùt trieån nhaân löïc trong DN...
Vieäc phaân tích xích giaù trò goùp phaàn cho DN xaùc ñònh loaïi chieán löôïc coù hieäu
quaû nhaát phuø hôïp vôùi thöïc traïng cuûa DN
c,Vaên hoùa cuûa toå chöùc :
Vaên hoaù toå chöùc ñöôïc ñònh nghóa nhö laø nhöõng chuaån möïc ñaïo ñöùc, tieâu
chuaån giaù trò, trieát lyù, quy luaät, vaø moâi tröôøng maø ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc
theo söï raøng buoäc cuûa noù.Vaên hoùa toå chöùc ñoùng moät vai troø quan troïng
trong vieäc quaûn trò kinh doanh quoác teá bôûi vì noù giuùp xaùc ñònh phöông thöùc
ñeå cho moät DN coù nhöõng chi nhaùnh khu vöïc khaùc nhau cuøng hoaït ñoäng vôùi
nhau moät caùch toát ñeïp vaø hieäu quaû.Ví duï vaên hoùa toå chöùc cuûa caùc coâng
ty ña quoác gia Hoa Kyø thöôøng khuyeán khích vieäc phaân caáp trong vieäc ra
quyeát ñònh vaø xaây döïng nhöõng cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo tình huoáng,
nhöng ñoái vôùi coâng ty ña quoác gia Ñöùc thì vaên hoùa toå chöùc thöôøng ñöôïc
ñaëc tröng bôûi tính chaát taäp trung hoùa trong vieäc ra quyeát ñònh vaø cô caáu toå
chöùc quaûn lyù thöôøng mang tính chaát haønh chính, chính thöùc
17
____________________________________________________________________________
Vaên hoùa toå chöùc seõ chòu taùc ñoäng bôûi vaên hoùa quoác gia, tuy nhieân noù coøn
chòu taùc ñoäng bôûi nhöõng yeáu toá khaùc ví duï nhö thöïc tieãn nôi laøm vieäc. Vaên
hoùa toå chöùc hình thaønh raát ña daïng, neáu noù phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm vaø trình
ñoä phaùt trieån cuûa toå chöùc thì noù seõ thuùc ñaåy toå chöùc hoaït ñoäng coù hieäu
quaû.Ngöôïc laïi, noù seõ kìm haõm vaø caûn trôû vieäc thöïc hieän caùc muïc tieâu,
nhieäm vuï cuûa toå chöùc vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa toå chöùc. Vì vaäy noù coù yù
nghóa quan troïng
Toùm laïi: Vieäc nghieân cöùu moâi tröôøng beân ngoaøi giuùp chuùng ta nhaän thöùc veà
nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa coù theå gaëp phaûi trong quaù trình hoaït ñoäng DN.Coøn
nghieân cöùu moâi tröôøng noäi boä seõ giuùp chuùng ta nhaän thöùc roõ hôn ñieåm
maïnh, ñieåm yeáu cuûa DN. Ñoù laø nhöõng döõ lieäu quan troïng giuùp chuùng ta xaäy
döïng löïa choïn muïc tieâu, chieán löôïc cuõng nhö cô caáu toå chöùc quaûn lyù phuø
hôïp
Ñeå hoaøn thieän cô caáu toå chöùc quaûn lyù caàn chuù yù moät soá noäi dung sau :
--Ñaùnh giaù hieän taïi vaø döï baùo hoaït ñoäng kinh doanh cuûa DN töø 3 ñeán 5 naêm
tôùi.Neáu DN ñang coù doanh soá ôû nöôùc ngoaøi laø 5% vaø vieäc kinh doanh naøy
ñöôïc quaûn lyù bôûi boä phaän phuï traùch xuaát khaåu, thì cô caáu hieän nay laø phuø
hôïp. Tuy nhieân neáu DN kinh doanh seõ gia taêng ñeán 25% so vôùi toång doanh
thu thì DN phaûi hình thaønh boä phaän quaûn lyù kinh doanh ôû nöôùc ngoaøi hoaëc
löïa choïn moät trong nhöõng daïng toå chöùc quaûn lyù caáu truùc mang tính toaøn
caàu
--DN phaûi chuù yù ñeán söï phaùt trieån trong töông lai vaø nhöõng kinh nghieäm trong
hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp khaùc. Neáu DN khoâng coù nhieàu kinh nghieäm
trong hoaït ñoäng kinh doanh XNK vaø voán ít thì DN coù theå choïn nhöõng cô caáu
toå chöùc quaûn lyù ñôn giaûn. DN ñaõ coù kinh nghieäm kinh doanh nhieàu naêm ,ù coù
saün ñoäi nguõ nhaân vieân quaûn trò kinh nghieäm trong vieäc ñieàu haønh sx-kd coù theå
löïa choïn nhöõng cô caáu toå chöùc quaûn lyù nhö: cô caáu hoãn hôïp, cô caáu ma
traän
--DN kinh doanh chuûng loaïi saûn phaåm ít thì chæ caàn moät cô caáu toå chöùc
quaûn lyùnhoû ñeå ñaùp öùng nhu caàu töøng ñòa phöông. Ngöôïc laïi, neáu saûn phaåm
chuûng loaïi nhieàu caàn phaûi coù cô caáu toå chöùc naêng ñoäng hôn ñeå ñaùp öùng
veà yeâu caàu ñòa lyù vaø khu vöïc maø DN hoaït ñoäng .
18
____________________________________________________________________________
CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ TOÅNG COÂNG TY
THÖÔNG MAÏI SAØI GOØN THÔØI GIAN QUA
2.1- QUAÙ TRÌNHÏ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN TOÅNG CTY THÖÔNG MAÏI SAIGON
2.1.1- Muïc ñích thaønh laäp Toång Cty Thöông Maïi Saigon :
Heä thoáng thöông nghieäp quoác doanh treân ñòa baøn Tp.HCM hoaït ñoäng soâi
ñoäng vaø caàn coù moät toå chöùc kinh teá, moät cô caáu quaûn lyù môùi ñeå thöïc hieän
vai troø chuû ñaïo quaûn lyù nhaø nöôùc, taïo ra nhöõng phöông tieän kinh teá taäp
trung ñeå nhaø nöôùc chuû ñoäng hôn trong vieäc thöïc hieän chöùc naêng ñieàu tieát
neàn kinh teá, thöïc hieän chuû tröông xoùa boû daàn caáp quaûn lyù haønh chính ñoái
vôùi DNNN .Ñoàng thôøi taùch chöùc naêêng quaûn lyù kinh doanh ra khoûi quaûn lyù
nhaø nöôùc töø Sôû Thöông Maïi TP.
Xuaát phaùt töø nhu caàu ñoài môùi cô caáu toå chöùc, cô cheá quaûn lyù caùc TCTY
theo luaät DNNN, taïo ñieàu kieän thuùc ñaåy quaù trình tích tuï vaø taäp trung voán,
hình thaønh caùc ñôn vò chuû löïc cuûa neàn kinh teá, naâng cao uy tín vaø khaø naõng
caïnh tranh taïo ra toå chöùc kinh doanh coù taàm voùc quoác teá
Ngaøy 21/02/1995, UBND/TP ra quyeát ñònh soá 7472/QÑ-UB-NCVX thaønh laäp
Toång Cty Thöông Maïi Saigon theo uûy quyeàn cuûa Thuû töôùng Chính phuû taïi
vaên baûn soá 5212/ÑMDN ngaøy 19/9/1995 vaø ñöôïc UÛy ban Keá hoaïch thaønh
phoá (nay laø Sôû Keá hoaïch Ñaàu tö) caáp giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh
doanh soá 102274 ngaøy 28/12/1995. TCTY-TMSG chính thöùc hoaït ñoäng töø
thaùng 02/1996, ñeán ngaøy 13/12/1998 ñöôïc Chính phuû ra quyeát ñònh soá
24/1999/QÑ-TTg xeáp haïng doanh nghieäp ñaëc bieät TCTY-TMSG .Do ñoøi hoûi cuûa
nhöõng nhu caàu treân, neân khi thaønh laäp TCTY-TMSG moät soá ñieàu kieän khaùc
chöa ñöôïc chuù yù ñaày ñuû nhö khaû naêng lieân keát giöõa caùc thaønh vieân, ñieàu
kieân taøi chính, ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù chuû choát...Ñieáu ñoù coù aûnh höôûng
nhaát ñònh ñeán quaù trình toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa TCTY-TMSG
2.1.2- Ñaëc ñieåm cuûa Toång Cty Thöông Maïi Saigon khi thaønh laäp :
- TCTY-TMSG thaønh laäp theo moâ hình Toång coâng ty 90, ban ñaàu coù 27 doanh
nghieäp thaønh vieân haïch toaùn ñoäc laäp maø tröôùc khi trôû thaønh TCTY caùc DN
thaønh vieân chöa coù moái lieân keát vaø hôïp taùc trong SX-KD. TCTY ñöôïc thaønh
laäp baèng quyeát ñònh haønh chính cuûa Uûy Ban nhaân daân Thaønh phoá HCM,
khoâng phaûi do caùc DN töï nguyeän lieân keát ñeå thaønh laäp TCTY. Ñaëc ñieåm cô
baûn cuûa TCTY khi môùi thaønh laäp laø :
- TCTY-TMSG hoaït ñoäng raát ña daïng :Kinh doanh noäi thöông, ngoaïi thöông,
dòch vuï, saûn xuaát, cheá bieán, nhieàu doanh nghieäp thaønh vieân coù chöùc naêng
hoaït ñoäng truøng laép vaø caïnh tranh laãn nhau.
- Phaàn lôùn caùc doanh nghieäp thaønh vieân ñeàu thieáu voán hoaït ñoäng ; sôû höõu
nhieàu maët baèng, nhaø xöôûng nhöng chöa khai thaùc heát coâng suaát: coù hôn
500 haïng muïc baát ñoäng saûn, trong ñoù coù theå chuyeån thaønh voán löu ñoäng.
Tuy nhieân vieäc chuyeån ñoåi cô caáu voán ñang gaëp khoù khaên veà thuû tuïc haønh
chính...
19
____________________________________________________________________________
- Khoâng coù doanh nghieäp thaønh vieân naøo trong TCTY ñuû maïnh veà taøi chính
vaø kinh doanh ñoùng vai troø laø coâng ty noøng coát (CTY chuû) cuûa TCTY ñeâå
thöùc ñaåy caùc thaønh vieân khaùc phaùt trieån, thöïc hieän caùc lôïi ích chung.
- TCTY coù chöùc naêng nhaän voán cuûa Nhaø nöôùc vaø giao laïi voán cho caùc DN
thaønh vieân. Do ñoù baûn thaân TCTY khoâng coù thöïc löïc veà taøi chính ñeå thöïc
hieän vai troø toå chöùc phoái hôïp cuûa mình.
- Khi thaønh laäp TCTY haàu heát laø caùn boä töø Sôû Thöông Maïi ñöôïc chuyeån sang.
Do vaäy, vieäc thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù kinh doanh coøn nhieàu baát caäp
do moät soá caùn boä chöa coù kinh nghieäm trong quaûn lyù vaø ñieàu haønh tröïc tieáp
Chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa Toång Coâng ty
a, Ngaønh ngheà kinh doanh, lónh vöïc kinh doanh.
-NGAØNH NGHEÀ KINH DOANH : Kinh doanh trong lónh vöïc thöông maïi cuûa caùc
ngaønh haøng nhö : caùc khaâu cheá bieán caát giöõ, vaän chuyeån, dòch vuï, xuaát
nhaäp khaåu vaø löu thoâng vaät tö, thieát bò, löông thöïc, thöïc phaåm, haøng hoùa
vaø tieán haønh caùc hoaït ñoäng kinh doanh theo phaùp luaät. Rieâng xuaát khaåu
gaïo Toång Coâng ty thöïc hieän theo quyeát ñònh cuûa Thuû töôùng Chính phuû.
-LÓNH VÖÏC KINH DOANH:
* Kinh doanh noäi ñòa:
+Saûn xuaát, cheá bieán, kinh doanh rau quaû caùc loaïi, rau quaû cheá bieán, caùc
loaïi gia vò, noâng saûn, löông thöïc, laâm saûn, thuûy haûi saûn, suùc saûn.
+Cung öùng taøu bieån dòch vuï toång hôïp.
+Ñaïi lyù moâi giôùi vaø giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu
+Kinh doanh dòch vuï haøng haûi, dòch vuï du lòch vaø dòch vuï kieàu hoái.
+Nuoâi troàng ñaùnh baét, khai thaùc, cheá bieán noâng laâm haûi saûn.
+Dòch vuï uûy thaùc XNK, dòch vuï phuïc vuï thuûy thuû, dòch vuï söûa chöõa taøu
thuyeàn.
+Kinh doanh ngaønh haøng toång hôïp, coâng ngheä phaåm, noâng saûn, thöïc phaåm.
* Xuaát khaåu:
+Saûn phaåm cheá bieán noâng saûn, thuûy haûi saûn, thöïc phaåm coâng ngheä, thuû
coâng myõ ngheä, saûn phaåm da, quaàn aùo may saün, tuùi xaùch, haøng moäc tinh
cheá, rau quaû caùc loaïi, rau quaû cheá bieán, caùc loaïi gia vò, löông thöïc (gaïo)...
* Nhaäp khaåu:
Nguyeân lieäu, phaân boùn, thuoác tröø saâu, xaêng daàu, haøng hoùa khaùc phuïc vuï
saûn xuaát vaø kinh doanh, thieát bò, phuï tuøng, vaät tö vaø haøng hoùa tieâu duøng
khaùc.Maùy moùc, thieát bò, phuï tuøng, vaät tö hoùa chaát, coâng ngheä phaåm, haøng
tieâu duøng, nguyeân lieäu, phöông tieän vaän taûi, vaät lieäu xaây döïng, trang trí noäi
thaát.
b, Voán kinh doanh :
- Voán kinh doanh (theo quyeát ñònh thaønh laäp TCTY vaø giaáy pheùp ñaêng kyù
kinh doanh) khi môùi thaønh laäp :
Toång voán :
893.559 trieäu ñoàng
Trong ñoù : + Voán coá ñònh
541.070 trieäu ñoàng
+ Voán löu ñoäng
276.969 trieäu ñoàng
- Xem thêm -
.PDF 
51 
104 
96 
