Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
lêi nãi ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi xu híng toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp th×
sù c¹nh tranh cña mçi c«ng ty mçi doanh nghiÖp ®Ó tù kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña
m×nh lµ hÕt søc khã kh¨n.
Mçi doanh nghiÖp ®Òu cÇn cã nh÷ng nguån lùc nhÊt ®Þnh.Tµi chÝnh lµ
mét nguån lùc kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi bÊt cø doanh nghiÖp nµo. Song ®Ó
nguån lùc ®ã trë thµnh vò khÝ s¾c bÐn - thÕ m¹nh riªng cã cña doanh nghiÖp
m×nh th× kh«ng ph¶i lµ ®¬n gi¶n. Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè
c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu cña qu¶n trÞ tµi chÝnh. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c trªn sÏ
gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ cã ®îc lîi thÕ trong c¹nh tranh.Qua ph©n tÝch tµi chÝnh
gióp ta cã ®îc nh÷ng th«ng tin h÷u hiÖu cho ho¹t ®éng qu¶n trÞ ; Gióp cho nhµ
qu¶n trÞ thÊy ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, c¬ héi, nguy c¬; Gióp c¸c nhµ
®Çu t cã nh÷ng th«ng tin c¬ së cho cho c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t cña m×nh... Ph©n
tÝch tµi chÝnh cã mét vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c
chiÕn lîc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong t¬ng lai. ChÝnh v× thÊy ®îc tÇm
quan träng ®ã nªn t«i quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi trªn.
Th«ng qua viÖc hÖ thèng ho¸ lÝ luËn vµ ph¸t triÓn c¸c lÝ luËn ¸p dông
vµo thùc tiÔn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ë c«ng ty kinh doanh vµ chÕ biÕn
than Hµ néi. T«i hy väng sÏ cã ®îc mét sè nh÷ng khuyÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p
nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ë c«ng ty.
Trong ph¹m vi chuyªn ®Ò: Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ë c«ng ty kinh
doanh vµ chÕ biÕn than Hµ néi. Qua c¸c sè liÖu thu thËp ®îc tõ c¸c b¸o c¸o tµi
chÝnh: B¶ng tæng kÕt tµi s¶n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c n¨m tõ 1996
®Õn n¨m 2000.
B»ng c¸c ph¬ng ph¸p tæng hîp vµ ph©n tÝch; so s¸nh; to¸n kinh tÕ
chuyªn ®Ò ®îc bè côc nh sau:
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o chuyªn ®Ò
®îc kÕt cÊu thµnh 3 phÇn:
PhÇn I: Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh lµ mét néi dung quan träng ®Ó
qu¶n trÞ tèt c«ng t¸c tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp.
PhÇn II: Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ë c«ng ty kinh doanh vµ chÕ biÕn
than Hµ néi.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn III: Mét sè khuyÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn, n©ng cao
hiÖu qu¶ ph©n tÝch tµi chÝnh ë c«ng ty kinh doanh vµ chÕ biÕn than Hµ néi.
Do tr×nh ®é , kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ, thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty
kinh doanh vµ chÕ biÕn than Hµ néi cã h¹n, nªn chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng thiÕu xãt. RÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ mäi ngêi.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
phÇn I
Ph©n tÝch tµi chÝnh mét néi dung quan träng
®Ó qu¶n trÞ tèt c«ng t¸c tµi chÝnh trong c¸c
doanh nghiÖp
I. Thùc chÊt vµ néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh trong doanh
nghiÖp
1. ý nghÜa, môc ®Ých cña ph©n tÝch tµi chÝnh
Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n thuéc ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nã g¾n víi c¸c dßng lu©n chuyÓn
tiÒn tÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp. Cã thÓ hiÓu qu¶n trÞ ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp
lµ tæng hîp c¸c ho¹t ®éng x¸c ®Þnh vµ t¹o ra c¸c nguån vèn tiÒn tÖ cÇn
thiÕt ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tiÕn
hµnh liªn tôc víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
Ho¹t ®éng tµi chÝnh cã ý nghÜa rÊt quan träng. Mét trong nh÷ng c«ng
cô ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n trÞ ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp.
Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ tæng thÓ nh÷ng ph¬ng ph¸p cho phÐp ®¸nh gi¸
t×nh h×nh tµi chÝnh trong qu¸ khø vµ hiÖn t¹i gióp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh
qu¶n trÞ vµ ®¸nh gÝa doanh nghiÖp mét c¸ch chÝnh x¸c.
ý nghÜa cña ph©n tÝch tµi chÝnh lµ: Th«ng qua ph©n tÝch tµi chÝnh
nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin h÷u hiÖu cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh
nghiÖp, gióp hä cã thÓ ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, kh¶ n¨ng sinh
lêi, còng nh kh¶ n¨ng thanh to¸n tr¶ nî, rñi ro tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp.
Nã gióp cho c¸c nhµ ®Çu t sö dông cã hiÖu qu¶ nguån ®Çu t, cã nh÷ng
quyÕt ®Þnh ®Çu t ®óng th«ng qua c¸c th«ng tin thu ®îc qua ph©n tÝch tµi
chÝnh; Gióp cho nhµ ®Çu t còng nh nh÷ng ngêi sö dông kh¸c trong viÖc
®¸nh gi¸ sè tiÒn, thêi gian, tÝnh kh«ng ch¾c ch¾n cña kho¶n thu tiÒn mÆt
dù kiÕn cæ tøc hoÆc tiÒn l·i cña kho¶n ®Çu t . V× dßng tiÒn cña doanh
nghiÖp liªn quan mËt thiÕt víi dßng tiÒn cña hä.
Lµ c¬ së cho viÖc dù b¸o tµi chÝnh. §ång thêi lµ c«ng cô cho viÖc
kiÓm so¸t ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.Gióp cho nhµ qu¶n trÞ cã
nh÷ng c¬ së dÓ lùa chän ph¬ng ¸n tèi u vµ ®¸nh gi¸ ®îc thùc tr¹ng, tiÒm
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
n¨ng cña doanh nghiÖp. §©y chÝnh lµ môc tiªu quan träng cña ph©n tÝch
tµi chÝnh.
2. Mét sè néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh
2.1. Ph©n tÝch vèn vµ nguån vèn
Th«ng qua viÖc ph©n tÝch c¬ cÊu gi÷a vèn vµ nguån vèn, gióp
cho ta cã ®îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp tèt hay xÊu.
2.2. Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n
Nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh
nghiÖp.
2.3. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh
Th«ng qua c¸c sè liÖu thu thËp ®îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh b»ng c¸c biÖn ph¸p nghiÖp vô cÇn thiÕt ta cã thÓ ph¶n ¸nh mét
c¸ch chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
2.4. Ph©n tÝch tæng hîp t×nh h×n tµi chÝnh
Qua c«ng t¸c ph©n tÝch ®Ó lµm næi bËt kh¶ n¨ng ®øng v÷ng trong
c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng thanh to¸n , kh¶ n¨ng t¨ng trëng, kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu tríc m¾t vµ l©u dµi, kh¶ n¨ng chèng ®ì
tríc t×nh tr¹ng khã kh¨n kÐo dµi vµ kÕt luËn chung vÒ t×nh h×nh tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp.
3. C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
Khi ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh ta cã thÓ sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p
kh¸c nhau, tuú theo ®iÒu kiÖn, nhu cÇu ®ßi hái mét hoÆc hai hay kÕt hîp
nhiÒu c¸c ph¬ng ph¸p cïng mét lóc. C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch bao gåm
3.1. Ph¬ng ph¸p chi tiÕt:
Lµ ph¬ng ph¸p khi ph©n tÝch dùa trªn c¸c sè liÖu cô thÓ chi tiÕt
theo bé phËn cÊu thµnh theo thêi gian vµ theo ®Þa ®iÓm sau ®ã so s¸nh
gi÷a chóngvíi nhau vµ møc ®é ¶nh hëng ®Õn tæng thÓ ®Õn kÕt qu¶ ®¹t
®îc trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
3.2. Ph¬ng ph¸p so s¸nh
Lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch. Ph¬ng ph¸p
nµy cho thÊy c¸c biÕn ®éng c¸c trong kho¶n môc trªn c¸c b¸o c¸o tµi
chÝnh râ rµng h¬n, khi sè lîng cña c¸c kho¶n môc ®ã trong c¸c kú liªn
tiÕp nhau ®îc s¾p xÕp trªn c¸c cét kÕ tiÕp nhau trong cïng mét b¸o
c¸o. §Ó ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy cÇn ph¶i thèng nhÊt c¸c chØ tiªu nh:
néi dung, ph¬ng ph¸p, thêi gian, ®¬n vÞ tÝnh to¸n. Vµ tuú theo môc
®Ých ph©n tÝch ®Ó x¸c ®Þnh kú gèc so s¸nh. Gèc so s¸nh cã thÓ chän
gèc thêi gian: Kú kÕ ho¹ch, kú tríc, cïng kú n¨m tríc... hoÆc kh«ng
gian: So s¸nh víi ®¬n vÞ kh¸c cïng ngµnh, thÞ trêng kh¸c cña ®¬n vÞ...
Kú ®îc lùa chän lµm gèc so s¸nh gäi lµ kú gèc, cßn kú ph©n tÝch lµ kú
ph©n tÝch. C¸c trÞ sè cña chØ tiªu lµ trÞ sè cña kú t¬ng øng.
Khi so s¸nh ngêi ta thêng tiÕn hµnh so s¸nh:
- So s¸nh b»ng sè tuyÖt ®èi: Cho ta biÕt ®îc khèi lîng , quy m« vît( +) hay hôt( - ) cña c¸c chØ tiªu kú ph©n tÝch víi kú gèc.
- So s¸nh b»ng sè t¬ng ®èi: Ph¶n ¸nh kÕt cÊu mèi quan hÖ, tèc ®é
ph¸t triÓn vµ møc ®é cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ. Trong ph©n tÝch thêng sö
dông c¸c lo¹i sè t¬ng ®èi sau:
+ Sè t¬ng ®èi ph¶n ¸nh t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch
+ Sè t¬ng ®èi kÕ ho¹ch
+ Sè t¬ng ®èi ®éng th¸i
+ Sè t¬ng ®èi hiÖu suÊt
- So s¸nh sè b×nh qu©n: §Ó ph¶n ¸nh ngêi ta tÝnh ra sè b×nh qu©n
b»ng c¸ch san b»ng mäi chªnh lÖch vÒ trÞ sè cña mäi chØ tiªu. Ph¬ng
ph¸p nµy cho thÊy doanh nghiÖp ®ang ë vÞ trÝ nµo cña nghµnh.
3.3. Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ:
Khi ph©n tÝch xu híng vµ møc ®é ¶nh hëng cña tõng nh©n tè ngêi
ta sÏ lo¹i trõ ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè kh¸c.
Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ ®îc sö dông trong ph©n tÝch díi hai d¹ng:
-Thay thÕ liªn hoµn: Lµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng
cña c¸c nh©n tè b»ng c¸ch thay thÕ lÇn lît vµ liªn tiÕp c¸c nh©n tè. Tõ
gi¸ trÞ kú gèc sang gi¸ trÞ kú ph©n tÝch sau ®ã c¸c trÞ sè cña c¸c chØ
tiªu víi nhau.
§Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn cña thay thÕ liªn hoµn
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+S¾p xÕp c¸c nh©n tè ¶nh hëng vµ x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña
chóng ®Õn chØ tiªu ph©n tÝch ph¶i tu©n theo thø tù tõ nh©n tè sè lîng
®Õn nh©n tè chÊt lîng.
+Thay thÕ gi¸ trÞ cña tõng nh©n tè ¶nh hëng, cã bao nhiªu nh©n
tè th× thay thÕ bÊy nhiªu lÇn. Gi¸ trÞ cña nh©n tè ®· thay thÕ sÏ gi÷
nguyªn gi¸ trÞ kú ph©n tÝch cho ®Õn lÇn thay thÕ cuèi cïng.
+Tæng hîp ¶nh cña c¸c nh©n tè vµ so s¸nh víi sè biÕn ®éng cña
chØ tiªu.
-Sè chªnh lÖch: §iÒu kiÖn ¸p dông gièng ph¬ng ph¸p thay thÕ
liªn hoµn chØ kh¸c nhau ë chç ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh háng cña nh©n
tè nµo th× trùc tiÕp dïng sè chªnh lÖch vÒ gi¸ trÞ kú ph©n tÝch so s¸nh
víi kú gèc cña nh©n tè ®ã.
3.4. Ph¬ng ph¸p liªn hÖ
Trong s¶n xuÊt kinh doanh mäi kÕt qu¶ kinh doanh ®Òu cã mèi
liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau gi÷a c¸c mÆt, c¸c bé phËn... §Ó lîng ho¸
mèi liªn hÖ ®ã ta thêng sö dông c¸c ph¬ng ph¸p liªn hÖ:
- Liªn hÖ c©n ®èi: lµ liªn hÖ gi÷a hai mÆt cña c¸c yÕu tè vµ qu¸
tr×nh kinh doanh, gi÷a tæng sè vèn vµ tèng sè nguån vèn, gi÷a nguån
thu huy ®éng vµ t×nh h×nh sö dông c¸c quü... Dùa vµo nguyªn t¾c nµy
cã thÓ x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè cã quan hÖ tæng sè
b»ng liªn hÖ c©n ®èi.
- Liªn hÖ trùc tuyÕn: lµ mèi liªn hÖ gi· c¸c chØ tiªu ph©n tÝch theo
mét híng.
VÝ dô : Lîi nhuËn cã mèi liªn hÖ cïng chiÒu víi lîng hµng b¸n
ra.
Liªn hÖ phi tuyÕn lµ mèi liªn hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu trong ®ã møc
®é liªn hÖ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc tû lÖ vµ vµ chiÒu híng lu«n biÕn ®æi.
3.5.Ph¬ng ph¸p håi quy, t¬ng quan
§©y lµ ph¬ng ph¸p cña to¸n häc ®îc vËn dông trong ph©n tÝch
kinh doanh ®Ó biÓu hiÖn vµ ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu
kinh tÕ.
Ph¬ng ph¸p t¬ng quan: lµ sù quan s¸t quan s¸t gi÷a mét tiªu thøc
lµ kÕt qu¶ víi mét hoÆc nhiÒu tiªu thøc nguyªn nh©n.
Ph¬ng ph¸p håi quy: Lµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn cña
tiªu thøc kÕt qu¶ theo sù biÕn thiªn cña tiªu thøc nguyªn nh©n.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
II. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ph©n tÝch tµi chÝnh
§Ó thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh chóng ta ph¶i tiÕn hµnh qua c¸c
bíc: Thu thËp , xö lÝ th«ng tin, dù ®o¸n vµ ra quyÕt ®Þnh. V× vËy cã rÊt nhiÒu
nh©n tè t¸c ®éng sau ®©y lµ mét sè nh©n tè chñ yÕu
1. Nh÷ng nh©n tè ph¸t sinh tõ bªn trong
1.1. Nguån nh©n lùc
§©y lµ mét nh©n tè kh«ng thÓ thiÕu. V× nã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi
c«ng t¸c nµy. Muèn ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh trë thµnh c«ng cô
h÷u hiÖu cho c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp, th× cÇn cã mét ®éi ngò
c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc tr×nh ®é, ®¶m nhiÖm c«ng viÖc nµy.
Bëi hä míi chÝnh lµ lùc lîng chñ yÕu ®Ó quyÕt ®Þnh c«ng viÖc sÏ
diÔn ra nh thÕ nµo.
Hä cã thÓ lµm gi¶m bít c¸c c¸c phøc t¹p trong c«ng t¸c qu¶n trÞ
nh thêi gian, tiÒn cña...
Ngîc l¹i nÕu ta kh«ng chó träng nhiÒu tíi nh©n tè nµy nã sÏ
thµnh mét hµng rµo c¶n trë lín cho c«ng t¸c qu¶n trÞ.
1.2. Trang thiÕt bÞ kü thuËt c«ng nghÖ
Ngµy nay khoa häc ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh vµ ®îc øng dông
vµo mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi, vµ nã gãp phÇn kh«ng nhá vµo
nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ.
øng dông khoa häc vµ kü thuËt vµo c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh lµ
rÊt cÇn thiÕt bëi:
Nh÷ng trang thiÕt bÞ kü thuËt sÏ gióp cho c«ng t¸c qu¶n lÝ còng
nh thùc hiÖn ®iÒu hµnh trë nªn ®¬n gi¶n, nhÑ nhµng, khoa häc, cã ®é
chÝnh x¸c cao, tèn Ýt nh©n lùc...
ViÖc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ khoa häc vµo c«ng t¸c ph©n tÝch tµi
chÝnh sÏ gióp cho c¸c c¸n bé cã thÓ cËp nhËt ®îc nh÷ng th«ng tin tµi
chÝnh mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, gi¶m bít c¸c khèi lîng
c«ng viÖc b»ng lao ®éng thñ c«ng, rót ng¾n thêi gian, lµm t¨ng n¨ng
suÊt lao ®éng...ChÝnh v× vËy nã trë thµnh nh©n tè ¶nh hëng lín tíi
c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ë doanh nghiÖp.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1.3. Bé m¸y qu¶n trÞ:
§©y lµ mét nh©n tè cã ¶nh hëng rÊt quan träng tíi c«ng t¸c ph©n
tÝch tµi chÝnh: Nã cã thÓ thóc ®Èy sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña c«ng t¸c
nµy vµ gióp ph©n tÝch tµi chÝnh trë thµnh mét c«ng cô ®¾c lùc cña qu¶n
trÞ tµi chÝnh v× :
Ngêi l·nh ®¹o cã thÊu hiÓu ®îc tÇm quan träng, vµ hiÓu râ ®îc
c«ng t¸c trªn sÏ cã sù ®Çu t ®óng cho c«ng t¸c nµy.
2. Nh÷ng nh©n tè ph¸t sinh tõ bªn ngoµi
M«i trêng kinh doanh lµ mét trong nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng rÊt nhiÒu
tíi c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh. Ph©n tÝch tµi chÝnh môc ®Ých lµ cung cÊp
c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cho c¸c ®èi t¸c cã liªn quan. NÕu m«i
trêng kinh doanh æn ®Þnh sÏ trë thµnh mét nh©n tè thuËn lîi cho viÖc
thùc hiÖn c«ng t¸c nµy. Ngîc l¹i sù bÊt æn ®Þnh cña m«i trêng kinh doanh
sÏ t¹o sù khã kh¨n cho c«ng t¸c kinh doanh vµ gi¸n tiÕp ¶nh hëng tíi
ph©n tÝch tµi chÝnh. MÆt kh¸c c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cßn lµ sù dù
b¸o tríc vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh tõ ph©n tÝch tµi chÝnh cã thÓ thÊy
râ ®îc ®iÓm m¹nh, hay yÕu cña doanh nghiÖp tríc nh÷ng sù biÕn ®éng
cña m«i trêng kinh doanh. Kinh doanh lu«n ph¶i g¾n víi m«i trêng cña
m×nh, viÖc thu thËp c¸c th«ng tin tõ m«i trêng sÏ trë nªn rÊt h÷u Ých cho
c«ng t¸c trªn.
III. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp
1. C¸c tµi liÖu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh
1.1. B¶ng c©n ®èi tµi chÝnh b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh:
Lµ b¸o c¸o tµi chÝnh ®îc lËp vµo mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh theo
c¸ch ph©n lo¹i vèn vµ nguån h×nh thµnh vèn ®îc cÊu t¹o díi d¹ng b¶ng
c©n ®èi sè d c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n.
- KÕt cÊu cña b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh
+ Bªn tr¸i lµ tµi s¶n cã: Tøc gi¸ trÞ toµn bé tµi s¶n hiÖn cã ®Õn
thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o thuéc quyÒn qu¶n lÝ vµ sö dông cña doanh
nghiÖp cã thÓ tËp hîp thµnh:
.Vèn cè ®Þnh (tµi s¶n cè ®Þnh- TSC§).
.Vèn lu ®éng (tµi s¶n lu ®éng- TSL§)
.Vèn thanh to¸n( tµi s¶n thanh to¸n- TSTT)
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ Bªn ph¶i lµ tµi s¶n nî: Lµ gi¸ trÞ c¸c nguån h×nh thµnh nªn c¸c
lo¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp cã thÓ tËp hîp thµnh:
. Nguån vèn chñ së h÷u( Vèn cña doanh nghiÖp cã)
. Nguån vèn vay: Vay dµi h¹n, Vay ng¾n h¹n.
Gi¸ trÞ bªn cã, nî cña b¶ng c©n ®èi bµng nhau ®óng theo sè liÖu
®Çu kú vµ cuèi kú
1.2. B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh:
Lµ b¶n b¸o c¸o thu, chi trong mét thêi kú t¬ng øng nã thÓ hiÖn
tËp hîp c¸c kho¶n thu chi vµ kÕt qu¶ kinh doanh, §©y lµ mét th«ng tin
mµ c¸c nhµ bá vèn rÊt quan t©m v× nã ph¶n ¸nh sinh ®éng toµn bé qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuú theo hÖ thèng kÕ to¸n
mµ cÊu t¹o b¶ng b¸o c¸o kinh doanh cã thÓ kh¸c nhau, nhng nh×n
chung lµ b¸o c¸o vÒ sù chªnh lÖch gi÷a doanh thu tiªu thô vµ c¸c
kho¶n chi phÝ, c¸c kho¶n thuÕ vµ c¸c kho¶n lîi nhuËn dßng vµ phÇn t¸i
tÝch luü gåm:
- Doanh thu tiªu thô
- Gi¸ vèn hµng b¸n
- Chi phÝ chung
- Lîi nhuËn kh¸c
- Lîi nhuËn tríc thuÕ
- Lîi nhuËn sau thuÕ
- C¸c quü ph©n phèi (c¶ quü dù phßng)
- Lîi nhuËn t¸i tÝch luü.
Ngoµi ra ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ so s¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp; Ngêi ta cã thÓ dông c¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña ngµnh nh chØ
tiªu trung b×nh chØ tiªu cao nhÊt mµ doanh nghiÖp trong nghµnh ®ang
dÉn ®Çu.
2. C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch
2.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh qua b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh
Khi ®¸nh gi¸ ta xem xÐt phÇn tµi s¶n vµ phÇn nguån vèn.
Dùa vµo c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh trong phÇn tµi s¶n cña b¶ng c©n
®èi kÕ to¸n nhµ qu¶n trÞ kh¸i qu¸t quy m« vèn vµ c¬ cÊu vèn, quan hÖ
gi÷a n¨ng lùc s¶n xuÊt víi tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp.
PhÇn nguån vèn:
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ XÐt vÒ mÆt kinh tÕ: C¸c chØ tiªu thuéc phÇn nguån vèn trong
b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh thÓ hiÖn c¸c nguån h×nh thµnh tµi s¶n mµ doanh
nghiÖp hiÖn cã.
+ XÐt vÒ mÆt ph¸p lÝ: §©y lµ c¸c chØ tiªu thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm
ph¸p lÝ vÒ mÆt vËt chÊt cña doanh nghiÖp ®èi víi ®èi tîng cÊp vèn cho
doanh nghiÖp (Nhµ níc, cæ ®«ng, nhµ ®Çu t, ng©n hµng...)
C¨n cø vµo c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh trong nguån vèn cña b¶ng c©n
®èi nhµ qu¶n trÞ cã thÓ biÕt ®îc kÕt qu¶ cña tõng nguån vèn trong tæng
nguån vèn hiÖn cã. Nã còng ph¶n ¸nh thùc tr¹ng t×nh h×nh tµi chÝnh
cña doanh nghiÖp th«ng qua tØ lÖ c¬ cÊu vèn gi÷a vèn chñ vµ c«ng nî.
B¶ng c©n ®èi tµi chÝnh lµ tµi liÖu quan träng ®èi víi viÖc nhiªn
cøu ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, tr×nh ®é sö dông vèn vµ triÓn väng kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp.
2.2. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp qua b¸o c¸o
kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh
ViÖc ®¸nh gi¸ nµy cho ta biÕt kh¸i qu¸t kÕt qu¶ thu chi trong
doanh nghiÖp cho ta biÕt ®îc hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh trong mét kú kÕ to¸n nhÊt ®Þnh.
2.3. Ph©n tÝch theo chiÒu ngang vµ ph©n tÝch theo chiÒu däc
Ph©n tÝch theo chiÒu ngang vµ chiÒu däc lµ hai c«ng cô trong
®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh qua b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh, vµ
b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.
- Ph©n tÝch theo chiÒu ngang (chªnh lÖch ®Çu n¨m, cuèi n¨m, ®Çu
kú, cuèi kú): Nh»m ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña tõng chØ tiªu
trong b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh còng nh b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh
doanh gi÷a c¸c kú so s¸nh.
Ph©n tÝch theo chiÒu ngang cho ta biÕt sù biÕn ®éng cña c¸c
kho¶n môc nhng cha cung cÊp cho ta mèi quan hÖ gi÷a c¸c kho¶n môc
trong tæng tµi s¶n hay tæng nguån vèn hoÆc cha cho ta biÕt mèi quan
hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu víi doanh thu thuÇn. §Ó thÊy ®îc mèi quan hÖ nµy
cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch theo chiÒu däc.
Ph©n tÝch theo chiÒu däc: Lµ tÊt c¶ c¸c kho¶n môc hoÆc chØ tiªu
®Òu ®îc so s¸nh víi tæng tµi s¶n hoÆc doanh thu thuÇn ®Ó x¸c ®Þnh tØ lÖ
kÕt cÊu cña tõng kho¶n môc, chØ tiªu trong tæng sè. Qua ®ã cã thÓ
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®¸nh gi¸ ®îc sù biÕn ®éng so víi quy m« chung, gi÷a cuèi kú so víi
®Çu kú. C¸ch ph©n tÝch nµy kh«ng nh÷ng ¸p dông trong trêng hîp so
s¸nh gi÷a hai kú, mµ cßn ¸p dông trong trêng hîp so s¸nh gi÷a nhiÒu
kú kh¸c nhau, hoÆc gi÷a c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau.
3. Ph©n tÝch c¸c chØ sè tµi chÝnh
ViÖc ®¸nh gi¸ ho¹t ®éngkinh doanh cña mét doanh nghiÖp ngêi ta sö
dông c¸c chØ sè tµi chÝnh, c¸c chØ sè nµy ®îc thiÕt kÕ ®Ó chØ mèi quan hÖ
gi÷a c¸c bé phËn, kho¶n môc cÊu thµnh trong b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh vµ
b¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
ViÖc tÝnh c¸c chØ tiªu nµy cho ta biÕt ®îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp t¹i thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh.
So s¸nh c¸c chØ sè nµy víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong nghµnh thêng
cho chóng ta nh÷ng con sè thèng kª ®Çy ý nghÜa, gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ
®¸nh gi¸ ®îc ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp m×nh.
3.1. C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n
C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n ph¶n ¸nh c¸c tµi s¶n cã thÓ
chuyÓn ®æi thµnh tiÒn nhanh chãng ë møc gi¸ hîp lÝ vµ vÞ trÝ linh ho¹t
cña doanh nghiÖp lµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp ®¸p óng ®îc tr¸ch
nhiÖm hoµn tr¶ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n vµ nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ trong
vßng mét n¨m.
C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n chØ ra mèi quan hÖ gi÷a tiÒn
mÆt vµ c¸c tµi s¶n lu ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp víi c¸c kho¶n nî
ng¾n h¹n.
a. Tû xuÊt thanh to¸n hiÖn hµnh
Nã chØ ra ph¹m vi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®îc ®¶m b¶o chi tr¶
b»ng c¸c tµi s¶n lu ®éng. c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ lµ chØ tiªu trung b×nh
cña ngµnh, mçi mét ngµnh ®Òu cã mét chØ sè thanh to¸n hiÖn
hµnh nhng nh×n trung chØ sè nµy b»ng mét th× doanh nghiÖp cã ®ñ
kh¶ n¨ng thanh to¸n, hay t×nh h×nh tµi chÝnh b×nh thêng- kh¶
quan.
Tµi s¶n lu ®éng
Tû xuÊt thanh to¸n hiÖn hµnh= ------------------------Tæng nî ng¾n h¹n
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
b. Tû xuÊt thanh to¸n nhanh
Tû xuÊt thanh to¸n nhanh lµ tû sè gi÷a c¸c kho¶n môc cña tµi
cã hiÖn hµnh cã thÓ chuyÓn nhanh thµnh tiÒn mÆt víi tµi s¶n nî
hiÖn hµnh. C¸c kho¶n môcnµy lµ tiÒn mÆt, ®Çu t ng¾n h¹n, c¸c
kho¶n ph¶i thu vµ phiÕu nî ph¶i thu. Trªn thùc tÕ chØ sè nµy > 0.5
th× t×nh h×nh thanh to¸n lµ t¬ng ®èi kh¶ quan, nÕu chØ sè nµy < 0.5
th× doanh nghiÖp cã thÓ gÆp khã kh¨n trong trong viÖc thanh to¸n.
Tuy nhiªn tû xuÊt nµy qu¸ cao l¹i ph¶n ¸nh t×nh h×nh kh«ng tèt v×
vèn b»ng tiÒn nhiÒu vßng quay tiÒn chËm lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö
vèn.
Tµi s¶n lu ®éng - Hµng tån kho
Tû xuÊt thanh to¸n nhanh= --------------------------------------Tæng nî ng¾n h¹n
c. Tû xuÊt thanh to¸n cña vèn lu ®éng
ChØ sè nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn cña tµi
s¶n lu ®éng. Thùc tÕ cho thÊy nÕu chØ sè nµy > 0.5 hoÆc < 0.1 ®Òu
kh«ng tèt th× sÏ g©y ø ®äng vèn hoÆc thiÕu tiÒn ®Ó thanh to¸n.
Tæng sè vèn b»ng tiÒn
Tû xuÊt thanh to¸n cña VL§ = ---------------------------Tæng tµi s¶n lu ®éng
3.2. C¸c chØ sè vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng
C¸c chØ sè vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng ®¸nh gia chu kú kinh doanh vµ
hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp.
a. C¸c chØ sè vÒ hµng dù tr÷:
- Sè vßng lu©n chuyÓn hµng dù tr÷: nhu cÇu lu©n chuyÓn vèn
cña doanh nghiÖp còng bÞ ¶nh hëng bëi ®é dµi thêi gian hµng ho¸
ë trong kho. §iÒu nµy cã thÓ tÝnh ®îc b»ng c¸ch tÝnh sè vßng
lu©n chuyÓn hµng dù tr÷ lµ sè lÇn mµ hµng ho¸ tån trong kho
trung b×nh ®îc b¸n trong kú kÕ to¸n.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChØ sè cao thêng ®îc ®¸nh gi¸ lµ tèt. NÕu ®øng gãc ®é vèn
lu©n chuyÓn doanh nghiÖp cao, thêng ®ßi hái vèn ®Çu t thÊp h¬n
cho hµng tån kho so víi doanh nghiÖp kh¸c cã cïng møc doanh
thu nhng cã chØ sè thÊp. MÆt kh¸c sè vßng lu©n chuyÓn hµng tån
kho rÊt cao th× viÖc duy tr× møc tån kho thÊp cã thÓ khiÕn cho
møc tån kho ®ã kh«ng ®ñ ®¸p øng c¸c hîp ®ång ngay cña kú sau
vµ ®iÒu nµy cã thÓ kh«ng tèt ®Õn ho¹t ®éngkinh doanh cña doanh
nghiÖp.
Gi¸ vèn hµng b¸n
Sè vßng lu©n chuyÓn hµng dù tr÷= ------------------------------Gi¸ vèn b×nh qu©n hµng tån kho
- Sè ngµy dù tr÷ hµng ho¸ ( sè ngµy cña mét vßng quay kho
hµng):
365 ngµy
Sè ngµy dù tr÷ hµng ho¸ = --------------------------------Hµng tån kho b×nh qu©n
b. C¸c chØ sè vÒ tµi s¶n lu ®éng (TSL§) tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§ )
- Søc s¶n xuÊt cña vèn lu ®éng: ChØ sè nµy cho ta biÕt mét
®ång vèn lu ®éng lµm ra ®îc mÊy ®ång doanh thu.
Tæng doanh thu thuÇn
Søc s¶n xuÊt cña vèn lu ®éng= ---------------------------Vèn lu ®éng b×nh qu©n
- Søc sinh lîi cña vèn lu ®éng: ChØ sè nµy cho ta biÕt mét
®ång vèn lu ®éng lµm ra ®îc mÊy ®ång lîi nhuËn thuÇn hay l·i.
Lîi nhuËn thuÇn( l·i gép)
Søc sinh cña vèn lu ®éng = ------------------------------Vèn lu ®éng b×nh qu©n
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Sè vßng quay cña vèn lu ®éng: Cho ta biÕt tµi s¶n lu ®éng
quay ®îc mÊy vßng trong kú. NÕu vßng quay t¨ng chøng tá hiÖu
qu¶ sö dông vèn t¨ng vµ ngîc l¹i.
Tæng doanh thu thuÇn
Sè vßng quay cña vèn lu ®éng = ----------------------------Vèn lu ®éng b×nh qu©n
- Søc s¶n xuÊt cña vèn cè ®Þnh: ChØ sè nµy cho biÕt mét ®ång
nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh ®em l¹i mÊy ®ång doanh
thu thuÇn.
Tæng doanh thu thuÇn
Søc s¶n xuÊt cña TSC§ = ----------------------------------- Søc sinh lîi cña tµi s¶nNguyªn
cè ®Þnh:gi¸Cho
métTSC§
®ång tµ s¶n
b×nhbiÕt
qu©n
cè ®Þnh lµm ra mÊy ®ång lîi nhuËn.
Lîi nhuËn thuÇn
Søc sinh lîi cña TSC§ = ---------------------------------Nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§
- SuÊt hao phÝ cña tµi s¶n cè ®Þnh: ChØ sè nµy cho biÕt ®Ó ®¹t
®îc mét ®ång doanh thu cÇn bao nhiªu ®ång nguyªn gi¸ tµi s¶n
cè ®Þnh.
Nguyªn gi¸ TSC§
SuÊt hao phÝ cña TSC§ = -----------------------Doanh thu thuÇn
- Tû suÊt ®Çu t: Lµ tØ sè gi÷a tµi s¶n cè ®Þnh trªn tæng tµi s¶n,
tû sè nµy lu«n nhá h¬n mét.
Tµi s¶n cè ®Þnh
Tû xuÊt ®Çu t = ---------------------Tæng tµi s¶n
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Tû suÊt tù tµi trî: Cho biÕt vèn tù cã cña doanh nghiÖp dïng
®Ó trang bÞ cho tµi s¶n cè ®Þnh lµ bao nhiªu. Doanh nghiÖp cã tû
xuÊt nµy lín h¬n mét lµ doanh nghiÖp cã tµi chÝnh m¹nh.
Vèn chñ së h÷u
tû suÊt tµi trî = -----------------------Tµi s¶n cè ®Þnh
- HÖ sè quay vßng cña tµi s¶n: ChØ sè nµy cho biÕt hiÖu qu¶
cña tµi s¶n ®Çu t. ThÓ hiÖn qua doanh thu thuÇn cña tµi s¶n ®Çu t.
c. C¸c chØ sè vÒ c¸c kho¶n thu
- Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu: §¸nh gi¸ tèc ®é chuyÓn
®æi c¸c kho¶n ph¶i thu cña doanh nghiÖp thµnh tiÒn mÆt. NÕu c¸c
kho¶n ph¶i thu ®îc thu håi nhanh th× hÖ sè quay vßng c¸c kho¶n
ph¶i thu sÏ cao. Nãi chung th× ®iÒu nµy tèt v× nã cã nghÜa lµ c«ng
ty kh«ng ph¶i ®Çu t nhiÒu vèn vµo c¸c kho¶n ph¶i thu. Tuy nhiªn
hÖ sè quay vßng c¸c kho¶n ph¶i thu qu¸ cao, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ
ph¬ng thøc tÝn dông qu¸ h¹n chÕ th× sÏ ¶nh hëng kh«ng tÝch cùc
®Õn khèi long tiªu thô.
Doanh thu thuÇn
Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu = ----------------------------------C¸c kho¶n ph¶i thu b×nh qu©n
- Kú thu tiÒn (Sè ngµy cña doanh thu cha thu): Ph¶n ¸nh sè
ngµy thu tiÒn cña mét vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu.
365 ngµy
Kú thu tiÒn = --------------------------------------Sè vßng quay c¸c kho¶n thu
d. C¸c chØ sè vÒ nguyªn vËt liÖu
- Tû suÊt lu©n chuyÓn nguyªn liÖu(NL): ChØ sè nµy cho ta
biÕt sè lÇn nguyªn vËt liÖu dù tr÷ b×nh qu©n ®îc sö dông trong kú.
Chi phÝ cho NL ®· sö dông
Tû suÊt lu©n chuyÓn NL = ------------------------------------Lîng NL dù tr÷ b×nh qu©n 15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Sè vßng lu©n chuyÓn nguyªn liÖu ®a vµo qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt:
Chi phÝ cho hµng ho¸ ®· s¶n xuÊt
Sè vßng lu©n chuyÓn NL = -----------------------------------NL dù tr÷ b×nh qu©n
e. C¸c chØ tiªu vÒ c¸c kho¶n ph¶i tr¶: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶
trong kú
C¸c kho¶n ph¶i tr¶
Ph¶i tr¶ cho mua hµng = ----------------------Hµng mua
Hµng mua
Hµng ph¶i mua trung b×nh trªn ngµy = -----------------Sè ngµy
C¸c kho¶n ph¶i tr¶
Kho¶n ph¶i tr¶ cho hµng mua theo ngµy = ---------------------------Lîng hµng mua TB trªn ngµy
Tæng sè nî ph¶i tr¶
Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ trªn c¸c kho¶n ph¶i thu = ---------------------Tæng c¸c kho¶n ph¶i thu
NÕu chØ sè nµy cµng lín chøng tá doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông
vèn cµng nhiÒu vµ ngîc l¹i.
f. C¸c chØ sè vÒ marketing
Ngêi ta da ra mét l¹ot c¸c chØ sè ®Ó xem xÐt
Doanh thu b¸n hµng
= ----------------------------------Sè lîng nhu cÇu kh¸ch hµng
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChØ sè trªn ph¶n ¸nh sù ®¸p øng nhu cÇu cña doanh nghiÖp víi
kh¸ch hµng
Chi phÝ hµnh tr×nh
= -------------------------Sè ngµy hµnh tr×nh
Cho biÕt c¸c chi phÝ cÇn thiÕt cho viÖc lu©n chuyÓn
Chi phÝ b¸n hµng
= -------------------------Doanh thu b¸n hµng
Ph¶n ¸nh chi phÝ cÇn ®¸p øng cho b¸n hµng
Doanh thu b¸n hµng
= -----------------------------Sè phiÕu b¸n hµng
Cho biÕt hiÖu xuÊt cña b¸n hµng
Sè nhu cÇu
= -------------------Sè ngµy b¸n hµng
3.3. C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng sinh lîi
C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng sinh lîi ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng t×m kiÕm thu
nhËp cho doanh nghiÖp nã lu«n ®îc c¸c nhµ qu¶n trÞ, c¸c nhµ ®Çu t,
chñ nî... quan t©m theo dâi. Chóng lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t
®éng kinh doanh, còng nh ®Ó so s¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ møc l·i
cña c¸c doanh nghiÖp cïng lo¹i. Thu nhËp lµ thíc ®o quan träng nhÊt
vµ duy nhÊt trong viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lîi.
a. C¸c chØ sè vÒ sè d lîi nhuËn b¸n hµng
Ph¶n ¸nh mçi ®ång doanh thu ®em l¹i bao nhiªu lîi nhuËn
L·i gép
Lîi nhuËn tÕ biªn gép = --------------------------------Doanh thu tiªu thô thuÇn
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Cho biÕt mét ®ång doanh thu mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi
nhuËn gép.
L·i tõ ho¹t ®éng
Lîi tÕ biªn ho¹t ®éng = ------------------------------------Doanh thu tiªu thô thuÇn
Cho biÕt doanh nghiÖp ®· duy tr× chi phÝ hoÆc ®· c¶i thiÖn ®îc
gi¸ b¸n so víi chi phÝ .
L·i rßng
Lîi nhuËn tÕ biªn rßng = --------------------------------Doanh thu tiªu thô thuÇn
Cho biÕt mét ®ång doanh thu lµm ra bao nhiªu thu nhËp
b. C¸c chØ sè vÒ hoµn vèn ®Çu t
- Hoµn vèn tæng tµi s¶n: Cho biÕt kh¶ n¨ng thùc hiÖn chøc
n¨ng cña ban qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp trong viÖc sö dông
tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®Ó lµm ra lîi nhuËn
L·i rßng
Hoµn vèn tæng tµi s¶n = ----------------------------B×nh qu©n tæng tµi s¶n
- Hoµn vèn cæ phÇn: Ph¶n ¸nh sù thÊt b¹i hay thµnh c«ng
trong kinh doanh cña doanh nghiÖp trong viÖc tèi ®a ho¸ viÖc
hoµn vèn cho c¸c cæ ®«ng trªn c¬ së vèn ®Çu t cña hä t¹i doanh
nghiÖp
L·i rßng
Hoµn vèn cæ phÇn = --------------------------------B×nh qu©n vèn cæ phÇn
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Hoµn vèn ®Çu t chung(ROI): §©y lµ thíc ®o tæng qu¸t kh¶
n¨ng thùc hiÖn chøc n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp
Lîi nhuËn dßng
Lîi nhuËn dßng
DT tiªu thô thuÇn
ROI = ------------------ = ----------------------- x -------------------Toµn bé vèn
DT tiªu thô thuÇn
Tæng sè vèn
Hoµn vèn ®Çu t ROI cã thÓ ®¹t ®îc b»ng c¸ch:
+ C¶i thiÖn n¨ng lùc ho¹y ®éng( t¨ng sè d ho¹t ®éng)
+ C¶i thiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng (t¨ng vßng quay cña vèn)
+ KÕt hîp n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶
3.4. C¸c chØ sè vÒ møc t¨ng trëng
a. Doanh sè tiªu thô: lµ sè phÇn tr¨m t¨ng trëng h»ng n¨m cña
doanh thu.
b. Thu nhËp: lµ sè phÇn tr¨m t¨ng trëng hµng n¨m vÒ lîi nhuËn
rßng.
c. Lîi nhuËn cæ phÇn: Lµ sè phÇn tr¨m t¨ng trëng hµng n¨m vÒ
lîi nhuËn cæ phÇn.
d. TiÒn l·i cæ phÇn: Sè phÇn r¨m t¨ng trëng hµng n¨m cña tiÒn l·i
cæ phÇn
Gi¸ cæ phÇn trªn thÞ trêng
e. ChØ sè gi¸ trªn thÞ trêng = -----------------------------------Lîi nhuËn cæ phÇn
Nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n tèt chØ sè nµy sÏ cao
Cæ tøc cæ phiÕu
f. ChØ sè cæ tøc = -------------------------Sè cæ phiÕu thêng
Cho biÕt cæ tøc chia cho mçi cæ phiÕu lµ bao nhiªu
3.5. C¸c chØ sè vÒ thu nhËp cæ phiÕu
a. NÕu doanh nghiÖp chØ ph¸t hµnh cæ phiÕu thêng th× ta cã
L·i rßng
Thu nhËp mçi cæ phiÕu thêng = --------------------------------B×nh qu©n sè cæ phiÕu
thêng ®ang lu hµnh
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
b. NÕu doanh nghiÖp ph¸t hµnh c¶ cæ phiÕu u ®·i tÝch luü kh«ng
chuyÓn ®æi ta cã c«ng thøc sau:
L·i rßng - Cæ tøc cæ phiÕu u ®·i
Thu nhËp mçi cæ phiÕu thêng = -------------------------------------B×nh qu©n sè cæ phiÕu
thêng ®ang lu hµnh
c. NÕu doanh nghiÖp ph¸t hµnh nhiÒu lo¹i chøng kho¸n kh¸c
nhau nÕu cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh cæ phiÕu thêng nh tr¸i phiÕu,
cæ phiÕu u ®·i, cæ phiÕu lùa chän( uû quyÒn) vµ c¸c chøng kho¸n kh¸c
cã thÓ chuyÓn ®æi thµnh cæ phiÕu thêng trong trêng hîp nh vËy thu
nhËp mçi cæ phiÕu ®îc ph©n tÝch nh sau:
- Thu nhËp c¬ b¶n mçi cæ phiÕu: Sù tr×nh bµy dùa trªn c¬ së sè
cæ phiÕu thêng ®ang lu hµnh vµ nh÷ng chøng kho¸n vÒ b¶n chÊt t¬ng
®¬ng víi cæ phiÕu thêng vµ cã kÕt qu¶ lµ gi¶m thu nhËp trªn mçi cæ
phiÕu.
- Thu nhËp ®· lµm gi¶m toµn bé mçi cæ phiÕu: §©y lµ h×nh
thøc cho biÕt sù t¸c ®éng lµm gi¶m thu nhËp trªn mçi cæ phiÕu
Thu nhËp c¬
b¶n mçi cæ
phiÕu
Thu nhËp thuÇn tuý sau khi ®· nép thuÕ - Cæ tøc cæ phiÕu u ®·i cña
cæ phiÕu t¬ng ®¬ng cæ phiÕu thêng + L·i vµ cæ tøc cña nh÷ng chøng
kho¸n ®îc coi nh t¬ng ®¬ng víi cæ phiÕu thêng
= -------------------------------------------------------------------------B×nh qu©n sè lîng cæ phiÕu thêng ®ang lu hµnh + Cæ phiÕu ph¸t hµnh
bëi nh÷ng chøng kho¸n t¬ng ®¬ng cæ phiÕu thêng
Thu nhËp ®· Thu nhËp thuÇn tuý - Cæ tøc cæ phiÕu u ®·i + L·i vµ cæ tøc cña nh÷ng
gi¶m toµn
chøng kho¸n gi¶ ®Þnh ®· ®îc chuyÓn g©y ra thu nhËp gi¶m
bé cña mçi = --------------------------------------------------------------------------------cæ phiÕu
B×nh qu©n sè lîng cæ phiÕu ®ang lu hµnh + TÊt c¶ c¸c cæ phiÕu thêng
ph¸t hµnh ngÉu nhiªn
20