Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Hình tượng nhân vật khổng minh trong tam quốc diễn diễn nghĩa của la quán trung...

Tài liệu Hình tượng nhân vật khổng minh trong tam quốc diễn diễn nghĩa của la quán trung

.DOC
46
101
145

Mô tả:

KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** Lêi c¶m ¬n. §Ó hoµn thµnh kho¸ luËn nµy, ngoµi sù cè g¾ng cña b¶n th©n, t«i cßn nhËn ®îc sù híng dÉn tËn t×nh cña c«: Phan ThÞ Nga. Sù ®éng viªn khÝch lÖ cña thÇy gi¸o, c« gi¸o khoa Ng÷ v¨n trêng §¹i Häc Vinh, cïng tÊt c¶ c¸c b¹n bÌ. Nh©n dÞp nµy cho t«i ®îc göi lêi c¶m ¬n ®Õn tÊt c¶ c¸c thÇy, c« gi¸o vµ tÊt c¶ c¸c b¹n bÌ ®· ®éng viªn, gióp ®ì khuyÕn khÝch t«i hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Tuy nhiªn do thêi gian, nguån t liÖu vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn kho¸ luËn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, thiÕu sãt. T«i hy väng sÏ nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ b¹n bÌ ®Ó kho¸ luËn ®îc hoµn chØnh h¬n 1 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** PhÇn më ®Çu 1, Lý do chän ®Ò tµi: 1.1, V¨n häc Minh – Thanh cã mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö v¨n häc Trung Quèc nãi chung. §ã lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn v¨n häc cæ ®iÓn, còng lµ giai ®o¹n dµi nhÊt vµ cã néi dung phong phó nhÊt, lµ giai ®o¹n ®¸nh dÊu sù chuyÓn m×nh sang khuynh híng hiÖn ®¹i. §Æc ®iÓm næi bËt cña giai ®o¹n nµy lµ sù suy tµn cña v¨n häc chÝnh thèng vµ sù trçi dËy m¹nh mÏ cña v¨n häc d©n chñ vµ tiÕn bé, ph¶n ¸nh nh÷ng yªu cÇu cña nh©n d©n vµ tÇng líp thÞ d©n. Bªn c¹nh nh÷ng thÓ lo¹i v¨n häc mµ d©n téc nµo còng cã nh th¬, t¶n v¨n, kÞch, tiÓu thuyÕt… Th× cßn cã nh÷ng h×nh thøc v¨n häc giµu tÝnh d©n téc: Tõ, khóc, tho¹i b¶n, biÒn ngÉu, truyÒn kú, b¶n th©n mçi thÓ lo¹i ®Æc biÖt lµ tiÓu thuyÕt cæ ®iÓn Trung Hoa ®· thÓ hiÖn râ nÐt b¶n chÊt thêi ®¹i vµ ®Æc trng d©n téc Trung Hoa. Nh¾c ®Õn tiÓu thuyÕt Trung Quèc chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn tiÓu thuyÕt thêi Minh – Thanh víi nh÷ng ®¹i biÓu suÊt s¾c nh: Bå Tïng Linh (Liªu trai chÝ dÞ); Thi N¹i Am (Thuû hö); Tµo TuyÕt CÇn ( Hång l©u méng)… Vµ ®Æc biÖt La Qu¸n Trung tªn tuæi cña «ng ®îc g¾n víi bé tiÓu thuyÕt ®å sé “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa”, t¸c phÈm ®îc mÖnh danh lµ l¸ cê ®Çu cña tiÓu thuyÕt cæ ®iÓn Trung Quèc . Nã cã søc thu hót ®«ng ®¶o b¹n ®äc vµ giíi nghiªn cøu, phª b×nh trong vµ ngoµi níc tõ cæ chÝ kim. 2 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** 1.2, Víi b¹n ®äc ViÖt Nam “Tam Quèc” nh lµ mét mãn ¨n tinh thÇn kh«ng thÓ thiÕu, thËm chÝ mét sè nh©n vËt trong “Tam Quèc” nh Tµo Th¸o,Tr¬ng Phi, Khæng Minh… ®· cã mÆt trong ng«n ng÷ ngêi ViÖt nh ( Nãng nh Tr¬ng Phi , gian nh Tµo Th¸o …). Sù cã mÆt cña c¸c nh©n vËt nµy ®· gãp phÇn lµm nªn søc thu hót lín lao cña t¸c phÈm. Bªn c¹nh mét Tµo Th¸o gian hïng cã mét Lu BÞ giµu lßng nh©n nghÜa, mét Khæng Minh tóc trÝ ®a mu. Mu mÑo, tµi trÝ h¬n ngêi cña Khæng Minh ch¼ng nh÷ng khiÕn cho ®èi ph¬ng lao ®ao mµ cßn khiÕn cho bao nhµ qu©n sù, chÝnh trÞ, ngo¹i giao b¸i phôc. H×nh tîng Khæng Minh gièng nh mét kho trÝ tuÖ cha thÓ khai th¸c hÕt. V× thÕ mµ l«i cuèn sù tß mß cña b¹n ®äc trong vµ ngoµi níc. Khæng Minh lµ mét nh©n vËt thuéc hµng ngò chñ chèt cña phe Thôc. Sù t×m hiÓu h×nh tîng Khæng Minh cßn gãp phÇn lµm s¸ng râ bøc tranh hiÖn thùc cña x· héi Trung Quèc thêi kú tam quèc còng nh tµi n¨ng x©y dùng nh©n vËt cña t¸c gi¶ La Qu¸n Trung . 2, LÞch sö vÊn ®Ò. “Tam quèc” lµ chuyÖn mét tr¨m n¨m lo¹n ly ®iªn ®¶o do tham väng bµnh tríng l·nh thæ, tranh giµnh quyÒn lùc cña c¸c ®Õ v¬ng g©y ra. T¸c phÈm cã hµng ngh×n sù viÖc, hµng tr¨m trËn ®¸nh, h¬n bèn tr¨m nh©n vËt. ChÝnh v× vËy mµ ®· cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa” nãi chung vµ c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm nãi riªng nh Tµo Th¸o,Tr¬ng Phi. VÒ nh©n vËt Khæng Minh, dùa vµo nh÷ng t liÖu tiÕng ViÖt hiÖn cã, chóng t«i nhËn thÊy h×nh tîng nµy ®· ®îc ®Ò cËp ®Õn víi nhiÒu møc ®é kh¸c nhau. V¨n häc Trung Quèc tËp 2 – Nxb GD, 1988, trang 28. NguyÔn Kh¾c Phi vµ L¬ng Duy Thø ®· nãi vÒ h×nh tîng nh©n vËt Khæng Minh: “ Cã thÓ thÊy h×nh tîng Khæng Minh ®îc hun ®óc bëi íc väng cña quÇn chóng vÒ mét trÝ tuÖ h¬n ngêi vµ lý tëng cña nhµ v¨n vÒ mét mu sÜ tr¸c viÖt”. Trong c«ng tr×nh nµy c¸c t¸c gi¶ ®· cho chóng ta thÊy ®îc nh©n vËt Khæng Minh lµ mét nh©n vËt “ho¸ th©n cña trÝ tuÖ”. 3 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** Trong “§Ó hiÓu t¸m bé tiÓu thuyÕt cæ Trung Quèc” Nxb §HQG Hµ Néi, 2000, L¬ng Duy Thø cho r»ng: “ NÕu h×nh tîng Lu BÞ ®îc chiÕu s¸ng bëi ch÷ “ nh©n” th× h×nh tîng Khæng Minh l¹i ®îc chiÕu s¸ng bëi ch÷ “ trÝ”. Khæng Minh lµ ho¸ th©n cña trÝ tuÖ quÇn chóng. C©u ng¹n ng÷ “ Ba ngêi thî da hîp thµnh mét Gia C¸t Lîng” ®· nãi lªn ®iÒu Êy” (trang 25).¤ng viÕt tiÕp: “cã thÓ thÊy h×nh tîng Khæng Minh ®· ®îc hun ®óc bëi íc väng cña quÇn chóng vÒ mét trÝ tuÖ h¬n ngêi vµ lý tëng cña nhµ v¨n vÒ mét mu sÜ tr¸c viÖt” (trang26). ¥ “ TiÓu thuyÕt cæ ®iÓn Trung Quèc” Nxb GD,2000 ( TrÇn Xu©n §Ò) t¸c gi¶ ®· viÕt vÒ h×nh tîng nh©n vËt Khæng Minh nh sau: “ Trong mÊy tr¨m n¨m qua, ®a sè ®éc gi¶ yªu mÕn Gia C¸t Lîng v× con ngêi ®ã tËp trung thÓ hiÖn trÝ tuÖ v« cïng tËn cña nh©n d©n, ®¹o ®øc trong s¸ng cña con ngêi giµu lßng c¬ng trùc, l¹i hÕt lßng v× viÖc chung” ( trang34). C¸c c«ng tr×nh trªn do nh÷ng môc ®Ých nghiªn cøu kh¸c nhau cßn thiªn vÒ nh÷ng ph¸t hiÖn kh¸i qu¸t cha cã ®iÒu kiÖn ®i s©u, t×m hiÓu cô thÓ vÒ nh©n vËt, v× vËy cha lµm cho ngêi ®äc thÊy hÕt ®îc tµi n¨ng, trÝ tuÖ cña Khæng Minh trong “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa”. Thùc hiÖn ®Ò tµi nµy, chóng t«i ®· rÊt thuËn lîi khi kÕ thõa thµnh qu¶ nghiªn cøu cña c¸c bËc tiÒn bèi, nã lµ chiÕc ch×a khãa më ®êng dÉn chóng t«i ®i ®Õn ®Ých. 3, NhiÖm vô khoa häc. Kh¶o s¸t h×nh tîng nh©n vËt Khæng Minh ®Ó chØ ra nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt nµy. ThÊy ®îc nh÷ng thñ ph¸p nghÖ thuËt ®îc vËn dông ®Ó x©y dùng h×nh tîng nh©n vËt Khæng Minh trong “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa” cña La Qu¸n Trung. 4, Ph¹m vi vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. Ph¹m vi: T¸c phÈm “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa” cña La Qu¸n Trung, Nxb v¨n häc. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Chóng t«i phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p: Ph¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch, so s¸nh. 4 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** Néi dung Ch¬ng 1: H×nh tîng Khæng Minh – ngêi ®¹i diÖn cho tµi n¨ng, trÝ tuÖ. 1.1, Giíi thuyÕt vÒ kh¸i niÖm “h×nh tîng”. Kh«ng gièng nh nh©n vËt ®îc lÊy tõ nguyªn mÉu lÞch sö nh nh©n vËt Tµo Th¸o, nh©n vËt Khæng Minh trong “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa” ®ù¬c x©y dùng nh mét h×nh tîng. VËy “h×nh tîng nghÖ thuËt” lµ g× ? 5 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** VÒ kh¸i niÖm nµy ®· cã kh¸ nhiÒu nhµ nghiªn cøu v¨n häc ®a ra ý kiÕn cña m×nh. Theo “ Tõ ®iÓn thuËt ng÷ v¨n häc” Nxb §HQG Hµ Néi, 1999 (Lª B¸ H¸n, TrÇn §×nh Sö, NguyÔn Kh¾c Phi), kh¸i niÖm “h×nh tîng” ®îc hiÓu nh sau: “ h×nh tîng nghÖ thuËt lµ s¶n phÈm cña ph¬ng thøc chiÕm lÜnh, thÓ hiÖn vµ t¸i t¹o hiÖn thùc theo quy luËt cña nghÖ thuËt” ( trang 122). “ Lý luËn v¨n häc” Nxb GD, 1997 ( Ph¬ng Lùu, TrÇn §×nh Sö, NguyÔn Xu©n Nam, Lª Ngäc Trµ, La Kh¾c Hoµ, Thµnh ThÕ Th¸i B×nh) hiÒu kh¸i niÖm “h×nh tîng” lµ : “ H×nh tîng nghÖ thuËt lµ mét kh¸ch thÓ tinh thÇn, mäi ph¬ng tiÖn biÓu hiÖn chØ cã ý nghÜa khi nµo lµm sèng l¹i c¸c kh¸ch thÓ ®ã vµ ngêi ®äc t¸c phÈm chØ khi nµo th©m nhËp ®îc vµo thÕ giíi tinh thÇn ®ã míi cã thÓ n¶y sinh ®îc sù thëng thøc, ®ång c¶m”. Kh¸i niÖm “h×nh tîng” ®îc L¹i Nguyªn ¢n ( 150 thuËt ng÷ v¨n häc, Nxb §HQG Hµ Néi) ®a ra lµ: “H×nh tîng nghÖ thuËt lµ ph¬ng thøc chiÕm lÜnh vµ t¸i t¹o hiÖn thùc riªng biÖt, vèn cã vµ chØ cã ë nghÖ thuËt. BÊt cø hiÖn tîng nµo ®îc x©y dùng l¹i mét c¸ch s¸ng t¹o trong t¸c phÈm nghÖ thuËt, ®Òu lµ h×nh tîng nghÖ thuËt, th«ng thêng vµ quan träng nhÊt lµ h×nh tîng con ngêi ( h×nh tîng nh©n vËt) ( trang 142). C¸ch hiÓu vÒ “h×nh tîng” ë trªn ®Òu kh¼ng ®Þnh ®Æc trng cña v¨n häc trong c¸ch thøc ph¶n ¸nh, s¸ng t¹o cuéc sèng. ¥ kho¸ luËn nµy, chóng t«i sö dông ý kiÕn cña t¸c gi¶ L¹i Nguyªn ¢n trong cuèn “ 150 thuËt ng÷ v¨n häc” ®Ó ¸p dông cho viÖc nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ nh©n vËt Khæng Minh, nh©n vËt cã thÓ nãi lµ ®¹i diÖn tiªu biÓu nhÊt cho c¸i gäi lµ “b¶y thùc ba h” trong “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa”. Trong t¸c phÈm nµy t¸c gi¶ viÕt: “ ®Æc trng nghÖ thuËt cña h×nh tîng ®îc x¸c ®Þnh kh«ng chØ bëi viÖc nã ph¶n ¸nh vµ lý gi¶i hiÖn thùc thùc t¹i, mµ cßn bëi viÖc nã s¸ng t¹o ra mét thÕ giíi míi, kh¸c thÕ giíi thêng – ThÕ giíi mang tÝnh h cÊu. Bªn c¹nh c¸i hiÖn tån, c¸i thùc cã, ë h×nh tîng nghÖ thuËt cßn mang c¶ c¸i cã thÓ cã, c¸i muèn cã, c¸i ®ßi hái ph¶i cã … Tøc lµ mang tÊt c¶ nh÷ng g× can dù ®Õn lÜnh vùc 6 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** chñ quan, ý chÝ, c¶m xóc vµ nh÷ng tiÒm n¨ng cha ph¸t lé cña tån t¹i sèng”. 1.2, Khæng Minh ngêi ®¹i diÖn cho tµi n¨ng - trÝ tuÖ. MÆc dï Khæng Minh kh«ng ph¶i lµ h×nh tîng nh©n vËt ®îc x©y dùng thµnh c«ng nhÊt trong t¸c phÈm còng kh«ng ph¶i lµ nh©n vËt lý tëng cña t¸c gi¶ nhng Khæng Minh l¹i lµ ngêi ®¹i diÖn cho trÝ tuÖ nh©n d©n Trung Quèc thêi cæ. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu b×nh diÖn: Qu©n sù, chÝnh trÞ ngo¹i giao, khoa häc,… Trong ch¬ng nµy chóng t«i muèn t×m hiÓu vÒ h×nh tîng nh©n vËt Khæng Minh mét c¸ch ®Çy ®ñ, toµn diÖn nhÊt. 1.2.1, VÒ qu©n sù. 1.2.1.1, Khæng Minh – Nhµ ho¹ch ®Þnh s¸ch lîc qu©n sù tµi ba. §Ó cã thÓ gióp phe Thôc v÷ng vµng ë thÕ ch©n v¹c, Khæng Minh ®· ®Ò ra chÝnh s¸ch “ hoµ Ng« kh¸ng Nguþ” chÝnh s¸ch nµy ®îc ¸p dông tõ lóc h×nh thµnh ®Õn kÕt thóc thêi kú tam quèc.§©y lµ chÝnh s¸ch ®îc Khæng Minh tr×nh bµy ngay trong lÇn ®Çu tiªn gÆp Lu BÞ Ngoµi viÖc ®Ò ra s¸ch lîc ®óng ®¾n Khæng Minh cßn lµ vÞ qu©n s tµi ba, ®¾c lùc cña phe Thôc. Chñ tr¬ng “ liªn Ng« kh¸ng Tµo” «ng nªu ra ë håi 38 lµ mét chñ tr¬ng s¸ng suèt, kh«n khÐo. §Ò ra chñ tr¬ng nµy Khæng Minh n¾m ®îc chç m¹nh cÇn khai th¸c cña phe ®èi ph¬ng dµnh lÊy lîi Ých cho phe Lu BÞ mét c¸ch dÔ dµng. “ Tµo Th¸o thÕ to l¾m, khã lßng ®Þch næi, kh«ng b»ng ta sang nhê T«n QuyÒn ë Giang §«ng ®Ó lµm øng viÖn, Nam, B¾c hai bªn gi÷ miÕng víi nhau, ta ë gi÷a kiÕm lîi, cã g× mµ ch¼ng ®îc” (håi 42). N¾m ®îc ý ®å cña Lç Tóc sang Kinh Ch©u lµ thuyÕt phôc Lu BÞ liªn kÕt §«ng Ng« chèng Tµo, nhng ®Ó phe Thôc kh«ng sa vµo thÕ bÞ ®éng, Khæng Minh cè ý nãi Lu BÞ cã ý hµng Tµo Th¸o ®Ó do¹. Lç Tóc khuyªn Lu BÞ kh«ng nªn hµng Tµo, quyÒn chñ ®éng trong chèc l¸t chuyÓn sang phÝa Lu BÞ. Khi nghe Lç Tóc m¾c vµo bÉy cña m×nh, Khæng Minh vÉn gi¶ vê tá ra khã kh¨n. Khæng Minh nãi: 7 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** “Lu sø qu©n cïng víi T«n tíng qu©n xa nay kh«ng ®îc quen nhau, sî uæng mÊt lßi. V¶ l¹i kh«ng cã ai lµ t©m phóc cã thÓ sai ®i ®îc,” (håi 42). §Ó cho Lç Tóc nµi nØ ba, bèn lÇn Khæng Minh míi nhËn lêi: “ViÖc ®· kÝp råi t«i xin phông mÖnh ®i mét chuyÕn” ( håi 42). ChÝnh s¸ch “liªn Ng« kh¸ng Nguþ” thÓ hiÖn râ nhÊt lµ ë trËn XÝch BÝch. Trong trËn XÝch BÝch kh«ng ph¶i Ng« kh¸ng Tµo còng ch¼ng ph¶i Thôc th¾ng Tµo mµ ®Ó cã thÓ chiÕn th¾ng ®îc t¸m m¬i v¹n qu©n Tµo liªn qu©n Ng« - Thôc ®· ph¶i liªn kÕt víi nhau mét c¸ch chÆt chÏ. Vît qua hÕt khã kh¨n nµy ®Õn thö th¸ch kh¸c, Khæng Minh ®· ®øng v÷ng ë ®Êt §«ng Ng«, cïng ho¹ch ®Þnh biÖn ph¸p, mu kÕ chèng Tµo. KÕ ho¶ c«ng mµ c¶ Khæng Minh cïng Chu Du ngÇm tÝnh ®· thùc sù ph¸t huy t¸c dông trong ®ît ph¶n c«ng l¹i h¬n t¸m m¬i v¹n qu©n Tµo. Th¾ng lîi to lín, vang déi ë XÝch BÝch ®· lµm suy yÕu phe Tµo vµ ®em l¹i cho Thôc ®Êt Nam QuËn, Kinh Ch©u, T¬ng D¬ng mµ kh«ng cÇn hao binh tæn tíng, kh«ng hÒ tèn mét chót c«ng søc nµo. T¹i gß L¹c Phîng, Bµng Thèng qua ®êi Khæng Minh ph¶i ®i Båi Quan ®Ó gióp Lu BÞ. Tríc khi ®i Khæng Minh trao Ên kiÕm cho Quan V©n Trêng ë l¹i gi÷ Kinh Ch©u. Khæng Minh hái Quan V©n Trêng: “ NÕu Tµo Th¸o, T«n QuyÒn cïng khëi binh ®Õn ®¸nh th× lµm thÕ nµo ? V©n Trêng nãi: Chia qu©n ra chèng cù l¹i Khæng Minh l¹i nãi NÕu nh thÕ th× Kinh Ch©u nguy mÊt. Ta cã t¸m ch÷ nµy tíng qu©n nhí cho kü th× míi gi÷ næi ®îc Kinh Ch©u. V©n Trêng hái t¸m ch÷ g× th× Khæng Minh nãi: “ B¾c cù Tµo Th¸o,®«ng hoµ T«n QuyÒn” ( håi 63). Cho ®Õn khi Lu BÞ mÊt, Lu ThiÖn lªn thay cha. Tµo Th¸o chia n¨m c¸nh qu©n v©y Thôc. Khæng Minh vÉn kh«ng ngõng theo ®uæi chÝnh s¸ch liªn Ng« kh¸ng Tµo bÊy l©u 8 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** nay, «ng sai §Æng Chi sang §«ng Ng« ®Ó gi¶ng hoµ nh»m môc ®Ých cïng liªn kÕt víi §«ng Ng« chèng Tµo. Sù kiªn tr× ®êng lèi “ liªn Ng« kh¸ng Nguþ” cña Khæng Minh ®· khiÕn cho phe Thôc thùc sù cã chç ®øng, ®Þa vÞ trong tam quèc ba m¬i n¨m trêi. Tµi n¨ng qu©n sù cña Khæng Minh cßn béc lé kh¸ râ ë viÖc «ng lµ ngêi rÊt th«ng th¹o binh th, nhê am hiÓu binh th mµ cha mét trËn nµo dï lín, dï nhá Khæng Minh chÞu thua thiÖt. Võa n¾m v÷ng binh th, l¹i võa n¾m ®îc ®iÓm yÕu ë Tµo Th¸o lµ ®a nghi nªn sau trËn XÝch BÝch, Khæng Minh ®· cã sù bµi bè ®Ó ®¸nh lõa Tµo Th¸o t¹i ®êng hÎm Hoa Dung. Vµ Khæng Minh ®· hoµn toµn ®óng ®¾n khi thùc thi kÕ s¸ch nµy. Cuèi cïng Tµo Th¸o cïng ®¸m tµn qu©n ®· chän ®êng hÎm Hoa Dung lµm lèi tho¸t th©n vµ bÞ r¬i vµo sù mai phôc cña Quan V©n Trêng. Hay trong lÇn Gia C¸t g¶y ®µn ®uæi Träng §¹t, còng lµ th¾ng lîi cña Khæng Minh khi biÕt ph©n tÝch t©m lý ®èi ph¬ng. Lóc mêi l¨m v¹n qu©n cña T M· ý rÇm rÇm ré ré kÐo ®Õn T©y Thµnh th× qu©n lÝnh cña Khæng Minh vÎn vÑn cã hai ngh×n n¨m tr¨m ngêi, kh«ng viªn ®¹i tíng ®i kÌm. ¤ng ®· bµy binh bè trËn ®Ó lõa Träng §¹t cßn m×nh mÆc ¸o c¸nh h¹c, ®éi kh¨n lît, trÌo lªn ®Þch l©u ngåi tùa vµo bao l¬n ®èt h¬ng g¶y ®µn. KÕt qu¶ mêi l¨m v¹n qu©n cña T M· ý, hËu qu©n lµm tiÒn qu©n, tiÒn qu©n lµm hËu qu©n, nh»m ®êng B¾c S¬n rót ch¹y. ThËt ra lóc nµy Khæng Minh muèn ®¸nh còng kh«ng ®îc muèn thñ còng kh«ng xong, muèn tho¸t còng kh«ng khái, l¹i thõa hiÓu T M· ý l©u nay phôc tµi m×nh l¾m mu nhiÒu mÑo, kh«ng lµm liÒu, nªn míi bµy trß ch¬i m¹o hiÓm ®ã. 1.2.1.2, NghÖ thuËt dïng ngêi cña Khæng Minh. D©n gian xa cã c©u: “ BiÕt ngêi biÕt ta tr¨m trËn tr¨m th¾ng” Khæng Minh lµ ngêi n¾m ®îc ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña tíng Thôc còng nh nh÷ng kÎ ®èi ph¬ng. §iÒu nµy ®· gióp «ng thµnh c«ng trong viÖc khÝch vµ khiÓn tíng mét c¸ch linh ho¹t vµ cã th¸i ®é ®èi xö hîp lý, võa ®¶m b¶o sù nghiªm minh kû luËt cña tËp ®oµn võa gi÷ ®îc hoµ khÝ anh em. 9 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** Ngay trong nh÷ng ngµy ®Çu ra m¾t phe Thôc, tríc sù nghi hoÆc vµ cã phÇn “ghen tu«ng” v× sù biÖt ®·i cña Lu BÞ víi Khæng Minh, Quan C«ng, Tr¬ng Phi cha thùc sù phôc tïng Khæng Minh. ¤ng nghiªm kh¾c ban lÖnh: “ kiÕm Ên ë ®©y, ai kh«ng tu©n lÖnh, ta lËp tøc chÐm ®Çu” (trang33, håi39). Víi nh÷ng khuyÕt ®iÓm, sù vi ph¹m kû luËt cña nh÷ng ngêi cïng hµng ngò, Khæng Minh cã th¸i ®é kiªn quyÕt khi xö lý. Tríc hµnh ®éng Quan C«ng v× nghÜa mµ tha cho Tµo Th¸o ë ®êng hÎm Hoa Dung, Khæng Minh nghiªm trÞ theo qu©n lÖnh … “ tê cam kÕt hiÖn cßn ë ®©y, kh«ng thÓ kh«ng chiÓu theo qu©n luËt ®îc! LiÒn qu¸t vâ sÜ l«i V©n Trêng ra chÐm” (trang212, håi 50). ¤ng chØ ®ång ý tha khi cã lêi nãi gióp cña Lu BÞ . Khæng Minh cßn th«ng tá t©m lý, bông d¹ cña c¸c tíng lÜnh díi tríng mµ khÝch b¸c hä vÝ nh víi Tr¬ng Phi, Khæng Minh nhÌ ®óng vµo tÝnh khÝ nãng n¶y nhng rÊt kiªu hïng mµ khÝch b¸c v× thÕ khi M· Siªu x©m ph¹m cöa ¶i, Tö Long ®i v¾ng, sù khÝch b¸c cña Khæng Minh ®· khiÕn Tr¬ng Phi t×nh nguyÖn x«ng trËn, ®¬ng ®Çu víi M· Siªu, Phi nãi: “ t«i xin ®i nÕu kh«ng ®¸nh næi M· Siªu, t«i xin chÞu téi chÕt” ( trang459, håi65). Sau ®ã rµng buéc Tr¬ng Phi b»ng c¸ch viÕt tê cam kÕt. Gi¶ sö Khæng Minh kh«ng khÝch b¸c Tr¬ng Phi th× liÖu Tr¬ng Phi cã dèc toµn t©m toµn lùc ®Ó ®¸nh víi M· Siªu hay kh«ng ? Nhng ch¾c ch¾n lµ sau khi bÞ Khæng Minh khÝch h¬n n÷a l¹i ®· ký vµo b¶n cam kÕt buéc Tr¬ng Phi kh«ng thÓ kh«ng th¾ng.Muèn th¾ng M· Siªu kh«ng ph¶i dÔ v× vËy Tr¬ng Phi ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu, h¬n n÷a khi tøc giËn søc m¹nh cña con ngêi sÏ lªn tíi ®Ønh ®iÓm, ®iÒu nµy còng t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho Tr¬ng Phi khi giao ®Êu víi M· M¹nh Khëi. Khi khÝch Tr¬ng Phi giao ®Êu víi M· M¹nh Khëi th× Khæng Minh dïng nh÷ng lêi lÏ tèt ®Ñp nhÊt ®Ó khen ngîi M· Siªu: “ Nay M· Siªu lµ tay kiªu hïng thiªn h¹ ai còng biÕt tiÕng. S¸u trËn ®¸nh ë VÞ KiÒu, lµm cho Tµo Th¸o ph¶i c¾t r©u, qu¼ng ¸o, suýt n÷a mÊt m¹ng. Søc lùc Êy kh«ng ph¶i tÇm thêng, dÉu ®Õn V©n Trêng còng cßn e kh«ng ®Þch næi kia ®Êy” (trang459, håi65). Ngîc l¹i khi ®· thu phôc ®îc M· Siªu, Quan V©n Trêng muèn cïng M· Siªu ph©n tµi cao thÊp. 10 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** Khæng Minh còng nh mäi ngêi ®Òu biÕt r»ng nÕu ®Ó hai hæ ®Êu víi nhau th× tÊt yÕu mét hæ tíng sÏ bÞ thiÖt m¹ng, nh vËy ®ång nghÜa víi viÖc Thôc H¸n mÊt ®i mét tíng giái. ChÝnh v× vËy Khæng Minh ®· viÕt th cho V©n Trêng. Trong th Khæng Minh nãi r»ng: “ T«i nghe tíng qu©n muèn thi ®ä cao thÊp víi M· M¹nh Khëi. Cø ý t«i thÊy th× M¹nh Khëi tuy hïng dòng h¬n ngêi nhng ch¼ng qua còng vµo mét bän K×nh Bè, Bµnh ViÖt ®ã th«i chØ kh¶ dÜ ®ua ganh víi Dùc §øc th× ®îc, chø sao s¸nh ®îc víi «ng r©u dµi tuyÖt vêi ? Nay tíng qu©n phôc mÖnh gi÷ Kinh Ch©u lµ mét viÖc quan hÖ rÊt lín. NÕu tíng qu©n vµo Xuyªn, ë Kinh Ch©u nhì x¶y ra viÖc g×, th× téi ®Ó vµo ®©u cho hÕt ! Xin tíng qu©n ph¶i nghÜ míi ®îc !” (trang475, 476, håi 65). V©n Trêng xem xong, vuèt r©u cêi mµ nãi r»ng: “ Khæng Minh biÕt bông ta l¾m ! BÌn ®a th cho c¶ c¸c quan xem, råi kh«ng cã ý vµo Xuyªn n÷a”. NÕu nh lÇn nµy kh«ng cã l¸ th cña Khæng Minh th× cã lÏ V©n Trêng vµ M· Siªu sÏ mét trËn sèng m¸i vµ nh vËy th× “ lé gi¶i t¬ng tranh, ng «ng ®¾c lîi” mét trong hai ngêi thiÖt m¹ng th× Thôc sÏ mÊt ®i mét trô cét ®ång thêi Nguþ vµ Ng« bít thªm ®îc mét mèi lo. Khæng Minh ®óng lµ “ lìi kh«ng x¬ng nhiÒu ®êng l¾t lÐo” nãi vÒ cïng mét ®èi tîng nhng lóc «ng nãi thÕ nµy lóc «ng l¹i nãi thÕ kh¸c nh»m phôc vô cho nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau mµ «ng cÇn ®¹t ®îc . KhÝch TriÖu V©n, Nguþ Diªn. Nghe tin Khæng Minh dïng mÑo ph¸ tan bän óng DÜ, M¹nh Ho¹ch héi c¸c nguyªn so¸i ba ®éng l¹i bµn, ba nguyªn so¸i chia lµm ba ®êng tiÕn c«ng. Lóc ®ã Khæng Minh ®ang ngåi trong tr¹i ®Ó bµn viÖc th× nghe cã tin ba tíng chia thµnh ba ®êng tiÕn ®¸nh. Khæng Minh liÒn gäi TriÖu V©n, Nguþ Diªn l¹i nhng kh«ng sai khiÕn g× l¹i cho gäi c¸c tíng kh¸c ®Õn ®Ó giao nhiÖm vô mµ kh«ng hÒ ®¶ ®éng ®Õn Nguþ Diªn, TriÖu V©n lÊy cí lµ hä kh«ng biÕt ®êng ®Êt. Hai ngêi thÊy Khæng Minh kh«ng dïng ®Õn m×nh, ®Òu tá vÎ bùc tøc. TriÖu V©n mêi Nguþ Diªn ®Õn tr¹i m×nh bµn r»ng “ Hai chóng ta lµ tiªn phong, mµ cho lµ kh«ng biÕt ®êng ®Êt, 11 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** kh«ng dïng, l¹i dïng bän hËu sinh Êy, chóng ta h¸ ch¼ng thÑn l¾m ru” (trang 158, håi 87). Sau khi bµn b¹c hai ngêi quyÕt ®Þnh b¾t thæ d©n ®a ®êng ®Ó ®¸nh qu©n Man. Hai tíng chia qu©n lµm hai ng¶ ®Õn ®¸nh tr¹i rî víi sù gióp søc cña c¸c tíng Thôc, qu©n Man ®· ph¶i thua ch¹y. Mäi viÖc xong xu«i c¶ Nguþ Diªn vµ TriÖu V©n míi biÕt Khæng Minh khÝch m×nh: “ ta xem ®Þa ®å cña L· Kh¶i, ®· biÕt chç giÆc h¹ tr¹i, cho nªn ta nãi khÝch cho Tö Long, V¨n trêng cè søc vµo s©u trong néi ®Þa … Phi Tö Long, V¨n Trêng kh«ng ai ®¬ng næi viÖc Êy ®©u” (trang 160, håi 87). Trong nhiÒu trËn ®¸nh nÕu Khæng Minh kh«ng biÕt c¸ch dïng ngêi th× Thôc H¸n sÏ gÆp ph¶i nhiÒu thÊt b¹i nÆng nÒ. V× thÕ cho nªn biÕt sö dông ®óng ngêi, ®óng viÖc sÏ gióp cho con ngêi gÆt h¸i ®îc nhiÒu thµnh c«ng vµ cô thÓ trong “Tam quèc chÝ diÔn nghÜa” Khæng Minh cña Thôc H¸n biÕt c¸ch sö dông ®óng ngêi ®óng viÖc, ®iÒu nµy ®· gióp phe Thôc rÊt nhiÒu trong viÖc gi÷ thÕ ch©n v¹c cïng víi Ng«, Nguþ. 1.2.1.3, §iÒu khiÓn c¸c trËn ®¸nh. VÒ qu©n sù Khæng Minh kh«ng chØ lµ mét ngêi giái ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, cã nghÖ thuËt dïng ngêi mµ «ng cßn lµ mét qu©n s, mét tíng giái, viÖc ®iÒu khiÓn c¸c trËn ®¸nh. TrËn ®Çu tiªn mµ Khæng Minh trùc tiÕp ®iÒu khiÓn lµ trËn Gß B¸c Väng. Khæng Minh n¾m v÷ng ®Þa lý ë ®©y vµ ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cho tõng tíng lÜnh mét c¸ch râ rµng, nghiªm kh¾c. “ Bªn t¶ nói B¸c Väng cã nói Dù S¬n, bªn h÷u cã rõng An L©m, cã thÓ phôc qu©n m· ®îc. V©n Trêng dÉn mét ngh×n qu©n ra mai phôc ë nói Dù S¬n ®ãn ®Þch, ®Þch kÐo ®Õn, cø mÆc cho chóng ®i qua, khi nµo c¸c xe l¬ng thùc tíi, nÕu thÊy mÐ Nam cã hiÖu löa sÏ th¶ qu©n ra ®¸nh, ®èt s¹ch lîng thùc cña giÆc ®i. Dùc §øc dÉn mét ngh×n qu©n ra sau rõng An L©m, mai phôc trong hang nói, còng ®îi khi nµo mÐ nam cã hiÖu löa bÊy giê sÏ kÐo qu©n ®Õn ®èt kho l¬ng ë thµnh B¸c Väng. Quan B×nh, Lu Phong dÉn n¨m tr¨m qu©n s¾p s½n cñi, ®uèc chùc ë hai bªn gß B¸c Väng chËp 12 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** tèi ®Þch kÐo ®Õn th× ®èt löa lªn. L¹i gäi TriÖu V©n ë Phµn Thµnh vÒ sai ®i tiÒn bé, kh«ng cÇn ®¸nh ®îc mµ chØ cèt ®¸nh lÊy thua, chóa c«ng dÉn mét to¸n qu©n tiÕp øng. Ai nÊy ®Òu ph¶i theo kÕ mµ lµm, kh«ng ®îc ®Ó lì” (håi 39). Khæng Minh biÕt qu©n cña Thôc H¸n Ýt trong khi qu©n cña Tµo Th¸o ®«ng h¬n gÊp nhiÒu lÇn, nÕu kh«ng dïng mu lîc mµ chØ dïng søc ngêi th× lµm sao cã thÓ ®¸nh th¾ng ®îc qu©n Tµo. NÕu Khæng Minh lµ ngêi kh«ng n¾m v÷ng ®îc ®Þa h×nh, kh«ng cã søc kh¸i qu¸t tèt vµ h¬n n÷a kh«ng dù tÝnh ®îc ®êng ®i níc bíc cña giÆc th× lµm sao Khæng Minh cã thÓ ®iÒu khiÓn c¸c trËn ®¸nh mét c¸ch tµi t×nh nh vËy?. Trong trËn T©n D·, Khæng Minh häp c¸c tíng l¹i nghe lÖnh: “ Tríc hÕt sai Quan C«ng ®em mét ngh×n qu©n lªn thîng lu s«ng B¹ch Hµ mai phôc, mang theo nhiÒu bao t¶i ®ùng ®Çy ®Êt c¸t ®Ó lÊp khóc s«ng ®îi ®Õn cuèi canh ba h«m sau, hÔ nghe tiÕng ngêi ngùa rÇm ré ë h¹ lu th× vít nh÷ng tói ®Êt lªn cho níc trµn xuèng, råi cø thuËn dßng s«ng kÐo vÒ tiÕp øng . L¹i sai Tr¬ng Phi dÉn mét ngh×n qu©n mai phôc ë bÕn ®ß B¸c L¨ng. Khóc s«ng nµy níc ch¶y tõ tõ, qu©n Tµo bÞ ngËp, tÊt trèn qua lèi ®ã, bÊy giê thõa thÕ ®¸nh vÒ ®Ó tiÕp øng”…(håi 40). Khæng Minh ®· lîi dông søc níc ®Ó ®¸nh ®Þch, h¬n n÷a «ng cßn ®o¸n ®îc ®êng rót ch¹y cña qu©n Tµo vµ trong trËn T©n D· nµy «ng còng gãp phÇn tiªu diÖt thªm ®îc mét lùc lîng lín qu©n ®Þch n÷a . Trong trËn XÝch BÝch, Khæng Minh võa ®îc tho¸t chÕt trong ®êng t¬ kÏ tãc, khi vÒ tíi n¬i ë cña Lu BÞ , Khæng Minh ®· lËp tøc ®iÒu khiÓn tíng sÜ Thôc chuÈn bÞ chiÕn ®Êu víi qu©n Tµo . “Tö Long ®em ba ngh×n qu©n m· sang s«ng, ®i tÊt ®Õn ®êng hÎm ¤ L©m, t×m chç nµo c©y cèi rËm r¹p mai phôc. Cuèi canh t ®ªm nay. Tµo Th¸o thÕ nµo còng ch¹y qua ®êng Êy; ®îi qu©n Tµo ®i ®îc nöa chõng th× ®èt löa lªn, ®æ ra mµ ®¸nh. Tuy kh«ng giÕt ®îc c¶, nhng ch¾c giÕt ®îc mét nöa”. ¤ng tiÕp tôc gäi Tr¬ng Phi ®Õn b¶o r»ng: 13 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** “ Dùc §øc lÜnh ba ngh×n qu©n m· sang s«ng, mai phôc trong hang Hå L«, Tµo Th¸o kh«ng d¸m qua nam Di L¨ng, tÊt ch¹y qua b¾c Di L¨ng. Ngµy mai, lóc t¹nh ma, qu©n Tµo ®Õn ®ã thæi c¬m, hÔ thÊy cã khãi th× ®èt löa ë sên nói råi ®æ ra mµ ®¸nh. Tuy kh«ng b¾t ®îc Tµo Th¸o, nhng c«ng cña Dùc §øc còng kh«ng ph¶i lµ nhá. L¹i dÆn My Chóc, My Ph¬ng, Lu Phong ph¶i mang thuyÒn ®i quanh s«ng v©y b¾t b¹i qu©n, tøc lÊy khÝ giíi” (håi 49) . HÇu nh trong tÊt c¶ c¸c cuéc giao tranh gi÷a tËp ®oµn phe Thôc víi c¸c tËp ®oµn kh¸c th× Khæng Minh lu«n lµ ngêi ®iÒu khiÓn trong c¸c trËn ®¸nh, díi sù ®iÒu khiÓn cña «ng, tËp ®oµn Thôc H¸n ®· thu ®îc nhiÒu th¾ng lîi vÒ mÆt qu©n sù dÉn d¾t phe Thôc H¸n ngµy cµng cñng cè ®Þa vÞ, më mang ®Þa bµn ho¹t ®«ng b»ng c¸ch ®i tõ th¾ng lîi nµy ®Õn th¾ng lîi kh¸c. Tµi n¨ng qu©n sù cña Khæng Minh ®îc thÓ hiÖn cïng víi tµi n¨ng vÒ chÝnh trÞ ngo¹i giao. ¥ vÞ qu©n s nµy trong s¸ch lîc- chiÕn lîc kÕt hîp kh¸ chÆt chÏ c¸c mòi ®Êu tranh c¶ qu©n sù lÉn chÝnh trÞ . 1.2.2, VÒ chÝnh trÞ - ngo¹i giao : VÒ mÆt chÝnh trÞ – ngo¹i giao ®iÓn h×nh nhÊt cña nh©n vËt Khæng Minh ®ã lµ nghÖ thuËt thu phôc lßng ngêi. Cã thu phôc ®îc lßng ngêi th× míi cã thÓ th¾ng. Khæng Minh ®· sö dông tµi ngo¹i giao cña m×nh ®Ó thu phôc c¶ tíng lÜnh phe Thôc lÉn tíng lÜnh cña c¸c phe kh¸c. Khi nhËn lêi gióp Lu BÞ, ®Ó cã thÓ chuyªn t©m gióp Lu BÞ lo viÖc lín, tríc tiªn Khæng Minh ph¶i lÊy ®îc lßng tin n¬i tíng lÜnh cña phe Thôc, nhÊt lµ hai tíng Quan, Tr¬ng. LÊy ®îc lßng tin cña hai ngêi nµy Khæng Minh míi cã thÓ toµn t©m toµn ý lo viÖc ®¹i sù. Trong trËn chiÕn gß B¸c Väng. Khæng Minh biÕt c¸c tíng Thôc cha tin ë m×nh nªn ®· ®Ò nghÞ HuyÒn §øc trao Ên kiÕm cho m×nh. Tµi quan s¸t ®Þa h×nh, cã chiÕn thuËt “ ho¶ c«ng” víi sù ph©n c«ng rµnh m¹ch tõng nhiÖm vô, tõng mòi qu©n, Khæng Minh ®· dµnh ®îc th¾ng lîi lÉy lõng ë gß B¸c Väng, n¨m ngh×n qu©n sÜ cña HuyÒn §øc ®· chiÕn th¾ng mêi v¹n qu©n cña H¹ HÇu §«n. ChiÕn th¾ng ®Çu tiªn còng lµ lÔ 14 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** ra m¾t chøng tá tµi dông binh cña Khæng Minh ®· hoµn toµn thu phôc nh©n t©m cña mäi ngêi ë phe Thôc. Sù nghi ngê ë Quan, Tr¬ng vµ c¸c tíng lÜnh ®· chuyÓn thµnh sù kh©m phôc, kÝnh träng: “Khæng Minh qu¶ lµ bËc anh tµi”. Cßn d©n tr¨m hä ®Òu thõa nhËn Khæng Minh lµ “ngêi hiÒn”. Tµi n¨ng ngo¹i giao cña Khæng Minh ®îc thÓ hiÖn tËp trung ë ( håi 43) Gia C¸t Lîng khua lìi bÎ bän Lç Tö KÝnh dïng søc b¸c lêi chóng. Tríc tiªn Khæng Minh b»ng mu mÑo, lÝ lÏ vËn ®éng ®Ó Lç Tóc cïng ®øng ra b¶o vÖ chñ tr¬ng quyÕt ®¸nh Tµo. C¶n trë lín nhÊt mµ Khæng Minh gÆp ph¶i lµ tËp ®oµn quan l¹i §«ng Ng« víi chñ tr¬ng “ chñ hoµ”. Mét m×nh Khæng Minh c« ®éc ®øng gi÷a ®¸m nho sinh, cã ®Þa vÞ, nhiÒu hiÓu biÕt, l¹i phÇn lín muèn ®Çu hµng Tµo Th¸o, vËy mµ ®· lÇn lît bÎ g·y tõng nh©n vËt tªn tuæi ë ®Êt Giang §«ng, ThuyÕt phôc ®îc ngêi kh¸c lµ mét kh¶ n¨ng khã ®¹t tíi, mét miÖng lìi s¾c s¶o cã thÓ lµm cho ngêi ta tøc giËn s«i m¸u nhng cha h¼n ®· khiÕn cho ngêi ta t©m phôc, khÈu phôc. Nhng Khæng Minh võa chäc tøc l¹i võa thuyÕt phôc ®èi ph¬ng. Gia C¸t Lîng khua lìi bÎ bän nho qu¶ thËt ®Æc s¾c, huy ®éng ®îc c¶ trÝ tuÖ vµ tµi häc cña «ng, lêi nãi s¾c bÐn, chua cay, thËm chÝ cã lóc bíi mãc khiÕn cho bän nho sÜ phe Ng« chñ tr¬ng hµng Tµo bÞ b¹i trËn. Gi÷a hai m¬i mu sÜ Giang §«ng, trong ®ã cã mu sÜ vµo hµng bËc nhÊt nh: Tr¬ng Chiªu, Ngu Phiªn, Bé Tr¸c,…, Gia C¸t Lîng tríc sau vÉn tá ra lµ ngêi cã nh·n quan s¸ng suèt, øng ®èi kÞp thêi, ®ñ søc ®¸nh b¹i ®èi ph¬ng, xøng ®¸ng lµ nhµ hïng biÖn ®¹i tµi. Lóc nµy t×nh thÕ v« cïng phøc t¹p, Lu BÞ bá T©n D·, rót Phµn Thµnh, thua §¬ng D¬ng, ch¹y ra H¹ KhÈu. Tµo Th¸o lo Lu BÞ cÊu kÕt víi §«ng Ng«, nªn quyÕt chÝ mét mÆt huy ®éng ®¹i qu©n ®Ó ra oai, mét mÆt sai ngêi ®Õn Giang §«ng mêi T«n QuyÒn héi s¨n ë Giang H¹, cïng b¾t Lu BÞ , chia sÎ Kinh Ch©u. Nhng mu cña Tµo Th¸o kh«ng 15 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** thµnh. Mét chiÕc thuyÒn buåm thuËn giã ®a Gia C¸t Lîng ®Õn tËn Giang §«ng, uèn ba tÊc lìi lµm cho hai bªn Nam T«n, B¾c Tµo th«n tÝnh lÉn nhau: “nÕu qu©n Nam ®îc, ta cïng ®¸nh Tµo Th¸o lÊy ®Êt Kinh Ch©u, nÕu qu©n B¾c ®îc ta thõa thÕ tÝnh lÊy Giang Nam còng nªn”. Nhng khã kh¨n chÝnh cña Gia C¸t Lîng lµ lµm thÕ nµo cã ®ñ lý lÏ ®Ó ®¸nh b¹i t tëng xui chñ uèn gèi hµng giÆc cña bän hñ nho Giang §«ng. ThÕ lµ mµn kÞch “ khua lìi bÎ bän nho” b¾t ®Çu. Lêi ®èi ®¸p víi bän Tr¬ng Chiªu, Ngu Phiªn, Lôc Tèn, thÓ hiÖn ý chÝ uy phong diÖt ®Þch cña Gia C¸t Lîng , khÝ ph¸ch cña nhµ chÝnh trÞ tuy võa b¹i trËn nhng kh«ng hÒ nhôt chÝ: “Lu Dù Ch©u ®em vµi ngh×n qu©n nh©n nghÜa ®Þch sao ®îc tr¨m v¹n qu©n tµn b¹o? lui vÒ gi÷ H¹ KhÈu lµ ®Ó chê thêi c¬ ®Êy th«i ! Nay Giang §«ng tinh binh l¬ng ®ñ, l¹i cã s«ng Trêng Giang hiÓm trë, thÕ mµ cßn xui chñ uèn gèi hµng giÆc, kh«ng nghÜ ®Õn thiªn h¹ chª cêi. Do ®ã mµ suy, th× Lu Dù Ch©u thËt kh«ng sî g× giÆc Th¸o vËy !” (trang 93, håi 43). HoÆc qua lêi ®èi ®¸p víi Nghiªm TuÊn, Tr×nh §øc Khu, Gia C¸t Lîng kÞch liÖt phª ph¸n bän hñ nho cña T«n QuyÒn : “ nho còng cã nho qu©n tö, còng cã nho tiÓu nh©n. Nho qu©n tö th× trung vua yªu níc, gi÷ chÝnh, ghÐt tµ, chuyªn lµm nh÷ng ®iÒu Ých lîi chung, tiÕng ®Ó ®êi sau. Cßn nh lo¹i nho tiÓu nh©n th× cÆm côi v¨n ch¬ng, miÖt mµi nghiªn bót, cßn trÎ lµm phó, ®Çu b¹c ®äc kinh, díi bót dÉu cã ngh×n lêi trong bông kh«ng ®îc mét mÑo…” (trang 96, håi 43). Trong mµn kÞch nµy t¸c gi¶ ®Ó Khæng Minh dïng lêi lÏ ¸p ®¶o bän hñ nho cña T«n QuyÒn , nh»m kh¼ng ®Þnh tµi n¨ng hïng biÖn vµ c¬ trÝ tuyÖt vêi cña bËc kú tµi Gia C¸t Lîng . Mçi lêi nãi cña Khæng Minh lµ mét c¸i t¸t ®Ých ®¸ng vµo mÆt lò hñ nho kho¸c l¸c h danh, bÞp bîm: “ ngåi mét xã mµ thuyÕt su«ng th× kh«ng ai b»ng, ®Õn lóc cã viÖc th× tr¨m phÇn ch¼ng ®îc phÇn nµo, thËt ®¸ng ®Ó cho thiªn h¹ chª cêi. BÞ Gia C¸t Lîng thuyÕt mét håi, bän Tr¬ng Chiªu, Ngu Phiªn, Bé Tr¸c… ngåi “ im thin thÝt” kh«ng d¸m hÐ m«i. BÎ g·y lý luËn cña ®¸m nho sü Giang §«ng, Khæng Minh cßn ph¶i ®¬ng ®Çu víi thñ lÜnh Giang §«ng. T«n QuyÒn – nh©n vËt võa gÆp Khæng Minh ®· phôc v× tíng m¹o kh¸c 16 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** thêng. B»ng con m¾t tinh ®êi, Khæng Minh ®· ®¸nh gi¸ ®îc yÕu ®iÓm cña T«n QuyÒn “ chØ a nãi khÝch chø kh«ng a thuyÕt phôc” vµ s¾ng s½n kÕ ho¹ch: “ ®îi khi nµo hái, bÊy giê ta khÝch cho mÊy c©u lµ h¬n !”. §iÒu mÊu chèt mµ Khæng Minh nh»m ®¹t ®îc lµ khiÕn T«n QuyÒn kiªn ®Þnh quyÕt t©m ®¸nh Tµo, v× thÕ khi nghe T«n QuyÒn dß hái vÒ lùc lîng qu©n Tµo tuy ®· ®îc Lç Tóc dÆn ®i dÆn l¹i kh«ng nªn nãi râ khÝ thÕ cña qu©n Tµo cho T«n QuyÒn biÕt tr¸i l¹i Khæng Minh cßn thªm m¾m thªm muèi, khoa tr¬ng qu©n Tµo tíi møc kh«ng thÓ ®èi ®Þch. Môc ®Ých cña Khæng Minh ë ®©y kh«ng ph¶i lµm cho T«n QuyÒn sî Tµo Th¸o mµ ®Ó «ng hiÓu râ thªm lµ muèn ®èi phã víi qu©n Tµo m¹nh th× nhÊt thiÕt ph¶i liªn kÕt víi Lu BÞ . Khuyªn T«n QuyÒn hµng Tµo lµ ®Ó kÝch ®éng quyÕt t©m chèng Tµo cña «ng ta. Khi T«n QuyÒn ®· hiÓu b¾t buéc ph¶i liªn kÕt víi Lu BÞ ®Ó chèng Tµo th× Khæng Minh míi tr×nh bÇy cô thÓ s¸ch lîc, ph©n tÝch nh÷ng nh©n tè bÊt lîi khi Tµo Th¸o tÊn c«ng §«ng Ng« dùa trªn bèn mÆt ®Ó T«n QuyÒn cµng thªm tin tëng ë viÖc ®¸nh Tµo. ThuyÕt phôc ®îc T«n QuyÒn , Khæng Minh tiÕp tôc gÆp thªm mét nh©n vËt ®¹i trÝ cña phe Ng« - Chu Du. Tríc chñ kiÕn hµng Tµo cña Chu Du, Khæng Minh “ dïng gËy «ng ®Ëp lng «ng”. C©u chuyÖn Tµo Th¸o x©y ®µi §ång Tíc vµ bµi phó cña Tµo Thùc ®îc Khæng Minh cè ý thay ch÷ ®æi tõ cho hîp ý ®å chäc tøc Chu Du ®· khiÕn Chu Du chuyÓn tõ chñ hoµ sang chñ chiÕn . Kh«ng chØ thuyÕt phôc ®¸m nho sÜ cña phe Ng«, Khæng Minh cßn sö dông ba tÊc lìi cña m×nh ®Ó gióp Lu Thôc mîn ®îc Kinh Ch©u dµi h¹n. Lç Tóc sang Thôc H¸n ba lÇn ®Ó ®ßi Kinh Ch©u, lÇn thø nhÊt Khæng Minh biÖn b¹ch Kinh Ch©u lµ cña Lu C¶nh Th¨ng. Tuy C¶nh Th¨ng mÊt nhng Lu Kú con cña C¶nh Th¨ng cßn sèng. Lu BÞ gi÷ Kinh Ch©u lµ ch¼ng qua chó gióp ch¸u. §Ó chøng minh lêi nãi Khæng Minh cho mêi c«ng tö Lu Kú ra. Lç Tóc kh«ng nãi ®îc c©u nµo, lóc sau míi vít v¸t ®îc mÊy c©u: “NÕu c«ng tö cã mÖnh hÖ nµo th× ph¶i ®em thµnh tr× gi¶ l¹i §«ng Ng« nhÐ !”. 17 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** Khæng Minh nãi: “Lêi Tö KÝnh nãi ®óng l¾m” (håi 52) Lu Kú mÊt, Lç Tóc l¹i thõa dÞp sang viÕng tang nh©n thÓ ®ßi lu«n Kinh Ch©u. Khæng Minh ®· sÇm mÆt l¹i vµ m¾ng cho Lç Tóc lµ kÎ kh«ng biÕt ®iÒu, lµ ngêi kh«ng biÕt nghÜ. Nghe vËy Lç Tóc l¹i ph¶i nhîng bé. Tóc hái: “ Tiªn sinh ®îi lÊy ®îc chç nµo míi chÞu tr¶ Kinh Ch©u cho §«ng Ng« t«i ?”. Khæng Minh ®¸p:… “NÕu lÊy ®îc T©y Xuyªn, th× sÏ tr¶ Kinh Ch©u cho §«ng Ng«”. §Ó ®¶m b¶o lêi nãi cña m×nh lµ ch¾c ch¾n Khæng Minh ®· viÕt v¨n tù mêi Lu BÞ vµ Lç Tóc cïng ký vµo. Trë vÒ Ng«, Lç Tóc míi biÕt m×nh bÞ m¾c lõa, h¬n n÷a m·i vÉn cha thÊy Thôc cÊt qu©n ®¸nh T©y Xuyªn, mét lÇn n÷a Tóc l¹i sang ®Ó ®ßi Kinh Ch©u. Khæng Minh nghe tin Lç Tóc sang biÕt lµ l¹i chuyÖn ®ßi Kinh Ch©u, «ng bÌn bµy mu cho Lu BÞ gi¶ khãc lãc th¶m thiÕt. Lç Tóc lµ ngêi nh©n tõ ®é lîng, thÊy HuyÒn §øc khãc lãc nh vËy ®µnh ph¶i trë vÒ kh«ng. Khæng Minh ®· bµy trß mÆt dµy, kiÓu nh kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c ®Ó mîn Kinh Ch©u. ¤ng cã hai sù tÝnh to¸n: mét lµ kÐo dµi mãn nî víi §«ng Ng«, hai lµ nÕu Chu Du ®ßi g¾t gao qu¸ th× cã thÓ dïng Kinh Ch©u lµm ®Êt dõng ch©n, mîn Kinh Ch©u vÉn chØ kÕ s¸ch ho·n binh. Chç ®Æc s¾c nhÊt lµ Khæng Minh ®· ®¹o diÔn vë kÞch Lu BÞ mîn Kinh Ch©u trong níc m¾t rÊt hay, Lu BÞ còng ®ãng rÊt ®¹t khiÕn cho Lç Tóc rÊt c¶m ®éng vµ cho Lu BÞ mîn Kinh Ch©u . Tµi ngo¹i giao cña Khæng Minh cßn ®îc thÓ hiÖn trong viÖc thu phôc c¸c tíng lÜnh khu vùc man di . Tíng cña Nam Man lµ M¹nh Ho¹ch giao chiÕn víi qu©n cña Khæng Minh b¶y lÇn. C¶ b¶y lÇn Khæng Minh ®Òu b¾t ®îc M¹nh Ho¹ch, nhng s¸u lÇn tríc v× kh«ng phôc nªn Khæng Minh l¹i tha cho M¹nh Ho¹ch vÒ bµn mu ®¸nh tiÕp trËn sau. Cø thÕ s¸u lÇn b¾t råi l¹i tha, cho ®Õn lÇn thø b¶y Khæng Minh l¹i b¾t ®îc M¹nh Ho¹ch. “Khæng Minh sai gi¶i M¹nh Ho¹ch vµo. Ho¹ch quú díi tríng Khæng Minh sai cëi trãi cho Ho¹ch, dÉn ra chç kh¸c ¨n uèng cho hoµn hån. Råi gäi ngêi bÕp vµo, dÆn nhá vµi c©u, nh thÕ… nh thÕ… 18 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** M¹nh Ho¹ch, Chóc Dong phu nh©n, M¹nh ¦u, §¸i Lai ®éng chóa vµ c¶ bän t«ng ®¶ng ®ang ¨n uèng, chît cã mét ngêi vµo b¸o víi M¹nh Ho¹ch r»ng: Thõa tíng xÊu hæ kh«ng muèn tr«ng thÊy mÆt «ng, nªn sai t«i ®Õn tha cho «ng vÒ, ®Ó thu nhÆt qu©n m· quyÕt mét trËn th¾ng phô, «ng nªn ®i ngay. M¹nh Ho¹ch khãc, nãi: Tõ xa ®Õn nay, cha cã ai ®¸nh giÆc, b¶y lÇn b¾t ®îc mµ b¶y lÇn tha bao giê. T«i tuy lµ ngêi mäi rî, còng hiÓu biÕt ®«i chót lÔ nghÜa, cã ®©u l¹i mÆt dµy m·i thÕ ®îc ! Nãi ®o¹n d¾t vî con, anh em, hä hµng, cëi trÇn ra khóm nóm vµo quú c¶ díi tríng, t¹ téi r»ng: Thõa tíng thËt lµ thiªn oai, ngêi ph¬ng Nam t«i kh«ng d¸m lµm ph¶n n÷a !” (trang 212, håi 90). Lµm cho ngêi kh¸c sî th× ®¬n gi¶n nhng lµm cho ngêi kh¸c kÝnh träng l¹i lµ c¶ mét vÊn ®Ò, Khæng Minh kh«ng muèn ngêi ta sî m×nh mµ «ng muèn ngêi ta phôc m×nh. V× thÕ «ng ®· b¶y lÇn b¾t, råi l¹i b¶y lÇn tha M¹nh Ho¹ch. Nhê vµo tµi ngo¹i giao biÕt m×nh, biÕt ngêi Khæng Minh ®· thu phôc ®îc rÊt nhiÒu tíng tµi vÒ cho Thôc H¸n nh M· Siªu, Kh¬ng Duy, Hoµng Trung… Tµi ngo¹i giao cña «ng ®· n©ng lªn tíi møc nghÖ thuËt, mét tr×nh ®é rÊt Ýt ngêi cã thÓ ®¹t tíi. 1.2.3, VÒ khoa häc. Khæng Minh kh«ng chØ lµ mét nhµ qu©n sù kiÖt xuÊt, mét nhµ ngo¹i giao ®¹i tµi mµ «ng cßn biÕt ®Õn víi c¬ng vÞ lµ mét nhµ khoa häc. Trong khoa häc «ng ®· ®ãng gãp rÊt nhiÒu cho Thôc H¸n, chÕ t¹o vò khÝ phôc vô cho c¸c trËn ®Êu, am têng thiªn v¨n… Nh÷ng ®iÒu nµy ®· gãp mét phÇn kh«ng nhá trong c¸c chiÕn th¾ng cña Thôc H¸n. 1.2.3.1, Khæng Minh – nhµ thiªn v¨n häc. Khæng Minh lµ ngêi rÊt am têng thiªn v¨n . Trong lóc chuÈn bÞ cho trËn XÝch BÝch phe T«n QuyÒn thiÕu vò khÝ trÇm träng ( nhÊt lµ tªn b¾n ) bëi v× trËn chiÕn nµy ®îc diÔn ra trªn s«ng. V× thêi gian qu¸ gÊp, nÕu lµm còng kh«ng thÓ kÞp ®îc. Khæng Minh xem thiªn v¨n vµ biÕt trong ba ngµy tíi sÏ cã s¬ng mï, «ng liÒn lËp mu ®Ó “ mîn tªn” cña Tµo Th¸o . 19 KHO¸ LUËN TèT NGHIÖP THÞ THANH Hµ NGUYÔN ********************************************************************* ********************** KiÕm ®ñ mêi v¹n tªn trong ba ngµy, gi¶ sö Khæng Minh lµ mét ngêi kh«ng biÕt g× vÒ thiªn v¨n, liÖu «ng cã thÓ lËp mu ®Ó “kiÕm kh«ng” ®îc cña Tµo mêi v¹n tªn hay kh«ng ?. Ngay c¶ lÇn cÇu giã ®«ng nam trong chiÕn dÞch XÝch BÝch, Khæng Minh xem thiªn v¨n vµ biÕt tríc ®îc ngµy nµo sÏ cã giã. ¤ng ®· gi¶ lËp ®µn cÇu phong nhng thùc t×nh lµ ®Ó cã thêi gian tho¸t khái Chu Du mµ kh«ng bÞ nghi ngê. Sù viÖc Khæng Minh ®Ó Quan C«ng ®i ®ãn b¾t Tµo Th¸o t¹i hÎm Hoa Dung còng lµ mét b»ng chøng thÓ hiÖn tµi xem thiªn v¨n cña «ng. BiÕt V©n Trêng lµ ngêi träng nghÜa, Khæng Minh ®· cho V©n Trêng tr¶ nghÜa Tµo Th¸o t¹i hÎm Hoa Dung . Khæng Minh nh×n sao cã thÓ biÕt ®îc sù tån t¹i cña con ngêi, cô thÓ lµ cña c¸c tíng Thôc, «ng biÕt V©n Trêng, Tr¬ng Phi , HuyÒn §øc, Bµng Thèng…qua ®êi tríc khi ngêi ®a tin kÞp tíi. Ngay c¶ vËn m¹ng cña «ng, lóc ë gß Ngò Trîng, «ng nh×n sao vµ biÕt sè m×nh s¾p c¹n. Khæng Minh nãi víi Kh¬ng Duy. “ Ta nguy ®Õn n¬i mÊt råi ! Duy nãi: Sao thõa tîng l¹i d¹y thÕ ? Khæng Minh nãi: Ta thÊy trong ba ng«i sao Tam thai, ng«i kh¸ch tinh s¸ng l¾m mµ ng«i chñ tinh l¹i u ¸m, c¸c sao tíng phô bãng tèi lê mê. Xem tîng trêi nh thÕ, ®ñ biÕt mÖnh ta”. (trang 432, håi 103). MÆc dï vÉn biÕt sè m×nh s¾p c¹n, Khæng Minh vÉn kh«ng thÓ lµm kh¸c ®îc. H¬n thÕ n÷a tríc khi theo phe Thôc H¸n Khæng Minh ®· biÕt ®îc vËn mÖnh cña Thôc kh«ng thÓ trêng tån, «ng ®· cè g¾ng gióp Thôc c¶i mÖnh trêi nhng vÉn kh«ng thÓ ®îc. 1.2.3.2, ChÕ t¹o vò khÝ. Trong c¸c trËn giao chiÕn ®Ó cã thÓ th¾ng ®Þch mét c¸ch ch¾c ch¾n, Khæng Minh ®· chÕ t¹o ra vò khÝ. Khi ®¸nh nhau t¹i hang Thîng Ph¬ng,cßn gäi lµ Hå L«. Mét h«m D¬ng Nghi vµo bÈm: “ HiÖn nay l¬ng g¹o chøa c¶ ë nói KiÕm C¸c, d©n phu vµ tr©u ngùa, vËn t¶i vÊt v¶ l¾m lµm thÕ nµo ?. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan