Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Chuyên đề tốt nghiệp
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................... 1
CHƢƠNG 1 ............................................................................................. 5
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH ............................ 5
1.1. Hiệu quả và hiệu quả kinh doanh: ..................................................... 5
1.1.1. Hiệu quả: ......................................................................................... 5
1.1.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả kinh doanh: ............................ 6
1.1.2.1. Các nhân tố khách quan: ....................................................... 7
1.1.2.2. Các nhân tố chủ quan: ........................................................... 9
1.2. Cách phân tích hiệu quả kinh doanh: .............................................. 13
1.3. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh: .................... 13
1.4. Các phƣơng pháp phân tích hiệu quả kinh doanh: ........................ 15
1.4.1.Phƣơng pháp so sánh: .................................................................... 15
1.4.2. Phƣơng pháp chi tiết: .................................................................... 15
1.4.3.Phƣơng pháp loại trừ: ..................................................................... 16
1.4.4.Phƣơng pháp liên hệ: ..................................................................... 16
1.5. Khái niệm chiến lƣợc kinh doanh: ................................................... 17
TÓM TẮT CHƢƠNG 1 ....................................................................... 17
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI
NHÀ HÀNG HOA SEN SỐ 1 .............................................................. 19
2.1. Giới thiệu chung về công ty cổ phần Du lịch Kim Liên ................. 19
2.1.1.Vị trí của công ty:........................................................................... 19
2.1.2. Quá trình phát triển của công ty cổ phần Du lịch Kim Liên: ....... 20
2.1.3. Loại hình công ty: ......................................................................... 22
2.1.4. Sản phẩm chính của công ty cổ phần du lịch Kim Liên: .............. 25
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Chuyên đề tốt nghiệp
2.1.5. Các điều kiện kinh doanh:............................................................. 27
2.1.5.1. Cơ sở vật chất kỹ thuật:........................................................ 27
2.1.5.2. Nguồn vốn: ........................................................................... 32
2.1.5.3. Sơ đồ tổ chức bộ máy: (sơ đồ2.1)......................................... 34
2.1.5.4. Nguồn nhân lực: ................................................................... 38
2.1.5.5. Quan hệ với các nhà cung cấp: ............................................ 39
2.1.6. Kết quả kinh doanh từ năm 2004 - 2008: ..................................... 41
2.1.6.2. Những nhận xét chung và các đề xuất.................................. 45
2.2. Thực trạng và hiệu quả kinh doanh tại nhà hàng Hoa Sen số 1 ... 48
2.2.1. Tổng quan về nhà hàng Hoa Sen 1: .............................................. 48
2.2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của nhà hàng Hoa Sen 1:
........................................................................................................... 48
2.2.1.2.Vị trí, chức năng và nhiệm vụ của nhà hàng Hoa Sen 1 đối
với toàn công ty: ................................................................................ 49
2.2.1.3. Chiến lược kinh doanh của nhà hàng: ................................. 50
2.2.1.4. Cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận
trong nhà hàng Hoa Sen số 1: .......................................................... 52
2.1.5. Các sản phẩm và dịch vụ của nhà hàng Hoa Sen số 1: ................. 60
2.2.1.6.Thị trường mục tiêu của nhà hàng Hoa Sen số 1: ................ 63
2.2.2. Kết quả kinh doanh của nhà hàng Hoa sen số 1 từ năm 20052008: ........................................................................................................ 65
2.2.4. Phân tích hiệu quả kinh doanh của nhà hàng: ............................. 69
2.2.4.2.Hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của nhà hàng
Hoa Sen số 1:..................................................................................... 69
2.2.4.2.Phân tích sản phẩm do nhà hàng cung cấp qua ma trận
SWOT: ............................................................................................... 79
TÓM TẮT CHƢƠNG 2 ....................................................................... 82
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Chuyên đề tốt nghiệp
CHƢƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU
QUẢ KINH DOANH CỦA NHÀ HÀNG HOA SEN SỐ 1 ............... 84
3.1. Mục tiêu và phƣơng hƣớng phát triển:............................................ 84
3.1.1.Mục tiêu: ........................................................................................ 84
3.1.2. Định hƣớng phát triển: .................................................................. 86
3.2. Một số giải pháp cơ bản: ................................................................... 86
3.2.1. Các chính sách marketting: ........................................................... 87
3.2.1.1. Chính sách sản phẩm: .......................................................... 87
3.2.1.2: Chính sách về giá:................................................................ 88
3.2.1.3. Chính sách phân phối: ......................................................... 88
3.2. Công tác đầu tƣ và nâng cao năng lực kinh doanh: ...................... 89
3.2.3. Công tác kiểm tra: ......................................................................... 90
3.2.4.Công tác tổ chức lao động: ............................................................ 90
3.2.5.Công tác tìm hiểu đối thủ cạnh tranh: ............................................ 91
3.2.6. Công tác đời sống văn hóa xã hội: ................................................ 91
3.3. Những kiến nghị: ................................................................................ 92
3.3.1. Tăng nguồn vốn kinh doanh đảm bảo cơ sở vật chất kỹ thuật: .... 92
3.3.2. Hạ thấp chi phí: ............................................................................. 93
3.3.3.Tăng doanh số bán hàng: ............................................................... 93
TÓM TẮT CHƢƠNG 3 ....................................................................... 94
KẾT LUẬN ............................................................................................ 95
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................ 97
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Chuyên đề tốt nghiệp
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU
Bảng 2.1: Vốn kinh doanh của công ty từ năm 2005 đến năm 2008 .............. 32
Bảng 2.2 : Số lƣợng lao động công ty cổ phần du lịch Kim Liên .................. 38
Bảng 2.3: Kết quả kinh doanh của công ty từ năm 2005 đến năm 2008 ........ 41
Bảng 2.4: Cơ cấu khách du lịch toàn công ty ................................................. 44
Bảng 2.5: Cơ cấu doanh thu toàn công ty năm 2008 (%) .............................. 44
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức của hệ thống nhà hàng .......................................... 53
Sơ đồ 2.3: Cơ cấu tổ chức của nhà hàng Hoa Sen số 1................................... 55
Bảng 2.6: Nguồn nhân lực của nhà hàng Hoa Sen số 1: ................................ 59
Bảng 2.7: Kết quả kinh doanh nhà hàng Hoa Sen 1 ..................................... 65
Bảng 2.8: Các hằng số trong phƣơng trình hồi quy ........................................ 68
Bảng 2.9: Nguồn vốn kinh doanh của nhà hàng Hoa Sen 1 từ năm 2005 đến
năm 2008: ........................................................................................................ 69
Bảng 2.10: Hiệu quả kinh tế của nhà hàng Hoa Sen 1 từ năm 2005 đến năm
2008 ................................................................................................................. 70
Bảng 2.11: Chỉ tiêu doanh lợi tính theo chi phí từ năm 2005 đến năm 2008 ....... 72
Bảng 2.12: Chỉ tiêu doanh lợi tính theo vốn kinh doanh từ năm 2005 đến năm
2008 ................................................................................................................. 72
Bảng 2.13: Hiệu quả sử dụng vốn tính theo tổng lợi nhuận ........................... 74
Bảng 2.14: Hiệu quả sử dụng vốn tính theo tổng doanh thu........................... 74
Bảng 2.15: Tổng lao động nhà hàng Hoa Sen 1 qua các năm 2005 -2008 ..... 76
Bảng 2.16: Năng suất lao động bình quân ...................................................... 76
Bảng 2.17: Hiệu quả lao động bình quân ........................................................ 77
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
1
PHẦN MỞ ĐẦU
Từ những năm 90 của thế kỷ trƣớc trở về đây, du lịch thế giới không
ngừng phát triển do nhu cầu của con ngƣời ngày càng tăng cao. Và hiện nay,
du lịch dần trở thành một nhu cầu không thể thiếu đối với con ngƣời. Cũng
trong trào lƣu đó, du lịch Việt Nam là một trong những điểm đến mới lạ và
ngày càng thu hút nhiều khách du lịch với mức tăng trƣởng cao trên 2 con số.
Cụ thể tốc độ tăng trƣởng của du lịch Việt Nam qua các năm đều tăng trên
14%. Theo hãng nghiên cứu du lịch toàn cầu RNCOS dự báo Việt Nam sẽ lọt
vào danh sách mƣời điểm du lịch hấp dẫn nhất thế giới vào năm 2016.
Các doanh nghiệp lữ hành, các khách sạn cũng dần đƣợc mọc lên. Chất
lƣợng cũng không ngừng phát triển để phù hợp với nhu cầu ngày càng cao
cuả khách du lịch trong nƣớc và quốc tế. Công ty cổ phần Du Lịch Kim Liên
là một trong những doanh nghiệp lữ hành ở Việt Nam không ngừng đổi mới
và phát triển sánh vai với các cƣờng quốc trên thế giới. Công ty đã có sự
chuyển biến vƣợt trội từ một doanh nghiệp nhà nƣớc chuyển sang công ty cổ
phần. Từ đó, công ty đã và đang đạt đƣợc không ít những thành tựu trong
kinh doanh đồng thời là một trong những thƣơng hiệu có tiếng ở Hà Nội cũng
nhƣ trong cả nƣớc về kinh doanh lữ hành, ăn uống và dịch vụ buồng phòng.
Trong đó, nhà hàng Hoa Sen 1 là một nhà hàng có quy mô và đƣợc đầu
tƣ lớn nhất trong hệ thống nhà hàng của công ty. Nhà hàng đã đóng góp vào
doanh thu của toàn công ty với tỷ trọng cao vào bậc nhất trong hệ thống các
dịch vụ của công ty. Vậy hiệu quả kinh doanh của nhà hàng Hoa Sen số 1 có
thực sự tăng theo tỷ lệ tăng doanh thu hay không? Bởi bất kỳ một nhà hàng
hay một doanh nghiệp nào trong nền kinh tế thị trƣờng thì mục tiêu về hiệu
quả kinh doanh cũng đƣợc đặt lên hàng đầu. Nó có tính chất quyết định sự
sống còn, sự hƣng thịnh hay tồn vong của mỗi nhà hàng hay doanh nghiệp nói
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
2
riêng và toàn nền kinh tế nói chung. Quá trình hoạt động kinh doanh có hiệu
quả sẽ giúp cho nhà hàng củng cố nguồn lực tài chính mở rộng quy mô sản
xuất, nâng cao công nghệ kỹ thuật trong nhà hàng. Hơn nữa, khi đó nhà hàng
sẽ đảm bảo khả năng thanh toán tạo uy tín với các nhà cung cấp. Ngoài ra
kinh doanh có hiệu quả góp phần cải thiện và nâng cao đời sống cho cán bộ
nhân viên trong nhà hàng. Nó sẽ tác động tích cực lại quá trình sản xuất kinh
doanh, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh chung của nhà hàng cũng nhƣ
toàn công ty.
Trong quá trình thực tập tại nhà hàng Hoa Sen số 1 em đã có những
quan sát và tìm hiểu đặc biệt về quá trình hoạt động kinh doanh của nhà hàng
thực sự có hiệu quả hay không. Chính vì vậy, em đã quyết định lựa chọn đề
tài:
“Hiệu quả kinh doanh của nhà hàng Hoa Sen số 1 thuộc công ty cổ
phần Du Lịch Kim Liên - thực trạng và giải pháp”
Mục tiêu của đề tài:
Đánh giá đúng tình hình hoạt động kinh doanh của nhà hàng Hoa Sen số
1 thông qua đánh giá hiệu quả kinh doanh. Và đƣa ra chiến lƣợc hoạt động
hợp lý cho nhà hàng trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế nhƣ hiện nay, đồng
thời giúp nhà hàng hoàn thiện hơn chất lƣợng sản phẩm.
Đối tƣợng nghiên cứu:
Đánh giá hiệu quả kinh doanh thực tế của nhà hàng Hoa Sen số 1 thông
qua báo cáo tài chính của nhà hàng.
Nhiệm vụ:
Tìm hiểu tổng quan về công ty cổ phần Du Lịch Kim Liên về vị trí, quá
trình phát triển và các điều kiện kinh doanh cũng nhƣ hoạt động kinh doanh
chung của toàn công ty.
Tìm hiểu về thực trạng hiệu quả kinh doanh tại nhà hàng Hoa Sen số 1
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
3
trong những năm gần đây từ ănm 2005 đến năm 2008.
Đƣa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của nhà
hàng Hoa Sen số 1.
Phƣơng pháp thu thập và xử lý dữ liệu:
Thu thập các thông tin sơ cấp từ thực tế làm việc trong quá trình thực
tập tại nhà hàng Hoa Sen số 1. Bằng cách tiến hành phỏng vấn trực tiếp: cô
Thu An – Cửa hàng trƣởng nhà hàng Hoa Sen 1,cán bộ nhân viên trong nhà
hàng, khách đến dự tiệc. Qua quan sát thực tế cơ sở vật chất kỹ thuật và hoạt
động phục vụ trực tiếp tại nhà hàng trong quá trình thực tập.
Đồng thời kết hợp với các thông tin thứ cấp đƣợc lấy từ phòng hành
chính nhân sự - công ty cổ phần Du Lịch Kim Liên, website của công ty:
http://www.kimlientourism.com.vn, và một số các website khác. Số liệu
phòng kế toán và báo cáo kết quả kinh doanh của công ty cũng nhƣ của nhà
hàng Hoa Sen số 1.
Sử dụng phƣơng pháp hồi quy tuyến tính theo thời gian để dự đoán tổng
doanh thu của nhà hàng Hoa Sen số 1 – công ty cổ phần Du Lịch kim Liên.
Bằng cách lập phƣơng trình tuyến tính theo thời gian trên cơ sở nguồn số liệu
đã biết trong thời gian từ năm 2005 đến năm 2008. từ đó phân tích và dự đoán
doanh thu của nhà hàng trong tƣơng lai.
Sử dụng các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh trong du lịch xử lý
số liệu và đƣa ra những nhận xét. Bao gồm các chỉ tiêu: chỉ tiêu lợi nhuận –
doanh lợi, chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn, chỉ tiêu hiệu quả lao động gồm năng
suất lao động bình quân và hiệu quả lao động bình quân, chỉ tiêu năng suất lao
động và thu nhập bình quân.
Kết cấu của đề tài:
Đề tài gồm có 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về hiệu quả kinh doanh.
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
4
Chƣơng 2: Thực trạng hiệu quả kinh doanh tại nhà hàng Hoa Sen số
1.
Chƣơng 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh
của nhà hàng Hoa Sen số 1.
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
5
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH
1.1. Hiệu quả và hiệu quả kinh doanh:
1.1.1. Hiệu quả:
Để đánh giá hiệu quả kinh doanh của một doanh nghiệp. Chúng ta cần
biết thế nào là hiệu quả?
Hiệu quả là phạm trù kinh tế xã hội, là một chỉ tiêu phản ánh trình độ
của con người sử dụng các yếu tố cần thiết tham gia trong các hoạt động để
đạt được kết quả với mục đích của mình.
( Giáo trình Kinh Tế Du Lịch – Tr258)
Trong mỗi một doanh nghiệp, nếu là làm ăn có hiệu quả thì điều đó sẽ
đƣợc thể hiện rất rõ ở doanh thu và lợi nhuận. Hay nói cách khác là doanh
nghiệp đó làm ăn đã có hiệu quả kinh doanh. Vậy hiệu quả kinh doanh là gì?
Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế, là một chỉ tiêu chất lượng
tổng hợp, đánh giá chất lượng kinh doanh của doanh nghiệp. Đó là sự so
sánh cái thu về với cái doanh nghiệp bỏ ra trong quá trình kinh doanh trên cơ
sở giải quyết ba vấn đề cơ bản của nền kinh tế đó là: sản xuất cái gì, sản xuất
kinh doanh như thế nào và sản xuất cho ai?
Trong cơ chế thị trƣờng hiện nay, đặc biệt khi đất nƣớc ta bắt đầu tiến
trình gia nhập WTO. Ngành du lịch nói chung và các doanh nghiệp du lịch
nói riêng đang phải đƣơng đầu với những cạnh tranh gay gắt, khắc nghiệt.
Muốn đứng vững ngành và doanh nghiệp cần phải tính đến hiệu quả ngay từ
trong chiến lƣợc và phƣơng án kinh doanh. Đây là điều rất quan trọng vì hiệu
quả là mối quan tâm hàng đầu và là yêu cầu số một đối với mỗi doanh nghiệp
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
6
du lịch nói riêng và toàn xã hội nói chung. Để đạt đƣợc hiệu quả kinh doanh
trong du lịch cũng nhƣ trong tất cả các ngành dịch vụ. Chúng ta cần hiểu rõ
hiệu quả kinh tế du lịch là gì?
Hiệu quả kinh tế du lịch thể hiện mức độ sử dụng các yếu tố sản xuất và
tài nguyên du lịch nhằm tạo ra và tiêu thụ một khối lượng lớn nhất các dịch
vụ và hàng hóa có chất lượng cao trong một khoảng thời gian nhất định nhằm
đáp ứng nhu cầu của khách với chi phí nhỏ nhất, đạt doanh thu cao nhất và
thu lợi nhuận tối đa.
(Giáo trình: Kinh Tế Du Lịch –Tr262)
Hiệu quả kinh tế có thể đƣợc xem xét trên những phạm vi khác nhau:
trên toàn quốc, toàn ngành, toàn doanh nghiệp, hay một loại dịch vụ, một nhà
hàng,… và có thể xem xét theo thời gian: một năm, năm năm, một chu kỳ
kinh doanh,…
Các yếu tố sản xuất kinh doanh hay các nguồn lực nói trên bao gồm: tài
nguyên du lịch, vốn sản xuất kinh doanh, cơ sở vật chất kỹ thuật và nguồn
nhân lực.
Các chi phí sản xuất kinh doanh bao gồm: chi phí về tƣ liệu lao động, đối
tƣợng lao động và các chi phí về lao động.
Doanh thu đó là tiền thu đƣợc từ bán hàng hóa và dịch vụ.
Hiệu quả kinh tế du lịch đạt đƣợc cao hay thấp ảnh hƣởng bởi nhiều yếu
tố, cả những yếu tố khách quan và những yếu tố chủ quan.
1.1.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả kinh doanh:
Vì hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế đặc biệt quan trọng phản
ánh yêu cầu tiết kiệm thời gian, trình độ sử dụng lực lƣợng sản xuất và mức
độ hoàn thiện quan hệ sản xuất trong nền sản xuất xã hội, do đó có rất nhiều
các yếu tố tác động đến hiệu quả kinh doanh. Các yếu tố tác động đến hiệu
quả kinh doanh rất đa dạng và phức tạp. Chúng bao gồm cả những yếu tố tác
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
7
động trực tiếp và các yếu tố tác động gián tiếp. Cụ thể các yếu tố đó là:
1.1.2.1. Các nhân tố khách quan:
Điều kiện kinh tế - chính trị - xã hội: đó là cơ sở hạ tầng của địa phƣơng,
nơi doanh nghiệp kinh doanh nhƣ hệ thống đƣờng sá, mạng lƣới thông tin liên
lạc, vị trí địa lý của doanh nghiệp,… Các chủ trƣơng, chính sách của Trung
Ƣơng, chính quyền địa phƣơng,…; trình độ dân trí, bản sắc văn hóa dân tộc,
lối sống,…
Điều kiện kinh tế - chính trị - xã hội có ảnh hƣởng gián tiếp nhƣng là ảnh
hƣởng rất lớn đến hiệu quả kinh doanh. Sự ảnh hƣởng đó thông qua nguồn
khách và chính sách giá cả đối với các dịch vụ hàng hóa.
Môi trường kinh doanh:
Cụ thể, môi trƣờng đƣợc biểu hiện nhƣ là một tập hợp các điều kiện chủ
quan và khách quan đến các tổ chức và hoạt động của con ngƣời. Môi trƣờng
kinh doanh của doanh nghiệp là tập hợp những điều kiện, yếu tố bên trong và
bên ngoài ảnh hƣởng trực tiếp hay gián tiếp đến hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp. Môi trƣờng đó bao gồm:
Môi trƣờng vĩ mô: bao gồm hệ thống pháp luật, các chủ trƣơng, chính
sách của Nhà nƣớc và của ngành.
Các luật lệ, chế độ chính sách nơi doanh nghiệp du lịch hoạt động ảnh
hƣởng không ít tới hiệu quả kinh tế của các doanh nghiệp. Nhất là chính sách
đối ngoại của Nhà nƣớc có ảnh hƣởng trực tiếp đến lƣợng khách quốc tế.
Môi trƣờng trực tiếp: là môi trƣờng cạnh tranh giữa các doanh nghiệp
trong ngành. Do sự phát triển nhanh chóng của du lịch và các dịch vụ kèm
theo trong những năm gần đây. Số lƣợng các doanh nghiệp du lịch, nhất là số
lƣợng các khách sạn và nhà hàng tăng lên nhanh chóng, dẫn đến sự cạnh tranh
gay gắt giữa các doanh nghiệp. Vì vậy, trong cơ chế thị trƣờng hiện nay các
doanh nghiệp nói chung cũng nhƣ trong kinh doanh nhà hàng phải chấp nhận
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
8
cạnh tranh. Đối thủ cạnh tranh có ảnh hƣởng rất lớn đến việc nâng cao hiệu
quả kinh doanh của nhà hàng, nó vừa là đối thủ cạnh tranh gây trở ngại cho
nhà hàng đồng thời lại là động lực để nhà hàng phát triển. Thông thƣờng khi
xuất hiện đối thủ cạnh tranh thì việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của nhà
hàng sẽ bị giảm một cách tƣơng đối. Các nhà hàng muốn tồn tại và phát triển
phải tìm hiểu, nghiên cứu thị trƣờng từ đó vạch ra những bƣớc đi phù hợp với
tình hình cụ thể của nhà hàng, phải nhanh chóng nâng cao chất lƣợng phục
vụ, chất lƣợng sản phẩm cũng nhƣ cơ sở vật chất kỹ thuật,...
Thị trƣờng: thị trƣờng của một doanh nghiệp nói chung hay một nhà
hàng nói riêng xét về tổng quát nó bao gồm thị trƣờng đầu vào và thị trƣờng
đầu ra, nó có tính chất quyết định qúa trình tái sản xuất của một nhà hàng, thị
trƣờng đầu vào cung cấp các yếu tố đầu vào cho quá trình phục vụ khách bao
gồm: nguyên vật liệu, hàng hóa,... có tính chất đảm bảo khả năng kinh doanh
liên tục của nhà hàng. Bên cạnh đó thì thị trƣờng đầu ra lại quyết định đến
doanh thu của nhà hàng trên cơ sở chấp nhận hay không chấp nhận dịch vụ
hàng hóa của nhà hàng. Từ đó nhà hàng có kế hoạch để sản xuất kinh doanh
tạo khả năng tăng doanh thu bán hàng và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Tập quán dân cƣ và thu nhập của dân cƣ: đây là nhân tố quan trọng
trong việc nâng cao doanh số bán của nhà hàng. Mỗi thị trƣờng có đặc điểm
tập quán văn hóa khác nhau, do đó họ có nhu cầu khác nhau, thị hiếu khác
nhau khi tiêu dùng sản phẩm. Mặt khác những ngƣời tiêu dùng lại có mức thu
nhập khác nhau nên mức sống của họ là khác nhau và khả năng thanh toán
khác nhau. Vì vậy nhà hàng cần phải căn cứ và từng thị trƣờng cụ thể có
chiến lƣợc và chính sách khác nhau để tiêu thụ sản phẩm càng nhiều càng tốt
nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Nhân tố môi trƣờng tự nhiên: nó bao gồm các nhân tố nhƣ thời tiết, khí
hậu, mùa vụ,... chúng có ảnh hƣởng rất lớn đến hầu hết các lĩnh vực kinh
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
9
doanh nhƣng đặc biệt trong dịch vụ ăn uống - kinh doanh nhà hàng thì sự ảnh
hƣởng đó càng rõ nét. Cụ thể nhƣ nhân tố vị trí điạ lý - đây là nhân tố có ảnh
hƣởng rất rõ rệt đến hoạt động kinh doanh ăn uống, nó góp phần tạo sự thuận
lợi cho ngƣời tiêu dùng khiến họ thuận lợi hơn trong tiêu dùng sản phẩm từ
đó tăng doanh thu nhà hàng và tăng hiệu quả kinh doanh. Hay nhân tố thời tiết
khí hậu cũng là nhân tố ảnh hƣởng lớn tới kinh doanh nhà hàng. Cũng nhƣ
vậy nhân tố mùa vụ trong ngành kinh doanh dịch vụ là điều không thể tránh
khỏi và có ảnh hƣởng đến hoạt động kinh doanh của nhà hàng.
Nhân tố môi trƣờng pháp luật: bất kỳ một doanh nghiệp nào nói chung
cũng nhƣ kinh doanh nhà hàng nói riêng đều phải tuân theo một khuôn khổ
nhất định và đó chính là môi trƣờng pháp luật. Pháp luật ra đời không chỉ đơn
thuần để quản lý xã hội mà pháp luật còn là công cụ đảm bảo cho sự an toàn
cho các doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Pháp luật làm cho
các doanh nghiệp làm ăn trong một khuôn khổ nhất định không cho phép họ
làm ăn phi pháp. Ngoài ra pháp luật còn là bùa bảo hộ cho tất cả các doanh
nghiệp nói riêng và toàn bộ nền kinh tế nói chung nhằm ổn định nền kinh tế
xã hội. Từ đó làm cho các doanh nghiệp yên tâm hơn trong hoạt động sản
xuất kinh doanh của mình, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp. Nói tóm lại nhân tố môi trƣờng là một trong những nhân tố ảnh
hƣởng rất lớn đến hiệu quả kinh doanh của mỗi doanh nghiệp.
1.1.2.2. Các nhân tố chủ quan:
Môi trƣờng bên trong của các doanh nghiệp: đó là cơ cấu quản lý, chính
sách, nội quy, quy định, cơ sở vật chất kỹ thuật, vốn… của mỗi một doanh
nghiệp
Vốn và nguồn vốn kinh doanh của nhà hàng là một nhân tố ảnh hƣởng
rất lớn đến hiệu quả kinh doanh. Bởi vì bất kỳ một doanh nghiệp hay nhà
hàng nào muốn hoạt động kinh doanh đều phải có một nguồn vốn nhất định.
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
10
Vốn là biểu hiện bằng tiền của tổng tài sản để phục vụ quá trình sản xuất kinh
doanh đƣợc tiến hành một cách thƣờng xuyên liên tục. Bất kỳ một doanh
nghiệp hay nhà hàng nào có nguồn vốn dồi dào sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho
việc mở rộng kinh doanh, sản xuất sẽ ít công đoạn, khả năng thanh toán cao,
mở rộng nguồn vốn sẽ có sức cạnh tranh lớn trên thị trƣờng. Ngoài ra nếu nhà
hàng có nguồn vốn lớn còn giảm bớt đƣợc các khoản chi phí nếu phải trả lãi
vay dẫn đến hiệu quả kinh doanh đƣợc nâng cao.
Yếu tố kỹ thuật và công nghệ của doanh nghiệp: đây là yếu tố làm cơ sở
cho yếu tố kinh tế là sức mạnh “tàn phá sáng tạo”. Kỹ thuật và công nghệ bắt
nguồn từ thành quả của công cuộc nghiên cứu khoa học đem lại những phát
minh sáng tạo làm thay đổi bộ mặt thế giới và là một nhân tố quan trọng nhất
tạo ra thời cơ hay những thách thức đối với tất cả các doanh nghiệp trong mọi
lĩnh vực. Công cuộc cạnh tranh về kỹ thuật công nghệ mới không chỉ cho
phép các doanh nghiệp, nhà hàng chiến thắng trên phạm vi toàn cầu mà còn
làm thay đổi bản chất của sự cạnh tranh vì chúng tác động mạnh mẽ đến chi
phí sản xuất và năng suất lao động ảnh hƣởng trực tiếp đến hiệu quả kinh
doanh. Do vậy với sự tiến bộ vƣợt bậc của khoa học kỹ thuật ngày này các
doanh nghiệp cũng nhƣ nhà hàng muốn nâng cao hiệu quả kinh doanh phải
thay đổi công nghệ kỹ thuật hiện đại và tiến tiến. Cụ thể nhƣ ở nhà hàng Hoa
Sen 1 muốn nâng cao hiệu quả kinh doanh bằng cách nâng cao chất lƣợng sản
phẩm và năng suất lao động cần bổ sung thêm: máy rửa bát, máy sấy bát,...
tạo tính chuyên nghiệp hơn trong kinh doanh ăn uống.
Yếu tố lao động: đây là hoạt động của con ngƣời nhằm cải tiến tự nhiên
phục vụ cho mục đích của mình. Lao động trong nhà hàng đó là toàn bộ
nguồn nhân lực với trình độ tay nghề, kỹ năng và khả năng tiếp thu của ngƣời
lao động. Máy móc kỹ thuật dù hiện đại đến đâu cũng do con ngƣời sản xuất
và điều khiển, vì vậy yếu tố con ngƣời tác động trực tiếp đến năng suất lao
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
11
động và chất lƣợng sản phẩm. Trong nhà hàng tổ chức và phân công lao động
một cách hợp lý cho phép nhà hàng vận dụng tối đa khả năng cũng nhƣ trình
độ của ngƣời lao động cũng nhƣ khơi dậy lòng say mê nhiệt tình của họ đối
với công việc. Nếu đội ngũ lao động giỏi sẽ tạo ra sức mạnh cạnh tranh trên
thị trƣờng cho nhà hàng. Do vậy quản lý lao động trong kinh doanh là một
trong những giải pháp cơ bản nhằm đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh
từ đó tạo ra hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp. Quản lý lao động phải
đảm bảo: tăng năng suất lao động, tăng chất lƣợng phục vụ cũng nhƣ chất
lƣợng sản phẩm,... Vì vậy muốn nâng cao hiệu quả kinh doanh từ đội ngũ lao
động nhà hàng cần có những chính sách hợp lý về tuyển mộ tuyển chọn, hay
những chính sách đãi ngộ nhân viên, tạo môi trƣờng làm việc chuyên nghiệp
và có cơ hội thăng tiến.
Trình độ quản lý của nhà hàng: yếu tố kinh nghiệm và khả năng quản lý
trong kinh doanh đƣợc coi là một trong những yếu tố quan trọng quyết định
đến sự phát triển hay không của một nhà hàng. Bởi vì nguồn lực của doanh
nghiệp có dồi dào đến đâu nhƣng nếu không có cách quản lý đúng đắn và
không có kinh nghiệm trong điều hành hoạt động kinh doanh thì cuối cùng
những nguồn lực ấy cũng không phát huy đƣợc hết khả năng. Quản lý là một
phạm trù khoa học và nghệ thuật do chính con ngƣời sáng tạo ra và đƣợc đúc
kết qua kinh nghiệm thực tế. Do vậy nhà hàng phải biết áp dụng quản lý cho
từng tình huống, từng giai đoạn cụ thể,... để mang lại hiệu qủa kinh tế cao
nhất cho nhà hàng.
Vị thế và uy tín của nhà hàng: Uy tín của một nhà hàng trên thị trƣờng là
một trong những nhân tố không nhỏ tác động đến hiệu quả kinh doanh của
nhà hàng, đặc biệt là trong cơ chế thị trƣờng hiện nay có sự cạnh tranh gay gắt
giữa các nhà hàng. Hầu hết các nhà hàng đều coi uy tín của mình là sức mạnh
chiến lƣợc phát triển trong cơ chế mới. Đó là tài sản vô hình phải đƣợc xây
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
12
dựng và gìn giữ trong nhiều năm mà không phải doanh nghiệp nào cũng có
đƣợc. Giá trị của tài sản vô hình này giúp nhà hàng thâm nhập và mở rộng thị
trƣờng nhanh nhƣng ngƣợc lại nếu uy tín của nhà hàng không cao sẽ làm
giảm đi sự tín nhiệm và nhu cầu tiêu dùng của khách hàng. Do vậy mỗi nhà
hàng hay một doanh nghiệp muốn nâng cao hiệu quả kinh doanh cần phải
không ngừng nâng cao vị thế và uy tín của mình trên thị trƣờng trong nƣớc
cũng nhƣ trên thế giới.
Riêng đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch còn
chịu ảnh hƣởng bởi:
Các nguồn lực có sẵn:
Tài nguyên du lịch là một yếu tố quan trọng tác động đến hiệu quả kinh
tế của kinh doanh du lịch, dịch vụ. Tài nguyên càng phong phú, càng đa dạng
càng thu hút đƣợc lƣợng lớn khách du lịch trong và ngoài nƣớc.
Ngoài ra , vị trí địa lý còn có tác động không nhỏ tới hiệu quả kinh tế của
doanh nghiệp. Đồng thời các nguồn lực khác nhƣ lao động, vốn… là những
yếu tố cực kỳ quan trọng.
Cơ chế quản lý kinh tế: đây là một yếu tố rất quan trọng, nó chi phối, tác
động đến hiệu quả kinh tếcảu cả nền kinh tế nói chung và kinh doanh du lịch
nói riêng.
Cơ cấu tổ chức và phương pháp quản lý của doanh nghiệp: Cơ cấu tổ
chức quản lý của doanh nghiệp phải gọn nhẹ và có hiệu quả.
Các nhân tố khách quan và chủ quan bên trên có ảnh hƣởng trực tiếp và
gián tiếp tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp theo các hƣớng khác
nhau. Nhƣng chúng có mối liên hệ và tác động qua lại lẫn nhau. Do đó việc
đánh giá một cách đúng đắn và khai thác một cách triệt để những tác động có
lợi tới doanh nghiệp, là điều kiện hết sức quan trọng để nâng cao hiệu quả
kinh doanh.
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
13
1.2. Cách phân tích hiệu quả kinh doanh:
Để đánh giá hiệu quả kinh doanh một cách chính xác, rõ ràng và khách
quan cần sử dụng hệ thống các chỉ tiêu, mỗi chỉ tiêu trong hệ thống nói lên
một mặt của vấn đề. Cả hệ thống tổng hòa các chỉ tiêu sẽ phản ánh hiệu quả
cuối cùng một cách đúng đắn.
Hệ thống chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh trong du lịch hết sức đa dạng và
phức tạp bởi vì bản thân khái niệm hiệu quả cũng phức tạp và phong phú. Để
đánh giá hiệu quả kinh doanh trong du lịch, có thể dùng các chỉ tiêu gắn với
khách (tổng số khách, tổng số lƣợt khách,…) và hệ thống các chỉ tiêu giá trị
(tổng doanh thu, tổng chi phí, tổng lợi nhuận,…).
Mặt khác, để đánh giá hiệu quả kinh doanh cần đảm bảo các yêu cầu sau:
-
Phân tích hiệu quả kinh doanh cần phải tiến hành trên cơ sở phân
tích lý luận kinh tế từ đó giúp chúng ta hiểu tính chất, xu hƣớng
của hiện tƣợng. Trên cơ sở này dùng số liệu và phƣơng pháp phân
tích khẳng định tính chất cụ thể của nó.
-
Phải lựa chọn nội dung, sƣu tầm và kiểm tra tài liệu theo một nội
dung án định, xây dựng hệ thống chỉ tiêu và lựa chọn hệ thống
phƣơng pháp thích hợp.
-
Căn cứ vào tính tổng thể, thống nhất của đối tƣợng đƣợc nghiên
cứu và đặt các chỉ tiêu trong mối quan hệ ràng buộc lẫn nhau. Để
có thể đánh giá một cách toàn diện vì mỗi chỉ tiêu chỉ phản ánh
một khía cạnh.
-
Vận dụng tổng hợp các phƣơng pháp để thấy đƣợc tình hình kinh
doanh, vạch ra những tiềm năng còn có thể khai thác trong kỳ kinh
doanh tới và chỉ rõ những hạn chế, tìm biện pháp khắc phục và sửa
chữa trong kinh doanh.
1.3. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh:
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
14
Các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế tổng hợp:
Công thức tính: H1= D/C
Trong đó: + H1: Hiệu quả kinh tế
+ D: Doanh thu của nhà hàng Hoa Sen 1
+ H: Chi phí của nhà hàng Hoa Sen 1
Chỉ tiêu lợi nhuận, doanh lợi:
Công thức tính: L = D - C
H2 = (L/C)*100
H’2 = (L/V)*100
Trong đó: + H2, H’2 là doanh lợi
+ L: tổng lợi nhuận trong kỳ
+ C: tổng chi phí trong kỳ
+ V: vốn kinh doanh trong kỳ
Chỉ tiêu hiệu qủa sử dụng vốn:
Công thức tính: H3A= L/V
H3B= D/V
Trong đó: + H3A, H3B: là hiệu quả sử dụng vốn
+ L: tổng lợi nhuận trong kỳ
+ D: Tổng doanh thu trong kỳ
+ V: tổng vốn
Chỉ tiêu hiệu quả lao động:
- Năng suất lao động bình quân:
+ Công thức tính: H4 = D/N
Trong đó: H4: năng suất lao động bình quân
D: Tổng doanh thu
N: số lao dộng bình quân
- Hiệu quả lao động bình quân:
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
15
+ Công thức tính: H’4= L/N
Trong đó : H’4: Hiệu quả lao động bình quân
L: tổng lợi nhuận
Năng suất lao động và thu nhập bình quân
- Năng suất lao động = Tổng doanh thu / tổng lao động.
- Thu nhập bình quân đầu ngƣời của nhà hàng Hoa Sen số 1.
Từ những chỉ tiêu trên, chúng ta nêu ý nghĩa của từng chỉ tiêu, và tính
toán theo công thức, đƣa ra nhận xét từ kết quả thu đƣợc. Các kết quả đó sẽ
phản ánh đƣợc hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp một cách toàn diện.
1.4. Các phƣơng pháp phân tích hiệu quả kinh doanh:
Phƣơng pháp xác định hiệu quả kinh doanh gồm nhiều nội dung lý luận
và phƣơng pháp phong phú. Do đó để có một kết quả đúng đắn về hiệu quả
kinh doanh của một nhà hàng đòi hỏi phải có phƣơng pháp phân tích hợp lý
để vận dụng những cái chung và cái riêng trong phân tích để xác định hiệu
quả kinh doanh một cách chính xác nhất.
1.4.1.Phƣơng pháp so sánh:
Phƣơng pháp so sánh là phƣơng pháp đƣợc sử dụng phổ biến và rộng rãi
nhất trong phân tích để xác định hƣớng và mức độ biến động của chỉ tiêu
phân tích.
Phƣơng pháp so sánh trong phân tích hoạt động kinh doanh là việc dùng
con số về một chỉ tiêu nào đó để so sánh, bao gồm nhiều nội dung khác nhau.
Để tiến hành so sánh đƣợc cần phải giải quyết những vấn đề cơ bản nhƣ xác
định rõ gốc để so sánh, xác định điều kiện và mục tiêu so sánh.
1.4.2. Phƣơng pháp chi tiết:
Phƣơng pháp này thƣờng đƣợc thực hiện theo ba hƣớng cụ thể nhƣ sau:
- Chi tiết theo các bộ phận cấu thành chỉ tiêu: tức là mọi kết quả kinh
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47
Chuyên đề tốt nghiệp
16
doanh đều thể hiện trên các chỉ tiêu, đều gồm nhiều bộ phận giúp ích cho việc
đánh giá chính xác kết quả đạt đƣợc. Phƣơng pháp chi tiết theo các bộ phận
cấu thành đƣợc sử dụng trong phân tích mọi mặt của kết quả kinh doanh.
- Chi tiết theo thời gian: Theo nhiều nguyên nhân chủ quan và khách
quan khác nhau, tiến độ thực hiện quá trình kinh doanh trong từng đơn vị thời
gian xác định thƣờng không đồng đều và không giống nhau. Vì vậy chi tiết theo
thời gian sẽ khiến cho việc đánh giá kết quả kinh doanh đƣợc sát và đúng từ đó
tìm ra các giải pháp có hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của nhà hàng.
- Chi tiết theo địa điểm: tức là từng bộ phận, từng tổ,... thực hiện các kết
quả kinh doanh đƣợc ứng dụng rộng rãi trong phân tích kinh doanh: đánh gía
kết quả hạch toán kinh doanh nội bộ, phát hiện đƣợc những bộ phận tiên tiến
hoặc lạc hậu trong việc thực hiện các mục tiêu kinh doanh, khai thác các khả
năng, tiềm năng về sử dụng lao động, tiền vốn,... sau khi chi tiết xong số liệu
cần phải tiến hành các công việc tiếp theo.
+ Xem xét, so sánh mức độ đạt đƣợc.
+ Xác định mức độ ảnh hƣởng đến kết quả chung.
+ Đánh gía tiến độ thực hiện.
1.4.3.Phƣơng pháp loại trừ:
Đây là phƣơng pháp để xác định mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố đến
kết quả kinh doanh bằng cách loại trừ ảnh hƣởng của các nhân tố khác. Điều
kiện ứng dụng phƣơng pháp loại trừ:
+ Các nhân tố có quan hệ với chỉ tiêu phân tích dƣới dạng một tích số
hoặc một thƣơng số.
+ Việc sắp xếp và xác định ảnh hƣởng của các nhân tố cần tuân theo quy
luật “lƣợng biến dẫn đến chất biến”.
1.4.4.Phƣơng pháp liên hệ:
Mọi kết quả kinh doanh đều có mối liên hệ mật thiết với nhau giữa các
Trần Thị Hà
Lớp: Du lịch 47