Tài liệu Hiệu quả cho vay vốn tạo việc làm của ngân hàng chính sách xã hội ở huyện a lưới, tỉnh thừa thiên huế

ỄN THÁI PHÁN NGUY Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TÊ KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN  ---------- ỘI ỐN TẠO VIỆC L ÀM T ƯƠNG TR SÁCH XÃ H ÀNG CHÍNH ÌNH CHO VAY V ẠI NGÂN H ỆU QUẢ CH HI KHOÏA LUÁÛN TÄÚT NGHIÃÛP ÂAÛI HOÜC HIỆU QUẢ CHƯƠNG TRÌNH CHO VAY VỐN TẠO VIỆC LÀM TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN A LƯỚI TỈNH THỪA THIÊN HUẾ NGUYỄN THÁI PHÁN Khóa học: 2007 - 2011 …  LTN - 2010 ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 1 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới KHOA KINH TẾ & PHÁT TRIỂN ------ KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HIỆU QUẢ CHƯƠNG TRÌNH CHO VAY VỐN TẠO VIỆC TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN A LƯỚI - TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thái Phán Lớp: K41B KTNN Niên khoá: 2007 - 2011 Giáo viên hướng dẫn PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà LỜI CẢM ƠN Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 2 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới Khóa luận tốt nghiệp là kết quả của sự cố gắng, nổ lực của bản thân trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu trên giảng đường Đại học. Từ tấm lòng mình tôi xin chân thành cảm ơn các quý thầy giáo, cô giáo trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế đã tận tình dạy bảo tôi trong suốt những năm qua. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Cô PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà, người đã trực tiếp hướng dẫn và chỉ bảo tôi trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cô chú, các anh chị đang công tác tại Chi nhánh ngân hàng Chính Sách Xã Hội huyện A Lưới, các phòng, ban chức năng của UBND huyện A Lưới, cùng toàn thể các hộ gia đình đã tạo điều kiện tốt nhất và nhiệt tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực tập và điều tra thực tế. Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến toàn thể gia đình, người thân và bạn bè, những người luôn bên tôi, giúp đỡ và động viên tôi hoàn thành đề tài này. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song do năng lực của bản thân còn hạn chế, kinh nghiệm thực tiễn chưa nhiều, thời gian thực hiện đề tài còn hạn hẹp nên khóa luận này khó tránh khỏi những sai sót, rất mong nhận được sự quan tâm, góp ý của quý thầy cô giáo và các bạn sinh viên để khóa luận được hoàn thiện hơn nữa. Một lần nữa xin chân thành cảm ơn. Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 3 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới Huế, ngày 9 tháng 5 năm 2011 Sinh viên thực hiện Nguyễn Thái Phán Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 4 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN 2 MỤC LỤC 5 DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG 8 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 9 PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU 12 1.Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu 12 2. Mục đích nghiên cứu 14 3. Phương pháp nghiên cứu 14 4. Phạm vi nghiên cứu 15 5. Hạn chế của đề tài 15 PHẦN II: TỔNG QUAN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 16 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 16 1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC LÀM 16 1.1.1 Khái niệm về việc làm 16 1.1.2 Mục đích, ý nghĩa của tạo việc làm 17 1.2 QUAN ĐIỂM VỀ TÍN DỤNG 18 1.2.1 Khái niệm tín dụng: 18 1.2.2 Vai trò của tín dụng 19 1.3 VAI TRÒ VÀ HIỆU QUẢ CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI GIẢI QUYẾT VIẸC LÀM. 19 1.3.1. Vai trò từ hoạt động cho vay của NHCSXH đối với giải quyết việc làm. 19 1.3.1.1. Cho vay của NHCSXH khuyến khích người lao động làm việc có kế hoạch và nâng cao ý thức sản xuất kinh doanh. 21 1.3.1.2. Cho vay của NHCSXH giúp cho người lao động tiếp cận được với khoa học công nghệ và phương pháp làm ăn hiệu quả. 21 1.3.1.3 Cho vay của Ngân hàng giúp cho người lao động tự chủ hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. 22 1.3.1.4. Cho vay của Ngân hàng tạo môi trường kinh tế cho người lao động tự tin tham gia các hoạt động sản xuất kinh doanh. 22 1.3.2 Hiệu quả cho vay giải quyết việc làm của NHCSXH. 23 1.4 CHƯƠNG TRÌNH QUỐC GIA TẠO VIỆC LÀM (CHƯƠNG TRÌNH 120) 24 1.4.1 Nội dung cơ bản của chương trình cho vay giải quyết việc làm (Chương trình 120) 24 1.4.2 Những kết quả đạt được từ chương trình cho vay GQVL 28 1.5 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỬ DỤNG VỐN ĐỂ TẠO VIỆC LÀM 29 1.5.1 Các nhân tố thuộc về NHCSXH 29 1.5.2 Các nhân tố thuộc về môi trường bên ngoài 31 1.5.2.1 Nhóm các nhân tố về điều kiện tự nhiên 31 1.5.2.2 Nhóm các nhân tố về kinh tế- xã hội 31 1.5.3 Các nhân tố thuộc về chủ thể. 32 1.6 KINH NGHIỆM CỦA HOẠT ĐỘNG CHO VAY GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM 33 1.6.1 Kinh nghiệm của nước Mỹ trong cho vay GQVL. 33 1.6.2 Kinh nghiệm của Trung Quốc. 34 1.6.3 Kinh nghiệm của Việt Nam. 35 Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 5 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới 1.7 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động cho vay chương trình 120 của NHCSXH 39 1.7.1. Tỷ lệ hoàn trả vốn 39 Tỷ lệ hoàn trả vốn: là tỷ lệ phần trăm được tính bằng số tiền thu được trong kỳ (bao gồm các khoản nợ quá hạn, loại trừ các khoản trả trước hạn) trên số nợ đến hạn trong kỳ và các khoản nợ quá hạn. 39 1.7.2. Tỷ lệ nợ xấu 40 1.7.3. Tỷ lệ mất vốn 40 1.7.4. Hiệu suất làm việc của nhân viên. 41 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CHO VAY GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CỦA NHCSXH HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ 43 2.1 Vài nét về tình hình cơ bản của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. 43 2.1.1 Vị trí địa lý 43 2.1.2 Điều kiện tự nhiên 44 2.1.3 Điều kiện kinh tế-xã hội 44 2.1.3.1 Tình hình sử dụng đất đai 44 Bảng 1. Tình hình sử dụng đất đai huyện A Lưới 2010 45 2.1.3.2 Tình hình dân số và lao động 45 Bảng 2. Tình hình dân số và lao động Huyện A Lưới 2010 46 2.1.3.3. Tình hình phát triển cơ sở hạ tầng 47 2.2 MỘT VÀI NÉT VỀ NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI 47 2.2.1 Sự ra đời và mục tiêu hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện A Lưới tỉnh Thừa Thiên Huế 47 2.2.2 Cho vay của NHCSXH Huyện A Lưới 48 2.3 TÌNH HÌNH CHO VAY VỐN GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TẠI NHCSXH HUYỆN A LƯỚI TỈNH THỪA THIÊN HUẾ 49 2.3.1 Mục đích cho vay và phương thức cho vay 49 2.3.2 Tình hình cho vay vốn GQVL của NHCSXH Huyện A Lưới Tỉnh Thừa Thiên Huế trong thời gian qua 50 2.3.2.1 Doanh số cho vay 50 2.3.2.2 Dư nợ cho vay 51 Bảng 3. Doanh số cho vay GQVL của NHCSXH Huyện A Lưới 52 Bảng 4. Dư nợ cho vay giải quyết việc làm qua các năm 53 2.3.2.3 Số khách hàng vay vốn và mức vốn bình quân/khách hàng 54 Bảng 5. Số khách hàng vay vốn và mức vay bình quân 54 2.3.2.4 Tình hình nợ xấu 55 Bảng 6. Tình hình nợ xấu 55 2.3.3 Hiệu quả hoạt động chương trình cho vay vốn GQVL 56 Bảng 7. Hiệu quả hoạt động cho vay GQVL 57 2.4 TÌNH HÌNH SỬ DỤNG VỐN VAY CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU TRA 58 2.4.1 Tình hình vay vốn 58 Bảng 8. Nhu cầu và mức độ đáp ứng nhu cầu vốn vay của NHCSXH cho các hộ gia đình 58 2.4.2 Nhu cầu thời hạn vay của các đối tượng điều tra cho các hộ gia đình 59 Bảng 9. Nhu cầu và mức độ đáp ứng thời hạn vay của NHCSXH cho các hộ gia đình 59 2.4.3 Tình hình sử dụng vốn vay và hiệu quả sử dụng vốn 59 Bảng 10. Hiệu quả sử dụng vốn vay GQVL phân theo lĩnh vực hoạt động 62 Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 6 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới Bảng 11. Thời gian lao động bình quân năm của các hộ sau khi vay vốn GQVL 63 2.5 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VẤN ĐỀ SỬ DỤNG VỐN VAY GQVL 64 2.5.1 Các nhân tố thuộc về Ngân hàng CSXH 64 2.5.1.1 Về sản phẩm tín dụng 64 Bảng 12. Đánh giá của hộ gia đình về sản phẩm tín dụng của ngân hàng 65 2.5.1.2 Về cách thức phục vụ 65 Bảng 13. Đánh giá của hộ gia đình về cách thức phục vụ của ngân hàng 65 2.5.2 Các nhân tố thuộc về môi trường bên ngoài 66 2.5.3 Các nhân tố thuộc về chủ thể 67 Bảng 14. Ảnh hưởng của năng lực kinh doanh của chủ thể sản xuất đến hiệu quả sử dụng vốn vay tạo việc làm 67 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN VAY GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TẠI NHCSXH HUYỆN A LƯỚI 69 3.1. ĐỊNH HƯỚNG VÀ QUAN ĐIỂM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN VAY GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI 69 3.1.1. Định hướng nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay Giải quyết việc làm tại Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội huyện A Lưới 69 3.1.2. Quan điểm về nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho vay Giải quyết việc làm tại Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội huyện A Lưới 70 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN VAY GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI huyện A Lưới. 71 3.2.1 Nâng cao chất lượng sản phẩm tín dụng của NHCSXH tỉnh Thừa Thiên Huế 71 3.2.2 Tăng cường công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn của các cán bộ tín dụng và mở lớp hướng dẫn chủ dự án lập kế hoạch sản xuất kinh doanh hiệu quả. 72 3.2.3. Phối hợp chặt chẻ với các tổ chức chính trị- xã hội làm công tác ủy thác 72 3.2.4 Tăng cường công tác định hướng và đào tạo nghề cho người lao động 73 3.2.5 Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách ưu đãi của chương trình 120. 73 3.2.6 Hỗ trợ kỹ thuật lâm nghiệp, trồng trọt, chăn nuôi, phát triển các ngành nghề 73 3.2.7. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định cho vay 74 3.2.8. Tăng cường công tác kiểm tra sau vay vốn 75 PHẦN III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 76 1. KẾT LUẬN 76 2. KIẾN NGHỊ 77 KẾT QUẢ CHẠY HÀM ĐÁNH GIÁ CÁC NHÂN TỐ 80 Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 7 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG Bảng 1. Tình hình sử dụng đất đai huyện A Lưới 2010 .............................................................. 45 Bảng 2. Tình hình dân số và lao động Huyện A Lưới 2010........................................................ 46 Bảng 3. Doanh số cho vay GQVL của NHCSXH Huyện A Lưới ..............................................52 Bảng 4. Dư nợ cho vay giải quyết việc làm qua các năm ........................................................... 53 Bảng 5. Số khách hàng vay vốn và mức vay bình quân .............................................................. 54 Bảng 6. Tình hình nợ xấu ............................................................................................................55 Bảng 7. Hiệu quả hoạt động cho vay GQVL...............................................................................57 Bảng 8. Nhu cầu và mức độ đáp ứng nhu cầu vốn vay của NHCSXH cho các hộ gia đình ......58 Bảng 9. Nhu cầu và mức độ đáp ứng thời hạn vay của NHCSXH cho các hộ gia đình .............59 Bảng 10. Hiệu quả sử dụng vốn vay GQVL phân theo lĩnh vực hoạt động ................................ 62 Bảng 11. Thời gian lao động bình quân năm của các hộ sau khi vay vốn GQVL ...................... 63 Bảng 12. Đánh giá của hộ gia đình về sản phẩm tín dụng của ngân hàng ..................................65 Bảng 13. Đánh giá của hộ gia đình về cách thức phục vụ của ngân hàng...................................65 Bảng 14. Ảnh hưởng của năng lực kinh doanh của chủ thể sản xuất đến hiệu quả sử dụng vốn vay tạo việc làm..................................................................................................................................67 Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 8 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT GQVL NHCSXH CSXH : : : Giải quyết việc làm Ngân hàng chính sách xã hội Chính sách xã hội HĐBT TDNH SXKD CNH-HĐH UBND LĐ-TB&XH LĐ NHNN TT-NHNN GDP CT NHNo&PTNT LN N.C B.Q : : : : : : : : : : : : : : : Hội đồng bộ trưởng Tín dung ngân hàng Sản xuất kinh doanh Công nghiệp hoá hiện đai hoá Uỷ ban nhân dân Lao động thương binh xã hội Lao động Ngân hàng nhà nước Thông tư ngân hàng nhà nước Tổng sản phẩm quốc nội Chương trình ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Lợi nhuận Nhu cầu Bình quân Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 9 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới TÓM TẮT NGHIÊN CỨU 1.Mục đích nghiên cứu - Đánh giá thực trạng cho vay vốn tạo việc làm ở ngân hàng chính sách huyện A Lưới, Tỉnh Thừa Thiên Huế. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác cho vay giải quyết việc làm trong những năm tới. 2 Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp duy vật biện chứng để xem xét các hiện tượng trong mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau. - Phương pháp phân tổ thống kê để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến kết quả và hiệu quả sử dụng vốn vay - Phương pháp điều tra thống kê nhằm thu thập số liệu có liên quan đến đề tài. Số liệu thứ cấp được thu thập từ chính quyền và các ban nghành địa phương. Số liệu sơ cấp thu thập qua phỏng vấn các hộ vay vốn, với số mẫu điều tra là 60 hộ. - Phương pháp phân tích ANOVA được sử dụng để đánh giá sự khác biệt trong cách đánh giá về sản phẩm tín dụng, chất lượng phục vụ của NHCSXH giữa các nhóm hộ, trên 3 xã nghiên cứu (Sơn Thuỷ, Thị Trấn và Hồng Bắc). Với mức ý nghĩa 5% giả thiết được sử dụng để kiểm định là: Ho: µ1 = µ2 = µ3 : không có sự khác biệt trong cách đánh giá về sản phẩm tín dụng, chất lượng phục vụ của NHCSXH giữa các nhóm đối tượng điều tra trên 3 địa bàn nghiên cứu. H1: µ1 ≠ µ2 ≠ µ3 : có sự khác biệt trong cách đánh giá về sản phẩm tín dụng, chất lượng phục vụ của NHCSXH giữa các nhóm đối tượng điều tra trên 3 địa bàn nghiên cứu 3 Phạm vi nghiên cứu -Về đối tượng: Các đối tượng có vay vốn giải quyết việc làm ở ngân hàng Chính Sách Xã Hội huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 10 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới -Về không gian: Huyện A Lưới, Tỉnh Thừa Thiên Huế -Về thời gian nghiên cứu: Phân tích tình hình vay vốn và sử dụng nguồn vốn giải quyết việc làm trong thời kỳ từ năm 2008 đến 2010 theo số liệu điều tra. 4 Dữ liệu phục vụ nghiên cứu . Số liệu thứ cấp được thu thập từ chính quyền và các ban nghành địa phương. Số liệu sơ cấp thu thập qua phỏng vấn các hộ vay vốn, với số mẫu điều tra là 64hộ. 5 Kết quả đạt được. Thấy được tình hình cho vay vốn tạo việc làm tại ngân hàng chính sách huyện A Lưới-Tỉnh Thừa Thiên Huế Đánh giá được hiệu quả sử dụng vốn các hộ vay vốn Phân tích được các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn Đề xuất được một số giải pháp cần thiết để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay trên địa bàn huyện. Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 11 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Trong những năm gần đây, cùng với việc thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế, Đảng và Nhà nước đã luôn coi trọng vấn đề giải quyết việc làm cho người lao động. Tuy nhiên do sự phát triển nhanh chóng của dân số, hàng năm có trên một triệu người đến độ tuổi lao động cần việc làm, đồng thời một số không nhỏ lao động thừa do sắp xếp lại tổ chức sản xuất và bộ máy trong khu vực Nhà nước, bộ đội xuất ngũ, học sinh tốt nghiệp các trường chuyên nghiệp và dạy nghề, lao động đi làm ở nước ngoài trở về đang có nhu cầu bố trí việc làm, dẫn đến sức ép về việc làm ngày càng tăng và bức bách hơn. Xuất phát từ tầm quan trọng và tính bức xúc của vấn đề giải quyết việc làm cho người lao động, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chính sách chế độ mà khởi đầu là Nghị quyết số120/HĐBT ngày 11 tháng 4 năm 1992 của Hội đồng Bộ trưởng “ Về chủ trương, phương hướng và biện pháp giải quyết việc làm trong các năm tới” và Đại hội Đảng toàn quốc Lần thứ IX đã chỉ rõ chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2001- 2010 trong đó có nhấn mạnh: Giải quyết việc làm là yếu tố quyết định để phát huy nhân tố con người, ổn định và phát triển kinh tế, làm lành mạnh hoá xã hội, đáp ứng nguyện vọng chính đáng và yêu cầu bức xúc của nhân dân. Đến năm 2010, nước ta có 56,8 triệu người ở độ tuổi lao động, tăng gần 11 triệu người so với năm 2000. Để tạo việc làm cho người lao động, phải tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho tất cả các thành phần kinh tế đầu tư phát triển rộng rãi các cơ sở sản xuất, kinh doanh, tạo nhiều việc làm và phát triển thị trường lao động. A Lưới là huyện vùng cao của tỉnh Thừa Thiên Huế, nơi tập trung phần lớn đồng bào dân tộc thiểu số. Được sự ưu đãi về điều kiện đất đai và khí hậu cùng với những chính sách sủa Đảng và Nhà Nước , huyện A Lưới đã có những tiến bộ trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội và duy trì được tốc độ phát triển. Đối chiếu với các chỉ tiêu kế hoạch của năm 2010 thì huyện có 15/10 chỉ tiêu của năm đã đạt và vượt kế hoạch, trong đó đáng chú ý nhất là tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất đạt 15,5%, thu nhập bình quân đầu người đạt Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 12 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới 8 triệu đồng, sản lượng lương thực có hạt 13.100 tấn, tổng vốn đầu tư toàn xã hội 912 tỷ đồng, thu ngân sách 8 tỷ đồng, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 1,52%, tỷ lệ hộ nghèo còn 24,58%... Bên cạnh những kết quả đạt được như trên, huyện cũng có những yếu kém như nền kinh tế phát triển chưa bền vững, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá còn chậm; kết cấu hạ tầng tuy được tập trung đầu tư nhưng còn thiếu đồng bộ, nhất là khu vực thị trấn và trung tâm cụm xã; văn hóa - xã hội phát triển chưa toàn diện, có mặt còn hạn chế. Theo kế hoạch năm 2011, huyện A lưới phấn đấu tốc độ tăng giá trị sản xuất 17%, thu nhập bình quân đầu người lên 10 triệu đồng, sản lượng lương thực có hạt đạt 13.200 tấn, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên dưới 1,48%, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 20%.. Ngoài ra, huyện cũng phải chú trọng công tác quy hoạch, từng ngành một phải có quy hoạch toàn diện, đồng thời làm tốt công tác đền bù, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án. Thực hiện nghiên cứu, tập trung chuyển đổi tập quán sản xuất cho phù hợp với đất đai, khí hậu của địa phương để tăng năng suất, đồng thời chú trọng đầu ra. Huyện cũng cần phát huy thế mạnh chăn nuôi, khuyến khích người dân làm trang trại, gia trại; chú trọng phát triển đàn bò và nâng cao chất lượng để trở thành hàng hóa, quan tâm phát triển ngành nghề, ưu tiên giải quyết nguồn nguyên liệu tại chỗ. Một trong những vấn đề mà huyện A Lưới quan tâm đó chính là giải quyết việc làm là yếu tố quyết định để phát huy nhân tố con người, ổn định và phát triển kinh tế, làm lành mạnh hoá xã hội, đáp ứng nguyện vọng chính đáng và yêu cầu bức xúc của nhân dân. Trên cơ sở các chủ trương, biện pháp, các bộ, ngành chức năng đã thể chế hoá, triển khai chính sách việc làm bằng nhiều giải pháp đồng bộ trong đó có cho vay vốn giải quyết việc làm, tạo ra hành lang pháp lý để người quản lý vốn vay và người đi vay cùng thực hiện. Cho vay GQVL trong những năm qua đã thu được một số thành tựu quan trọng, tạo thế mạnh về khai thác tiềm năng lao động đất đai, tài nguyên rừng ... Song cơ chế cho vay GQVL còn bộc lộ nhiều hạn chế về phạm vi và đối tượng cho vay, quy trình thẩm định, thủ tục cho vay, thu hồi và xử lý vốn vay quá hạn, xử lý rủi ro ... Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 13 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới Xuất phát từ những thực tế nói trên, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu: “Hiệu quả cho vay vốn tạo việc làm của NHCSXH ở Huyện A Lưới, Tỉnh Thừa Thiên Huế” làm luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục đích nghiên cứu - Đánh giá thực trạng cho vay vốn tạo việc làm ở ngân hàng chính sách huyện A Lưới, Tỉnh Thừa Thiên Huế. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác cho vay giải quyết việc làm trong những năm tới. 3. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp duy vật biện chứng để xem xét các hiện tượng trong mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau. - Phương pháp phân tổ thống kê để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến kết quả và hiệu quả sử dụng vốn vay - Phương pháp điều tra thống kê nhằm thu thập số liệu có liên quan đến đề tài. Số liệu thứ cấp được thu thập từ chính quyền và các ban nghành địa phương. Số liệu sơ cấp thu thập qua phỏng vấn các hộ vay vốn, với số mẫu điều tra là 64hộ. - Phương pháp phân tích ANOVA được sử dụng để đánh giá sự khác biệt trong cách đánh giá về sản phẩm tín dụng, chất lượng phục vụ của NHCSXH giữa các nhóm hộ, trên 3 xã nghiên cứu (Sơn Thuỷ, Thị Trấn và Hồng Bắc). Với mức ý nghĩa 5% giả thiết được sử dụng để kiểm định là: Ho: µ1 = µ2 = µ3 : không có sự khác biệt trong cách đánh giá về sản phẩm tín dụng, chất lượng phục vụ của NHCSXH giữa các nhóm đối tượng điều tra trên 3 địa bàn nghiên cứu. H1: µ1 ≠ µ2 ≠ µ3 : có sự khác biệt trong cách đánh giá về sản phẩm tín dụng, chất lượng phục vụ của NHCSXH giữa các nhóm đối tượng điều tra trên 3 địa bàn nghiên cứu. Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 14 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới 4. Phạm vi nghiên cứu -Về đối tượng: Các đối tượng có vay vốn giải quyết việc làm ở ngân hàng Chính Sách Xã Hội huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. -Về không gian: Huyện A Lưới, Tỉnh Thừa Thiên Huế -Về thời gian nghiên cứu: Phân tích tình hình vay vốn và sử dụng nguồn vốn giải quyết việc làm trong thời kỳ từ năm 2008 đến 2010 theo số liệu điều tra. 5. Hạn chế của đề tài Do trình độ hiểu biết cũng như thời gian nghiên cứu còn hạn chế nên đề tài nghiên cứu sẽ không tránh khỏi sai sót, rất mong nhận được những đóng góp ý kiến chân thành từ người đọc để có thêm kinh nghiệm cho các lần nghiên cứu sau này. Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 15 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới PHẦN II: TỔNG QUAN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC LÀM 1.1.1 Khái niệm về việc làm Con người là động lực, động cơ, trung tâm của sự phát triển xã hội, với nguồn lực của mình là trí lực và sức lực, con người chỉ có thể tham gia đóng góp cho sự phát triển xã hội thông qua quá trình làm việc của mình, quá trình làm việc này được thể hiện qua hai yếu tố chủ quan và khách quan đó là sức lao động của người lao động và tất cả các điều kiện tối thiểu cần thiết để người lao động sử dụng sức lao động của họ tác động lên tư liệu sản xuất và tạo ra sản phẩm xã hội. Quá trình kết hợp sức lao động và các điều kiện cần thiết để sử dụng sức lao động là quá trình người lao động làm việc. Quá trình lao động đồng thời là quá trình sử dụng sức lao động trong công việc (hay là việc làm, chỗ làm việc). Theo Bộ luật Lao động: "Mọi hoạt động lao động tạo ra nguồn thu nhập, không bị pháp luật cấm đều được thừa nhận là việc làm". Mỗi một hình thái xã hội, mỗi giai đoạn phát triển kinh tế xã hội thì khái niệm việc làm được hiểu theo những khía cạnh khác nhau. Trước đây người ta cho rằng chỉ có việc làm trong các xí nghiệp quốc doanh và trong biên chế nhà nước thì mới có việc làm ổn định, còn việc làm trong các thành phần kinh tế khác thì bị coi là không có việc làm ổn định. Với những quan niệm đó nên họ cố gắng xin vào làm việc trong các cơ quan, xí nghiệp Nhà nước. Nhưng hiện nay quan điểm ấy không tồn tại nhiều trong số những người đi tìm việc làm. Những người này sẵn sàng tìm bất cứ công việc gì, ở đâu, thuộc thành phần kinh tế nào cũng được miễn là hành động lao động của họ được Nhà nước khuyến khích không ngăn cấm và đem lại thu nhập cao cho họ là được. Có nhiều cách hiểu khác nhau về việc làm, theo mức độ sử dụng thời gian, việc làm có hai loại: + Việc làm đầy đủ: với cách hiểu chung nhất là người có việc làm là người đang có hoạt động nghề nghiệp, có thu nhập từ hoạt động đó để nuôi sống bản thân và gia đình mà Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 16 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới không bị pháp luật ngăn cấm. Tuy nhiên việc xác định số người có việc làm theo khái niệm trên chưa phản ánh trung thực trình độ sử dụng lao động xã hội vì không đề cập đến chất lượng của công việc làm. Trên thực tế nhiều người lao động đang có việc làm nhưng làm việc nửa ngày, việc làm có năng suất thấp thu nhập cũng thấp. Đây chính là sự không hợp lý trong khái niệm người có việc làm và cần được bổ sung với ý nghĩa đầy đủ của nó đó là việc làm đầy đủ. Việc làm đầy đủ căn cứ trên hai khía cạnh chủ yếu đó là: mức độ sử dụng thời gian lao động, năng suất lao động và thu nhập. Mọi việc làm đầy đủ đòi hỏi người lao động phải sử dụng đầy đủ thời gian lao động theo Luật định (Việt Nam hiện nay qui định 8 giờ một ngày, 40 giờ/tuần) mặt khác việc làm đó phải mang lại thu nhập không thấp hơn mức tiền lương tối thiểu cho người lao động (nước ta hiện nay qui định mức lương tối thiểu cho một người lao động trong một tháng là: 830.000 đồng). Vậy với những người làm việc đủ thời gian qui định và có thu nhập lớn hơn tiền lương tối thiểu hiện hành là những người có việc làm đầy đủ. + Thiếu việc làm: thiếu việc làm là tình trạng người lao động không sử dụng hết quĩ thời gian lao động của mình, thu nhập thấp dưới mức lương tối thiểu. Theo Tổ chức Lao động thế giới (Viết tắt là ILO) thì khái niệm thiếu việc làm được biểu hiện dưới hai dạng sau: -Thiếu việc làm vô hình: là những người có đủ việc làm, làm đủ thời gian, thậm chí còn quá thời gian qui định nhưng thu nhập thấp do tay nghề, kỹ năng lao động thấp, điều kiện lao động xấu, tổ chức lao động kém, cho năng suất lao động thấp thường có mong muốn tìm công việc khác có mức thu nhập cao hơn. -Thiếu việc làm hữu hình: là hiện tượng người lao động làm việc với thời gian ít hơn quỹ thời gian qui định, không đủ việc làm và đang có mong muốn kiếm thêm việc làm và luôn sẵn sàng để làm việc. 1.1.2 Mục đích, ý nghĩa của tạo việc làm Tạo việc làm là quá trình tạo ra những điều kiện cần thiết cho sự kết hợp giữa tư liệu sản xuất, công cụ sản xuất và sức lao động. Tạo việc làm và giải quyết việc làm cho người Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 17 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới lao động luôn là vấn đề bức xúc và quan trọng, mang mục đích ý nghĩa vô cùng lớn lao đối với từng người lao động và toàn xã hội . Mục đích của tạo việc làm là nhằm khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, các tiềm năng kinh tế, tránh lãng phí nguồn lực xã hội. Về mặt xã hội tạo việc làm nhằm mục đích giúp con người nâng cao vai trò của mình trong quá trình phát triển kinh tế, giảm được tình trạng thất nghiệp trong xã hội. Không có việc làm là một trong những nguyên nhân gây ra các tệ nạn xã hội như trộm cắp, lừa đảo, nghiện hút ... Giải quyết việc làm cho người lao động, nhất là các thanh niên, là hạn chế các tệ nạn xã hội do không có công ăn việc làm gây ra và giải quyết các vấn đề kinh tế xã hội đòi hỏi. Về mặt kinh tế khi con người có việc làm sẽ thoả mãn được các nhu cầu thông qua các hoạt động lao động để thoả mãn nhu cầu vật chất, tinh thần, ổn định và nâng cao đời sống của người lao động. Việc làm hiện nay gắn chặt với thu nhập. Người lao động không muốn làm ở những nơi có thu nhập thấp đó là một thực tế do nhu cầu đòi hỏi của xã hội. Hiện nay nhiều người lao động được trả công rất rẻ mạt, tiền công không đủ sống dẫn đến tâm lý không thích đi làm, hiệu quả làm việc không cao, ỷ lại ngại đi xa các thành phố, thị xã. Một mặt thất nghiệp nhiều ở thành thị nhưng nông thôn lại thiếu cán bộ, thiếu người có trình độ chuyên môn. Bởi vậy tạo điều kiện có việc làm cho người lao động thôi chưa đủ mà còn tạo việc làm gắn với thu nhập cao mang lại sự ổn định cuộc sống cho người lao động. Giải quyết việc làm, tạo việc làm cho người lao động có ý nghĩa giúp họ tham gia vào qua trình sản xuất xã hội cũng là yêu cầu của sự phát triển, là điều kiện cơ bản cho sự tồn tại và phát triển của con người. 1.2 QUAN ĐIỂM VỀ TÍN DỤNG 1.2.1 Khái niệm tín dụng: Tín dụng là một phạm trù kinh tế, thể hiện quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng tư bản giữa người cho vay và người đi vay trên ba nguyên tắc: Có hoàn trả, có thời hạn và có đền bù Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 18 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới Đối tượng tín dụng là vốn vay, là tư bản “lưu động” ở dạng thể lý (hàng hoá) hay dạng tài chính (tiền giao dịch, tiền tín dụng) được sử dụng với mục đích tạo lãi. Chủ thể tham gia tín dụng bao gồm các cá nhân và tổ chức hợp pháp đóng vai trò bên đi vay hoặc bên cho vay. 1.2.2 Vai trò của tín dụng - Tín dụng là công cụ thúc đẩy quá trình tái sản xuất mở rộng và góp phần điều tiết vĩ mô nền kinh tế. - Tín dụng góp phần thúc đẩy quá trình tích tụ và tập trung vốn. - Tín dụng góp phần tiết kiệm chi phí lưu thông xã hội. - Tín dụng góp phần thực hiện chính sách xã hội. 1.3 VAI TRÒ VÀ HIỆU QUẢ CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI GIẢI QUYẾT VIẸC LÀM. 1.3.1. Vai trò từ hoạt động cho vay của NHCSXH đối với giải quyết việc làm. Hoạt động cho vay của Ngân hàng hay tín dụng Ngân hàng nói chung chính là hoạt động tài trợ của Ngân hàng cho khách hàng trong đó ngân hàng đưa tiền cho khách hàng với cam kết khách hàng phải trả cả gốc và lãi trong một khoảng thời gian thỏa thuận. Với nội dung như trên, cho vay Ngân hàng tạo ra một kênh cung cấp vốn cho nền kinh tế nói chung và các khách hàng cụ thể nói riêng. Hoạt động cho vay của ngân hàng chính là việc đưa vốn đến với nhũng người cần vốn trong nền kinh tế, giúp hoạt động sản xuất hinh doanh diễn ra trôi chảy, thuận lợi. Vai trò cụ thể của ngân hàng được thể hiện như sau : - Cho vay của Ngân hàng khuyến khích người lao động làm việc có kế hoạch và nâng cao ý thức sản xuất kinh doanh. - Cho vay của Ngân hàng giúp người lao động tiếp cận được với khoa học công nghệ và phương pháp làm ăn có hiệu quả. - Cho vay của Ngân hàng giúp cho người lao động tự chủ hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 19 Khoá luận tốt nghiệp: Hiệu quả chương trình 120 ở huyện A Lưới - Cho vay của Ngân hàng tạo môi trường kinh tế cho người lao động tự tin tham gia các hoạt động sản xuất kinh doanh. Đối với từng hoạt động cho vay cụ thể của từng ngân hàng cụ thể sẽ thể hiện vai trò đúng như tên gọi mà các nhà ngân hàng đưa ra. Trong đó Cho vay GQVL được coi là một giải pháp quan trọng trong chính sách phát triển kinh tế- xã hội của đất nước vì nó liên quan mật thiết đến mục tiêu của mọi quốc gia đó là tỉ lệ thất nghiệp thấp. Tình trạng thất nghiệp và thiếu việc làm đã và đang đe doạ cuộc sống của nhiều gia đình từ nông thôn đến thành thị, từ miền xuôi đến miền núi. Bên cạnh những suy tính về mặt kinh tế thì một vấn đề ta không thể không nhắc đến đó là ảnh hưởng qua lại hai chiều giữa tình hình xã hội và vấn đề việc làm. Những đối tượng cần được hỗ trợ chủ yếu là người lao động thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm làm việc và trình độ dân trí thấp. Thất nghiệp, thiếu việc chẳng những làm cho thu nhập thấp thậm chí phải phụ thuộc hoàn toàn vào gia đình, sức mua và khả năng thanh toán hạn chế ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế mà nó còn là một nguyên nhân quan trọng nhất gây nên những tệ nạn xã hội như trộm cắp, cướp của giết người, nghiện hút….ảnh hưởng xấu một cách sâu sắc đến lối sống của thế hệ thanh niên thời nay và làm phong hoại các giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc. Tầm quan trọng của công tác GQVL đối với người lao động là: “giảm tỉ lệ thất nghiệp, tăng sức mua của nền kinh tế, cải thiện đời sống cho người lao động, tạo ra sự tăng trưởng của ngành kinh tế, góp phần vào tiến trình chuyển dịch cơ cấu lao động” khiến cho vay GQVL trở thành một giải pháp quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của quốc gia và được sự bảo trợ trực tiếp của Nhà nước vì chỉ có Nhà nước mới có thể giải quyết được những khó khăn, phức tạp của vấn đề GQVL. Cho đến nay, việc ra đời của NHCSXH trong năm 2003 là một minh chứng thuyết phục nhất cho sự nỗ lực của Nhà nước nhằm thực hiện thành công mục tiêu giảm thiểu tỉ lệ thấp nghiệp. Vai trò của cho vay từ NHCSXH đối với vấn đề giải quyết việc làm được biểu hiện cụ thể như sau: Sinh viên thực hiện:Nguyễn Thái Phán 20