Tài liệu Hệ thống cô đặc dung dịch Xút

GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh PHAÀN I: GIÔÙI THIEÄU SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang1 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh I.1/ Ñaët vaán ñeà: Ñoà aùn quaù trình thieát bò ñaõ laøm tröôùc ñaây laø thieát keá heä thoáng coâ ñaëc dung dòch xuùt moät noài lieân tuïc naêng suaát 4 taán/h. Nhöng trong thöïc teá khi vaän haønh, caùc quaù trình dieãn ra khoâng oån ñònh do caùc yeáu toá nhieãu nhö nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu, noàng ñoä doøng nhaäp lieäu, nhieät ñoä cuûa moâi tröôøng, heä soá truyeàn nhieät K ,…, giaù trò thoâng soá coâng ngheä thöïc seõ lôùn hôn hoaëc nhoû hôn giaù trò tính toaùn trong moät khoaûng nhoû naøo ñoù nhöng laïi coù aûnh höôûng lôùn quaù trình coâ ñaëc. Cuï theå aùp suaát trong noài coâ ñaëc neáu khoâng ñaït 0.3 atm chæ sai soá khoaûng 10% thì nhieät ñoä seõ khoâng ñaït daãn ñeán dung dòch vaøo noài khoâng soâi, ta phaûi toán theâm nhieät löôïng ñeå cung caáp cho noài ñoàng thôøi caùc thoâng soá hoùa lyù cuûa dung dòch, hôi ñeàu thay ñoåi thì keát quaû tính toaùn seõ khoâng chính xaùc . Ñieàu naøy aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán chaát löôïng saûn phaåm , laøm phaù vôõ caân baèng vaät chaát, naêng löôïng. Hoaëc noàng ñoä doøng nhaäp lieäu neáu khoâng ñaït 10 %kl nhö yeâu caàu thì khi vaøo noài coâ ñaëc ta laïi phaûi toán naêng löôïng ñeå dung dòch tieáp tuïc soâi ñaït noàng ñoä mong muoán. Neáu khoâng coù söï kieåm tra, theo doõi, ñieàu chænh maø quaù trình laïi xaûy ra lieân tuïc thì vieäc caàn taêng naêng löôïng cung caáp, thôøi gian löu cuûa dung dòch, cuõng nhö nhöõng thay ñoåi caàn thieát ñeå ñaùp öùng laïi caùc yeáu toá nhieãu treân thì quaù trình seõ khoâng dieãn ra nhö mong muoán, chaát löôïng saûn phaåm khoâng oån ñònh aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán caùc khaâu sau cuûa quaù trình saûn xuaát. Xuaát phaùt töø muïc tieâu ñoù, ñoà aùn chuyeân ngaønh ñaët ra laø phaûi ñi saâu vaøo thoâng soá coâng ngheä , tìm hieåu laøm sao coù theå oån ñònh ñöôïc caùc thoâng soá, ñieàu chænh ñöôïc chuùng. Vaø trong thöïc teá taïi caùc xí nghieäp hoùa chaát vaø thöïc phaåm Vieät Nam vaán ñeà naøy laïi raát böùc thieát, ña phaàn caùc thieát bò maùy moùc ñöôïc nhaäp töø nöôùc ngoaøi coù laép caùc thieát bò ñieàu chænh töï ñoäng, do ñoù ñoøi hoûi ngöôøi kyõ sö hoùa chaát phaûi coù kieán thöùc khoâng nhöõng veà quaù trình thieát bò maø coøn phaûi hieåu bieát veà töï ñoäng. Do ñaây laø moät lónh vöïc coøn môùi, vaø thôøi gian tìm hieåu coù giôùi haïn cho neân muïc ñích töï ñoäng hoùa toaøn boä heä thoáng laø khoâng ñaït ñöôïc, em chæ coù theå tìm hieåu caùc thoâng soá coâng ngheä, löïa choïn caùc keânh ñieàu chænh ñeå oån ñònh thoâng soá coâng ngheä vaø keát quaû ñaït ñöôïc chæ xeùt veà chaát coøn giaù trò veà löôïng seõ ñöôïc tính toaùn kyõ trong ñeà taøi toát nghieäp saép tôùi cuûa em. I.2/ Muïc ñích ñoà aùn: Nghieân cöùu khaûo saùt caùc thoâng soá coâng ngheä cuûa quaù trình coâ ñaëc. Thieát keá heä thoáng ñieàu khieån caùc ñaïi löôïng naøy. I.3/ Ñoái töôïng: Thieát bò coâ ñaëc xuùt: moät noài lieân tuïc, laøm vieäc trong ñieàu kieän chaân khoâng, naêng suaát 4 taán / giôø. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang2 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh I.4/ Noäi dung:       Xaùc ñònh nhieäm vuï ñieàu khieån. Choïn löïa nhöõng ñaïi löôïng ñieàu khieån, kieåm tra. Xaùc ñònh nhöõng taùc ñoäng ñieàu chænh. Choïn löïa keânh ñieàu chænh. Choïn löïa coâng cuï ñieàu khieån vaø kieåm tra. Caùc baûn veõ yeâu caàu:  Quy trình khaûo saùt vaø choïn löïa keânh ñieàu chænh.  Sô ñoà ñieàu khieån quaù trình. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang3 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh PHAÀN II: SÔ LÖÔÏC VEÀ QUY TRÌNH COÂNG NGHEÄ SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang4 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Giôùi thieäu veà coâ ñaëc: Trong lónh vöïc hoaù chaát vaø thöïc phaåm coù nhieàu phöông phaùp laøm taêng noàng ñoä cuûa moät dung dòch nhö coâ ñaëc, keát tinh, chöng caát, trích ly, … Döïa vaøo ñaëc tính hoùa lyù cuûa töøng loaïi dung dòch maø chuùng ta löïa choïn phöông phaùp thích hôïp, vaø ñoái vôùi dung dòch xuùt ngöôøi ta thöôøng aùp duïng phöông phaùp coâ ñaëc. Coâ ñaëc laø quaù trình laøm taêng noàng ñoä chaát raén hoøa tan trong dung dòch baèng caùch taùch bôùt moät phaàn dung moâi qua daïng hôi, quaù trình tieán haønh ôû traïng thaùi soâi. Coù nhieàu phöông phaùp cuõng nhö loaïi thieát bò coâ ñaëc , ôû ñaây dung dòch xuùt noàng ñoä nhoû hôn 40% khoái löôïng coù ñoä nhôùt nhoû(khoâng quaù 8.10-3 Ns/m2) vaø khoâng keát tinh neân ta duøng noài coâ ñaëc loaïi thaúng ñöùng, tuaàn hoaøn töï nhieân, buoàng ñoát trong, coâ ñaëc ôû aùp suaát chaân khoâng. II.2/ Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa heä thoáng: Dung dòch xuùt (10%kl,30oC, 1atm) töø boàn chöùa ñöôïc bôm leân boàn cao vò( maët thoaùng caùch maët ñaát 3 m) . Töø ñaây dung dòch seõ töï chaûy qua thieát bò gia nhieät ñeå ñaït ñeán nhieät ñoä soâi 75oC ôû 0.3 atm, löu chaát caáp nhieät laø hôi nöôùc baõo hoøa ôû 3 atm. Dung dòch vaøo trong thieát bò(vaän toác khoaûng 0.0036m 3/s) ñöôïc tieáp tuïc caáp nhieät giaùn tieáp nhôø vaøo hôi nöôùc baõo hoøa nhö treân ñeå tieáp tuïc soâi, dung dòch soâi tuaàn hoaøn ñoái löu töï nhieân trong oáng truyeàn nhieät vaø oáng tuaàn hoaøn trung taâm taïo hoãn hôïp loûng hôi. Nhôø khoaûng khoâng gian hôi trong buoàng boác hoãn hôïp ñöôïc taùch ra hai doøng löu chaát. Doøng loûng tieáp tuïc soâi cho ñeán khi ñaït (noàng ñoä 35%kl, 101oC ôû 0.344atm )seõ ñöôïc thaùo ra ngoaøi nhôø bôm ly taâm vôùi vaän toác khoaûng 0.8 l/s. Coøn doøng hôi thöù( ôû 0.3 atm, 68.7oC, 15m3/s)trong buoàng boác ñöôïc daãn ñeán thieát bò ngöng tuï baromet. Taïi thieát bò naøy, hôi thöù ñöôïc ngöng tuï thaønh nöôùc theo oáng baromet xaû xuoáng beå cuøng vôùi doøng nöôùc laøm maùt. Phaàn khí khoâng ngöng vaø hôi nöôùc chöa ngöng tuï ñöôïc ñöa qua boä phaän thu hoài boït. Taïi ñaây bôm chaân khoâng seõ huùt khí khoâng ngöng ra ngoaøi, coøn phaàn loûng ñöôïc daãn veà oáng baromet. II.3/ Caùc giaû thieát khi tính caân baèng vaät chaát vaø naêng löôïng:  Heä thoáng ñang xeùt ñaõ oån ñònh.  Dung dòch vaøo noài coù nhieät ñoä baèng nhieät ñoä soâi trong noài khi coâ ñaëc.  Nöôùc ngöng ra khoûi thieát bò coù nhieät ñoä baèng nhieät ñoä baèng nhieät ñoä hôi baõo hoøa ôû aùp suaát töông öùng.  Söï truyeàn nhieät laø oån ñònh theo thôøi gian.  Trong ñoà aùn söû duïng thuyeát beàn vaø caùc ñieàu kieän oån ñònh ñeå tính toaùn cô khí cho thieát bò, söû duïng phöông trình becnuli ñeå tính, löïa choïn caùc thieát bò phuï II.1/ SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang5 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu II.4/ Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Baûng toång keát caùc thoâng soá coâng ngheä: KEÁT QUAÛ TÍNH THOÂNG SOÁ COÂNG NGHEÄ Löu chaát Ñaïi löôïng Kí hieäu Ñôn vò G Kg/h TBCÑ Thoân Giaù g soá trò TBBaromet Thoâng Giaù soá trò TBGN Thoân Giaù g soá trò 14000 10000 1400 0 vaøo Dung dòch Löu löôïng Noàng ñoä Aùpsuaát Nhieät ñoä Ra Löu löôïng Noàng ñoä Nhieät ñoä Ra Löö löôïng Chaát Aùp thöù suaát Nhieät ñoä Vaøo Löu löôïng Aùp suaát Nhieät Taûi ñoä Nhieät Ra Löu löôïng Nhieät ñoä x p t %kl at 0 C G Kg/h x %kl t 0 G Kg/h p at t 0 G Kg/h p at t 0 G Kg/h t t Dung dòch Dung dòch C Dung dòch 0.29 131.9 4000 Dung dòch 35 101 Hôi thöù Hôi nöôùc C 0.3 Khoâng khí 11961 178920 Nöôùc 132.9 0.29 Hôi ñoát Nöôùc Nöôùc 57.7 7872 7 3 132. 9 30 132.9 Nöôùc 10 0.184 57.7 11961 1400 0 101.232 68.7 3 10 0.3 30 75 10000 C SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng 10 0.3 75 Hôi thöù 7872 7 132. 9 Trang6 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh KÍCH THÖÔÙC THIEÁT BÒ PHUÏ STT Thieát bò 1 Baromet 2 Boàn cao vò Maùy bôm 3 4 Chaân khoâng Bôm nöôùc Nhaäp lieäu Thaùo saûn phaåm OÁng daãn Hôi thöù Hôi ñoát Nhaäp lieäu Thaùo saûn phaåm Thoâng soá Kí hieäu Ñôn vò Möùc ñoä ñun noùng P Soá baäc Hb Soá ngaên n Khoaûng caùch atb mm Ñöôøng kính trong Dt mm Vaän toác hôi w m/s Chieàu cao h mm Beà roäng taám ngaên b mm  Chieàu daøy taám mm ngaên Ñöôøng kính loã d mm Toång dieän tích loã f m2 Gôø hg mm Ñöôøng kính oáng d mm Chieàu cao oáng H m Vaän toác nöôùc wn m/s Chieàu cao nöôùc h m Chieàu cao h m Ñöôøng kình oáng d mm Chieàu daøi oáng l m Vaän toác löu chaát v m/s Coâng OÁng daãn Coät aùp suaát d(mm) l(m) H(m) N(kw) Giaù trò 0.73 4 8 300 1000 40 5680 550 4 5 77.15 200 8 0.6 7.5 6 54 15 2 Vaän toác w(m/s) 7.5 1.32 4.11 0.86 0.1073 200 50 15 15 1.6 1.8 2.325 0.034 35 10 0.967 SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng 820 402 54 l(mm) 15 15 15 v(m/s) 30 20 2 40 10 1 d(mm) Trang7 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh PHAÀN III: KHAÛO SAÙT ÑOÁI TÖÔÏNG COÂNG NGHEÄ SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang8 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Xaùc ñònh nhieäm vuï ñieàu khieån: Muïc tieâu ñieàu khieån quaù trình coâ ñaëc laø saûn phaåm thu ñöôïc phaûi ñaït noàng ño, naêng suaát theo yeâu caàu ñoàng thôøi phaûi ñaûm baûo ñöôïc caân baèng vaät chaát vaø nhieät löôïng. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu treân ta phaûi khaûo saùt toaøn boä heä thoáng coâ ñaëc, xaùc ñònh caùc thoâng soá caàn kieåm tra vaø ñieàu chænh, xaùc ñònh caùc yeáu toá nhieãu cuõng nhö löïa choïn caùc keânh ñieàu chænh, löïa choïn caùc thieát bò ñieàu khieån vaø kieåm tra. III.2/ Choïn löïa caùc thoâng soá ñieàu khieån: Chaát löôïng saûn phaåm trong coâng nghieäp hoùa hoïc vaø thöïc phaåm phuï thuoäc vaøo caùc ñaïi löôïng phaûn aùnh dieãn bieán bình thöôøng oån ñònh cuûa quaù trình. Do ñoù khi thieát keá heä thoáng ñieàu chænh ñaàu tieân ta phaûi xaùc ñònh nhöõng ñaïi löôïng caàn kieåm tra vaø ñieàu chænh, laøm roõ nhöõng ñieåm ñöa vaøo taùc ñoäng ñieàu khieån vaø keânh ñi qua chuùng theo ñoái töôïng. Ñaïi löôïng kieåm tra ñöôïc choïn sao cho soá löôïng cuûa chuùng nhoû nhaát nhöng phaûi ñaûm baûo phaûn aùnh ñaày ñuû dieãn bieán quaù trình coâng ngheä. Treân cô sôû ñoù ta caàn xeùt : III.2.1/ Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán dieãn bieán cuûa quaù trình coâ ñaëc: Trong cuoäc soáng moïi quaù trình hoùa lyù xaûy ra ñeàu khoâng oån ñònh, ñeàu phaûi chòu taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng xung quanh, coù raát nhieàu yeáu toá aûnh höôûng ñeán moät quaù trình, cuï theå quaù trình coâ ñaëc xaûy ra trong noài vôùi ñieàu kieän chaân khoâng seõ chòu aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá ( ta goïi laø caùc yeáu toá nhieãu) vaø chuùng ñöôïc chia ra laøm hai loaïi:  Cho pheùp oån ñònh :  Löu löôïng , noàng ñoä , nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu:Gñ, xñ, tñ  Aùp suaát cuûa hôi ñoát :Pñ. Ñaây laø caùc yeáu toá ta coù theå kieåm soaùt ñöôïc chuùng, coù theå oån ñònh ñöôïc chuùng.  Ñoái vôùi doøng nhaäp lieäu caùc thoâng soá cô baûn löu löôïng, noàng ñoä, nhieät ñoä seõ coù aûnh höôûng ñeán chaát löôïng doøng thaønh phaåm, cuõng nhö aûnh höôûng ñeán dieãn bieán cuûa quaù trình coâ ñaëc. Xeùt löu löôïng doøng nhaäp lieäu: Neáu löu löôïng ñuùng nhö ñaõ tính laø 14 taán/giôø vaø caùc yeáu toá khaùc ñeàu oån ñònh thì quaù trình coâ ñaëc xaûy ra ñuùng nhö ta döï ñoaùn, chaát löôïng doøng thaønh phaåm ñöôïc baûo ñaûm nhöng neáu: Nhoû hôn 14 taán/giôø (trong khoaûng cho pheùp ): quaù trình coâ ñaëc xaûy ra nhanh, coù theå khoâng ñuû xuùt cho quaù trình caáp nhieät cuûa hôi ñoát , ñieàu naøy coù theå aûnh höôûng söï soâi trong noài, hôi boác leân nhieàu, aûnh höôûng ñeán ñoä chaân khoâng, aûnh höôûng ñeán chaát löôïng saûn phaåm. Trong tröôøng hôïp xaáu nhaát töùc laø khi löu löôïng quaù ít coù theå gaây chaùy oáng truyeàn nhieät, chaùy saûn phaåm, keát quaû laø quaù trình coâ ñaëc seõ khoâng dieãn ra nhö mong muoán. III.1/ SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang9 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Lôùn hôn 14 taán/giôø (trong khoaûng cho pheùp ) : luùc naøy löôïng nhieät do hôi ñoát cung caáp seõ khoâng ñuû ñeå laøm bay hôi dung moâi, noàng ñoä doøng thaønh phaåm khoâng ñaït. Tröôøng hôïp xaáu nhaát laø khi löu löôïng quaù lôùn seõ gaây ngaäp noài, giaûm khoaûng khoâng gian boác hôi, aûnh höôûng ñeán quaù trình boác hôi, quaù trình coâ ñaëc khoâng dieãn ra ñöôïc. Xeùt noàng ñoä doøng nhaäp lieäu: Noàng ñoä doøng nhaäp lieäu ban ñaàu laø 10 %kl khi tính toaùn ta ñaõ cho laø noàng ñoä naøy oån ñònh do ñoù khi vaøo trong noài söï soâi seõ xaûy ra nhöng neáu: Noàng ñoä nhoû hôn 10% kl: söï soâi vaãn dieãn ra (trong khoaûng cho pheùp), neáu quaù nhoû thì thôøi gian löu cuûa doøng thaønh phaåm seõ khoâng ñuû ñeå ñaït noàng ñoä theo yeâu caàu (nhoû hôn) vì ñaây laø quaù tình coâ ñaëc lieân tuïc. Noàng ñoä lôùn hôn 10%kl: doøng nhaäp lieäu vaøo noài khoâng soâi ñöôïc, phaûi toán theâm moät löôïng nhieät ñeå naâng nhieät ñoä doøng leân khi ñoù quaù trình coâ ñaëc môùi dieãn ra. Ñieàu naøy khoâng aûnh höôûng nhieàu ñeán chaát löôïng doøng thaønh phaåm nhöng seõ gaây toân thaát nhieät cuûa hôi ñoát. Xeùt ñeán nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu: Quaù trình coâ ñaëc chuû yeáu laø döïa vaøo ñaëc tính soâi cuûa dung dòch hay laø döïa vaøo ñaëc tính nhieät ñoä. Do ñoù yeáu toá nhieät ñoä laø coù aûnh höôûng nhieàu ñeán quaù trình coâ ñaëc. Theo tính toaùn nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu khi vaøo thaùp laø 75oC thì söï soâi seõ xaûy ra . Maëc duø ñaõ coù gia nhieät ban ñaàu cho doøng nhaäp lieäu, nhöng thieát bò gia nhieät cuõng laø moät ñoái töôïng coâng ngheä, cuõng bò aûnh höôûng caùc yeáu toá beân ngoaøi, cuï theå ôû ñaây laø nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu taïi boàn chöùa. Do khoâng xeùt ñeán thieát bò gia nhieät cho neân ta xem nhö chæ xeùt nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu sao khi ra khoûi thieát bò gia nhieät: Neáu thaáp hôn 75oC: Xuùt seõ khoâng soâi khi vaøo noài, ta laïi phaûi toán nhieät cuûa hôi ñoát, laïi phaûi taêng thôøi gian löu, aûnh höôûng ñeán chaát löôïng doøng thaønh phaåm (noàng ñoä thaáp hôn) Neàu nhieät ñoä cao hôn: neáu cao hôn trong khoaûng cho pheùp thì khoâng aûnh höôûng nhieàu ñeán quaù trình coâ ñaëc. Söï thaát trong thöïc teá khoâng coù tröôøng hôïp nhieät ñoä quaù cao vì boàn chöùa xuùt ñaõ laøm giaûm nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu töø khaâu khaùc chuyeån ñeán vaø thieát bò gia nhieät cuõng khoâng theå naâng nhieät leân quaù cao.  Ñoái vôùi hôi ñoát vì söû duïng hôi nöôùc baûo hoøa ñeå caáp nhieät cho neân thoâng soá aùp suaát laø coù aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán hieäu quaû truyeàn nhieät , löu löôïng hôi ñoát cuõng coù aûnh höôûng nhöng khoâng nhieàu. Xeùt aùp suaát : Neáu aùp suaát thaáp töùc nhieät ñoä hôi ñoát thaáp seõ coù aûnh höôûng lôùn ñeán hieäu suaát truyeàn nhieät, khoâng ñuû nhieät löôïng ñeå cung caáp cho dung dòch soâi, noàng ñoä dung dòch khoâng ñaït, cho duø ta coù taêng löu löôïng hôi ñoát leân cuõng khoâng theå ñaùp öùng ñuû cho quaù trình truyeàn nhieät vì ñoäng löïc cuûa qua 1trình truyeàn nhieät laø do cheânh leäch nhieät ñoä cuûa hai doøng “noùng” vaø “laïnh”. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang10 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Neáu aùp suaát cao: neáu cao ôû möùc cho pheùp thì khoâng aûnh höôûng nhieàu nhöng neáu quaù cao seõ aûnh höôûng ñeán thieát bò, do taïo aùp löïc cao beà daøy buoàng ñoát seõ khoâng ñaùp öùng ñöôïc tính beàn töø ñoù daãn ñeán hö hoûng thieát bò, nghieâm troïng coù theå gaây noå. Do ñoù khi söû duïng hôi ñoát ngöôøi ta thöôøng phaûi kieåm tra aùp löïc ñeå traùnh gaây tai naïn cheát ngöôøi. Xeùt löu löôïng hôi ñoát: Yeáu toá naøy khoâng aûnh höôûng nhieàu .Neáu löu löôïng thaáp seõ khoâng ñuû hôi caáp nhieät cho dung dòch, nhöng thöôøng khi tính toaùn ta ñaõ döï truø phaàn naøy (beà maët truyeàn nhieät luoân dö 10 – 15 %). Neáu löu löôïng cao thì khoâng aûnh höôûng nhieàu nhöng nhö vaäy seõ gaây toån thaát nhieät, cuõng coù theå laøm taêng aùp löïc cho buoàng ñoát.  Khoâng theå oån ñònh: Caùc thoâng soá naøy ta khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc, khi tính toaùn ta chæ döïa theo kinh nghieäm, caùc coâng thöùc thöïc nghieäm ñeå tính toaùn do ñoù khoâng theå chính xaùc ñöôïc, khoâng theå traùnh khoûi sai soá lôùn.Ta coù theå xeùt ñeán hai thoâng soá coù aûnh höôûng nhieàu ñeán quaù trình coâ ñaëc:  Nhieät toån thaát: Qtt  Heä soá truyeàn nhieät: K Xeùt thoâng soá nhieät toån thaát Qt: Khi tính ta cho nhieät toån thaát ra moâi tröôøng laø 5 % löôïng nhieät do hôi ñoát cung caáp tuy nhieân ñaây chæ laø con soá thöïc nghieäm khoâng theå tính ñöôïc do ñoù ñeå kieåm soaùt noù laø raát khoù vaø chuùng ta khoâng theå ñieàu chænh ñöôïc, chæ coù theå giaûm ñeán möùc thaáp nhaát (caùch nhieät). Xeùt heä soá truyeàn nhieät K: Khi tính toaùn ta döïa theo coâng thöùc thöïc nghieäm , caùc thoâng soá rcaùu laïi laø töø thöïc nghieäm do ñoù khoâng theå chính xaùc ñöôïc . Theo thôøi gian lôùp caùu taêng leân seõ aûnh höôûng ñeán heä soá K vaø seõ aûnh höôûng ñeán hieäu suaát truyeàn nhieät cuûa hôi ñoát , aûnh höôûng ñeán chaát löôïng doøng thaønh phaåm. Thoâng soá naøy ta khoâng theå kieåm soaùt, ñieàu chænh ñöôïc. III.2.2/ Ñaïi löôïng caàn ñieàu chænh: Coù nhieàu ñaïi löôïng ñaëc tröng cho muïc ñích ñieàu khieån, ta khoâng theå naøo ñaùp öùng heát caùc ñaïi löôïng ñoù cho neân phaûi tìm caùc thoâng soá, ñaïi löôïng naøo cuûa quaù trình coâ ñaëc coù yù nghóa quan troïng aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán muïc ñích ñieàu khieån, vaø tìm caùch ñieàu chænh chuùng. Ta goïi caùc ñaïi löôïng naøy laø ñaïi löôïng caàn ñieàu chænh.Vaø ñeå ñaït muïc tieâu ñieàu khieån cuûa quaù trình coâ ñaëc ta coù theå xeùt caùc ñaïi löôïng sau:  Noàng ñoä saûn phaåm:xc  Aùp suaát trong noài: Pc  Möùc dung dòch trong noài: L  Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu vaøo noài coâ ñaëc: tñ Xeùt noàng ñoä saûn phaåm : SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang11 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Noàng ñoä saûn phaåm chính laø noàng ñoä maø ta muoán dung dòch phaûi ñaït sau quaù trình coâ ñaëc , vaø ta cuõng mong muoán noàng ñoä naøy oån ñònh trong suoát quaù trình, neáu coù söï xaùo troän noàng ñoä naøy thì chaát löôïng xuùt seõ khoâng ñaït yeâu caàu cho caùc coâng ñoaïn sau. Xeùt aùp suaát trong noài : Quaù trình coâ ñaëc tieán haønh trong ñieàu kieän chaân khoâng muïc ñích laø ñeå giaûm nhieät ñoä boác hôi traùnh aûnh höôûng chaát löôïng saûn phaåm . Do dung dòch xuùt khoâng chòu aûnh höôûng nhieàu töø thoâng soá nhieät ñoä cho neân muïc ñích naøy laø khoâng quan troïng maø chuû yeáu laø ñeå giaûm ñöôïc kích thöôùc thieát bò . Duø coù tieán haønh trong ñieàu kieän naøo thì aùp suaát trong noài cuõng phaûi ñöôïc oån ñònh vì noù coù aûnh höôûng ñeán nhieät ñoä boác hôi, aûnh höôûng ñeán khaû naêng taùch dung moâi cuûa dung dòch. Neáu aùp suaát quaù thaáp ( chaân khoâng cao ) thì quaù trình boác hôi dieãn ra deã daøng hôn nhöng noù coù aûnh höôûng ñeán tính beàn cuûa thieát bò vaø aûnh höôûng ñeán khaû naêng ngöng tuï cuûa thieát bò Baromet luùc aáy keùo theo ñoä chaân khoâng trong thieát bò seõ khoâng oån ñònh Neáu aùp suaát quaù cao ( chaân khoâng thaáp ) thì khaû naêng boác hôi cuûa dung moâi seõ giaûm aûnh höôûng ñeán noàng ñoä saûn phaåm vaø cuõng aûnh höôûng ñeán tính beàn cuûa thieát bò Do ñoù ta phaûi oån ñònh thoâng soá naøy vì noù coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán quaù trình taùch dung moâi . Xeùt möùc dung dòch trong noài: Thoâng soá naøy cuõng quan troïng vì neáu möùc dung dòch quaù thaáp söï soâi dieãn ra taïi vò trí thaáp, khoâng söû duïng heát dieän tích beà maët truyeàn nhieät, cuõng coù theå gaây chaùy oáng truyeàn nhieät. Coøn neáu möùc dung dòch quaù cao cuõng khoâng ñöôïc vì seõ laøm giaûm khoaûng khoâng gian boác hôi, gaây ngaäp noài traøo boït, gaây taét ngeõn ñöôøng oáng hôi cuûa thieát bò Baromet . Luùc ñoù seõ aûnh höôûng ñeán aùp suaát trong noài coù theå quaù trình coâ ñaëc khoâng xaûy ra ñöôïc. Xeùt nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu: Nhö ñaõ phaân tích ôû treân, nhieät ñoä caùc doøng ñeàu coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán quaù trình coâ ñaëc do ñoù nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu phaûi ñöôïc kieåm soaùt. III.2.3/ Caùc thoâng soá caàn kieåm tra:  Aùp suaát trong noài: Pc  Löu löôïng nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu: Gñ, tñ  Möùc chaát loûng trong boàn chöùa: L Aùp suaát trong noài nhö ñaõ phaân tích laø thoâng soá raát quan troïng vaø noù luoân bieán ñoåi trong moät khoaûng heïp do ñoù ta coù theå theo doõi kieåm tra noù, hieån thò thoâng soá taïi choã hay trong baøn ñieàu khieån. Löu löôïng, nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu: cuõng nhö aùp suaát trong noài, ñaây laø caùc thoâng soá ta coù theo doõi hieån thò ra. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang12 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Möùc chaát loûng trong boàn: ta phaûi theo doõi thöôøng xuyeân, coù theå vì moät lyù do naøo ñoù aùp suaát trong boàn vaãn oån ñònh nhöng möùc chaát loûng laïi thay ñoåi coù theå quaù cao hoaëc quaù thaáp, neáu ta khoâng hieån thò thì coù theå daãn ñeán tình traïng hö hoûng thieát bò nhö ñaõ phaân tích ôû treân. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang13 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh III.2.4/ Caùc taùc ñoäng ñieàu chænh: Ta ñaõ xaùc ñònh ñöôïc caùc ñaïi löôïng caàn kieåm tra vaø ñieàu chænh, vaán ñeà ñaët ra laø phaûi kieåm tra vaø ñieàu chænh nhö theá naøo, ñaïi löôïng naøo ta caàn taùc ñoäng ñeán ñeå ñieàu chænh vaø kieåm tra. Quaù trình coâ ñaëc coù raát nhieàu thoâng soá, ñaïi löôïng , ta phaûi choïn löïa ñaïi löôïng naøo coù aûnh höôûng lôùn nhaát ñeán caùc ñaïi löôïng caàn ñieàu chænh ñeå taùc ñoäng vaøo chuùng vaø xaùc ñònh caùc moái quan heä phuï thuoäc ñeå löïa choïn keânh ñieàu chænh. Taùc ñoäng ñieàu chænh ñöôïc ñöa vaøo nhôø boä phaän thöøa haønh laøm thay ñoåi doøng vaät chaát hoaëc naêng löôïng. Khi thieát keá heä thoáng ñieàu chænh, choïn moät hoaëc nhieàu chæ tieâu hieäu suaát cuûa quaù trình, xaùc laäp nhöõng giôùi haïn caàn thieát, xaùc laäp nhöõng ñaëc tính tónh vaø ñoäng cuûa ñoái töôïng ñieàu khieån. Khi phaân tích nhöõng ñaëc tính tónh cho pheùp ñaùnh giaù aûnh höôûng laãn nhau cuûa caùc ñaïi löôïng vaø laøm roõ nhöõng ñaïi löôïng ñieàu chænh coù taùc ñoäng lôùn nhaát ñeán quaù trình. Ñoái vôùi nhöõng ñaïi löôïng khoâng phuï thuoäc thì ñieàu chænh chuùng rieâng bieät theo töøng voøng ñieàu chænh töông öùng. Trong ñoái töôïng neáu coù caùc ñieàu chænh phuï thuoäc thì söû duïng caùc voøng ñieàu chænh coù tính ñeán möùc ñoä taùc ñoäng cuûa tín hieäu ñieàu khieån leân caùc ñaïi löôïng ñieàu chænh. Do moâ hình thieát bò chöa ñöôïc xaùc ñònh neân nhöõng ñaëc tính tónh vaø ñoäng khoâng ñöôïc xaùc laäp. Ñieàu naøy daãn ñeán nhöõng taùc ñoäng ñieàu chænh ñöôïc löïa choïn chæ mang tính kinh nghieäm, vaø döïa treân nhöõng hieåu bieát veà coâng ngheä. Moät soá taùc ñoäng ñieàu chænh coù theå löïa choïn:  Löu löôïng doøng nhaäp lieäu: Löu löôïng doøng nhaäp lieäu coù aûnh höôûng ñeán aùp suaát coâ ñaëc, möùc dung dòch trong noài, noàng ñoä saûn phaåm,… nhö ñaõ phaân tích ôû phaàn treân.  Löu löôïng hôi ñoát: Quaù trình coâ ñaëc chuû yeáu laø thöïc hieän quaù trình truyeàn nhieät vaø taùc nhaân truyeàn nhieät chính laø hôi ñoát. Löu löôïng hôi ñoát coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán quaù trình. ÔÛ ñaây hôi ñoát ñöôïc söû duïng ñeå gia nhieät cho doøng nhaäp lieäu vaø cung caáp cho noài coâ ñaëc, löu löôïng hôi ñoát coù aûnh höôûng ñeán nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu khi vaøo noài coâ ñaëc vaø aûnh höôûng ñeán quaù trình truyeàn nhieät trong noài laøm thay ñoåi möùc loûng, noàng ñoä saûn phaåm.  Löu löôïng doøng saûn phaåm: Löu löôïng doøng saûn phaåm coù aûnh höôûng ñeán noàng ñoä saûn phaåm, möùc dung dòch trong noài, aùp suaát trong noài,…  Löu löôïng nöôùc laïnh cuûa thieát bò ngöng tuï: Aùp suaát trong noài ñöôïc duy trì chính laø nhôø vaøo thieát bò ngöng tuï Baromet, löôïng hôi thöù coù ñöôïc ngöng tuï hoaøn toaøn hay khoâng chính laø nhôø vaøo löôïng nöôùc laïnh ñöôïc cung caáp. Do ñoù löu löôïng nöôùc laïnh coù aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán aùp suaát trong noài. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang14 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Coù nhieàu thoâng soá taùc ñoäng ñeán ñaïi löôïng naøy nhö aùp suaát, trong noài, nhieät ñoä löu löôïng doøng nhaäp lieäu, aùp suaát löu löôïng hôi ñoát, löu löôïng doøng saûn phaåm,…Ta coù theå choïn moät trong caùc thoâng soá ñoù laøm ñaïi löôïng taùc ñoäng ñieàu chænh. ÔÛ ñaây thoâng soá löu löôïng doøng saûn phaåm laø coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán noàng ñoä saûn phaåm cho neân ta choïn noù laøm ñaïi löôïng taùc ñoäng ñieàu chænh. Coøn caùc ñaïi löôïng khaùc cuõng coù aûnh höôûng nhöng phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá khaùc. Löu löôïng saûn phaåm :Gc Aùp suaát trong noài : aùp suaát trong noài coù aûnh höôûng ñeán noàng ñoä saûn phaåm vaø do ta ñaõ choïn löu löôïng doøng thaønh phaåm ñeå ñieàu chænh noàng ñoä cho neân ta phaûi ta phaûi oån ñònh aùp suaát trong noài. Quaù trình boác hôi cuûa dung moâi nöôùc seõ taïo aùp suaát trong noài vaø ñeå taïo ñöôïc chaân khoâng löôïng hôi taùch ra phaûi ñöôïc ngöng tuï trieät ñeå , taïo ñoä oån ñònh chaân khoâng . Do ñoù thoâng soá coù aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán aùp suaát trong noài chính laø löu löôïng doøng nöôùc caáp cho thieát bò Baromet . Caùc thoâng soá khaùc cuûa quaù trình ngöng tuï nhö löu löôïng hôi huùt ,vaän toác nöôùc ngöng cuõng coù aûnh höôûng nhöng taùc ñoäng khoâng tröïc tieáp. Möùc dung dòch trong noài L: Cuõng nhö aùp suaát trong noài , möùc dung dòch trong noài cuõng caàn phaûi ñöôïc oån ñònh. Möùc dung dòch coù lieân quan ñeán nhieàu yeáu toá nhöng ta choïn thoâng soá löu löôïng doøng nhaäp lieäu laø coù aûnh höôûng tröïc tieáp nhaát. Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu : Khi caùc yeáu toá ñaõ ñöôïc oån ñònh thì ta phaûi tính sao cho ñaûm baûo caân baèng vaät chaát vaø naêng löôïng . Ñieàu naøy ñoøi hoûi löôïng hôi ñoát cung caáp phaûi ñuû nhieät löôïng ñeå thöïc hieän quaù trình coâ ñaëc . Vôùi löu löôïng caùc doøng ñaõ oån ñònh, aùp suaát ñaõ oån ñònh thì yeáu toá nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu phaûi ñöôïc oån ñònh ñeå ñaûm baûo caân baèng nhieät löôïng. Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu töø nhieät ñoä oån ñònh trong moâi tröôøng ñöôïc naâng leân ñeán nhieät ñoä soâi khi vaøo thhieát bò coâ ñaëc laø 75 oC nhôø hôi ñoát ñöôïc cung caáp töø loø hôi, do ñoù ñeå oån ñònh nhieät ñoä naøy ta phaûi löïa choïn thoâng soá laø löu löôïng hôi ñoát ñeå taùc ñoäng ñieàu chænh. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang15 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh PHAÀN IV: CHOÏN LÖÏA KEÂNH ÑIEÀU CHÆNH SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang16 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Nhö ñaõ phaân tích ôû treân caùc thoâng soá coâng ngheä cuûa quaù trình ñöôïc oån ñònh baèng heä thoáng ñieàu chænh töï ñoäng, ñeå ñôn giaûn ta duøng heä thoáng moät voøng: laáy tín hieäu taùc ñoäng ñieàu chænh ñeå ñieàu chænh thoáng soá caàn oån ñònh. Coù raát nhieàu phöông aùn ñeå oån ñònh caùc thoâng soá ñaàu ra, ta coù theå xeùt vaøi phöông aùn sau:  Phöông aùn 1: STT 1 2 3 4 Thoâng soá caàn oån ñònh Noàng ñoä saûn phaåm xc Aùp suaát coâ ñaëc Pc Möùc dung dòch trong noài L Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu tñ  Phöông aùn 2: STT 1 Thoâng soá caàn oån ñònh Noàng ñoä saûn phaåm xc 2 Aùp suaát coâ ñaëc Pc 3 4 Möùc dung dòch trong noài L Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu tñ  STT 1 2 3 4 Taùc ñoäng ñieàu chænh Löu löôïng saûn phaåm Gc Löu löôïng nöôùc laïnh vaøo TBNT Gnl Löu löôïng doøng nhaäp lieäu Gñ Löu löôïng hôi ñoát GD cuûa TBGN Taùc ñoäng ñieàu chænh Löu löôïng hôi ñoát GD cuûa noài Löu löôïng hôi huùt cuûa bôm chaân khoâng Löu löôïng doøng thaønh phaåm Gc Löu löôïng doøng nhaäp lieäu Gñ Phöông aùn 3: Thoâng soá caàn oån ñònh Noàng ñoä saûn phaåm xc Aùp suaát coâ ñaëc Pc Möùc dung dòch trong noài L Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu tñ Taùc ñoäng ñieàu chænh Löu löôïng doøng nhaäp lieäu Gñ Löu löôïng doøng thaønh phaåm Gc Löu löôïng hôi ñoát GD cuûa noài Löu löôïng hôi ñoát GD cuûa TBGN Trong caùc phöông aùn treân thì phöông aùn 1 laø khaû thi nhaát vì caùc thoâng soá ñaàu vaøo ñeàu taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán thoâng soá ñaàu ra, vaø coù aûnh höôûng nhanh nhaát vì ñoái vôùi: Noàng ñoä saûn phaåm: Coù nhieàu thoâng soá taùc ñoäng ñeán ñaïi löôïng naøy nhö aùp suaát, trong noài, nhieät ñoä löu löôïng doøng nhaäp lieäu, aùp suaát löu löôïng hôi ñoát, löu löôïng doøng saûn phaåm,…Ta coù theå choïn moät trong caùc thoâng soá ñoù laøm ñaïi löôïng taùc ñoäng ñieàu chænh. ÔÛ ñaây thoâng soá löu löôïng doøng saûn phaåm laø coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán noàng ñoä saûn phaåm cho neân ta choïn noù laøm ñaïi löôïng taùc ñoäng ñieàu chænh. Coøn caùc ñaïi löôïng khaùc cuõng coù aûnh höôûng nhöng phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá khaùc. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang17 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh Aùp suaát trong noài : Aùp suaát trong noài coù aûnh höôûng ñeán noàng ñoä saûn phaåm vaø do ta ñaõ choïn löu löôïng doøng thaønh phaåm ñeå ñieàu chænh noàng ñoä cho neân ta phaûi ta phaûi oån ñònh aùp suaát trong noài. Quaù trình boác hôi cuûa dung moâi nöôùc seõ taïo aùp suaát trong noài vaø ñeå taïo ñöôïc chaân khoâng löôïng hôi taùch ra phaûi ñöôïc ngöng tuï trieät ñeå , taïo ñoä oån ñònh chaân khoâng . Do ñoù thoâng soá coù aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán aùp suaát trong noài chính laø löu löôïng doøng nöôùc caáp cho thieát bò Baromet . Caùc thoâng soá khaùc cuûa quaù trình ngöng tuï nhö löu löôïng hôi huùt ,vaän toác nöôùc ngöng cuõng coù aûnh höôûng nhöng taùc ñoäng khoâng tröïc tieáp. Möùc dung dòch trong noài L: Cuõng nhö aùp suaát trong noài , möùc dung dòch trong noài cuõng caàn phaûi ñöôïc oån ñònh. Möùc dung dòch coù lieân quan ñeán nhieàu yeáu toá nhöng ta choïn thoâng soá löu löôïng doøng nhaäp lieäu laø coù aûnh höôûng tröïc tieáp nhaát. Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu : Khi caùc yeáu toá ñaõ ñöôïc oån ñònh thì ta phaûi tính sao cho ñaûm baûo caân baèng vaät chaát vaø naêng löôïng . Ñieàu naøy ñoøi hoûi löôïng hôi ñoát cung caáp phaûi ñuû nhieät löôïng ñeå thöïc hieän quaù trình coâ ñaëc . Vôùi löu löôïng caùc doøng ñaõ oån ñònh, aùp suaát ñaõ oån ñònh thì yeáu toá nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu phaûi ñöôïc oån ñònh ñeå ñaûm baûo caân baèng nhieät löôïng. Nhieät ñoä doøng nhaäp lieäu töø nhieät ñoä oån ñònh trong moâi tröôøng ñöôïc naâng leân ñeán nhieät ñoä soâi khi vaøo thhieát bò coâ ñaëc laø 75 oC nhôø hôi ñoát ñöôïc cung caáp töø loø hôi, do ñoù ñeå oån ñònh nhieät ñoä naøy ta phaûi löïa choïn thoâng soá laø löu löôïng hôi ñoát ñeå taùc ñoäng ñieàu chænh. SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang18 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh PHAÀN V: CAÙC KEÂNH ÑIEÀU CHÆNH SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang19 GVHD: TS. Leâ Phan Hoaøng Chieâu Ñoà aùn Chuyeân ngaønh V.1/ Heä thoáng ñieàu chænh töï ñoäng moät voøng: Sô ñoà caáu truùc: Z x y ÑTÑK BPTH CBÑL xÑC TBÑC y u  ÑTÑK: ñoái töôïng ñieàu khieån.  CBÑL: caûm bieán ño löôøng.  TBÑC: thieát bò ñieàu chænh.      BPTH: boä phaän thöøa haønh. y: ñaïi löôïng ñieàu chænh. x: taùc ñoäng ñieàu chænh. xDC: tín hieäu ñieàu khieån. u: giaù trò chuû ñaïo . Ñoái töôïng ñieàu khieån: Ñaây chính laø moät thieát bò cuï theå, moät boàn chöùa, moät maùy bôm, moät thaùp chöng caát, moät noài coâ ñaëc,… Caûm bieán ño löôøng: Ñaây chính laø duïng cuï ño löôøng caûm bieán, noù xaùc ñònh ñöôïc giaù trò ñaàu ra y coù theå hieän hoaëc khoâng. Khi coù ñöôïc giaù trò ñaàu ra thì môùi coù theå bieát ñöôïc caàn phaûi ñieàu chænh nhö theá naøo ñeå ñaït oån ñònh, khoâng moät voøng ñieàu chænh naøo maø coù theå thieáu caûm bieán ño löôøng. Chuùng ta seõ xeùt kyõ noù ôû caùc voøng ñieàu khieån cuï theå. Thieát bò ñieàu chænh: Thieát bò ñaûm baûo töï ñoäng duy trì ñaïi löôïng coâng ngheä gaàn vôùi giaù trò chuû ñaïo ñöôïc goïi laø boä ñieàu chænh ( boä ñieàu toác ) trong heä thoáng ñieàu chænh . ÔÛ ñaàu vaøo boä ñieàu chænh ñöa ñeán giaù trò hieän taïi yT vaø giaù trò chuû ñaïo ( giaù trò ñaõ cho ) uz. Sai leäch giöõa yT vaø uz daãn ñeán söï thay ñoåi ñaïi löôïng ra cuûa boä ñieàu chænh xP. xP = f(yT – uz) Söï phuï thuoäc naøy trong moät ñaïi löôïng töông ñoái lôùn ( khi u = 0 ) x = f(y) ñöôïc goïi laø qui luaät ñieàu chænh . Moãi boä ñieàu chænh cuï theå coù qui luaät ñieàu chænh rieâng SVTH: Huyønh Thò Kim Haèng Trang20