Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n
Ch−¬ng tr×nh hç trî ngµnh l©m nghiÖp & §èi t¸c
CÈm Nang Ngµnh L©m NghiÖp
Ch−¬ng
Hµnh chÝnh vµ thÓ
chÕ ngµnh l©m
nghiÖp
N¨m 2004
Chñ biªn
NguyÔn Ngäc B×nh - Côc tr−ëng Côc L©m nghiÖp; Gi¸m ®èc
V¨n phßng ®iÒu phèi Ch−¬ng tr×nh Hç trî ngµnh l©m nghiÖp
(FSSP)
Biªn so¹n
NguyÔn V¨n L©n, Vô Tæ chøc c¸n bé
NguyÔn V¨n Vò, Vô Tµi chÝnh
vµ mét sè chuyªn gia dù ¸n REFAS
ChØnh lý
KS. Ng« §×nh Thä, Phã Côc tr−ëng Côc L©m nghiÖp
ThS. NguyÔn V¨n L©n, Vô Tæ chøc c¸n bé
KS. §ç Nh− Khoa, Côc KiÓm l©m
GS.TS. Lª §×nh Kh¶, chuyªn gia l©m nghiÖp
GS.TS. §ç §×nh S©m, chuyªn gia l©m nghiÖp
ThS. TrÇn V¨n Hïng, ViÖn §iÒu tra Quy ho¹ch rõng
Hç trî kü thuËt vµ tµi chÝnh: Dù ¸n GTZ-REFAS
GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè 41/XB-GT cÊp ngµy 18/11/2004, Nhµ xuÊt b¶n
GTVT
Lêi nãi ®Çu
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp ®−îc xem lµ bé phËn
quan träng thuéc kÕt cÊu cña CÈm nang ngµnh l©m nghiÖp, trong ®ã
giíi thiÖu tæng thÓ c¸c quy ®Þnh cña nhµ n−íc vÒ tæ chøc hÖ thèng cña
c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc chuyªn ngµnh l©m nghiÖp tõ trung
−¬ng ®Õn c¬ së, vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña c¸c c¬ quan
®ã nh»m t¨ng c−êng hiÖu lùc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ rõng; nh÷ng
nhiÖm vô träng t©m cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh ngµnh trong bèi c¶nh
Ch−¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ n−íc vµ ChiÕn l−îc
ph¸t triÓn l©m nghiÖp quèc gia giai ®o¹n 2001 - 2010 ®· ®−îc phª
duyÖt; nh÷ng thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp;
qu¶n lý tµi chÝnh l©m nghiÖp….
§Ó ®¸p øng nhu cÇu t×m hiÓu qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tæ chøc ngµnh
l©m nghiÖp vµ thùc hiÖn theo nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®èi víi
c¸c c¬ quan nhµ n−íc, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n; Dù ¸n hç trî c¶i c¸ch hÖ
thèng hµnh chÝnh l©m nghiÖp (REFAS) ®−îc giao nhiÖm vô tæ chøc
biªn so¹n Ch−¬ng Hµnh chÝnh vµ ThÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp. Tµi liÖu
®−îc biªn so¹n gåm 6 phÇn víi sù tham gia vµ céng t¸c cña c¸c
chuyªn gia, c¸ nh©n cã nhiÒu kinh nghiÖm trong ngµnh l©m nghiÖp.
Do tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ vai trß, chøc n¨ng, thÈm quyÒn cña bé
m¸y qu¶n lý nhµ n−íc ngµnh l©m nghiÖp, còng nh− néi dung khoa
häc cña tµi liÖu, mÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng biªn so¹n nh−ng kh«ng
thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt.
Xin tr©n träng giíi thiÖu tµi liÖu nµy vµ mong nhËn ®−îc ý kiÕn
®ãng gãp quý b¸u cña b¹n ®äc ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n.
Môc lôc
Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t......................................................................13
PhÇn 1. HÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp........................................16
1. HÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp .................................................17
1.1. Tãm t¾t diÔn biÕn tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp tõ 1945 ®Õn
1995 ......................................................................................................18
1.1.1. Thêi kú tõ 1945 ®Õn 1975 .....................................................18
1.1.2. Thêi kú tõ 1976 ®Õn 1995 .....................................................18
1.1.3. Tæ chøc bé m¸y cña c¬ quan Bé L©m nghiÖp ....................18
1.2. Tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp tõ 1995 ®Õn nay..............................19
1.2.1. Tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp ...........................20
1.2.2. ë §Þa ph−¬ng .........................................................................21
1.3. C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp trùc thuéc Bé ...........................................25
1.3.1. HÖ thèng nghiªn cøu.............................................................25
1.3.2. HÖ thèng ®µo t¹o ...................................................................25
1.3.3. HÖ thèng sù nghiÖp kh¸c ......................................................26
1.3.4. C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh .........................................26
2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc
chuyªn ngµnh l©m nghiÖp ......................................................................27
2.1. Tãm t¾t néi dung qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp ..................27
2.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ
n−íc vÒ chuyªn ngµnh l©m nghiÖp ....................................................28
2.2.1. Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ..........................28
2.2.2. Côc L©m nghiÖp....................................................................30
2.2.3. Côc KiÓm l©m .......................................................................35
2.2.4. Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n............................39
2.2.5. Chi côc KiÓm l©m (trùc thuéc UBND TØnh) ......................44
2.2.6. Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn ................................................48
2.2.7. Uû ban nh©n d©n cÊp x·.......................................................52
PhÇn 2. HiÖp héi L©m nghiÖp ................................................................55
1. Héi khoa häc kü thuËt l©m nghiÖp ViÖt Nam...................................55
1.1. Thµnh lËp Héi ..............................................................................57
1.2. Môc ®Ých cña Héi.........................................................................57
1.3. VÞ trÝ, ph¹m vi ho¹t ®éng ............................................................57
1.4. NhiÖm vô cña Héi ........................................................................58
1.5. Tæ chøc Héi ..................................................................................59
2. HiÖp héi Gç vµ L©m s¶n ViÖt Nam ...................................................59
2.1. Thµnh lËp HiÖp héi......................................................................59
2.2. Môc ®Ých cña HiÖp héi ................................................................59
2.3. VÞ trÝ, ph¹m vi ho¹t ®éng ............................................................59
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
5
2.4. NhiÖm vô cña HiÖp héi ................................................................60
2.5. Tæ chøc HiÖp héi..........................................................................60
PhÇn 3. Ch−¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh c«ng-c¬ së.........62
1. Giíi thiÖu .............................................................................................62
2. Lé tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh ngµnh l©m nghiÖp .............................64
3. KÕ ho¹ch hµnh ®éng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh c¶i c¸ch hµnh
chÝnh cña Bé NN vµ PTNT ....................................................................67
3.1. Môc tiªu chung ............................................................................67
3.2. C¸c môc tiªu cô thÓ .....................................................................67
3.3. KÕ ho¹ch c¶i c¸ch hµnh chÝnh c«ng giai ®o¹n 2005-2010 ........67
4. KÕ ho¹ch hµnh ®éng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh c¶i c¸ch hµnh
chÝnh cña Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®Õn n¨m
2005. .........................................................................................................68
PhÇn 4. ChiÕn l−îc nguån nh©n lùc, chuyªn ngµnh l©m nghiÖp
vµ tæ chøc thùc hiÖn ................................................................................69
1. Thùc tr¹ng lao ®éng ë n«ng th«n, nguån nh©n lùc vµ c«ng t¸c
®µo t¹o cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n....................71
1.1. Thùc tr¹ng lao ®éng n«ng, l©m nghiÖp ë n«ng th«n.................72
1.1.1. VÒ sè l−îng ............................................................................72
1.1.2. VÒ chÊt l−îng.........................................................................73
1.2 §¸nh gi¸ chung .............................................................................74
2. T×nh h×nh nguån nh©n lùc - C«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d−ìng
chuyªn ngµnh L©m nghiÖp (CNLN)......................................................75
2.1. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc cña CNLN .....................................75
2.1.1. C¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n trong CNLN ......................76
2.1.2 §¸nh gÝa vµ b×nh luËn ..........................................................79
2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d−ìng nguån nh©n lùc
l©m nghiÖp ...........................................................................................84
2.2.1. ThÓ chÕ...................................................................................84
2.2.2. C«ng t¸c ®µo t¹o ...................................................................85
2.2.3. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ®µo t¹o cña CNLN ................93
3. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh l©m
nghiÖp.......................................................................................................97
3.1. Ph−¬ng h−íng chung ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña
ngµnh NN vµ PTNT ............................................................................97
3.2. Môc tiªu ........................................................................................98
3.2.1. Môc tiªu tæng qu¸t vµ l©u dµi..............................................98
3.2.2. Môc tiªu tr−íc m¾t, ®Õn n¨m 2010 .....................................98
3.3. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh LN ........98
3.3.1. VÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi lao ®éng l©m nghiÖp trong n«ng
th«n ..................................................................................................98
6
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp 2004
3.3.2. VÒ ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh
l©m nghiÖp .......................................................................................99
4. Tæ chøc thùc hiÖn..............................................................................107
4.1. C«ng t¸c chØ ®¹o........................................................................107
4.2. S¾p xÕp, cñng cè vµ t¨ng c−êng hÖ thèng c¬ së ®µo t¹o
CNLN.................................................................................................109
4.2.1. Quy ho¹ch hîp lý m¹ng l−íi tr−êng vµ c¬ së ®µo t¹o......109
4.2.2. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y ..................................110
4.2.3. §æi míi môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p ®µo t¹o..........112
4.2.4. T¨ng c−êng phæ cËp LN vµ khuyÕn l©m cho d©n lµm
nghÒ rõng.......................................................................................112
4.3. X©y dùng chÕ ®é, chÝnh s¸ch ....................................................113
4.3.1. §èi víi ®èi t−îng ®−îc ®µo t¹o ..........................................113
4.3.2. §èi víi ®éi ngò c¸n bé, gi¸o viªn c¸c tr−êng l©m
nghiÖp.............................................................................................113
4.3.3. Më réng hîp t¸c quèc tÕ ....................................................114
4.4. X©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt .............................................114
4.5. H×nh thµnh mèi liªn kÕt gi÷a ®µo t¹o n«ng, l©m nghiÖp vµ
khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m ................................................................115
4.5.1. Mèi quan hÖ gi÷a ®µo t¹o n«ng, l©m nghiÖp vµ
khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m ............................................................115
4.5.2. Mèi quan hÖ gi÷a ®µo t¹o l©m nghiÖp vµ ®µo t¹o n«ng
nghiÖp.............................................................................................116
4.5.3. Quan hÖ gi÷a ®µo t¹o c«ng nh©n l©m nghiÖp víi ®µo
t¹o nghÒ cho n«ng d©n..................................................................117
4.6. C¸c ph−¬ng ¸n −u tiªn cho ®µo t¹o l©m nghiÖp giai ®o¹n
2002-2010...........................................................................................119
4.7. §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cho Ch−¬ng tr×nh hç trî ®µo
t¹o l©m nghiÖp...................................................................................122
PhÇn 5. Thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng, ®Êt l©m nghiÖp vµ
h−íng dÉn thùc hiÖn .............................................................................126
1. Thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ...............127
1.1. Nguyªn t¾c qu¶n lý rõng tù nhiªn............................................128
1.2. Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ rõng tù nhiªn................................128
1.3. Nguyªn t¾c tæ chøc qu¶n lý 3 lo¹i rõng ...................................128
1.4. ThÈm quyÒn quy ho¹ch, thµnh lËp 3 lo¹i rõng .......................129
1.5. Mét sè mÉu biÓu b¸o c¸o c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ rõng .......130
2. Qu¶n lý rõng ®Æc dông.....................................................................133
2.1. Ph©n lo¹i .....................................................................................133
2.2. Ph©n cÊp qu¶n lý .......................................................................134
2.3 Tæ chøc bé m¸y ...........................................................................135
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
7
3. Qu¶n lý rõng phßng hé ....................................................................137
3.1. Ph©n lo¹i .....................................................................................137
3.2. Tæ chøc bé m¸y ..........................................................................137
3.3. QuyÒn lîi cña c¸c hé nhËn kho¸n vµ tham gia ®Çu t− x©y
dùng rõng phßng hé .........................................................................139
4. Qu¶n lý rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn .........................................139
4.1. Ph©n lo¹i rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn ................................139
4.2. Tæ chøc qu¶n lý..........................................................................139
4.3. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña l©m tr−êng quèc doanh ®èi
víi viÖc qu¶n lý rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn.............................140
4.3.1. Tr¸ch nhiÖm ........................................................................140
4.3.2. QuyÒn lîi..............................................................................140
4.4. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña c¸c chñ rõng kh¸c ®èi víi
viÖc qu¶n lý, kinh doanh rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn .............141
4.4.1. Tr¸ch nhiÖm ........................................................................141
4.4.2. QuyÒn lîi..............................................................................141
5. Qu¶n lý diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ..................142
5.1. Tr¸ch nhiÖm cña Bé NN vµ PTNT ...........................................142
5.2. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan trùc thuéc Bé NN vµ PTNT ...142
6. Qu¶n lý b¶o vÖ ®éng vËt, thùc vËt rõng quý hiÕm.........................145
6.1. Danh môc thùc vËt, ®éng vËt hoang d· quý hiÕm ..................145
6.2. Ph©n cÊp qu¶n lý .......................................................................145
6.3. ChÕ ®é qu¶n lý, b¶o vÖ .............................................................146
6.3.1. Thèng kª theo dâi ...............................................................146
6.3.2. ChÕ ®é qu¶n lý, b¶o vÖ ®éng, thùc vËt rõng quý hiÕm
hoang d· nhãm I (IA,IB)..............................................................146
6.3.3. Khai th¸c, sö dông ®éng, thùc vËt rõng quý hiÕm
hoang d· thuéc nhãm II (IIA, IIB)..............................................147
6.3.4. Khai th¸c, sö dông ®éng, thùc vËt rõng quý, hiÕm
thuéc nhãm I, nhãm II do tæ chøc, c¸ nh©n tù bá vèn nu«i
trång...............................................................................................148
6.3.5. Tr−êng hîp thó rõng thuéc lo¹i quý, hiÕm ph¸ ho¹i
s¶n xuÊt hoÆc ®e däa tÝnh m¹ng con ng−êi.................................149
7. Mét sè thñ tôc hç trî kh¸c trong qu¶n lý, b¶o vÖ tµi nguyªn
thiªn nhiªn.............................................................................................150
8. H−íng dÉn thùc hiÖn thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ
®Êt l©m nghiÖp.......................................................................................150
8.1. Quy ho¹ch 3 lo¹i rõng ...............................................................150
8.1.1. Nh÷ng ®Æc ®iÓm tù nhiªn vµ kinh tÕ x· héi cña tØnh.......151
8.1.2. HiÖn tr¹ng tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ................151
8.1.3. Nh÷ng néi dung chÝnh quy ho¹ch 3 lo¹i rõng ..................151
8
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp 2004
8.1.4. C¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn......................................................152
8.2. X¸c ®Þnh ranh giíi vµ c¾m mèc c¸c lo¹i rõng .........................153
8.2.1. Nh÷ng quy ®Þnh chung .......................................................153
8.2.2. Néi dung x¸c ®Þnh ranh giíi vµ c¾m mèc c¸c lo¹i rõng ..154
8.2.3. Tæ chøc thùc hiÖn vµ qu¶n lý b¶o vÖ hÖ thèng mèc
giíi ..................................................................................................157
8.2.4. Tr×nh tù thùc hiÖn...............................................................159
8.2.5. C¾m mèc ë thùc ®Þa ...........................................................166
8.2.6. Mét sè mÉu biÓu x¸c ®Þnh ranh giíi vµ c¾m mèc c¸c
khu rõng ........................................................................................166
9. Thùc hiÖn c¸c thñ tôc qu¶n lý khai th¸c rõng tù nhiªn ................172
9.1. Quy ®Þnh chung..........................................................................172
9.2. X©y dùng ph−¬ng ¸n ®iÒu chÕ rõng .........................................172
9.3. ThiÕt kÕ khai th¸c, khai th¸c gç, tre nøa, l©m s¶n trong
rõng s¶n xuÊt, rõng phßng hé kÕt hîp rõng s¶n xuÊt ( sau ®©y
gäi chung lµ rõng s¶n xuÊt)..............................................................175
9.3.1. ThiÕt kÕ khai th¸c vµ khai th¸c chÝnh gç rõng tù
nhiªn (gäi t¾t lµ khai th¸c gç rõng tù nhiªn)..............................175
9.3.2. Khai th¸c tËn dông .............................................................186
9.3.3. Khai th¸c tËn dông gç, l©m s¶n ngoµi gç trong rõng
phßng hé ........................................................................................192
9.3.4. NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc
c¸c cÊp............................................................................................195
9.4. Thùc hiÖn c¸c thñ tôc theo dâi diÕn biÕn tµi nguyªn rõng.....199
10. Tr¸ch nhiÖm theo dâi, kiÓm tra viÖc qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m
nghiÖp.....................................................................................................203
10.1. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m
nghiÖp c¸c cÊp ...................................................................................203
10.1.1. CÊp Trung −¬ng................................................................203
10.1.2. §Þa ph−¬ng ........................................................................204
10.2. Tr¸ch nhiÖm theo dâi, kiÓm tra theo tõng chuyªn ®Ò ..........206
10.2.1. §èi víi rõng tù nhiªn........................................................206
10.2.2. §èi víi viÖc c¾m mèc giíi .................................................206
10.2.3. §èi víi viÖc khai th¸c gç vµ l©m s¶n ...............................206
10.2.4. §èi víi viÖc giao rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp .......................206
10.2.5. §èi víi nh÷ng dù ¸n lín nh− Dù ¸n trång míi 5
triÖu ha rõng ...............................................................................207
10.2.6. §èi víi c¸c tr−êng hîp khÈn cÊp.....................................207
PhÇn 6. Qu¶n lý Tµi chÝnh l©m nghiÖp ...............................................208
1. Qu¶n lý c¸c kho¶n thu chi Ng©n s¸ch Nhµ n−íc cho c¸c ho¹t
®éng qu¶n lý vµ ph¸t triÓn L©m nghiÖp .............................................209
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
9
1.1. HÖ thèng ng©n s¸ch nhµ n−íc...................................................211
1.1.1. Tæng quan............................................................................211
1.1.2. LËp dù to¸n ng©n s¸ch .......................................................212
1.1.3. Ph−¬ng thøc cÊp ph¸t vµ thanh to¸n NSNN ....................214
1.1.4. KÕ to¸n vµ quyÕt to¸n NSNN.............................................215
1.1.5. Xö lý kÕt d− ng©n s¸ch .......................................................217
1.2. Qu¶n lý sö dông nguån kinh phÝ chi cho c¸c ho¹t ®éng
th−êng xuyªn cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ N«ng nghiÖp
vµ PTNT ............................................................................................217
1.2.1. §èi t−îng, ph¹m vi, néi dung chi ......................................217
1.2.2. Thñ tôc qu¶n lý, sö dông ...................................................219
1.2.3. C¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu..............221
1.2.4. QuyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu:.......221
1.3. Qu¶n lý, sö dông nguån kinh phÝ thuéc ch−¬ng tr×nh, dù
¸n. .......................................................................................................222
1.3.1. Qu¶n lý, sö dông nguån kinh phÝ c¸c Ch−¬ng tr×nh
môc tiªu quèc gia ..........................................................................222
1.3.2. Qu¶n lý, sö dông nguån vèn thuéc dù ¸n trång míi 5
triÖu ha rõng .................................................................................223
1.3.3. Qu¶n lý, sö dông nguån vèn thuéc Ch−¬ng tr×nh
gièng c©y trång, vËt nu«i vµ gièng c©y l©m nghiÖp....................227
1.3.4 Qu¶n lý, sö dông nguån kinh phÝ thu håi tõ c¸c nhiÖm
vô khoa häc vµ c«ng nghÖ ............................................................229
1.4. Qu¶n lý nguån ®Çu t− trong l©m nghiÖp .................................230
1.4.1 §èi t−îng, ph¹m vi, néi dung chi .......................................230
1.4.2 Thñ tôc qu¶n lý, sö dông ....................................................230
1.5. Qu¶n lý nguån viÖn trî cña n−íc ngoµi trong l©m nghiÖp.....231
1.5.1. Ph©n lo¹i c¸c nguån vèn viÖn trî trong L©m nghiÖp ......231
1.5.2 Thñ tôc qu¶n lý, sö dông ....................................................232
2. KhuyÕn khÝch ®Çu t− ph¸t triÓn l©m nghiÖp .................................233
2.1. KhuyÕn khÝch ®Çu t− ph¸t triÓn l©m nghiÖp ...........................233
2.1.1 B¶o ®¶m vµ hç trî ®Çu t−....................................................233
2.1.2 VÒ −u ®·i ®Çu t−...................................................................234
2.1.3 Thñ tôc xÐt cÊp −u ®·i ®Çu t−.............................................237
2.2. TÝn dông ®Çu t− ph¸t triÓn .......................................................238
2.2.1 Môc ®Ých cña tÝn dông ®Çu t− ph¸t triÓn cña Nhµ n−íc ..238
2.2.2 Nguyªn t¾c tÝn dông ®Çu t− ph¸t triÓn cña Nhµ n−íc ......239
2.2.3 Cho vay ®Çu t− .....................................................................239
2.2.4 Hç trî l·i suÊt sau ®Çu t−....................................................242
2.2.5 B¶o l·nh tÝn dông ®Çu t−.....................................................243
10
2004
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp -
2.3. Mét sè chÝnh s¸ch tÝn dông ng©n hµng phôc vô ph¸t triÓn
n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ................................................................244
2.3.1 §èi t−îng cho vay ................................................................244
2.3.2 ChÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ tÝn dông th«ng th−êng ....................245
2.3.3 C¬ chÕ tÝn dông thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi cña Ng©n
hµng ChÝnh s¸ch-X· héi ...............................................................246
3. C¬ chÕ tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp l©m nghiÖp nhµ n−íc...246
3.1. C¬ chÕ tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh
doanh .................................................................................................246
3.1.1 Vèn vµ Tµi s¶n cña c«ng ty nhµ n−íc ...............................247
3.1.2 Qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n..........................................247
3.1.3 Xö lý tµi chÝnh khi chuyÓn ®æi së h÷u c«ng ty nhµ
n−íc ................................................................................................250
3.2. C«ng ty nhµ n−íc tham gia ho¹t ®éng c«ng Ých. .....................252
4. C¸c s¾c thuÕ trong l©m nghiÖp ........................................................253
4.1. ThuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp .................................................253
4.2. LuËt thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt......................................255
4.3. ThuÕ tµi nguyªn .........................................................................256
4.3.1 §èi t−îng nép thuÕ vµ chÞu thuÕ ........................................256
4.3.2 ThuÕ suÊt thuÕ tµi nguyªn...................................................256
4.3.3 C¨n cø tÝnh thuÕ...................................................................257
4.3.4 Kª khai, ®¨ng ký, nép thuÕ tµi nguyªn ..............................257
4.3.5 MiÔn, gi¶m thuÕ tµi nguyªn ................................................257
4.4. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ..................................................................258
4.5. ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu......................................................261
4.5.1 §èi t−îng chÞu thuÕ .............................................................261
4.5.2 C¸ch tÝnh thuÕ......................................................................261
4.5.3 MiÔn gi¶m thuÕ ....................................................................263
4.6. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp....................................................263
4.6.1 §èi t−îng nép thuÕ ..............................................................263
4.6.2 C¨n cø tÝnh thuÕ...................................................................263
4.6.3 MiÔn thuÕ, gi¶m thuÕ...........................................................264
4.6.4 §¨ng ký, kª khai, nép thuÕ .................................................265
5. Mét sè tån t¹i vµ ®Ò xuÊt ..................................................................265
5.1. Tån t¹i.........................................................................................265
5.1.1 VÒ qu¶n lý, sö dông nguån NSNN......................................265
5.1.2 ChÝnh s¸ch thuÕ ...................................................................268
5.2. §Ò xuÊt ........................................................................................270
5.2.1 VÒ qu¶n lý, sö dông nguån NSNN......................................270
5.2.2 VÒ chÝnh s¸ch thuÕ...............................................................271
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
11
Phô lôc 1
Phô lôc 2
Phô lôc 3
Phô lôc 4
12
2004
DiÔn biÕn tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp
qua c¸c thêi kú
S¬ ®å hÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp hiÖn nay
Tãm t¾t kÕ ho¹ch hµnh ®éng CCHC cña Bé NN vµ
PTNT ®Õn 2005
Danh môc thùc vËt, ®éng vËt hoang d· quý hiÕm
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp -
Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t
ADB
Bé NN vµ PTNT
BCH
B§H
CNH, H§H
CS
CCHC
CNLN
CNKT
CP
DNNN
§T
GDP
HCC
HTX
HTQT
KBNN
KH-KT
KH vµ §T
KL
KHCN&MT
KNKL
HCSN
LN
LTQD
NCKH
NGO
NN vµ PTNT
NQ
NSNN
ODA
PTLN
Q§
QLNN
QL
QLDA
QPPL
TC - VG
Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸
Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n
Ban ChÊp hµnh
Ban §iÒu hµnh
C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸
Céng s¶n
C¶i c¸ch hµnh chÝnh
Chuyªn ngµnh l©m nghiÖp
C«ng nh©n kü thuËt
ChÝnh phñ
Doanh nghiÖp nhµ n−íc
§Çu t−
Gi¸ trÞ tæng s¶n phÈm quèc néi
Hµnh chÝnh c«ng
Hîp t¸c x·
Hîp t¸c quèc tÕ
Kho b¹c nhµ n−íc
Khoa häc kü thuËt
KÕ ho¹ch vµ §Çu t−
KiÓm l©m
Khoa häc c«ng nghÖ vµ M«i tr−êng
KhuyÕn n«ng khuyÕn l©m
Hµnh chÝnh sù nghiÖp
L©m nghiÖp
L©m tr−êng quèc doanh
Nghiªn cøu khoa häc
Tæ chøc phi chÝnh phñ
N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n
NghÞ quyÕt
Ng©n s¸ch nhµ n−íc
Nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc
Ph¸t triÓn l©m nghiÖp
QuyÕt ®Þnh
Qu¶n lý nhµ n−íc
Qu¶n lý
Qu¶n lý dù ¸n
Quy ph¹m ph¸p luËt
Tµi chÝnh - VËt gi¸
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
13
TSC§
TSL§
THCN
TNR
TW
UBND
VAT
XDCB
SD§NN
SXKD
14
2004
Tµi s¶n cè ®Þnh
Tµi s¶n l−u ®éng
Trung häc chuyªn nghiÖp
Tµi nguyªn rõng
Trung −¬ng
Uû ban nh©n d©n
ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng
X©y dùng c¬ b¶n
Sö dông ®Êt n«ng nghiÖp
S¶n xuÊt kinh doanh
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp -
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
15
PhÇn 1
HÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp;
chøc n¨ng, nhiÖm vô cña
hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc
chuyªn ngµnh l©m nghiÖp
16
2004
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp -
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
17
1. HÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp
1.1. Tãm t¾t diÔn biÕn tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp tõ 1945 ®Õn 1995
1.1.1. Thêi kú tõ 1945 ®Õn 1975
Ngµy 14 th¸ng 11 n¨m 1945, Héi ®ång ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ
quyÕt thµnh lËp Bé Canh n«ng
-
Th¸ng 2 n¨m1955, Héi ®ång ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ quyÕt ®æi
tªn Bé Canh n«ng thµnh Bé N«ng L©m
-
Ngµy 28 th¸ng 4 n¨m 1960, Quèc héi t¸n thµnh NghÞ quyÕt cña
Héi ®ång ChÝnh phñ vÒ tæ chøc l¹i Bé N«ng L©m thµnh 4 tæ chøc:
Bé N«ng nghiÖp, Bé N«ng tr−êng, Tæng côc l©m nghiÖp (trùc
thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ ), Tæng côc Thuû s¶n.
-
Ngµy 29 th¸ng 9 n¨m 1961, Héi ®ång ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ
®Þnh 140-CP quy ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô vµ tæ chøc bé m¸y cña
Tæng côc L©m nghiÖp
1.1.2. Thêi kú tõ 1976 ®Õn 1995
Theo NghÞ quyÕt cña Quèc héi, trong c¬ cÊu cña Héi ®ång ChÝnh
phñ cã Bé L©m nghiÖp. §Õn th¸ng 7 n¨m 1976, Tæng côc L©m nghiÖp
chuyÓn thµnh Bé L©m nghiÖp. Bé L©m nghiÖp qu¶n lý thèng nhÊt:
Tæng côc L©m nghiÖp ë miÒn B¾c, Ban L©m nghiÖp Trung trung Bé,
Tæng côc L©m nghiÖp miÒn Nam. Giai ®o¹n nµy b¾t ®Çu giai ®o¹n
giao thêi, nªn vÒ c¬ b¶n tæ chøc bé m¸y vÉn dùa trªn c¬ së cña Tæng
côc L©m nghiÖp.
§Õn n¨m 1989, c¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 78/H§BT ngµy 9 th¸ng 5
n¨m 1988 cña Héi ®ång Bé tr−ëng vÒ viÖc s¾p xÕp l¹i bé m¸y c¬ quan
Bé L©m nghiÖp, Bé tr−ëng Bé L©m nghiÖp ban hµnh QuyÕt ®Þnh sè
136/TC-L§ ngµy 15 th¸ng 3 n¨m 1989 Ban hµnh quy ®Þnh chøc n¨ng,
nhiÖm vô cña bé m¸y gióp Bé tr−ëng thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý
nhµ n−íc. HÖ thèng tæ chøc cña ngµnh l©m nghiÖp ®−îc h×nh thµnh
nh− sau:
1.1.2.1. Tæ chøc bé m¸y cña c¬ quan Bé L©m nghiÖp
C¸c tæ chøc gióp Bé tr−ëng thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc
vÒ l©m nghiÖp, bao gåm: Vô L©m sinh, Vô C«ng nghiÖp rõng, Vô
Khoa häc kü thuËt, Vô Hîp t¸c quèc tÕ, Vô KÕ ho¹ch-Thèng kª, Vô
Tµi chÝnh-KÕ to¸n, Vô Tæ chøc-Lao ®éng, Côc KiÓm l©m, Ban Thanh
tra, V¨n phßng Bé.
18
2004
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp -
C¸c tæ chøc sù nghiÖp trùc thuéc Bé L©m nghiÖp cã nhiÒu thay ®æi
vµ cuèi cïng bao gåm: ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam, ViÖn
§iÒu tra quy ho¹ch rõng, c¸c V−ên quèc gia, Tr−êng ®¹i häc l©m
nghiÖp, Tr−êng c¸n bé qu¶n lý L©m nghiÖp, c¸c Tr−êng trung häc vµ
C«ng nh©n kü thuËt hiÖn cã (xem phô lôc 1 vÒ diÔn biÕn tæ chøc qu¶n
lý nhµ n−íc ë v¨n phßng Bé L©m nghiÖp ®Õn 1995).
1.1.2.2. Tæ chøc qu¶n lý l©m nghiÖp ë ®Þa ph−¬ng
ë cÊp tØnh: HÇu hÕt c¸c tØnh cã nhiÒu rõng ®· thµnh lËp Ty L©m
nghiÖp (sau nµy lµ Së L©m nghiÖp). Tõ cuèi thËp kû 80, mét sè tØnh
®· hîp nhÊt Së L©m nghiÖp víi Së N«ng nghiÖp thµnh Së N«ng L©m,
mét sè tØnh ®ång b»ng thµnh lËp Së L©m nghiÖp riªng. Tõ n¨m 1994,
hÖ thèng kiÓm l©m ®−îc tæ chøc l¹i theo NghÞ ®Þnh sè 39/CP ngµy 18
th¸ng 5 n¨m 1994 cña ChÝnh phñ vÒ tæ chøc, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n
cña kiÓm l©m. PhÇn lín c¸c tØnh ®· chuyÓn Chi côc KiÓm l©m ®Æt
trùc thuéc UBND tØnh.
ë cÊp huyÖn: cã H¹t L©m nghiÖp huyÖn, phßng L©m nghiÖp huyÖn
(cã n¬i tæ chøc thµnh phßng N«ng L©m, trong ®ã cã cã c¸n bé chuyªn
tr¸ch l©m nghiÖp). Sau n¨m 1972, ë c¸c huyÖn cã rõng ®· tæ chøc H¹t
KiÓm l©m trùc thuéc Chi côc KiÓm l©m cÊp tØnh, tuy vËy mét sè
huyÖn vÉn gi÷ nguyªn phßng L©m nghiÖp huyÖn hoÆc phßng N«ng
L©m.
Tõ 1981, ë cÊp huyÖn ®· h×nh thµnh c¸c Ban chuyªn m«n thuéc
Uû ban nh©n d©n huyÖn, trong ®ã cã Ban N«ng nghiÖp huyÖn, tham
m−u cho UBND huyÖn vÒ c¸c lÜnh vùc: N«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ng−
nghiÖp, kinh tÕ míi, ®Þnh canh ®Þnh c−, qu¶n lý ruéng ®Êt.
ë cÊp x·: Tån t¹i 3 kiÓu m« h×nh tæ chøc qu¶n lý l©m nghiÖp kh¸c
nhau, cã n¬i thµnh lËp Ban L©m nghiÖp x·, cã n¬i bè trÝ c¸n bé
chuyªn tr¸ch vÒ l©m nghiÖp ë c¸c x· cã rõng, cã n¬i kh«ng tæ chøc 2
lo¹i h×nh trªn.
1.2. Tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp tõ 1995 ®Õn nay
Th¸ng 10/1995, Quèc héi n−íc Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt
Nam cã NghÞ quyÕt s¸p nhËp 3 Bé: L©m nghiÖp, N«ng nghiÖp vµ
C«ng nghiÖp thùc phÈm vµ Thuû lîi thµnh Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t
triÓn n«ng th«n. TiÕp ®ã, ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995, ChÝnh phñ ®·
ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 73-CP vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ
tæ chøc bé m¸y cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n; ngµy 24
th¸ng 4 n¨m 1996 Liªn bé Bé NN vµ PTNT vµ Ban Tæ chøc c¸n bé
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004
19
ChÝnh phñ (nay lµ Bé Néi vô) ban hµnh Th«ng t− Liªn bé sè 07/LBTT (gäi t¾t lµ Th«ng t− sè 07) h−íng dÉn Quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm
vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc bé m¸y vµ biªn chÕ cña Së NN vµ PTNT,
Phßng NN vµ PTNT theo QuyÕt ®Þnh sè 852/TTg ngµy 28 th¸ng 12
n¨m 1995 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ viÖc thµnh lËp mét sè tæ chøc
ë ®Þa ph−¬ng .
C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 86/2002/N§-CP ngµy 05 th¸ng 11 n¨m 2002
cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ
chøc cña bé, c¬ quan ngang bé, ngµy 18 th¸ng 7 n¨m 2003, ChÝnh
phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 86/N§-CP quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm
vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc bé m¸y cña Bé NN vµ PTNT .
HÖ thèng tæ chøc ngµnh L©m nghiÖp trong ngµnh n«ng nghiÖp vµ
ph¸t triÓn n«ng th«n ®−îc m« t¶ tãm t¾t nh− sau:
1.2.1. Tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp
1.2.1.1. ë Trung −¬ng
Côc L©m nghiÖp
Lµ c¬ quan trùc thuéc Bé NN vµ PTNT theo NghÞ ®Þnh sè 86/N§CP ngµy 18 th¸ng 7 n¨m 2003 cña ChÝnh phñ, thùc hiÖn chøc n¨ng
qu¶n lý nhµ n−íc chuyªn ngµnh l©m nghiÖp trong ph¹m vi c¶ n−íc.
Trô së cña Côc L©m nghiÖp ®Æt t¹i sè 2 phè Ngäc Hµ, Hµ Néi.
Bé m¸y qu¶n lý cña Côc L©m nghiÖp gåm:
Phßng Hµnh chÝnh - Tæng hîp (tæ chøc, thanh tra, tµi chÝnh);
Phßng KÕ ho¹ch (khoa häc, hîp t¸c quèc tÕ);
Phßng §iÒu tra c¬ b¶n l©m nghiÖp;
Phßng L©m sinh (khuyÕn l©m);
Phßng Qu¶n lý sö dông rõng;
Bé phËn th−êng trùc t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh;
Côc KiÓm l©m
Lµ c¬ quan trùc thuéc Bé NN vµ PTNT theo NghÞ ®Þnh sè
86/N§-CP ngµy 18 th¸ng 7 n¨m 2003 cña ChÝnh phñ, thùc hiÖn chøc
n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc chuyªn ngµnh vÒ b¶o vÖ tµi nguyªn rõng; thõa
hµnh ph¸p luËt vÒ qu¶n lý rõng, b¶o vÖ rõng vµ qu¶n lý l©m s¶n
trong ph¹m vi c¶ n−íc. Trô së cña Côc KiÓm l©m ®Æt sè 2 phè Ngäc
Hµ, Hµ Néi.
20
2004
Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp -
- Xem thêm -