Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Phần 1 : Khái quát về công ty điện lạnh
1 . Lịch sử hình thành
Công ty cổ phần Cơ Điện Lạnh được thành lập từ năm 1977, tên gọi
ban đầu là Xí Nghiệp quốc doanh cơ điện lạnh thuộc sở hữu Nhà nước.
- Với sự năng động của ban lãnh đạo Công ty và tập thể cán bộ công
nhân viên, Công ty luôn được đánh giá là người đi tiên phong trong
việc thực hiện các chính sách đổi mới của Nhà nước. Là doanh nghiệp
đầu tiên tiến hành cổ phần hóa vào năm 1993, Công ty cũng là một
trong hai doanh nghiệp đầu tiên niêm yết cổ phiếu tại Trung tâm Giao
dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 7 năm 2000. Tại
thời điểm niêm yết, vốn điều lệ của Công ty là 150 tỷ đồng. Vốn điều
lệ
hiện
tại
là
287.142.140.000
đồng.
- Công ty bắt đầu niêm yết với mã chứng khoán REE ngày 28/07/2000
trên sàn giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh. Tổ chức tư vấn: công
ty cổ phần chứng khoán Sài Gòn (SSI). Kiểm toán độc lập: công ty
TNHH Pricewaterhouse Coopers Việt Nam và công ty kiểm toán và tư
vấn (A&C).
- Tổng số lao động tại thời điểm hiện nay là 1250 người. Công ty có 05
đơn vị trực thuộc: công ty cổ phần dịch vụ và kỹ thuật cơ điện lạnh
REE; công ty cổ phần điện máy REE; công ty TNHH QL&KT bất động
sản REE ; công ty cổ phần Vĩnh Thịnh ; công ty cổ phần bất động sản
REE .
2 . Ngành nghề kinh doanh :
REE là 1 tập đoàn đa ngành kinh doanh trong các lĩnh vực sau :
- Sản xuất, lắp ráp, thiết kế, lắp đặt, sửa chữa và các dịch vụ về
ngành điện, điện tử, cơ khí và điện lạnh
- Kinh doanh thương mại, xuất nhập khẩu các loại hàng tư liệu sản
xuất, tư liệu tiêu dùng, các thiết bị lẻ, thiết bị hoàn chỉnh của ngành
cơ điện lạnh
- Mua bán và dịch vụ bảo trì máy móc cơ giới nông nghiệp gồm: xe
máy thiết bị làm đường, thiết bị đào, san lấp, thiết bị xây dựng, thiết
bị công nông lâm nghiệp, máy phát điện và động cơ điện
- Đại lý ký gởi hàng hóa
- Xây dựng dân dụng và công nghiệp - kinh doanh nhà ở (xây dựng,
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
sửa chữa nhà để bán hoặc cho thuê)
- Phát triển và khai thác bất động sản
- Hoạt động đầu tư tài chính vào các ngân hàng, công ty cổ phần
- Dịch vụ cơ điện cho các công trình công nghiệp, thương mại và dân
dụng. Sản xuất máy điều hoà không khí Reetech, sản phẩm gia dụng,
tủ điện và các sản phẩm cơ khí công nghiệp.
3 . Hoạt động sản xuất kinh doanh :
- Hoạt động dịch vụ cơ điện (M&E)
+ Năm 2007, với nền tảng các hợp đồng lớn từ năm 2005, 2006 chuyển sang,
hoạt động M&E tiếp tục duy trì mức tăng trưởng cao hơn 20% so với năm 2006. Cụ
thể, doanh thu đạt 574,52 tỷ đồng; LNTT đạt 66,98 tỷ đồng.
+ Công trình nổi bật năm 2007 là nhà ga sân bay Tân Sơn Nhất. Với công trình
trọng điểm này, REE-M&E đã chứng minh được năng lực quản lý, thi công và hệ thống
cơ điện có trình độ kỹ thuật cao, ngang tầm với các nhà thầu M&E trên thế giới. Ngoài
ra, năm 2007, REE-M&E cũng ký kết được một số dự án tương đối, tập trung ở Thành
phố Hồ Chí Minh và Hà Nội như cao ốc văn phòng Gemadept (91,5 tỷ đồng), khu phức
hợp Thái Bình Plaza (102,2 tỷ), Sài Gòn Pearl phase II (70,9 tỷ), Golden westlake – HN
(82,3 tỷ).
+ Phương hướng sắp tới là tham gia đấu thầu các dự án có gói M&E từ trung
bình trở lên (khoảng từ 3 triệu USD trở lên).
- Hoạt động sản xuất, lắp ráp và kinh doanh các sản phẩm mang thương hiệu Reetech
+ Khối kinh doanh hoạt động Reetech chính thức tham gia hoạt động độc lập từ
năm 2005. Tuy vậy đên năm 2007, hoạt động này đã có những kết quả hết sức khả
quan. Doanh thu đạt 231,42 tỷ đồng (tăng 34% so 2006); LNTT đạt 35,86 tỷ đồng (tăng
11%).
+ Trong bối cảnh TT điện tử, điện lạnh nội địa đang gặp rất nhiều khó khăn khi
các chi phí tăng cao và sức cạnh tranh, giành giật thị phần ngày càng gay gắt. Tuy
nhiên, năm 2007, Reetech đã đạt được là con số hơn 20 ngàn bộ máy lạnh dân dụng đa
được tiêu thụ trong năm 2007 cao gấp hai lần so với sản lượng tiêu thụ của năm 2006.
+ Một lợi thế mà Reetech vượt trội hơn các thương hiệu khác là sản phẩm máy
điều hòa nhiệt độ Reetech có đầy đủ các dãy công suất, chủng loại đa dạng và có nhiều
dòng sản phẩm với giá thành hợp lý để người tiêu dùng lựa chọn, và đội ngũ dịch vụ
bảo hành bảo trì rộng khắp trên các tỉnh thành. Bên cạnh các dòng sản phẩm máy lạnh
dân dụng, Reetech còn có các dòng sản phẩm dành cho thương mại, công nghiệp và
dược phẩm như hệ thống máy lạnh trung tâm thế hệ thứ ba làm lạnh bằng gas không
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ảnh hưởng môi trường, máy lạnh trung tâm làm lạnh bằng nước giải nhiệt gió dạng
“Modular”.
- Phát triển, quản lý khai thác kinh doanh bất động sản
+ Năm 2007, Công ty gặp nhiều thuận lợi khi giá thuê tăng hơn 30% so với năm
2006 đặc biệt là ở các cao ốc loại A ở vị trí trung tâm thành phố. Với sức cầu của thị
trường rất lớn như vậy, tổng diện tích 66.737 m² văn phòng cho thuê của REE đa không
còn một chỗ trống, như dự án etown 2 chính thức khai trương vào tháng 3/2007 chỉ
chưa đầy 2 tháng sau đa lấp đầy 100% diện tích cho thuê. Kết quả đạt được cụ thể của
kinh doanh bất động sản cho thuê là: doanh thu 171,14 tỷ đồng, LNTT đạt 92,00 tỷ
đồng.
+ Bên cạnh các hoạt động cho thuê văn phòng, sau hơn một năm thành lập, REE
Land – một công ty thành viên của REE Corp chuyên đầu tư vào lĩnh vực bất động sản
– đa có những bước khởi đầu tốt. Trong năm 2007, REE Land đa tham gia góp vốn vào
dự án cao ốc căn hộ và văn phòng Hiệp Phú ở Quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh và dự
án cao ốc văn phòng cùng với Công ty HAPACO ở Hải Phòng.
+ Tuy nhiên, trong nửa đầu năm 2008, hoạt động kinh doanh BĐS của REE gặp
nhiều khó khăn do sự sụt giảm của TT nhà đất, chính sách cắt giảm đầu tư công của CP
và việc thắt lại dòng tiền tín dụng NH đổ vào lĩnh vực được dự đoán là còn bất ổn trong
thời gian tới.
- Đầu tư chiến lược
+ Với mô hình “Holding Company”, REE có định hướng đầu tư vào một số
ngành nghề, lĩnh vực có nhiều tiềm năng và cơ hội phát triển, cụ thể danh mục đầu tư
của REE bao gồm: ngân hàng, hạ tầng điện - nước - viễn thông, vận tải, địa ốc, thủy
sản,… Tổng vốn đầu tư ra bên ngoài của REE tại thời điểm 31/12/2007 là 1.274 tỷ
đồng.Trong năm 2007 tình hình thị trường chứng khoán có nhiều biến động, tuy nhiên
kết quả đạt được từ hoạt động đầu tư của REE Corp cũng giữ mức cao và đạt được
190,39 tỷ.
+ Tuy nhiên, sự sụt giảm quá mạnh của TTCK và BĐS đã ảnh hưởng tiêu cực
đến hoạt động đầu tư của REE. Việc mất thanh khoản của các dự án
4. Tình hình tài chính
- Năm 2007, doanh thu thuần hợp nhất của REE đạt 977 tỷ đồng, tăng 18,56% so với
năm 2006; LNST hợp nhất đạt 291,5 tỷ đồng, tăng 31,01%. Tuy nhiên, việc trích lập dự
phòng giảm giá CK đã làm “xói mòn” LN của REE; 6 tháng đầu năm 2008, doanh thu
thuần 577,35 tỷ đồng, LNST đạt “âm” 174,47 tỷ đồng.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Về một số chỉ tiêu tài chính
+ Tỷ trọng TSNH và TSDH trong tổng TS khá cân bằng. Tại ngày 30/06/2008,
TSNH chiếm 45,81% trong tổng TS, giảm 10,06% so với thời điểm 31/12/2007.
+ Sau khi tăng vốn, tỷ trọng VCSH trong tổng NV của REE khá cao, duy trì ở
mức 77,64% vào ngày 31/12/2008. Tuy nhiên những khoản vay ngắn hạn gia tăng đã
nâng tỷ trọng nợ phải trả trong tổng NV lên 30,73% (tăng 8,75%) tại thời điểm
30/06/2008 so với 31/12/2007.
+ Khả năng thanh toán của REE có phần sụt giảm tại thời điểm 30/06/2008. Tuy
nhiên KNTTN và KNTTHH vẫn ở mức an toàn (lớn hơn 1), lần lượt là 1,39 và 1,74.
+ Tỷ số phản ánh hiểu quả sử dụng tài sản và VCSH đã giảm sút, chỉ đạt
10,08% (giảm 4,63%) và 12,99% (giảm 7,53%) tại thời điểm cuối 2007 so với cuối
2006.
Phần 2 . Chính sách cổ tức 2007-2008
1 . Điều kiện xác định chính sách cổ tức :
1.1 .
Điều kiện chủ quan :
- Lợi nhuận ròng : Cổ tức là thu nhập của cổ đông được chi trả bởi doanh nghiệp
trích từ phần lợi nhuận sau thuế , do đó , mức trả cổ tức sẽ phụ thuộc vào lợi
nhuận ròng của doanh nghiệp . Đối với REE , năm 2007 là năm có lợi nhuận sau
thuế đạt mức cao nhất từ năm 2004 đến 2008 là 291 tỷ đồng , tuy nhiên trong 392
tỷ lợi nhuận kế toán trước thuế của REE có 190 tỷ là lợi nhuận từ hoạt động đầu
tư tài chính . Đầu tư tài chính của REE chiếm tới 45,8% tổng tài sản năm 2007 và
51,5% vào năm 2008 . Ta có thể thấy rằng dù lợi nhuận của REE cao nhưng sự
tăng lên đột ngột trong lợi nhuận của REE những năm qua hầu hết là nhờ hoạt
động đầu tư tài chính , mức tăng trưởng thu nhập từ hoạt động bán hàng và cung
cấp dịch vụ vẫn ổn định , tuy nhiên gần nửa tổng tài sản được sử dụng cho đầu tư
tài chính cho thấy REE cũng mắc cùng 1 tình trạng chung giống các doanh
nghiệp phát hành chứng khoán ồ ạt trong thời kỳ lên đỉnh của thị trường là dư
thừa vốn . Việc đầu tư tài chính khiến cho mức sinh lời của REE qua những năm
vừa qua không phản ánh đúng tình hình sản xuất kinh doanh thực sự của REE và
mức lợi nhuận biến động lớn theo sự lên xuống của thị trường , nhất là trong 2
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
năm 2007 2008 khi thị trường có xu hướng suy thoái , rủi ro đối với các nhà đầu
tư là rất cao . Thực vậy , đến năm 2008 , do thua lỗ từ hoạt động đầu tư tài chính ,
lợi nhuận sau thuế của REE là -153 tỷ đồng . Tổng giá trị đầu tư ngắn hạn mà
REE nắm giữ đến 30/12/08 không tính STB chỉ còn 224 tỷ đồng, trong danh mục
đầu tư ban đầu không tính STB là 910 tỷ đồng đầu tư, như vậy REE đã lỗ đến
700 tỷ đồng nếu trích lập luôn cổ phiếu OTC . Nhìn vào 2 năm 2007 2008 ta có
thể thấy độ bất ổn trong hoạt động sản xuất kinh doanh của REE và đặc biệt chịu
tác động lớn từ hoạt động đầu tư tài chính . Với 1 mức rủi ro cao như vậy REE sẽ
rất khó để có 1 mức trả cổ tức cao , tuy nhiên như đã nói , REE đã dư thừa vốn và
đầu tư nhiều vào hoạt động tài chính , việc giữ lại lợi nhuận giờ đây không còn
thực sự cần thiết với REE , hơn nữa , việc hạ mức trả cổ tức sẽ càng làm tâm lý
của nhà đầu tư xấu đi , có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giá trị thị trường của cổ
phiếu .
-
Chính sách tăng trưởng : Trong 3 năm 2006 2007 2008 , số nợ dài hạn của REE
không hề gia tăng , chỉ có nợ ngắn hạn tăng đều , có thể rút ra nhận xét là REE
không có thêm dự án đầu tư mà chỉ mở rộng hoạt động sản xuất của mình , dựa
vào số tăng ít ỏi của nợ vay ngắn hạn so với lượng tăng khủng khiếp của vốn chủ
sở hữu đặc biệt do phát hành cổ phiếu mới . Tuy nhiên khi thị trường chứng
khoán nóng từ cuối 2006, với thặng dư hàng ngàn tỉ đồng từ phát hành cổ phiếu
đáng lẽ REE phải dùng tiền đó để phát triển xây dựng cơ bản và cơ cấu lại công
ty thì lại đi đầu tư tài chính, chạy theo bầy đàn và phong trào thời thượng lúc này,
những tưởng mảng này đem lại một món lợi kết xù cho REE nhưng không. Đến
cuối 2008 đã phải trích lập hơn 500 tỉ đồng cho đầu tư tài chính rồi, và nếu như
thị trường chúng khoán tiếp tục èo uột trong quí 1/2009 nữa thì việc REE tiếp tục
trích lập là điều không thể tránh khỏi . Tỷ lệ nợ vay của REE của REE là rất thấp
và nếu xét đến cơ cấu tài sản , ta thấy tỷ lệ tài sản cố định trong tổng tài sản của
REE chỉ khoảng 1-2% nhưng lượng tài sản tài chính năm 2007 chiếm 45% tổng
tài sản và đến năm 2008 là 51% , vì vậy dù sử dụng ít đòn bẩy tài chính và đòn
bẩy hoạt động nhưng rủi ro trong hoạt động kinh doanh của REE vẫn rất cao .
Mức lợi nhuận của REE cũng không cao , dù xét đến thu nhập từ đầu tư tài chính
khi thị trường vẫn còn đi lên . Năm 2006 , ROE của REE đạt mức cao nhất trong
vòng 5 năm trở lại đây là 20,5% tuy nhiên đến năm 2007 chỉ còn 13% và đó cũng
là lúc thị trường chứng khoán đạt đỉnh và đang bắt đầu đi xuống . Để thực hiện
chiến lược kinh doanh của mình REE cần 1 lượng vốn lớn và đặc biệt chú trọng
đầu tư vào lĩnh vực bất động sản , văn phòng cho thuê . Ngoài 4 mảng hoạt động
chính , từ năm 2007 đến 2010 , REE sẽ dự kiến mở thêm mảng hoạt động mới là
đầu tư phát triển vào hạ tầng . Mặc dù vậy , qua phân tích về số vốn và tình hình
sử dụng tài sản có thể nhận thấy REE đã có 1 lượng vốn lớn và gần nửa tổng vốn
của REE đã dùng để đầu tư tài chính . Và thực sự như đã phân tích về lợi nhuận
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
của REE , tỷ suất sinh lời của REE vẫn không phải là cao lắm , kèm theo mức độ
rủi ro trong hoạt động kinh doanh là lớn , nếu chia cổ tức ở mức thấp hoặc chia
bằng cổ phiếu để giữ lại nhiều lợi nhuận tái đầu tư không phải là 1 quyết định
tốt , việc trả cổ tức bằng cổ phiếu có thể hấp dẫn nhà đầu tư khi thị trường còn đi
lên , tuy nhiên trong năm 2007 khi thị trường đã đạt đỉnh có nhiều biến động và
đã có dấu hiệu đi xuống , và đặc biệt năm 2008 khi thị trường tụt dốc , trả cố tức
thấp hoặc trả bằng cổ phiếu có thể tác động xấu đến tâm lý nhà đầu tư và làm giá
cổ phiếu càng xuống thấp hơn nữa .
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1.2 Nguyên
nhân khách quan
- Tâm lý nhà đầu tư : Nhìn chung trong thời gian qua , nhà đầu tư trên thị trường
chứng khoán đều mua và bán theo xu thế thị trường , mục tiêu đầu tư hầu hết đều
mong muốn thu lãi do chênh lệch giá cổ phiếu trên thị trường chứ không phải do
tác động từ mong muốn thu nhập cổ tức . Với doanh nghiệp có mức sinh lời
tương đối ổn định như REE , do sử dụng ít đòn bẩy nên rủi ro hoạt động không
cao , nhà đầu tư có thể không lường trước hay lo lắng về tình hình hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp . Do đó mức trả cổ tức có thể không ảnh hưởng lớn đến
giá cổ phiếu hay tâm lý nhà đầu tư .
2. Thực trạng
Phân phối lợi nhuận năm 2007
Đại hội đã nhất trí với phương án phân phối lợi nhuận năm 2007 do HĐQT đề xuất, cụ
thể:
Đơn vị tính: VND
- Lợi nhuận sau thuế (bao gồm thuế TNDN được miễn giảm): 290.991.393.000
- Thuế thu nhập Doanh nghiệp được miễn giảm: 8.229.928.000
- Lợi nhuận được phân phối: 282.761.465.000
Lợi nhuận được phân phối là 282.761.465.000 đồng, dự kiến phân phối như sau:
- Quỹ dự phòng tài chính 5%: 14.138.074.000
- Quỹ phúc lợi : 663.598.000
- Thưởng cổ phiếu ưu đãi ESOP : 3.751.810.000
(Phát hành 375.181 cổ phiếu ESOP)
- Chi trả cổ tức (40%): 231.555.360.000
o Cổ phiếu phổ thông (57.259.055): 229.036.220.000
o Cổ phiếu ESOP (629.785) : 2.519.140.000
- Thưởng HĐQT, TGĐ và các GĐ điều hành
vượt kế họach lợi nhuận 2007: 3.796.147.000
(10% phần LNST vượt kế hoạch theo Nghị quyết Đại hội cổ đông
năm tài chính 2006 tổ chức ngày 30/03/2007) ______________
- LNST sẽ được phân phối: 253.904.989.000
______________
- Lợi nhuận còn lại sau khi phân phối : 28.856.476.000
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Phân phối cổ tức:
Cổ tức 2007 được thực hiện bằng hình thức phân phối bằng cổ phiếu và với tỷ lệ
40%/năm (tính
trên mệnh giá), phương án cụ thể:
o Vốn điều lệ hiện hữu: 575.149.920.000 đồng
o Vốn điều lệ sau khi phát hành cổ phiếu ESOP 2007: 578.901.730.000 đồng
o Loại cổ phiếu phát hành: cổ phiếu phổ thông;
o Hình thức cổ phiếu: chứng chỉ ghi sổ
o Mệnh giá: 10.000 đồng/cp;
o Tổng số cổ phiếu dự kiến phát hành: 23.155.536 cổ phiếu;
o Thời gian thực hiện: trong năm 2008
o Vốn điều lệ dự kiến sau khi phát hành: 810.457.090.000 đồng;
o Mục đích phát hành: dùng nguồn vốn từ lợi nhuận SXKD năm 2007 của Công ty để
phát
hành cổ phiếu chi trả cổ tức năm 2007 và tăng vốn điều lệ;
o Tỷ lệ cổ tức: 40% (tính trên mệnh giá)
3 . Tác động
3.1 . Tác động của chính sách cổ tức của công ty tới giá cổ phiếu
trên thị trường
Theo lý thuyết M&M trong điều kiện thị trường hoàn hảo chính sách cổ tức không tác
động đến giá trị của doanh nghiệp,đến ngày giao dịch không hưởng quyền giá cổ phiếu
giảm bằng đúng giá trị trả cổ tức ,gọi Po là đóng cữa của của ngày trước ngày giao dịch
không hưởng quyền ,D là cổ tức bằng tiền mặt , p là giá ngày giao dịch không hươngq
quyền ta có :P= Po - D Nhưng trên thực tế thực tế việc thực hiện một chính sách cổ tức
luôn ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trong ngắn hạn hoặc tác động dài hạn .Nếu trong thời
kỳ thị trường chứng khoán phát triễn với một mức cổ tức cao giá cổ phiếu của công ty
có thế tăng đột biến so vơi các công ty cùng ngành, nhưng nếu trả cổ tức cao thì công ty
bỏ qua cơ hội đầu tư mới , tỷ lệ tăng trưởng của doanh nghiệp thấp giá cổ phiếu tăng
trưởng chậm hoặc có thể sẽ giảm.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ngàn đồng
Nguồn báo cáo thường niên của công ty
Ta thấy theo biểu đồ trên từ năm 2004 đến năm 2007 xu hướng trả cổ tức của REE tăng
dần cụ thể năm 2004 là 13% năm 2005 14% năm 2006 16% năm 2007 40% năm 2008
do kinh doanh thua lỗ nên công ty không trả cổ tức.và hình thức trả theo bảng sau.
Ngàn đồng
Năm
2004
2005
2006
2007
2008
cổ tức bằng tiền
14625000
36055040
50198750
0
0
Cổ tức bằng cổ
phiếu
14625000
0
0
231555360
0
Nguồn báo cáo thường niên của công ty
Như vậy công ty đã thực hiện chính sách cổ tức lợi nhuận giữ lại thụ động chinh sách
này đã tác động như thế nào đến giá cổ phiếu của REE , ta có diễn biến của giá cổ phiếu
REE trên thị trường như sau .
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nguồn vndirect.com
Ta thấy giá cổ phiếu của REE chào sàn năm 2000 với giá là 32800 vnd tụt xuống và đi
ngang trong giai đoạn từ năm 2000 đến 2004 và tăng trưởng mạnh mẽ từ năm 2005 đến
đầu năm 2007 giá là 137000 vnd .Một trong những yếu tố tác động đến giá cổ phiếu là
lợi nhuận giữ lại để tái đầu tư nó ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của doanh nghiêp ta
có công thức g = ROE *b trong đó ROE suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu, b tỷ lệ lợi
nhuận giữ lại để tái đầu tư, từ công thức ta thấy nếu b càng cao thì g càng lớn, hay nói
cách khác nếu mà doanh nghiệp trả cổ tức ít để lại lợi nhuận tái đầu tư cao thì mức độ
tăng trưởng trong tương lai cao.Từ bảng số liệu và biểu đồ ta thấy mức lợi nhuận tái đầu
tư giảm dần từ năm 2004 đến 2008 do đó làm giá cổ phiếu của REE tăng trưởng rất
mạnh giai đoạn từ năm 2004 đến năm 2007,và tụt giảm từ năm 2007 đến đầu năm 2009
điều này rất phù hợp với quy tắc giá trị . Ngoài ra ta củng thấy mức thu nhập trên mổi
cổ phiếu của công ty tăng trưởng phù hợp với mức tăng của giá cổ phiếu trong từng
thời kỳ.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nguồn : báo cáo thường niên của công ty
Qua những phân tích trên ta thấy chinh sách cổ tức của công ty đã tác động đến giá cổ
phiếu của công ty trên thị truờng theo đúng quy luật giá trị , điều này chứng tỏ chính cổ
tức của công ty đã ảnh hưởng tới giá cổ phiếu trên thị trường.
Diễn biến giá cổ phiếu của REE so với Vn-index nguồn Vndirect.com
Trên thực tế việc diễn biến của giá cổ phiếu thường theo diễn biến của thị trường chung
, lúc thị trường sôi động thì hầu hết các cổ phiếu đều tăng còn lúc thị trường giảm thì
hầu hết các mã củng giảm theo, thì trường còn bị chi phối về tâm lý rất nhiều ,một thực
tế là khi trường đi lên thì nhà đầu tư thích được trả cổ tức bằng cổ phiếu ,và khi thị
trường sụt giảm thì nhà đầu tư thích được trả cổ tức bằng tiền mặt nhưng đứng về mặt
quản trị công ty thì doanh nghiệp trả bằng cổ phiếu trong thị truờng sụt giảm có nhiều
ưu thế cho doanh nghiệp ,trong năm 2007 khi thị trường có xu hướng sut giảm công ty
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
cơ điện lạnh trả cổ tức bằng cổ phiếu 40% điều này đã làm cho giá cổ phiếu của REE
sut giảm rất nhiều và tạo hình ảnh không tốt về công ty trong con mắt nhà đầu tư, hiên
nay thị trường chứng khoán Việt Nam đang năm trong giai đoạn khó khăn ảnh hưởng
với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.Nhiều công ty làm ăn thua lỗ trong đó có REE
năm 2008 công ty đã lỗ 153826951000 vnd ,để vượt qua được giai đoạn khó khăn này
doanh nghiệp cần có một chiến lược phù hợp, xây dựng chính sách cổ tức tối ưu tạo
hình ảnh công ty trong con mắt nhà đầu tư.
3.2 . Tác động đến cơ cấu vốn chi phí vốn
- Thực trạng cơ cấu vốn và chi phí vốn :
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nhìn vào đồ thị ta có thể nhận thấy tỷ trọng nợ trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp
ngày càng giảm mạnh , đặc biệt nợ dài hạn chiếm tỷ trọng rất nhỏ chưa đến 6% trong
tổng số vốn năm 07-08 .
Như ta biết , chính sách cổ tức là chính sách phân phối tỷ lệ giữa phần lợi nhuận giữ lại
và phần lợi nhuận chia cho cổ đông , do lợi nhuận giữ lại cũng là 1 nguồn vốn của
doanh nghiệp nên chính sách cổ tức sẽ tác động đến cơ cấu vốn của doanh nghiệp .
Tuy nhiên lượng tăng mạnh của số vốn chủ sở hữu trên tổng số vốn lại không ảnh
hưởng nhiều bởi phần lợi nhuận giữ lại mỗi năm :
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Rõ ràng số lợi nhuận chưa phân phối có quy mô rất nhỏ so với nợ và vốn chủ sở hữu
của doanh nghiệp và có thể khẳng định phần lợi nhuận giữ lại này không ảnh hưởng
nhiều đến cơ cấu vốn của doanh nghiệp .
Tuy nhiên xét trên quy mô đối với nợ dài hạn , lợi nhuận giữ lại có vẻ lớn hơn nhiều so
với số nợ dài hạn của REE :
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ta có thể nhận thấy số nợ dài hạn của REE không biến động nhiều , đặc biệt trong 3
năm 06 07 08 , nợ dài hạn chỉ xấp xỉ 100 tỷ , trong khi đó lợi nhuận giữ lại qua các
năm liên tục tăng trưởng theo số tăng của lợi nhuận sau thuế . Năm 2005 , lợi nhuận
sau thuế là 67.8 tỷ đồng , lượng chia cổ tức bằng tiền mặt chiếm 53% trên tổng số lợi
nhuận sau thuế này , và sau khi trích lập quỹ , phần lợi nhuận tăng thêm của lợi nhuận
giữ lại là 12.4 tỷ , tuy nhiên năm 2006 , lợi nhuận sau thuế tăng vọt đạt 222.4 tỷ , lượng
chia cổ tức chỉ chiếm 22.5% trên tổng số lợi nhuận , do đó phần lợi nhuận giữ lại tăng
thêm 150 tỷ , bằng 1.5 lần tổng số nợ dài hạn của công ty . Thực tế , số vốn chủ sở hữu
của doanh nghiệp tăng lên năm 2005 từ lợi nhuận giữ lại là 32 tỷ , năm 2006 là 172 tỷ ,
năm 2007 là 291 tỷ do REE không chia cổ tức bằng tiền mặt .
Xét lượng lợi nhuận giữ lại với vốn chủ :
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Có thể thấy ngoại trừ năm 2004 , lợi nhuận giữ lại đóng vai trò chính trong gia tăng
nguồn vốn chủ sở hữu thì những năm còn lại lượng tăng của lợi nhuận giữ lại không
đóng vai trò lớn trong việc tăng vốn chủ sở hữu . Năm 2005 , phần lợi nhuận này chỉ
góp 15% trong tổng số tăng lên của vốn chủ sở hữu so với năm 2004 . Tuy nhiên năm
2006 và 2007 , phần vốn chủ tăng lên từ lợi nhuận giữ lại chiếm khoảng 25-30% trên
tổng số . Năm 2008 , phần giảm đi của vốn chủ đúng bằng phần lỗ của doanh nghiệp .
Có thể thấy , trong năm 2004 , khi thị trường chưa phát triển , phần lợi nhuận giữ lại
của doanh nghiệp là nguồn chính để làm tăng vốn chủ sở hữu , do đó doanh nghiệp có
mức trả cổ tức tương đối thấp , tỷ lệ trả cổ tức năm 2004 là 13% , DPS/EPS là 52%
nhưng do 1 nửa lượng cổ tức trả bằng cổ phiếu nên lượng trả cổ tức bằng tiền mặt thực
tế chỉ chiếm 26% trên số lợi nhuận sau thuế của REE . Tuy nhiên , đến năm 2005 khi
phần lớn lượng vốn chủ sở hữu được huy động thông qua phát hành cổ phiếu mới , vốn
cổ phần tăng thêm 57 tỷ đồng , thặng dư vốn cổ phần là 118.3 tỷ , lợi nhuận giữ lại của
năm tăng thêm 31 tỷ sau khi đã trả cổ tức với tỷ lệ 14% nhưng DPS/EPS là 53% và tất
cả đều trả bằng tiền mặt . Năm 2006 và 2007 khi thị trường đang đi lên , REE chia cổ
tức bằng tiền mặt ít hơn và giữ lại nhiều lợi nhuận , năm 2006 , lợi nhuận giữ lại tăng
172 tỷ đồng trong khi vốn chủ sở hữu tăng lên 572.5 tỷ , trong đó có 56 tỷ từ phát hành
cổ phiếu mới trên thị trường và 336.5 tỷ thặng dư vốn cổ phần . Năm 2007 , REE không
trả cổ tức bằng tiền mặt mà bằng cổ phiếu nên phần lợi nhuận sau thuế của năm là 291
tỷ được tính vào tăng vốn chủ sở hữu và tổng số vốn chủ sở hữu tăng lên trong năm là
1160 tỷ . Như vậy trong giai đoạn 2005 đến 2007 , tận dụng sự đi lên của thị trường
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
REE tăng lượng vốn huy động chủ yếu bằng phát hành cổ phiếu mới , đặc biệt năm
2005 , REE chia cổ tức tương đối cao 14% nhằm thu hút nhà đầu tư và tăng tính hấp
dẫn của cổ phiếu tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hành . Mặc dù năm 2006 , mức
chia cổ tức của REE còn cao hơn nữa 16% và lên đến 40% trong năm 2007 nhưng thực
tế tỷ lệ lợi nhuận giữ lại trên tổng số lợi nhuận sau thuế của REE tăng lên , hơn nữa ,
EPS của năm 2006 và 2007 là rất cao , đạt 7624 đồng/cổ phiếu năm 2006 và 5819
đồng/cổ phiếu năm 2007 , nhưng hầu hết lợi nhuận của REE đều từ đầu tư chứng khoán
, gần 50% tổng tài sản của REE là đầu tư tài chính và đến năm 2008 , REE chịu lỗ cả
năm hơn 150 tỷ đồng và phần lớn do thua lỗ chứng khoán . Do mức rủi ro cao như vậy
nên có thể thấy thực tế năm 2006 và 2007 , mức trả cổ tức của REE vẫn là thấp , nhất là
so với bình quân trên thị trường có những doanh nghiệp trả cổ tức với tỷ lệ 20-30% ,
thực tế , REE vẫn giữ lại nhiều lợi nhuận và số này chiếm trên 25% số vốn chủ tăng
thêm trong năm của REE . Dù lượng vốn huy động từ cổ phiếu thường mới chiếm đa số
nhưng có thể thấy lượng vốn từ lợi nhuận giữ lại cũng chiếm tỷ trọng không nhỏ và
đóng vai trò quan trọng trong lượng vốn của REE .
Với tỷ lệ nợ rất thấp , khả năng thanh toán của REE trong những năm gần đây là khá
cao , tỷ lệ thanh toán trong các năm từ 2006 đến 2008 đều đạt trên 2.7 , và vì nợ ngắn
hạn chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số nợ của REE nên con số này càng có ý nghĩa , do tỷ lệ
nợ quá thấp , gần như REE không hề gặp rủi ro thanh toán . Tuy nhiên , do sử dụng quá
nhiều vốn chủ sở hữu nên đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp rất thấp và đẩy chi phí sử
dụng vốn lên cao . Mặc dù phần lợi nhuận giữ lại của REE trong năm 2006 và 2007 là
cao và tiết kiệm được phần chi phí phát hành và giao dịch so với vốn huy động bằng
phát hành cổ phiếu thường mới nhưng xét chung , chi phí vốn của REE là khá cao khi
tỷ lệ nợ trên tổng tài sản chỉ có 19.5% tính đến năm 2008 .
Nhưng trong thời điểm hiện tại , khi thị trường đang thời kỳ khủng hoảng , đặc biệt từ
giữa năm 2007 đến giữa năm 2008 lãi suất cho vay tăng cao , nhất là khi REE đầu tư
khá nhiều vào chứng khoán , rủi ro rất cao , việc huy động vốn tín dụng khó khăn và có
thể tốn nhiều chi phí hơn . Hơn nữa , khi thị trường chứng khoán đi xuống , việc huy
động vốn từ phát hành cổ phiếu mới sẽ không còn thuận lợi , doanh nghiệp sẽ cần sử
dụng nhiều lợi nhuận giữ lại hơn để tăng quy mô đầu tư đồng thời dự phòng để đảm bảo
tính thanh khoản , uy tín và sự ổn định .
Dựa trên số liệu và một vài phân tích đã cho thấy REE sử dụng chủ yếu vốn chủ sở hữu
trong cơ cấu vốn của mình , điều này làm cho rủi ro về thanh toán của REE là rất thấp ,
so với FPT , một doanh nghiệp có tổng tài sản hơn gấp đôi REE , REE có tỷ lệ thanh
toán hiện hành cao hơn , cuối năm 2006 và 2007 , khả năng thanh toán của REE là 2.73
, 3.04 trong khi của FPT là 1.78 và 1.43 . Mặc dù 2 doanh nghiệp có lĩnh vực hoạt động
khác nhau nhưng có thể thấy độ rủi ro trong thanh toán của REE là thấp . Tuy nhiên , do
REE đầu tư chứng khoán chiếm gần một nửa tổng tài sản nên rủi ro trong hoạt động
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
kinh doanh hay danh mục đầu tư của REE là rất cao . Chưa kể đến việc năm 2008 thị
trường chứng khoán tụt dốc nên một loạt các cổ phiếu xuống giá , giá trị tổng tài sản
thực tế của REE vì thế giảm đi đáng kể , chưa kể đến có những cổ phiếu REE đang nắm
giữ bị mất giá khiến khoản lỗ thực tế gia tăng nhưng REE chưa hạch toán khoản giảm
giá nên không thể nhận thấy khoản lỗ này trên báo cáo tài chính , hơn nữa , do REE sử
dụng phần lớn vốn là vốn chủ sở hữu , cộng thêm rủi ro của hoạt động kinh doanh cao
nên chi phí sử dụng vốn thực tế của REE là rất lớn . Vậy mà bất chấp chi phí sử dụng
vốn lớn , các cổ đông vẫn chấp nhận một mức cổ tức thấp và để lại hầu hết lợi nhuận để
tái đầu tư . Thực tế lượng vốn từ lợi nhuận giữ lại chiếm gần 1/4 tổng số vốn chủ gia
tăng mỗi năm của REE . Sự tác động của chính sách cổ tức của REE lên cơ cấu và chi
phí vốn của doanh nghiệp tương đối mờ nhạt , do sự gia tăng của tỷ lệ vốn chủ hầu hết
đều do mục đích tăng quy mô của doanh nghiệp , trong 3 năm liền , số nợ dài hạn của
REE gần như không thay đổi , có thể đánh giá là REE không có dự án mới hay đầu tự
dài hạn nào hơn ngoài đầu tư chứng khoán , và mặc dù để lại nhiều lợi nhuận và chia cổ
tức bằng tiền mặt với tỷ lệ thấp nhưng REE vẫn phát hành được rất nhiều cổ phiếu để
làm tăng vốn chủ đặc biệt trong 2 năm 2006 và 2007 , do đó phần lợi nhuận giữ lại của
REE tuy nhiều nhưng vẫn không đáng kể so với lượng vốn tăng lên từ phát hành cổ
phiếu mới .
4 . Đánh giá
4.1. Thành công
Đầu năm 2008 khi thị trường đang đi xuống , lãi suất lên rất cao , khi đó việc huy động
vốn là hết sức khó khăn , việc chia cổ tức bằng cổ phiếu từ lợi nhuận giữ lại của năm
2007 giúp cho REE tăng vốn 1 cách chủ động đảm bảo tính thanh khoản và giảm rủi ro
tài chính cho công ty
4.2. Hạn chế
Trước năm 2007 , tỷ lệ chia cổ tức của REE khá thấp 13-14% tính trên mệnh giá cổ
phiếu , trong khi thị giá của cổ phiếu lớn hơn nhiều mệnh giá nên tỷ lệ lợi tức thực nhận
được của nhà đầu tư là khá thấp , có thể nói mức chia cổ tức của REE là thấp và lợi
nhuận giữ lại là khá nhiều . Tuy vậy nếu so sánh mức lợi nhuận giữ lại trên tổng số vốn
chủ của REE thì khá thấp , năm 2007 lợi nhuận giữ lại chỉ chiếm 12% trên số vốn chủ
sở hữu và 10% trên tổng số vốn chủ , lợi nhuận giữ lại thực sự không đóng góp nhiều
vào cơ cấu vốn của doanh nghiệp , hơn nữa do REE sử dụng rất ít nợ nên rủi ro tài
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
chính cũng thấp . Hầu hết vốn REE huy động được là vốn chủ sở hữu , năm 2006 , số
vốn chủ chiếm 72% tổng vốn của REE và là 78% - 81% vào năm 2007-2008 , số vốn
này chủ yếu từ phát hành cổ phiếu mới . Việc REE đầu tư gần nửa tổng tài sản vào tài
chính càng cho thấy REE có dư thừa 1 lượng vốn lớn không dung cho hoạt động sản
xuất kinh doanh chính , do đó lợi nhuận giữ lại của REE lại càng không cần thiết trong
thời điểm hiện tại , bằng chứng là hoạt động đầu tư tài chính là nguyên nhân chính gây
lỗ của REE trong năm 2008 khiến lợi nhuận cả năm bị âm . Việc chia cổ tức bằng tiền
mặt ở mức thấp hoặc trả cổ tức bằng cổ phiếu , cho dù tỷ lệ chia là cao : 40% , nhưng
trong khi thị trường tuột dốc , chia cổ tức bằng cổ phiếu không làm nhà đầu tư cảm thấy
hài long mà ngược lại , do đó có thể ảnh hưởng xấu đến giá thị trường của cổ phiếu ,
hơn nữa do sử dụng vốn thiếu hiệu quả , việc tăng vốn chủ từ lợi nhuận giữ lại cũng
không mang lại nhiều tác dụng . Ở đây người bị thiệt chính là các cổ đông bên ngoài
đặc biệt là những người mua cổ phiếu của công ty khi mức giá đang lên cao , khi đó
công ty muốn huy động 1 lượng vốn lớn nên đã phát hành rất nhiều cổ phiếu . Số vốn
nhận được hầu hết được REE đầu tư vào tài chính do đó hoạt động kinh doanh của REE
rủi ro cao , mức cổ tức thấp lại càng khiến nhà đầu tư chịu thiệt hại lớn hơn nữa .
19
.DOC 
19 
72 
62 
