giáo trình pseudomonas_yersinia_pestis_treponema_pallidum_leptospira
Pseudomonas, Yersinia pestis,
treponema pallidum, leptospira
PGS. TS NguyÔn Vò Trung
Bé m«n Vi sinh, §¹i häc Y Hµ Néi
Khoa XÐt nghiÖm, BV BN§TW
pseudomonas
Môc tiªu
1. Tr×nh bµy ®ưîc c¸c ®Æc ®iÓm sinh häc c¬
b¶n cña trùc khuÈn mñ xanh vµ Whitmore
(h×nh th¸i, s¾c tè ®Æc trưng, nu«i cÊy, sinh vËt
ho¸ häc).
2. KÓ ®ưîc c¸c bÖnh do trùc khuÈn mñ xanh
vµ Whitmore g©y ra.
3. Tr×nh bµy ®ưîc c¸c phư¬ng ph¸p vi sinh
vËt chÈn ®o¸n bÖnh do trùc khuÈn mñ xanh
vµ Whitmore g©y ra.
4. KÓ tªn ®ưîc c¸c kh¸ng sinh dïng ®iÒu trÞ
trùc khuÈn mñ xanh vµ Whitmore.
Më ®Çu
+ Pseudomonadaceae do Winslow vµ céng sù
m« t¶ n¨m 1917, ®©y lµ mét hä lín vµ phøc
t¹p.
+ 7 gièng/chi: Chryceomonas, Comamonas,
Flavimonas, Shewanella, Xanthomonas,
Pseudomonas vµ Burkholderia.
+ Trùc khuÈn mñ xanh (P. aeruginosa) vµ trùc
khuÈn Whitmore.
P. aeruginosa
Më ®Çu
+ P.aeruginosa (Bacterium aeruginosa) do
Schroeter m« t¶ 1872.
+ N¨m 1900, Migula chuyÓn chóng sang
gièng/chi Pseudomonas
+ (Pseudes, tiÕng Hyl¹p, = gi¶; monas, tiÕng
Hyl¹p, = ®¬n vÞ; aeruginosa = gØ ®ång).
®Æc ®iÓm sinh häc
+ H×nh th¸i
- Gram (-), th¼ng hoÆc h¬i cong, hai ®Çu trßn
- 0,5-1,0 m 1,5-5,0 m.
- L«ng duy nhÊt ë mét cùc.
- Pili 6 nm, nhËn nhiÒu lo¹i phage vµ gióp cho vi
khuÈn g¾n vµo bÒ mÆt cña tÕ bµo vËt chñ.
- Kh«ng sinh nha bµo.
+ Nu«i cÊy
- Mäc dÔ, hiÕu khÝ tuyÖt ®èi, 37C (5 - 42C)
- pH 7,2 - 7,5 (4,5 - 9,0).
®Æc ®iÓm sinh häc
- Hai lo¹i khuÈn l¹c:
+ To, nh½n, bê tr¶i dÑt, gi÷a låi lªn tr«ng
gièng qu¶ trøng èp (fried egg): Hay gÆp
+ Xï x× (m«i trưêng)
+ Cã thÓ cã lo¹i nhÇy
®Æc ®iÓm sinh häc
- S¾c tè
+ Pyocyanin: xanh l¸ c©y, tan trong nưíc vµ
chloroform,
- > m«i trưêng, khuÈn l¹c, mñ cã mµu xanh
cÊu tróc ®ưîc ph©n tÝch chi tiÕt.
+ Pyoverdins: huúnh quang, xanh khi chiÕu
tia cùc tÝm 400 nm.
Kh«ng bÒn v÷ng, CÊu tróc ho¸ häc chưa ®ưîc biÕt ®Çy ®ñ.
®Æc ®iÓm sinh häc
- TÝnh chÊt sinh vËt hãa häc
+ cytochrom (b, c, a vµ oxidase) “oxidase
test” -> cytochrom oxidase.
+ Urease (-), indol (-), H2S (-); citrat Simmons,
arginin dehydrolase vµ gelatinase (+); khö
NO3- ®Õn N2.
+ carbohydrat bÞ tho¸i ho¸ kiÓu oxy ho¸ cã
sinh acid: glucose, mannitol, glycerol, ethanol,
arabinose, fructose vµ galactose.
®Æc ®iÓm sinh häc
- Kh¶ n¨ng ®Ò kh¸ng
+ ChÕt ë 100C.
+ Èm, tho¸ng, kh«ng cã ¸nh s¸ng -> hµng
tuÇn; dinh dưìng tèi thiÓu, 5C, h¬n 6 th¸ng.
- Kh¸ng nguyªn
+ O chÞu nhiÖt, LPS -> 12 nhãm.
+ H kh«ng chÞu nhiÖt, l«ng, chưa ¸p dông
®Þnh typ
®Æc ®iÓm sinh häc
Kh¶ n¨ng g©y bÖnh
+ G©y bÖnh cã ®iÒu kiÖn
+ Kh¾p n¬i trong bÖnh viÖn -> nhiÔm trïng
bÖnh viÖn.
+ -> VÕt thư¬ng -> viªm cã mñ mµu xanh
+ Gi¶m søc ®Ò kh¸ng, -> Bé ph©n - toµn th©n
+ S¾c tè, ®éc tè tan m¸u, ®éc tè ruét, ngo¹i
®éc tè A (®éc tè g©y chÕt) cã vai trß chÝnh.
ChÈn ®o¸n vi sinh vËt
- BÖnh phÈm: ………
- Nu«i cÊy, ph©n lËp, x¸c
®Þnh:
+ M«i trưêng
+ Test sinh vËt hãa häc
+ Ngưng kÕt
+ Kh¸c
Phßng bÖnh vµ ®iÒu trÞ
Phßng bÖnh:
- Kh«ng ®Æc hiÖu:
- §Æc hiÖu:
§iÒu trÞ:
- kh¸ng nhiÒu kh¸ng sinh (penicillin,
ampicillin, chloramphenicol vµ tetracyclin),
- Dïng aminoglycosides (gentamicin,
amikacin, tobramycin) hoÆc cephalosporin
thÕ hÖ 3 (vÝ dô, ceftazidime) hoÆc imipenem
®Ó ®iÒu trÞ
Burkholderia pseudomallei
Më ®Çu
+ Pseudomallei - TK Whitmore, do Alfred
Whitmore - b¸c sÜ gi¶i phÉu bÖnh - Anh - 1913
ë Rangoon, Myanmar.
+ BÖnh melioidosis - Đ«ng-Nam ch©u ¸ vµ
phÝa b¾c Australia, nÆng, tö vong cao, chÈn
®o¸n l©m sµng vµ vi sinh vËt khã kh¨n, hay t¸i
ph¸t, VK kh¸ng l¹i nhiÒu kh¸ng sinh.
®Æc ®iÓm sinh häc
+ H×nh th¸i
- TK hoÆc CTK Gram (-), ®Ëm 2 cùc, kim b¨ng
- 0,8 1,5 m, kh«ng sinh nha bµo, cã mét
chïm l«ng ë mét cùc
®Æc ®iÓm sinh häc
+ Nu«i cÊy
- DÔ mäc, nhiÒu v¸ng; dµy theo thêi gian
- KhuÈn l¹c kh«, nh¨n nheo, bê r¨ng ca,
mµu tr¾ng ®ôc hoÆc mµu kem, nhiÒu d¹ng
(cã c¶ ®ång thêi c¸c khuÈn l¹c d¹ng S, R vµ
M), 5 - 42C vµ cã 3% NaCl.
- Kh«ng sinh s¾c tè hoµ tan, mïi th¬m ®Æc
biÖt gièng mïi nho (grape-like odor) ®Õn khi
VK cßn sèng.
®Æc ®iÓm sinh häc
+ §Æc ®iÓm SVHH
Oxidase vµ catalase (+), carbohydrat bÞ ph©n
gi¶i theo lèi oxy ho¸ cã sinh acid (O-F):
arabinose, dulcitol, fructose, galactose,
glucose, glycerol, lactose vµ mannitol;
gelatinase, arginin dihydrolase vµ citrat
Simmons (+); urease vµ trypthophanase (-) ;
khö NO3- ®Õn N2. Di ®éng m¹nh b»ng mét
chïm l«ng chØ cã ë mét cùc.
- Xem thêm -