Tài liệu Giáo án vật lý lớp 12 nâng cao

NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa Ngµy th¸ng Ch¬ng I - ®éng lùc häc vËt r¾n n¨m 200 TiÕt: 1 . ChuyÓn ®éng cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - HiÓu ®îc kh¸c nhau gi÷a chuyÓn ®éng quay víi chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn, ®ång thêi kh¶o s¸t chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n quanh mét trôc cè ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn ®éng lùc häc víi néi dung lµ: x¸c ®Þnh quy luËt chuyÓn ®éng cña vËt vµ t×m ra mèi liªn hÖ gi÷a c¸c ®¹i lîng ®Æc trng cho chuyÓn ®éng quay. - N¾m v÷ng c¸c c«ng thøc liªn hÖ gi÷a tèc ®é gãc vµ tèc ®é dµi, gia tèc gãc vµ gia tèc dµi cña mét ®iÓm trªn vËt r¾n.  Kü n¨ng - Tõ c¸c c«ng thøc chuyÓn ®éng th¼ng biÕn ®æi ®Òu x©y dùng c«ng thøc chuyÓn ®éng trßn biÕn ®æi ®Òu. - ¸p dông gi¶i c¸c bµi tËp ®¬n gi¶n. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - To¹ ®é gãc. - Mét sè h×nh vÏ minh ho¹ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n. - Nh÷ng ®iÒu lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Chän c©u §óng. Mét c¸nh qu¹t cña mét ®éng c¬ ®iÖn cã tèc ®é gãc kh«ng ®æi lµ  = 94rad/s, ®êng kÝnh 40cm. Tèc ®é dµi cña mét ®iÓm ë ®Çu c¸nh b»ng: A. 37,6m/s; B. 23,5m/s; C. 18,8m/s; D. 47m/s. P2. Hai häc sinh A vµ B ®øng trªn mét ®u quay trßn, A ë ngoµi r×a, B ë c¸ch t©m mét nöa b¸n kÝnh. Gäi A, B, A, B lÇn lît lµ tèc ®é gãc vµ gia tèc gãc cña A vµ B. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ §óng? A. A = B, A = B. B. A > B, A > B. C. A < B, A = 2B. D. A = B, A > B. P3. Chän ph¬ng ¸n §óng. Mét ®iÓm ë trªn vËt r¾n c¸ch trôc quay mét kho¶ng R. Khi vËt r¾n quay ®Òu quanh trôc, ®iÓm ®ã cã tèc ®é dµi lµ v. Tèc ®é gãc cña vËt r¾n lµ: A.   v . R 2 B.   v . R C.  v.R . D.   R . v P4. Chän ph¬ng ¸n §óng. B¸nh ®µ cña mét ®éng c¬ tõ lóc khëi ®éng ®Õn lóc ®¹t tèc ®é gãc 140rad/s ph¶i mÊt 2 phót. BiÕt ®éng c¬ quay nhanh dÇn ®Òu. Gãc quay cña b¸nh ®µ trong thêi gian ®ã lµ: A. 140rad. B. 70rad. C. 35rad. D. 36rad. P5. Chän ph¬ng ¸n §óng. Mét b¸nh xe quay nhanh dÇn ®Òu quanh trôc. Lóc t = 0 b¸nh xe cã tèc ®é gãc 5rad/s. Sau 5s tèc ®é gãc cña nã t¨ng lªn 7rad/s. Gia tèc gãc cña b¸nh xe lµ: A. 0,2rad/s2. B. 0,4rad/s2. C. 2,4rad/s2. D. 0,8rad/s2. P6. Chän ph¬ng ¸n §óng. Trong chuyÓn ®éng quay biÕn ®æi ®Óu mét ®iÓm trªn vËt r¾n, vect¬ gia tèc toµn phÇn (tæng vect¬ gia tèc tiÕp tuyÕn vµ vect¬ gia tèc híng t©m) cña ®iÓm Êy: A. cã ®é lín kh«ng ®æi. B. Cã híng kh«ng ®æi. C. cã híng vµ ®é lín kh«ng ®æi. D. Lu«n lu«n thay ®æi. P7. Chän c©u ®óng: Trong chuyÓn ®éng quay cã tèc ®é gãc  vµ gia tèc gãc  chuyÓn ®éng quay nµo sau ®©y lµ nhanh dÇn? A.  = 3 rad/s vµ  = 0; B.  = 3 rad/s vµ  = - 0,5 rad/s2 C.  = - 3 rad/s vµ  = 0,5 rad/s2; D.  = - 3 rad/s vµ  = - 0,5 rad/s2 P8. Mét vËt r¾n quay ®Òu xung quanh mét trôc, mét ®iÓm M trªn vËt r¾n c¸ch trôc quay mét kho¶ng R th× cã A. tèc ®é gãc  tØ lÖ thuËn víi R; B. tèc ®é gãc  tØ lÖ nghÞch víi R C. tèc ®é dµi v tØ lÖ thuËn víi R; D. tèc ®é dµi v tØ lÖ nghÞch víi R P9. Kim giê cña mét chiÕc ®ång hå cã chiÒu dµi b»ng 3/4 chiÒu dµi kim phót. Coi nh c¸c kim quay ®Òu. TØ sè tèc ®é gãc cña ®Çu kim phót vµ ®Çu kim giê lµ 1 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa A. 12; B. 1/12; C. 24; D. 1/24 P10. Mét vËt r¾n quay nhanh dÇn ®Òu xung quanh mét trôc cè ®Þnh. Sau thêi gian t kÓ tõ lóc vËt b¾t ®Çu quay th× gãc mµ vËt quay ®îc A. tØ lÖ thuËn víi t. B. tØ lÖ thuËn víi t2. C. tØ lÖ thuËn víi t . D. tØ lÖ nghÞch víi t . c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(C); 2(A); 3(A); 4(A); 5(B); 6(D); 7(D); 8(C); 9(A); 10(B). d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Ch¬ng 1: C¬ häc vËt r¾n 3. Gia tèc gãc: Bµi 1: ChuyÓn ®éng cña vËt r¾n  + Gia tèc gãc trung b×nh: TB  . quanh mét trôc cè ®Þnh. t 1. To¹ ®é gãc.  + Mçi ®iÓm trªn vËt r¾n chuyÓn ®éng trªn quü + Gia tèc gãc tøc thêi:   lim ' . t  0 t ®¹o trßn, trong mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi trôc quay, + §¬n vÞ: rad/s2. t©m trªn trôc quay. 4. C¸c ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng + Mäi ®iÓm vËt r¾n cã cïng gãc quay. quay: + LÊy to¹ ®é gãc  cña mét ®iÓm M cña vËt r¾n +  = const: quay ®Òu,  = 0 + t. lµm to¹ ®é cña vËt r¾n. 2. Tèc tèc gãc: +  = const: quay biÕn ®æi ®Òu,  = 0 + t. + To¹ ®é gãc vËt r¾n:  = (t) 1 2 2  =  t ;   02 2(   0 ) . 0 + 0t + + Tèc ®é gãc ®Æc trng cho ®é quay nhanh hay 2 chËm cña vËt r¾n. + Chó ý dÉu c¸c ®¹i lîng. 5. VËn tèc vµ gia tèc cña c¸c ®iÓm trªn vËt quay:  2   1   + Tèc ®é gãc trung b×nh: tb  v2 t 2  t1 t v = R; a n   2 R ; a t R + Tèc ®é gãc tøc thêi:  Lim t  0 R  d   /t t dt a a n  a t + §¬n vÞ : rad/s + Tèc ®é gãc cã gi¸ trÞ d¬ng hoÆc ©m. ; a  a 2n  a 2t . tgg  at   2 ; an   lµ gãc gi÷a a víi b¸n kÝnh OM. 6. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp... 2. Häc sinh: - §ñ SGK vµ vë ghi chÐp. - ¤n l¹i phÇn ®éng häc vµ ®éng lùc häc chÊt ®iÓm cña chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu, biÕn ®æi ®Òu vµ trßn ®Òu ë líp 10. - Xem l¹i mét sè kh¸i niÖm vÒ ®iÖn tÝch ®· häc ë THCS. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : KiÓm tra * Sù chuÈn bÞ cña häc sinh; n¾m kiÕn thøc cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh - Tr×nh bµy chuÈn bÞ cña m×nh, cÇn lµm nh÷ng g×. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Yªu cÇu chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, SGK, chuÈn bÞ kiÕn thøc cña häc sinh. - Tr¶ lêi vÒ kiÕn thøc thµy yªu cÇu. - Nªu mét sè kiÕn thøc vÒ chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu, chuyÓn ®éng th¼ng biÕn ®æi ®Òu, chuyÓn ®éng trßn ®Òu. - NhÇn xÐt, bæ xung. - NhËn xÐt vµ tãm t¾t kiÕn thøc. - Ghi chÐp l¹i kiÕn thøc cÇn nhí. - B¶ng tãm t¾t kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh líp 12 vµ bµi 1, phÇn 1. To¹ ®é gãc. * N¾m ®îc c¸ch x¸c ®Þnh to¹ ®é gãc cña mét ®iÓm. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. Nhãm th¶o luËn. - §äc SGK t×m ®Æc ®iÓm cña cña vËt r¾n vµ to¹ ®é gãc phÇn 1 trang 4. - Nªu ®Æc ®iÓm chuyÓn ®éng quay vËt r¾n. - C¸ nh©n ®äc SGK, - 1 nhãm nhËn xÐt, c¸c nhãm kh¸c bæ xung. - NhËn xÐt vµ bæ xung - NhËn xÐt tãm t¾t kiÕn thøc. - Nªu to¹ ®é gãc. - T¬ng tù víi to¹ ®é. 2 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa - NhËn xÐt bæ xung. - Ghi tãm t¾t kiÕn thøc. - NhËn xÐt, tãm t¾t kiÕn thøc. - Tr¶ lêi c©u hái C1. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1. Ho¹t ®éng 3 ( phót): Tèc ®é gãc, chuyÓn ®éng quay ®Òu. * N¾m ®îc c¸c kh¸i niÖm tèc ®é gãc vµ kh¸i niÖm chuyÓn ®éng quay ®Òu. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK, th¶o luËn nhãm - T×m hiÓu kh¸i niÖm tèc ®é gãc trung b×nh, tøc thêi. - Nªu kh¸i niÖm vÒ vËn tèc trung b×nh vµ tøc thêi. C¸ nh©n ®äc SGK. - NhËn xÐt nhãm b¹n vµ bæ xung. - Nhãm th¶o luËn vµ ®a ra nhËn xÐt. - Mét nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c bæ xung. - Ghi tãm t¾t. - Tãm t¾t kiÕn thøc. - Tr¶ lêi c©u hái C2. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C2. - §äc SGK, nhãm th¶o luËn. - T×m hiÓu kh¸i niÖm chuyÓn ®éng quay ®Òu, dùa vµo kh¸i niÖm chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu. - Mét nhãm ®a ra nhËn xÐt. - ViÕt ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng quay ®Òu. NhËn xÐt. - C¸c nhãm kh¸c bæ xung. - Tãm t¾t kiÕn thøc. - Ghi tãm t¾t kiÕn thøc. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C3, C4. - Tr¶ lêi c©u hái C3, C4. Ho¹t ®éng 4 ( phót) : Gia tèc gãc, chuyÓn ®éng quay biÓn ®æi ®Òu. * N¾m ®îc gia tèc gãc vµ ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng quay biÕn ®æi ®Òu. Ho¹t ®éng cña häc sinh - §äc SGK. - Nªu kh¸i niÖm gia tèc gãc.. - NhËn xÐt vµ bæ xung. - §äc SGK vµ nªu kh¸i niÖm. - NhËn xÐt bæ xung. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK t×m kh¸i niÖm gia tèc gãc. - Tãm t¾t. - NhËn xÐt. - §äc SGK t×m hiÓu kh¸i niÖm chuyÓn ®éng quay biÕn ®æi ®Òu. - Bæ xung b¹n. - Ghi tãm t¾t kiÕn thøc. - NhËn xÐt, tãm t¾t kiÕn thøc. - Tr¶ lêi c©u hái C5, C6. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C5, C6. Ho¹t ®éng 5 ( phót): VËn tèc, gia tèc cña mét ®iÓm cña vËt r¾n chuyÓn ®éng quay. * N¾m ®îc vËn tèc, gia tèc mét ®iÓm cña vËt r¾n chuyÓn ®éng quay. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK vµ th¶o luËn nhãm - Yªu cÇu HS ®äc SGK t×m hiÓu v©n tèc vµ gia tèc - Nªu 2 kh¸i niÖm nµy. - NhËn xÐt b¹n. - NhËn xÐt, tæng kÕt. Ho¹t ®éng 6 ( phót): Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Lµm c©u hái vµ BT. - Tr¶ lêi c©u hái 2. - Ghi c©u hái vµ BT. - BT 5, 6, 7 SGK - VÒ ®äc vµ lµm BT. - §äc bµi sau vµ lµm BT. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt: 2 : ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc Cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh(tiÕt 1) A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - ViÕt ®îc biÓu thøc cña momen qu¸n tÝnh cña mét vËt r¾n ®èi víi mét trôc quay vµ nªu ®îc ý nghÜa vËt lÝ cña ®¹i lîng nµy. - VËn dông kiÕn thøc vÒ momen qu¸n tÝnh ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng vËt lÝ liªn quan ®Õn chuyÓn ®éng c vËt r¾n. - HiÓu ®îc c¸ch x©y dùng ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh vµ viÕt ®îc ph¬ng tr×nh M = I.  Kü n¨ng - X¸c ®Þnh ®îc momen lùc vµ momen qu¸n tÝnh. - VËn dông ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n gi¶i bµi to¸n c¬ b¶n vÒ chuyÓn ®éng cña vËt r¾n. - Ph©n biÖt momen lùc vµ momen qu¸n tÝnh. 3 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - H×nh vÏ minh ho¹ vÒ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n. - B¶ng momen qu¸n tÝnh cña mét sè vËt r¾n ®Æc biÖt. - Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Chän c©u Sai. §¹i lîng vËt lÝ nµo cã thÓ tÝnh b»ng kg.m2/s2? A. Momen lùc. B. C«ng. C. Momen qu¸n tÝnh. D. §éng n¨ng. P2. Mét chÊt ®iÓm chuyÓn ®éng trßn xung quanh mét trôc cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc lµ I. KÕt luËn nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng? A. T¨ng khèi lîng cña chÊt ®iÓm lªn hai lÇn th× m«men qu¸n tÝnh t¨ng lªn hai lÇn B. T¨ng kho¶ng c¸ch tõ chÊt ®iÓm ®Õn trôc quay lªn hai lÇn th× m«men qu¸n tÝnh t¨ng 2 lÇn C. T¨ng kho¶ng c¸ch tõ chÊt ®iÓm ®Õn trôc quay lªn hai lÇn th× m«men qu¸n tÝnh t¨ng 4 lÇn D. T¨ng ®ång thêi khèi lîng cña chÊt ®iÓm lªn hai lÇn vµ kho¶ng c¸ch tõ chÊt ®iÓm ®Õn trôc quay lªn hai lÇn th× m«men qu¸n tÝnh t¨ng 8 lÇn P3. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng? A. M«men qu¸n tÝnh cña vËt r¾n ®èi víi mét trôc quay lín th× søc × cña vËt trong chuyÓn ®éng quay quanh trôc ®ã lín B. M«men qu¸n tÝnh cña vËt r¾n phô thuéc vµo vÞ trÝ trôc quay vµ sù ph©n bè khèi lîng ®èi víi trôc quay C. M«men lùc t¸c dông vµo vËt r¾n lµm thay ®æi tèc ®é quay cña vËt D. M«men lùc d¬ng t¸c dông vµo vËt r¾n lµm cho vËt quay nhanh dÇn P4. T¸c dông mét m«men lùc M = 0,32 Nm lªn mét chÊt ®iÓm chuyÓn ®éng trªn mét ®êng trßn lµm chÊt ®iÓm chuyÓn ®éng víi gia tèc gãc kh«ng ®æi  = 2,5rad/s2. M«men qu¸n tÝnh cña chÊt ®iÓm ®èi víi trôc ®i qua t©m vµ vu«ng gãc víi ®êng trßn ®ã lµ A. 0,128 kgm2; B. 0,214 kgm2; C. 0,315 kgm2; D. 0,412 kgm2 P5. T¸c dông mét m«men lùc M = 0,32 Nm lªn mét chÊt ®iÓm chuyÓn ®éng trªn mét ®êng trßn lµm chÊt ®iÓm chuyÓn ®éng víi gia tèc gãc kh«ng ®æi β = 2,5rad/s 2. B¸n kÝnh ®êng trßn lµ 40cm th× khèi lîng cña chÊt ®iÓm lµ: A. m = 1,5 kg; B. m = 1,2 kg; C. m = 0,8 kg; D. m = 0,6 kg c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(C); 2(B); 3(D); 4(A); 5(C); d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 2: Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n Víi c¸c vËt ®Æc biÖt: quay quanh mét trôc cè ®Þnh. - Thanh m¶nh trôc ë gi÷a: I = m. l 2/12; 1. Mèi liªn hÖ gi÷a gia tèc gãc vµ momen lùc: - Thanh m¶nh trôc ë ®Çu: I = m. l 2/3; a. Momen lùc ®èi víi trôc quay: - §Üa trßn máng: I = m.R2/2. M = F.d - H×nh cÇu ®Æc: I = 2m.R2/5 b. Mèi liªn hÖ gi÷a gia tèc gãc vµ momen lùc: 3. Bµi tËt vÝ dô: Ft = m.at = m.r. - chuyÓn ®éng cña thïng lµ tÞnh tiÕn. - chuyÓn ®éng cña h×nh trô lµ quay quanh mét trôc. => Ft.r = m.r2. => M = m.r2. - Gia tèc thïng vµ gia tèc gãc: a = .R. 2. Momen qu¸n tÝnh: a. Momen qu¸n tÝnh cña chÊt ®iÓm ®èi víi trôc ...... 4. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp: .... quay: 2 §Æt m.r = I gäi lµ momen qu¸n tÝnh cña chÊt ®iÓm M ®èi víi trôc quay. §¬n vÞ: kg.m2. b. Momen qu¸n tÝnh cña vËt r¾n ®èi víi mét trôc: §Æc trng cho møc qu¸n tÝnh (søc ×) cña vËt r¾n víi trôc quay ®ã. 2. Häc sinh: - §ñ SGK vµ vë ghi chÐp. - Xem SGK t×m hiÓu c¸c kh¸i niÖm. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV thu thËp c¸c h×nh ¶nh vÒ t¸c dông lµm quay, momen qu¸n tÝnh. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : KiÓm tra * Sù chuÈn bÞ cña häc sinh; n¾m kiÕn thøc cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn 4 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa - Tr×nh bµy chuÈn bÞ cña m×nh, cÇn lµm nh÷ng g×. - Tr¶ lêi vÒ kiÕn thøc thµy yªu cÇu. - Yªu cÇu chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, SGK, chuÈn bÞ kiÕn thøc cña häc sinh. - Nªu ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng quay biÕn ®æi ®Òu. - NhÇn xÐt, bæ xung. - NhËn xÐt vµ tãm t¾t kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Bµi 2: Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh. 1. Mèi liªn hÖ gi÷a gia tèc gãc vµ momen lùc: * N¾m ®îc mèi liªn hÖ gi÷a momen lùc vµ gia tèc gãc. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. T×m hiÓu t¸c dông cña lùc. - HS ®äc SGK t×m hiÓu t¸c dông cña lùc ®èi víi vËt - VËt ®øng yªu khi lùc t¸c dông cã gi¸ qua trôc cã trôc quay cè ®Þnh. quay hoÆc gi¸ song song víi trôc quay. - Gîi ý: Khi nµo vËt ®øng yªn; khi nµo vËt quay. - VËt quay khi gi¸ kh«ng qua trôc quay. - Tãm t¾t t¸c dông cña lùc… - T¸c dông quay phô thuéc kho¶ng c¸ch gi¸ tíi trôc quay vµ cêng ®é lùc. - §äc SGK phÇn 2 vµ 3. Nªu kh¸i niÖm momen - HS ®äc SGK t×m hiÓu kh¸i niÖm momen lùc. lùc. - M = F.d - Tr¶ lêi c©u hái C1. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái C1. - §äc SGK t×m liªn hÖ momen lùc vµ gia tèc gãc. - HS ®äc SGK t×m liªn hÖ gia tèc gãc vµ momen lùc. - Th¶o luËn, tr×nh bµy liªn hÖ… - Tr×nh bµy liªn hÖ... - Tr¶ lêi c©u hái C2 - Híng dÉn: HS tr¶ lêi c©u hái C2 Ho¹t ®éng 3 ( phót) : Momen qu¸n tÝnh. * N¾m ®îc momen qu¸n tÝnh cña chÊt ®iÓm vµ cña vËt ®èi víi trôc quay. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn §äc SGK. T×m hiÓu kh¸i niÖm thÕ nµo lµ momen - §äc SGK. Ft = m.at = m.r. qu¸n tÝnh. => Ft.r = m.r2. => M = m.r2. - Tr×nh bµy…. - §Æt m.r2 = I lµ momen qu¸n tÝnh, - NhËn xÐt, tãm t¾t… Ho¹t ®éng 4 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Th¶o luËn nhãm - Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau bµi. - Nªu tr¶ lêi. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. - Ghi nhËn kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 5 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ - Lµm c¸c bµi tËp trong SGK. - VÒ lµm bµi tËp vµ ®äc bµi sau. - SBT bµi: - §äc môc tiÕp theo. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt: 3 : ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc Cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh(tiÕt 2) A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - ViÕt ®îc biÓu thøc cña momen qu¸n tÝnh cña mét vËt r¾n ®èi víi mét trôc quay vµ nªu ®îc ý nghÜa vËt lÝ cña ®¹i lîng nµy. - VËn dông kiÕn thøc vÒ momen qu¸n tÝnh ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng vËt lÝ liªn quan ®Õn chuyÓn ®éng c vËt r¾n. - HiÓu ®îc c¸ch x©y dùng ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh vµ viÕt ®îc ph¬ng tr×nh M = I.  Kü n¨ng - X¸c ®Þnh ®îc momen lùc vµ momen qu¸n tÝnh. - VËn dông ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n gi¶i bµi to¸n c¬ b¶n vÒ chuyÓn ®éng cña vËt r¾n. - Ph©n biÖt momen lùc vµ momen qu¸n tÝnh. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: 5 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa a) KiÕn thøc vµ dông cô: - H×nh vÏ minh ho¹ vÒ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n. - B¶ng momen qu¸n tÝnh cña mét sè vËt r¾n ®Æc biÖt. - Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Mét rßng räc cã b¸n kÝnh 10cm, cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc lµ I =10 -2 kgm2. Ban ®Çu rßng räc ®ang ®øng yªn, t¸c dông vµo rßng räc mét lùc kh«ng ®æi F = 2N tiÕp tuyÕn víi vµnh ngoµi cña nã. Gia tèc gãc cña rßng räc lµ A. 14 rad/s2; B. 20 rad/s2; C. 28 rad/s2; D. 35 rad/s2 P2. Mét m«men lùc kh«ng ®æi t¸c dông vµo vËt cã trôc quay cè ®Þnh. Trong c¸c ®¹i lîng sau ®¹i lîng nµo kh«ng ph¶i lµ h»ng sè? A. Gia tèc gãc; B. VËn tèc gãc; C. M«men qu¸n tÝnh; D. Khèi lîng P3. Mét ®Üa máng, ph¼ng, ®ång chÊt cã thÓ quay ®îc xung quanh mét trôc ®i qua t©m vµ vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®Üa. T¸c dông vµo ®Üa mét m«men lùc 960Nm kh«ng ®æi, ®Üa chuyÓn ®éng quay quanh trôc víi gia tèc gãc 3rad/s2. M«men qu¸n tÝnh cña ®Üa ®èi víi trôc quay ®ã lµ A. I = 160 kgm2; B. I = 180 kgm2; C. I = 240 kgm2; D. I = 320 kgm2 P4. Mét ®Üa máng, ph¼ng, ®ång chÊt cã b¸n kÝnh 2m cã thÓ quay ®îc xung quanh mét trôc ®i qua t©m vµ vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®Üa. T¸c dông vµo ®Üa mét m«men lùc 960Nm kh«ng ®æi, ®Üa chuyÓn ®éng quay quanh trôc víi gia tèc gãc 3rad/s2. Khèi lîng cña ®Üa lµ A. m = 960 kg; B. m = 240 kg; C. m = 160 kg; D. m = 80 kg P5. Mét rßng räc cã b¸n kÝnh 10cm, cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc lµ I =10 -2 kgm2. Ban ®Çu rßng räc ®ang ®øng yªn, t¸c dông vµo rßng räc mét lùc kh«ng ®æi F = 2N tiÕp tuyÕn víi vµnh ngoµi cña nã. Sau khi vËt chÞu t¸c dông lùc ®îc 3s th× tèc ®é gãc cña nã lµ A. 60 rad/s; B. 40 rad/s; C. 30 rad/s; D. 20rad/s c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(B); 2(B); 3(D); 4(C); 5(A). d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 2: Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n 4. Bµi tËt vÝ dô: quay quanh mét trôc cè ®Þnh. - chuyÓn ®éng cña thïng lµ tÞnh tiÕn. 3. Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n víi mét trôc - chuyÓn ®éng cña h×nh trô lµ quay quanh mét trôc. - Gia tèc thïng vµ gia tèc gãc: a = .R. quay: M = I. 5. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp: .... 2. Häc sinh: - §ñ SGK vµ vë ghi chÐp. - Xem SGK t×m hiÓu c¸c kh¸i niÖm. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV thu thËp c¸c h×nh ¶nh vÒ t¸c dông lµm quay, momen qu¸n tÝnh. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : KiÓm tra * Sù chuÈn bÞ cña häc sinh; n¾m kiÕn thøc cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh - Tr×nh bµy chuÈn bÞ cña m×nh, cÇn lµm nh÷ng g×. - Tr¶ lêi vÒ kiÕn thøc thµy yªu cÇu. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Yªu cÇu chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, SGK, chuÈn bÞ kiÕn thøc cña häc sinh. - Nªu ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng quay biÕn ®æi ®Òu. - NhÇn xÐt, bæ xung. - NhËn xÐt vµ tãm t¾t kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n. * N¾m ®îc ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n. VËn dông gi¶i bµi tËp. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK, t×m ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc... - §äc SGK ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc... - Tr×nh bµy ... - Tr×nh bµy ph¬ng tr×nh... - NhËn xÐt b¹n... - Tãm t¾t. - §äc kü ®Çu bµi, ph©n tÝch ®Çu bµi... - Yªu cÇu HS ®äc ®Çu bµi, ph©n tÝch vµ gi¶i bµi tËp. - Th¶o luËn nhãm, t×m ph¬ng híng gi¶i... - Gi¶i bµi tËp... - NhËn xÐt... Ho¹t ®éng 3 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Th¶o luËn nhãm - Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau bµi. - Nªu tr¶ lêi. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. - Ghi nhËn kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 4 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. 6 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa Ho¹t ®éng cña häc sinh - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ - VÒ lµm bµi tËp vµ ®äc bµi sau. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Lµm c¸c bµi tËp trong SGK. - SBT bµi: - §äc bµi 5. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt 4: M« men ®éng lîng. ®Þnh luËt b¶o toµn m« men ®éng lîng (tiÕt 1) A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - HiÓu kh¸i niÖm momen ®éng lîng lµ ®¹i lîng ®éng häc ®Æc trng cho chuyÓn ®éng quay cña mét vËt quanh mét trôc. - HiÓu ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng  Kü n¨ng - Gi¶i c¸c bµi to¸n ®¬n gi¶n vÒ momen ®éng lîng vµ øng dông ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng. - VËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng thùc tÕ, biÕt c¸c øng dông ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng trong ®êi sèng, trong kü thuËt. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - Tranh chuyÓn ®éng cña vËt r¾n, cã liªn quan ®Õn momen ®éng lîng (xiÕc, nhµo lén, trît b»ng nghÖ thuËt ...) ®Ó khai th¸c c¸c kiÕn thøc liªn quan. - ThÝ nghiÖm ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng. - Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Chän ph¬ng ¸n ®óng. Mét vËt cã momen qu¸n tÝnh 0,72kg.m 2 quay 10 vßng trong 1,8s. Momen ®éng lîng cña vËt cã ®é lín b»ng: A. 4kgm2/s. B. 8kgm2/s. C. 13kg.m2/s. D. 25kg.m2/s. P2. Mét thanh nhÑ dµi 1m quay ®Òu trong mÆt ph¼ng ngang xung quanh trôc th¼ng ®øng ®i qua trung ®iÓm cña thanh. Hai ®Çu thanh cã hai chÊt ®iÓm cã khèi lîng 2kg vµ 3kg. Tèc ®é cña mçi chÊt ®iÓm lµ 5m/s. M«men ®éng lîng cña thanh lµ A. L = 7,5 kgm2/s; B. L = 10,0 kgm2/s; C. L = 12,5 kgm2/s; D. L = 15,0 kgm2/s P3.. Mét ®Üa mµi cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc quay cña nã lµ 12kgm 2. §Üa chÞu mét m«men lùc kh«ng ®æi 16Nm, sau 33s kÓ tõ lóc khëi ®éng tèc ®é gãc cña ®Üa lµ A. 20rad/s; B. 36rad/s; C. 44rad/s; D. 52rad/s P4. Mét ®Üa mµi cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc quay cña nã lµ 12 kgm 2. §Üa chÞu mét m«men lùc kh«ng ®æi 16Nm, M«men ®éng lîng cña ®Üa t¹i thêi ®iÓm t = 33s lµ A. 30,6 kgm2/s; B. 52,8 kgm2/s; C. 66,2 kgm2/s; D. 70,4 kgm2/s c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(D); 2(C); 3(C); 4(B); d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 3: Momen ®éng lîng. b. Momen ®éng lîng: §Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng M = I. = d(I.)/dt = dL/dt. Víi L = I.. 1. Momen ®éng lîng: L lµ momen ®éng lîng. §¬n vÞ: kg.m2/s. a. §éng lîng: p = m.v. §¬n vÞ: kg.m/s. 3. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp ... 2. Häc sinh: - Xem l¹i kh¸i niÖm ®éng lîng ë líp 10; ®Þnh luËt b¶o toµn ®éng lîng. - Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh. - §äc nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ nhµo lén, trît b¨ng nghÖ thuËt. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : 7 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. KiÓm tra bµi cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - T×nh h×nh häc sinh. - Tr¶ lêi c©u hái cña thµy. - Yªu cÇu: tr¶ lêi vÒ momen lùc, ph¬ng tr×nh ®éng - NhËn xÐt b¹n. lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc. - KiÓm tra miÖng, 1 ®Õn 3 em. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Bµi míi; phÇn I: momen ®éng lîng. * N¾m ®îc momen ®éng lîng lµ g×? Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn + T×m hiÓu kh¸i niÖm ®éng lîng. - BiÓu thøc ®Þnh luËt II Niu t¬n. - Tr¶ lêi c©u hái: F = m.a - a = dv/dt => F = d(m.v)/dt = dp/dt. - Trong ®ã gia tèc a? thay vµo ®Þnh luËt? - BiÓu thøc? (xuÊt hiÖn p = m.v) - p = m.v lµ ®éng lîng cña vËt. - Tr¶ lêi c©u hái C1. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1. - §äc SGK. + Momen ®éng lîng. - Th¶o luËn nhãm. - Ph¬ng tr×nh: M = I. víi  =? §äc SGK. - M = I. = d(I.)/dt = dL/dt. Víi L = I.. - HD HS tîng tù ta cã: L = I.. lµ momen ®éng lîng. - Nªu nh SGK. - Nªu nhËn xÐt... - Tr¶ lêi c©u hái C2, 3. Ho¹t ®éng 3 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh - §äc SGK. - Tr¶ lêi c©u hái. - Ghi nhËn kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 4 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - VÒ lµm bµi vµ ®äc SGK bµi sau. - Nªu kh¸i niÖm momen ®éng lîng. - NhËn xÐt? - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C2, 3. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc “B¹n cã biÕt” sau bµi häc. - Tãm t¾t bµi. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ lµm bµi tËp trong SGK. - BT trong SBT: - §äc bµi sau trong SGK. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt 5: M« men ®éng lîng. ®Þnh luËt b¶o toµn m« men ®éng lîng(tiÕt 2) A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - HiÓu kh¸i niÖm momen ®éng lîng lµ ®¹i lîng ®éng häc ®Æc trng cho chuyÓn ®éng quay cña mét vËt quanh mét trôc. - HiÓu ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng  Kü n¨ng - Gi¶i c¸c bµi to¸n ®¬n gi¶n vÒ momen ®éng lîng vµ øng dông ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng. - VËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng thùc tÕ, biÕt c¸c øng dông ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng trong ®êi sèng, trong kü thuËt. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - Tranh chuyÓn ®éng cña vËt r¾n, cã liªn quan ®Õn momen ®éng lîng (xiÕc, nhµo lén, trît b»ng nghÖ thuËt ...) ®Ó khai th¸c c¸c kiÕn thøc liªn quan. - ThÝ nghiÖm ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng. - Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Coi tr¸i ®Êt lµ mét qu¶ cÇu ®ång tÝnh cã khèi lîng M = 6.1024kg, b¸n kÝnh R = 6400 km. M«men ®éng lîng cña tr¸i ®Êt trong sù quay quanh trôc cña nã lµ 8 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa A. 5,18.1030 kgm2/s; B. 5,83.1031 kgm2/s; C. 6,28.1032 kgm2/s; D. 7,15.1033 kgm2/s P2. C¸c ng«i sao ®îc sinh ra tõ nh÷ng khèi khÝ lín quay chËm vµ co dÇn thÓ tÝch l¹i do t¸c dông cña lùc hÊp dÉn. Tèc ®é gãc quay cña sao A. kh«ng ®æi; B. t¨ng lªn; C. gi¶m ®i; D. b»ng kh«ng P3. Mét ngêi ®øng trªn mét chiÕc ghÕ ®ang quay, hai cÇm hai qu¶ t¹. Khi ngêi Êy dang tay theo ph¬ng ngang, ghÕ vµ ngêi quay víi tèc ®é gãc . Ma s¸t ë trôc quay nhá kh«ng ®¸ng kÓ. Sau ®ã ngêi Êy co tay l¹i kÐo hai qu¶ t¹ gÇn ngêi s¸t vai. Tèc ®é gãc míi cña hÖ “ngêi + ghÕ” A. t¨ng lªn. B. Gi¶m ®i. C. Lóc ®Çu t¨ng, sau ®ã gi¶m dÇn b»ng 0. D. Lóc ®Çu gi¶m sau ®ã b»ng 0. P4. Hai ®Üa máng n»m ngang cã cïng trôc quay th¼ng ®øng ®i qua t©m cña chóng. §Üa 1 cã m«men qu¸n tÝnh I1 ®ang quay víi tèc ®é 0, ®Üa 2 cã m«men qu¸n tÝnh I2 ban ®Çu ®øng yªn. Th¶ nhÑ ®Üa 2 xuèng ®Üa 1 sau mét kho¶ng thêi gian ng¾n hai ®Üa cïng quay víi tèc ®é gãc  I I A.   1 0 ; B.   2 0 ; I2 I1 I2 I 0 ; D.   1 0 . I1  I 2 I2  I2 c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(D); 2(B); 3(A); 4(D). d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 3: Momen ®éng lîng. 2. §Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng: §Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng L 0 M = I = M I. I.'  1. Momen ®éng lîng: t a. §éng lîng: p = m.v. §¬n vÞ: kg.m/s. Th× L = 0 vµ L = const hay I11 = I22. b. Momen ®éng lîng: 3. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp ... M = I. = d(I.)/dt = dL/dt. Víi L = I.. L lµ momen ®éng lîng. §¬n vÞ: kg.m2/s. 2. Häc sinh: - Xem l¹i kh¸i niÖm ®éng lîng ë líp 10; ®Þnh luËt b¶o toµn ®éng lîng. - Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh. - §äc nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. 3. Gîi ý øng dông CNTT: C.   GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ nhµo lén, trît b¨ng nghÖ thuËt. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. KiÓm tra bµi cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - T×nh h×nh häc sinh. - Tr¶ lêi c©u hái cña thµy. - Yªu cÇu: tr¶ lêi vÒ momen lùc, ph¬ng tr×nh ®éng - NhËn xÐt b¹n. lùc häc cña vËt r¾n quay quanh mét trôc. - KiÓm tra miÖng, 1 ®Õn 3 em. Ho¹t ®éng 2 ( phót): §Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng. * N¾m ®îc ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng ¸p dông ®Þnh luËt vµo gi¶i bµi tËp. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Th¶o luËn nhãm. - Víi ®éng lîng: F = 0 => p? - T¬ng tù víi momen ®éng lîng: M = 0 => L? - M = 0 => L = const hay I. = cosnt. - NhËn xÐt? (§L b¶o toµn momen ®éng lîng) - NhËn xÐt (SGK) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C4. - Tr¶ lêi c©u hái C4. Ho¹t ®éng 3 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. - §äc “B¹n cã biÕt” sau bµi häc. - Tr¶ lêi c©u hái. - Tãm t¾t bµi. - Ghi nhËn kiÕn thøc. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Ho¹t ®éng 4 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ lµm bµi tËp trong SGK. 9 - VÒ lµm bµi vµ ®äc SGK bµi sau. NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa - BT trong SBT: - §äc bµi sau trong SGK. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt 6 : §éng n¨ng cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè ®Þnh. A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - HiÓu kh¸i niÖm khèi t©m cña vËt r¾n vµ ®Þnh luËt chuyÓn ®éng cña khèi t©m cña vËt r¾n. - HiÓu trong thùc tÕ, chuyÓn ®éng cña mét vËt r¾n ®îc xÐt nh chuyÓn ®éng khèi t©m cña nã. - N¾m v÷ng kh¸i niÖm tæng h×nh häc c¸c vÐct¬ biÓu diÔn c¸c lùc ®Æt lªn mét vËt r¾n vµ ph©n biÖt ® îc kh¸i niÖm nµy víi tæng hîp lùc ®Æt lªn mét chÊt ®iÓm. - HiÓu vµ thuéc c«ng thøc ®éng n¨ng cña vËt r¾n trong chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn.  Kü n¨ng - X¸c ®Þnh khèi t©m cña vËt r¾n bÊt kú - ¸p dông t×m hîp lùc c¸c lùc t¸c dông lªn vËt; ®éng n¨ng cña vËt r¾n chuyÓn ®éng. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - H×nh vÏ 6.1 trªn giÊy ®Ó gi¶i thÝch. - Mét sè h×nh vÏ, tranh ¸nh minh ho¹ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n )®éng c¬, b¸nh ®µ...) - Nh÷ng ®iÒu lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Chän ph¬ng ¸n §óng. Mét b¸nh ®µ cã momen qu¸n tÝnh 2,5kg.m2 quay víi tèc ®é gãc 8 900rad/s. §éng n¨ng cña b¸nh ®µ b»ng: A. 9,1.108J. B. 11 125J. C. 9,9.107J. D. 22 250J. P2. Mét ®Üa trßn cã momen qu¸n tÝnh I ®ang quay quanh mét trôc cè ®Þnh cã tèc ®é gãc 0. Ma s¸t ë trôc quay nhá kh«ng ®¸ng kÓ. NÕu tèc ®é gãc cña ®Üa gi¶m ®i hai lÇn th× ®éng n¨ng quay vµ momen ®éng lîng cña ®Üa ®èi víi trôc quay t¨ng hay gi¶m thÕ nµo? Momen ®éng lîng §éng n¨ng quay A. T¨ng bèn lÇn T¨ng hai lÇn B. Gi¶m hai lÇn T¨ng bèn lÇn C. T¨ng hai lÇn Gi¶m hai lÇn D. Gi¶m hai lÇn Gi¶m bèn lÇn P3. Hai ®Üa trßn cã cïng momen qu¸n tÝnh ®èi víi cïng mét trôc quay ®i qua t©m cña c¸c ®Üa. Lóc ®Çu ®Üa 2 (ë bªn trªn) ®øng yªn, ®Üa 1 quay víi tèc ®é gãc kh«ng. Ma s¸t ë trôc quay nhá kh«ng ®¸ng kÓ. Sau ®ã cho hai ®Üa dÝnh vµo nhau, hÖ quay víi tèc ®é gãc . §éng n¨ng cña hÖ hai ®Üa lóc sau t¨ng hay gi¶m so víi lóc ®Çu? A. T¨ng 3 lÇn. B. Gi¶m 4 lÇn. C. T¨ng 9 lÇn. D. Gi¶m 2 lÇn. IB P4. Hai b¸nh xe A vµ B có cïng ®éng n¨ng quay, tèc ®é gãc A = B. tØ sè momen quan tÝnh ®èi IA víi trôc quay ®i qua t©m A vµ B nhËn gi¸ trÞ nµo sau ®©y? A. 3. B. 9. C. 6. D. 1. P6. XÐt mét vËt r¾n ®ang quay quanh mét trôc cè ®Þnh víi vËn tèc gãc . KÕt luËn nµo sau ®©y lµ ®óng? 10 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa A. Tèc ®é gãc t¨ng 2 lÇn th× ®éng n¨ng t¨ng 4 lÇn B. M«men qu¸n tÝnh t¨ng hai lÇn th× ®éng n¨ng t¨ng 2 lÇn C. Tèc ®é gãc gi¶m hai lÇn th× ®éng n¨ng gi¶m 4 lÇn D. C¶ ba ®¸p ¸n trªn ®Òu sai v× ®Òu thiÕu d÷ kiÖn P7. Mét b¸nh xe cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc quay cè ®Þnh lµ 12kgm 2 quay ®Òu víi tèc ®é 30vßng/phót. §éng n¨ng cña b¸nh xe lµ A. E® = 360,0J; B. E® = 236,8J; C. E® = 180,0J; D. E® = 59,20J P8. Mét m«men lùc cã ®é lín 30Nm t¸c dông vµo mét b¸nh xe cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc b¸nh xe lµ 2kgm2. NÕu b¸nh xe quay nhanh dÇn ®Òu tõ tr¹ng th¸i nghØ th× gia tèc gãc cña b¸nh xe lµ A.  = 15 rad/s2; B.  = 18 rad/s2; C.  = 20 rad/s2; D.  = 23 rad/s2 P9. Mét m«men lùc cã ®é lín 30Nm t¸c dông vµo mét b¸nh xe cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc b¸nh xe lµ 2kgm2. NÕu b¸nh xe quay nhanh dÇn ®Òu tõ tr¹ng th¸i nghØ th× tèc ®é gãc mµ b¸nh xe ®¹t ®îc sau 10s lµ A.  = 120 rad/s; B.  = 150 rad/s; C.  = 175 rad/s; D.  = 180 rad/s P10. Mét m«men lùc cã ®é lín 30Nm t¸c dông vµo mét b¸nh xe cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc b¸nh xe lµ 2kgm2. NÕu b¸nh xe quay nhanh dÇn ®Òu tõ tr¹ng th¸i nghØ th× ®éng n¨ng cña b¸nh xe ë thêi ®iÓm t = 10s lµ: A. E® = 18,3 kJ; B. E® = 20,2 kJ; C. E® = 22,5 kJ; D. E® = 24,6 kJ c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(C); 2(D); 3(D); 4(B); 6(D); 7(D); 8(A); 9(B); 10(C). d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 5. §éng n¨ng cña vËt r¾n ¸p dông cho mäi r¾n cã h×nh d¹ng bÊt kú quay quanh mét trôc cè ®Þnh 2. Bµi tËp ¸p dông: SGK 1. §éng n¨ng cña vËt r¾n quay quanh mét trôc cè 1 1 Wd1  I112  .1,8.152 202,5J ®Þnh: 2 2 XÐt chÊt cña i trªn vËt r¾n quay quanh trôc cè Theo ®Þnh luËt b¶o toµn momen ®éng lîng: 1 1 I11 = I22 => 2 = 31. ®Þnh. Cã ®éng n¨ng Wdi  m i v i2  m i (ri ) 2 2 2 §éng n¨ng lóc cuèi lµ: §éng n¨ng cña vËt: 1 1 I Wd 2  I 2 22  . 1 (31 ) 2 3W1 3.202,5 607,5J 1 1 1 2 2 2 2 2 2 3 Wd  mv  .m i v i  m i (ri )   m i v i 2 2 2 2 3. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp. 1 2 Hay Wd  I2 2. Häc sinh: - §ñ SGK vµ vë ghi chÐp. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh thÝ nghiÖm h×nh ®éng vÒ chuyÓn ®éng cña vËt r¾n. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. KiÓm tra bµi cò. * N¾m sù chuÈn bÞ bµi cò vµ míi cña häc sinh. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - T×nh h×nh häc sinh. - Tr¶ lêi c©u hái cña thµy. - Yªu cÇu: tr¶ lêi vÒ momen ®éng lîng vµ ®Þnh luËt - NhËn xÐt b¹n b¶o toµn monmen ®éng lîng. - KiÓm tra miÖng, 1 ®Õn 3 em. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Bµi míi; phÇn I: §éng n¨ng cña mét vËt t¾n quay quanh trôc cè ®Þnh. * N¾m ®îc c¸ch x¸c ®Þnh ®éng n¨ng cña vËt r¾n trong chuyÓn ®éng quay. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. - T×m ®éng n¨ng cña mét chÊt ®iÓm trªn vËt r¾n? - Th¶o luËn nhãm. - HD HS x©y dùng c«ng thøc tÝnh. - Tr×nh bµy c¸ch x©y dùng c«ng thøc. - tr×nh bµy c¸ch lµm. - NhËn xÐt b¹n. - NhËn xÐt. - §äc SGK. - T×m ®éng n¨ng cña vËt r¾n? - Th¶o luËn nhãm. - HD HS x©y ®ùng c«ng thøc tÝnh. - Tr×nh bµy c¸ch x©y dùng c«ng thøc. - tr×nh bµy c¸ch lµm. - NhËn xÐt b¹n. - NhËn xÐt. 11 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa - Tr¶ lêi c©u hái C1, C2. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1, C2. Ho¹t ®éng 3 ( phót): Bµi tËp vËn dông. * Cho häc sinh bíc ®Çu vËn dông c«ng thøc ®Ó tÝnh ®éng n¨ng cña vËt. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK, tãm t¾t bµi. - §äc kü ®Çu bµi vµ tãm t¾t. - Th¶o luËn nhãm. Gi¶i bµi tËp. - Gi¶i bµi to¸n t×m ®éng n¨ng lóc sau? - Tr×nh bµy c¸ch gi¶i. - Tr×nh bµy c¸ch gi¶i? - NhËn xÐt (SGK) - NhËn xÐt... Ho¹t ®éng 4 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. - Tr¶ lêi c¸c phiÕu häc tËp. - Tr¶ lêi c©u hái. - Tãm t¾t bµi. - Ghi nhËn kiÕn thøc. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Ho¹t ®éng 5 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ lµm bµi tËp trong SGK. - VÒ lµm bµi tËp, giê sau ch÷a. - BT trong SBT: - Lµm bµi tËp giê sau ch÷a. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt 7: bµi tËp vÒ ®éng lùc häc vËt r¾n(tiÕt 1) A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - ViÕt ®îc c¸c c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng quay (quanh mét trôc).  Kü n¨ng - VËn dông ®îc ph¬ng ph¸p ®éng lùc häc vµ c¸c c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng quay ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp c¬ b¶n. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - Dù kiÕn c¸c ph¬ng ¸n cã thÓ x¶y ra. - VÏ b¶ng tãm t¾t ch¬ng 1 lªn b×a vµ tãm t¾t c¸c c©u hái gióp häc sinh n¾m ®îc c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh m« t¶ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n quanh mét trôc. - §äc gîi ý bµi to¸n mÉu trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Mét b¸nh xe ®¹p chÞu t¸c dông cña momen lùc M1 kh«ng ®æi lµ 20N.m. Trong 10s ®Çu, tèc ®é cña b¸nh xe t¨ng tõ 0 rad/s ®Õn 15rad/s. Sau ®ã momen M1 ngõng t¸c dông, b¸nh xe quay chËm dÇn vµ dõng h¼n sau 30s. Cho biÕt momen lùc ma s¸t cã gi¸ trÞ kh«ng ®æi trong suèt thêi gian b¸nh xe quay vµ b»ng 0,25M1. a) Gia tèc gãc cña b¸nh xe trong c¸c gia ®o¹n quay nhanh dÇn vµ chËm dÇn. b) TÝnh momen qu¸n tÝnh cña b¸nh xe víi trôc. c) TÝnh ®éng n¨ng quay cña b¸nh xe ë giai ®o¹n quay chËm dÇn. P2. Mét ®Üa trßn ®ång chÊt khèi lîng m = 1kg, b¸n kÝnh R = 20cm ®ang quay ®Òu quanh trôc vu«ng gãc víi mÆt ®Üa vµ qua t©m cña ®Üa víi tèc ®é gãc  = 10rad/s. T¸c dông lªn ®Üa mét momen h·m. §Üa quay chËm dÇn vµ sau kho¶ng thêi gian t = 2s th× dõng l¹i. TÝnh momen h·m ®ã. P3. Hai vËt A vµ B cã cïng khèi lîng m = 1kg, ®îc liªn kÕt víi nhau b»ng d©y nèi nhÑ, kh«ng d·n, v¾t qua rßng räc kh«ng ma s¸t, cã b¸n kÝnh R = 10cm vµ momen qu¸n tÝnh I = 0,05kg.m 2 (h×nh vÏ). BiÕt d©y kh«ng trît trªn rßng räc nhng kh«ng biÕt gi÷a vËt vµ bµn cã ma s¸t hay kh«ng. Khi hÖ vËt ®îc th¶ tù do, ngêi ta thÊy sau 10s, rßng räc quay quanh trôc cña nã ®îc 2 vßng vµ gia tèc cña c¸c khèi A vµ B kh«ng ®æi. Cho g = 10m/s2. a) TÝnh gia tèc gãc cña rßng räc. b) TÝnh gia tèc cña hai vËt. c) TÝnh lùc c¨ng cña d©y ë hai bªn rßng räc. P4. Mét b¸nh xe cã ®êng kÝnh 4m quay víi gia tèc gãc kh«ng ®æi 4 rad/s 2, t0 = 0 lµ lóc b¸nh xe b¾t ®Çu quay. T¹i thêi ®iÓm t = 2s vËn tèc gãc cña b¸nh xe lµ A. 4 rad/s. B. 8 rad/s; C. 9,6 rad/s; D. 16 rad/s 12 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa P5. Mét b¸nh xe cã ®êng kÝnh 4m quay víi gia tèc gãc kh«ng ®æi 4 rad/s 2, t0 = 0 lµ lóc b¸nh xe b¾t ®Çu quay. Gia tèc híng t©m cña mét ®iÓm P trªn vµnh b¸nh xe ë thêi ®iÓm t = 2s lµ A. 16 m/s2; B. 32 m/s2; C. 64 m/s2; D. 128 m/s2 P6. Mét b¸nh xe cã ®êng kÝnh 4m quay víi gia tèc gãc kh«ng ®æi 4 rad/s 2, t0 = 0 lµ lóc b¸nh xe b¾t ®Çu quay. VËn tèc dµi cña mét ®iÓm P trªn vµnh b¸nh xe ë thêi ®iÓm t = 2s lµ A. 16 m/s; B. 18 m/s; C. 20 m/s; D. 24 m/s c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(1,5rad/s; -0,5rad/s; 10kg.m2; 1125J); 2(-0,1N.m); 3(6,28rad/s2, 0,628m/s2, 9,17N, 6,03N); 4(B); 5(D); 6(A); d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 5. Bµi tËp vÒ ®éng lùc häc.   1  0,5rad / s 2 + Giai ®o¹n sau: 2  2 I) Ph¬ng ph¸p gi¶i: t2 + X¸c ®Þnh hÖ vËt cã nh÷ng vËt nµo? b. Momen qu¸n tÝnh: + Tõng vËt cã lùc nµo t¸c dông, monem lùc nµo M M  M ms 20  15 t¸c dông? I  1  10kgm 2 . + ViÕt ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cho tõng vËt. 1 1 1,5 + Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh trªn ta t×m ®îc ®¹i lîng 1 cha biÕt. c. §éng n¨ng quay: Wd  I12 1,125J 2 II) Bµi tËp: 2. Bµi 2: (t¬ng tù ghi nh bµi 1) 1. Bµi tËp 1: 3. Bµi 3: (nh trªn) a. Gia tèc cña b¸nh xe: 4. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp: ...   0 1,5rad / s2 + Giai ®o¹n ®Çu: 1  1 t1 2. Häc sinh: - ¤n c¸c kiÕn thøc, c¸c c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng quay ®Ó cã thÓ gi¶i ®îc c¸c bµi tËp vÝ dô díi sù gîi ý cña gi¸o viªn. - ¤n l¹i ph¬ng ph¸p ®éng lùc häc ë líp 10. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. KiÓm tra bµi cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - T×nh h×nh häc sinh. - Tr¶ lêi c©u hái cña thµy. - Yªu cÇu: tr¶ lêi vÒ ®éng n¨ng chuyÓn ®éng cña - NhËn xÐt b¹n. vËt r¾n. - KiÓm tra miÖng, 1 ®Õn 3 em. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Bµi míi. Bµi 5. Bµi tËp vÒ ®éng lùc häc vËt r¾n. PhÇn 1. Tãm t¾t ph¬ng ph¸p gi¶i. * N¾m ®îc c¸c bíc c¬ b¶n gi¶i bµi tËp vÒ ®äng lùc häc vËt r¾n. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Nªu ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp ®éng lùc häc chÊt - Ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp ®éng lùc häc chÊt ®iÓm? ®iÓm. - VËn dông víi vËt r¾n nh thÕ nµo? - Nªu ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp vÒ vËt r¾n. - Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p gi¶i? - NhËn xÐt bæ xung cho b¹n. - NhËn xÐt tãm t¾t ph¬ng ph¸p gi¶i. Ho¹t ®éng 3 ( phót): PhÇn II. Bµi tËp. * VËn dông ph¬ng ph¸p ®éng lùc häc cho vËt r¾n, gi¶i c¸c bµi tËp. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Häc sinh lªn tr×nh bµy tõng bµi... 1) Bµi tËp trong SGK - NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy... + Bµi tËp 1: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. + Bµi 1: x = - 1,5m; y = - 1,5m. -Ph©n tÝch néi dung trong bµi? + Bµi 2: R/6. - NhËn xÐt bµi b¹n... + Bµi tËp 2: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. - Ph©n tÝch néi dung trong bµi? - NhËn xÐt bµi b¹n... + Bµi tËp 3: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. - Ph©n tÝch néi dung trong bµi? - NhËn xÐt bµi b¹n... + Bµi tËp 4: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. - NhËn xÐt bµi b¹n... 13 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa - HS nghiªn cøu c¸c phiÕu, th¶o luËn nhãm, t×m ®¸p ¸n ®óng vµ nªu lÝ do. Ho¹t ®éng 4 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh - Ghi nhËn kiÕn thøc. Ho¹t ®éng 5 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - VÒ lµm bµi vµ ®äc SGK bµi sau. 2) Tr¶ lêi c¸c phiÕu häc tËp. - Nªu tõng phiÕu, gäi HS tr¶ lêi... Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Trong giê. - §äc bµi häc thªm vµ tãm t¾t ch¬ng I. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Lµm bµi cßn l¹i trong SGK. - BT trong SBT: - §äc bµi sau; ¤n tËp giê sau kiÓm tra. Ngµy th¸ng n¨m 200 TiÕt 8: bµi tËp vÒ ®éng lùc häc vËt r¾n(tiÕt 2) A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - ViÕt ®îc c¸c c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng quay (quanh mét trôc).  Kü n¨ng - VËn dông ®îc ph¬ng ph¸p ®éng lùc häc vµ c¸c c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng quay ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp c¬ b¶n. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - Dù kiÕn c¸c ph¬ng ¸n cã thÓ x¶y ra. - VÏ b¶ng tãm t¾t ch¬ng 1 lªn b×a vµ tãm t¾t c¸c c©u hái gióp häc sinh n¾m ®îc c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh m« t¶ chuyÓn ®éng quay cña vËt r¾n quanh mét trôc. - §äc gîi ý bµi to¸n mÉu trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Mét ®Üa ®Æc cã b¸n kÝnh 0,25m, ®Üa cã thÓ quay xung quanh trôc ®èi xøng ®i qua t©m vµ vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®Üa. §Üa chÞu t¸c dông cña mét m«men lùc kh«ng ®æi M = 3Nm. Sau 2s kÓ tõ lóc ®Üa b¾t ®Çu quay tèc ®é gãc cña ®Üa lµ 24 rad/s. M«men qu¸n tÝnh cña ®Üa lµ A. I = 3,60 kgm2; B. I = 0,25 kgm2; C. I = 7,50 kgm2; D. I = 1,85 kgm2 P2. Mét ®Üa ®Æc cã b¸n kÝnh 0,25m, ®Üa cã thÓ quay xung quanh trôc ®èi xøng ®i qua t©m vµ vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®Üa. §Üa chÞu t¸c dông cña mét m«men lùc kh«ng ®æi M= 3Nm. M«men ®éng lîng cña ®Üa t¹i thêi ®iÓm t = 2s kÓ tõ khi ®Üa b¾t ®Çu quay lµ A. 2 kgm2/s; B. 4 kgm2/s; C. 6 kgm2/s; D. 7 kgm2/s P3. Mét m«men lùc cã ®é lín 30Nm t¸c dông vµo mét b¸nh xe cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc b¸nh xe lµ 2kgm2. NÕu b¸nh xe quay nhanh dÇn ®Òu tõ tr¹ng th¸i nghØ th× tèc ®é gãc mµ b¸nh xe ®¹t ®îc sau 10s lµ A.  = 120 rad/s; B.  = 150 rad/s; C.  = 175 rad/s; D.  = 180 rad/s. P4. Trªn mÆt ph¼ng nghiªng gãc  so víi ph¬ng ngang, th¶ vËt 1 h×nh trô khèi lîng m b¸n kÝnh R l¨n kh«ng trît tõ ®Ønh mÆt ph¼ng nghiªng xuèng ch©n mÆt ph¼ng nghiªng. VËt 2 khèi lîng b»ng khèi lîng vËt 1, ®îc ®îc th¶ trît kh«ng ma s¸t xuèng ch©n mÆt ph¼ng nghiªng. BiÕt r»ng tèc ®é ban ®Çu cña hai vËt ®Òu b»ng kh«ng. Tèc ®é khèi t©m cña chóng ë ch©n mÆt ph¼ng nghiªng cã A. v1 > v2; B. v1 = v2 ; C. v1 < v2; D. Cha ®ñ ®iÒu kiÖn kÕt luËn. c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(D); 2(C); 3(B); 4(B); 5(C); (B); 7(C). 14 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 5. Bµi tËp vÒ ®éng lùc häc.   1  0,5rad / s 2 + Giai ®o¹n sau: 2  2 I) Ph¬ng ph¸p gi¶i: t 2 + X¸c ®Þnh hÖ vËt cã nh÷ng vËt nµo? b. Momen qu¸n tÝnh: + Tõng vËt cã lùc nµo t¸c dông, monem lùc nµo M M1  M ms 20  15 t¸c dông? I    10kgm 2 . + ViÕt ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cho tõng vËt. 1 1 1,5 + Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh trªn ta t×m ®îc ®¹i lîng 1 cha biÕt. c. §éng n¨ng quay: Wd  I12 1,125J 2 II) Bµi tËp: 2. Bµi 2: (t¬ng tù ghi nh bµi 1) 1. Bµi tËp 1: 3. Bµi 3: (nh trªn) a. Gia tèc cña b¸nh xe: 4. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp: ...   0 1,5rad / s2 + Giai ®o¹n ®Çu: 1  1 t1 2. Häc sinh: - ¤n c¸c kiÕn thøc, c¸c c«ng thøc vµ ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña chuyÓn ®éng quay ®Ó cã thÓ gi¶i ®îc c¸c bµi tËp vÝ dô díi sù gîi ý cña gi¸o viªn. - ¤n l¹i ph¬ng ph¸p ®éng lùc häc ë líp 10. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. KiÓm tra bµi cò. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - T×nh h×nh häc sinh. - Tr¶ lêi c©u hái cña thµy. - Yªu cÇu: tr¶ lêi vÒ ®éng n¨ng chuyÓn ®éng cña - NhËn xÐt b¹n. vËt r¾n. - KiÓm tra miÖng, 1 ®Õn 3 em. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Bµi míi. Bµi 5. Bµi tËp vÒ ®éng lùc häc vËt r¾n. PhÇn 1. Tãm t¾t ph¬ng ph¸p gi¶i. * N¾m ®îc c¸c bíc c¬ b¶n gi¶i bµi tËp vÒ ®äng lùc häc vËt r¾n. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Nªu ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp ®éng lùc häc chÊt - Ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp ®éng lùc häc chÊt ®iÓm? ®iÓm. - VËn dông víi vËt r¾n nh thÕ nµo? - Nªu ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp vÒ vËt r¾n. - Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p gi¶i? - NhËn xÐt bæ xung cho b¹n. - NhËn xÐt tãm t¾t ph¬ng ph¸p gi¶i. Ho¹t ®éng 3 ( phót): PhÇn II. Bµi tËp. * VËn dông ph¬ng ph¸p ®éng lùc häc cho vËt r¾n, gi¶i c¸c bµi tËp. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Häc sinh lªn tr×nh bµy tõng bµi... 1) Bµi tËp trong SGK - NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy... + Bµi tËp 1: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. + Bµi 1: x = - 1,5m; y = - 1,5m. -Ph©n tÝch néi dung trong bµi? + Bµi 2: R/6. - NhËn xÐt bµi b¹n... + Bµi 3: 31,25cm + Bµi tËp 2: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. + Bµi 4: 2a/9. - Ph©n tÝch néi dung trong bµi? - NhËn xÐt bµi b¹n... + Bµi tËp 3: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. - Ph©n tÝch néi dung trong bµi? - NhËn xÐt bµi b¹n... + Bµi tËp 4: Gäi häc sinh tãm t¾t vµ ch÷a. - NhËn xÐt bµi b¹n... - HS nghiªn cøu c¸c phiÕu, th¶o luËn nhãm, t×m 2) Tr¶ lêi c¸c phiÕu häc tËp. ®¸p ¸n ®óng vµ nªu lÝ do. - Nªu tõng phiÕu, gäi HS tr¶ lêi... Ho¹t ®éng 4 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi nhËn kiÕn thøc. - Trong giê. - §äc bµi häc thªm vµ tãm t¾t ch¬ng I. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Ho¹t ®éng 5 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. 15 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa Ho¹t ®éng cña häc sinh - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - VÒ lµm bµi vµ ®äc SGK bµi sau. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Lµm bµi cßn l¹i trong SGK. - BT trong SBT: - §äc bµi sau; ¤n tËp giê sau kiÓm tra. Ngµy TiÕt9 th¸ng n¨m 200 kiÓm tra 1 tiÕt. I- môc tiªu. 1/ KiÕn thøc: - Nh»m cñng cè, kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc vÒ ch¬ng I - ®éng lùc häc vËt r¾n 2/ Kü n¨ng: -VËn dông c¸c kiÕn thøc ®Ó tr¶ lêi vµ gi¶i ®îc c¸c bµi tËp vÒ ch¬ng I - ®éng lùc häc vËt r¾n. 3/ Th¸i ®é II- chuÈn bÞ. 1/ Gi¸o viªn: - ChuÈn bÞ néi dung bµi kiÓm tra. 2/ Häc sinh: - §äc tríc SGK. - ChuÈn bÞ c¸c kiÕn thøc vÒ ch¬ng I - ®éng lùc häc vËt r¾n III- tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra sü sè. Ho¹t ®éng cña häc sinh - C¶ líp æn ®Þnh. - Líp trëng b¸o c¸o sü sè. - ChuÈn bÞ cho giê kiÓm tra. Ho¹t ®éng 2: Ho¹t ®éng cña häc sinh - HS ghi ®Ò kiÓm tra. Ho¹t ®éng 3: Ho¹t ®éng cña häc sinh Lµm viÖc c¸ nh©n nghiªm tóc. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn - Cho líp æn ®Þnh. - KiÓm tra sü sè. - Nªu kû luËt vÒ giê kiÓm tra Ghi ®Ò kiÓm tra. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn - GV ghi ®Ò kiÓm tra Bµi 1. Mét m«men lùc cã ®é lín 30Nm t¸c dông vµo mét b¸nh xe cã m«men qu¸n tÝnh ®èi víi trôc b¸nh xe lµ 2kgm2. NÕu b¸nh xe quay nhanh dÇn ®Òu tõ tr¹ng th¸i nghØ th× tèc ®é gãc mµ b¸nh xe ®¹t ®îc sau 10s lµ bao nhiªu? Bµi 2. Trªn mÆt ph¼ng nghiªng gãc  so víi ph¬ng ngang, th¶ vËt 1 h×nh trô khèi lîng m b¸n kÝnh R l¨n kh«ng trît tõ ®Ønh mÆt ph¼ng nghiªng xuèng ch©n mÆt ph¼ng nghiªng. VËt 2 khèi lîng b»ng khèi lîng vËt 1, ®îc ®îc th¶ trît kh«ng ma s¸t xuèng ch©n mÆt ph¼ng nghiªng. BiÕt r»ng tèc ®é ban ®Çu cña hai vËt ®Òu b»ng kh«ng. Tèc ®é khèi t©m cña chóng ë ch©n mÆt ph¼ng nghiªng cã mçi quan hÖ nh thÕ nµo? Lµm bµi kiÓm tra. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Qu¶n lý häc sinh lµm bµi kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng. Thu bµi kiÓm tra. Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng 4 : N¹p bµi kiÓm tra cho GV. Ho¹t ®éng 5: Ho¹t ®éng cña häc sinh . Nghe GV dÆn. - GV thu bµi kiÓm tra cña HS. KÕt thóc giê kiÓm tra. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Sau khi thu bµi xong GV cho c¸c em nghØ 16 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa vµ chuÈn bÞ cho bµi sau. IV- kÕt qu¶ kiÓm tra:Giái...........%.. Kh¸...........% TB............% Yõu...........% Ngµy th¸ng Ch¬ng II - dao ®éng C¬ TiÕt 10 - dao ®éng ®iÒu hoµ(tiÕt 1) n¨m 200 A. Môc tiªu bµi häc:  KiÕn thøc - Th«ng qua quan s¸t cã kh¸i niÖm vÒ chuyÓn ®éng dao ®éng. - BiÕt c¸ch thiÕt lËp ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña con l¾c lo xo. - BiÕt r»ng biÓu thøc cña dao ®éng ®iÒu hoµ lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc. - HiÓu râ c¸c ®¹i lîng ®Æc trng cña dao ®éng ®iÒu hoµ: biªn ®é, pha, tÇn sè gãc, chu kú, tÇn sè. - BiÕt tÝnh to¸n vµ vÏ ®å thÞ biÕn ®æi theo thêi gian cña li ®é, vËn tèc vµ gia tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ (D§§H). - HiÓu râ kh¸i niÖm chu kú vµ tÇn sè cña dao ®éng ®iÒu hoµ. - BiÕt biÓu diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng vect¬ quay. - BiÕt viÕt ®iÒu kiÖn ban ®Çu tuú theo c¸ch kÝch thÝch dao ®éng vµ tõ ®iÒu kiÖn ban ®Çu suy ra biªn ®é A vµ pha ban ®Çu .  Kü n¨ng - Gi¶i bµi tËp vÒ ®éng häc dao ®éng. - T×m ®îc c¸c ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - ChuÈn bÞ co l¾c d©y, co l¾c lß xo th¼ng ®øng, con l¾c lß xo n»m ngang cã ®Öm kh«ng khÝ. Cho häc sinh quan s¸t chuyÓn ®éng cña 3 con l¾c ®ã. - ChuÈn bÞ ®ång hå bÊm gi©y ®Ó ®o chu kú dao ®éng con l¾c d©y. NÕu cã thiÕt bÞ ®o chu kú dao ®éng cña con l¾c lß xo n»m ngang cã ®Öm kh«ng khÝ b»ng ®ång hå hiÖn sè th× cã thÓ thay viÖc ®o chu kú con l¾c d©y b»ng viÖc ®o chu kú con l¾c lß xo n»m ngang. - Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. VËt tèc cña chÊt ®iÓm dao ®éng ®iÒu hoµ cã ®é lín cùc ®ai khi nµo? A) Khi li ®é cã ®é lín cùc ®¹i. B) Khi li ®é b»ng kh«ng. C) Khi pha cùc ®¹i; D) Khi gia tèc cã ®é lín cùc ®¹i. P2. Gia tèc cña chÊt ®iÓm dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng kh«ng khi nµo? A) Khi li ®é lín cùc ®¹i. B) Khi vËn tèc cùc ®¹i. C) Khi li ®é cùc tiÓu; D) Khi vËn tèc b»ng kh«ng. P3. Trong dao ®éng ®iÒu hoµ, vËn tèc biÕn ®æi nh thÕ nµo? A) Cïng pha víi li ®é. B) Ngîc pha víi li ®é; C) Sím pha  so víi li ®é; 2 D) TrÔ pha c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(B); 2(C); 3(C); d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 6. dao ®éng ®iÒu hoµ. 1. Quan s¸t: SGK + Dao ®éng c¬ häc lµ ... 2. ThiÕt lËp ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña dao ®éng + VËt m chÞu t¸c dông: F = - kx; F = m.a, a = x’’ k + mx’’ = - kx hay x’’ +  x = 0, víi   m 2 5. Chu kú vµ tÊn sè cña dao ®éng ®iÒu hoµ: T 2 1  ; f   . §å thÞ (VÏ)  T 2 6. vËn tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ:    2 v = x’ = -Asin(t+) = A cos t     2 3. NghiÖm cña ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc: + NghiÖm cã d¹ng: x = Acos(t + ) + Dao ®éng cã d¹ng trªn gäi lµ dao ®éng ®iÒu hoµ. 4. §¹i lîng ®Æc trng cña dao ®éng ®iÒu hoµ:  so víi li ®é 2 7. Gia tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ: a = x’’ = - A2cos(t + ) = - 2x. 8. BiÓu diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng vect¬ quay: (SGK) 9. §iÒu kiÖn ban ®Çu: sù kÝch thÝch vËt dao ®éng: SGK. 17 + A: biªn ®é.. + (t + ): pha cña dao ®éng. NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa 10. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp: ... + : pha ban ®Çu. + : tÇn sè gãc. 2. Häc sinh: - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ ®¹o hµm, c¸ch tÝnh ®¹o hµm, ý nghÜa vËt lÝ cña ®¹o hµm; trong chuyÓn ®éng th¼ng, vËn tèc cña chÊt ®iÓm b»ng ®¹o hµm to¹ ®é cña chÊt ®iÓm theo thêi gian, cßn gia tèc b»ng ®¹o hµm cña vËn tèc theo thêi gian. - Ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng th¼ng biÕn ®æi ®Òu cña vËt. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vidio-clid vÒ dao ®éng cña vËt. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. * N¾m ®îc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Ho¹t ®éng cña häc sinh - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - Nghe vµ suy nghÜ. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - T×nh h×nh häc sinh. - Giíi thiÖu vÒ ch¬ng 2. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Bµi míi: Dao ®éng c¬ häc. PhÇn I : Dao ®éng - Ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc. * N¾m ®îc c¸ch lËp ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Quan s¸t thÝ nghiÖm - Cho HS quan s¸t TN, nhËn xÐt chuyÓn ®éng cña - Th¶o luËn nhãm t×m lêi nhËn xÐt... vËt. - Ph¸t biÓu nhËn xÐt. - Rót ra kh¸i niÖm dao ®éng. - NhËn xÐt b¹n. - NhËn xÐt, bæ xung, tãm t¾t. - Nghiªn cøu bµo to¸n. + ThiÕt lËp ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc: - Th¶o luËn nhãm, chän hÖ quy chiÕu, t×m lùc t¸c - Nªu bµi to¸n nh SGK. T×m ph¬ng tr×nh chuyÓn dông. ®éng cña vËt. - ¸p dông ®Þnh luËt II Newton ... - Chän hÖ quy chiÕu? - Nªu nhËn xÐt... - Lùc nµo t¸c dông? - ¸p dông ®Þnh luËt II Newton F = ma. - ®Æt k/m, a = x’’... Ho¹t ®éng 3 ( phót): NghiÖm ph¬ng tr×nh, c¸c ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ. * N¾m ®îc ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ, ý nghÜa c¸c ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn + NghiÖm cña ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc: - Thay x = Acos(+) vµo ph¬ng tr×nh ®éng lùc - Cho HS biÕt nÕu nghiÖm lµ x = Acos(t+) th× häc ë trªn. - KÕt qu¶ ®óng. thay vµo ph¬ng tr×nh sÏ ®óng. Híng dÉn HS thay - NhËn xÐt... vµo ph¬ng tr×nh. - Chøng tá ®ã lµ nghiÖm ph¬ng tr×nh. - §äc SGK + C¸c ®¹i lîng ®Æc trng cña dao ®éng ®iÒu hoµ. - Nªu ý nghÜa tõng ®¹i lîng. - GV yªu cÇu HS ®äc SGK vµ nªu c¸c ®¹i lîng... Ho¹t ®éng 4 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. - Tr¶ lêi c©u hái trong phiÕu thäc tËp. - Tr¶ lêi c©u hái. - Tãm t¾t bµi. §äc “Em cã biÕt” sau bµi häc. - Ghi nhËn kiÕn thøc. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Ho¹t ®éng 5 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ lµm bµi tËp trong SGK. - VÒ lµm bµi vµ ®äc SGK bµi sau. - BT trong SBT: - Lµm bµi tËp giê sau ch÷a. A. Môc tiªu bµi häc: Ngµy th¸ng TiÕt 11 - dao ®éng ®iÒu hoµ(tiÕt 2) 18 n¨m 200 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa  KiÕn thøc - Th«ng qua quan s¸t cã kh¸i niÖm vÒ chuyÓn ®éng dao ®éng. - BiÕt c¸ch thiÕt lËp ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña con l¾c lo xo. - BiÕt r»ng biÓu thøc cña dao ®éng ®iÒu hoµ lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc. - HiÓu râ c¸c ®¹i lîng ®Æc trng cña dao ®éng ®iÒu hoµ: biªn ®é, pha, tÇn sè gãc, chu kú, tÇn sè. - BiÕt tÝnh to¸n vµ vÏ ®å thÞ biÕn ®æi theo thêi gian cña li ®é, vËn tèc vµ gia tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ (D§§H). - HiÓu râ kh¸i niÖm chu kú vµ tÇn sè cña dao ®éng ®iÒu hoµ. - BiÕt biÓu diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng vect¬ quay. - BiÕt viÕt ®iÒu kiÖn ban ®Çu tuú theo c¸ch kÝch thÝch dao ®éng vµ tõ ®iÒu kiÖn ban ®Çu suy ra biªn ®é A vµ pha ban ®Çu .  Kü n¨ng - Gi¶i bµi tËp vÒ ®éng häc dao ®éng. - T×m ®îc c¸c ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: a) KiÕn thøc vµ dông cô: - ChuÈn bÞ co l¾c d©y, co l¾c lß xo th¼ng ®øng, con l¾c lß xo n»m ngang cã ®Öm kh«ng khÝ. Cho häc sinh quan s¸t chuyÓn ®éng cña 3 con l¾c ®ã. - ChuÈn bÞ ®ång hå bÊm gi©y ®Ó ®o chu kú dao ®éng con l¾c d©y. NÕu cã thiÕt bÞ ®o chu kú dao ®éng cña con l¾c lß xo n»m ngang cã ®Öm kh«ng khÝ b»ng ®ång hå hiÖn sè th× cã thÓ thay viÖc ®o chu kú con l¾c d©y b»ng viÖc ®o chu kú con l¾c lß xo n»m ngang. - Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý trong SGV. b) PhiÕu häc tËp: P1. Trong dao ®éng ®iÒu hoµ, gia tèc biÕn ®æi nh thÕ nµo? A) Cïng pha víi li ®é. B) Ngîc pha víi li ®é; C) Sím pha  so víi li ®é; 2 D) TrÔ pha  so víi li ®é 2 P2. Trong dao ®éng ®iÒu hoµ, gia tèc biÕn ®æi: A) Cïng pha víi vËn tèc . B) Ngîc pha víi vËn tèc ; C) Sím pha /2 so víi vËn tèc ; D) TrÔ pha /2 so víi vËn tèc. P3. Chän c©u §óng: dao ®éng c¬ häc ®iÒu hoµ ®æi chiÒu khi: A. lùc t¸c dông ®æi chiÒu. B. Lùc t¸c dông b»ng kh«ng. C. lùc t¸c dông cã ®é lín cùc ®¹i. D. Lùc t¸c dông cã ®é lín cùc tiÓu. c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp: 1(B); 2(C); 3(C). d) Dù kiÕn ghi b¶ng: (Chia thµnh hai cét) Bµi 6. dao ®éng ®iÒu hoµ. 5. Chu kú vµ tÊn sè cña dao ®éng ®iÒu hoµ: 1. Quan s¸t: SGK 2 1  ; f   . §å thÞ (VÏ) T + Dao ®éng c¬ häc lµ ...  T 2 2. ThiÕt lËp ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña dao ®éng 6. vËn tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ: + VËt m chÞu t¸c dông: F = - kx; F = m.a, a = x’’   k v = x’ = -Asin(t+) = A cos t     2 2   2 + mx’’ = - kx hay x’’ +  x = 0, víi  m 7. Gia tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ: 3. NghiÖm cña ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc: a = x’’ = - A2cos(t + ) = - 2x. + NghiÖm cã d¹ng: x = Acos(t + ) 8. BiÓu diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng vect¬ quay: + Dao ®éng cã d¹ng trªn gäi lµ dao ®éng ®iÒu (SGK) hoµ. 9. §iÒu kiÖn ban ®Çu: sù kÝch thÝch vËt dao ®éng: 4. §¹i lîng ®Æc trng cña dao ®éng ®iÒu hoµ: SGK. + A: biªn ®é.. 10. Tr¶ lêi phiÕu häc tËp: ... + (t + ): pha cña dao ®éng. + : pha ban ®Çu. + : tÇn sè gãc. 2. Häc sinh: 19 NguyÔn ViÕt B»ng – GV Trêng THPT §Æng Thóc Høa - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ ®¹o hµm, c¸ch tÝnh ®¹o hµm, ý nghÜa vËt lÝ cña ®¹o hµm; trong chuyÓn ®éng th¼ng, vËn tèc cña chÊt ®iÓm b»ng ®¹o hµm to¹ ®é cña chÊt ®iÓm theo thêi gian, cßn gia tèc b»ng ®¹o hµm cña vËn tèc theo thêi gian. - Ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng th¼ng biÕn ®æi ®Òu cña vËt. 3. Gîi ý øng dông CNTT: GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vidio-clid vÒ dao ®éng cña vËt. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1 ( phót) : æn ®Þnh tæ chøc. * N¾m ®îc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Ho¹t ®éng cña häc sinh - B¸o c¸o t×nh h×nh líp. - Nghe vµ suy nghÜ. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - T×nh h×nh häc sinh. - Giíi thiÖu vÒ ch¬ng 2. Ho¹t ®éng 2 ( phót) : Chu kú, tÇn sè, vËn tèc, gia tèc cña dao ®éng ®iÒu hoµ. * N¾m ®îc c¸ch x¸c ®Þnh chu kú, tÇn sè, vËn tèc, gia tèc cña dao ®éng ®iÒu hoµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn + Chu kú vµ tÇn sè: - BiÕn ®æi x = Acos(t+) = x = Acos(t++2) - Nªu kh¸i niÖm chu kú? x = Acos{(t + 2/)+] - Tõ ph¬ng tr×nh pha céng thªm 2, x kh«ng ®æi. - Thêi gian t vµ t+2/ cã cïng tr¹ng th¸i dao Tõ ®ã t×m ®îc chu kú T = 2/ ®éng, nªn 2/ lµ chu kú dao ®éng. - Nªu kh¸i niÖm tÇn sè f. Tõ chu kú t×m ®îc tÇn sè - Tõ kh¸i niÖm tÇn sè => f = 1/T vµ t×m ®îc  f = 1/T = /2 =>  = 2f = 2/T - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1, C2. - Tr¶ lêi c©u hái C1, C2. + VËn tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ. - v = x’ = - Asin(t+) = Acos(t++/2) - Tõ ph¬ng tr×nh t×m v? NhËn xÐt. - NhËn xÐt: v sím pha /2 so víi li ®é. + Gia tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ. - a = v’ = - A2cos(t+) = - 2x. - T×m a? NhËn xÐt? - a ngîc pha víi li ®é. Ho¹t ®éng 3 ( phót): BiÓu diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng vect¬ quay. * N¾m ®îc c¸ch biÓu diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng vect¬ quay. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK - T×m c¸ch biÓu diÔn? HD ®äc SGK - Th¶o luËn nhãm. - Nªu c¸ch lµm (3 bíc) - Nªu c¸ch biÓu diÔn... - NhËn xÐt, bæ xung, tãm t¾t. Ho¹t ®éng 4 ( phót): §iÒu kiÖn ban ®Çu: sù kÝch thÝch dao ®éng. * N¾m ®îc sù phô thuéc cña ®iÒu kiÖn ban ®Çu víi ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn HD: khi t = 0 => x = ?, v = ? - T×m A vµ  tõ ®iÒu kiÖn ban ®Çu. - Ta t×m ®îc A vµ  kh«ng? T×m? - Th¶o luËn nhãm. - Nªu c¸ch lµm. - Ngîc l¹i: tõ ph¬ng tr×nh t×m c¸ch kÝch thÝch dao - NhËn xÐt... ®éng? Ho¹t ®éng 5 ( phót): VËn dông, cñng cè. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK. - Tr¶ lêi c©u hái trong phiÕu thäc tËp. - Tr¶ lêi c©u hái. - Tãm t¾t bµi. §äc “Em cã biÕt” sau bµi häc. - Ghi nhËn kiÕn thøc. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Ho¹t ®éng 6 ( phót): Híng dÉn vÒ nhµ. Ho¹t ®éng cña häc sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ lµm bµi tËp trong SGK. - VÒ lµm bµi vµ ®äc SGK bµi sau. - BT trong SBT: - Lµm bµi tËp giê sau ch÷a. 20