Mô tả:
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
BÀI 21: NHIỆT NĂNG
I. MỤC TIÊU
- HS phát biểu được nhiệt năng là gì? Mối quan hệ giữa nhiệt năng và nhiệt độ của vật.
- HS tìm được hai ví dụ trong thực tế về các cách thay đổi nhiệt năng bằng cách thực hiện công
hoặc bằng cách truyền nhiệt.
- HS phân biệt được nhiệt năng và nhiệt lượng, đơn vị đo nhiệt lượng và nhiệt năng là jun (J).
II. CHUẨN BỊ
- Một quả bóng cao su.
- Một miếng kim loại.
- Phích nước nóng; cốc thuỷ tinh chịu nhiệt.
- Đèn chiếu, phim trong (các bài tập trắc nghiệm).
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt động 1. Tổ chức tình huống học tập (5 phút)
- GV làm TN hình 21.1 SGK.
- GV cho HS nhận xét độ cao
quả bóng mỗi lần nảy lên.
- HS trả lời câu hỏi
Bài 21: Nhiệt năng
- GV: Cơ năng của quả bóng
có được bảo toàn hay không?
- Từ đó GV giới thiệu bài học
(Bài nhiệt năng).
Hoạt động 2. Tìm hiểu về nhiệt năng (10 phút)
GV:
HS:
I. Nhiệt năng
- Yêu cầu HS nhắc lại khái
- Cơ năng của vật do chuyển
Nhịêt năng của một vật là tổng
niệm động năng trong Cơ học. động mà có gọi là động năng. động năng của các phân tử cấu
- Các vật được cấu tạo như thế - Các vật được cấu tạo từ
tạo nên vật.
nào?
những phân tử, nguyên tử.
- Các phân tử, nguyên tử
- Các phân tử, nguyên tử
chuyển động hay đứng yên?
chuyển động không ngừng.
- Nhiệt độ của vật càng cao thì
các phân tử, nguyên tử cấu tạo - Nhiệt độ của vật càng cao thì
nên vật chuyển động như thế
các phân tử, nguyên tử cấu tạo
nào?
nên vật chuyển động càng
GV thông báo:
nhanh.
- Tổng động năng của các
phân tử cấu tạo nên vật gọi là
nhịêt năng.
- Hãy tìm hiểu mối quan hệ
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
giữa nhiệt năng và nhiệt độ?
- HS suy nghĩ.
GV gợi ý:
- Có một cốc nước, nước trong
cốc có nhiệt năng không? Tại
sao?
- Nước trong cốc có nhịêt
- Nếu đun nóng nước, thì nhiệt năng, vì...
năng của nước có thay đổi
không? Tại sao
- Khi đun nóng thì nhiệt năng
Từ đó HS tìm đựơc mối liên
của nước tăng, vì...
- Nhịêt độ của vật càng cao thì
hệ giữa nhiệt năng và nhiệt độ.
nhiệt năng của vật càng tăng.
Hoạt động 3. Các cách làm thay đổi nhiệt năng (10 phút)
GV:
HS:
- Chuyển ý: Em nào nhắc lại
- Khi động năng phân tử bị
định nghĩa nhiệt năng? Từ
thay đổi.
định nghĩa cho biết khi nào thì - Khi chuyển động của phân tử
nhiệt năng của vật thay đổi?
bị thay đổi.
Khi nào thì tổng động năng
của các phân tử cấu tạo nên
vật bị thay đổi? (GV giới thiệu
sang hoạt động 3)
Hoạt động nhóm: GV cho các
nhóm thảo luận để tìm ra các
HS thảo luận nhóm.
II. Các cách làm thay đổi
cách để làm biến đổi nhiệt
- Dùng búa đập lên miếng kim nhiệt năng
năng.
loại.
- Giả sử em có một cái búa,
- Cọ xát miếng kim loại lên
làm sao cho miếng kim loại
mặt bàn.
nóng lên? Nếu không có búa,
- Thả miếng kim loại vào cốc
thì em nào cách nào?
nước nóng.
Cho HS trả lời C1 và C2.
GV cho các nhóm làm TN.
- Cách mà các em cọ xát
Thảo luận nhóm và đưa ra câu Nhiệt năng của một vật có thể
miếng kim loại trên mặt bàn
trả lời.
thay đổi bằng cách:
gọi là thực hiện công.
HS làm TN.
- Thực hiện công.
- Cách mà các em bỏ miếng
- Truyền nhiệt.
kim loại vào nước gọi là sự
truyền nhiệt.
Hoạt động 4. Tìm hiểu về nhiệt lượng (GV chuyển ý) (10 phút)
GV trở lại các cách làm biến
III. Nhiệt lượng
đổi nhiệt năng bằng cách thực
hiện công và truyền nhịêt ở
trên để thông báo định nghĩa
nhiệt lượng và đơn vị nhiệt
lượng.
GV:
- Trước khi cọ xát hay trước
HS:
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
khi thả miếng kim loại vào
nước nóng thì nhiệt độ của vật
tăng chưa? Nhiệt năng của vật
tăng chưa?
- Sau khi thực hiện công hay
truyền nhiệt thì nhiệt độ của
miếng kim loại thế nào? nhiệt
năng của miêng kim loại thế
nào?
GV đưa thêm một tình huống:
Thả một miếng kim loại đang
nóng vào cốc nước lạnh thì
sau một thời gian nhịêt độ và
nhiệt năng của kim loại có
thay đổi không?
Từ đó GV hình thành định
nghĩa và đơn vị nhiệt năng.
Công là số đo cơ năng được
truyền đi, nhiệt lượng là số đo
nhiệt năng được truyền đi, nên
công và nhiệt lượng có cùng
đơn vị là jun.
- Trước khi cọ xát hay trước
khi thả miếng kim loại vào
nước nóng thì nhiệt độ của vật
chưa tăng, nhiệt năng của vật
chưa tăng.
- Sau khi thực hiện công hay
truyền nhiệt thì nhiệt độ của
miếng kim loại tăng, nhiệt
năng tăng.
- Phần nhiệt năng mà vật nhận
thêm được (hay mất bớt đi)
trong quá trình truyền nhiệt
gọi là nhiệt lượng.
- Kí hiệu nhiệt lượng là Q.
- Đơn vị nhiệt lượng là jun.
Hoạt động 5. Vận dụng (10 phút)
GV:
- Hướng dẫn HS trả lời C3,
C4, C5.
Bài tập trắc nghiệm: (Nếu có
thời gian)
1. Nhiệt năng là:
A. Động năng chuyển động
của phân tử.
B. Động năng chuyển động
của vật.
C. Tổng động năng của các
phân tử cấu tạo nên vật.
D. Cả A, B, C đều sai.
2. Khi nhiệt năng của vật càng
lớn thì:
A. Nhiệt độ của vật càng cao.
B. Các phân tử cấu tạo nên vật
chuyển động càng nhanh.
C. Vật càng chứa nhiều phân
tử.
D. Cả A, B đều đúng.
3. Chỉ ra câu phát biểu đầy đủ
HS thảo luận nhóm và trả lời
C3, C4, C5.
HS trả lời C3, C4, C5.
Câu 1: C.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
nhất.
A. Phần nhiệt năng mà vật
nhận vào gọi là nhiệt lượng.
B. Phần nhiệt năng mà vật mất
đi gọi là nhiệt lượng.
C. Phần nhiêt năng mà vật
nhận vào hay mất đi được gọi
là nhiệt lượng.
D. Cả A, B, C đều không đầy
đủ.
Câu 2: D.
Câu 3: C.
- Xem thêm -