Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
Bµi 1:
I. Môc tiªu:
N¨m häc 2013-2014
Ngµy 11/09/2012
Sù phô thuéc cña cêng ®é dßng ®iÖn
vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn
- Neâu caùch boá trí vaø tieán haønh thí nghieäm khaûo saùt söï phuï thuoäc cuûa I vaøo U.
- Veõ, söû duïng ñöôïc ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa I vaøo U. Neâu keát luaän veà moái quan
heä giöõa I vaø U
-Laøm thí nghieäm, veõ ñoà thò.
-Nghieâm tuùc, caån thaän, chính xaùc khi laøm thí nghieäm.
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, 1 am pe kÕ, 1 v«n kÕ, 1 c«ng t¾c, 1 nguån ®iÖn, 7 ®o¹n d©y nèi.
HS: 1 ®iÖn trë b»ng nikelin dµi 1m, d=0,3mm , 1 am pe kÕ
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
Thay b»ng giíi thiÖu ch¬ng tr×nh VËt lý 9 vµ c¸c dông cô häc tËp
3. Bµi míi:
§V§: SGK trang 4
1. ThÝ nghiÖm
GV: §Ó ®o cêng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua a. S¬ ®å m¹ch ®iÖn.
®Ìn vµ U gi÷a 2 ®Çu bãng ®Ìn cÇn nh÷ng
dông cô g×.?
HS tr¶ lêi miÖng
A
Gåm: Nguån ®iÖn, c«ng t¾c, ampe kÕ,
v«n kÕ, ®o¹n d©y ®ang xÐt (®iÖn trë)
GV: Nªu nguyªn t¾c sö dông ampe kÕ
K
A
B
+
vµ v«n kÕ?
HS: CÇn sö dông am pe kÕ vµ v«n kÕ :
+ Víi
A ph¶i m¾c nèi tiÕp víi Kho¸
vµ chèt (+) nèi víi cùc d¬ng cña nguån.
+ Víi
ph¶i m¾c song song víi kho¸
GV:Yªu V
cÇu HS t×m hiÓu s¬ ®å m¹ch
®iÖn (h1.1) nh yªu cÇu trong SGK
GV:Yªu cÇu HS:
+ M¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å trªn
+ TiÕn hµnh ®o, ghi kÕt qu¶ ®o ®îc
vµo b¶ng 1,th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u
hái C1
b. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm
I (A)
- §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi C1
+ Khi t¨ng (hoÆc gi¶m) U gi÷a hai ®Çu
d©y dÉn bao nhiªu lÇn th× I ch¹y qua d©y
dÉn ®ã còng t¨ng hoÆc gi¶m bÊy nhiªu
lÇn.
GV: Dùa vµo b¶ng sè liÖu tiÕn hµnh ë
thÝ nghiÖm h·y vÏ c¸c ®iÓm øng víi mçi 2. §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña cêng ®é dßng ®iÖn vµo hiÖu ®iÖn thÕ.
cÆp gi¸ trÞ cña U,I?
a.
D¹ng ®å thÞ:
GV: §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña
I vµo U cã ®Æc ®iÓm g×.?
I
2
Tõng HS lµm C2
- HS tr¶ lêi C2
GV: Tõ d¹ng ®å thÞ em rót ra kÕt luËn
g×. ?
NguyÔn ViÕt C¬ng
I1
0,3
U1
U2
Trêng
1,5 3,0THCS
4,5 6 H¬ng
7,5 L©m
U (V)
1
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
0
- HS ®äc kÕt luËn SGK
b,KÕt luËn: SGK tr 5
4.VËn dông:
HS:Tr¶ lêi c©u hái C3
C3
HS th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái C3, - Tõ ®å thÞ h×nh trªn, trªn trôc hoµnh x¸c
C4
®Þnh ®iÓm cã U = 2,5V (U1)
- Tõ U1 kÎ song song víi trôc tung c¾t ®å
thÞ t¹i K.
- Tõ K kÎ // víi trôc hoµnh c¾t trôc tung
t¹i ®iÓm I1.
- §äc trªn trôc tung ta cã I1 = 0,5A
+ T¬ng tù: U2 = 3,5 (v)
I2 = 0,7A.
C4
+ C¸c gi¸ trÞ cßn thiÕu:
0,125A; 4V; 5V; 0,3A
HS tr¶ lêi C5 (®Çu bµi)
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø:
Baøi vöøa hoïc: Hoïc thuoäc nghi nhôù, laøm baøi taäp 1.1 ñeán 1.4 SBT
Baøi saép hoïc: Xem tröôùc muïc 1 baøi Ñieän trôû cuûa daây daãn Ñònh luaät OÂm.
TiÕt 2 :
I. Môc tiªu:
Ngµy 13/09/2012
§iÖn trë cña d©y dÉn- §Þnh luËt «m
-Nhaän bieát ñöôïc ñôn vò ñieän trôû, coâng thöùc ñieän trôû, vaän duïng ñeå laøm baøi taäp.
-Phaùt bieåu, vieát ñöôïc heä thöùc ñinh luaät oâm
-Vaän duïng ñònh luaät oâm ñeå giaûi moät soá baøi taäp ñôn giaûn
- Vaän duïng kieán thöùc ñeå giaûi baøi taäp
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô kÎ s½n ghi gi¸ trÞ th¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn trong
b¶ng 1 vµ 2
HS: Lµm c¸c bµi tËp ®· cho, ®äc tríc bµi.
III. TiÕn tr×nh d¹y häc
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? Nªu KL vÒ mèi quan hÖ gi÷a I vµ U
? §å thÞ biÓu diÔn mèi quan hÖ ®ã cã ®Æc ®iÓm g×.
3. Bµi míi:
GV: Yªu cÇu HS thùc hiÖn c©u hái C1
I.
§iÖn trë cña d©y dÉn
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
2
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
HS tr¶ lêi c©u C2 vµ th¶o luËn c¶ líp
- Th¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn lµ b»ng
nhau vµ víi hai d©y dÉn kh¸c nhau lµ kh¸c
nhau.
HS: - Tõng HS dùa vµo b¶ng 1 vµ 2 bµi tríc
tÝnh th¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn.
HS: Tr¶ lêi c©u hái C2
- HS c¶ líp th¶o luËn vµ ®i ®Õn nhËn xÐt
chung.
HS: Tõng HS ®äc phÇn th«ng b¸o k/n ®iÖn
trë trong SGK
1. X¸c ®Þnh th¬ng sè U/I ®èi víi
mçi d©y dÉn (10’ )
C1
-§iÖn trë ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc
R = U/I
C2
- Khi U t¨ng 2 lÇn th× R kh«ng thay
®æi vµ khi ®ã I t¨ng 2 lÇn cßn trÞ sè R
= U/I kh«ng ®æi.
- §æi 250mA = 0,25A
=> R =
U
3
12
I
0,25
- R biÓu thÞ cho møc ®é c¶n trë dßng
®iÖn nhiÒu hay Ýt cña d©y dÉn.
GV: §iÖn trë cña mét d©y dÉn ®îc tÝnh b»ng 2. §iÖn trë (10’ )
c«ng thøc nµo?
+ KN (SGK tr 7)
- Trªn s¬ ®å ®iÖn R ký hiÖu
hoÆc
+ §¬n vÞ vµ ký hiÖu
GV: Khi t¨ng U lªn 2 lÇn th× R t¨ng mÊy lÇn. §¬n vÞ lµ «m, ký hiÖu ;
V× sao?
1 = 1V/1A
? Cho U = 3V; I = 250mA. TÝnh R
+
ý
nghÜa
(SGK tr 7
? Nªu ý nghÜa cña ®iÖn trë
- HS viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt vµo vë.
- HS ph¸t biÓu b»ng lêi ®Þnh luËt «m.
- HS viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt vµo vë
? Dùa vµo hÖ I =
U
R
ph¸t biÓu néi dung
®Þnh luËt «m.
C3: Cho R = 12; I = 0,5A
TÝnh U = ?
- HS tãm t¾t néi dung c©u hái C3 vµ gi¶i ra
KL
- HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i c©u hái C3
vµ C4
- HS nhËn xÐt bµi cña b¹n
C4: Cho U1 = U2 ; R2 = 3R1
So s¸nh I1 vµ I2
II. §Þnh luËt «m:
1. HÖ thøc cña ®Þnh luËt «m (5’)
I=
U
R
2. Ph¸t biÓu ®Þnh luËt
(SGK tr 8)
III. VËn dông (10’ )
C3: Cho R = 12; I = 0,5A
Gi¶i:
: Tõ c«ng thøc I = U => U = R. I
R
=> U = 12 . 0,5 = 6(V)
VËy hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y
tãc bãng ®Ìn lµ 6 (V)
I1 =
U1
R1
=> I1 =
; I2 =
1
3
U2
U
1
R 2 3R1
I2
4.Cñng cè:GV:HÖ thèng toµn bµi
C«ng thøc R=
U
I
dïng ®Ó lµm g×?.
Tõ c«ng thøc nµy cã thÓ nãi U t¨ng bao nhiªu lÇn th× R t¨ng bÊy nhiªu lÇn ®îc
kh«ng? V× sao?
5.Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc thuéc lßng phÇn Ghi nhí SGK tr 8
- Lµm c¸c bµi tËp 2.1 ®Õn 2.4 SBT
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
3
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
- ChuÈn bÞ c¸c dông cô ®Ó tiÕt sau thùc hµnh nh yªu cÇu trong SGK tr9
Ngµy 18/09/2012
TiÕt 3: Thùc hµnh: x¸c ®Þnh ®iÖn trë cña mét d©y dÉn
b»ng ampe kÕ vµ v«n kÕ
I. Môc tiªu:
-Neâu ñöôùc caùch xaùc ñònh ñieän trôû , coâng thöùc tính ñieän trôû.
-Moâ taû caùch boá trí, tieán haønh ñöôïc thí nghieäm, xaùc ñinh R baèng voân keá vaø ampe keá
-Söû duïng duïng cuï thí nghieäm
-Coù yù thöùc chaáp haønh nghieâm tuùc qui taéc söû duïng thieát bò ñieän.
II. ChuÈn bÞ:
GV: Bé nguån,ampe kÕ,v«n kÕ,d©y ®iÖn trë,d©y nèi,b¶ng ®iÖn vµ mét ®ång hå ®o
®iÖn ®a n¨ng.
HS: MÉu b¸o c¸o
III. TiÕn tr×nh d¹y häc
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS
3. Bµi míi:
HS:. Tr¶ lêi c©u hái trong b¸o c¸o thùc 1.S¬ ®å m¹ch ®iÖn
hµnh
- KiÓm tra phÇn viÖc chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc
hµnh cña HS
- HS tr¶ lêi c©u hái BC thùc hµnh
GV: + Nªu c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë
- C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë R =
U
I
A
+ Muèn ®o U gi÷a 2 ®Çu mét d©y
K
A
B
+ dÉn cÇn dông cô g×.?
+ M¾c dông cô ®ã nh thÕ nµo vµo d©y
dÉn cÇn ®o?
HS: Dïng v«n kÕ m¾c // víi d©y dÉn cÇn
®o U, chèt (+) cña V m¾c vÒ phÝa cùc d¬ng 2. TiÕn hµnh lµm thÝ nghiÖm
cña nguån ®iÖn.
C¸c bíc: SGK/9
GV:+Muèn ®o I ch¹y qua mét d©y
dÉn cÇn dông cô g×. ?
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
4
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
+M¾c dông cô ®ã nh thÕ nµo víi
d©y dÉn cÇn ®o?
- Dïng A m¾c nèi tiÕp víi d©y dÉn cÇn ®o I,
chèt (+) m¾c vÒ phÝa cùc + cña nguån ®iÖn
HS: VÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn
HS: M¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å ®· vÏ.
GV: Theo dâi kiÓm tra gióp ®ì HS
HS:TiÕn hµnh ®o, ghi kÕt qu¶
HS nép b¸o c¸o
3.B¸o c¸o thùc hµnh :
4.Cñng cè
GV thu b¸o c¸o vµ nhËn xÐt giê thùc hµnh ®Ó rót kinh nghiÖm cho bµi sau
HS thu dän ®å dïng, dông cô lµm thÝ nghiÖm
5.Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc thuéc ®Þnh luËt «m vµ hÖ thøc cña ®Þnh luËt.
- §äc tríc bµi míi.
TiÕt 4:
I. Môc tiªu:
Ngµy 24/ 09 / 2012
®o¹n m¹ch nèi tiÕp
- Suy luaän ñeå xaùc ñònh ñöôïc coâng thöùc Rtñ= R1+R2 vaø heä thöùc U1/U2=R1/R2 töø
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
5
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
kieán thöùc ñaõ hoïc
- Moâ taû vaø tieán haønh thí nghieäm kieåm tra kieán thöùc=> töø lyù thuyeát.
-Vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå
- Vaän duïng giaûi baøi taäp veà ñoaïn maïch maéc noái tieáp.
- nghieâm tuùc, chính xaùc khi laøm thí nghieäm.
II. ChuÈn bÞ:
GV: SGK, gi¸o ¸n, 3 ®iÖn trë, v«n kÕ, ampe kÕ,d©y ®iÖn trë,d©y nèi,bé nguån ...
III. TiÕn tr×nh d¹y häc
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt «m. Nªu ý nghÜa cña ®iÖn trë
3. Bµi míi:
GV: Cho biÕt trong ®o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp
2 bãng ®Ìn th×:
- I ch¹y qua §1,§2 cã mèi liªn hÖ nh thÕ nµo
víi I trong m¹ch chÝnh.
- U gi÷a 2 ®Çu ®o¹n m¹ch cã mèi liªn hÖ nh
thÕ nµo víi U ë 2 ®Çu mçi ®Ìn.
GV: HD vµ vÏ s¬ ®å ®iÖn H4.1
- HS vÏ s¬ ®å h×nh 4.1 SGK vµo vë
GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1
GV:+R1; R2; A cã mÊy ®iÓm chung ?
+ ThÕ nµo gäi lµ m¹ch ®iÖn gåm 2 R
m¾c nèi tiÕp?
HS: + R1 R2 ; A R1 cã mét ®iÓm chung lµ
m¾c liªn tiÕp víi nhau
HS: R1; R2 vµ ampe kÕ ®îc m¾c nèi tiÕp víi
nhau
GV:Yªu cÇu HS thùc hiÖn C2
I. Cêng ®é dßng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn
thÕ trong ®o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp. 1.
1.Nhí l¹i kiÕn thøc líp 7
SGK/11
2. §o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c
nèi tiÕp
R1
K
+ Víi m¹ch gåm 2 A
®iÖnB trë m¾c nèi tiÕp
th×
I = I1 = I2
(1)
U = U2 + U2 (2)
C2
Chøng minh víi R1 nèi tiÕp R2 th×
U 1 R1
U 2 R2
GV: ThÕ nµo lµ Rt® cña mét ®o¹n m¹ch?.
Ký hiÖu lµ Rt®
HS tr¶ lêi C3 chøng minh
Rt® = R1 + R2 (4)
GV: Híng dÉn HS chøng minh
? ViÕt hÖ thøc liªn hÖ gi÷a U; U1; U2
? ViÕt biÓu thøc tÝnh U, U 1, U2 theo I vµ R t¬ng øng.
GV:+ Híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm nh SGK
:
\+ Yªu cÇu HS ph¸t biÓu kÕt luËn
HS ®äc phÇn thu thËp th«ng tin SGK
GV:1 bãng ®Ìn cã R= 12 m¾c vµo m¹ch
®iÖn cã I = 15V vµ I = 1A? Cã hiÖn tîng g×
x¶y ra?.
HS: §Ìn sÏ ch¸y (®øt d©y tãc)
NguyÔn ViÕt C¬ng
R2
(3)
CM:
V× I1 = I2 = I
U
U
U
R
2 1 1
R1 R 2
U 2 R2
II. §iÖn trë t¬ng ®¬ng cña ®o¹n
m¹ch m¾c nèi tiÕp
1. §iÖn trë t¬ng ®¬ng
(SGK tr 12)
2. . C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t¬ng ®¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë
m¾c nèi tiÕp
C3:UAB=U1+U2=I.R1+I.R2=I.Rt®
Suy ra:Rt®=R1+R2
3. ThÝ nghiÖm kiÓm tra
4. KÕt luËn:
KL: §o¹n m¹ch gåm 2 R m¾c nèi tiÕp
cã Rt® = R1 + R2
Trêng THCS H¬ng L©m
6
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
III. VËn dông:
C5:
HS: C¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn vµ lµm thÝ + V× R1 nèi tiÕp R2 => ®iÖn trë t¬ng ®nghiÖm nh híng dÉn cña GV.
¬ng R1,2 = R1+ R2 = 20 + 20 = 40 ()
- Th¶o luËn nhãm vµ rót ra kÕt luËn
+ M¾c thªm R3 th× ®iÖn trë t¬ng ®¬ng
HS ®äc phÇn . trong SGK
RAC cña ®o¹n m¹ch míi lµ
H S hoµn thµnh c©u C4, tham gia th¶o luËn RAC = R12 + R3 = 40 + 20= 60
trªn líp
VËy RAC > h¬n mçi ®iÖn trë thµnh
Yªu cÇu HS hoµn thµnh vµ tr¶ lêi c©u C5
phÇn 3 lÇn.
V× R =
U 15
15
I
1
>
4. Cñng cè:
- §iÖn trë t¬ng ®¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 3 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp b»ng tæng
c¸c ®iÖn trë thµnh phÇn Rt® = R1 + R2 + R3
- Víi m¹ch m¾c nèi tiÕp cã n ®iÖn trë th× Rt® = R1 + R2 + ... Rn
5. Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc thuéc phÇn Ghi nhí SGK
- Lµm c¸c bµi tËp 4.1 ®Õn 4.7 SBT
Ngµy 26/09/2012
®o¹n m¹ch song song
TiÕt 5 :
I. Môc tiªu:
- Xaây döïng ñöôïc coâng thöùc tính Rtñ cuûa ñoaïn maïch song song. Moâ taû caùch boá trí
vaø tieán haønh thí nghieäm kieåm tra kieán thöùc => töø lyù thuyeát.
-Vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi thích moät soá hieän töôïng vaø laøm baøi taäp.
- Coù yù thöùc tích cöïc, chuû ñoäng.
II. ChuÈn bÞ:
GV: ®iÖn trë mÉu, nguån ®iÖn, ampe kÕ, d©y dÉn, v«n kÕ
III. TiÕn tr×nh d¹y häc :
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? Ph¸t biÓu vµ viÕt c«ng thøc tÝnh Rt® cña ®o¹n m¹ch gåm 2 R m¾c nèi tiÕp
? Lµm bµi tËp 4.3 (SBT tr 7)
3. Bµi míi:
GV: Trong ®o¹n m¹ch gåm hai bãng ®Ìn m¾c //,
U vµ I cña m¹ch chÝnh cã quan hÖ víi U vµ I cña
c¸c m¹ch vÏ nh thÕ nµo?.
HS: Trong ®o¹n m¹ch gåm §1// §2 th×
I = I1 + I2
U = U1 = U2
K
A
+
B
-
R1
NguyÔn ViÕt C¬ng
R
I. Cêng ®é dßng ®iÖn vµ hiÖu
®iÖn thÕ trong ®o¹n m¹ch song
song.
1. Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7
SGK/14
2.§o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë
m¾c song song
Trêng THCS H¬ng L©m
7
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
HS tr¶ lêi C1
GV: 2 ®iÖn trë R1; R2 cã mÊy ®iÓm chung
HS: 2 ®iÖn R1, R2 cã 2 ®iÓm chung
U = U1 = U2
C2:
I = I1 + I2
Tõ ®Þnh luËt «m ta cã:
GV: U vµ I cña ®o¹n m¹ch nµy cã ®Æc ®iÓm g×.
U1=I1.R1,U2=I2.R2
HS:- M¹ch gåm R1 // R2
mµ U1 = U2 => R1.I1 = R2.I2
- A ®o I toµn m¹ch
I
R
1 2
- V ®o U toµn m¹ch
I 2 R1
GV: Chèt l¹i
I = I1 + I2
(1)
U = U1 = U2 (2)
§iÖn trë t¬ng ®¬ng cña
GV: C¸c em h·y vËn dông ®Þnh luËt «m vµ hÖ II.
®o¹n m¹ch song song.
I 1 R 2 1. C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t¬ng
thøc (1), (2) chøng minh hÖ thøc
I 2 R1 ®¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm hai
®iÖn trë m¾c song song
(3)
GV: VËy I gi÷a hai ®Çu mçi ®iÖn trë cã quan hÖ C3;/
Theo ®Þnh luËt «m ta cã
nh thÕ nµo víi R.?
I=
GV: Yªu cÇu HS vËn dông K/t tr¶ lêi C3
chøng minh
1
1
1
Rtd R1 R 2
U
Rtd
, I1 =
Mµ I = I1 + I2
(4)
U
U
U1
R1
; I2 =
U2
R2
U
1
2
? ViÕt hÖ thøc liªn hÖ gi÷a I, I 1, I2 theo U, Rt®; R1, Nªn R R R
td
1
2
R2.
MÆt kh¸c: U = U1 = U2
? H·y vËn dông hÖ thøc 1 => hÖ thøc 4
R R1
1
1
1
1
R1 .R 2
2
=>
GV: H·y tÝnh R tõ hÖ thøc 4: R =
(4)
t®
t®
Rtd
R1 R 2
=> Rt® =
R1
R2
Rtd
R1 .R 2
R1 .R 2
R1 R 2
2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra
3. KÕt luËn: (SGK tr 15)
H: C¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn vµ tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm
HS: Th¶o luËn vµ rót ra kÕt luËn
GV: HD, theo dâi, kiÓm tra c¸c nhãm HS m¾c m¹ch
®iÖn vµ tiÕn hµnh kiÓm tra lµm thÝ nghiÖm theo híng
dÉn SGK
III. VËn dông:
C4
- M¾c // víi nhau
- §Ìn kh«ng ho¹t ®éng th× qu¹t
trÇn vÉn ho¹t ®éng b×nh thêng
v× vÉn cã dßng ®iÖn ®i qua qu¹t
HS ph¸t biÓu kÕt luËn
R R2
Rt® = 1
hoÆc
GV: C¸c em h·y tr¶ lêi c©u hái C4?
R1 R2
GV: §Ìn vµ qu¹t trÇn ®îc m¾c thÕ nµo ®Ó chóng
ho¹t ®éng b×nh thêng?.
? VÏ s¬ ®å ®iÖn biÕt ký hiÖu qu¹t trÇn lµ
? NÕu ®Ìn kh«ng ho¹t ®éng th× qu¹t trÇn cã ho¹t
®éng
1
1
1
Rtd R1 R 2
4. Cñng cè :
C5:
Gi¶i:
V× R1 // R2 nªn ta cã :
Rt® =
R1 R 2 30 30 90
15 ;
R1 R 2 30 30 6
NguyÔn ViÕt C¬ng
+
-
M¾c R3// R1// R2 ta cã thÓ coi R3// R12
Trêng THCS H¬ng L©m
8
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
=> Rt® =
R3 .R12
30.15
R3 R12 30 15
N¨m häc 2013-2014
=
450
10 ;
45
VËy Rt® = 1/3R1, R2, R3 hay Rt® < R1, R2, R3
5. Híng dÉn vÒ nhµ
- Xem vµ ghi nhí 4 hÖ thøc 1, 2, 3, 4
- Häc thuéc phÇn Ghi nhí SGK tr17
- Lµm c¸c bµi tËp 5.1 ®Õn 5.6 SBT tr 9&10
Tiết 6:
Ngµy 01/10/2012
BÀI TẬP VẬN DỤNG ĐỊNH LUẬT ÔM
I. MỤC TIÊU:
Vận dụng các kiến thức đã học để giải được các bài tập đơn giản về đoạn mạch
nhiều nhất gồm ba điện trở.
II. CHUẨN BỊ:
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG:
HỌC SINH
GIÁO VIÊN
Hoạt động 1:Giải bài 1
Từng HS chuẩn bị trả lời câu hỏi của GV.
a) Cá nhân suy nghĩ, trả lời câu hỏi của GV
để làm câu a của bài 1.
b) Từng HS làm câu b.
c) Thảo luận nhóm để tìm ra cách giải khác
đối với câu b.
*Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
- Hãy cho biết R1 và R2 được mắc với nhau
như thế nào? Ampe kế và vôn kế đo những
đại lượng nào trong mạch?
- Khi biết hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn
mạch và cường độ dòng điện chạy qua mạch
chính, vận dụng công thức nào để tính Rtđ?
* Vận dụng công thức nào để tính R2 khi biết
Rtđ và R1?
* Hướng dẫn HS tìm cách giải khác.
- Tính hiệu điện thế U2 giữa hai đầu R2.
- Từ đó tính R2.
Hoạt động 2 : Giải bài 2
a) Từng HS chuẩn bị trả lời câu hỏi của * Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
GV để làm câu a.
- R1 và R2 được mắc với nhau như thế nào?
b) Từng HS làm câu b.
Các ampe kế đo những đại lượng nào trong
c) Thảo luận nhóm để tìm ra cách giải khác mạch.
đối với câu b.
- Tính UAB theo mạch rẽ R1.
- Tính I2 chạy qua R2, từ đó tính R2.
* Hướng dẫn HS tìm cách giải khác:
- Từ kết quả câu a, tính Rtđ.
- Biết Rtđ và R1, hãy tính R2.
Hoạt động 3 : Giải bài 3
a) Từng HS chuẩn bị trả lời câu hỏi của * Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
GV để làm câu a.
- R2 và R3 được mắc với nhau như thế nào?
b) Từng HS làm câu b.
R1 được mắc như thế nào với đoạn mạch
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
9
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
c) Thảo luận nhóm để tìm ra cách giải khác MB? Ampe kế đo đại lượng nào trong mạch?
đối với câu b.
- Viết công thức tính Rtđ theo R1 và RMB.
* Viết công thức tính cường độ dòng điện
chạy qua R1.
- Viết công thức tính hiệu điện thế UMB từ đó
tính I2, I3.
* Hướng dẫn HS tìm cách giải khác: Sau khi
tính được I1, vận dụng hệ thức I3/I2 = R2/R3 và
I1 = I2 + I3, từ đó tính được I2 và I3.
Hoạt động 4 : Củng cố
Thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi của GV, * Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Muốn giải các
củng cố bài học.
bài tập về vận dụng định luật Ôm cho các
loại đoạn mạch, cần tiến hành theo mấy
bước? (Có thể cho HS ghi lại các bước giải
bài tập :
- Bước 1: Tìm hiểu và tóm tắt đề bài, vẽ
mạch điện (nếu có).
- Bước 2: Phân tích mạch điện, tìm các
công thức có liên quan với các đại lượng cần
tìm.
- Bước 3: Vận dụng các công thức để giải
bài toán.
- Bước 4: Kiểm tra và biện luận kết quả)
Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn häc ë nhµ
-Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a
-Lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp
-So¹n bµi: Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
10
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
Ngµy 03/ 10/ 2012
TiÕt 7: Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y d©n
I. Môc tiªu:
-Neâu ñöôïc R phuï thuoäc vaøo l, s, chaát lieäu laøm daây, bieát caùch xaùc ñònh söï phuï
thuoäc cuûa R vaøo l, s, vaät lieäu laøm daây. Laøm ñöôïc thí nghieäm kieåm tra R phuï
thuoäc vaøo l. Naém ñöôïc R~l.
-Suy luaän, laøm thí nghieäm, xöû lyù keát quaû thí nghieäm.
-Caån thaän khi laøm thí nghieäm. Bieát aùp duïng moái quan heä giöõa R vaø l vaøo thöïc teá.
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô
HS: Mçi nhãm 1A, 1V,
, d©y dÉn
III. TiÕn tr×nh d¹y häc :
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
HS1: Ch÷a bµi 6.2 phÇn a
V× 2 c¸ch m¾c ®Òu ®îc m¾c vµo cïng 1 hiÖu ®iÖn thÕ U = 6V
C1: Rt®1 =
U
6
I1
0,4
=> Rt®1 > Rt®2
= 15;
C2: Rt®2 =
=> C1: R1 nt R2
C2: R1 // R2
3. Bµi míi:
GV: D©y dÉn ®îc dïng ®Ó lµm g× ?
HS :D©y dÉn ®îc dïng ®Ó cho dßng ®iÖn
ch¹y qua
GV: Quan s¸t c¸c ®o¹n d©y dÉn ë h×nh 7.1
cho biÕt chóng kh¸c nhau ë nh÷ng yÕu tè
nµo.?.
GV: VËy liÖu ®iÖn trë cña c¸c d©y dÉn ®ã
cã gièng nhau kh«ng.?
HS : §iÖn trë cña mçi d©y dÉn lµ kh¸c
nhau
GV: Nh÷ng yÕu tè nµo cña d©y dÉn cã thÓ
¶nh hëng ®Õn ®iÖn trë cña d©y.?
HS : Nh÷ng yÕu tè ¶nh hëng ®Õn R lµ l ,
S, .
GV: §Ó x¸c ®Þnh sù phô thuéc cña R vµo
mét trong c¸c yÕu tè ®ã th× ta ph¶i lµm
nh thÕ nµo.?
GV: §Ó x¸c ®Þnh sù phô thuéc cña R vµo
chiÒu dµi d©y dÉn ta lµm nh thÕ nµo?
GV:- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1
- Yªu cÇu c¸c nhãm chän dông cô, m¾c
m¹ch ®iÖn vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. HS
lµm thÝ nghiÖm vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng
mÉu 1 SGK tr20
GV: Theo dâi kiÓm tra, gióp ®ì HS:
+ Lµm TN t¬ng tù theo s¬ ®å m¹ch ®iÖn
h×nh 7.2b, c
NguyÔn ViÕt C¬ng
U
6
10
I 2 1,8
3
I.. X¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn
trë d©y dÉn vµo mét trong nh÷ng yÕu
tè kh¸c nhau
1.C¸c cuén d©y dÉn ëH7.1.kh¸c nhau:
+ ChiÒu dµi.
+ TiÕt diÖn.
+ VËt liÖu lµm d©y
2. Ph¶i ®o R cña c¸c d©y cã yÕu tè x
nhau cßn c¸c yÕu tè lµ nh nhau
II. Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo
chiÒu dµi d©y dÉn.
1. Dù kiÕn c¸ch lµm
- D©y dµi 2l cã ®iÖn trë lµ 2R.
- D©y dµi 3l cã ®iÖn trë lµ 3R
2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra:
Trêng THCS H¬ng L©m
11
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
GV: Tõ kÕt qu¶ TN h·y cho biÕt dù ®o¸n
theo yªu cÇu cña C1 cã ®óng kh«ng.?
GV: VËy ®iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc
vµo chiÒu dµi nh thÕ nµo.?
HS ®äc c©u C2 vµ gi¶i thÝch
GV: Gîi ý: Víi 2 c¸ch m¾c trªn th× trêng
hîp nµo ®o¹n m¹ch cã ®iÖn trë lín h¬n vµ
cêng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua sÏ nhá h¬n,
GV: Yªu cÇu HS ®äc c©u hái C3 vµ tr¶ lêi
Gîi ý: Sö dông ®Þnh luËt «m
=> R, => l
GV: +Yªu cÇu HS ®äc c©u hái C4 vµ tr¶
lêi
+ Nªu mèi quan hÖ gi÷a I vµ R
HS tr¶ lêi c©u C4
N¨m häc 2013-2014
NhËn xÐt: R cña d©y dÉn tû lÖ thuËn víi
l cña d©y
3. KÕt luËn: SGK tr 20
III. VËn dông:
C2:CïngU, nÕu m¾c X b»ng d©y cµng
dµi th× R t¨ng => theo ®Þnh luËt «m th×
I gi¶m -> ®Ìn s¸ng yÕu h¬n.
C3:
Rdd =
U
6
20
I
0,3
=> ChiÒu dµi d©y lµ
l=
C4:
20
x4 =
2
40 (m)
- Quan hÖ gi÷a I vµ R lµ I ~
1
R
- V× I1 = 0,25I2 = I 2 nªn ®iÖn trë cña
4
®o¹n m¹ch thø nhÊt líp gÊp 4 lÇn ®iÖn
trë cña ®o¹n m¹ch thø hai do ®ã
l1 = 2l2
4.Cñng cè:
? Nªu mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn trë vµ ®é dµi d©y dÉn
5.Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc thuéc phÇn Ghi nhí vµ kÕt luËn
- Lµm c¸c bµi tËp 7.1 ®Õn 7.4
Ngµy 08/10/2012
TiÕt 8: sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo tiÕt diÖn d©y dÉn
I. Môc tiªu:
-Suy luaän ñöôïc R tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây daãn. Boá trí vaø tieán haønh ñöôïc
thí nghieäm kieåm tra moái quan heä giöõa R vaø S. Neâu ñöôïc cuûa caùc daây daãn cuøng l,
vaät lieäu thì tæ leä nghòch vôùi S cuûa daây
-Suy luaän vaø tieán haønh thí nghieäm.
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô, dông cô thÝ nghiÖm
HS : ChuÈn bÞ c¸c dông cô thÝ nghiÖm nh h×nh 8.1
III. TiÕn tr×nh d¹y häc
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
12
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
? §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo?
C¸c d©y dÉn cã cïng S vµ th× phô thuéc vµo l nh thÕ nµo?
? Ch÷a bµi tËp 7.1 SBT
3. Bµi míi:
GV:Tư¬ng tù nh bµi 7, ®Ó xÐt sù phô thuéc
cña R vµo S ta sö dông nh÷ng lo¹i d©y nµo.
GV c«ng thøc tÝnh Rt®trong ®o¹n m¹ch m¾c
// ?
HS:
Quan s¸t t×m hiÓu c¸c s¬ ®å m¹ch ®iÖn
H8.1 SGK vµ thùc hiÖn c©u hái C1 SGK
HS nhËn xÐt
GV: Giíi thiÖu c¸c ®iÖn trë R1, R2, R3 trong
c¸c m¹ch ®iÖn h×nh 8.2 SGK vµ ®Ò nghÞ HS
thùc hiÖn c©u C2.
GV: dù ®o¸n trªn => trong trêng hîp 2 d©y
cã cïng l, th× S1, S2 quan hÖ víi R1 vµ R2
nh thÕ nµo.?
HS: Th¶o luËn vµ nªu dù ®o¸n
R ~ 1/S
HS:
R1 S 2
R 2 S1
I. Dù ®o¸n sù phô thuéc cña ®iÖn trë
vµo tiÕt diÖn d©y dÉn.
.
§Ó xÐt sù phô thuéc cña R vµo S ta sö
dông c¸c lo¹i d©y cã cïng l, S nhng S
kh¸c nhau nh
S1 = 1/2S2 ; S1 = 1/3S3
C1:
R1// R2:
1
1
1
Rtd
R1 R2
R.R
R
RR 2
tù R3 = R
3
R2
T¬ng
II. ThÝ nghiÖm kiÓm tra:
; HS lªn b¶ng vÏ nhanh s¬ ®å
m¹ch ®iÖn h×nh 8.3
HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra ®äc vµ Ta cã S1= ( d1 ) 2 4S1 d12
2
ghi kÕt qu¶ ®o vµo b¶ng 1.
Lµm t¬ng tù víi d©y dÉn cã tiÕt diÖn lµ S 2, S2 = ( d 2 ) 2 4S d 2
2
2
S3.
2
HS: s¸nh tû sè
S1
S2
d12
víi 2
d2
? Tõ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm tÝnh tû sè
so s¸nh víi
S1
S2
R2
R1
vµ
GV:nhËn xÐt trªn nªu mèi quan hÖ gi÷a R
vµ S?
HS thùc hiÖn c©u C3
HD: TiÕt diÖn cña d©y thø hai lín gÊp mÊy
lÇn d©y thø nhÊt.
VËn dông kÕt luËn ®Ó tr¶ lêi
GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C4
=>
S1
S2
R2
R1
=
d12
= 2= 1
2
d2
2 1
;
4 2
NhËn xÐt:
VËy
S1
S2
=
S1
S2
=
d12
d 22
R
d12
= 2
2
R1
d2
+ KÕt luËn (SGK tr 23)
III. VËn dông
C3:
V× S2 = 3S1 => R1 = 3R2
C4:
Ta cã
S1
S2
=
R2
R1
=> R2 = 5,5.
=> R2 = R1.
S1
S2
0,5
1,1
2,5
4.Cñng cè:
? Nªu mèi quan hÖ gi÷a R vµo S cña d©y dÉn
- Lµm bµi tËp 8.2 SBT
§¸p ¸n C
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
13
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
5.Híng dÉn vÒ nhµ
- Lµm c¸c bµi tËp 8.1 ®Õn 8.5 SBT
- Häc thuéc phÇn Ghi nhí SGK
Ngµy 10/10/2012
TiÕt 9: sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn
I. Môc tiªu:
-Boá trí tieán haønh ñöôïc thí nghieäm chöùng toû R phuï thuoäc vaøo vaät lieäu laøm daây, so
saùnh ñöôïc ñoä daãn ñieän döïa vaøo p. Vaän duïng ñöôïc CT R=p.l/s ñeå tính 1 trong 4
ñaïi löôïng chöa bieát.
-Vaän duïng coâng thöùc ñeå giaûi baøi taäp.
-Yeâu khoa hoïc, bieát söû duïng daây daãn ñuùng muïc ñích.
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô, ®å dïng thÝ nghiÖm
-HS : B¶ng phô, ®å thÝ nghiÖm nh SGK
III. TiÕn tr×nh d¹y häc :
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo?
Ph¶i tiÕn hµnh thÝ nghiÖm víi c¸c d©y dÉn cã ®Æc ®iÓm g× ®Ó x¸c ®Þnh sù
phô thuéc cña R vµo tiÕt diÖn cña chóng.
? Ch÷a bµi tËp 8.4 SBT tr 13
3. Bµi míi:
I. Sù phô thuéc cña R vµo vËt liÖu lµm d©y
GV: Cho HS quan s¸t c¸c ®o¹n d©y cã cïng l, I. Sù phô thuéc cña R vµo vËt liÖu
S lµm tõ c¸c vËt liÖu kh¸c nhau vµ yªu cÇu tr¶ lµm d©y
1. ThÝ nghiÖm:
lêi C1.
+ K
- HS quan s¸t vµ suy nghÜ tr¶ lêi
C¸c d©y ph¶i cã cïng:
- ChiÒu dµi
- Cïng tiÕt diÖn
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
§o¹n d©y ®ang xÐt
14
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
- VËt liÖu lµm d©y kh¸c nhau
HS:
+ VÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn ®Ó tiÕn hµnh TN x¸c
®Þnh R cña d©y.
+ LËp b¶ng ghi kÕt qu¶ TN
+ TiÕn hµnh TN
HS lµm thÝ nghiÖm, ®äc ghi kÕt qu¶ vµo
b¶ng.
- Tõng nhãm HS ®äc phÇn thu thËp th«ng tin
vµ tr¶ lêi c©u hái.
GV: Theo dâi kiÓm tra vµ gióp ®ì
? §iÖn trë cña d©y dÉn cã phô thuéc vµo vËt
liÖu lµm d©y hay kh«ng
? Sù phô thuéc cña R vµo vËt liÖu lµm d©y ®îc
®Æc trng b»ng ®¹i lîng nµo.
? §¹i lîng nµy cã trÞ sè ®îc x¸c ®Þnh nh thÕ
nµo.
? §¬n vÞ cña ®¹i lîng nµy lµ g×.? H·y nªu
cña hîp kim vµ kim lo¹i trong b¶ng 1
- HS t×m hiÓu b¶ng ®iÖn trë suÊt vµ tr¶ lêi c©u
hái
? §iÖn trë suÊt cña ®ång lµ 1,7.10-8m cã
nghÜa lµ g×.
? Trong c¸c chÊt nªu trong b¶ng, chÊt nµo dÉn
®iÖn tèt nhÊt. T¹i sao ®ång ®îc dïng ®Ó
(cuèn) lµm lâi d©y nèi c¸c m¹ch ®iÖn
? Dùa vµo mèi quan hÖ gi÷a R vµ S. TÝnh R
cña d©y constantan trong c©u C2
N¨m häc 2013-2014
2. KÕt luËn:
(SGK tr 25
II. §iÖn trë suÊt - c«ng thøc tÝnh R
1. §iÖn trë suÊt
+ §Æc trng b»ng ®iÖn trë suÊt
+ (SGK tr 26 phÇn in nghiªng
- §ång cã = 1,7.10-8 m cã nghÜa
lµ cø 1m d©y ®ång cã S = 1m2 th× cã
R = 1,7.10-8.
- B¹c dÉn ®iÖn tèt nhÊt.
- V× ®ång dÉn ®iÖn tèt (cã nhá)
gi¸ thµnh h¹
C2:
= 0,5.10-6 m cã nghÜa lµ mét
d©y dÉn h×nh trô lµm b»ng
constantan cã chiÒu dµi 1m; S= 1m2
=> R = 0,5.10-6
VËy ®o¹n d©y constantan cã l =1m
Vµ S = 1m2 = 10-6m2 cã R = 0,5
GV: Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u C3
Yªu cÇu thùc hiÖn theo c¸c bíc, hoµn thµnh 2 C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë.
l
b¶ng 2 (tr 26) => c«ng thøc tÝnh R.
R=S
? Nªu c«ng thøc tÝnh R vµ gi¶i thÝch ý nghÜa
c¸c ký hiÖu, ®¬n vÞ.
Trong ®ã: lµ ®iÖn trë suÊt (m)
C4:tãm t¾t
l lµ chiÒu dµi (m)
S lµ tiÕt diÖn (m2)
= 1,7.10-8m
III. VËn dông
l = 4m
C4:
d = 1mm ; = 3,14
Gi¶i:
R=?
DiÖn tÝch tiÕt diÖn d©y ®ång lµ
? §Ó tÝnh R ta vËn dông c«ng thøc nµo.
2
3
S = d 3,14. (10 )
4
4
l
¸p dông c«ng thøc: R = S
=>
R
=
1,7.10-8.
4 .4
0,087()
3,14.10 6
VËy R cña d©y ®ång lµ 0,087 ()
4. Cñng cè:
? Nãi cña s¾t lµ 12.10-8 (m) cã nghÜa lµ g×.
? Ch÷a bµi tËp 2.1SBT
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
15
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
§¸p ¸n: Chän C v× b¹c cã nhá nhÊt trong sè 4 kim lo¹i ®· cho.
5. Híng dÉn vÒ nhµ
- §äc phÇn Cã thÓ em cha biÕt
- Tr¶ lêi c©u C5, C6 SGK, lµm bµi tËp SBT
TiÕt 10:
I. Môc tiªu:
Ngµy 15/10/2012
®iÖn trë - biÕn trë dïng trong kü thuËt
- Naém ñöôïc caáu taïo vaø nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa bieán trôû. Maéc bieán trôû vaøo doøng
ñieän ñeå ñieàu chænh cöôøng ñoä doøng ñieän. Nhaän ra giaù trò ñieän trôû trong kyõ thuaät.
- Maéc maïch ñieän, söû duïng bieán trôû
- Bieát söû duïng bieán trôû ñeå ñieàu chænh
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, mét sè biÕn trë, tay quay, con ch¹y, chiÕt ¸p.
HS: ChuÈn bÞ ®å dïng thÝ nghiÖm
III. TiÕn tr×nh d¹y häc :
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? Phô thuéc nh thÕ nµo.
ViÕt c«ng thøc biÓu diÔn sù phô thuéc ®ã.
l
? Tõ c«ng thøc R = S
Em h·y nªu c¸ch lµm thay ®æi R cña d©y
3.Bài mới:
HS: Quan s¸t ¶nh chôp h×nh 10.1 vµ tr¶ lêi C1
GV: Cho HS quan s¸t c¸c biÕn trë ®Ó nhËn
d¹ng.
GV:Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C2
HS: Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C2
I. BiÕn trë
1. T×m hiÓu cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng
cña biÕn trë
C1: C¸c lo¹i biÕn trë, con ch¹y,
tay quay, biÕn trë than (chiÕt ¸p)
+ NhËn d¹ng biÕn trë
GV: Híng dÉn theo c¸c bíc
C2:
+ CÊu t¹o chÝnh
+ ChØ ra hai chèt nèi vµo 2 ®Çu cuén d©y cña - NÕu m¾c hai ®Çu AB cña cuén
d©y nµy nèi tiÕp víi m¹ch ®iÖn th×
c¸c biÕn trë, con ch¹y cña biÕn trë.
GV: VËy muèn R t¨ng cã t¸c dông th× ph¶i khi dÞch chuyÓn con ch¹y R kh«ng
thay ®æi l cña d©y.
m¾c nã vµo m¹ch nh thÕ nµo?.
C3:
GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C3
R cña m¹ch cã thay ®æi v× l cña
HS tr¶ lêi c©u C4
d©y thay ®æi.
2. Sö dông biÕn trë ®Ó ®iÒu chØnh
? Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C5
GV: Yªu cÇu c¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ cêng ®é dßng ®iÖn.
®å, lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn ë c©u C6
.
HS: Lµm TN theo c¸c bíc theo dâi ®é s¸ng cña +nhËn xÐt :
bãng ®Ìn
? Th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u C6
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
16
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
? HS quan s¸t vµ nªu nhËn xÐt vÒ cêng ®é dßng
®iÖn trong m¹ch khi thay ®æi trÞ sè cña biÕn => Khi dÞch chuyÓn con ch¹y
trë.
=> R thay ®æi => I trong m¹ch
? BiÕn trë lµ g×. §îc dïng ®Ó lµm g×?
thay ®æi.
HS: BiÕn trë lµ R cã thÓ thay ®æi ®îc trÞ sè vµ
cã thÓ ®îc dïng ®Ó ®iÒu chØnh cêng ®é dßng
®iÖn trong m¹ch
HS ®äc c©u C7, th¶o luËn trªn líp ®Ó tr¶ lêi
- Híng dÉn c¶ líp tr¶ lêi chung c©u C7
Gîi ý: Líp than hay líp kim lo¹i dÇy hay
máng -> lµm R thay ®æi.
? HS quan s¸t c¸c lo¹i ®iÖn trë dïng trong kü
thuËt, kÕt hîp víi c©u C8 nhËn d¹ng 2 lo¹i ®iÖn
trë dïng trong kü thuËt
HS nhËn d¹ng qua 2 dÊu hiÖu
+ Cã trÞ sè ghi ngay trªn R
+ TrÞ sè ®îc thÓ hiÖn b»ng vßng mµu trªn R.
- HS ®äc gi¸ trÞ cña ®iÖn trë ghi trªn ®iÖn trë
Yªu cÇu HS ®äc vµ hoµn thµnh c©u C9
3. KÕt luËn (SGK tr 29)
II. C¸c ®iÖn trë dïng trong kü
thuËt
C7:
+ R trong kü thuËt ®îc chÕ t¹o
b»ng mét líp than hay líp kim
lo¹i máng cã S rÊt nhá -> K.thøc
nhá vµ R rÊt lín.
III. VËn dông
4.Cñng cè: BiÕn trë lµ g×? Nã ®îc dïng ®Ó lµm g×? Ch÷a bµi tËp 10.2 SBT
5.Híng dÉn vÒ nhµ:
§äc phÇn Cã thÓ em cha biÕt
¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc
Lµm c©u C10 vµ lµm bµi tËp 10.1 ®Õn 10.6 SBT tr16
TiÕt 11:
Ngµy 13/10/2011
Bµi tËp vËn dông ®Þnh luËt «m
vµ c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë cña d©y dÉn
I. Môc tiªu:
- Vaän duïng ñònh luaät OÂm vaø CT R ñeå tính caùc ñaïi löôïng coù lieân quan trong ñoaïn
maïch noái tieáp, song song, hoãn hôïp
- Vaän duïng kieán thöùc ñeå giaûi baøi taäp.
- Nghieâm tuùc, chính xaùc khi laøm BT
II. ChuÈn bÞ:
GV: Gi¸o ¸n, c¸c bµi tËp m¾c nèi tiÕp, song song vµ hçn hîp.
HS : ¤n tËp vÒ ®Þnh luËt «m, c«ng thøc tÝnh R cña ®o¹n m¹ch nèi tiÕp, //
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
17
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt «m, ghi râ ®¬n vÞ cña tõng ®¹i lîng.
? ViÕt c«ng thøc tÝnh R cña d©y dÉn? Tõ c«ng thøc nªu râ mèi quan hÖ cña ®iÖn
trë víi c¸c ®¹i lîng
3. Bài mới:
? HS ®äc ®Ò bµi vµ tãm t¾t ®Ò bµi
1. Bµi tËp 1 (SGKtr32)
? Muèn tÝnh ®îc I ch¹y qua d©y dÉn ta ph¶i Tãm t¾t:
tÝnh ®îc ®¹i lîng nµo tríc.
= 1,1.10-6m ; l = 30m
S = 0,3mm2 = 0,3.10-6m2 ; U = 220V
? Khi ®· tÝnh ®îc R cña d©y dÉn th× ta tÝnh I TÝnh I = ?
nh thÕ nµo
Gi¶i:
? Yªu cÇu HS lªn b¶ng gi¶i
§iÖn trë cña d©y nicrom lµ:
l
? HS nhËn xÐt, GV bæ sung nÕu cÇn
¸p dông c«ng thøc: R = S
GV: ë Bµi tËp nµy ta ®· ¸p dông nh÷ng c«ng
6
thøc nµo
=> R = 1,1.10 .30
110()
6
0,3.10
Cêng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua d©y dÉn lµ:
¸p dông c/thøc I =
=> I =
? HS ®äc ®Ò bµi vµ tãm t¾t ®Ò bµi
GV: Gîi ý HS nÕu HS kh«ng gi¶i ®îc
? Ph©n tÝch m¹ch ®iÖn
? §Ó tÝnh ®îc R2 cÇn biÕt g×.
- Yªu cÇu HS gi¶i vµo vë
? Mét HS lªn b¶ng gi¶i phÇn a
? Nªu c¸ch gi¶i kh¸c cho phÇn a
So s¸nh c¸ch nµo dÔ vµ ng¾n h¬n
? HS ®äc ®Ò bµi vµ tãm t¾t c©u b
? §Ó tÝnh ®îc l ta lµm nh thÕ nµo
? HS lªn b¶ng gi¶i
? HS ®äc ®Ò bµi vµ tãm t¾t ®Ò bµi
tãm t¾t:
R1 = 600 ; R2 = 900 ; UMN = 220V;
I = 200m , S = 0,2mm2 ; = 1,7.10-8m
a. TÝnh RMN ?
NguyÔn ViÕt C¬ng
U
R
220
2( A)
110
Bµi 2 (SGK tr 32)
tãm t¾t:
Cho m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ
R1 = 7,5 ; I = 0,6A,U = 12V
a. §Ó ®Ìn s¸ng b×nh thêng R2 = ?
C1: V× R1 nt R2
Do ®Ìn s¸ng b×nh thêng ta cã
I1 = 0,6A vµ R1 = 7,5
R1 nt R2 => I1 = I2 = I = 0,6A
¸p dông c/thøc
R=
U
12
20()
I
0,6
Mµ R = R1+ R2 -> R2 = R - R1
=> R2 = 20 - 7,5 = 12,5 ()
§iÖn trë R2 lµ 12,5 ()
b. Tãm t¾t:
Rb= 30 ; S = 1mm2 = 10-6m2
= 0,4.10-6m
TÝnh l = ?
¸p
dông
c/thøc
R
l
= S
=>
l
=
RS
30.10 6
0,4.10 6
=> l = 75(m)
VËy chiÒu dµi d©y lµm biÕn trë lµ 75m
Bµi 3 (SGK tr 33)
Trêng THCS H¬ng L©m
18
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
N¨m häc 2013-2014
b. U1 ; U2 = ?
GV- D©y nèi tõ M ®Õn A vµ N ->B ®îc coi Bµi gi¶i
nh mét ®iÖn trë Rd nèi tiÕp víi ®o¹n m¹ch a. ¸p dông c/thøc
gåm 2 bãng ®Ìn.
l
20
1,7.10 8
R
=
Rd nt (R1 // R2)
S
0,2.10 6
17()
VËy ®iÖn trë cña m¹ch MN ®îc tÝnh nh §iÖn trë cña d©y dÉn lµ 17 ()
m¹ch hçn hîp ta ®· biÕt c¸ch tÝnh nh ë c¸c V× R1 // R2 ta cã
bµi tríc.
R1 .R2
600.900
360()
R
=
12
? HS lªn b¶ng gi¶i phÇn a
R1 R2 600 900
Coi Rd nt (R1 // R2)
=> RMN = R12 + Rd = 360 + 17 = 377 ()
4.Cñng cè:? Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt «m
5.Híng dÉn vÒ nhµ:
- Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a,lµm c¸c bµi tËp 11.1 ®Õn 11.4 SBT tr 17, 18
TiÕt 12:
I. Môc tiªu:
Ngµy 23/10/2012
C«ng suÊt ®iÖn
- Vaän duïng ÑL OÂm vaø coâng thöùc tính R ñeå tính caùc ñaïi löôïng coù lieân quan ñoái vôùi
ñoaïn maïch goàm nhieàu nhaát 3R maéc //, noái tieáp, hoãn hôïp
- Vaän duïng kieán thöùc ñeå giaûi baøi taäp coù lieân quan.
- Caån thaän khi laøm baøi taäp
II. ChuÈn bÞ:
GV: bãng ®Ìn ; 6V - 5w, biÕn trë 20 - 2A
HS : Bãng ®Ìn ; 6V – 3w v«n kÕ, ampe kÕ
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò:
? Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt «m
3. Bài mới:
GV: Cho HS quan s¸t vµ ®äc sè v«n vµ sè
o¸t trªn c¸c bãng ®Ìn.
GV: M¾c s¬ ®å ®iÖn nh h×nh 12.1 SGK,
®ãng c«ng t¾c vµ cho HS quan s¸t, nhËn
xÐt.
? NhËn xÐt sè o¸t ghi trªn mçi ®Ìn vµ ®é
s¸ng m¹nh yÕu cña chóng.
HS: Cïng mét hiÖu ®iÖn thÕ th× ®Ìn nµo
ghi sè o¸t lín h¬n th× s¸ng h¬n.
? O¸t lµ ®¬n vÞ cña ®¹i lîng nµo.
HS: O¸t lµ ®¬n vÞ cña c«ng suÊt
? Yªu cÇu HS ®äc phÇn thu thËp th«ng tin
NguyÔn ViÕt C¬ng
I. C«ng suÊt ®Þnh møc cña c¸c dông cô
®iÖn
1. Sè v«n vµ sè o¸t trªn c¸c dông cô
®iÖn
C1:
+ Víi m¹ch cã ®Ìn 100w- 220V s¸ng
h¬n m¹ch cã ®Ìn 220V-25w
.C2:
O¸t lµ ®¬n vÞ cña c«ng suÊt
1W =1V . 1A
2. ý nghÜa cña sè o¸t ghi trªn mçi dông
Trêng THCS H¬ng L©m
19
Gi¸o ¸n vËt lÝ 9
SGK vµ tr¶ lêi c©u hái (C3 SGK tr 34)
? HS ®äc c«ng suÊt cña mét sè dông cô
ghi ë b¶ng 1 SGK tr 34.
? VËy sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn
cho biÕt g×.
HS: Sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn cho
biÕt c«ng suÊt ®Þnh møc (tiªu thô) khi
chóng ho¹t ®éng b×nh thêng:
? §äc phÇn ®Çu cña phÇn II vµ nªu môc
®Ých cña TN ®îc tr×nh bµy ë SGK.
- HS nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm
GV: Cho HS t×m hiÓu s¬ ®å bè trÝ TN
HS: Nghiªn cøu s¬ ®å 12.2 vµ nªu c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
? HS thùc hiÖn c©u C4
? HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n.
? Qua kÕt qu¶ thÝ nghiÖm rót ra c«ng thøc
tÝnh c«ng suÊt
N¨m häc 2013-2014
cô
C3:
+ Cïng mét bãng ®Ìn, khi ®Ìn s¸ng
m¹nh th× c«ng suÊt lín.
+ Cïng mét bÕp ®iÖn, lóc nãng Ýt th×
c«ng suÊt nhá.
II. C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt:
1. ThÝ nghiÖm:
C4:
- Víi ®Ìn 1:
U.I = 6.0,82 5w
- Víi ®Ìn 2:
U.I= 0.0,51 3w
+ TÝch U.I ®èi víi mçi ®Ìn cã gi¸ trÞ
+ HS nªu c«ng thøc vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i b»ng c«ng suÊt ®Þnh møc ghi trªn ®Ìn.
2. C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt:
lîng trong c«ng thøc.
P = U.I
C5:
? Yªu cÇu HS thùc hiÖn c©u C5
2
+ P = U.I vµ U = I.R nªn P = I2R
- Ta cã P = U.I = I2.R = U
2
R
+ P = U.I vµ I = U nªn P = U
R
R
4.Cñng cè:
5.Híng dÉn vÒ nhµ
- Xem l¹i bµi häc thuéc phÇn Ghi nhí SGK tr 36, tr¶ lêi C6, C7, C8
- Lµm c¸c bµi tËp tõ 12.1 - 12.7 SBT
NguyÔn ViÕt C¬ng
Trêng THCS H¬ng L©m
20
- Xem thêm -
.DOC 
136 
299 
82 
