Tài liệu Giáo án vật lí 9 cả năm

TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 ChöôngI : ÑIEÄN HOÏC Tieát1 baøi1 : SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN VAØO HIEÄU ÑIEÄN THEÁ GIÖÕA HAI ÑAÀU DAÂY DAÃN I/ Muïc tieâu : - Neâu ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh thí nghieäm khaûo saùt söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn. - Veõ vaø söû duïng ñöôïc ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä giöõa I, U töø soá lieäu thöïc nghieäm. - Neâu ñöôïc keát luaän veà söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn. II/ Chuaån bò : * Ñoái vôùi moãi nhoùm hoïc sinh : - Moät daây ñieän trôû baèng nikeâlin (hoaëc constantan) chieàu daøi 1m, ñöôøng kính 0,3mm, daây naøy ñöôïc quaán saún treân truï söù.. - 01 ampe keá coù GHÑ 1,5A, ÑCNN 0,1 A - 01 voân keá coù GHÑ: 6V ; ÑCNN : 0,1 V - 01 nguoàn ñieän 6V - 07 ñoïan daây daãn daøi 30 cm III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: 2/ Baøi môùi : HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1:Oân laïi kieán thöùc lieân quan ñeán baøi hoïc. GV:_ Ñeå ño CÑDÑ chaïy qua boùng ñeøn vaø HÑT giöõa hai ñaàu boùng ñeøn, caàn duøng nhöõng duïng cuï gì? _ Neâu nguyeân taéc söû duïngnhöõng duïng cuï ñoù? Hoaït ñoäng 2:Tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûaCÑDÑvaøo HÑT giöõa hai ñaàu daây daãn. Tìm hieåu sô ñoà maïch ñieän hình 1.1 SGK _ Caùc nhoùm HS maéc maïch ñieäm theo sô ñoà hình 1.1SGK _ Tieán haønh ño, ghi caùc keát quaû ño ñöôïc vaøo baûng 1. GV: Theo doõi, kieåm tra, giuùp ñôõ caùc nhoùm HS maéc maïch ñieän TN. HS: Tieán haønh ño, ghi keát quaû ño ñöôïc vaøo baûng 1. HS: Thaûo luaän traû lôøi C1. GV: Nguyeãn Vaên Höng KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM I. Thí nghieäm. 1. Sô ñoà maïch ñieän. 2. Tieàn haønh thí nghieäm. _C1 LÑ KQÑ U(V) I(A) 1 2 3 4 5 * CÑDÑ chaïy qua moät daây daãn tæ leä thuaän vôùi HÑT ñaët vaøo hai ñaàu daây daãn ñoù. 1 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 Hoaït ñoäng 3:Veõ vaø söû duïng ñoà thò ñeå ruùt ra keát luaän. HS: Ñoïc phaàn thoâng baùo veà daïng ñoà thò trong SGK. GV: Höôùng daãn HS xaùc ñònh caùc ñieåm bieåu dieãn, veõ moät ñöôøng thaúng ñi qua goác toaï ñoä, ñoàng thôøi ñi qua caùc ñieåm bieåu dieãn(neáu ñieåm naøo naèm quaù xa ñöôøng bieãu dieãm thì tieán haønh ño laïi). HS: Traû lôøi C2 HS: Thaûo luaän nhoùm, nhaän xeùt daïng ñoà thò, ruùt ra keùt luaän. _ Ñaïi dieän moät vaøi nhoùm neâu keùt luaän veà moái quan heä giöõa I vaøU. Hoaït ñoäng 4:Vaän duïng. GV: Yeâu caàu HS neâu keát luaän veà moái quan heä giöõa U vaøI. Ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä naøy coù ñaëc ñieåm gì? _ HS: traû lôøi caâu hoûi C3, C4, C5. II. Ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá. 1. Daïng ñoà thò: _ C2 * Ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thoäc cuûa CÑDÑ vaøo HÑT giöõa hai ñaàu daây daãn laø moät ñöôøng thaúng ñi qua goác toaï ñoä ( U= 0, I = 0). 2. Keát luaän: (SGK). III. Vaän duïng: _ C3 _ C4 _ C5 3/ Cuûng coá : - HÑT vaø CÑDÑ chaïy qua hai ñaàu daây daãn coù moái quan heä theá naøo ? - Ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä giöõa U, I coù ñaëc ñieåm gì ? - Ta có thể kéo đường biểu diễn mối quan hệ giữa U và I qua góc tọa độ được không 4/ Daën doø : - Hoïc phaàn ghi nhôù ñeå traû lôøi 2 caâu hoûi sau : 1. HÑT vaø CÑDÑ chaïy qua hai ñaàu daây daãn coù moái quan heä theá naøo ? 2. Ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä giöõa U, I coù ñaëc ñieåm gì ? - Laøm baøi taäp trong saùch baøi taäp (từ 1.1 đến 1.4 / trang 4) -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 2 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Tieát2 baøi2: ÑIEÄN TRÔÛ DAÂY DAÃN – ÑÒNH LUAÄT OÂM I/ Muïc tieâu: _ Nhaän bieát ñöôïc ñôn vò ñieän trôû vaø vaän duïng ñöôïc coâng thöùc tính ñieän trôû ñeå giaûi baøi taäp. _ Phaùt bieåu vaø vieát ñöôïc heä thöùc cuûa ñònh luaät OÂm. _ Vaän duïng ñöôïc ñònh luaät Oâm ñeå giaûi moät soá daïng baøi taäp ñôn giaûn. II/ Chuaån bò : Keû baûng ghi giaù trò thöông soá U/I ñoái vôùi moãi daây daãn döïa vaøo baûng soá lieäu trong baûng 1 vaø baûng 2 ô baøi tröôùc. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: _ Neâu keát luaän veà moái quan heä giöõa CÑDÑ vaø HÑT? _ Ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä ñoù coù ñaëc ñieåm gì? _ Baøi taäp 3,4 SBT. 2/ Baøi môùi : HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1: Xaùc ñònh thöông soá U/I ñoái vôùi moãi daây daãn. HS: Döïa vaøo baûng 1 vaø baûng 2 ôû baøi tröôùc, tính thöông soá U/I ñoái vôùi moãi daây daãn. GV: kieåm tra, giuùp ñôõ caùc HS tinh toaùn. HS: Nhaân xeùt giaù trò cuûa thöông soá U/I ñoái vôùi moåi daây daãn vaø vôùi 2 daây daãn khaùc nhau. Hoaït ñoäng 2:Tìm hieåu khaùi nieäm ñieän trôû. HS: Ñoïc phaàn thoâng baùokhaùi nieäm ñieän trôû trong SGK. GV: _ Tính ñieän trôû cuûa daây daãn baèng coâng thöùc naøo? _ Khi taêng HÑTñaët vaøo hai ñaàu daây daãn leân hai laàn thì ñieän trôû cuûa noù taêng maáy laàn? Vì sao? _ HÑT giöõa hai ñaàu daây daãn laø 3V, doøng ñieän chaïy qua noù coù CÑDÑ laø 250mA. Tính ñieän trôû cuûa daây. _ Ñoåi caùc ñôn vò sau: 0,5M = … k = … . KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM I. Ñieän trôû cuûa daây daãn. 1. Xaùc ñònh thöông soá U/I ñoái vôùi moãi daây daãn. _ C1 _ C2 2. Ñieân trôû. _ Trò soá R=U/I khoâng ñoåi ñoái vôùi moãi daây daãn vaø ñöôïc goïi laø nhöõng ñieän trôû cuûa daây daãn ñoù. _ Kí hieäu sô ñoà cuûa ñieän trôû : _ Ñôn vò ñieän trôû: OÂm () 1 . = 1V 1A Boäi soá cuûa oâm: 1k  = 1000 .1M = 1000000. _ Neâu yù nghóa cuûa ñieän trôû.  HS traû lôøi caùc caâu hoûi treân. II. Ñònh luaät Oâm. Hoaït ñoäng 3:Phaùt bieåu vaø vieát heä thöùc cuûa ñònh luaät 1. Heä thöùc ñònh luaät Oâm. I=U/R Oâm. 2. Phaùt bieåu ñònh luaät. Cöôøng ñoä HS: Vieát heä thöùc cuûa ñònh luaät Oâm vaøo vôû vaø phaùt doøng ñieän chaïy qua daây daãn tæ leä bieåu ñònh luaät. thuaän vôùi HÑT ñaët vaøo hai ñaàu daây vaø tæ leä nghòch vôùi ñieän trôû cuûa daây. GV: Nguyeãn Vaên Höng 3 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN III. Vaän duïng. - C3 Hoaït ñoäng 4:Vaän duïng. GV: Coâng thöùc R=U/I duøng ñeå laøm gì? Töø coâng thöùc - C4 naøy coù theå noùi raèng U taêng bao nhieâu laàn ñöôïc khoâng? Taïi sao? HS traû lôøi caâu hoûi cuûa GV vaøgiaûi C3, C4. 3/ Cuûng coá: - Phát biểu nội dung định luật Ôm ? - Viết hệ thứ của địnhluật Ôm ? - Trong 3 công thức sau công thức nào không phải là hệ thứ của định luật Ôm ? U = I.R I  U R R U I 4/ Daën doø : Hoïc baøi cuû, laøm baøi taäp vaø chuaån bò maãu baùo caùo baøi tieáp theo. -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 4 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Tieát3 baøi 3 : THỰC HÀNH : XÁC ĐỊNH ĐIỆN TRỞ CỦA MỘT DÂY DẪN BẰNG AMPE KẾ VÀ VÔN KẾ. I/ Muïc tieâu : - Nêu được cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở. -Mô tả được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm xác định điện trở của một dây dẫn bằng Ampe kế và Vôn kế. - Có ý thứ , trung thực với kết quả tìm được. - Tuân thủ các quy tắc sử dụng các dụng đo đúng. II/ Chuaån bò : Ñoái vôùi mỗi nhóm học sinh : -1 dây dẫn có giá trị điện trở chưa biết. - 1 Vôn kế có GHĐ 6V và có ĐCNN 0,1V - 1nguồn điện có HĐT từ 0 đến 6V. - 1 công tắc điện. - 1 Ampe kế có GHĐ 1,5A và ĐCNN 0,1A - 7 dây nối. - Một mẫu báo cáo thực hành viết sẵn. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: _ Phát biểu định luật Ôm? Viết hệ thức và ý nghĩacủa từng đại lượng trong công thức? _ Sữa bài tập 2.2 và 2.4 SBT. 2/ Baøi môùi : HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1:Trình baøy phaàn traû lôøi caâu hoûi trong baùo caùo thöïc haønh. GV: Kieåm tra vieäc chuaån bò baùo caùo thöïc haønh cuûa töøng HS. GV: Yeâu caàu HS neâu coâng thöùc tính ñieän trôû, traû lôøi caâu b vaø c. HS: veõ sô ñoà maïch ñieän TN. Hoaït ñoäng 2: Maéc maïch ñieän theo sô ñoà vaø tieán haønh ño. Caùc nhoùm HS maéc maïch ñieän theo sô ñoà ñaõ veõ Tieán haønh ño, ghi keát quaû vaøo baûng. GV: Theo doõi, giuùp ñôû, ktra caùc nhoùm maéc maïch ñieän, ñaëc bieät laø khi maéc voân keá vaø ampe keá. GV: theo doõi, nhaéc nhôû HS tham gia hoaït ñoäng tích cöïc Noäp baùo caùo thöïc haønh. GV: Nhaän xeùt keát quaû ruùt kinh nghieâm. GV: Nguyeãn Vaên Höng KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM 1. Traû lôøi caâu hoûi: a, Vieát coâng thöùc tính ñieäm trôû………… b, Muoán ño HÑT giöõa hai ñaâu cuûa moät daây daãn caàn duøng duïng cuï gì? Maéc duïng cuï ñoù nhö theá naøo vôùi daây daãn caàn ño?...................................... C, Muoán ño CÑDÑ chaïy qua moät daây daãn caàn duïng cuï gì? Maéc duïng cuï ñoù nhö theá naøo vôùi daây daãn caàn ño?.................................................... 2. Keát quaû ño: LÑ KQÑ U(V) I(A) R() 1 2 3 4 5 a. Tính trò soá ñieän trôû cuûa daây daãn ñang xeùt trong moãi laàn ño. b. Tính giaù trò TB coäng cuûa ñieân trôû… 5 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 ………………………………………………………………………. c. Nhaän xeùt veà nguyeân nhaân gaây ra söï khaùc nhau (neâu coù) cuûa caùc giaù trò soá ñieän trôû vöøa tính ñöôïc trong moãi laân ño…………………………………………………………… ……………………………………………………………………… 3/ Cuûng coá: Qua baøi thöïc haønh xaùc ñònh ñieän trôû cuûa moät daây daãn baèng ampe keá vaø voân keá ruùt ra ñöôïc keát luaän gì? 4/ Daën doø : Chuaån bò baøi tieâp theo. -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 6 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Tieát4 baøi 4 : I/ Muïc tieâu : Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 ÑOAÏN MAÏCH NOÁI TIEÁP - Suy luaän ñeå xaây döïng ñöôïc coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïng maïch goàm hai U1 R1  ñieän trôû maéc noái Rtñ = R1 +R2 vaø heä thöùc töø caùc kieán thöùc ñaõ hoïc. U 2 R2 - Moâ taû ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh thí nghieäm kieåm tra laïi caùc heä thöùc suy ra töø lí thuyeát. - Vaän duïng ñöôïc nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi thích moät soá hieäng töôïng vaø giaûi baøi taäp veà ñoaïn maïch noái tieáp. II/ Chuaån bò: (Moåi nhoùn HS). - 3 ñieän trôû maãu laàn löôït coù giaù trò 6, 10, 16. - 1 ampe keá coù GHÑ 1,5A vaøÑCNN 0,1A. - 1 voân keá coù GHÑ 6V vaø ÑCNN 0,1V. - 1 nguoàn ñieän 6V, 1 coâng taéc,7 ñoaïng daây noái. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: 2/ Baøi môùi : HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1: Oân laïi kieán thöùc coù lieân quan tôùi baøi môùi. Töøng HS chuaån bò, traû lôøi caùc caâu hoûi sau: - CÑDÑ chay qua moãi ñeøncoù moái lieân heân nhö theá naøo vôùi CÑDÑ maïch chính? - HÑT giöõa hai ñaøu ñoaïng maïch coù moái lieân heä nhö theá naøo vôùi HÑT giöõa hai ñaàu moåi ñeøn? Hoaït ñoäng 2: Nhaän bieát ñöôïc ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp. HS traû lôøi caâu C1. HS vaän duïng heä thöùc I= I1 =I2 vaø heä thöùc ñònh luaät Oâm ñeå traû lôøi caâu C2. KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM I. Cöôøng ñoä doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá trong ñoaïn maïch noái tieáp. 1. Nhôù laïi kieán thöùc ôû lôùp 7. I= I1 =I2 (1). U= U1 =U2 (2). 2. Ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp. - C1. - C2 U1 U2 Phöông aùn 1: I1  ; I 2  R1 R2 Vì R1 maéc noái tieáp R2: I1=I2 => U1 U 2 U1 R1   (3) => R1 R2 U 2 R2 U1 Phöông aùn 2: I1  => U1=I1R1 R1 U I 2  2 => U2=I2R2 R2 U1 IR  1 1 Laäp tæ soá : U 2 I 2 R2 Vì R1 maéc noái tieáp R2: I1=I2 => GV: Nguyeãn Vaên Höng 7 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 U1 R1  U 2 R2 Hoaït ñoäng 3:Xaây döng coâng thöùc tính ñieân trôû töông ñöông cuûa ñoaïng maïch goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp. HS ñoïc phaân khaùi nieäm ñieân trôû töông ñöông tong SGK. HS traû lôøi caâu hoûi: Theá naøo laø ñieän trôû töông ñöông cuûa moät ñoaïn maïch? Điều kiện gì ñeå coù ñiện trở tương đñương của1 ñọan mạch? GV höông daãn HS xaây döng coâng thöùc (4). - Kí hieäu HÑT giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch laø U, giöõa hai ñaàu moãi ñieän trôû laø U1,U2.Hay vieát heä thöùc lieân heä giöõa U, U1 vaø U2. - CÑDÑ chaïy qua ñoaïn maïch laø I. Vieát bieåu thöùc tính U, U1vaø U2 theo I vaø R töông öùng. Töøng HS laøm caâu C3. Hoaït ñoäng 4:Tieán haønh thí nghieäm kieåm tra. Caùc nhoùm maéc maïch ñieän vaø tieán haønh TN theo höông daãn cuûa SGK. GV theo doõi vaø kieåm tra caùc nhoùm HS maéc maïch ñieän theo sô ñoà. HS thaûo luaän ruùt keát luaän. Hoaït ñoäng 5:Vaän duïng. Töøng HS traû lôøi caâu C4, C5. GV: Nguyeãn Vaên Höng II. Ñieân trôû töông ñöông cuùa ñoaïn maïch noái tieáp. 1. Ñieän trôû töông ñöông. SGK 2. Coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp. - C3. U=I.Rtđ U1=I1R1 U2=I2R2 U=U1+U2 IRtđ= I1R1+ I2R2 IRtđ= I (R1+ R2) Rtñ = R1 + R2 3. Thí nghieäm kieåm tra. 4. Keát luaän: SGK Rtñ = R1 + R2 III. Vaän duïng. - C4. - C5. Cho R1=R2=20 Tính 1/ Rtñđ =? () 2/ R3=20 RAC = ? () S/s Rtñđ với R1, R2, R3 Giải Điện trở tương ñương R12: 8 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 R12=R1+R2 R12=20+20=40() Điện trở tương đñương RAC: RAC=R12+R3 RAC=40+20=60() So saùnh RAC=60() R1=20() => RAC=3R1=3R2=3R3 3/ Cuûng coá: Nhaéc laïi keát luaän. Ñaëc tröông hôïp maéc nhieàu ñieän trôû tính Rtñđ? 4/ Daën doø :  Đọc phaân coù thể em chưa biết  Hoïc phaân ghi nhớ ôû cuối baøi  Laøm baøi tập 4.1 -> 4.7 -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 9 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN ÑOAÏN MAÏCH SONG SONG Tieát5 baøi 5 : I/ Muïc tieâu baøi hoïc: - Suy luaän ñeå xaây döïng ñöôïc coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch goàm 1 1 1 I R 1  2 töø nhöõng kieán thöùc ñaõ hai ñieän trôû maéc song song R  R  R vaø heä thöùc I 2 R1 1 2 hoïc. - Moâ taû ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh thí nghieäm kieåm tra laïi caùc heä thöùc suy ra töø lyù thuyeát ñoái vôùi ñoaïn maïch song song. - Vaän duïng ñöôïc nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi thích moät soá hieän töôïng thöïc teá vaø giaûi baøi taäp veà ñoaïn maïch song song. II/ Chuaån bò : Ñoái vôùi moãi nhoùm hoïc sinh: - 3 ñieän trôû maãu, trong ñoù coù moät ñieän trôû laø ñieän trôû töông ñöông cuûa hai ñieän trôû kia khi maéc song song. - 1 Ampe keá 0,1A – 1,5A. - 1 Voân keá 6V – 0,1V. - 1 coâng taéc. - 1 nguoàn ñieän 6V. - 9 ñoaïn daây daãn, moãi ñoaïn daøi khoaûng 30cm. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: Veõ sô ñoà maïch ñieän goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp,ghi caùc coâng thöùc coù trong ñoaïn maïch maéc noái tieáp ñoù. 2/ Baøi môùi : HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1:Oân laïi nhöõng kieán thöùc coù lieân quan ñeán baøi hoïc. GV veõ maïch ñieän goàm 2 boùng ñeøn maéc song song leân baûng. Hai boùng ñeøn ñöôïc maéc nhö theá naøo? Taïi sao em bieát? Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy trong maïch chính quan heä nhö theá naøo vôùi cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy trong moãi maïch reõ? HS traû lôøi caâu hoûi. KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM I. Cöôøng ñoä doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá trong ñoaïn maïch song song. 1. Nhôù laïi kieán thöùc lôùp 7. Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy trong maïch chính baèng toång cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy trong caùc maïch reõ: I = I1 + I2(1). Hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch baèng hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi maïch reõ: U = U1 + U2(2). Hoaït ñoäng 2:Nhaän bieát ñöôïc ñoaïn maïch goàm 2. Ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc song hai ñieän trôû maéc song song. song. GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C1 vaø goïi moät hoïc - C1. sinh traû lôøi). GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C2, thaûo luaän nhoùm ñeå chöùng minh heä thöùc 3 vôùi caùc coâng thöùc GV: Nguyeãn Vaên Höng 10 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN I1  U1 U2 , I2  . R1 R2 Hoaït ñoäng 3: Xaây döïng coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc song song. GV höôùng daãn HS xaây döïng coâng thöùc (4) vôùi caùc coâng thöùc I = I1 + I2, U = U1 = U2, I1  I2  U2 U ,I R . R2 td U1 , R1 U1 I1 R1 U1 R 2 R 2   .  - C2. (3). I 2 U 2 R1 U 2 R 1 R2 II. Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch song song. 1. Coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc song song. U1 U 2 1 1  U(  ) 1 1 I I I R R2 R1 R 2    1 2  1  R td U U U U U I  1 1 1   R td R1 R 2  1 R  R2  1 R td R1.R 2 (4). R1.R 2 Hoaït ñoäng 4: Tieán haønh TN kieåm tra.  R td  (5). R1  R 2 GV Höôùng daãn HS thöïc hieän thí nghieäm. Caùc nhoùm thöïc hieän thí nghieäm. 2. Thí nghieäm kieåm tra. GV theo doõi caùc nhoùm thöïc hieän thí nghieäm vaø söõa chöõa. Caùc nhoùm HS ñöa ra keát quaû thí nghieäm vaø neâu keát luaän. Hoaït ñoäng 6: Vaän duïng. 3. Keát luaän.(SGK) GV höôùng daãn HS laøm caùc baøi taäp C4, C5. III. Vaän duïng. - C4. - C5. 3/ Cuûng coá: - Nhaéc laïi caùc heä thöùc cuûa ñoaïn maïch maéc song song. - BT 5.1 (SBT). 4/ Daën doø : - Cheùp phaàn Ghi nhôù vaøo vôû baøi hoïc. - Laøm caùc baøi taäp C4, C5, 5.1  5.6. - Ñoïc theâm phaàn Coù theå em chöa bieát. -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 11 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 Tieát6 baøi6 : BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG ÑÒNH LUAÄT OÂM I/Muïc tieâu : - Vận dụng hệ thức đñịnh luật OÂm ñể tính caùc đñại lượng coøn lại. - Vận dụng caùc coâng thức trong đñoạn mạch mắc song song vaø maéc nối tiếp đñể tính đñiện trở tương ñương, CÑDÑ, HÑT - Reøn luyeän kỹ năng giải baøi tập cho học sinh. - Reøn kỹ năng vẽ sơ đñồ mạch đñiện. II/ Chuaån bò : III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ : - Vieát coâng thức tính đñiện trở tương đñương , CÑDÑ, HÑT trong đñoạn mạch mắc song song? - Tương tự trong đñoạn mạch mắc nối tiếp ? 2/ Baøi môùí: HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1:Baøi 1 - Yeâu cầu HS đñọc baøi1/17 - Đề baøi cho những gì ?(Cho HS ghi toùm tắt). Toùm tắt : R1 = 5  UAB = 6V I = 0,5A Tính: a. Rtđ = ? (  ) b. R2 = ? (  ) - Số chỉ của voân kế vaø ampe kế cho biết đñiều gì? - Ta dựa vaøo coâng thức naoø đñể tính ñiện trở tương đñương ? - Trong đñoạn mắc nối tiếp thì đñiện trở tương như thế naøo so với đñiện trở thaønh phần ? - Mối quan hệ giữa chuùng ? - Gọi 1 HS leân bảng laøm, những HS khaùc laøm vaøo vở. - Ngoaøi caùch giaûi treân ta caùch giaûi naøo khaùc? - CÑDÑ trong đñoạn mạch mắc nối tiếp như thế naøo so vôùi đñiện trở qua caùc dụng cụ đñiện ? - Coù R1 vaø I rồi U1 = R1.IU2 =UAB – U1R2 GV: Nguyeãn Vaên Höng KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM Baøi1 : Giải a.Điện trở tương ñương laø : Rtđ = U AB 6  12() I 0,5 b.Gíaù trị ñiện trở R2 laø : Rtđ = R1 + R2 R2 = Rtđ – R1 = 12 – 5 =7 (  ) 12 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN U2 I - Yeâu cầu HS về nhaø laøm caùch hai. Hoaït ñoäng 2:Baøi 2 Toùm tắt: R1 = 10  I1 =1,2 A I = 1,8 A Tính: a. UAB = ?(V) b. R2 = ? (  ) -Luùc naøy hai đñiện trở đñược mắc như theá naøo ? - Số chỉ của ampe kế 1 chính laøđñại lượng naøo ? - Số chỉ của ampe kế Alaø đñại lượng naøo ? - Yeâu cầu HS nhắc lại caùc coâng thức trong đñoạn mạch mắc song song ? - Coù I1 vaø R1 U1 chính laøU2 vaø cũng bằng UAB -Về nhaø tìm caùch hai. Hoaït ñoâng 3:Baøi 3. - Hướng dẫn tương tự đñối với 2 baøi treân. Toùm tắt: R1 = 15 (  ) R2 =R3 = 30 (  ) UAB = 12(V) Tính: a. Rtđ = ? (  ) b. I1 =?(A) I2 = ? (A) I3 = ? (A) Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 = Baøi 2 : Giải a.Hiệu ñiện thế giữa hai ñầu R1 U 1  I 1 .R1 1,2.10 12(V ) I U1 = U2 = UAB = 12V b.Cường ñộ doøng ñiện qua R2 laø I = I1 + I2I2 = I – I1 = 1,8 – 1,2 = 0,6(A) - Gía trị ñiện trở R2 laø: U 12 R2  2  50() I2 0,6 Baøi 3 : Giải a.Đieän trở tương của ñoạn mạch MB: R MB   R2 .R3 R2  R3 30.30 15() 30  30 - Điện trở tương của ñoạn AB: Rtđ = R1+RMB = 15 +15 =30(  ) b.CĐDĐ qua R1 : U 12 I  AB  0,4( A) R1 30 - HĐT giữa hai ñầu ñoạn MB: U 2 U 3 U MB  I .RMB 0,4.15 6(V ) - CĐDĐ qua R2,R3 : U 6 I 2  2  0,2( A) R2 30 U 6 I 3  3  0,2( A) R3 30 3/Củng cố : - Coâng thức duøng trong đñoạn mạch : nối tiếp,song song. - Muốn tính đñiện trở tương đñương của đñoạn mạch hỗn hợp ta laøm như thế naøo ? - Muốn tính CĐDĐ qua từng đñiện trở thì cần lưu í đñiều gì ? 4/Dặn doø : - Về nhaø laøm baøi tập trong SBT : 6.16.5/Trang 11. - Học thuộc kỹ những coâng thức. - Xem trước baøi 7 : Sự phụ thuộc của ñiện trở vaøo chiều daøi daây dẫn. GV: Nguyeãn Vaên Höng 13 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 -----o0o----- Tieát7 baøi 7: SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ VAØO CHIEÀU DAØI DAÂY DAÃN I/ Muïc tieâu: - Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo l, S ,  - -Bieát caùch xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo moät trong caùc yeáu toá ( l, S ,  ) - -Suy luaän vaø tieán haønh ñöôïc TN kieåm tra söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo l - -Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng tieát dieän vaø ñöôïc laøm töø moät vaät lieäu thì tæ leä thuaän vôùi chieàu daøi daây. II/ Chuaån bò : - 1 nguoàn ñieän 3V -1 coâng taéc ; 1 ampe keá coù GHÑ 1,5A vaø ÑCNN 0,1A - 1 voân keá coù GHÑ 12V vaø ÑCNN 0,1V - 1 ñoaïn daây daãn baèng ñoàng coù voû boïc caùch ñieän, daøi 80cm, tieát dieän 1mm 2 - 1 ñoaïn daây theùp daøi 50cm, tieát dieän 0,1 mm2 ….. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: - Ñieän trôû daây daãn bieåu thò gì ? Neâu coâng thöùc tính ? - Neâu coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp ? 2/ Baøi môùi: Môû baøi : Töø caùc baøi tröôùc caùc em ñaõ bieát ñieän trôû daây daãn bieåu thò gì vaø caùch tính ñieän trôû tuông ñöông cho caùc ñieän trôû baát kyø maéc noái tieáp. Neáu coù caùc ñieän trôû cuøng loaïi vaø cuøng chieàu daøi ñeå coù ñöôïc moät daây daãn coù chieàu daøi gaáp hai, ba… laàn thì ta phaûi giaûi quyeát vaán ñeà naøy nhö theá naøo ? Caàn phaûi xaùc ñònh xem ñieän trôû daây daãn phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá naøo HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu veà coâng duïng cuûa daây daãn vaø I/ Xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän caùc loaïi daây daãn thöôøng ñöôïc söû duïng. trôû daây daãn vaøo moä trong nhöõng Caùc nhoùm HS thaûo luaän yeáu toá khaùc nhau. -Coâng duïng cuûa daây daãn trong caùc maïch ñieän vaø trong caùc thieát bò ñieän GV neâu caâu hoûi gôïi yù : - Daây daãn ñöôïc duøng laøm gì trong caùc maïch ñieän vaø trong caùc thieát bò ñieän ? - Haõy quan saùt thaáy daây daãn ôû ñaâu xung quanh ta vaø neâu ra 3 ví duï ? - Neâu teân cuûa caùc vaät lieäu coù duøng laøm daây daãn ? - Caùc vaät lieäu ñöôïc duøng laøm daây daãn . Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu ñieän trôû cuûa daây daãn phuï II/ Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá naøo? chieàu daøi daây daãn. Caùc nhoùm HS thaûo luaän ñeå traû 1. Döï kieán caùch laøm. lôøi caâu hoûi : - C1. Caùc daây daãn coù ñieän trôû khoâng ? Vì sao ? - Döï ñoaùn ñuùng : daây daãn daøi 2l coù GV: Nguyeãn Vaên Höng 14 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 - HS quan saùt caùc ñoaïn daây daãn khaùc nhau qua hình ñieän trôû 2R, daây daãn daøi 3l coù ñieän trôû 7.1 3R. - GV ñeà nghò HS quan saùt hình 7.1 hoaëc quan saùt caùc 2. Thí nghieäm kieåm tra. ñoaïn daây ñaõ chuaån bò - HS döï ñoaùn xem dieän trôû cuûa caùc daây daãn naøy coù nhö nhau khoâng, neáu coù thì nhöõng yeáu toá naøo aûnh höôûng ñeán ñieän trôû cuûa daây. - HS nhaân xeùt vaø neâu döï ñoaùn : + Caùc daây daãn naøy khaùc nhau ôû nhöõng yeáu toá naøo 3. Keát luaän : + Ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù nhö nhau hay khoâng Ñieän trôû cuûa daây daãn tæ leä thuaän vôùi + Nhöõng yeáu toá naøo cuûa daây daãn coù theå aûnh höôûng chieàu daøi cuûa daây. tôùi dieän trôû cuûa daây ? - Caùc nhoùm HS thaûo luaän tìm ra caâu traû lôøi ñoái vôùi caâu hoûi maø GV neâu ra. - Ñeå xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo moät trong caùc yeáu toá thì phaûi laøm theá naøo ? - Gôïi yù toác ñoä bay hôi cuûa moät chaát loûng phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá naøo thì ñieän trôû daây daãn cuõng phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá ñoù. Hoaït ñoäng 3: Xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieân trôû vaøo chieàu daøi daây daãn. - GV ñeà nghò töøng nhoùm HS neâu döï ñoaùn theo yeâu III/ Vaän duïng. caàu cuûa C1 vaø ghi leân baûng caùc döï ñoaùn ñoù. - C2. Khi giöõ U khoâng ñoåi, neáu maéc - Caùc nhoùm Hs thaûo luaän vaø neâu döï ñoaùn nhö yeâu boùng ñeøn vaøo U naøy R cuûa maïch caøng caàu cuûa C1 trong SGK lôùn. Theo I = U : R thì I qua ñeøn caøng - Theo doõi, kieåm tra vaø giuùp ñôõ töøng nhoùm tieán haønh nhoû thì ñeøn saùng yeáu hoaëc khoâng TN : kieåm tra vieäc maéc maïch ñieän, ñoïc vaø ghi keát saùng. quaû ño vaøo baûng 1 trong töøng laàn laøm TN - Sau khi ña soá caùc nhoùm HS hoaøn thaønh baûng 1, yeâu C3. Ñieän trôû cuûa cuoän daây : caàu moãi nhoùm ñoái chieáu vôùi keát quaû thu ñöôïc vôùi döï R = U : I = 6 : 0,3 = 20  ñoaùn ñaõ neâu. Chieàu daøi cuûa cuoän daây : - Ñeà nghò moïât vaøi HS neâu keát luaän veà söï phuï thuoäc RS 20 . 4 l   40 m . cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo chieàu daøi daây daãn.  2 Hoaït ñoäng 4. Vaän duïng. - Töøng HS traû lôøi C2. - Gôïi yù : Trong 2 tröôøng maéc boùng ñeøn thì tröôøng hôïp naøo maïch ñieän coù ñieän trôû lôùn hôn thì cöôøng ñoä qua mach seõ nhoû hôn ? Vaän duïng ñònh luaät OÂm ñeå lyù giaûi. - Töøng HS laøm C3. - Gôïi yù: + Tính ñieän trôû cuûa cuoän daây theo coâng thöùc naøo ? + Tính chieàu daøi cuûa cuoän daây theo coâng thöùc naøo ? 3/ Cuûng coá : Ñieän trôû daây daãn phuï thuoäc gì ? Coâng thöùc tính l ? 4/ Daën doø: GV: Nguyeãn Vaên Höng 15 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 - Ñoïc theâm phaàn : Coù theå em chöa bieát - Ñoïc tröôùc baøi 8 : Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo tieát dieän daây daãn - Laøm theâm caùc baøi taäp trong SBT : töø baøi 7.1 ñeán 7.4 trang 12 -----o0o----- Tieát8 baøi 8: SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ VAØO TIEÁT DIEÄN DAÂY DAÃN I/ Muïc tieâu: - Suy luaän ñöôïc raèng caùc daây daãn coù cuøng chieàu daøi vaø laøm cuøng moät loaïi vaät lieäu thì ñieän trôû cuûa chuùng tæ leä nghòch vôù tieát dieän cuûa daây( treân cô sôû vaän duïng hieåu bieát Rtñ cuûa ñoaïn maïch song song). - Boá trí vaø tieán haønh TN kieåm tra moái quan heä giöûa ñieän trôû vaø tieát dieän daây daãn. - Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng chieàu daøi vaø laøm töø cuøng moät loaïi vaät lieäu thì tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây. II/ Chuaån bò : -2 ñoaïn daây daõn baêng hôïp kim cuøng loaïi, coù cuøng chieàu daøi nhöng coù tieát dieän laàn löôït laø S1 vaø S2. - 1 nguoàn ñieän 6V; 1 coâng taéc; 1 Ampe keá coù GHÑ 1,5A vaø ÑCNN 0,1A; -1Voân keá coù GHÑ 10V vaø ÑCNN 0,1V; 7 ñoaïn daây daãn coù loaõi baêng ñoàng vaø coù voû caùch ñieän. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: - Ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc nhö theá naøo vaøo chieàu daøi cuûa daây daãn? - Hai daây daãn baèng ñoàng coù cuøng tieát dieän, 1 daây daøi 3,5m coù ñieän trôû R 1 vaø daây kia coù ñieän trôû R2. Tính tæ soá R1/R2. 2/ Baøi môùi: * ÔÛ baøi tröôùc, ta ñaõ bieát R cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo chieàu daøi cuûa daây, vaäy R cuûa daây coù phuï thuoäc vaøo tieát dieän cuûa daây daãn khoâng? Ñeå giaûi quyeát caâu hoûi naøy ta seõ tìm hieåu baøi môùi. HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1. Neâu döï ñoaùn veà söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo tieát dieän. - GV gôïi môû ñeå HS choïn daây daãn phuø hôïp khi xeùt söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo tieát dieän daây baèng caùch ñaët caâu hoûi môû ñaàu nhö SGK. - HS döïa vaøo caâu hoûi neâu vaán ñeà cuûa GV vaø SGK ñeå ñeà xuaát döï ñoaùn veà söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo tieát dieän.  Nhoùm HS thaûo luaän ñeå tìm xem caùc ñieän trôû ôû H 8.1 a,b,c/SGK coù ñaëc ñieåm gì? - Hoaøn thaønh caâu C1 vaø C2.  Ñeà nghò töøng nhoùm HS neâu döï ñoaùn theo yeâu caàu GV: Nguyeãn Vaên Höng KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM I/ Döï ñoaùn söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo tieát dieän daây daãn. - C1. - C2. 16 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 cuûa C2 vaø ghi leân baûng döï ñoaùn ñoù. Hoaït ñoäng 2.Tieán haønh TN kieåm tra döï ñoaùn ñaõ neâu theo yeâo caàu cuûa caâu C2. - Töøng nhoùm HS maéc maïch ñieän nhö sô ñoà hình 8.3/SGK. - GV theo doõi, kieåm tra vaø giuùp ñôõ caùc nhoùm tieán haønh TN. Kieåm tra vieäc maéc maïch ñieän vaø ghi keát quaû ño vaøo baûng 1. Sau khi caùc nhoùm hoaøn thaønh baûng 1. Yeâu caàu moãi nhoùm ñoái chieáu keát quaû thu ñöôïc. - Tính tæ soá = Vaø so saùnh vôùi tæ soá Töø keát quaû cuûa baûng 1. * Ñoái chieáu vôùi döï ñoaùn cuûa nhoùm  ruùt ra keùt luaän. Hoaït ñoâng3.Vaän duïng. - Töøng caù nhaân HS traû lôøi caâu C3,C4. - HS ñoïc phaàn coù theå em chöa bieát. II/ Thí nghieäm kieåm tra. 1. Maéc maïch ñieän hình 8.3SGK. 2. Baûng 1. 3. Nhaän xeùt. 4. Keát luaän. Dieän trôû cuûa daây daãn tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây. III/ Vaän duïng. - C3. - C4. 3/ Cuûng coá : - Neâu laïi keát luaän söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo tieát dieän daây daãn. - hoaøn thanh caâu C3,C4. 4/ Daën doø: - Veà nhaø hoaøn thaønh caâu C5,C6. - Veà nhaø hoïc baøi laøm BT – SBT vaø xem töôùc baøi môùi. -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 17 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Tieát 9 baøi 9: SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ VAØO VAÄT LIEÄU LAØM DAÂY DAÃN I/ Muïc tieâu: - Boá trí vaø tieán haønh ñöôïc thí nghieäm ñeå chöùng toû raèng ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng chieàu daøi, tieát dieän vaø ñöôïc laøm töø caùc vaät lieäu khaùc nhau thì khaùc nhau. - So saùnh ñöôïc möùc ñoä daãn ñieän cuûa caùc chaát hay caùc vaät lieäu caên cöù vaøo baûng giaù trò ñieän trôû suaát cuûa chuùng. - Vaän duïng coâng thöùc R =  l ñeå tính ñöôïc moät ñaïi löôïng khi bieát caùc ñaïi löôïng coøn laïi. S II/ Chuaån bò : (Ñoái vôùi moãi nhoùm hoïc sinh ) - 1 cuoän daây baèng inox, trong ñoù daây daãn coù tieát dieän S=0,1mm 2 vaø coù chieàu daøi l=2m ñöôïc ghi roõ. - 1 cuoän daây baèng nikeâlin vôùi daây daãn cuõng coù tieát dieän S=0,1mm 2 vaø coù chieàu daøi l=2m. - 1 cuoän daây baèng nicroâm vôùi daây daãn cuõng coù tieát dieän S=0,1mm 2 vaø coù chieàu daøi l=2m. - 1 nguoàn ñieän 4,5V. - 1 coâng taéc. - 1 Ampe keá GHÑ 1,5A vaø ÑCNN 0,1A. - 1 Voân keá coù GHÑ 10V vaø ÑCNN 0,1V. - 7 ñoaïn daây noái coù loõi baèng ñoàng vaø coù voû caùch ñieän, moãi ñoaïn daøi khoaûng 30 cm. - 2 choát keïp noái daây daãn. III/ Hoaït ñoäng daïy: 1/ Baøi cuõ: - Giaùo vieân cho hoïc sinh laøm treân phieáu luyeän taäp 2 caâu hoûi. - Noäi dung kieåm tra treân phieáu : 1/ Caùc daây daãn baèng ñoàng coù tieát dieän lôùn nhoû khaùc nhau thì ñieän trôû cuûa chuùng : a/Tæ leä thuaän vôùi tieát dieän cuûa daây. b/Tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây. c/Caû a vaø b ñeàu sai. 2/ Hai daây nicrom coù cuøng chieàu daøi. Daây thöù 1 coù tieát dieän 0,3mm 2 vaø coù ñieän trôû R1= 6 Hoûi daây thöù 2 coù tieát dieän 0,6mm2 thì coù ñieän trôû R2 laø bao nhieâu ? - Giaùo vieân neâu ñaùp aùn caâu 1b vaø R2= 3 ñeå hoïc sinh söûa vaøo phieáu. 2/ Baøi môùi: HOÏAT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ Hoaït ñoäng 1.Tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo vaät lieäu laøm daây daãn. GV: Nguyeãn Vaên Höng KIEÁN THÖÙC TROÏNG TAÂM I/ Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo vaät lieäu laøm daây daãn. 18 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 - GV ñeà nghò HS traû lôøi caâu C1. - C1. - HS ñeå xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo vaät lieäu laøm daây daãn thì caùc daây daãn coù ñaëc ñieåm: Cuøng chieàu daøi, cuøng tieát dieän nhöng ñöôïc laøm baèng ñoàng, nhoâm, saét… 1. Thí nghieäm: - Hoïc sinh veõ sô ñoà vaø laép raùp maïch ñieän. - Laäp baûng ghi keát quaû thí nghieäm vaø ghi laïi keát quaû thu ñöôïc.  nhoâm saét ñoàng R R1 R2 R3 So saùnh R1 ,R2 ,R3 vaø ñöa ra nhaän xeùt : ñieän trôû 2. Keát luaän: Ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo vaät lieäu laøm daây daãn. cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo vaät lieäu laøm daây. II/ Ñieän trôû suaát – Coâng thöùc ñieän Hoaït ñoäng 2.Tìm hieåu veà dieän trôû suaát. trôû. - HS ñoïc SGK tìm hieåu veà ñieän trôû suaát. 1. Ñieän trôû suaát. * Ñieän trôû suaát coù trò soá ñöôïc xaùc ñònh nhö theá * Khaùi nieäm: Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo vaät lieäu laøm daây daãn ñöôïc ñaëc naøo? * Ñôn vò cuûa ñieän trôû suaát? tröng baèng moät ñaïi löôïng laø ñieän trôû - Höôùng daãn hoïc sinh quan saùt Baûng 1 SGK vaø cho suaát cuûa vaät lieäu. caùc nhoùm thaûo luaän ñöa ra nhaän xeùt veà trò soá ñieän * Ñieän trôû suaát cuûa moät vaät lieäu( hay trôû suaát cuûa kim loaïi vaø hôïp kim coù trong Baûng 1. moät chaát) coù trò soá baèng ñieän trôû cuûa - Nhaéc laïi lôùp 7 : baïc, ñoàng, nhoâm daãn ñieän toát; moät ñoaïn daây daãn hình truï ñöôïc laøm nikeâlin, nicrom daãn ñieän yeáu hôn  yeâu caàu caùc baèng vaät lieäu ñoù coù chieàu daøi 1m vaø 2 nhoùm thaûo luaän ñöa ra nhaän xeùt veà tính daãn ñieän coù tieát dieän laø m . cuûa kim loaïi vaø hôïp kim trong baûng döïa vaøo trò soá - Ñieän trôû suaát ñöôïc kí hieäu laø ( ñoïc laø roâ). ñieän trôû suaát. - Ñôn vò cuûa ñieän trôû suaát laø m( oâm meùt). - C2. - Goïi 1 hoïc sinh traû lôøi caâu C2 . 2. Coâng thöùc tính ñieän trôû. Hoaït ñoäng 3.Xaây döïng coâng thöùc tính ñieän trôû theo -C3. caùc böôùc nhö yeâu caàu cuûa C3. - Caùc nhoùm xaây döïng coâng thöùc tính ñieän trôû theo caùc böôùc trong SGK : böôùc 1, böôùc 2, böôùc 3. - Moät nhoùm phaùt bieåu laïi : ñieän trôû cuûa daây daãn coù cuøng tieát dieän, cuøng moät vaät lieäu thì tæ leä thuaän vôùi chieàu daøi cuûa daây. - Moät nhoùm phaùt bieåu laïi : ñieän trôû cuûa daây daãn coù cuøng chieàu daøi, cuøng moät vaät lieäu thì tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây. 3. Keát luaän.Ñieän trôû cuûa daây daãn Ruùt ra coâng thöùc tính ñieän trôû cuûa daây daãn vaø neâu ñöôïc tính baèng coâng thöùc: l ñôn vò ño caùc ñaïi löôïng coù trong coâng thöùc. R = - S Trong ñoù:  laø ñieän trôû suaát(m). GV: Nguyeãn Vaên Höng 19 Giaùo aùn: Vaät lí 9. Naêm hoïc: 2009 - 2010 TRÖÔØNG THCS ÑÖÙC TÍN Hoaït ñoäng 4.Vaän dung, reøn luyeän kó naêng tính toaùn. - HS laøm C4. - GV gôïi yù cho HS coâng thöùc tính tieát dieän troøn cuûa daây daãn theo ñöôøng kính d : S = r2 =  l laø chieàu daøi daây daãn (m). S laø tieát dieän cuûa daây daãn (m2). III. Vaän duïng. -C4. R= 0,087 (). d2 4 - Chuù yù: Ñoåi ñôn vò : 1mm2 = 10-6m2 3/ Cuûng coá : - Yeâu caàu hoïc sinh traû lôøi caùc caâu hoûi : Ñaïi löôïng naøo cho bieát söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo vaät lieäu laøm daây daãn? Caên cöù vaøo ñaâu ñeå noùi chaát naøy daãn ñieän toát hôn hay keùm hôn chaát kia? Ñieän trôû cuûa daây daãn ñöôïc tính theo coâng thöùc naøo? Ñeà nghò hoïc sinh laøm ôû nhaø C5,C6 . 4/ Daën doø: Về nhà làm bài tập SBT Trang 13. Xem trước bài 10: Biến trở - Điện trở dùng trong kỹ thuật -----o0o----- GV: Nguyeãn Vaên Höng 20