Tài liệu Giáo án vật lí 7 trọn bộ (rất hay)

NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 Ch¬ng tr×nh VËT LÝ LíP 7 C¶ n¨m 37 tuÇn (35 tiÕt) K× 1:19 tuÇn:18tiÕt K× 2:18 tuÇn:17 tiÕt. Häc K× :1 Tªn bµi häc TuÇn TiÕt PPCT 1 TiÕt 1 Ch¬ng i:quang häc Bµi 1:NhËn biÕt ¸nh s¸ng.Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng 2 TiÕt 2 Bµi 2: Sù truyÒn ¸nh s¸ng 3 TiÕt 3 Bµi3:øng dông ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng 4 TiÕt 4 Bµi 4:§Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng 5 TiÕt 5 Bµi 5: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng 6 TiÕt6 7 TiÕt7 Bµi6:Thùc hµnh vµ kiÓm tra thùc hµnh:Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng Bµi7:G¬ng cÇu låi 8 TiÕt8 Bµi8:G¬ng cÇu lâm 9 TiÕt9 Bµi9:Tæng kÕt ch¬ng I: Quang häc 10 TiÕt10 KiÓm tra Ch¬ng Ii:©m häc 11 TiÕt11 Bµi10:Nguån ©m 12 TiÕt12 Bµi11:§é cao cña ©m 13 TiÕt13 Bµi12:§é to cña ©m 14 TiÕt14 Bµi13:M«i trêng truyÒn ©m 15 TiÕt15 Bµi14:Ph¶n x¹ ©m .TiÕng vang 16 TiÕt16 Bµi15:Chèng « nhiÔm tiÕng ån 17 18 19 TiÕt17 Tæng kÕt ch¬ng II: ¢m häc TiÕt18 KiÓm tra häc k× I 20 Häc K× :ii Ch¬ng Iii:®iÖn häc TiÕt19 Bµi17:Sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t 21 TiÕt20 Bµi18:Hai lo¹i ®iÖn tÝch 22 TiÕt21 Bµi19:Dßng ®iÖn.Nguån ®iÖn N¨m häc 2011-2012 1 23 24 25 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 TiÕt22 Bµi20:ChÊt dÉn ®iÖn-ChÊt c¸ch ®iÖn-Dßng ®iÖn trong kim lo¹i TiÕt23 Bµi21:S¬ ®å m¹ch ®iÖn .ChiÒu dßng ®iÖn TiÕt24 Bµi22: T¸c dông tnhiÖt vµT¸c dông ph¸t s¸ng cña dßng ®iÖn 26 TiÕt25 Bµi23:T¸c dông tõ-T¸c dông hãa häc vµ t¸c dông sinh lÝ cña dßng ®iÖn 27 TiÕt26 «n tËp 28 TiÕt27 KiÓm tra 29 TiÕt28 Bµi24:Cêng ®é dßng ®iÖn 30 TiÕt29 Bµi25:HiÖu ®iÖn thÕ 31 TiÕt30 Bµi26:HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu dông cô dïng ®iÖn 32 34 TiÕt31 Bµi27: Thùc hµnh:§o cêng ®é dßng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ ®èi víi ®o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp TiÕt32 Bµi28:Thùc hµnh vµ kiÓm tra thùc hµnh:§o cêng ®é dßng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ ®èi víi ®o¹n m¹ch song song TiÕt33 Bµi29:An toµn khi sö dông ®iÖn 35 TiÕt34 Bµi30:Tæng kÕt ch¬ng III:§iÖn häc 36 TiÕt35 KiÓm tra häc k× II: 33 37 Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… Ch¬ng I: Quang häc TiÕt 1 : NhËn biÕt ¸nh s¸ng-Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc:+B»ng thÝ nghiÖm kh¼ng ®Þnh ®îc r»ng:ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta vµ ta nh×n thÊy c¸c vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ c¸c vËt ®ã truyÒn vµo m¾t ta +Ph©n biÖt ®îc nguån s¸ng, vËt s¸ng.nªu ®îc thÝ dô vÒ nguån s¸ng vµ vËt s¸ng 2.Kü n¨ng: Lµm vµ quan s¸t TN ®Ó rót ra ®iÒu kiÖn nhËn biÕt ¸nh s¸ng vµ vËt s¸ng N¨m häc 2011-2012 2 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc quan s¸t hiÖn tîng khi chØ nh×n thÊy mét vËt II.ChuÈn bÞ Mçi nhãm:1 hép kÝn trong cã d¸n mét m¶nh giÊy,cã bãng ®Ìn vµ pin III.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra: (3’ ) GV kiÓm tra ®å dïng häc tËp cña HS , híng dÉn ph¬ng ph¸p häc bé m«n. * §V§: (5’) ? Mét ngêi m¾t kh«ng bÞ tËt,bÖnh cã khi nµo më m¾t mµ kh«ng nh×n thÊy vËt ®Ó tríc m¾t kh«ng?Khi nµo míi nh×n thÊy mét vËt? - Yªu cÇu HS quan s¸t ¶nh chôp ®Çu ch¬ng(TN) vµ cho biÕt trªn miÕng b×a viÕt ch÷ g×?¶nh quan s¸t ®îc cã t/c g×? GV:hiÖn tîng trªn liªn quan ®Õn as vµ ¶nh cña c¸c vËt qs ®îc trong g¬ng 3.Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS H§1::khi nµo ta nhËn biÕt ®¬c ¸nh s¸ng? (7ph) - GV ®a ®Ìn pin ra,bËt ®Ìn vµ chiÕu I. NhËn biÕt ¸nh s¸ng: vÒ phÝa HS.Sau ®ã ®Ó ®Ìn pin ngang tríc m¾t 1hs vµ nªu c©u hái:em cã HS lµm viÖc c¸ nh©n ®äc môc QS vµ TN nh×n thÊy as trùc tiÕp tõ ®Ìn ph¸t ra -Th¶o luËn nhãm t×m c©u tr¶ lêi cho C1: trêng hîp 2 vµ 3:cã as vµ më m¾t kh«ng?V× sao? - GV ®Ò suÊt vÊn ®Ò nghiªn cøu:Khi -Th¶o luËn chung ®Ó rót ra kÕt luËn: nµo ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng? - Yªu cÇu HS ®äc môc quan s¸t vµ * M¾t ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta. TN - Gîi ý cho HS t×m nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau ®Ó t×m ra nguyªn nh©n lµm cho m¨ nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng H§2: Nghiªn cøu trong ®iÒu kiÖn nµo ta nh×n thÊy mét vËt(12ph) - GV:Ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi II. Nh×n thÊy mét vËt: cã ¸nh s¸ng lät vµo m¾t ta.Ta nhËn biÕt b»ng m¾t c¸c vËt quanh ta.VËy khi nµo ta nh×n thÊy mét vËt? - Yªu cÇu HS lµm viÖc theo nhãm:®äc môc II,nhËn dông cô,lµm thÝ nghiÖm vµ th¶o luËn tr¶ lêi C2.Yªu cÇu HS nªu ®îc nguyªn nh©n nh×n thÊy tê giÊy trong hép kÝn(Gîi ý:¸nh s¸ng kh«ng ®Õn m¾t th× cã nh×n thÊy ¸nh s¸ng kh«ng?) - Tæ chøc cho HS th¶o luËn chung ®Ó rót ra kÕt luËn -HS ®äc môc II,nhËn dông cô,lµm TN vµ th¶o luËn thªo nhãm tr¶ lêi C2:¸nh s¸ng tõ ®Ìn chiÕu ®Õn m¶nh giÊy;¸nh s¸ng tõ m¶nh giÊy truyÒn ®Õn m¾t. Th¶o luËn chung ®Ó rót ra kÕt luËn: * Ta nh×n thÊy mét vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ vËt ®ã truyÒn vµo m¾t ta. H§3: Ph©n biÖt nguån s¸ng vµ vËt s¸ng(8ph) Nguån s¸ng lµ g×?Cho vÝ dô III. Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng: 1.Nguån s¸ng:Lµ vËt tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng VÝ dô: Mặt trời, ngọn lửa, đèn điện, laze 2.vËt s¸ng: gồm nguồn sáng và những VËt s¸ng lµ nh÷ng vËt nh thÕ nµo? vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó LÊy vÝ dô vÒ vËt s¸ng VÝ dô: Mặt trăng, các hành tinh, các đồ vật. - GV lµm TN 1.3(SGK/5):cã nh×n -HS quan s¸t ¸nh s¸ng ph¸t ra tõ TN 1.3 thÊy bãng ®Ìn s¸ng? - Yªu cÇu HS nhËn xÐt sù gièng vµ N¨m häc 2011-2012 3 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 kh¸c nhau gi÷a day tãc bãng ®Ìn -Th¶o luËn ®Ó t×m ra ®Æc ®iÓm gièng vµ ®ang s¸ng vµ m¶nh giÊy tr¾ng(C3) kh¸c nhau gi÷a d©y tãc bãng ®Ìn vµ - GV th«ng b¸o kh¸i niÖm nguån m¶nh giÊy tr¾ng ®Ó tr¶ lêi C3 s¸ng vµ vËt s¸ng. - Yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ ®iÒn vµo -HS tù hoµn chØnh chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn Lu ý- Vật đen là vật không phát ra * kÕt luËn: D©y tãc bãng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng gäi ánh sáng, về nguyên tắc ta không lµ nguån s¸ng. nhìn thấy vật đen. Sở dĩ ta nhận biết D©y tãc bãng ®Ìn ph¸t ra ¸nh s¸ng vµ được vật đen vì phân biệt được nó m¶nh giÊy tr¾ng h¾t l¹i ¸nh s¸ng tõ vËt kh¸c chiÕu vµo nã gäi lµ vËt s¸ng với các vật sáng xung quanh H§4: VËn dông (5ph) -Yªu cÇu HS vËn dông kiÕn thøc ®x IV. VËn dông: -HS th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi häc tr¶ lêi C4,C5. *C4:Thanh ®óng.V× ¸nh s¸ng tõ d©y tãc bãnh ®Ìn kh«ng chiÕu trùc tiÕp vµo m¾t *C5:Khãi gåm c¸c h¹t li ti,c¸c h¹t nµy ®îc chiÕu s¸ng trë thµnh vËt s¸ng.C¸c h¹t khãi xÕp gÇn nh liÒn nhau t¹o thµnh vÖt s¸ng 4.Cñng cè: (4’ ) ? M¾t ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi nµo . Khi nµo ta nh×n thÊy mét vËt? HS: M¾t ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta . Ta nh×n thÊy mét v©t khi cã ¸nh s¸ng tõ vËt ®ã truyÒn vµo m¾t ta. - Yªu cÇu HS rót ra kiÕn thøc cÇn ghi nhí - Tham kh¶o môc “Cã thÓ em chabiÕt” 5.Híng dÉn vÒ nhµ:(1’) - Tr¶ lêi l¹i c¸c c©u hái C1-C5.Häc thuéc phÇn ghi nhí - Lµm bµi tËp 1.1-1.5 : N¨m häc 2011-2012 4 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 TiÕt 2: Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… Sù truyÒn ¸nh s¸ng I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc: BiÕt lµm TN ®Ó x¸c ®Þnh ®îc ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng.Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng.NhËn biÕt ®îc ®Æc ®iÓm cña 3 lo¹i chïm s¸ng. Biểu diễn được đường truyền của ánh sáng (tia sáng) bằng đoạn thẳng có mũi tên. Nhận biết được ba loại chùm sáng: song song, hội tụ và phân kì. 2. Kü n¨ng: Bíc ®Çu t×m ra ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng b»ng thùc nghiÖm VËn dông ®Þng luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng vµo x¸c ®Þng ®êng th¼ng trong thùc tÕ 3. Th¸i ®é: Yªu thÝch m«n häc vµ tÝch cùc vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng II.ChuÈn bÞ -Mçi nhãm:1 èng nhùa cong,1 èng nhùa th¼ng,1 nguån s¸ng dïng pin,3 mµn ch¾n cã ®ôc lç nh nhau,3 ®inh ghim III.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2-KiÓm tra:(4’ ) HS1:Khi nµo ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng?Khi nµo ta nh×n thÊy mét vËt? HS2: Ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta . Ta nh×n thÊy mét vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ vËt ®ã truyÒn vµo m¾t ta. 7A…………………………………….. 7B…………………………………….. 7C…………………………………….. * §V§: (3’) ? C¸c em h·y vÏ trªn giÊy xem cã bao nhiªu ®êng cã thÓ ®i tõ mét ®iÓm trªn vËt s¸ng ®Õn con ng¬i cña m¾t(kÓ c¶ ®êng ngo»n ngÌo)? ? VËy as ®i theo ®êng nµo trong nh÷ng con ®êng cã thÓ ®ã ®Ó truyÒn ®Õn m¾t - Yªu cÇu HS trao ®æi s¬ bé vÒ th¾c m¾c cña H¶i nªu ë ®µu bµi 3- Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS H§1: Nghiªn cøu t×m hiÓu quy luËt vÒ ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng(12ph) - GV yªu cÇu HS dù ®o¸n xem ¸nh I- §êng truyÒn cña ¸nh s¸ng: s¸ng ®i theo ®êng nµo:®êng cong, ®- 1. ThÝ nghiÖm - HS nªu dù ®o¸n vÒ ®êng truyÒn ¸nh êng th¼ng hay ®êng gÊp khóc. - Yªu cÇu HS nªu ph¬ng ¸n TN kiÓm s¸ng tra dù ®o¸n - GV xem xÐt c¸c ph¬ng ¸n cña HS - HS nªu c¸c ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm: cïng th¶o luËn: ph¬ng ¸n nµo thùc +§¸nh dÊu c¸c vÞ trÝ cña mµn mµ m¾t thi, ph¬ng ¸n nµo kh«ng thùc hiÖn ®- nh×n thÊy d©y tãc.Nèi c¸c vÞ trÝ ®ã ta cã ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng îc +Dïng èng cong,èng th¼ng - Yªu cÇu HS chuÈn bÞ thÝ nghiÖm +Dïng ph¬ng ph¸p che khuÊt - HS tiÕn hµnh TN:lÇn lît quan s¸t d©y kiÓm chøng tãc bãng ®Ìn qua èng cong,èng th¼ng - Yªu cÇu HS bè trÝ TN khi kh«ng cã Tr¶ lêi c©u C1: ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. èng cong, èng th¼ng N¨m häc 2011-2012 5 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 - HS tiÕn hµnh TN vµ tr¶ lêi c©u C2 C2:3 lç A,B,C th¼ng hµng chøng tá ¸nh ? KiÓm tra xem 3 lç A,B,C vµ bãng s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng ®Ìn cã th¼ng hµng kh«ng?(KiÓm tra 2. KÕt luËn: §êng truyÒn cña ¸nh s¸ng 3 b¶n cïng n»m trªn mét ®êng th¼ng trong kh«ng khÝ lµ ®êng th¼ng hoÆc dïng mét que nhá) H§2: Kh¸i qu¸t ho¸ kÕt qu¶ nghiªn cøu, ph¸t biÓu ®Þnh luËt(3ph) -GV th«ng b¸o:M«i trêng kh«ng khÝ, 3. §Þnh luËt truyÒn th¼ng cña níc,tÊm kÝnh trong lµ m«i trêng ¸nh s¸ng trong suèt.Mäi vÞ trÝ trong m«i trêng ®ã cã tÝnh chÊt nh nhau ®îc gäi lµ -HS ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng vµ ghi néi dung ®Þnh luËt vµo vë: ®«ng tÝnh -Yªu cÇu Hs nghiªn cøu vµ ph¸t biÓu Trong m«i trêng trong suèt vµ ®ång tÝnh ¸nh s¸ng truyÒn ®i theo ®êng ®Þng luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng th¼ng H§3: Nghiªn cøu thÕ nµo lµ tia s¸ng ,chïm s¸ng(10ph) II. Tia s¸ng vµ chïm s¸ng: - Quy íc tia s¸ng nh thÕ nµo? 1.Tia s¸ng - Quy íc vÏ chïm s¸ng nh thÕ nµo? - HS vÏ ®êng truyÒn ¸nh s¸ng tõ ®iÓm s¸ng S ®Õn ®iÓm M (mòi tªn chØ híng) - Biểu diễn đường truyền của ánh sáng (tia sáng) bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng. - GV lµm TN cho HS quan s¸t, nhËn 2.C¸c lo¹i chïm s¸ng -HS nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi:vÏ chïm biÕt 3 d¹ng chïm tia s¸ng s¸ng th× chØ vÏ hai tia s¸ng ngoµi cïng - HS quan s¸t vµ nhËn biÕt 3 d¹ng chïm - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C3 tia s¸ng -Tr¶ lêi c©u C3 a- Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng. - Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng gặp nhau trên đường truyền của chúng. + Chùm sáng phân kì gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng. H§4: VËn dông (8ph) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4 III. VËn dông: - HS tr¶ lêi C4,C5.Th¶o luËn N¨m häc 2011-2012 6 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 - Híng dÉn HS lµm C5 vµ yªu cÇu C5:HS lµm TN:®Æt m¾t sao cho chØ gi¶i thÝch nh×n thÊy kim gÇn m¾t nhÊt.V× ¸nh s¸ng ®i theo ®êng th¼ng cho nªn nÕu kim thø nhÊt n»m trªn ®êng th¼ng nèi kim thø hai víi kim thø ba vµ m¾t th× ¸nh s¸ng tõ kim thø hai vµ thø ba kh«ng ®Õn ®îc m¾t,bÞ kim thø nhÊt che khuÊt 4- Cñng cè:(4’ ) -Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng vµ biÓu diÔn ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng? HS: Trong m«i trêng trong suèt vµ ®ång tÝnh ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. - VËn dông trong trêng hîp xÕp hµng th¼ng 5- Híng dÉn vÒ nhµ:(1’ ) -Häc bµi vµ lµm bµi tËp 2.1-2.4 (SBT) -§äc tríc bµi 3:øng dông ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng --------------------------------------------------------------------------------- Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… TiÕt 3: øng dông ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng I.Môc tiªu 1.KiÕn thøc: NhËn biÕt ®îc bãng tèi,bãng nöa tèi vµ gi¶i thÝch. Gi¶i thÝch ®îc v× sao cã hiÖn tîng nhËt thùc vµ nguyÖt thùc 2. Kü n¨ng: VËn dông ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng trong thùc tÕ, hiÓu ®îc mét sè øng dông cña ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng 3. Th¸i ®é:Yªu thÝch m«n häc v¸ tÝch cùc vËn dông vµ cuéc sèng II.ChuÈn bÞ Gi¸o viªn: gi¸o ¸n,tµi liÖu tham kh¶o,ph¬ng tiÖn d¹y häc Häc sinh -Mçi nhãm: 1®Ìn pin ,1bãng ®Ìn ®iÖn lín 220V-40W,1qu¶ b¸n cÇu nhá,1qu¶ b¸n cÇu lín. -C¶ líp: H×nh vÏ nhËt thùc,nguyÖt thùc III.ph¬ng ph¸p: - Trùc quan-vÊn ®¸p-gîi më IV.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra:(5’ ) HS: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng.§êng truyÒn cña ¸nh s¸ng dîc biÓu diÔn nh thÕ nµo? N¨m häc 2011-2012 7 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 HS: Trong m«i trêng trong suèt vµ ®ång tÝnh ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. §êng truyÒn cña ¸nh s¸ng ®îc biÓu diÔn b»ng mét ®êng th¼ng cã mòi tªn chØ ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng. 7A…………………………………….. 7B…………………………………….. 7C…………………………………….. * §V§: -Trêi n¾ng,kh«ng cã m©y,ta nh×n thÊy bãng cña cét ®Ìn in râ nÐt trªn mÆt ®Êt. Khi cã mét ®¸m m©y máng che khuÊt mÆt trêi th× bãng ®ã bÞ nhoÌ ®i.V× sao l¹i cã sù biÕn ®æi ®ã? 3.Bµi míi Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng 1:Lµm thÝ nghiÖm,quan s¸t vµ h×nh thµnh kh¸i niÖm bãng tèi (8ph) -GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm: ®Ó bãng ®Ìn ra xa(bãng tèi râ nÐt) 2. Đặt một vật chắn sáng trước một nguồn sáng rộng thì khoảng không gian sau vật chắn sáng có ba vùng: vùng sáng, vùng bóng nửa tối và vùng bóng tối. Vì ánh sáng truyền theo đường thẳng theo mọi phương từ nguồn sáng, nên: .-Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1 I. Bãng tèi, bãng nöa tèi: -HS lµm thÝ nghiÖm vµ quan s¸t hiÖn tîng trªn mµn ch¾n(trªn qu¶ b¸n cÇu lín) -Tr¶ lêi C1:PhÇn mµu ®en trªn qu¶ b¸n cÇu lín hoµn toµn kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ nguån chiÕu tíi v× ¸nh s¸ng truyÒn theo ®íng th¼ng bÞ qu¶ b¸n cÇu nhá chÆn l¹i -NhËn xÐt:.Trªn mµn ch¾n ®Æt phÝa sau -Dùa trªn quan s¸t vµ sù lý gi¶i,GV ®a vËt c¶n cã mét vïng kh«ng nhËn ®îc ra kh¸i niÖm bãng tèi nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng tèi -Yªu cÇu HS hoµn thiÖn phÇn nhËn xÐt - Vùng bóng tối là vùng không gian ở phía sau vật chắn sáng và không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới Ho¹t ®éng 2:Quan s¸t vµ h×nh thµnh kh¸i niÖm bãng nöa tèi (8ph) -GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm víi ThÝ nghiÖm 2 bãng ®Ìn ®iÖn lín 220V-40W ,quan s¸t -HS lµm thÝ nghiÖm víi bãng ®Ìn ®iÖn vµ nhËn xÐt hiÖn tîng x¶y ra lín(c©y nÕn),quan s¸t vµ nhËn xÐt hiÖn -§é s¸ng cña c¸c vïng nh thÕ nµo vµ tîng x¶y ra nguyªn nh©n cã hiÖn tîng ®ã? -HS tr¶ lêi c©u C2: Vïng 1:bãng tèi. - Vùng sáng là vùng ánh sáng truyền Vïng 3:®îc chiÕu s¸ng. nhËn ®îc mét phÇn ¸nh tới từ nguồn sáng mà không bị vật Vïng2:chØ s¸ng tõ nguån s¸ng nªn kh«ng s¸ng chắn sáng chắn lại. b»ng vïng 3 *NhËn xÐt: Trªn mµn ch¾n ®Æt phÝa sau vËt c¶n cã mét vïng chØ nhËn ®îc mét phÇn cña nguån s¸ng... tíi gäi lµ bãng nöa tèi. -Yªu cÇu HS tõ thÝ nghiÖm rót ra n.xÐt - Vùng bóng nửa tối là vùng không gian ở phía sau vật chắn sáng và chỉ nhận được một phần ánh sáng của nguồn sáng truyền tới. N¨m häc 2011-2012 8 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 -Bãng nöa tèi kh¸c bãng tèi ntn? -HS chØ ra ®îc sù kh¸c nhau Ho¹t ®éng 3:H×nh thµnh kh¸i niÖm nhËt thùc (6ph) -GV cho HS ®äc th«ng tin ë môc II II. NhËt thùc, nguyÖt thùc: -Yªu cÇu HS nghiªn cøu C3 vµ chØ ra trªn H3.3 vïng nµo trªn mÆt ®Êt cã -HS ®äc th«ng tin ë môc II nhËt thùc toµn phÇn,vïng nµo cã nhËt -ChØ ®îc trªn H3.3: vïng cã nhËt thùc thùc mét phÇn toµn phÇn, vïng cã nhËt thùc mét phÇn -GV giíi thiÖu thªm vÒ quü ®¹o chuyÓn -Tr¶ lêi c©u C3: ®éng cña MÆt Trêi,MÆt Tr¨ng, Tr¸i §Êt N¬i cã nhËt thùc toµn phÇn n»m trong vïng bãng tèi cña mÆt tr¨ng.MÆt tr¨ng che khuÊt kh«ng cho ¸nh s¸ng mÆt trêi chiÕu ®Õn v× thÕ ®øng ë ®ã ta kh«ng nh×n thÊy mÆt trêi vµ thÊy trêi tèi l¹i Ho¹t ®éng 4: H×nh thµnh kh¸i niÖm nguyÖt thùc (6ph) -GV th«ng b¸o tÝnh chÊt ph¶n chiÕu -HS l¾ng nghe th«ng b¸o cña GV ¸nh s¸ng cña MÆt tr¨ng, quü ®¹o chuyÓn ®éng cña MÆt Tr¨ng xung quanh Tr¸i §Êt -Tr¶ lêi C4:VÞ trÝ 2 vµ 3:Tr¨ng s¸ng -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4 VÞ trÝ 1: NguyÖt thùc -GV gi¶i thÝch hiÖn tîng Tr¨ng khuyÕt Ho¹t ®énh 5: VËn dông (8ph) -Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm c©u C5 III. VËn dông: vµ nhËn xÐt hiÖn tîng x¶y ra -HS lµm TN, quan s¸t vµ tr¶ lêi C5: Khi miÕng b×a l¹i gÇn mµn ch¾n th× -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C6 vµ so s¸nh ®îc bãng tèi vµ bãng nöa tèi ®Ìu thu hÑp l¹i sù kh¸c nhau gi÷a hai trêng hîp -Tr¶ lêi C6:Khi dïng quyÓn vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc,bµn n»m trong vïng bãng tèi,kh«ng cã ¸nh s¸ng tíi bµn.®èi víi ®Ìn èng,nguån s¸ng réng h¬n vËt c¶n,bµn n»m trong vïng nöa tèi sau quyÓn vë,nhËn ®îc mét phÇn as truyÒn tíi nªn vÉn ®äc ®îc s¸ch 4.Cñng cè: (3’ ) -Nªu ®Æc ®iÓm cña bãng tèi vµ bãng nöa tèi -Nguyªn nh©n g©y hiÖn tîng nhËt thùc, nguyÖt thùc? -HS nªu ®îc ®Æc ®iÓm cña bãng tèi vµ bãng nöa tèi -Nguyªn nh©n: ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng - Ngắm đường thẳng. Để phân biệt hàng cột điện có thẳng hàng không, người ta đứng trước cột điện đầu tiên và ngắm. Nếu cột điện này che khuất các cột điện ở phía sau thì chúng thẳng hàng. 5.Híng dÉn vÒ nhµ:(1’) Häc bµi vµ lµm bµi tËp 3.1-3.7 (SBT) §äc tríc bµi 4:§Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng V.Rót kinh nghiÖm giê d¹y …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… N¨m häc 2011-2012 9 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… TiÕt 4: §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc:  -Nhận biết được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.  -Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng.  -Nêu được ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng.  -Vẽ được tia phản xạ khi biết trước tia tới đối với gương phẳng và ngược lại, theo cách áp dụng định luật phản xạ ánh sáng  TiÕn hµnh ®îc TN ®Ó nghiªn cøu ®êng ®i cña tia ph¶n x¹ trªn g¬ng ph¼ng.BiÕt x¸c ®Þnh tia tíi, tia ph¶n x¹, gãc tíi, gãc ph¶n x¹. Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. 2. Kü n¨ng:  BiÕt lµm TN,biÕt ®o gãc,quan s¸t híng truyÒn ¸nh s¸ng ®Ó n¾m ®îc quy luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.BiÕt øng dông ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ®Ó ®æi híng ®êng truyÒn ¸nh s¸ng theo mong muèn 3. Th¸i ®é:  Yªu thÝch m«n häc,tÝch cùc t×m tßi vµ øng dông trong cuéc sèng II.ChuÈn BÞ -Gi¸o viªn: gi¸o ¸n,tµi liÖu tham kh¶o,ph¬ng tiÖn d¹y häc -Häc sinh Mçi nhãm: 1 g¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì th¼ng ®øng, 1 ®Ìn pin cã mµn ch¾n mét khe s¸ng, 1 tÊm gç máng, 1 thíc ®o gãc máng III.ph¬ng ph¸p: - Trùc quan-vÊn ®¸p-gîi më IV.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra:(3’ ) ? H·y gi¶i thÝch hiÖn tîng nhËt thùc,nguyÖt thùc HS: NhËt thùc mét phÇn hay toµn phÇn quan s¸t ®îc ë chç cã bãng tèi hay bãng nöa tèi cña mÆt tr¨ng trªn tr¸i ®Êt. NguyÖt thùc x¶y ra khi mÆt tr¨ng bÞ tr¸i ®Êt che khuÊt kh«ng ®îc mÆt trêi chiÕu s¸ng. 7A…………………………………….. 7B…………………………………….. 7C…………………………………….. * §V§: -GV lµm TN h×nh 4.1 yªu cÇu HS quan s¸t vµ ®a ra dù ®o¸n -GV chØ cho HS ph¶i biÕt mèi quan hÖ gi÷a tia s¸ng tõ ®Ìn chiÕu ®Õn g¬ng vµ tia s¸ng h¾t l¹i 3.Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: S¬ bé ®a ra kh¸i niÖm g¬ng ph¼ng (5ph) N¨m häc 2011-2012 10 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 -Yªu cÇu HS soi g¬ng vµ quan s¸t thÊy I.G¬ng ph¼ng: nh÷ng g× trong g¬ng -GV th«ng b¸o vÒ ¶nh t¹o bëi g¬ng -HS soi g¬ng, tr¶ lêi c©u hái GV yªu cÇu vµ ghi vë: H×nh cña mét vËt quan ph¼ng -Yªu cÇu nhËn xÐt xem mÆt g¬ng cã s¸t ®îc trong g¬ng gäi lµ ¶nh cña vËt ®Æc ®iÓm g×?Tæ chøc cho HS th¶o luËn t¹o bëi g¬ng -HS th¶o luËn ®Ó rót ra ®Æc ®iÓm cña g¬ng ph¼ng: Cã bÒ mÆt ph¼ng,nh½n bãng cã thÓ dïng ®Ó soi ¶nh -Yªu cÇu HS liªn hÖ trong thùc tÕ tr¶ -Tr¶ lêi C1: mÆt kÝnh cöa sæ,mÆt níc, mÆt têng èp g¹ch men,..... lêi c©u C1. Ho¹t ®éng 2: S¬ bé h×nh thµnh biÓu tîng vÒ sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng (5ph) -Tæ chøc cho HS lµm TN theo nhãm ®Ó t×m xem khi chiÕu mét tia s¸ng lªn gong ph¼ng th× sau khi gÆp g¬ng ph¼ng ¸nh s¸ng bÞ h¾t l¹i theo mét híng hay nhiÒu híng? -GV th«ng b¸o vÒ hiÖn tîng ph¶n x¹ vµ tia ph¶n x¹ II.§Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng: *ThÝ nghiÖm -HS lµm TN,quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra vµ tr¶ lêi c©u hái GV yªu cÇu -Ghi vë: HiÖn tîng tia s¸ng sau khi tíi mÆt g¬ng bÞ h¾t l¹i theo mét híng x¸c ®Þnh gäi lµ sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng,tia s¸ng bÞ h¾t gäi lµ tia ph¶n x¹ Ho¹t ®éng 3:T×m quy luËt vÒ sù ®æi h íng cña tia s¸ng khi gÆp g¬ng ph¼ng(20ph) GV giíi thiÖu c¸c dông cô TN (H4.2) 1.Tia ph¶n x¹ n»m trong mÆt ph¼ng híng dÉn HS cach t¹o ra tia s¸ng vµ nµo? theo dâi ®êng truyÒn ¸nh s¸ng -HS tiÕn hµnh TN,quan s¸t vµ tr¶ lêi -Yªu cÇu HS lµm TH.Víi HS kh¸, giái cau hái GV yªu cÇu GV gîi ý ®Ó hs lµm TN kiÓm tra kh¼ng -Víi HS kh¸ giái lµm TN kiÓm ®Þnh tia ph¶n x¹ chØ n»m trong mÆt tra:dïng mét tê b×a høng tia ph¶n x¹ ph¼ng ®ã ®Ó t×m xem tia nµy cã n»m trong mÆt ph¼ng kh¸c kh«ng? -HS tr¶ lêi C2 vµ rót ra kÕt luËn: -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C2 vµ rót ra kÕt Tia ph¶n x¹ n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi tia tíi vµ ®êng ph¸p tuyÕn luËn 2.Ph¬ng cña tia ph¶n x¹ quan hÖ - GV ®a ra gi¶i ph¸p:®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ thÕ nµo víi ph¬ng cña tia tíi? tia tíi ta dïng gãc tíi,®Ó x¸c ®Þnh tia ph¶n x¹ ta t×m gãc ph¶n x¹.Tõ ®ã t×m -HS ®a ra dù ®o¸n vµ kiÓm tra dù ®o¸n ®îc mèi quan hÖ gia gãc tíi vµ gãc b»ng c¸ch tiÕn hµnh TN nhiÒu lÇn víi c¸c gãc kh¸c nhau, ghi sè liÖu vµo ph¶n x¹ Yªu cÇu HS dù ®o¸n vµ kiÓm tra dù b¶ng ®o¸n b»ng c¸c TN víi c¸c gãc tíi kh¸c -KÕt luËn: nhau tõ ®ã rót ra kÕt luËn Gãc ph¶n x¹ lu«n lu«n b»ng gãc tíi Ho¹t ®éng 4: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt (3ph) - GV th«ng b¸o néi dung ®Þnh luËt - Định luật phản xạ ánh sáng: + Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương ở 3.§Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng -HS ghi néi dung ®Þnh luËt vµo vë * Tia ph¶n x¹ n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi tia tíi vµ ®êng ph¸p tuyÕn * Gãc ph¶n x¹ lu«n lu«n b»ng gãc N¨m häc 2011-2012 11 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 tíi điểm tới. + Góc phản xạ bằng N góc tới. (Hình vẽ) S R I - Ho¹t ®énh 5: BiÓu diÔn g¬ng ph¼ng vµ c¸c tia s¸ng trªn h×nh Vï (5ph) GVth«ng b¸o VÒ c¸ch VÏ g¬ng ph¼ng vµ c¸c tia s¸ng trªn giÊy Chỉ ra được trên hình vẽ hoặc trong thí nghiệm đâu là điểm tới, tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ. N S R I 4.BiÓu diÔn g¬ng ph¼ng vµ c¸c tia s¸ng trªn h×nh VÏ -HS luyÖn kü n¨ng VÏ vµ dïng kiÕn thøc ®Ó gi¶I thÝch ë c©u C3 vµ C4 4.Cñng cè(3’ ) -Ph¸t biÓu ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng? HS: Tia ph¶n x¹ n»m trong mÆt ph¼ng chøa tia tíi vµ ®êng ph¸p tuyÕn cña g¬ng t¹i ®iÓm tíi . Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi. -Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 4.1(SBT) - Lấy được ít nhất 02 ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng. - Giải được các bài tập : Biết tia tới vẽ tia phản xạ và ngược lại bằng cách : + Dựng pháp tuyến tại điểm tới. + Dựng góc phản xạ bằng góc tới hoặc ngược lại dựng góc tới bằng góc phản xạ. 5.Híng dÉn VÒ nhµ(1’ ) -Häc bµi vµ lµm bµi tËp 4.2- 4.4 (SBT) -T×m hiÓu phÇn:”Cã thÓ em cha biÕt” -§äc tríc bµi 5:¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. V.Rót kinh nghiÖm giê d¹y …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… N¨m häc 2011-2012 12 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… TiÕt 5: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng I.Môc tiªu 1.KiÕn thøc: Nêu được những đặc điểm chung về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, đó là ảnh ảo, có kích thước bằng vật, khoảng cách từ gương đến vật và đến ảnh là bằng nhau. Dựng được ảnh của vật qua gương phẳng. 2.Kü n¨ng: Lµm TN t¹o ra ®îc ¶nh cña vËt qua g¬ng ph¼ng vµ x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ cña ¶nh ®Ó nghiªn cøu tÝnh chÊt ¶nh cña g¬ng ph¼ng 3.Th¸i ®é: Nghiªm tóc khi nghiªn cøu mét hiÖn tîng trõu tîng II.ChuÈn bÞ -Gi¸o viªn: gi¸o ¸n,tµi liÖu tham kh¶o,ph¬ng tiÖn d¹y häc -Häc sinh *Mçi nhãm: 1g¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì,1 tÊm kÝnh trong,2 qu¶ pin tiÓu,1 tÊm gç ph¼ng III.ph¬ng ph¸p: - Trùc quan-vÊn ®¸p-gîi më IV.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra:(3’ ) ?Ph¸t biÓu ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. HS: Tia ph¶n x¹ n»m trong mÆt ph¼ng chøa tia tíi vµ ®êng ph¸p tuyÕn cña g¬ng ë ®iÓm tíi . Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi. N¨m häc 2011-2012 13 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 7A…………………………………….. 7B…………………………………….. 7C…………………………………….. * §V§: Yªu cÇu HS ®äc c©u chuyÖn phÇn më bµi -GV:C¸i mµ bÐ Lan nh×n thÊy lµ ¶nh cña th¸p trªn mÆt níc ph¼ng nh g¬ng.¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng cã tÝnh chÊt g× chóng ta cïng nghiªn cøu. 3.Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1:Nghiªn cøu tÝnh chÊt cña ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng (25ph) GV híng dÉn HS lµm TN ®Ó quan s¸t I.TÝnh chÊt cña ¶nh t¹o bëi g¶nh cña mét qu¶ pin trong g¬ng ph¼ng ¬ng ph¼ng: -¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng cã 1.¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng cã høng ®îc trªn mµn ch¾n kh«ng? høng ®îc trªn mµn ch¾n kh«ng? -Yªu cÇu HS lµm TN kiÓm tra vµ rót ra -HS lµm viÖc theo nhãm,bè trÝ TN nh H5.2(gp vu«ng gãc víi tê giÊy) kÕt luËn -HS ®a ra dù ®o¸n -HS lµm TN kiÓm tra vµ rót ra kÕt luËn: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng -Yªu cÇu HS dù ®o¸n ®é lín ¶nh cña kh«ng høng ®îc rªn mµn ch¾n gäi lµ ¶nh ¶o qu¶ pin so víi ®é lín cña qu¶ pin. -GV: ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n ta cã thÓ 2.§é lín cña ¶nh cã b»ng ®é lín cña vËt kh«ng? dïng thíc ®o kh«ng? -Yªu cÇu HS nhí l¹i:khi nh×n vµo cöa -HS dù ®o¸n ®é lín ¶nh cña qu¶ pin so víi ®é lín cña qu¶ pin kÝnh th× quan s¸t thÊy g×? -GV:tõ ®ã yªu cÇu HS ®a ra c¸ch TN -HS: kh«ng v× ®a thíc ra sau g¬ng kiÓm tra.(Chó ý ®Ó qu¶ pin 1 vÒ phÝa ph¼ng th× kh«ng nh×n thÊy. s¸ng,phÝa bªn kia tÊm kÝnh cµng tèi -HS:ta võa nh×n thÊy ¶nh cña m×nh võa cµng dÔ nh×n thÊy ¶nh.Di chuyÓn qu¶ nh×n thÊy c¸c vËt ë bªn kia cöa kÝnh. pin 2 trïng khÝt víi ¶nh cña qu¶ pin 1. -HS lµm TN theo nhãm,quan s¸t vµ rót Tõ ®ã so s¸nh ¶nh cña qu¶ pin 1 víi ra kÕt luËn: §é lín cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi gqu¶ pin 2 vµ rót ra kÕt luËn) ¬ng ph¼ng b»ng ®é lín cña vËt. 3.So s¸nh kho¶ng c¸ch tõ mét ®iÓm cña vËt ®Õn g¬ng vµ kho¶ng c¸ch tõ ¶nh cña ®iÓm ®ã ®Õn g¬ng -HS ®a ra c¸c ph¬ng ¸n so s¸nh -TiÕn hµnh TN,®Õm sè « vu«ng tõ ¶nh cña qu¶ pin 1 ®Õn g¬ng.Tõ ®ã so s¸nh kho¶ng c¸ch tõ qu¶ pin ®Õn g¬ng vµ kho¶ng c¸ch tõ ¶nh cña nã ®Õn g¬ng -C¸ch 2:®o AH vµ AH’,kiÓm tra AH’ vu«nh gãc víi MN b»ng ª ke -KÕt luËn: §iÓm s¸ng vµ ¶nh cña nã -Tæ chøc cho HS th¶o luËn kÕt qu¶ ®Ó t¹o bëi g¬ng ph¼ng c¸ch g¬ng mét kho¶ng b»ng nhau rót ra kÕt luËn NB]. Biết các đặc điểm chung của ảnh tạo bởi gương phẳng. - Ảnh của một vật được tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn, gọi là ảnh ảo. - Độ lớn ảnh của một vật được tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật. - Khoảng cách từ một điểm của vật đến N¨m häc 2011-2012 14 -Yªu cÇu HS nªu ph¬ng ¸n so s¸nh -GVhíng dÉn HS bè trÝ TN:§Æt tÊm kÝnh trªn tê giÊy kÎ s½n c¸c « vu«ng,®Æt qu¶ pin 2 c¸ch tÊm kÝnh 2 « vu«ng. §Õm sè « vu«ng tõ qu¶ pin 2(¶nh cña pin 1)®Õn g¬ng.So s¸nh -C¸ch 2:lµm nh SGK NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 gương bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương. Ho¹t ®éng 2: Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh bëi g¬ng ph¼ng (6ph) -Yªu cÇu HS hoµn thµnh c©u C4:vÏ tiÕp II.Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh vµo H5.4 (Dïng ®Þnh luËt ph¶n x¹ hoÆc bëi g¬ng ph¼ng: -HS vÏ tiÕp vµo H5.4: dïng tÝnh chÊt ¶nh) +VÏ ¶nh S’ dùa vµo t/c ¶nh qua gp +VÏ 2 tia ph¶n x¹ I R;KM theo ®/l p/x +KÐo dµi I R;KM gÆp nhau t¹i S’ -KÕt luËn cÇn nhÊn m¹nh: C¸c tia ph¶n +M¾t ®Æt trong kho¶ng I R vµ KM sÏ x¹ lät vµo m¾t cã ®êng kÐo dµi qua ¶nh nh×n thÊy S’ -KÕt luËn: Ta nh×n thÊy ¶nh ¶o S’ v× S’ v× thÕ kh«ng høng ®îc S’ trªn c¸c tia ph¶n x¹ lät vµo m¾t cã ®êng mµn ch¾n. kÐo dµi ®i qua ¶nh S’ (kh«ng høng ® îc trªn mµn ch¾n) Ho¹t ®éng 3:VËn dông (5ph) -Yªu cÇu ¸p dông tÝnh chÊt cña ¶nh t¹o III.VËn dông: bëi g¬ng ph¼ng vÏ ¶nh cña AB(C5) -HS vÏ vµo vë b»ng bót ch× (nÕu sai cßn -Y ªu cÇu HS gi¶i ®¸p th¾c m¾c cña söa).Tõ ®ã nhËn xÐt c¸ch vÏ. Lan -Th¶o luËn chung ë líp ®Ó th«ng nhÊt c©u tr¶ lêi C6:§Ønh th¸p ë xa ®Êt nªn VD]. cña ®Ønh th¸p còng ë xa ®Êt, ë - Vẽ được ảnh của điểm sáng qua ¶nh phÝa bªn kia gp tøc lµ ë díi mÆt níc gương bằng hai cách: + Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng. + Vận dụng tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. - Dựng được ảnh của những vật sáng có hình dạng đơn giản như đoạn thẳng hoặc mũi tên. 4.Cñng cè :(5’)? ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng cã tÝnh chÊt g×? HS: ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng lµ ¶nh ¶o v× kh«ng høng ®îc trªn mµn ch¾n , ¶nh b»ng vËt , kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn g¬ng b»ng kho¶ng c¸ch tõ ¶nh ®Õn g¬ng. -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i kiÕn thøc ®· häc trong bµi -§äc môc cã thÓ em cha biÕt (nÕu cßn thêi gian) 5.Híng dÉn vÒ nhµ :(1’) -Häc bµi vµ lµm bµi tËp 5.1-5.4 (SBT) -ChÐp mÉu b¸o c¸o thùc hµnh ra giÊy(SGK/trang 19) V.Rót kinh nghiÖm giê d¹y ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................ Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… N¨m häc 2011-2012 15 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 TiÕt 6: thùc hµnh vµ kiÓm tra thùc hµnh: Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng I.Môc tiªu 1.KiÕn thøc: Dựng được ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. LuyÖn tËp vÏ ¶nh cña vËt cã h×nh d¹ng kh¸c nhau ®Æt tríc g¬ng ph¼ng. X¸c ®Þnh ®îc vïng nh×n thÊy cña g¬ng ph¼ng.TËp quan s¸t ®îc vïng nh×n thÊy cña g¬ng ë mäi vÞ trÝ 2.Kü n¨ng: -Vẽ được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng trong các trường hợp: + Vật và ảnh song song cùng chiều. + Vật và ảnh cùng nằm trên một đường thẳng và ngược chiều. - Xác định được vùng nhìn thấy của gương phẳng là khoảng không gian mà mắt ta quan sát được qua gương phẳn tËp. 3.Th¸i ®é:RÌn tÝnh trung thùc vµ nghiªm tóc trong thÝ nghiÖm, häc II.ChuÈn bÞ -Gi¸o viªn: gi¸o ¸n,tµi liÖu tham kh¶o,ph¬ng tiÖn d¹y häc -Häc sinh -Mçi nhãm:1 g¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì,1 bót ch×,1 thíc ®o ®é,1 thíc th¼ng -Mçi HS: 1 mÉu b¸o c¸o ®· chÐp s½n ra giÊy III.ph¬ng ph¸p: - Trùc quan-vÊn ®¸p-gîi më IVTæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra:(5’ ) ? Nªu tÝnh chÊt cña ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng HS: ¶nh ¶o kh«ng høng ®îc trªn mµn ch¾n, kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn g¬ng b»ng kho¶ng c¸ch tõ ¶nh ®Õn g¬ng, ¸nh b»ng vËt. 7A…………………………………….. 7B…………………………………….. 7C…………………………………….. 3.Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1:Tæ chøc thùc hµnh: chia nhãm (5ph) I.ChuÈn bÞ: -GV chia nhãm thùc hµnh -Nhãm trëng ph©n c«ng c«ng viÖc -Ph©n phèi dông cô cho c¸c nhãm HS trong nhãm -C¸c nhãm nhËn dông cô Ho¹t ®éng 2:T×m hiÓu néi dung thùc hµnh (10ph) GV nªu néi dung cña bµi thùc hµnh vµ II.Néi dung thùc hµnh: nãi râ néi dung thø hai(x¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy cña g¬ng ph¼ng) cha ®îc -HS theo dâi vµ n¾m râ néi dung ,yªu cÇu cña bµi thùc hµnh häc N¨m häc 2011-2012 16 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 Ho¹t ®éng 3: X¸c ®Þnh ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng (20ph) -Yªu cÇu HS ®äc C1(SGK),bè trÝ thÝ 1.X¸c ®Þnh ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng: nghiÖm,quan s¸t vµ vÏ l¹i vÞ trÝ cña g-HS lµm viÖc c¸ nh©n ®é c©u C1(SGK) ¬ng vµ bót ch× trong hai trêng hîp -Yªu cÇu HS hoµn thiÖn môc 1 trong ChuÈn bÞ dông cô ,bè trÝ thÝ nghiÖm vµ vÏ l¹i ¶nh cña g¬ng vµ bót ch×(nhãm) mÉu b¸o c¸o thùc hµnh -Hoµn thiÖn vµo môc 1 b¸o c¸o thùc hµnh. 4.Cñng cè :(3’ ) -GV thu bµi b¸o c¸o; nhËn xÐt vÒ ý thøc vµ chÊt lîng giê thùc hµnh -Yªu cÇu c¸c nhãm thu dän dông cô thÝ nghiÖm vµ vÖ sinh líp häc 5.Híng dÉn vÒ nhµ:(1’ )  -Yªu cÇu HS luyÖn tËp vµ rÌn l¹i kü n¨ng vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng  -§äc tríc bµi 7: G¬ng cÇu låi V.Rót kinh nghiÖm giê d¹y …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… TiÕt 7 : G¬ng cÇu låi I.Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Nêu được các đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi. -Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lồi là tạo ra vùng nhìn thấy rộng 2.Kü n¨ng: NhËn biÕt ®îc vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi réng h¬n cña g¬ng ph¼ng cã cïng kÝch thíc.Gi¶i thÝch ®îc c¸c øng dông cña g¬ng cÇu låi 3.Th¸i ®é: Lµm thÝ nghiÖm ®Ó x¸c ®Þnh ®îc tÝnh chÊt ¶nh cña mét vËt qua g¬ng cÇu låi II.ChuÈn bÞ -Gi¸o viªn: gi¸o ¸n,tµi liÖu tham kh¶o,ph¬ng tiÖn d¹y häc -Häc sinh *-Mçi nhãm: 1 g¬ng cÇu låi, 1 g¬ng ph¼ng cã cïng kÝch thíc, 1 qu¶ pin III.ph¬ng ph¸p: - Trùc quan-vÊn ®¸p-gîi më N¨m häc 2011-2012 17 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 IV.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra:(xen trong tiÕt häc ) * §V§: GV ®a cho HS mét sè vËt nh½n bãng kh«ng ph¼ng, yªu cÇu HS quan s¸t vµ nhËn xÐt xem h×nh ¶nh quan s¸t ®îc cã gièng m×nh kh«ng? -GV: H×nh ¶nh mµ c¸c em qua s¸t ®îc lµ ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu,chóng cã ®Æc ®iÓm g× chóng ta cïng nghiªn cøu tíc hÕt lµ g¬ng cÇu låi 3.Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi (20ph) -Híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm nh H7.1, ph¸t dông cô cho c¸c nhãm vµ yªu cÇu HS quan s¸t, ®a ra dù ®o¸n cña nhãm m×nh. -Yªu cÇu HS nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n. ( Cã thÓ dïng kÝnh låi trong suèt, nhng kh«ng cã dông cô nµy) -Tæ chøc cho HS th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt kÕt luËn. [NB]. Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi là ảnh ảo và nhỏ hơn vật. 1. ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi: -HS nhËn dông cô, bè trÝ thÝ nghiÖm, quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u C1 C1:- ¶nh ¶o v× kh«ng høng ®îc trªn mµn ch¾n - ¶nh nhá h¬n vËt -HS nªu ph¬ng ¸n vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm: So s¸nh ¶nh t¹o bëi 2 g¬ng theo ph¬ng ¸n nh SGK ( §Æt 2 g¬ng vu«ng gãc víi nhau, ®Æt qu¶ pin trªn ®êng ph©n gi¸c cña gãc vu«ng ®ã ) -Ghi kÕt qu¶ quan s¸t ®îc -Th¶o luËn chung ®Ó thèng nhÊt kÕt luËn KÕt luËn: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi lµ ¶nh ¶o, kh«ng høng ®îc trªn mµn ch¾n vµ nhá h¬n vËt. Ho¹t ®«ng 2: X¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi (12ph) N¨m häc 2011-2012 18 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 HS nªu ph¬ng ¸n x¸c ®Þnh vïng nh×n 2.Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi: thÊy cña g¬ng cÇu låi (nh ë g¬ng -HS nªu ph¬ng ¸n x¸c ®Þnh vïng nh×n ph¼ng ) -HS lùa chän mét trong 2 ph¬ng ¸n thÊy cña g¬ng cÇu låi (nh ë g¬ng ph¼ng lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra, tõ ®ã rót ra ) -HS lùa chän mét trong 2 ph¬ng ¸n lµm nhËn xÐt vµ tr¶ lêi c©u C2 thÝ nghiÖm kiÓm tra, tõ ®ã rót ra nhËn xÐt vµ tr¶ lêi c©u C2 C2: Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi C2: Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi réng h¬n vïng nh×n thÊy cña g¬ng réng h¬n vïng nh×n thÊy cña g¬ng ph¼ng. ph¼ng. -Th¶o luËn ®Ó rót ra kÕt luËn - Nhận biết được: Vùng nhìn thÊy VD]. Lấy được ít nhất 02 ứng dụng của gương cầu lồi rộng hơn vùng của gương cầu lồi trong thực tế. nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích cỡ Th¶o luËn ®Ó rót ra kÕt luËn Ho¹t ®éng 3: VËn dông (8ph -Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n: Quan s¸t H7.4 ,tr¶ lêi c©u C3, C4 vµo vë vµ gi¶i thÝch. -Yªu cÇu mét sè HS tr¶ lêi tríc líp, HS kh¸c nhËn xÐt ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi Do vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn, nên người ta sử dụng gương cầu lồi làm gương quan sát đặt ở những đoạn đường quanh co mà mắt người không quan sát trực tiếp được và làm gương quan sát phía sau của các phương tiện giao thông, như ôtô, xe máy,... 3.VËn dông: -HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi c¸c c©u hái C3 & C4 -Th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi C3: Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi réng h¬n v× vËy gióp ngêi l¸i xe nh×n ®îc kho¶ng réng h¬n ë phÝa sau. C4: Gióp ngêi l¸i xe nh×n thÊy ngêi , xe,...bÞ c¸c vËt c¶n bªn ®êng che khuÊt, tr¸nh ®îc tai n¹n. 4.Cñng cè: (4’ ) -Nªu ®Æc ®iÓm ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi ? So s¸nh víi ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng? So s¸nh vïng nh×n thÊy cña hai g¬ng? HS: ¶nh ¶o kh«ng høng ®îc trªn mµn ch¾n, ¶nh nhá h¬n vËt . ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu låi nhá h¬n so víi ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng. -GV th«ng b¸o: G¬ng cÇu låi cã thÓ coi nh gåm nhiÒu g¬ng ph¼ng nhá ghÐp l¹i. v× thÕ cã thÓ x¸c ®Þnh tia ph¶n x¹ b»ng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng cho g¬ng ph¼ng nhá t¹i mçi vÞ trÝ ®ã. 5.Híng dÉn vÒ nhµ: (1’ ) -Häc bµi,tr¶ lêi l¹i c¸c c©u C1- C4 vµ lµm bµi tËp 7.1- 7.4 (SBT) -§äc tríc bµi 8: G¬ng cÇu lâm. V.Rót kinh nghiÖm giê d¹y …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. N¨m häc 2011-2012 19 NguyÔn ThÞ H¬ng Vü TrêngTHCS C¶nh Thôy G-A VËt lý 7 Gi¶ng: …………………………. Líp……………………………… TiÕt 8: G¬ng cÇu lâm I.Môc tiªu 1.KiÕn thøc: . Nêu được các đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm.. -Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lõm là có thể biến đổi một chùm tia song song thành chùm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc có thể biến đổi chùm tia tới phân kì thành một chùm tia phản xạ song song 2.Kü n¨ng: -BiÕt c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm ®Ó quan s¸t ¶nh ¶o cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm vµ quan s¸t ®îc tia s¸ng ph¶n x¹ qua g¬ng cÇu lâm. 3.Th¸i ®é: - nghiªm tóc, hîp t¸c khi lµm thÝ nghiÖm vµ yªu thÝch m«n häc II.ChuÈn bÞ -Gi¸o viªn: gi¸o ¸n,tµi liÖu tham kh¶o,ph¬ng tiÖn d¹y häc -C¶ líp: Tranh vÏ to H8.5 (SGK) -Häc sinh *-Mçi nhãm: 1 g¬ng cÇu lâm, 1 g¬ng ph¼ng, 2 qu¶ pin tiÓu, 1 mµn ch¾n cã 2 khe s¸ng, 1 ®Ìn. III.ph¬ng ph¸p D¹Y HäC: - Trùc quan-vÊn ®¸p-gîi më IV.Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra:(5’ ) N¨m häc 2011-2012 20