Tài liệu Giáo án ngữ văn 8 học kì 1 hoàn chỉnh

ÐÏ#ࡱ#á################>###þÿ #################J###########L#######þÿÿÿ####9###:###;###<###=###>###? ###@###A###B###C###D###E###F###G###H###I###ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿì¥Á#q` ###ø#¿###############ïà####bjbjqPqP################## ###•þ###:###:##©×######################E#######ÿÿ##########ÿÿ##########ÿÿ####### ###########¤#####¼#######¼###¼#######¼#######À#######À#######À###4###########ô## #####س######س######س##h###@ ´##,###l¸##D###ô#######§¿##”###¼È######ÒÈ##"###ôÈ######ôÈ######ôÈ######AÑ######AÑ ######AÑ######&¿######(¿######(¿######(¿######(¿######(¿######(¿##$###;Å##h###£Ç ##P###L¿######################À#######£ ######################§Ð##š###AÑ######£ ######£ ######L¿##############¼#######¼#######ôÈ##############ôÈ##³###a¿######_G######_G ######_G######£ ###0##¼###º###ôÈ######À#######ôÈ######&¿##############_G######################## ##############################£ ######&¿##############_G######_G##&####˜##°###v###J###À######################### ######################################Ê ######ôÈ######°È## ####âñ#åzÈ#########س######©9##°###Ê › ##d###########r£## ´###w¿##0###§¿######. œ ## œ ###óÇ######YE##¨###óÇ##È###Ê ########################## ####################################################óÇ##############À#######Ê ## ¨###AÑ##4###uå##n###_G######ãó##Œ###oÿ##4 ##################################AÑ######AÑ######AÑ######L¿######L¿############ ###########################G##^###################################AÑ######AÑ#### ##AÑ######§¿######£ ######£ ######£ ######£ ##############ô#######ô#######ô###ä##س######ô#######ô#######ô#######س######ô#######ô#######ô#######¼#######¼##### ##¼#######¼#######¼#######¼#######ÿÿÿÿ###### ################################################################################ ################################################################################ ################################################################################ ################################################################################ ################################################################################ ################################################################################ ################################################################################ ###################Ngµy so¹n:15/8/2007 Ngµy d¹y:7/9/2007TuÇn 1: Bµi 1T«i ®i häc -Thanh TÞnh-*KÕt qu¶ c Çn ®¹t:- HiÓu ®îc t©m tr¹ng håi hép, c ¶m gi¸c bì ngì c ña nh©n vËt “t«i” trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn qua ngßi bót giµu c hÊt tr÷ t×nh c ña Thanh TÞnh.- Ph©n biÖt ®îc c Êp ®é kh¸i qu¸t kh¸c nhau c ña nghÜa tõ ng÷.- Bíc ®Çu biÕt c ¸c h viÕt mét v¨n b¶n ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò.TiÕt 1 + 2:§äc – HiÓu v¨n b¶n.I.Môc tiªu: Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép c ¶m gi¸c bì ngì c ña nh©n vËt “T«i” ë buæi tùu trêng ®Çu tiªn trong ®êi.- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu c hÊt th¬, gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c c ña Thanh TÞnh.II. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: Bµi so¹n, th¬ Thanh TÞnh, b¶ng phô ghi bµi tËp.Häc sinh: So¹n bµi, ®å dïng.III. C¸c bíc lªn líp: 1. æn ®Þnh trËt tù:2. KiÓm tra bµi c ò: KiÓm tra vë so¹n.3. TiÕn tr×nh tæ c høc lªn líp.(C¸c ho¹t ®éng).* Giíi thiÖu: Trong c uéc ®êi mçi c on ngêi nh÷ng kØ niÖm tuæi häc trß thêng ®îc lu gi÷ bÒn l©u trong trÝ nhí. §Æc biÖt lµ nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi ®Õn trêng ®Çu tiªn. “Ngµy ®Çu tiªn ®i häc … MÑ dç dµnh yªu th¬ng”. TruyÖn ng¾n “T«i ®i häc ” ®· diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm m¬n man b©ng khu©ng c ña mét thêi th¬ Êu.Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##1.Ho¹t ®éng 1: §äc – Chó thÝc h.- Híng dÉn: giäng c hËm dÞu h¬i buån l¾ng s©u.H: §äc c hó thÝc h tr×nh bµy ng¾n gän vÒ t¸c gi¶?(Xem ¶nh c h©n dung).H: Gi¶i thÝc h mét sè tõ khã: “¤ng ®èc ”, “l¹m nhËn”, “líp S”.2.Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n.H:XÐt vÒ thÓ lo¹i c ã thÓ xÕp v¨n b¶n thuéc kiÓu lo¹i nµo?H: Ai lµ nh©n vËt c hÝnh?H: KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn trêng ®îc kÓ theo tr×nh tù nµo? H:T¬ng øng víi tr×nh tù ®ã lµ c ¸c ®o¹n v¨n b¶n nµo?H: §o¹n nµo gîi c ¶m xóc th©n thuéc gÇn gòi nhÊt trong em?H: KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn trêng g¾n víi kh«ng gian, thêi gian c ô thÓ nµo? Lý gi¶i v× sao?H: T©m tr¹ng nh©n vËt T«i ®îc thÓ hiÖn qua c hi tiÕt nµo? Em hiÓu g× vÒ nh÷ng c hi tiÕt ®ã?H: Chi tiÕt “t«i kh«ng léi … th»ng S¬n n÷a”c ã ý nghÜa g×?H: ViÖc häc hµnh g¾n liÒn víi s¸c h vë, bót thíc . Nh÷ng viÖc nµy ®îc t¸c gi¶ nhí l¹i b»ng ®o¹n v¨n nµo?H: Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua c hi tiÕt: “t«i gh× thËt c hÆt 2 quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn thö søc m×nh…”? H: §Æc biÖt trong ®o¹n v¨n t¸c gi¶ ®· sö dông rÊt nhiÒu c ¸c tõ l¸y ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng. Em h·y t×m vµ ph©n tÝc h gi¸ trÞ biÓu c ¶m c ña nh÷ng tõ ®ã?GV: C©u v¨n nh c ¸nh c öa dÞu dµng më ra dÉn ngêi ®äc vµo thÕ giíi ®Çy ¾p t©m t, t×nh c ¶m ®Ñp ®Ï ®¸ng c hia sÎ vµ mÕn th¬ng.H: Qua ®ã em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng c ña “T«i” trªn ®êng c ïng mÑ ®Õn trêng?H: Qua nh÷ng c ¶m nhËn míi mÎ Êy “t«i” ®· béc lé nh÷ng phÈm c hÊt g×?H: Trong ®o¹n v¨n t¸c gi¶ c ã sö dông mét h×nh ¶nh so s¸nh rÊt ®éc ®¸o ®ã lµ h×nh ¶nh nµo? Ph©n tÝc h c ¸i hay c ña h×nh ¶nh so s¸nh ®ã?H: G¾n víi nh÷ng c ¶m xóc , suy nghÜ c ña c hó bÐ lµ h×nh ¶nh c ña ai? Em c ¶m nhËn ®îc g× vÒ h×nh ¶nh ®ã?*ChuyÓn ý:H: C¶nh tríc s©n trêng lµng MÜ Lý lu l¹i trong t©m trÝ tg c ã g× næi bËt?H: C¶nh tîng ®îc nhí l¹i c ã ý nghÜa g×?H: Trêng lµng MÜ Lý thay ®æi nh thÕ nµo? Em hiÓu g× vÒ ý nghÜa h×nh ¶nh so s¸nh trªn? H: T©m tr¹ng c hó bÐ ra sao?H: T©m tr¹ng ®ã ®îc diÔn t¶ bëi h×nh ¶nh so s¸nh ®éc ®¸o. Thö ph©n tÝc h c ¸i hay c ña h×nh ¶nh so s¸nh Êy?H: T×m nh÷ng c hi tiÕt diÔn t¶ t©m tr¹ng c hó bÐ khi tiÕng trèng ngµy tùu trêng vang lªn?H: Ph©n tÝc h nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý c ña t¸c gi¶ qua nh÷ng c hi tiÕt nµy?H: Em nghÜ g× vÒ tiÕng khãc c ña c ¸c c Ëu häc trß?H: NhËn xÐt nghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m lý?H: KÓ l¹i t©m tr¹ng c ña em lÇn ®Çu ®i häc ?H: NhËn xÐt hµnh ®éng, th¸i ®é c ¸c nh©n vËt kh¸c ?GV: Hä nh nh÷ng bµn tay n©ng ®ì nh÷ng lµn giã ®a nh÷ng tia n¾ng soi ®êng ®Ó nh÷ng c ¸nh c him ®îc c Êt lªn m¹nh d¹n trªn bÇu trêi bao la.H: V× sao trong khi s¾p hµng ®îi vµo líp, ng©n vËt “t«i” l¹i c ¶m thÊy trong thêi th¬ Êu t«i c ha lÇn nµo thÊy xa mÑ t«i nh thÕ nµy?H: T×m nh÷ng c hi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng “t«i” khi vµo líp häc ? Lý gi¶i nh÷ng c ¶m gi¸c ®ã?H: nh÷ng c ¶m gi¸c ®ã c ho thÊy t×nh c ¶m nµo c ña nh©n vËt t«i ®èi víi líp häc c ña m×nh?H: Chi tiÕt “Mét c on c him… bay c ao... theo c ¸nh c him” t¸c gi¶ ®a vµo ®ã c ã dông ý g×?H: Chi tiÕt “tiÕng phÊn c ña ThÇy …” c ã ý nghÜa g×?H: NhËn xÐt c ¸c h kÕt thóc c ©u c huyÖn?H: Th¶o luËn nhãm (2phót).H: NhËn xÐt c ña Th¹c h Lam “truyÖn ng¾n nµo hay c òng c ã c hÊt th¬, bµi th¬ nµo hay c òng c ã c èt truyÖn”. TruyÖn “t«i ®i häc ” ®Çy c hÊt th¬ em c ã ®ång ý kh«ng? V× sao?H: Trong sù ®an xen c ña c ¸c ph¬ng thøc : Tù sù, miªu t¶, biÓu c ¶m, theo em ph¬ng thøc nµo tréi lªn ®Ó lµm thµnh søc truyÒn c ¶m nhÑ nhµng mµ thÊm thÝa c ña truyÖn?H: Nh÷ng c ¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng t«i lµ nh÷ng c ¶m gi¸c nµo? H: Tõ ®ã em c ¶m nhËn g× vÒ nh©n vËt?H: Em häc tËp ®îc g× qua nghÖ thuËt kÓ c huyÖn c ña nhµ v¨n?H: §äc phÇn ghi nhí?#- 3 – 4 em häc sinh nèi nhau ®äc toµn bµi.- Quª ë HuÕ, tõng d¹y häc , viÕt b¸o, lµm v¨n. ¤ng lµ t¸c gi¶ c ña nhiÒu tËp truyÖn ng¾n, truyÖn th¬. “Quª mє, “®i gi÷a mét mïa sen”…- “T«i ®i häc ” thuéc “Quª mє xuÊt b¶n n¨m 1941.- V¨n b¶n tù sù nhng giµu c ¶m xóc t©m tr¹ng (biÓu c ¶m).- T«i.Thêi gian: hiÖn t¹i ®Õn qu¸ khø.+ T©m tr¹ng c ña “t«i” trªn ®êng tíi trêng.+Lóc ë s©n trêng.+ Vµo líp häc .- Häc sinh tù béc lé.- Thêi gian: Buæi s¸ng c uèi thuKh«ng gian: trªn c on ®êng lµng dµi vµ hÑp.=> V× ®©y lµ thêi ®iÓm gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬. §ã lµ lÇn ®Çu ®îc c ¾p s¸c h tíi trêng, t¸c gi¶ yªu quª h¬ng…=> “c on ®êng nµy… thÊy l¹”- Tõ “ trong c hiÕc ¸o v¶i dï ®en dµi ....lít ngang trªn ngän nói”=> Cã ý c hÝ häc ngay tõ ®Çu muèn tù m×nh ®¶m nhiÖm viÖc häc hµnh muèn ®îc c h÷ng c h¹c h¬n.- n¸o nøc , m¬n man, tng bõng, rén r·.=> nh÷ng c ¶m xóc kh«ng tr¸i ngîc mµ gÇn gòi, bæ sung c ho nhau. DiÔn t¶ t©m tr¹ng rÊt thùc vµ c ô thÓ, sinh ®éng. Tõ l¸y gãp phÇn rót ng¾n kho¶ng thêi gian gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i. ChuyÖn nh võa míi x¶y ra.=> yªu viÖc häc hµnh, yªu b¹n bÌ vµ m¸i trêng quª h¬ng. => “ý nghÜ Êy … nh lµn m©y lít ngang trªn ngän nói”.=> H×nh ¶nh ngêi mÑ th©n th¬ng nhÊt trong ngµy ®Çu ®i häc : quan t©m, dÞu dµng, tr×u mÕn.- RÊt ®«ng ngêi, ngêi nµo c òng ®Ñp.- Ph¶n ¸nh kh«ng khÝ ®Æc biÖt c ña ngµy héi khai trêng thêng gÆp ë níc ta.- ThÓ hiÖn tinh thÇn hiÕu häc c ña nh©n d©n ta.- Béc lé t×nh c ¶m s©u nÆng c ña tg ®èi víi ng«i trêng tuæi th¬.=> So s¸nh líp häc nh c ¸i ®×nh lµng.=>trang nghiªm t«n kÝnh, ®Ò c ao tri thøc .=> lo sî vÈn v¬, bì ngì.- “hä nh c on c him non …”. => c ¶m thÊy c h¬ v¬ vông vÒ lóng tóng => c ø dÒnh dµng => run run => qu¶ tim nh ngõng ®Ëp, giËt m×nh lóng tóng.§Ønh c ao: bËt khãc .=> nuèi tiÕc , lu luyÕn, e sî, niÒm sung síng=> trëng thµnh => ph¶n øng d©y truyÒn rÊt tù nhiªn.- Khãc mét phÇn v× lo sî do ph¶i t¸c h ngêi th©n ®Ó bíc vµo mét m«i trêng hoµn toµn míi l¹, mét phÇn v× sung síng v× lÇn ®Çu ®îc tù m×nh häc tËp.- §ã lµ nh÷ng giät níc m¾t b¸o hiÖu sù trëng thµnh, nh÷ng giät níc m¾t ngoan c hø kh«ng ph¶i nh÷ng giät níc m¾t vßi vÜnh nh tríc .- HS tù béc lé.- ngêi mÑ.- ¤ng §èc : mÉu mùc , ®é lîng, bao dung. - V× “ t«i” b¾t ®Çu c ¶m nhËn ®îc sù ®éc lËp c ña m×nh khi ®i häc .- Bíc vµo líp häc lµ bíc vµo thÕ giíi riªng c ña m×nh, ph¶i tù m×nh lµm tÊt c ¶, kh«ng c ßn c ã mÑ bªn c ¹nh nh ë nhµ.- l¹m nhËn c hç ngåi, quyÕn luyÕn víi b¹n.- l¹ v× lÇn ®Çu tiªn ®îc vµo líp häc .- kh«ng c ¶m thÊy sù xa l¹ v× ý thøc ®îc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕt víi m×nh b©y giê vµ m·i m·i.- T×nh c ¶m trong s¸ng, tha thiÕt.- Mét c hót buån.=> kh«ng c hØ yªu TN tuæi th¬ mµ c ßn yªu sù häc hµnh ®Ó trëng thµnh.- ChÊt th¬:+T×nh huèng truyÖn; kh«ng c ã c èt truyÖn, h×nh ¶nh thiªn nhiªn quen thuéc (mïa thu se l¹nh, l¸ rông, c ¶nh s©n trêng, häc trß bì ngì…) => t©m tr¹ng t¸c gi¶.+ Giäng nãi ©n c Çn, hiÒn tõ c ña thÇy; lßng mÑ hiÒn th¬ng c on; h×nh ¶nh so s¸nh thi vÞ “T«i quªn…. c ¸nh hoa t¬i…”Giäng v¨n nhÑ nhµng, giµu c ¶m xóc .=> Muèn kÓ c huyÖn hay c Çn c ã nhiÒu kØ niÖm vµ giµu c ¶m xóc .#Bµi 1: TiÕt 1+2§äc – HiÓu v¨n b¶nI.§äc – Chó thÝc h.- 1911 – 1988.- S¸ng t¸c ®Ëm c hÊt tr÷ t×nh, to¸t lªn vÎ ®»m th¾m nhÑ nhµng l¾ng s©u ªm dÞu trong trÎoII.T×m hiÓu v¨n b¶n.=> Buæi mai … ngän nói.=> tiÕp ®Õn nghØ c ¶ ngµy.=> phÇn c ßn l¹i.1. T©m tr¹ng c ña “t«i” trªn ®êng tíi trêng.- Thiªn nhiªn: l¸ rông, m©y bµng b¹c .- Con ngêi: mÊy em bÐ rôt rÌ.=>DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c ¶m vµ nhËn thøc tù thÊy nh ®· lín, c on ®êng nµy kh«ng c ßn dµi réng nh tríc . => b¸o hiÖu sù ®æi thay trong nhËn thøc b¶n th©n, c Ëu bÐ tù thÊy m×nh lín lªn.- NhËn thøc vÒ sù nghiªm tóc häc hµnh.=> C¶m thÊy trang träng, ®øng ®¾n.=> C¶m gi¸c tù nhiªn. §éng tõ “thÌm, bÆm, gh×, xÖc h…”®îc sö dông ®óng c hç khiÕn ngêi ®äc h×nh dung dÔ dµng t thÕ vµ c ö c hØ ngé nghÜnh ng©y th¬ ®¸ng yªu c ña c hó bÐ.- T©m tr¹ng håi hép, bì ngì, vui síng, tù tin, h¸o høc , c ¶m thÊy míi mÎ.=> yªu viÖc häc hµnh, yªu b¹n bÌ vµ m¸i trêng quª h¬ng.- KØ niÖm ®Ñp c ao siªu.- §Ò c ao sù häc c ña c on ngêi.- Kh¸t väng v¬n tíi c hiÕm lÜnh ®Ønh c ao vò trô, c òng nh tri thøc nh©n lo¹i.2. T©m tr¹ng c ña “t«i” lóc ë s©n trêng.=>h×nh ¶nh gÇn gòi, tinh tÕ sinh ®éng. M¸i trêng nh mét tæ Êm=> häc trß nh nh÷ng c hó c him => ®Ò c ao søc hÊp dÉn c ña nhµ trêng vµ høa hÑn bao ®iÒu tèt ®Ñp.=>3 d¹ng khãc “«m mÆt khãc nøc në,khãc thót thÝt, khãc ” - §éng tõ: thÓ hiÖn râ nÐt t©m tr¹ng: tõ l¸y “lóng tóng” lÆp l¹i 4 lÇn => diÔn t¶ t©m tr¹ng phøc t¹p mét c ¸c h c h©n thùc => hiÓu s©u nçi lßng nh©n vËt.=> tinh tÕ nhÑ nhµng s©u s¾c .=> Sù quan t©m c ña gia ®×nh vµ nhµ trêng víi thÕ hÖ trÎ.3. T©m tr¹ng c ña “t«i” khi vµo líp häc .-“t«i” b¾t ®Çu c ¶m nhËn ®îc sù ®éc lËp c ña m×nh khi ®i häc .- l¹ v× lÇn ®Çu tiªn ®îc vµo líp häc .- kh«ng c ¶m thÊy sù xa l¹ v× ý thøc ®îc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕt víi m×nh b©y giê vµ m·i m·i.- T×nh c ¶m trong s¸ng, tha thiÕt. => h×nh ¶nh thiªn nhiªn ®Ñp.- Gîi nhí, tiÕc .- T©m tr¹ng rôt rÌ.- NiÒm tin.=> kh«ng c hØ yªu TN tuæi th¬ mµ c ßn yªu sù häc hµnh ®Ó trëng thµnh.=> bÊt ngê thó vÞ khÐp l¹i b»ng dßng c h÷: “t«i ®i häc ” =>më ra mét giai ®o¹n míi, t©m tr¹ng míi, t×nh c ¶m míi.III. ý nghÜa v¨n b¶n- NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m lÝ: tinh tÕ nhÑ nhµng tha thiÕt.- Bè c ôc truyÖn theo dßng håi tëng c ¶m xóc .- Ph¬ng thøc biÓu c ¶m ghi l¹i nh÷ng c ¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng t«i ngµy ®Çu c ¾p s¸c h tíi trêng=> truyÖn gÇn víi th¬, c ã søc truyÒn c ¶m ®Æc biÖt nhÑ nhµng mµ thÊm thÝa.- T×nh yªu, niÒm tr©n träng s¸c h vë, b¹n bÌ, bµn ghÕ, líp häc ,thÇy häc , g¾n liÒn víi mÑ vµ quª h¬ng.- Giµu xóc c ¶m víi tuæi th¬ vµ m¸i trêng quª h¬ng.=> kØ niÖm thêi th¬ Êu vÒ buæi tùu trêng ®Çu tiªn c ã søc m¹nh ¸m ¶nh vµ lu gi÷ s©u s¾c .=> Ghi nhí: SGK`##4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp: Bµi tËp tr¾c nghiÖm: Chän nh÷ng ý em c ho lµ ®óng. TruyÖn ng¾n trªn c ã sù kÕt hîp c ña nh÷ng v¨n b¶n sau: A.NhËt dông.B.BiÓu c ¶m.C.Miªu t¶.D.NghÞ luËnE.Tù sù. Bµi 2: T×nh c ¶m nµo ®îc kh¬i gîi vµ båi ®¾p khi em häc xong v¨n b¶n “t«i ®i häc ”?Bµi 3: H¸t mét bµi c ã c ïng néi dung.5. Ho¹t ®éng nèi tiÕp: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i suy nghÜ c ña em vÒ c hÊt th¬ trong truyÖn.Chó ý: - §o¹n v¨n ph¶i c hØ ra ®îc c hÊt th¬.- C¶m nghÜ ph¶i c h©n thµnh tha thiÕt.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n: 20/8/2007 Ngµy d¹y:10/9/2007TiÕt 3: TiÕng viÖtCÊp ®é kh¸i qu¸t c ña nghÜa tõ ng÷.I.Môc tiªu: Gióp häc sinh:- HiÓu râ c Êp ®é kh¸i qu¸t c ña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ c ña nã.- TÝc h hîp v¨n vµ tËp lµm v¨n.- RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông tõ trong mèi quan hÖ so s¸nh vÒ ph¹m vi nghÜa réng vµ hÑp.II. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: bµi so¹n, b¶ng phô.Häc sinh: So¹n bµi, ®å dïng.III. C¸c bíc lªn líp:1./KiÓm tra bµi c ò: Cho mét sè vÝ dô vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tr¸i nghÜa? NhËn xÐt mèi quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c ¸c tõ trªn.-§ång nghÜa: m¸y bay – tµubay – phi c ¬ (thay thÕ c ho nhau).Tr¸i nghÜa: sèng – c hÕt (ý nghÜa tr¸i ngîc nhau, c ã thÓ lo¹i trõ nhau khi lùa c hän ®Ó ®Æt c ©u).2.TiÕn tr×nh lªn líp* Giíi thiÖu: Bµi míi: CÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa c ña tõ ng÷.Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##1. Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc I.GV: Chia häc sinh theo nhãm nghiªn c øu c ©u hái SGK.- Th¶o luËn tr×nh bµy vµo phiÕu häc tËp, ®¹i diÖn tr¶ lêi c ¸c c ©u hái. (5 phót).H: Qua phÇn t×m hiÓu trªn em c ã nhËn xÐt g× vÒ nghÜa c ña tõ ng÷?GV: DiÔn gi¶i: NghÜa c ña tõ ng÷ ®ã lµ mèi quan hÖ bao hµm. Nãi ®Õn mèi quan hÖ “bao hµm” tøc lµ nãi ®Õn ph¹m vi kh¸i qu¸t c ña nghÜa tõ ng÷, nhng trong ph¹m vi kh¸i qu¸t nghÜa c ña tõ ng÷ kh«ng gièng nhau. Cã tõ ng÷ c ã nghÜa réng, c ã tõ ng÷ c ã nghÜa hÑp.=> CÊp ®é kh¸i qu¸t c ña nghÜa tõ ng÷. (tÝnh c hÊt réng hÑp c hØ lµ t¬ng ®èi).H: Nh÷ng tõ ng÷ nh thÕ nµo ®îc c oi lµ c ã nghÜa réng, nghÜa hÑp?GV: Gäi häc sinh ®äc ghi nhí SGK.H: Gäi häc sinh vÏ s¬ ®å mèi qua hÖ bao hµm SGK, vßng trßn.H: Bµi tËp nhanh: Cho c ¸c tõ “c ©y, c á, hoa” t×m c ¸c tõ ng÷ c ã ph¹m vi réng vµ hÑp h¬n.#a. NghÜa c ña tõ “§éng vËt” réng h¬n nghÜa c ña tõ thó, c him, c ¸ v× ®éng vËt bao gåm c ¶ thó, c him vµ c ¸.- Nã c ã nghÜa c hung nghÜa kh¸i qu¸t bao hµm.- Ngîc l¹i nghÜa c ña tõ c him, thó, c ¸ hÑp h¬n v× nã c hØ c ô thÓ h¬n, c hi tiÕt h¬n, nã lµ nghÜa riªng, nghÜa ®îc bao hµm.b. NghÜa c ña tõ “thó” réng h¬n: voi, h¬u.-NghÜa c ña tõ “Chim” réng h¬n tu hó, s¸o.-NghÜa c ña tõ “c ¸” réng h¬n: c ¸ r«, c ¸ thu.=>gi¶i thÝc h t¬ng tù nh trªn.c .Thó réng h¬n voi, h¬u.Chim r«ng h¬n tu hó, s¸o.C¸ réng h¬n c ¸ r«, c ¸ thu.- Thó, c him, c ¸ hÑp h¬n “®éng vËt”.=>NhËn xÐt: NghÜa c ña mét tõ ng÷ c ã thÓ réng hoÆc hÑp h¬n nghÜa c ña tõ ng÷ kh¸c .- Tõ ng÷ c ã nghÜa réng khi ph¹m vi nghÜa c ña nã bao hµm ph¹m vi nghÜa c ña mét sè tõ ng÷ kh¸c .- Tõ ng÷ c ã nghÜa hÑp ®îc bao hµm trong ph¹m vi …- mét tõ ng÷ c ã thÓ c ã nghÜa réng víi nh÷ng tõ ng÷ nµy nhng c òng c ã nghÜa hÑp ®èi víi nh÷ng tõ ng÷ kh¸c .- 2 häc sinh ®äc ghi nhí.#I. Tõ ng÷ nghÜa réng – tõ ng÷ nghÜa hÑp.1. T×m hiÓu bµi.a. §éng vËt réng h¬n thó, c him, c ¸.b. Thó, c him, c ¸ c ã nghÜa réng h¬n voi, h¬u, tu hó, s¸o, c ¸ r«, c ¸ thu.c . Thó, c him, c ¸ réng h¬n voi, h¬u, sao nhng hÑp h¬n so víi ®éng vËt.=> nghÜa c ña tõ ng÷ c ã thÓ réng h¬n hoÆc hÑp h¬n nghÜa c ña tõ ng÷ kh¸c .H: T×m nhng tõ ng÷ c ã nghÜa réng vµ hÑp trong v¨n b¶n “t«i ®i häc ”?- Khãc : nøc në, thót thÝt.2. Bµi häc .*Ghi nhí: SGK/tr.8Bµi tËp nhanh:Thùc vËt > c ©y c á hoa > c ©y c am, dõa, c á gµ##2. Ho¹t ®éng 2: GV: Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp: c ho häc sinh ho¹t ®éng trong bµn, nhãm lÇn lît gi¶i quyÕt c ¸c bµi tËp.Bµi tËp 1:a. Y phôc : quÇn, ¸o.- QuÇn: quÇn dµi, quÇn ®ïi.- ¸o: ¸o dµi, ¸o s¬ mi.b. Vò khÝ: sóng, bom.- Sóng: sóng trêng, sóng ®¹i b¸c .- Bom: bom ba c µng, bom bi.Bµi tËp 2: T×m c ¸c tõ ng÷ c ã nghÜa bao hµm ph¹m vi nghÜa c ña c ¸c tõ.a. ChÊt ®èt. b. NghÖ thuËt. c . Thøc ¨n. d. §¸nh.Bµi tËp 3: Tõ ng÷ c ã nghÜa ®îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa c ña c ¸c tõ.xe c é: « t«, xe m¸y, xÝc h l«, c «ng n«ng.Kim lo¹i: vµng, b¹c , ®ång…Hoa qu¶: c am, t¸o,…Hä hµng: c «, d×, c hó, b¸c …Mang: x¸c h, khiªng…Bµi tËp 4: Bá nh÷ng tõ ng÷ kh«ng phï hîpThuèc l¸.Thñ quÜ.Bót ®iÖn.Hoa tai.Bµi tËp 5: Khãc : nøc në, thót thÝt, sôt sïi.Bµi tËp bæ sung: Gi¶i thÝc h sù kh¸c nhau vÒ ph¹m vi nghÜa c ña c Æp tõ ng÷:Bµn – bµn gç; ®¸nh – c ¾n; (Bµn ph©n biÖt víi ghÕ. Bµn gç ph©n biÖt c ô thÓ víi bµn s¾t...). 3. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:- Häc ghi nhí, lÊy vÝ dô.- Hoµn c hØnh c ¸c bµi tËp.- Xem tríc bµi: TÝnh thèng nhÊt. Trêng tõ vùng.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:20/8/2007 Ngµy d¹y:10/92007TiÕt 4: TËp lµm v¨nTÝnh Thèng NhÊt vÒ c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n.I.Môc tiªu: Gióp häc sinh:- N¾m ®#îc tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò v¨n b¶n.- BiÕt viÕt mét v¨n b¶n b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò, biÕt x¸c ®Þnh vµ duy tr× ®èi t#îng tr×nh bµy, c hän lùa s¾p xÕp c ¸c phÇn sao c ho v¨n b¶n tËp trung nªu bËt ý kiÕn c ¶m xóc c ña m×nh.II. ChuÈn bÞ.ThÇy: B¶ng phô ghi phÇn tr¶ lêi c ho c ¸c c ©u hái ë môc I.Trß: PhiÕu häc tËp tr¶ lêi c ©u hái.III. C¸c bíc lªn líp.1. KiÓm tra s¸c h vë häc sinh.2. C¸c ho¹t ®éng:*Giíi thiÖu: ë líp 6 c ¸c em ®· n¾m ®#îc c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n...Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##*Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu môc I.SGKH: §äc l¹i v¨n b¶n "T«i ®i häc " c ña Thanh TÞnh c ho biÕt t¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c nµo trong th#ë thiÕu thêi c ña m×nh?H: Nh÷ng håi t#ëng Êy gîi lªn c ¶m gi¸c nh# thÕ nµo trong lßng t¸c gi¶?GV: Néi dung tr¶ lêi nh÷ng c ©u hái trªn c hÝnh lµ c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n "T«i ®i häc ".H: Em h·y ph¸t biÓu c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n nµy?H: VËy theo em c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n lµ g×?H: §äc phÇn ghi nhí?GV: Chó ý ph©n biÖt c hñ ®Ò vµ ®Ò tµi.VÝ dô: §Ò tµi ng#êi n«ng d©n.Chñ ®Ò: Ng« TÊt Tè: Ng#êi n«ng d©n bÞ ®Èy vµo b#íc ®#êng c ïng v× n¹n s#u thuÕ.*Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu môc II.H: C¨n c ø vµo ®©u em biÕt v¨n b¶n "T«i ®i häc " nãi lªn nh÷ng kØ niÖm c ña t¸c gi¶ vÒ buæi ®Çu tiªn ®Õn tr#êng?GV: V¨n b¶n "T«i ®i häc " tËp trung t« ®Ëm c ¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në b»ng nghÖ thuËt kh¸c nhau.H: H·y t×m c ¸c tõ ng÷ c høng tá t©m tr¹ng ®ã in s©u trong lßng nh©n vËt t«i suèt c uéc ®êi?H: T×m c ¸c tõ ng÷ c ¸c c hi tiÕt nªu bËt c ¶m gi¸c míi l¹ xen lÉn bì ngì c ña nh©n vËt t«i khi c ïng mÑ tíi tr#êng vµ khi c ïng c ¸c b¹n vµo líp?H: Em hiÓu nh# thÕ nµo vÒ tÝnh thèng nhÊt c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n? TÝnh thèng nhÊt nµy thÓ hiÖn ë nh÷ng ph#¬ng diÖn nµo trong v¨n b¶n?H: V¨n b¶n sau c ã tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò kh«ng? V× sao? "C¾m b¬i mét m×nh trong ®ªm. §ªm tèi nh# b#ng ..."H: Lµm thÕ nµo ®Ó c ã tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò?GV gäi HS ®äc ghi nhí.#- Häc sinh ®äc .- Buæi tùu tr#êng ®Çu tiªn, sù biÕn c huyÓn c ña trêi ®Êt, c ¶nh vËt t©m tr¹ng c ¶m gi¸c c ña t¸c gi¶ trªn c on ®#êng c ïng mÑ tíi tr#êng, khi nh×n ng«i tr#êng c ïng c ¸c b¹n, khi ph¶i dêi bµn tay mÑ vµo líp, lôc ngåi vµo c hç c ña m×nh vµ ®ãn nhËn giê häc ®Çu tiªn.- C¶m gi¸c : håi hép, lo ©u, ngì ngµng, míi l¹, tù tin.- Chñ ®Ò: Nh÷ng kØ niÖm vµ c ¶m gi¸c c ña nh©n vËt t«i trong buæi tùu tr#êng ®Çu tiªn.- Lµ vÊn ®Ò trung t©m, vÊn ®Ò c ¬ b¶n ®#îc t¸c gi¶ nªu lªn ®Æt ra qua néi dung c ô thÓ c ña v¨n b¶n (ý ®å, ý kiÕn, c ¶m xóc c ña t¸c gi¶).- C¨n c ø vµo nhan ®Ò c ña v¨n b¶n.- C¸c tõ ng÷: Nh÷ng kØ niÖm m¬n man c ña buæi tùu tr#êng lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr#êng, ®i häc , hai quyÓn vë míi...- C¸c c ©u: H«m nay t«i ®i häc . H»ng n¨m c ña buæi tùu tr#êng. T«i quªn thÕ nµo ®#îc ... trong s¸ng Êy.Hai quyÓn vë ... thÊy nÆng ... t«i bÆm tay ... c hói xuèng ®Êt.- Trªn ®#êng ®i häc : c ¶m nhËn vÒ c on ®#êng thay ®æi.- Trªn s©n tr#êng: C¶m nhËn vÒ ng«i tr#êng, khi xÕp hµng vµo líp.- Trong líp häc : c ¶m thÊy xa mÑ...- V¨n b¶n ph¶i thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò.- ThÓ hiÖn ë c hç v¨n b¶n c ã ®èi t#îng x¸c ®Þnh, c ã tÝnh m¹c h l¹c . TÊt c ¶ c ¸c yÕu tè c ña v¨n b¶n ®Òu tËp trung thÓ hiÖn ý ®å, ý kiÕn, c ¶m xóc c ña t¸c gi¶.- Ph¶i l#u ý t×m hiÓu nhan ®Ò, quan hÖ gi÷a c ¸c phÇn c ña v¨n b¶n: ph¸t hiÖn c ¸c c ©u, c ¸c tõ ng÷ tËp trung biÓu hÞªn c hñ ®Ò ®ã nh# thÕ nµo.- Häc sinh ®äc .- Häc sinh lµm bµi tËp 1, 2.- Häc sinh ®äc yªu c Çu bµi tËp 1: Ph©n tÝc h tÝnh thèng nhÊt c ña c hñ ®Ò.#I. Chñ ®Ò c ña v¨n b¶n.- Nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c c ña buæi tùu tr#êng ®Çu tiªn. - Nh÷ng c ¶m gi¸c míi l¹ c ña t¸c gi¶.( Chñ ®Ò c ña v¨n b¶n "t«i ®i häc ".*Kh¸i niÖm c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n.* Ghi nhí 1: SGKII. TÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n.C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng nh©n vËt t«i trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn ®#îc xuyªn suèt trong v¨n b¶n ( tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n.- V¨n b¶n ph¶i thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò.- C¸c ph#¬ng diÖn thÓ hiÖn tÝnh thèng nhÊt.- Ph¶i lµm nh# thÕ nµo ®Ó t×m hiÓu tÝnh thèng nhÊt c ña v¨n b¶n.+ Ph¶i l#u ý t×m hiÓu nhan ®Ò, quan hÖ gi÷a c ¸c phÇn c ña v¨n b¶n: ph¸t hiÖn c ¸c c ©u, c ¸c tõ ng÷ tËp trung biÓu hÞªn c hñ ®Ò ®ã nh# thÕ nµo.* Ghi nhí 2: SGK/ tr.10.III. LuyÖn tËp.##*Ho¹t ®éng 3: H#íng dÉn häc sinh luyÖn tËpBµi tËp 1:A. C¨n c ø vµo nhan ®Ò c ña v¨n b¶n "Rõng c ä quª t«i"- C¸c phÇn c ña v¨n b¶n (3 phÇn).+, Giíi thiÖu vÒ rõng c ä.+, C©y c ä vµ sù g¾n bã c ña nã víi c uéc sèng c ña c on ng#êi.+, T×nh c ¶m c ña c on ng#êi víi rõng c ä.- ý c hÝnh c ña tõng ®o¹n v¨n trong phÇn th©n bµi.+, §o¹n 1: Miªu t¶ giíi thiÖu vÒ c ©y c ä.+, §o¹n 2: Sù g¾n bã c ña c ©y c ä víi c uéc sèng c on ng#êi.- C¸c tõ ng÷ ®#îc lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lÇn trong v¨n b¶n lµ: Rõng c ä, c ä, l¸ c ä.B. TrËt tù s¾p xÕp c ¸c ý lín: Tõ viÖc miªu t¶ rõng c ä ®Õn c uéc sèng c ña ngêi d©n c ña gia ®×nh trªn quª h#¬ng t¸c gi¶.- C¸c ý nµy ®· rµnh m¹c h liªn tôc : C©y c ä, rõng c ä, sù g¾n bã c ña c ä ®èi víi c uéc sèng c ña c on ng#êi.- Kh«ng thÓ thay ®æi trËt tù s¾p xÕp nµy v× nã sÏ ph¸ vì tÝnh liªn tôc c ña v¨n c ßm c âi x¬ x¸c … l¹ thêng.=> Cô thÓ, sinh ®éng, gÇn gòi, hoµn h¶o. Béc lé t×nh c on yªu th¬ng quý träng mÑ. “Ph¶i bíc l¹i vµ l¨n ..”“T«i ngåi trªn xe… m¬n man kh¾p da thÞt”.-ThÓ hiÖn xóc ®éng, kh¬i gîi xóc c ¶m m·nh liÖt ë ngêi ®äc .=>tõ ®©y c hó bÐ Hång ®ang bång bÒnh tr«i trong c ¶m gi¸c sung síng r¹o rùc bíc vµo mét thÕ giíi tuæi th¬ håi sinh bõng në víi nh÷ng kØ niÖm Êm ¸p t×nh mÉu tö.- Håi kÝ lµ nhí vµ ghi l¹i nh÷ng c huyÖn ®· x¶y ra.- ChÊt tr÷ t×nh: t×nh huèng vµ néi dung c huyÖn hoµn c ¶nh bÐ Hång.+ C¸c h thÓ hiÖn kÕt hîp biÓu c ¶m miªu t¶ =>lêi v¨n phï hîp t©m tr¹ng nh©n vËt.+ Lêi lÏ nhiÒu khi mª say trong dßng c ¶m xóc m¬n man d¹t dµo.#I. §äc – Chó thÝc h.1.§äc .2.T¸c gi¶: SGK.- Lµ nhµ v¨n giµu t×nh c ¶m, dÔ xóc ®éng rÊt b×nh dÞ trong sinh ho¹t.- Nhµ v¨n c ña phô n÷, nhi ®ång vµ nh÷ng ngêi khèn khæ.3.T¸c phÈm.-TrÝc h c h¬ng IV trong tËp håi kÝ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu c ña Nguyªn Hång”.4. Chó thÝc h.II.T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n. 1. Cuéc ®èi tho¹i gi÷a bµ c « vµ bÐ Hång.C¶nh ngé: Cha c hÕt c ha ®o¹n tang, mÑ ®i tha h¬ng c Çu thùc => sèng trong sù ghÎ l¹nh c ña hä néi.- GV kÎ ®«i b¶ng:+Bµ c «: l¹nh lïng, tµn ¸c , t©m ®Þa xÊu xa lµ ngêi ®µn bµ c ay nghiÖt, giµ dÆn v« c ¶m s¾c l¹nh ®Õn ghª rîn.=> h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c ¸o h¹ng ngêi sèng tµn nhÉn kh« hÐo c ¶ t×nh m¸u mñ c ña x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn c ¸i x· héi mµ ë ®ã: “Chu«ng nhµ thê c hØ rung lªn tríc nh÷ng kÎ nhµ giµu khÖnh khang bÖ vÖ vµ ®ãng sÇm tríc mÆt nh÷ng kÎ nh bÐ Hång.- Ph¶n øng c ña bÐ Hång: im lÆng, lßng ®au nh c ¾t, khãe m¾t c ay c ay, níc m¾t dßng dßng… ®Çm ®×a. - Khãc kh«ng ra tiÕng =>ph¬ng thøc biÓu c ¶m (nçi c ¨m ghÐt vµ t×nh th¬ng mÑ) =>bÐ Hång: th«ng minh, nh¹y c ¶m, giµu t×nh yªu th¬ng mÑ, kh«ng muèn t×nh yªu th¬ng vµ kÝnh träng mÑ bÞ r¾p t©m tµnh bÈn x©m ph¹m ®Õn. C¨m thï c æ tôc c ña x· héi phong kiÕn => c ¸i nh×n tiÕn bé c ña ®øa trÎ 8 tuæi.2. Cuéc gÆp gì c ña bÐ Hång víi mÑ.“Vµ sai lÇm ®ã … sa m¹c ” =>h×nh ¶nh rÊt ®¹t v× nã nãi ®îc b¶n c hÊt kh¸t khao t×nh mÑ nh lµ ngêi bé hµnh. RÊt hîp víi t×nh mÑ c on. “NghÜa mÑ nh níc trong nguån c h¶y ra”- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý: tinh tÕ, hîp lý…=>ngêi mÑ yªu c on, ®Ñp ®Ï, c an ®¶m, kiªu h·nh vît lªn trªn mäi lêi mØa mai c ay ®éc c ña ngêi C«.=>nh©n ®¹o.- Ph¬ng thøc biÓu ®¹t: BiÓu c ¶m trùc tiÕp.III.Tæng kÕt.1.NghÖ thuËt: thÓ håi kÝ lêi v¨n c h©n thùc , giµu c hÊt tr÷ t×nh.- Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt kÕt hîp kÓ.- NghÖ thuËt so s¸nh.2.Néi dung.*Ghi nhí: SGK.##4.Híng dÉn vÒ nhµ:H: Ch¬ng håi kÝ “trong lßng mє kÓ vÒ ®iÒu g×? Nªu suy nghÜ c ña em vÒ néi dung v¨n b¶n?H: Ph©n tÝc h t©m tr¹ng bÐ Hång khi ë trong lßng mÑ?H: Tr×nh bµy suy nghÜ c ña em vÒ nghÖ thuËt viÕt truyÖn c ña Nguyªn Hång?- Hoµn c hØnh c ©u 6.- Häc thuéc vµ ph©n tÝc h néi dung, nghÖ thuËt.- So¹n: “tøc níc vì bê”.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n: 5/9/2007 Ngµy d¹y:17/9/2007 TiÕt 7: TiÕng viÖtTrêng tõ vùng.I.Môc tiªu: Gióp häc sinh:-HiÓu ®îc thÕ nµo lµ trêng tõ vùng, biÕt x¸c lËp c ¸c trêng tõ vùng ®¬n gi¶n.-Bíc ®Çu hiÓu ®îc mèi liªn quan gi÷a trêng tõ vùng víi c ¸c hiÖn tîng ng«n ng÷ ®· häc nh: ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa, Èn dô, ho¸n dô, nh©n hãa. RÌn kÜ n¨ng sö dông trong nãi, viÕt.II.ChuÈn bÞ:ThÇy: Gi¸o ¸n, b¶ng phô.Trß: PhiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp.1. æn ®Þnh trËt tù:2. KiÓm tra bµi c ò:H: Tr×nh bµy hiÓu biÕt c ña em vÒ “CÊp ®é kh¸i qu¸t c ña nghÜa tõ ng÷”? LÊy vÝ dô vµ lËp s¬ ®å?H: Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng? HÑp? Cho vÝ dô?3. TiÕn tr×nh tæ c høc c ¸c ho¹t ®éng.* Giíi thiÖu: Trêng tõ vùng.Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##* Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu kh¸i niÖm “ Trêng tõ vùng”.Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n.H: Ghi l¹i c ¸c tõ in ®Ëm ra phiÕu häc tËp. Cho biÕt c ¸c tõ ®ã c ã nÐt c hung g× vÒ ý nghÜa?H: NÕu tËp hîp c ¸c tõ in ®Ëm Êy thµnh mét nhãm tõ th× c hóng ta c ã 1 trêng tõ vùng. VËy theo em trêng tõ vùng lµ g×?H: C¬ së h×nh thµnh trêng tõ vùng lµ g×?GV: ChØ ®Þnh häc sinh ®äc râ ghi nhí.Bµi tËp nhanh:Cho nhãm tõ: c ao, thÊp, lïn, lßng khßng, lªu nghªu, gÇy, bÐo, x¸c ve, bÞ thÞt, c ¸ r« ®ùc .NÕu dïng nhãm tõ trªn ®Ó miªu t¶ ngêi th× trêng tõ vùng c ña nhãm tõ lµ g×? *Ho¹t ®éng 2: lu ý.§äc kÜ môc 2 trong SGK.H: Trêng tõ vùng “m¾t” bao gåm nh÷ng trêng tõ vùng nhá nµo?T¬ng tù trêng tõ vùng “ngêi”.=>Rót ra lu ý 1.H: NhËn xÐt vÒ tõ lo¹i c ¸c trêng tõ vùng?=>Rót ra lu ý 2.H: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm tõ nhiÒu nghÜa? H: Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa 1 tõ c ã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau kh«ng? Cho vÝ dô?=>Néi dung lu ý 3.H: §äc vÝ dô phÇn D. Cho biÕt t¸c dông c ¸c h c huyÓn c ña trêng tõ vùng?GV c hèt: Thêng c ã hai bËc trêng tõ vùng: lín vµ nhá. C¸c tõ trong mét trêng tõ vùng c ã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i. 1 tõ nhiÒu nghÜa c ã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. C¸c h c huyÓn trêng tõ vùng => t¨ng søc gîi c ¶m.H: Th¶o luËn: Trêng tõ vùng vµ c Êp ®é kh¸i qu¸t c ña tõ ng÷ kh¸c nhau ë ®iÓm nµo? Cho vÝ dô?#- HS ®äc ®o¹n v¨n.- NÐt c hung vÒ ý nghÜa c hØ bé phËn c ña c ¬ thÓ c on ngêi.=>TËp hîp c ¸c tõ ng÷ Ýt nhÊt c ã mét nÐt c hung vÒ nghÜa.- TÝnh hÖ thèng vÒ mÆt nghÜa (c ã c hung vÒ nghÜa).- N»m trong nh÷ng c ©u v¨n c ô thÓ c ã ý nghÜa x¸c ®Þnh.- ChØ h×nh d¸ng c ña c on ngêi.- T×m c ¸c tõ c ña trêng tõ vùng vÒ “dông c ô”, “nÊu níng”, c hØ sè lîng.- Bé phËn c ña m¾t: lßng ®en, c on ng¬i, l«ng mµy. - Ho¹t ®éng c ña m¾t: ngã, tr«ng, liÕc .- Ngêi nãi c hung: bé phËn, tÝnh c ¸c h, tr¹ng th¸i, ho¹t ®éng: trÝ tuÖ, gi¸c quan, ®Çu, tay, c h©n.VÝ dô: SGK.VÝ dô: SGK. - Trêng mïi vÞ: c h¸t, th¬m.- Trêng ©m thanh: the thÐ, ªm dÞu…- Trêng thêi tiÕt: hanh, Êm..=>tõ ngêi => ®éng vËt ®Ó nh©n hãa.- Suy nghÜ c ña c on ngêi: tëng, ngì, nghÜ.- Ho¹t ®éng: vui, mõng, buån..- Xng h«: C«, c Ëu, tí…- Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ c ã Ýt nhÊt mét nÐt c hung vÒ nghÜa trong ®ã c ¸c tõ c ã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i.VÝ dô: Trêng tõ vùng vÒ c ©y: +, Bé phËn: th©n, rÔ, c µnh.+, H×nh d¸ng: c ao, thÊp, to, bЅ- CÊp ®é kh¸i qu¸t lµ tËp hîp c ¸c tõ c ã quan hÖ song song vÒ ph¹m vi nghÜa réng hay hÑp trong ®ã c ¸c tõ ph¶i c ã c ïng tõ lo¹i.VÝ dô: +, Tèt (nghÜa réng) - ®¶m ®ang (nghÜa hÑp) – tÝnh tõ.+, Bµn (nghÜa réng) – bµn gç (nghÜa hÑp) – danh tõ.+, §¸nh (nghÜa réng) – c ¾n (nghÜa hÑp) - ®éng tõ.#I.ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng?1. Kh¸i niÖm:a. VÝ dô: mÆt, m¾t, da, gß m¸, ®ïi, ®Çu, c ¸nh tay, miÖng=> ChØ bé phËn trªn c ¬ thÓ c on ngêi.* Ghi nhí: SGK/tr.20.2. Lu ý:a. mét trêng tõ vùng c ã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá.b. mét trêng tõ lo¹i gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i.c . Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa mét tõ c ã thÓ c ã nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau.II. LuyÖn tËp##3. Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp. Bµi tËp 1: C¸c tõ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt” trong v¨n b¶n “trong lßng mє: thÇy, mÑ, em, bµ c «, c h¸u, c Ëu, mÑ, c on, em bÐ.Bµi tËp 2: Dông c ô ®¸nh b¾t thñy s¶n.Dông c ô ®Ó ®ùng.Ho¹t ®éng c ña c h©n.Tr¹ng th¸i t©m lÝ.TÝnh c ¸c h c on ngêi.Dông c ô ®Ó viÕt.Bµi tËp 3: Thuéc trêng tõ vùng: Th¸i ®é.Bµi tËp 4: Khøu gi¸c : mòi, miÖng, th¬m, ®iÕc , thÝnh.ThÝnh gi¸c : Tai, nghe, thÝnh, ®iÕc râ. Bµi tËp 5: * Líi: - Dông c ô ®¸nh b¾t thñy s¶n. Trêng: líi, n¬m, c ©u, vã… - §å dïng c ho c hiÕn sÝ: líi, vâng t¨ng b¹t. - Ho¹t ®éng s¨n b¾t: lìi bÉy, b¾n, ®©m. - §å ®an b»ng c ¸c lo¹i sîi c ã m¾t h×nh d¸ng kh¸c nhau: líi s¾t, thñng líi. * L¹nh: - Thêi tiÕt vµ nhiÖt ®é: l¹nh, nãng, hanh, Èm, Êm, m¸t. - T/c thùc phÈm: l¹nh (®å l¹nh, nãng). - T/c t©m lÝ: l¹nh lïng (kh«ng vui vÎ), Êm (bªn c hÞ Êy thËt Êm ¸p). * Phßng thñ: - B¶o vÖ b»ng søc m¹nh c ña m×nh: phßng thñ, phßng ngù. - ChiÕn lîc , c hiÕn thuËt: ph¶n c «ng, phßng thñ tÊn c «ng - B¶o ®¶m an ninh: phßng thñ, tuÇn tra, c anh g¸c . Bµi tËp 6: Nh÷ng tõ in ®Ëm c huyÓn tõ trêng qu©n sù sang trêng n«ng nghiÖp.Ho¹t ®éng 4: Ho¹t ®éng nèi tiÕp:Kh¸i niÖm trêng tõ vùng.C¸c lu ý vÒ trêng tõ vùng. Lµm bµi tËp sè 7.Häc thuéc ghi nhíXem tríc bµi: Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: Ngµy so¹n:10/9/2007 Ngµy d¹y: 17/9/2007TiÕt 8: TËp lµm v¨nBè c ôc c ña v¨n b¶nI.Môc tiªu: Gióp häc sinh:- BiÕt s¾p xÕp c ¸c néi dung trong v¨n b¶n c ho m¹c h l¹c phï hîp víi ®èi tîng vµ nhËn thøc c ña ngêi ®äc .TÝc h hîp víi v¨n b¶n vµ tiÕng viÖt.- RÌn kÜ n¨ng x©y dùng bè c ôc v¨n b¶n. II. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phô.Häc sinh: So¹n bµi, phiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp:æn ®Þnh tæ c høc :KiÓm tra bµi c ò:H: Chñ ®Ò lµ g×? Cho vÝ dô? TÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? Muèn t×m tÝnh thèng nhÊt ta ph¶i lµm g×?3. TiÕn tr×nh tæ c høc lªn líp.(C¸c ho¹t ®éng). *Giíi thiÖu: Bè c ôc v¨n b¶nHo¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##*Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc I.- Gäi Häc sinh ®äc v¨n b¶n “Ngêi thÇy ®¹o c ao ®øc träng”.H: V¨n b¶n trªn c ã thÓ c hia lµm mÊy phÇn? T×m ranh giíi gi÷a c ¸c phÇn ®ã?H: H·y c ho biÕt nhiÖm vô c ña tõng phÇn trong v¨n b¶n?H: Ph©n tÝc h mèi quan hÖ gi÷a c ¸c phÇn trong v¨n b¶n?H: Tõ viÖc ph©n tÝc h bè c ôc c ña v¨n b¶n h·y c ho biÕt bè c ôc c ña v¨n b¶n gåm mÊy phÇn? Néi dung c ña tõng phÇn lµ g×? C¸c phÇn c ña v¨n b¶n quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo?*Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc II.*Gi¸o viªn c hia nhãm.Nhãm 1: c ©u 1.Nhãm 2: c ©u 2.Nhãm 3: c ©u 3.Nhãm 4: c ©u 4.H: PhÇn th©n bµi v¨n b¶n “t«i ®i häc ” ®îc s¾p xÕp dùa trªn nh÷ng c ¬ së c hñ yÕu nµo?H: C¸c ý trong phÇn th©n bµi nµy ®îc s¾p xÕp theo thø tù nµo?H: H·y ph©n tÝc h diÔn biÕn t©m tr¹ng c ña bÐ Hång?H: PhÇn th©n bµi trong v¨n b¶n nµy ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù nµo?H: Khi t¶ ngêi, c on vËt, phong c ¶nh… em sÏ lÇn lît miªu t¶ theo tr×nh tù nµo?H: H·y kÓ mét sè tr×nh tù thêng gÆp mµ em biÕt?H: Ph©n tÝc h c ¸c h tr×nh bµy c ¸c ý lµm s¸ng tá luËn ®Ò? “Chu V¨n An lµ ngêi thÇy ®¹o c ao ®øc träng”.H: tõ c ¸c bµi tËp trªn vµ b»ng nh÷ng hiÓu biÕt c ña em h·y c ho biÕt c ¸c h s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi c ña v¨n b¶n? C¸c h s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi tïy thuéc vµo c ¸c yÕu tè nµo?#- 2 häc sinh ®äc v¨n b¶n – Tr¶ lêi c ¸c c ©u hái SGK b»ng c ¸c h th¶o luËn trong bµn.=>3 phÇn: (PhÇn 1: ®o¹n 1; phÇn 2: ®o¹n 2, 3; phÇn 3: ®o¹n 4). - 3 phÇn:*Më bµi: Giíi thiÖu «ng Chu V¨n An.*Th©n bµi: KÓ vÒ c uéc ®êi lµm ngh҅*KÕt bµi: T×nh c ¶m c ña trß ®èi víi thÇy.- PhÇn 1: Giíi thiÖu ®Ò tµi=> kh¸i qu¸t. - PhÇn 2: TriÓn khai ®Ò tµi ®· nªu ë phÇn më bµi. - PhÇn 3: §¸nh gi¸ kÕt luËn ®Ò tµi.- Mçi phÇn c ã c høc n¨ng nhiÖm vô riªng nhng ph¶i phï hîp víi nhau.- Häc sinh ho¹t ®éng theo c ¸c nhãm tr¶ lêi tõng c ©u hái.+, Nhãm 1: S¾p xÕp theo sù håi tëng nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi ®Õn trêng ®Çu tiªn c ña t¸c gi¶.- C¸c c ¶m xóc l¹i ®îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian b»ng nh÷ng c ¶m xóc trªn ®êng tíi trêng. => khi bíc vµo líp häc s¾p xÕp theo sù liªn tëng ®èi lËp c ¶m xóc …+, Nhãm 2: NiÒm th¬ng mÑ vµ th¸i ®é c ¨m ghÐt c ùc ®é nh÷ng c æ tôc ®· ®µy ®äa mÑ c ña bÐ khi nghe bµ c « c è t×nh bÞa ®Æt nãi xÊu mÑ m×nh.- NiÒm vui síng c ùc ®é c ña bÐ Hång khi ë trong lßng mÑ.+, Nhãm 3: - T¶ ng«i trêng: tõ xa=> gÇn, trong => ngoµi (tr×nh tù kh«ng gian).- T¶ ngêi, vËt: c hØnh thÓ => bé phËn; hoÆc t×nh c ¶m, c ¶m xóc .+, Nhãm 4: th©n bµi gåm 2 ý kiÕn ®¸nh gi¸ vÒ thÇy Chu V¨n An.Chu V¨n An lµ ngêi tµi c ao.- Chu V¨n An lµ ngêi c ã ®¹o ®øc ®îc häc trß kÝnh träng.- Tïy thuéc vµo kiÓu bµi.- Tïy thuéc vµo ý ®å giao tiÕp c ña ngêi viÕt. =>s¾p xÕp theo tr×nh tù kh«ng gian, thêi gian, diÔn biÕn t©m tr¹ng, c ¸c ý kiÕn lËp luËn sao c ho phï hîp víi sù triÓn khai c ña ®Ò tµi vµ sù tiÕp nhËn c ña ngêi ®äc .#I. Bè c ôc c ña v¨n b¶n.- Bè c ôc gåm 3 phÇn:+, Më bµi: Giíi thiÖu …+, Th©n bµi: TriÓn khai+, KÕt bµi: §¸nh gi¸ kÕt luËn.=> c ã quan hÖ c hÆt c hÏ mËt thiÕt phï hîp => tÝnh thèng nhÊt vÒ c hñ ®Ò c ña v¨n b¶n.*Kh¸i niÖm bè c ôc : lµ sù bè trÝ s¾p xÕp c ¸c phÇn ®o¹n ®Ó thÓ hiÖn c hñ ®Ò mét c ¸c h rµnh m¹c h vµ hîp lÝ.II. C¸c h bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi c ña v¨n b¶n.- Thø tù s¾p xÕp thêi gian.2. T×m hiÓu c ¸c h s¾p xÕp phÇn v¨n b¶n “trong lßng mє.- S¾p xÕp theo diÔn biÕn t©m tr¹ng c ña bÐ Hång.3. C¸c tr×nh tù kh¸c .- Thø tù kh«ng gian, thêi gian.4. T×m hiÓu c ¸c h s¾p xÕp phÇn th©n bµi v¨n b¶n “Ngêi thÇy ®¹o c ao ®øc träng”.=>Ghi nhí: SGK/tr.25.III. LuyÖn tËp.##3. Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.Bµi tËp 1: Ph©n tÝc h c ¸c h tr×nh bµy ý trong ®o¹n trÝc h.Thø tù kh«ng gian tõ xa => gÇn tËn n¬i.Thø tù kh«ng gian Ba V× (®o¹n 1) => xung quanh Ba V× (®o¹n 2).LuËn c ø (dÉn c høng) ®îc s¾p xÕp theo tÇm quan träng c ña c hóng ®èi víi luËn ®iÓm c Çn c høng minh.Bµi tËp 2: Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh lµm theo ý 2 tiÕt 5,6.Khi xa mÑ lu«n nghÜ vÒ mÑ nh thÕ nµo?Khi ®èi tho¹i víi bµ c « t×nh c ¶m c ña Hång ®èi víi mÑ ra sao?Khi ®îc ë trong lßng mÑ.Bµi tËp 3: C¸c h s¾p xÕp c ha hîp lý: s¾p xÕp nh sau:Gi¶i thÝc h c ©u tôc ng÷: “NghÜa ®en nghÜa bang”.Chøng minh tÝnh ®óng ®¾n c ña c ©u tôc ng÷.Ho¹t ®éng nèi tiÕp:- Häc sinh ®äc l¹i ghi nhí.- VÒ nhµ häc thuéc ghi nhí, lµm bµi tËp 2.- Xem tríc bµi: “X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n”.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:11/9/2007 Ngµy d¹y:21/9/2007 TuÇn 3: Bµi 3: Tøc níc vì bê- Ng« TÊt Tè-*KÕt qu¶ c Çn ®¹t: - ThÊy ®îc sù tµn ¸c bÊt nh©n c ña x· héi thùc d©n phong kiÕn, nçi c ùc khæ c ña ngêi n«ng d©n bÞ ¸p bøc vµ nh÷ng phÈm c hÊt c ao ®Ñp c ña hä ®îc thÓ hiÖn trong ®o¹n trÝc h: “Tøc níc vì bê”. ThÊy ®îc tµi n¨ng nghÖ thuËt c ña Ng« TÊt Tè qua ®o¹n trÝc h: “Tøc níc vì bê”.- N¾m vµ biÕt c ¸c h triÓn khai ý trong mét ®o¹n v¨n. VËn dông kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng x©y dùng ®o¹n v¨n ®Ó lµm tèt bµi tËp lµm v¨n sè 1.TiÕt 9 §äc hiÓu v¨n b¶n “Tøc níc vì bê”.I. Môc tiªu:- ThÊy ®îc sù tµn ¸c bÊt nh©n c ña x· héi thùc d©n phong kiÕn, nçi c ùc khæ c ña ngêi n«ng d©n bÞ ¸p bøc vµ nh÷ng phÈm c hÊt c ao ®Ñp c ña hä ®îc thÓ hiÖn trong ®o¹n trÝc h: “Tøc níc vì bê”. ThÊy ®îc tµi n¨ng nghÖ thuËt c ña Ng« TÊt Tè qua ®o¹n trÝc h: “Tøc níc vì bê”.II. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, c h©n dung t¸c gi¶, t¸c phÈm.Häc sinh: So¹n bµi, phiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp:1. æn ®inh tæ c høc 2. KiÓm tra bµi c ò:H: Ph©n tÝc h t×nh c ¶m c ña bÐ Hång ®èi víi mÑ qua ®o¹n trÝc h “Trong lßng mє?H: Nªu nh÷ng nÐt c hÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt v¨n b¶n “Trong lßng mє? H·y c høng minh v¨n Nguyªn Hång giµu c hÊt tr÷ t×nh qua v¨n b¶n?3. TiÕn tr×nh tæ c høc lªn líp. (C¸c ho¹t ®éng).*Giíi thiÖu: Trong tù nhiªn c ã quy luËt ®· ®îc kh¸i qu¸t thµnh c ©u tôc ng÷: Tøc níc vì bê. Trong x· héi ®ã lµ quy luËt: Cã ¸p bøc , c ã ®Êu tranh. Quy luËt Êy ®· ®îc c høng minh rÊt hïng hån trong c h¬ng XVIII tiÓu thuyÕt “T¾t ®Ìn” c ña Ng« TÊt Tè.Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c u¶ trß#Néi dung c Çn ®¹t##1. Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu phÇn ®äc – c hó thÝc h.- Yªu c Çu ®äc : lµm râ kh«ng khÝ håi hép khÈn tr¬ng c ¨ng th¼ng ë ®o¹n ®Çu , bi hµi s¶ng kho¸i ë ®o¹n c uèi.H: T×m hiÓu mét sè tõ khã: su thuÕ.H: Nªu hiÓu biÕt c ña em vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè?2. Ho¹t ®éng 2:GV: Tãm t¾t c èt truyÖn néi dung c hÝnh c ña v¨n b¶n.“T¸c phÈm lµ bøc tranh thu nhá c ña n«ng th«n ViÖt Nam tríc c ¸c h m¹ng ®ång thêi c òng lµ b¶n ¸n ®anh thÐp ®èi víi trËt tù x· héi tµn b¹o, ¨n thÞt ngêi. T¸c phÈm lÊy ®Ò tµi tõ mét vô thuÕ ë lµng quª B¾c Bé qua ®ã ph¶n ¸nh x· héi n«ng th«n ®¬ng thêi mét c ¸c h tËp trung ®iÓn h×nh nhÊt. ChÝnh trong vôH: Më ®Çu ®o¹n trÝc h t¸c gi¶ giíi thiÖu t×nh thÕ c ña c hÞ DËu nh thÕ nµo khi bän tay sai x«ng ®Õn?H: Trong t×nh thÕ nguy ngËp Êy vÊn ®Ò quan träng nhÊt ®èi víi c hÞ DËu lµ g×? H: Cai lÖ lµ g×? Vai trß?H: H¾n vµ tªn ngêi nhµ lÝ trëng ®Õn nhµ anh DËu víi ý ®Þnh g×? NhËn xÐt?H: H·y liÖt kª c ¸c c hi tiÕt thÓ hiÖn th¸i ®é c ña c ai lÖ vµ ng- êi nhµ lÝ trëng ®èi víi vî c hång anh DËu?H: Qua nh÷ng c hi tiÕt ®ã em thÊy t¸c gi¶ x©y dùng nh©n vËt c ai lÖ b»ng c ¸c h nµo?H: Em c ã nhËn xÐt g× vÒ tõ ng÷ t¸c gi¶ dïng thÓ hiÖn hµnh ®éng nh©n vËt?H: Tõ ®ã c ho thÊy ®iÒu g× vÒ hµnh ®éng c ö c hØ c ña tªn c ai lÖ?GV: c ai lÖ hµnh ®éng hung h¨ng nh mét c on c hã d¹i, lÊy viÖc ®¸nh trãi ngêi lµ viÖc hÕt søc tù nhiªn. Lêi nãi c ña h¾n c ôc c »n th« lç gièng tiÕng sña, rÝt, gÇm c ña thó d÷. Dêng nh h¾n kh«ng biÕt nãi tiÕng nãi c ña c on ngêi vµ h¾n c òng kh«ng c ã kh¶ n¨ng nghe tiÕng nãi c ña ®ång lo¹i.H: Qua viÖc ph©n tÝc h trªn em thÊy c ai lÖ lµ ngêi nh thÕ nµo?H: Qua h×nh ¶nh tªn c ai lÖ em hiÓu g× vÒ x· héi ®¬ng thêi lóc bÊy giê?H: Em c ã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ hµnh ®éng nh©n vËt c ña t¸c gi¶?H: Nh¾c l¹i t×nh thÕ c ña c hÞ DËu khi bän tay sai x«ng vµo?H: Tríc khi c ai lÖ vµo nhµ mèi quan t©m lín nhÊt c ña c hÞ DËu lµ g×?H: T×m nh÷ng c hi tiÕt miªu t¶ viÖc lµm, lêi nãi c ña c hÞ DËu víi c hång?H: Em thÊy c hÞ DËu lµ ngêi vî nh thÕ nµo?H: ChÞ DËu ®· ®èi phã víi bän c ai lÖ ®Ó b¶o vÖ c hång b»ng c ¸c h nµo? Lóc ®Çu c hÞ c ã lêi nãi c ö c hØ nh thÕ nµo?H: V× sao c hÞ c ã hµnh ®éng c ö c hØ nh vËy? Ph¶i c h¨ng c hÞ yÕu ®uèi vµ nhót nh¸t?H: ChÞ DËu c hØ liÒu m¹ng c ù l¹i khi nµo?H: Ban ®Çu c hÞ c ù l¹i b»ng c ¸c h nµo? NhËn xÐt c ¸c h xng h« c ña c hÞ?H: Sau ®ã th¸i ®é hµnh ®éng c ña c hÞ ra sao? NhËn xÐt c ¸c h xng h« thÓ hiÖn ®iÒu g×?GV: Vµ khi sù c ¨m giËn lªn ®Õn c ùc ®iÓm tõ ®Êu lÝ c hÞ c huyÓn sang ®Êu lùc víi kÎ thï. Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iÒu ®ã?H: Chi tiÕt nµy c ho thÊy ®iÒu g× vÒ c hÞ DËu vµ bän c ai lÖ?H: Do ®©u mµ c hÞ l¹i c ã søc m¹nh l¹ lïng nh vËy?H: Theo em sù thay ®æi th¸i ®é hoµn toµn c ña c hÞ DËu ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo?H: Qua hµng lo¹t sù viÖc trªn em thÊy c hÞ DËu lµ ngêi nh thÕ nµo?H: H×nh ¶nh c hÞ DËu lµ ®iÓn h×nh c ho nh÷ng ai? Em c ã suy nghÜ g× vÒ hä?H: NhËn xÐt sù ph¶n kh¸ng c ña c hÞ DËu?H: Em nghÜ nh thÕ nµo vÒ lêi khuyªn c an c ña anh DËu vµ c ©u tr¶ lêi c ña c hÞ DËu? Em ®ång ý víi ai? V× sao? H: Em hiÓu g× vÒ c ¸i tªn “tøc níc vì bê” c ña v¨n b¶n?3. Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn häc sinh tæng kÕt ý nghÜa v¨n b¶n.H: Nªu mét vµi nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c c ña v¨n b¶n?H: Th¸i ®é c ña nhµ v¨n víi nh©n vËt?H: Néi dung c hÝnh? #- GV ®äc mÉu mét ®o¹n.- Häc sinh ®äc => nhËn xÐt.- ThuÕ ®¸nh vµo th©n thÓ, m¹ng sèng c ña c on ngêi. ThuÕ th©n ®µn «ng tõ 18 tuæi trë lªn kh¸c thuÕ ruéng =>v« nh©n ®¹o, c hØ c oi c on ngêi nh sóc vËt, hµng ho¸.=> ThuÕ bé mÆt tµn ¸c bÊt nh©n vµ t×nh tr¹ng thèng khæ c ña ngêi n«ng d©n bÞ ¸p bøc ®· béc lé ®Çy ®ñ nhÊt. Nh©n vËt c hÞ DËu lµ nh©n vËt ®iÓn h×nh vÒ ngêi phô n÷ n«ng d©n ®¬ng thêi víi ®Çy ®ñ phÈm c hÊt c ao c ¶.- Vô thuÕ ®ang trong thêi ®iÓm gay g¾t nhÊt, quan s¾p vÒ lµng ®èc thuÕ. Bän tay sai hung h¨ng x«ng vµo b¾t ®¸nh trãi, k×m kÑp l«i ra ®×nh.- Anh DËu ®ang èm ®au rÒ rÒ tëng ®· c hÕt.- Ph¶i nép thªm mét suÊt su c ho em c hång ®· c hÕt tõ n¨m ngo¸i vµ ph¶i b¶o vÖ c hång.- Tªn tay sai c huyªn nghiÖp tiªu biÓu trän vÑn nhÊt c ho h¹ng tay sai. H¾n lµ c «ng c ô b»ng s¾t ®¾c lùc c ña trËt tù x· héi tµn b¹o, c hØ huy mét tèp lÝnh lÖ ®¹i diÖn c ho nhµ níc , nh©n danh phÐp níc ®Ó hµnh ®éng.- SÇm sËp tiÕn vµo víi nh÷ng roi song, tay thíc … gâ roi xuèng ®Êt, thÐt, trîn ngîc , qu¸t, giäng h»m hÌ, ra lÖnh c ho ngêi nhµ lÝ trëng giËt ph¾t c ¸i thõng … bÞc h vµo ngùc c hÞ DËu, sÊn ®Õn trãi anh DËu, t¸t vµo mÆt c hÞ DËu thÐt trãi.=> Th«ng qua hµnh ®éng c ö c hØ, lêi nãi.=> Tõ l¸y: sÇm sËp, h»m h̅- §éng tõ s¾c th¸i: thÐt, trîn ngîc , qu¸t, bÞc h, sÊn … => b×nh dÞ, d©n d· c ã søc kh¸i qu¸t c ao.- §¸nh trãi ngêi lµ nghÒ c ña h¾n nªn h¾n rÊt say mª thµnh th¹o. Trong bé m¸y thèng trÞ x· héi tªn nµy c hØ lµ kÎ tay sai m¹t h¹ng nhng l¹i c ã ý nghÜa riªng h¾n s½n sµng g©y téi ¸c mµ kh«ng c hïn tay kh«ng hÒ bÞ ng¨n c hÆn v× h¾n ®¹i diÖn c ho nhµ níc , nh©n danh phÐp níc .=> x· héi bÊt nh©n, v× ®ång tiÒn kh«ng c hót t×nh ngêi.=> Nh©n vËt ®îc kh¾c häa næi bËt sèng ®éng c ã gi¸ trÞ ®iÓn h×nh râ rÖt.=> Søc khoÎ c ña anh DËu, b¶o vÖ ®îc c hång.=> nÊu c h¸o lµm c ho c h¸o nguéi, bng c h¸o c ho c hång, c hê xem c hång ¨n c ã ngon miÖng kh«ng…- Ban ®Çu c hÞ run run “nhµ c h¸u … phóc ”, van xin thiÕt tha tr×nh bµy hoµn c ¶nh.=> ChÞ nhÉn nhôc c hÞu ®ùng ®Ó b¶o vÖ c hång c è kh¬i gîi lßng tõ t©m, l¬ng tri c ña hä => b¶n tÝnh c ña ngêi n«ng d©n ®¬ng thêi. Anh DËu l¹i ®ang èm yÕu tù thÊy ®îc th©n phËn hoµn c ¶nh ngÆt nghÌo => b¶n tÝnh méc m¹c biÕt ®iÒu.- Khi c ai lÖ sÊn tíi bÞc h, t¸t c hÞ råi x«ng ®Õn trãi…- Hµnh ®éng nghiÕn hai hµm r¨ng “mµy … xem” => c ¸c h xng h« c ña kÎ trªn hµng, ®anh thÐp => thÓ hiÖn sù c ¨m giËn khinh bØ c ao ®é, ®Ì bÑp ®èi ph¬ng. “Tãm c æ … ng· nhµo ra thÒm… ng· tráng quÌo…”=> Søc m¹nh ghª gím vµ t thÕ ngang tµng c ña c hÞ DËu >< th¶m h¹i c ña bän tay sai. §o¹n v¨n sèng ®éng hµo hïng rÊt thó vÞ.- Nçi ®au bÞ dån nÐn ®Õn ®iÓm kh«ng c hÞu ®ùng næi, b¸n c on, b¸n c hã, tËn m¾t c høng kiÕn c ¶nh c on tñi nhôc .=> miªu t¶ c h©n thùc , hîp lÝ, phï hîp diÔn biÕn t©m lÝ khi bÞ dån ®Õn bíc ®êng c ïng ®óng nh c ©u tôc ng÷: “Tøc níc vì bê”.- ChÞ kh«ng ph¶i lµ ngêi ngç ngîc ®anh ®¸ mµ lµ ngêi c ã tinh thÇn ph¶n kh¸ng m·nh liÖt nh quy luËt tÊt yÕu c ña sù ph¸t triÓn t©m lÝ.=> h×nh ¶nh c ña nh÷ng ngêi n«ng d©n ViÖt Nam bÞ ¸p bøc hiÒn lµnh c hÊt ph¸c muèn sèng yªn æn nhng c òng kh«ng ®îc .- Anh DËu nãi ®óng sù thËt trong x· héi bÊy giê.- ChÞ DËu kh«ng c hÊp nhËn => tinh thÇn ph¶n kh¸ng => søc m¹nh tiÒm tµng c ña ngêi n«ng d©n.- §o¹n v¨n lµm næi bËt hiÖn thùc tøc níc vì bê c ã ¸p bøc c ã ®Êu tranh ®ã c hÝnh lµ c ¬n b·o t¸p c ña n«ng d©n sau nµy khi c ã §¶ng c hØ ®êng => kh¾c häa nh©n vËt râ nÐt, lêi nãi ng«n ng÷ c ö c hØ phï hîp víi tÝnh c ¸c h nh©n vËt.- Miªu t¶ thµnh c «ng sù ph¸t triÓn t©m lÝ c ña nh©n vËt.- Ng«n ng÷ kÓ c huyÖn ®Æc s¾c .#I. §äc – Chó thÝc h. II. T×m hiÓu v¨n b¶n.* T×nh thÕ c ña c hÞ DËu.- Khèn khæ => b¶o vÖ c hång.1. Nh©n vËt c ai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng.- Vai trß: ®i thóc su thuÕ c ña nh÷ng nhµ thiÕu thuÕ ®¸nh trãi ngêi c ha nép ra ®×nh.- B¾t nép su c ho ngêi em ®· mÊt => v« lÝ, v« nh©n ®¹o.=> c ai lÖ: hung h¨ng, ng«n ng÷ c ôc c »n th« lç.=> kÎ tµn ¸c hung b¹o t¸ng tËn l¬ng t©m v« nh©n ®¹o kh«ng c hót t×nh ngêi, mét tªn c hã s¨n trung thµnh… 2. Nh©n vËt c hÞ DËu.* §èi víi c hång:- Yªu th¬ng c hång, c h¨m lo søc khoÎ c ho c hång.- §Çu tiªn: ®Êu lÝ: “Chång t«i … hµnh h¹” => xng h« t«i - «ng c ña kÎ ngang hµng, giäng th¸c h thøc . §¸nh l¹i bän tay sai => søc m¹nh c ña lßng c ¨m hên bÞ dån nÐn vµ bïng næ nhng ®ã c òng lµ søc m¹nh c ña lßng yªu th¬ng. ChÞ DËu: hiÒn dÞu, méc m¹c ®Çy vÞ tha, sèng khiªm nhêng biÕt nhÉn nhôc c hÞu ®ùng, giµu lßng yªu th¬ng c ã søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ.=> ®¬n ®éc , tù ph¸t c ha c ã sù l·nh ®¹o c hung. III. §¸nh gi¸ v¨n b¶n.- NghÖ thuËt: kh¾c häa… - Néi dung:*Ghi nhí: SGK.##4. Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.- Tr¶ lêi c ©u hái 7/SGK:“Nhµ v¨n Ng« TÊt Tè ®· xui ngêi n«ng d©n næi lo¹n” NguyÔn Tu©n.T¸c gi¶ c ha ®îc gi¸c ngé c ¸c h m¹ng => t¸c phÈm kÕt thóc bÕ t¾c , t¸c gi¶ c ha c hØ ra ®îc c on ®êng ®Êu tranh c ¸c h m¹ng tÊt yÕu c ña quÇn c hóng bÞ ¸p bøc b»ng c ¶m quan hiÖn thùc nhng t¸c gi¶ ®· c ¶m nhËn ®îc xu thÕ “tøc níc vì bê” søc m¹nh to lín kh«n lêng c ña vì bê => dù b¸o c ¬n b·o t¸p c ña quÇn c hóng nh©n d©n.5. Ho¹t ®éng 5: Cñng c è – Híng dÉn vÒ nhµ.- Häc ghi nhí. §äc bµi ®äc thªm.- So¹n “L·o H¹c ”.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:11/9/2007 Ngµy d¹y:21/9/2007TiÕt 10 X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶nI. Môc tiªu:- HiÓu ®îc kh¸i niÖm ®o¹n v¨n c ©u c hñ ®Ò, quan hÖ gi÷a c ¸c c ©u trong ®o¹n v¨n vµ c ¸c h tr×nh bµy néi dung trong ®o¹n v¨n.- ViÕt ®îc c ¸c ®o¹n v¨n m¹c h l¹c .II. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phô.Häc sinh: So¹n bµi, phiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh tæ c høc 2. KiÓm tra bµi c ò:H: Bè c ôc c ña v¨n b¶n gåm mÊy phÇn? Néi dung c ña tõng phÇn lµ g×? C¸c phÇn c ã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo?TiÕn tr×nh tæ c høc lªn líp.(C¸c ho¹t ®éng).* Giíi thiÖu: X©y dùng ®o¹n v¨n lµ viÖc lµm quan träng khi t¹o lËp ….Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##1. Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu môc 1.- Gäi häc sinh ®äc v¨n b¶n.H: V¨n b¶n trªn gåm mÊy ý? Mçi ý ®îc viÕt thµnh mÊy ®o¹n v¨n?H: Nªu ý c hÝnh c ña mçi ®o¹n trong v¨n b¶n?H: Em thêng dùa vµo dÊu hiÖu h×nh thøc nµo ®Ó nhËn biÕt ®o¹n v¨n?H: H·y kh¸i qu¸t c ¸c ®Æc ®iÓm c ¬ b¶n c ña ®o¹n v¨n vµ c ho biÕt ®o¹n v¨n lµ g×?2. Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 2.H: §äc thÇm v¨n b¶n trªn vµ t×m c ¸c tõ ng÷ c hñ ®Ò c ho c ¸c ®o¹n v¨n?H: §äc thÇm ®o¹n v¨n thø hai trong v¨n b¶n c ho biÕt: ý kh¸i qu¸t bao trïm c ¶ ®o¹n?H: C©u nµo trong ®o¹n v¨n c høa ý kh¸i qu¸t?H: C©u c høa ý kh¸i qu¸t c ña ®o¹n v¨n ®îc gäi lµ c ©u c hñ ®Ò. VËy em nhËn xÐt g× vÒ c ©u c hñ ®Ò?GV c hèt: Tõ ng÷ c hñ ®Ò lµ c ¸c tõ ng÷ dïng lµm ®Ò môc hoÆc ®îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn nh»m duy tr× ®èi tîng ®îc nãi ®Õn trong ®o¹n v¨n.GV: yªu c Çu häc sinh tiÕp tôc t×m hiÓu ®o¹n v¨n thø 2 ë môc 1.H: T×m 2 c ©u trùc tiÕp bæ sung ý nghÜa (c ©u triÓn khai) c ho c ©u c hñ ®Ò?H: Theo em quan hÖ ý nghÜa gi÷a hai c ©u trªn c ã g× kh¸c víi quan hÖ ý nghÜa gi÷a c hóng víi c ©u c hñ ®Ò?H: T×m c ¸c c ©u triÓn khai c ho c ©u: “Qua 1 vô thuÕ ë lµng quª … ®¬ng thêi”?H: Qua viÖc t×m hiÓu trªn c ho biÕt c ¸c c ©u trong ®o¹n v¨n c ã quan hÖ ý nghÜa víi nhau nh thÕ nµo?H: §äc ®o¹n v¨n 1 ë môc 1 c ho biÕt ®o¹n v¨n trªn c ã c ©u c hñ ®Ò kh«ng? XÐt quan hÖ ý nghÜa c ¸c c ©u trong ®o¹n?H: T¬ng tù ®äc ®o¹n v¨n 2 môc 1 vµ ®o¹n v¨n ë môc 2 c ho biÕt ®o¹n nµo c ã c ©u c hñ ®Ò? VÞ trÝ?GV c hèt: §o¹n 1: gäi lµ c ¸c h tr×nh bµy theo kiÓu song hµnh (®o¹n v¨n song hµnh).§o¹n 2: DiÔn dÞc h.§o¹n 3: Qui n¹p.3. Ho¹t ®éng 3: Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh luyÖn tËp (c ¸ nh©n vµ nhãm vµo phiÕu bµi tËp).#- 2 häc sinh ®äc v¨n b¶n.- 2 ý mçi ý ®îc viÕt thµnh 1 ®o¹n v¨n.+ §o¹n 1: c uéc ®êi sù nghiÖp Ng« TÊt Tè, t¸c phÈm tiªu biÓu.+ §o¹n 2: Giíi thiÖu tãm t¾t néi dung nghÖ thuËt t¸c phÈm.=> diÔn ®¹t ý b¾t ®Çu tõ c hç viÕt hoa lïi vµo 1, 2 « ®Õn c hç c hÊm xuèng dßng.- Néi dung: BiÓu ®¹t mét ý t¬ng ®èi hoµn c hØnh.- H×nh thøc : B¾t ®Çu tõ c hç viÕt hoa => xuèng dßng. §¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn v¨n b¶n.=> §o¹n 1: Ng« TÊt Tè (¤ng, nhµ v¨n)§o¹n 2: T¾t ®Ìn (t¸c phÈm)=>®o¹n v¨n ®¸nh gi¸ nh÷ng thµnh c «ng xuÊt s¾c c ña Ng« TÊt Tè trong viÖc t¸i hiÖn thùc tr¹ng n«ng th«n ViÖt Nam tríc CMT8 vµ kh¼ng ®Þnh phÈm c hÊt tèt ®Ñp…).- C©u: “T¾t ®Ìn lµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt c ña Ng« TÊt Tè.C©u c hñ ®Ò thêng c ã vai trß ®Þnh híng néi dung c ho c ¶ ®o¹n v¨n, v× vËy khi v¨n b¶n c ã nhiÒu ®äan v¨n c hØ c Çn nhÆt ra c ¸c c ©u c hñ ®Ò råi ghÐp l¹i víi nhau c hóng ta sÏ c ã v¨n b¶n tãm t¾t kh¸ hoµn c hØnh.=> 2 c ©u: Qua 1 vô thuÕ … ®¬ng thêi. T¾t ®Ìn ®· lµm …. X· héi Êy.=> 2 c ©u nµy bæ sung ý nghÜa c ho c ©u 1 => c hÝnh phô nhng l¹i c ã quan hÖ b×nh ®¼ng víi nhau.- Trong t¸c phÈm… ®Óu c ¸ng.- Chóng mçi tªn … tÝnh ngêi.- §Æc biÖt … c ao ®Ñp.- Tµi n¨ng … sinh ®éng.=> quan hÖ c hÆt c hÏ víi nhau.+ Bæ sung ý nghÜa.+ B×nh ®¼ng vÒ ý nghÜa. C¸c c ©u ph¶i c ïng híng vµo c ©u c hñ ®Ò.- §o¹n 1: => kh«ng c ã c ©u c hñ ®Ò, c ¸c ý b×nh ®¼ng nhau.- §o¹n 2: c ©u c hñ ®Ò ®øng ë ®Çu ®o¹n. C¸c c ©u phÝa tríc c ô thÓ ho¸ c ho ý c hÝnh.- Häc sinh lÇn lît lµm c ¸c bµi tËp.#I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n?1. Bµi tËp.- V¨n b¶n : “Ng« TÊt Tè vµ t¸c phÈm T¾t ®Ìn”.2. Bµi häc : * Ghi nhí 1/ SGK.II. Tõ ng÷ vµ c ©u trong ®o¹n v¨n* C©u trong ®o¹n v¨n.- NhËn xÐt:+ VÒ néi dung: Thêng mang ý nghÜa kh¸i qu¸t c ho c ¶ ®o¹n v¨n.+ H×nh thøc : Ng¾n gän, ®ñ hai phÇn c hÝnh: C – V.+ VÞ trÝ: ®øng ®Çu hoÆc c uèi.* Ghi nhí 2: SGK.* Quan hÖ gi÷a c ¸c c ©u trong ®o¹n v¨n.=> thèng nhÊt néi dung ®o¹n v¨n.* Ghi nhí 3: SGK.3. C¸c h tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n.* Ghi nhí 4: SGK.III. LuyÖn tËp.##Bµi tËp 1: 2 ý, mçi ý b»ng mét ®o¹n.Bµi tËp 2: §o¹n a: DiÔn dÞc h.§o¹n b: Song hµnh.§o¹n c : Song hµnh.Bµi tËp 3: Cho c ©u c hñ ®Ò: “LÞc h sö ta … d©n ta” yªu c Çu viÕt ®o¹n v¨n diÔn dÞc h.*Gîi ý: c ©u c hñ ®Ò ®· c ho: Khëi nghÜa hai Bµ Trng, c hiÕn th¾ng Ng« QuyÒn, c hiÕn th¾ng nhµ TrÇn… Lª Lîi… c hèng Ph¸p, c hèng Mü.4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp- §äc ghi nhí => häc thuéc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 4: DiÔn dÞc h: ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c «ng…- Xem tríc bµi: “ChuyÓn ®o¹n trong v¨n b¶n”. * Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:15/9/2007 Ngµy d¹y:24/9/2007TiÕt 11 – 12:Bµi viÕt sè 1V¨n tù sùI. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - ¤n l¹i c ¸c h viÕt v¨n tù sù, c hó ý t¶, kÓ, biÓu c ¶m c ã sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn hµi hoµ.- LuyÖn viÕt c ©u ®o¹n v¨n c ho ®óng.II. ChuÈn bÞ:- ThÇy: ®Ò bµi, ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm.- Trß: ¤n.III. C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh tæ c høc .2. Gi¸o viªn c hÐp ®Ò lªn b¶ng.§Ò bµi: - ViÕt vÒ nh÷ng kØ niÖm víi ngêi em yªu quý nhÊt. * Yªu c Çu:- X¸c ®Þnh ®óng yªu c Çu c ña ®Ò bµi m×nh c hän.- KÓ mét c ¸c h s¸ng t¹o ®¶m b¶o kÕt hîp ®îc c ¶ 3 yÕu tè: tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c ¶m.- Chó ý ng«i kÓ.KÕt hîp ph¸t biÓu nh÷ng suy nghÜ c ña b¶n th©n.* §Þnh lîng bè c ôc :- Më bµi: Giíi thiÖu …- Th©n bµi: Chó ý tr×nh tù (tuú ®Ò m×nh c hän).- KÕt bµi: KÕt thóc , ph¸t biÓu t©m t t×nh c ¶m …* ChÊm ®iÓm:- Néi dung bµi viÕt ®¶m b¶o ®Çy ®ñ s¸ng t¹o ®óng thÓ lo¹i, kÕt hîp tèt c ¸c ph¬ng thøc tù sù, biÓu c ¶m vµ miªu t¶: 9/10.Tr×nh bµy: 1/10.Ngµy so¹n:15/9/2007 Ngµy d¹y:28/9/2007TuÇn 4 - Bµi 4* KÕt qu¶ c Çn ®¹t: - Häc sinh hiÓu ®îc t×nh c ¶nh c ña L·o H¹c , niÒm th¬ng c ¶m vµ tµi n¨ng c ña nhµ v¨n.- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ tõ tîng thanh, tîng h×nh.- BiÕt c ¸c h liªn kÕt c ¸c ®o¹n trong v¨n b¶n.TiÕt 13 - 14V¨n b¶n: l·o h¹c - Nam Cao-I. Môc tiªu:- ThÊy ®îc t×nh c ¶nh khèn c ïng vµ nh©n c ¸c h c ao quÝ c ña L·o H¹c qua ®ã hiÓu thªm vÒ sè phËn ®¸ng th¬ng vµ vÎ ®Ñp t©m hån ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CMT8.- ThÊy ®îc lßng nh©n ®¹o s©u s¾c c ña nhµ v¨n Nam Cao vµ nghÖ thuËt viÕt truyÖn ng¾n c ña «ng: tù sù, triÕt lý vµ tr÷ t×nh.II. ChuÈn bÞ:- Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, c h©n dung t¸c gi¶, t¸c phÈm.- Häc sinh: So¹n bµi, phiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp:1. æn ®inh tæ c høc 2. KiÓm tra bµi c ò:H: Ph©n tÝc h b¶n c hÊt, tÝnh c ¸c h c ña nh©n vËt c hÞ DËu qua ®o¹n trÝc h “Tøc níc vì bê”?3. TiÕn tr×nh tæ c høc lªn líp.(C¸c ho¹t ®éng).* Giíi thiÖu: Cïng viÕt vÒ ®Ò tµi n«ng th«n, sè phËn ngêi n«ng d©n tríc C¸c h m¹ng Th¸ng 8 ë vµ häc tríc ta ®· ph¶i r¬i lÖ xãt xa c ho t×nh c ¶nh gia ®×nh c hÞ DËu ®iªu ®øng trong mïa su thuÕ. VËy c ã ph¶i nh÷ng ngêi n«ng d©n c hØ khèn c ïng bëi n¹n su c ao thuÕ nÆng hay kh«ng? §Õn víi "L·o H¹c " mét lÇn n÷a ta l¹i hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ c ¶nh ®êi c ña ngêi n«ng d©n nghÌo khæ.Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##H§1: GV híng dÉn c ¸c h ®äc : Ph©n biÖt giäng ®äc . ¤ng gi¸o: trÇm, buån, c ¶m th«ng. L·o H¹c : Khi ®au ®ín, ©n hËn khi c hua c h¸t nöa mai. Vî «ng gi¸o: l¹nh lïng, c ay nghiÖt.? Nªu hiÓu biÕt c ña em vÒ t¸c gi¶ Nam Cao?? Gi¶i nghÜa mét sè tõ "bßn", "®i c ao su", "v¨n tù"?H§2: T×m hiÓu v¨n b¶n? §o¹n trÝc h kÓ g×? Cã thÓ c hia mÊy ®o¹n nhá?? Trong c huçi c ¸c sù viÖc ai lµ nh©n vËt trung t©m? V× sao?? TruyÖn ®îc kÓ theo ng«i thø mÊy? ? Qua phÇn tãm t¾t truyÖn em thÊy t×nh c ¶nh l·o H¹c nh thÕ nµo?? T×m nh÷ng c hi tiÕt thÓ hiÖn t×nh c ¶m L·o H¹c víi c on Vµng? (L·o ®èi xö víi Vµng nh thÕ nµo?? Em hiÓu t×nh c ¶m L·o víi c on Vµng nh thÕ nµo?? Yªu quý nh vËy, song v× sao L·o ph¶i b¸n nã?? Qua ®ã em hiÓu thªm g× vÒ t×nh c ¶m c ña L·o víi anh c on trai?? T×m vµ ph©n tÝc h t©m tr¹ng L·o H¹c khi buéc ph¶i b¸n c on Vµng?(Béc lé qua c hi tiÕt, ho¹t ®éng, lêi nãi nµo?? V× sao l·o l¹i qu¸ xóc ®éng nh vËy?? Qua ®ã em hiÓu thªm g× vÒ tÝnh c ¸c h L·o H¹c ?GV: ThËt ®¸ng tr©n träng thay nh©n c ¸c h c ña 1 c on ngêi ®¸ng kÝnh, 1 c on ngêi khãc hu hu v× trãt lõa 1 c on c hã, 1 c on ngêi tù xØ v¶ m×nh nguyÒn rña m×nh lµ ®å lõa ®¶o. §»ng sau vÎ gµn dì, lÈm c Èm giµ nua c ña l·o lµ 1 tr¸i tim trong s¸ng ®Õn tuyÖt vêi.? Em c ã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý nh©n vËt c ña nhµ v¨n? (§Æc s¾c trong c ¸c h dïng tõ? Miªu t¶ t©m lý c h©n thùc kh«ng?GV: Cã thÓ nãi nh©n vËt ®· thÓ hiÖn c h©n thËt, c ô thÓ c hÝnh x¸c tuÇn tù tõng diÔn biÕn t©m lý tinh tÕ c ña l·o: T©m tr¹ng ®au ®ín c ø d©ng lªn ngµy 1 c ao h¬n dêng nh kh«ng k×m nÐn nçi ®au rÊt phï hîp víi t©m lý, h×nh d¸ng, c ¸c h biÓu hiÖn c ña ngêi giµ. Tõ nÐt mÆt ®Õn nô c êi nh mÕu, ®«i m¾t Çng Ëc níc ®Õn khu«n mÆt róm rã..c uèi c ïng vì ßa ra tiÕng khãc xãt xa, ©n hËn hu hu nh c on nÝt. §iÒu Êy c høng tá Nam Cao rÊt giái quan s¸t vµ hiÓu t©m tÝnh ngêi n«ng d©n, khu«n mÆt khèn khæ c ña ngêi n«ng d©n. Kh«ng c ã t×nh th¬ng xãt c h©n thµnh kh«ng thÓ miªu t¶ c hÝnh x¸c nh vËy ®îc .? Trong c ©u víi «ng gi¸o l·o H¹c c ã nãi nh÷ng c ©u ®îm mµu s¾c triÕt lý d©n gian VÝ dô nh c huyÖn hãa kiÕp c ho c on Vµng hay "kh«ng bao giê nªn ho·n sù sung síng l¹i". Nh÷ng c ©u nãi Êy c ho em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ c uéc sèng c ña hä?? Theo dâi ®o¹n L·o nhê c Ëy «ng gi¸o vµ c ho biÕt: M¶nh vên vµ mãn tiÒn göi «ng gi¸o c ã ý nghÜa nh thÕ nµo víi l·o H¹c ?? Em nghÜ g× vÒ viÖc l·o tõ c hèi mäi sù gióp ®ì c ña «ng gi¸o trong lóc khèn khæ? PhÈm c hÊt nµo c ña l·o béc lé.TiÕt 14: §äc phÇn "L·o kh«ng hiÓu t«i...hÕt" trang 44.? Theo em nguyªn nh©n c ¸i c hÕt c ña L·o do ®©u?? C¸i c hÕt c ña l·o ®îc miªu t¶ qua nh÷ng c hi tiÕt nµo?? Miªu t¶ c ¸i c hÕt c ã g× ®Æc biÖt?? T¸c dông viÖc sö dông tõ ng÷ trªn?? C¸i c hÕt th¬ng t©m c ña l·o H¹c c ã ý nghÜa nh thÕ nµo?? Liªn hÖ ®Õn bµi c a dao nµo?"Con c ßn...c ß c on"GV: Sè phËn vµ tÝnh c ¸c h c ña L·o c òng lµ sè phËn c hung c ña nh÷ng ngêi n«ng d©n nghÌo khæ tríc C¸c h m¹ng Th¸ng 8 tuy nghÌo khæ, c ïng ®êng bÕ t¾c song giÇu lßng yªu th¬ng 2 lßng tù träng. Tè c ¸o XHTD nöa phong kiÕn ®· ®Çy ®äa c on ngêi, lµm tha hãa c on ngêi, Ðp hä ®i tíi bíc ®êng c ïng. Hä 1 lµ muèn sèng th× bÞ sa ®äa, tha hãa nh Binh T, ChÝ PhÌo, N¨m Thä...hai lµ tù t×m ®Õn c ¸i c hÕt ®Ó b¶o toµn nh©n phÈm.KÕt thóc c ©u c huyÖn lµ c ¸i c hÕt c ña nh©n vËt c hÝnh L·o H¹c , Nam Cao ®· t«n träng c ¸i logÝc c ña sù thËt c uéc ®êi, ®ång thêi lµm t¨ng søc ¸m ¶nh, sù hÊp dÉn c ña t¸c phÈm.? ¤ng gi¸o ®îc giíi thiÖu lµ ngêi c ã hoµn c ¶nh nh thÕ nµo?? Qua nh÷ng lÇn trß c huyÖn víi l·o H¹c ta thÊy t×nh c ¶m c ña «ng gi¸o víi l·o lµ nh thÕ nµo? «ng lµ ngêi nh thÕ nµo?? C©u hái 4/SGK/tr48?Cho HS th¶o luËn 3 ’ ? Nh÷ng ý nghÜ ®ã nãi thªm ®iÒu g× c ao quý trong t©m hån nh©n vËt «ng gi¸o?? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ ý nghÜa nh©n vËt t«i qua ®o¹n v¨n "Chao «i!...c he lÊp mÊt".? Qua "Tøc ...bê" vµ "L·o H¹c " em hiÓu g× vÒ tÝnh c ¸c h c uéc ®êi ngêi n«ng d©n trong x· héi c ò?? NhËn xÐt g× vÒ NT kÓ c huyÖn, miªu t¶ t©m lý nh©n vËt c ña Nam Cao? C©u c huyÖn ®em ®Õn c ho em nh÷ng hiÓu biÕt g×? H§3: LuyÖn tËp? PBCN c ña em vÒ nh©n vËt L·o H·o.? ChÊt tr÷ t×nh vµ tù sù ®· t¹o nªn ®Æc s¾c trong NT kÓ c huyÖn. H·y c høng minh?#PhÇn c h÷ to c ho HS ®äc ph©n vai lêi ®èi tho¹i c ña L·o H¹c .- NhËn xÐt c ¸c h ®äc .Lµ nhµ v¨n xuÊt th©n ë n«ng th«n nªn hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ c uéc sèng nghÌo khæ c ña ngêi n«ng d©n.- Lµ mét trong sè nh÷ng nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c nhÊt trong nh÷ng nhµ v¨n ViÖt Nam.- Lµ nh©n vËt thÊm nhuÇn s©u s¾c c h÷ nghÜa nh©n ®¹o tr©n träng yªu th¬ng c on ngêi.- §Ò tµi: N«ng d©n - TrÝ thøc -> Sau khi buéc b¸n c hã l·o H¹c nhê «ng gi¸o gi÷ 3 sµo vên 3 ®ång dµnh dôm.- Kh«ng c ßn g× ®Ó ¨n l·o xin b¶ c hã tù tö- 2 phÇn: L·o H¹c tríc khi c hÕt, c ¸i c hÕt c ña L·o.- L·o H¹c : Xoay quanh c uéc ®êi khèn khã vµ c ¸i c hÕt c ña L·o H¹c .- Ng«i 1: ¤ng gi¸o: T«i: kÓ c h©n thùc , sinh ®éng h¬n, kh¸c h quan, L·o H¹c nh ngêi c ã thËt trong c uéc sèng.-> §¸ng th¬ng ®¸ng ®îc c ¶m th«ng.- Yªu quý gäi c Ëu Vµng nh mét bµ mÑ hiÕm c on gäi ®øa c on c Çu tù, ¨n b¸t nh nhµ giÇu.- Nãi c huyÖn, ©u yÕm nh víi ngêi.=> Quý nã c oi nã nh 1 ngêi b¹n.- Sau trËn èm, mÊt viÖc lµm thuª, c ¹n nguån thu ho¹c h v× b¶o, g¹o ®¾t, Vµng ¨n nhiÒu h¬n l·o...- Yªu th¬ng c on s©u s¾c , s½n sµng hy sinh niÒm h¹nh phóc dï nhá nhoi nhÊt c ho c on, dï yªu c on Vµng song L·o kh«ng thÓ tiªu lÑm vµo sè tiÒn dµnh dôm.- Cö c hØ hµnh ®éng: Cè lµm ra vui vÎ, c êi nh mÕu, ®«i m¾t Çng Ëc níc , mÆt ®ét nhiªn c o róm l¹i Ðp...hu hu khãc , tù xØ v¶ m×nh v× lõa 1 c on c hã.- V× l·o th¬ng c on Vµng, l·o ®au ®ín ®Õn tuyÖt väng v× giÕt c on Vµng lµ giÕt ®i niÒm vui, hy väng c uèi c ïng c ña m×nh.- L·o kh«ng c hØ lµ ngêi c ha yªu th¬ng c on, mµ c ßn lµ 1 l·o n«ng c ã tr¸i tim v« c ïng nh©n hËu. L·o sèng thËt t×nh ngêi thñy c hung, c h©n thËt, yªu th¬ng loµi vËt v« c ïng.- Miªu t¶ qua c ö c hØ, hµnh ®éng vµ tõ ng÷ giµu gi¸ trÞ biÓu c ¶m, tõ l¸y tîng thanh, tîng h×nh: mÕu m¸o, Çng Ëc , hu hu, mãm mÐm.- §éng tõ "Ðp" trong c ©u v¨n gîi t¶ khu«n mÆt giµ nua, c ò kÜ, kh« hÐo vµ mét t©m hån ®au khæ c ¹n kiÖt c ¶ níc m¾t c ña L·o H¹c . - Nh÷ng ngêi n«ng d©n nghÌo khæ thÊt häc qua thêi gian tr¶i nghiÖm vµ suy ngÉm ®· hiÓu ra nçi ®au khæ dai d¼ng triÒn miªn c ña b¶n th©n, sù bÊt lùc s©u s¾c tríc hiÖn thùc vµ t¬ng lai mÞt mï v« väng.- M¶nh vên lµ tµi s¶n duy nhÊt l·o vµ vî ®Ó c ho c on. M¶nh vên g¾n víi danh dù vµ bæn phËn c ña ngêi lµm c ha.- Mãn tiÒn: L·o c h¾t c hiu dµnh dôm c ho c on lµm vèn.- NÕu nh×n nh vî «ng gi¸o, L·o lµ ngêi gµn dë, bÇn tiÖn, ®¸ng ghÐt song ngÉm kÓ ra ®ã thùc c hÊt lµ lßng tù träng c ña mét nh©n c ¸c h thµ c hÕt c hø kh«ng c hÞu ngöa tay xin sù bè thÝ, lßng th¬ng h¹i c ña ngêi xung quanh m×nh.- Sèng c « ®¬n kh«ng ngêi th©n.- Sèng lay l¾t, kh«ng lèi tho¸t.- Ph¶i c hÕt ®Ó c ho c on ®îc sèng.C¸i c hÕt xuÊt ph¸t tõ t×nh yªu th¬ng c on ®øc hy sinh ©m thÇm mµ c ao c ¶, tõ lßng tù träng ®¸ng kÝnh.- L·o ®ang vËt v·...n¶y lªn...- Sö dông liªn tiÕp c ¸c tõ tîng h×nh, tîng thanh: VËt v¶, rò rîi, xéc xÖc h, long sßng säc , tru trÐo...-> §Æc t¶ mét c ¸i c hÕt thËt d÷ déi, kinh hoµng, ®©y Ên tîng, c ¸i c hÕt c ña l·o c h¼ng ®îc b×nh yªn v× ®ã lµ c ¸i c hÕt 1 ngêi tróng ®éc b¶ c hã. L·o c hÕt trong ®au ®ín, vËt v· ghª gím tíi 2 giê ®ång hå. Tuy bÞ hµnh h¹ vÒ thÓ x¸c nhng c h¾c c h¾n l·o thanh th¶n vÒ t©m hån v× hoµn thµnh tr¸c h nhiÖm víi ®øa c on trai, lo c hu tÊt ma c hay khái liªn lôy bµ c on hµng xãm. L·o c hän c ¸i c hÕt Êy ph¶i c h¨ng lµ ®Ó t¹ lçi víi c Ëu Vµng v× l·o c ho r»ng l·o ph¶i tù c hÞu h×nh ph¹t nÆng nÒ c hÕt nh 1 c on c hã v× l·o ®· trãt lõa nã.- Trong x· héi Êy c ¸i c hÕt c ña l·o lµ 1 ®iÒu tÊt yÕu. Ngêi c ã c hót søc kháe c h÷ ngêi nh «ng gi¸o c ßn duy tr× ®îc kiÕp sèng mßn. Nhng ngêi giµ yÕu c « ®¬n, giµu lßng tù träng, giÇu ®øc hy sinh nh l·o ®Ó b¶o toµn danh dù khái theo gãt Binh T, khái ¨n lÑm vµo vên ®Êt c ña c on c hØ c ßn mét c ¸c h lµ tù t×m c on ®êng c hÕt.- HS tr¶ lêi.- §ång c ¶m, c hia sÎ.- TrÝ thøc nghÌo giÇu t×nh th¬ng, nh©n hËu.- Cuéc ®êi ®¸ng buån: Lóc ®Çu «ng nghÜ c uéc ®êi nghÌo khæ khiÕn c on ngêi ®æi tr¾ng thay ®en, biÕn ngêi l¬ng thiÖn thµnh kÎ trém c ¾p.-> ThÊt väng v« c ïng."Cha h¼n ®¸ng buån...nghÜa kh¸c " xóc ®éng, kh©m phôc khi nhËn ra kh«ng g× c ã thÓ hñy ho¹i ®îc nh©n phÈm nh÷ng ngêi l¬ng thiÖn nh l·o H¹c ®Ó tõ ®ã ta c ã thÓ hy väng, tin tëng ë c on ngêi.- §©y lµ lêi tr÷ t×nh ngo¹i ®Ò, ®Çy tÝnh c ¸c h triÕt lý c ña nhµ v¨n. Qua triÕt lý tr÷ t×nh nµy, Nam Cao kh¼ng ®Þnh th¸i ®é sèng, mét c ¸c h øng xö mang tinh thÇn nh©n ®¹o: CÇn quan s¸t suy nghÜ thÊu ®¸o vÒ nh÷ng ngêi hµng ngµy sèng quanh m×nh, nh×n hä b»ng t×nh yªu th¬ng lßng ®ång c ¶m. VÊn ®Ò "®«i m¾t" nµy trë thµnh 1 c hñ ®Ò s©u s¾c , nhÊt b¸m trong s¸ng t¸c c ña Nam Cao. ¤ng c ho r»ng c on ngêi c hØ xøng ®¸ng víi danh nghÜa c on ngêi khi biÕt ®ång c Èm víi nh÷ng ngêi xung quanh, khi biÕt nh×n ra tr©n träng nh÷ng ®iÒu ®¸ng th¬ng ®¸ng quý ë hä. §ã lµ mét c ¸c h ®¸nh gi¸ s©u s¾c vÒ c on ngêi, ph¶i biÕt ®Æt m×nh vµo c ¶nh ngé c ô thÓ ngêi kh¸c míi hiÓu vµ c ¶m th«ng víi hä.- Cuéc ®êi: NghÌo khæ, bÕ t¾c , kh«ng lèi tho¸t.- T©m hån lung linh táa s¸ng: GiÇu t×nh yªu th¬ng, ®øc hy sinh, lßng tù träng."Tøc ...bê": S/m c ña t×nh yªu th¬ng tiÒm n¨ng ph¶n kh¸ng.- L·o H¹c : ý thøc nh©n phÈm lßng tù träng dï trong hoµn c ¶nh khèn c ïng.KÓ miªu t¶ vµ biÓu c ¶m.- KÓ ®a giäng ®iÖu kÕt hîp hiÖn thùc , tr÷ t×nh.- Kh¾c häa c h©n dung nh©n vËt: T¶ bé d¹ng, c ö c hØ (b¸n c hã, c ¸i c hÕt) sinh ®éng, Ên tîng, giÇu c hÊt t¹o h×nh vµ gîi c ¶m.- HS tù béc lé- HS tr×nh bµy.#I. §äc , c hó thÝc h:1. §äc :2. Chó thÝc h:a. T¸c gi¶:- 1915 - 1951- TrÇn H÷u Tri- Lµng §¹i Hoµng phñ Lý Nh©n tØnh Hµ Nam.b. T¸c phÈm:- 1943II. T×m hiÓu v¨n b¶n1. Nh©n vËt L·o H¹c - T×nh c ¶nh:+ Nhµ nghÌo, vî mÊt+ Con phÉn c hÝ ®i ®ån ®iÒn c ao su.+ èm ®au c hØ c ã c on Vµng lµm bÇu b¹n.(Giµ c ¶, èm ®au, c « ®¬n).-> §¸ng th¬ng, téi nghiÖp.- b¸n Vµng v× t×nh c ¶nh tóng quÉn ngµy c µng ®e däa v× sî tiªu lÑm vµo sè tiÒn dµnh dôm c ho c on trai.- T©m tr¹ng khi b¸n c Ëu Vµng.-> Con vµng lµ kØ vËt c ña c on trai.-> ¢n hËn v× trãt lõa dèi nã.- PhÈm c hÊt: yªu th¬ng c on.+ T×nh nghÜa thñy c hung.+ Ch©n thËt, nh©n hËu.- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý nh©n vËt:+ Cö c hØ, hµnh ®éng+ Tõ ng÷ ®Æc s¾c .- Ch©n thùc , tinh tÕ- T×nh c ¶m th¬ng xãt c h©n thµnh.- Coi träng bæn phËn lµm c ha.- GiÇu lßng tù träng "®ãi c ho...th¬m".b. C¸i c hÕt c ña l·o H¹c .* Nguyªn nh©n:- Khèn quÉn, ®ãi khæ.- Cè gi÷ m¶nh vên c ho c on.- B¶o toµn nh©n phÈm.* C¸i c hÕt: - D÷ déi, kinh hoµng, khñng khiÕp.- Tè c ¸o hiÖn thùc s©u s¾c .- KÕt thóc lµ bi kÞc h s¸ng ngêi niÒm tin kh«ng g× thay ®æi phong c ¸c h c on ngêi.2. Nh©n vËt «ng gi¸o- TrÝ thøc nghÌo- RÊt yªu quý s¸c h.- §au khæ khi bÞ b¸n s¸c h.- Víi l·o H¹c : Th¬ng c ¶m gióp ®ì, c hia sÎ.- Giµu lßng yªu th¬ng.- Nh©n hËu- Träng nh©n c ¸c hKh«ng mÊt lßng tin vµo nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp ë c on ngêi.Ghi nhí (SGK)III. LuyÖn tËp:BT1: PBCNBT2: CM nhËn ®Þnh##4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:- So¹n: "C« bÐ b¸n diªm"§äc "Tõ tîng thanh, tîng h×nh".* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:20/9/2007 Ngµy d¹y: 5/10/2007TiÕt 15: TiÕng viÖt.Tõ tîng h×nh – tõ tîng thanhI. Môc tiªu:- Gióp häc sinh hiÓu ®îc kh¸i niÖm tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh.- Cã ý thøc sö dông ®Ó t¨ng tÝnh h×nh tîng vµ biÓu c ¶m trong giao tiÕp.II. ChuÈn bÞ:1. ThÇy: Gi¸o ¸n, b¶ng phô.2. Trß: So¹n, phiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp.1. æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi c ò:H: ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? T×m trêng tõ vùng c ña tõ “Ngêi”?3. C¸c ho¹t ®éng:*Giíi thiÖu: Trong khi nãi vµ viÕt sù xuÊt hiÖn c ña tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh…Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##1. Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu ®Æc ®iÓm c «ng dông.GV gäi häc sinh ®äc ®o¹n v¨n.H: Trong nh÷ng tõ in ®Ëm trªn tõ nµo gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ ho¹t ®éng tr¹ng th¸i c ña sù vËt?H: Nh÷ng tõ ng÷ nµo m« pháng ©m thanh c ña tù nhiªn, c ña c on ngêi?H: Qua ®ã em hiÓu nh÷ng tõ ng÷ nh thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh, nh thÕ nµo lµ tõ tîng thanh?H: Tõ tîng h×nh tõ tîng thanh c ã t¸c dông g× trong miªu t¶, tù sù?H: T×m ®o¹n th¬ c ã tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh? Nªu t¸c dông?H: T×m trong c ¸c v¨n b¶n ®· häc ?Bµi tËp nhanh: T×m tõ ng÷ c ã tîng h×nh, tîng thanh trong ®o¹n v¨n: “Anh DËu uèn vai ng¸p dµi 1 tiÕng. UÓ o¶i, c hèng tay xuèng ph¶n, anh võa rªn võa ngáng ®Çu lªn. Run rÈy c Êt b¸t c h¸o, anh míi kÒ vµo ®Õn miÖng th× bän c ai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng ®· sÇm sËp tiÕn vµo víi nh÷ng roi song tay thíc vµ d©y thõng”… (trÝc h “Tøc níc vì bê”).* Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn Häc sinh luyÖn tËp:#- 3 häc sinh ®äc 3 ®o¹n v¨n, c hó ý c ¸c tõ in ®Ëm.- Mãm mÐm, xång xéc , vËt v·, rò rîi, xéc xÖc h, long sßng säc .=> tõ tîng h×nh.- hu hu, ö, a=> tõ tîng thanh.- Häc sinh tr¶ lêi.T¸c dông: c ã s¾c th¸i biÓu c ¶m c ao.Gîi h×nh ¶nh ©m thanh c ô thÓ.VD: TiÕng c a v¾t vÎo lng c hõng nói.Hæn hÓn nh lêi…ThÇm th× víi ai…Nghe ra ý vÞ vµ th¬ ng©y.(Mïa xu©n c hÝn- HMT).=> c ¸c tõ ng÷ tîng h×nh tîng thanh lµ: uÓ o¶i, run rÈy, sÇm sËp => t¸c dông: sù >< 1 bªn khèn khæ vµ 1 bªn tµn ¸c ….1. C¸c tõ tîng h×nh tõ tîng thanh lµ: soµn so¹t, rãn rÐn, bÞc h, bèp, lÎo khÎo, c háng quÌo.2. (®i) lß dß, khËt khìng, ngÊt ngëng, lom khom, dß dÉm, liªu xiªu…3. Cêi ha h¶: to s¶ng kho¸i, ®¾c ý.Cêi h× h×: võa ph¶i, thÝc h thó, hån nhiªn.Cêi h« hè: to, v« ý, th«.Cêi h¬ hí: to, h¬i v« duyªn.4. Giã thæi µo µo nhng vÉn nghe râ nh÷ng tiÕng c µnh kh« g·y l¾c r¾c .C« bÐ khãc níc m¾t r¬i l· c h·.Trªn c µnh ®µo ®· lÊm tÊm nô hoa.§ªm tèi trªn c on ®êng khóc khuûu, ®èm s¸ng lËp loÌ.ChiÕc ®ång hå b¸o thøc trªn bµn kiªn nhÉn kªu tÝc h t¾c suèt ®ªm.Ma r¬i lép bép trªn nh÷ng tµu l¸ c huèi. §µn vÞt ®ang l¹c h b¹c h vÒ c huång.Ngêi ®µn «ng c Êt tiÕng åm åm.5. Su tÇm bµi th¬: §éng h¬ng tÝc h.#I. §Æc ®iÓm c «ng dông- XÐt c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n L·o H¹c .+ Tõ tîng h×nh.+ Tõ tîng thanh.* Ghi nhí: SGK/tr. 52.- HS ®äc .II. LuyÖn tËp.##§éng h¬ng tÝc h.Bµy ®Æt k×a ai khÐo khÐo phßmNøt ra mét lç hám hßm homNgêi quen c âi phËt c hen c h©n xäc KÎ l¹ bÇu tiªn mái m¾t dßmGiät níc h÷u t×nh r¬i th¸nh thãtCon thuyÒn v« h¹o c ói lom khomL©m tuyÒn quyÕn c ¶ phån hoa l¹iRâ khÐo trêi giµ ®Õn dë domHå Xu©n H¬ng4.Ho¹t ®éng nèi tiÕp:Häc thuéc ghi nhí.Lµm l¹i bµi tËp.So¹n: “Liªn kÕt c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n”.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y.Ngµy so¹n:29/9/2007 Ngµy d¹y:5/10/2007TiÕt 16: TËp lµm v¨n.Liªn kÕt c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶nI. Môc tiªu:- HiÓu ®îc vai trß vµ tÇm quan träng c ña viÖc sö dông c ¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®Ó t¹o ra sù liªn kÕt gi÷a c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.- TÝc h hîp víi v¨n ë v¨n b¶n L·o h¹c vµ tiÕng viÖt.- RÌn kÜ n¨ng dïng ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®Ó t¹o liªn kÕt h×nh thøc vµ liªn kÕt néi dung gi÷a c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.II. ChuÈn bÞ: 1. ThÇy: Gi¸o ¸n, b¶ng phô.2. Trß: So¹n, phiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp.1. æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi c ò:H: Em hiÓu g× vÒ ®o¹n v¨n? C©u c hñ ®Ò? Yªu c Çu c ña c ¸c c ©u trong ®o¹n v¨n?3. C¸c ho¹t ®éng:*Giíi thiÖu: Gi÷a c ¸c ®o¹n v¨n c Çn liªn kÕt …Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##1. Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 1.GV: Gäi häc sinh ®äc 2 ®o¹n v¨n ë môc 1.H: Hai ®o¹n v¨n b¹n võa ®äc c ã m¹c h l¹c kh«ng? V× sao? (liÒn ý, liÒn m¹c h kh«ng?)GV gäi häc sinh ®äc 2 ®o¹n tiÕp.H: ViÖc thªm tæ hîp tõ “tríc ®ã mÊy h«m” bæ sung ý nghÜa g× c ho ®o¹n v¨n tiÕp theo?H: Theo em sau khi thªm tæ hîp tõ trªn 2 ®o¹n ®· ®¶m b¶o tÝnh m¹c h l¹c c ha?H: Tæ hîp tõ tríc ®ã mÊy h«m lµ ph¬ng tiÖn c huyÓn ®o¹n c ho biÕt t¸c dông c ña viÖc c huyÓn ®o¹n?2.Ho¹t ®éng 2: C¸c h liªn kÕt c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.GV: Yªu c Çu häc sinh ®äc môc II. 1 SGK tr¶ lêi.H: Hai ®o¹n v¨n trªn liÖt kª 2 kh©u c ña qu¸ tr×nh lÜnh héi vµ c ¶m thô t¸c phÈm v¨n häc . §ã lµ nh÷ng kh©u nµo?H: T×m c ¸c tõ ng÷ liªn kÕt hai ®o¹n v¨n trªn?GV: §Ó liªn kÕt c ¸c ®o¹n v¨n c ã quan hÖ liÖt kª ta thêng dïng c ¸c tõ ng÷ c ã t¸c dông liÖt kª. §ã lµ c ¸c tõ ng÷ nµo? Ngoµi ra?GV: Gäi häc sinh ®äc vÝ dô b, c .H: Ph©n tÝc h mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a 2 ®o¹n?H: T×m tõ ng÷ liªn kÕt ®o¹n? (Häc sinh th¶o luËn t¬ng tù vÝ dô a).H: Ngoµi ra t×m c ¸c tõ ng÷ kh¸c c ã c ïng quan hÖ ý nghÜa trªn?GV: §Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n c ã ý nghÜa t¬ng ph¶n …Cô thÓ => kh¸i qu¸t.GV: §äc 2 ®o¹n v¨n ë môc 1 c ho biÕt tõ “®ã” thuéc tõ lo¹i nµo? Tríc ®ã lµ khi nµo?GV: §¹i tõ c òng c ã thÓ lµm ph¬ng tiÖn c huyÓn ®o¹n. H·y kÓ c ¸c ®¹i kh¸c c òng c ã t¸c dông nµy?GV: §äc 2 ®o¹n v¨n phÇn II. 2. T×m c ©u liªn kÕt 2 ®o¹n v¨n? T¹i sao c ©u ®ã c ã t¸c dông liªn kÕt 2 ®o¹n v¨n?3. Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp#- Häc sinh ®äc .=> kh«ng m¹c h l¹c v× trong c ¶ 2 ®o¹n v¨n c ïng viÕt vÒ ng«i trêng nhng gi÷a viÖc t¶ c ¶nh hiÖn t¹i víi c ¶m gi¸c vÒ ng«i trêng kh«ng c ã sù g¾n bã víi nhau.- Bæ sung ý nghÜa vÒ thêi gian t¹o ra sù liªn kÕt vÒ h×nh thøc vµ néi dung víi ®o¹n v¨n tríc => t¹o sù g¾n bã c hÆt c hÏ gi÷a hai ®o¹n => liÒn m¹c h liÒn ý => m¹c h l¹c .- 2 ®o¹n v¨n trë nªn liÒn m¹c h.- Liªn kÕt vÒ h×nh thøc gãp phÇn lµm nªn tÝnh hoµn c hØnh c ho v¨n b¶n.- Häc sinh ®äc ghi nhí 1.=> 2 kh©u: t×m hiÓu vµ c ¶m thô.=> sau kh©u t×m hiÓu.=> quan hÖ liÖt kª.Sau, tríc hÕt, ®Çu tiªn, c uèi c ïng, sau nöa, mét lµ, 2 lµ, mÆt nµy, mÆt kh¸c .- §o¹n 1: ý nghÜa c ô thÓ.- §o¹n 2: ý nghÜa tæng kÕt, kh¸i qu¸t.(nãi tãm l¹i)=> quan hÖ t¬ng ph¶n ®èi lËp: nhng, tr¸i l¹i, tuy vËy, tuy nhiªn, ngîc l¹i, thÕ mµ, vËy mµ, nhng mµ.=> quan hÖ tæng kÕt.VÝ dô c : tãm l¹i, tæng kÕt l¹i, nãi 1 c ¸c h tæng qu¸t th×, nãi c ho c ïng, c ã thÓ nãi..- §¹i tõ Tríc ®ã lµ tríc ngµy tùu trêng.=> ®ã, nµy, Êy, vËy.=> ¸i dµ l¹i c huyÖn ®i häc n÷a c ¬ ®Êy.=> c huyÓn tiÕp ý tríc , më ®Çu ®o¹n sau.- Häc sinh ®äc ghi nhí 2 / SGK.#I. T¸c dông c ña viÖc liªn kÕt c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.- 2 ®o¹n v¨n kh«ng liÒn ý, liÒn m¹c h.* Ghi nhí 1: SGK.II. C¸c h liªn kÕt c ¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. 1. Dïng tõ ng÷ ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n.a. Dïng tõ ng÷ c ã t¸c dông liÖt kª.- Tríc hÕt…b. T¬ng ph¶n.c . Tæng kÕt.d. §¹i tõ lµm ph¬ng tiÖn liªn kÕt: ®ã, nµy, Êy vËy. 2. Dïng c ©u nèi ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n.* Ghi nhí 2.III. LuyÖn tËp##Bµi tËp 1:nãi nh vËy: tæng kÕt.ThÕ mµ: t¬ng ph¶nCòng: nèi tiÕp liÖt kªTuy nhiªn: t¬ng ph¶n.Bµi tËp 2:Tõ ®ã o¸n nÆng, thï s©u…Nãi tãm l¹i, ph¶i c ã khen…Tuy nhiªn ®iÒu ®¸ng kÓ lµ…ThËt khã tr¶ lêi. L©u nay t«i vÉn lµ…Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n: “C¸i ®o¹n c hÞ DËu …” Gi¶ sö v× qu¸ yªu nh©n vËt c ña m×nh mµ t¸c gi¶ ®Ó c ho c hÞ DËu ®¸nh phñ ®Çu tªn c ai lÖ c h¼ng h¹n th× c ©u c huyÖn sÏ gi¶m ®i søc thuyÕt phôc rÊt nhiÒu. §»ng nµy c hÞ DËu ®· c è g¾ng nhÉn nhôc hÕt møc , ®Õn khi kh«ng thÓ c am t©m nh×n c hång bÞ ®au èm mµ bÞ hµnh h¹, c hÞ míi vïng lªn, c hÞ ®· c hiÕn ®Êu vµ c hiÕn th¾ng b»ng søc m¹nh c ña …Miªu t¶ kh¸c h quan vµ c h©n thùc c hÞ DËu … nh vËy, t¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n c ña quy luËt “tøc níc vì bê”. §ã lµ c ¸i tµi c ña nhµ v¨n Ng« TÊt Tè.4.Ho¹t ®éng nèi tiÕp:.ViÕt hai ®o¹n v¨n néi dung tù c hän c ã sù liªn kÕt gi÷a hai ®o¹n.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n: 1/10/2007 Ngµy d¹y: 9/10/2007 TuÇn 5: Bµi 5*KÕt qu¶ c Çn ®¹t:- HiÓu râ thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng, thÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi. Cã ý thøc sö dông phï hîp. - N¾m ®îc môc ®Ýc h, c ¸c h thøc , kü n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.TiÕt 17Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héiI.Môc tiªu: Gióp häc sinh:- HiÓu râ thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng,biÖt ng÷ x· héi.- BiÕt sö dông ®óng lóc ®óng c hç, tr¸nh l¹m dông g©y khã kh¨n trong giao tiÕp.II.ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: B¶ng phô, gi¸o ¸n.Häc sinh: PhiÕu häc tËp.III.C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi c ò:Hái: ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? Tõ tîng thanh? T¸c dông? LÊy vÝ dô?Bµi tËp: T×m 5 tõ tîng h×nh t¶ ho¹t ®éng c ña ngêi?T×m 5 tõ tîng thanh m« pháng tiÕng sãng biÓn.3. C¸c ho¹t ®éng:* Giíi thiÖu: Trong giao tiÕp…Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung##1.Ho¹t ®éng 1:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 1.Gäi häc sinh ®äc vÝ dô.H: Hai tõ “b¾p”,“bє ®Òu c ã nghÜa lµ ng« nhng tõ nµo ®îc dïng phæ biÕn h¬n, v× sao? H: Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ toµn d©n?H: Trong 3 tõ trªn nh÷ng tõ nµo ®îc gäi lµ tõ ®Þa ph¬ng? T¹i sao?H: Tõ “b¾p”,“bє ®îc dïng ë ®Þa ph¬ng nµo?H: T×m 1 tõ c hØ ®îc dïng ë ®Þa ph¬ng em?H: VËy tõ ng÷ ®îc sö dông trong ph¹m vi ntn th× dîc gäi lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng? Cho vÝ dô?*Bµi tËp nhanh: C¸c tõ mÌ ®en, tr¸i th¬m c ã nghÜa lµ g×? Chóng lµ tõ ®Þa ph¬ng nµo?2.Ho¹t ®éng 2:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 2.H: T¹i sao trong ®o¹n nµy t¸c gi¶ dïng tõ “mє, c ã c hç dïng tõ “mî”?H: Tríc CMT8 trong tÇng líp x· héi nµo ë níc ta thêng dïng tõ ng÷ nµy?H: C¸c tõ Ngçng, tróng tñ c ã nghÜa lµ g×?H: TÇng líp x· héi nµo thêng dïng c ¸c tõ nµy?H: Nh÷ng tõ ng÷ nh trªn ®îc gäi lµ biÖt ng÷ x· héi. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? Cho vÝ dô? *Bµi tËp nhanh: Cho biÕt c ¸c tõ trÉm, khanh, long sµng, ngù thiÖn c ã nghÜa lµ g×? TÇng líp nµo thêng dïng c ¸c tõ nµy?3.Ho¹t ®éng 3:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 3.H: Khi sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi c Çn c hó ý nh÷ng ®iÒu g×? T¹i sao kh«ng nªn l¹m dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi?GV: Gäi häc sinh ®äc vÝ dô phÇn 3.H: T¹i sao trong c ¸c ®o¹n v¨n th¬ ®ã t¸c gi¶ vÉn dïng mét sè tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi?H: Muèn tr¸nh l¹m dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi ta ph¶i lµm g×?GV: Gäi häc sinh ®äc ghi nhí.4.Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.- 2 nhãm lªn b¶ng c h¬i trß c h¬i.#- Häc sinh ®äc vÝ dô SGK.- Tõ “ng«” ®îc dïng phæ biÕn h¬n v× nã lµ tõ n»m trong vèn tõ vùng toµn d©n, c ã tÝnh c huÈn mùc v¨n ho¸ c ao.- Tõ “b¾p”,“bє v× nã c hØ ®îc dïng trong ph¹m vi hÑp, c ha c ã tÝnh c huÈn mùc v¨n ho¸- MiÒn nói, miÒn trung- Tõ ng÷ c hØ sö dông ë 1(hoÆc 1 sè) ®Þa ph¬ng nhÊt ®Þnh.VD:“Cua ®ång” c ßn ®îc gäi: rèc , c Éu, mÇn..##->Võng ®en Qu¶ døa- Häc sinh ®äc vÝ dô c hó ý tõ in ®Ëm.- Dïng tõ “mє trong lêi kÓ mµ ®èi tîng lµ ®éc gi¶, “mî” lµ tõ dïng trong lêi ®¸p c ña bÐ Hång trong c uéc ®èi tho¹i víi 2 bµ c «(2 ngêi c ïng tÇng líp XH).- TÇng líp trung lu, thîng lu, kh«ng ®îc dïng trong toµn d©n.- Ngçng: ®iÓm 2- Tróng tñ: §óng c ¸i phÇn ®· häc thuéc lßng,> Häc sinh, sinh viªn.- ChØ ®îc dïng trong mét tÇng líp x· héi nhÊt ®Þnh.- Häc sinh ®äc ghi nhí.-> “TrÉm”: c ¸c h xng h« c ña vua, “khanh”: c ¸c h vua gäi c ¸c quan, “long sµng”: giêng vua, “ngù thiÖn”: vua dïng b÷a. -> TÇng líp vua quan trong triÒu ®×nh phong kiÕn.- Chó ý ®Õn t×nh huèng giao tiÕp.-V× 2 líp tõ ng÷ nµy sÏ g©y khã hiÓu, hiÓu lÇm.VD1: T« ®Ëm mµu s¾c ®Þa ph¬ng, mµu s¾c c ña Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn.VD2: TiÕng lãng c ña nh÷ng ngêi kh«ng trong s¹c h, lµm nghÒ trém c íp.-> §Ó tr¸nh l¹m dông c Çn t×m hiÓu c ¸c tõ ng÷ toµn d©n c ã ý nghÜa t¬ng øng vµ c hØ sö dông khi c Çn thiÕt.- Häc sinh ®äc ghi nhí 3. Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng Tõ toµn d©n Ba,thÇy,c Ëu,tÝa,bä c ha(bè)CÇy c hã Hét vÞt trøng vÞtc hÐn b¸t ¨n c ¬mnhót da muèing¸i xa#I.Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng.1.VÝ dô (SGK).2.Bµi häc * Ghi nhí SGKII. BiÖt ng÷ x· héi.1. VÝ dô ( SGK)2. Bµi häc *Ghi nhí SGK.3.Sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng, biÖt ng÷ x· héi. a. Phï hîp víi môc ®Ýc h trong giao tiÕp.b. Sö dông ®Ó t« ®Ëm mµu s¾c ®Þa ph¬ng, c . TÝnh c ¸c h nh©n vËt.* Ghi nhí : ( SGK )III.LuyÖn tËpBµi 1:C¸ lãc – c ¸ qu¶Bäc – c ¸i tói ¸oHeo – lînT« - c ¸i b¸t (HuÕ)##Bµi 2:- häc g¹o : häc thuéc lßng mét c ¸c h m¸y mãc .- häc tñ: §o¸n mß bµi nµo ®ã ®Ó häc thuéc lßng kh«ng xem tíi bµi kh¸c GËy: ®iÓm 1.- Phe phÈy: mua b¸n bÊt hîp ph¸p.- Nã ®Èy c on xe víi gi¸ hêi, ®Èy: b¸n.Bµi 3; a,d ( t« ®Ëm)Bµi 4: R¨ng kh«ng, c « g¸i trªn s«ngNgµy mai c « sÏ tõ trong tíi ngoµiTh¬m nh h¬ng nhuþ hoa lµiS¹c h nh níc suèi ban mai gi÷a rõng.Cau kh« ¨n víi h¹t bÌoLÊy c hång ®ß däc ,r¸o c hÌo hÕt ¨n. (m¸i c hÌo kh« hÕt viÖc )4. Híng dÉn vÒ nhµ.- Häc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 5.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:# SHAPE \* MERGEFORMAT ####Ngµy so¹n:1/10/2007 Ngµy d¹y: 9/10/2007TiÕt 18Tãm t¾t v¨n b¶n tù sùI.Môc tiªu: Gióp häc sinh:- N¾m ®îc môc ®Ýc h vµ c ¸c h thøc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù . - LuyÖn tËp kü n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sùII.ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: B¶ng phô, gi¸o ¸n.Häc sinh: PhiÕu häc tËp. III.C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi c ò:? Nªu t¸c dông c ña viÖc c huyÓn ®o¹n trong v¨n b¶n (phÐp liªn kÕt). Tr×nh bµy c ¸c phÐp liªn kÕt.3. C¸c ho¹t ®éng:*Giíi thiÖu: Tãm t¾t t¸c phÈm tù sù…Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung##1.Ho¹t ®éng 1:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 1.Gi¸o viªn c hia líp thµnh 4 nhãm th¶o luËn tr¶ lêi c ©u 2.I.SGK2.Ho¹t ®éng 2: Tãm t¾t t¸c phÈm tù sù. Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc ®o¹n v¨nH: Néi dung v¨n b¶n trªn nãi vÒ t¸c phÈm nµo? Dùa vµo ®©u mµ em nhËn ra ®îc ®iÒu ®ã.H: §o¹n v¨n trªn c ã g× kh¸c so víi t¸c phÈm Êy? ( Gîi ý: VÒ ®é dµi, lêi v¨n, sè lîng nh©n vËt, sù viÖc …)H: Tõ viÖc t×m hiÓu trªn h·y c ho biÕt c ¸c yªu c Çu ®èi víi mét v¨n b¶n tãm t¾t?*Häc sinh ®äc ghi nhí3.Ho¹t ®éng 3:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc 2.GV: Gäi dÉn häc sinh trao ®æi th¶o luËn:Muèn viÕt ®îc mét v¨n b¶n tãm t¾t theo em c Çn ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? Theo tr×nh tù ntn?GV: Häc sinh ®äc ghi nhí 3 SGK#- Häc sinh th¶o luËn c hän ®¸p ¸n ®óng.- Häc sinh ®äc ghi nhí 1 SGK - §äc ®o¹n v¨n suy nghÜ tr¶ lêi c ¸c c ©u hái.- T¸c phÈm S¬n Tinh – Thuû Tinh dùa vµo c ¸c c hi tiÕt, h×nh ¶nh nh©n vËt trong c huyÖn ®îc nªu trong b¶n tãm t¾t.- §o¹n v¨n c ã ®é dµi ng¾n h¬n rÊt nhiÒu so víi t¸c phÈm- Sè lîng nh©n vËt, sù viÖc Ýt h¬n v× lùa c hän nh©n vËt c hÝnh, sù viÖc quan träng.- §o¹n v¨n tãm t¾t t¸c phÈm kh«ng ph¶i trÝc h nguyªn v¨n tõ t¸c phÈm S¬n Tinh – Thuû Tinh mµ lµ lêi c ña ngêi viÕt tãm t¾t.- Häc sinh ®äc ghi nhí 2 SGK#I. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?- ý b SGK/60* Ghi nhí 1.II.Tãm t¾t t¸c phÈm tù sù1. Nh÷ng yªu c Çu ®èi víi mét v¨n b¶n tãm t¾t.- V¨n b¶n tãm t¾t trung thµnh ph¶n ¸nh néi dung c ña v¨n b¶n ®îc tãm t¾t. Cã s¸ng t¹o c Çn thiÕt vµ ph¶i diÔn ®¹t b»ng lêi v¨n c ña m×nh* Ghi nhí 2.2.C¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n.- Bíc 1: §äc kü toµn bé v¨n b¶n c Çn tãm t¾t ®Ó n¾m c h¾c néi dung c ña nã.- Bíc 2: Lùa c hän sù viÖc vµ nh©n vËt c hÝnh.- Bíc 3: S¾p xÕp c èt truyÖn tãm t¾t theo mét tr×nh tù hîp lý.- Bíc 4: ViÕt b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n c ña m×nh.* Ghi nhí 3/SGK##4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:- Häc sinh häc thuéc ghi nhí* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:#Ngµy so¹n:2/10/2007 Ngµy d¹y:12/10/2007TiÕt 19LuyÖn tËp tãm t¾t t¸c phÈm tù sùI.Môc tiªu: Gióp häc sinh:LuyÖn tËp kü n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù- Cñng c è kiÕn thøc vÒ tãm t¾t t¸c phÈm tù sùII.ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: B¶ng phô, gi¸o ¸n.Häc sinh: PhiÕu häc tËp.III.C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh líp.2. KiÓm tra bµi c ò:- ThÕ nµo lµ tãm t¾t mét t¸c phÈm tù sù?- C¸c h thøc tãm t¾t mét t¸c phÈm tù sù?3.C¸c ho¹t ®éng.*Giíi thiÖu: Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung## *Ho¹t ®éng 1: híng dÉn häc sinh luyÖn tËp.- Gäi häc sinh ®äc b¶n liÖt kª, c hia nhãmH: B¶n liÖt kª ®· nªu nh÷ng sù viÖc tiªu biÓu vµ c ¸c nh©n vËt c hÝnh c ña truyÖn L·o H¹c c ha? NÕu ph¶i bæ sung th× em thªm nh÷ng g×?H: H·y s¾p xÕp c ¸c sù vÖc trªn theo 1 thø tù hîp lý.#- C¸c nhãm trao ®æi th¶o luËn.1.B¶n liÖt kª ®· nªu ®îoc c ¸c sù viÖc , nh©n vËt, 1 sè c hi tiÕt t¬ng ®èi ®Çy ®ñ nhng c ßn lén xén, thiÕu m¹c h l¹c vµ tõ ng÷ liªn kÕt.2. b,a,d,c ,g,e,i,h,k.#I. LuyÖn tËp##H: ViÕt tãm t¾t truyÖn L·o H¹c b»ng mét v¨n b¶n ng¾n gän nhng ph¶n ¸nh ®îc mét c ¸c h trung thµnh néi dung c ña t¸c phÈm nµy?*Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn häc sinh lµm c ¸c bµi tËp.H: H·y tãm t¾t ®o¹n trÝc h “ Tøc níc vì bê” b»ng mét ®o¹n v¨n kho¶ng 10 dßng.#3. L·o H¹c c ã mét ngêi c on trai, mét m¶nh vên vµ mét c on c hã. Con trai l·o ®i phu ®ån ®iÒn c ao su, l·o c hØ c ßn l¹i c on c hã.V× muèn gi÷ l¹i m¶nh vên c ho c on, L·o H¹c ph¶i b¸n c on c hã mÆc dï l·o rÊt buån vµ ®au xãt.TÊt c ¶ tiÒn l·o dµnh dôm ®îc l·o göi «ng gi¸o vµ nhê «ng tr«ng c oi m¶nh vên. Cuéc sèng mçi ngµy mét khã kh¨n, l·o kiÕm ®îc g× ¨n nÊy vµ tõ c hèi nh÷ng g× «ng gi¸o ngÊm ngÇm gióp ®ì. Mét h«m l·o xin Binh T Ýt b¶ c hã, nãi ®Ó ®¸nh b¶ mét c on c hã lµm thÞt ®Ó rñ Binh T uèng rîu.¤ng gi¸o rÊt buån khi nghe Binh T kÓ c huyÖn Êy.L·o H¹c bçng nhiªn c hÕt, c ¸i c hÕt thËt d÷ déi.C¶ lµng kh«ng hiÓu v× sao l·o c hÕt, c hØ c ã «ng gi¸o vµ Binh T lµ hiÓu.II. Bµi tËp.Bµi tËp 1:-> Gîi ý: Gia ®×nh c hÞ DËu thiÕu mét suÊt su, anh DËu bÞ ®¸nh ®Ëp ë ®×nh lµng mét c ¸c h tµn b¹o gÇn nh c hÕt -> ®îc tr¶ vÒ nhµ.- Cai lÖ vµ ngêi nhµ Lý Trëng x«ng vµo nhµ c hÞ ®¸nh vµ b¾t anh DËu ra ®×nh víi th¸i ®é hèng h¸c h ®éc ¸c d· man. Ban ®Çu c hÞ DËu nhÉn nhôc c hÞu ®ùng ®Ó c è kh¬i gîi mét c hót t×nh ngêi ë bän c hóng.- Nhng c ¸i ¸c ngµy c µng lÊn tíi, c hÞ ®· vïng dËy quËt bän tay sai ®Ó b¶o vÖ c hång víi lßng yªu th¬ng c hång tha thiÕt.Bµi tËp 2:Cã ý kiÕn c ho r»ng: V¨n b¶n “T«i ®i häc “ vµ “Trong lßng mє rÊt khã tãm t¾t. Em thÊy c ã ®óng kh«ng? Gi¶i thÝc h?Gi¶i thÝc h: Lµ t¸c phÈm tù sù nhng giµu c hÊt th¬, Ýt sù viÖc (truyÖn ng¾n tr÷ t×nh)C¸c t¸c gi¶ c hñ yÕu tËp trung miªu t¶ c ¶m gi¸c vµ néi t©m nh©n vËt v× thÕ nªn khã tãm t¾t.## 4.§¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp: ? Nªu c ¸c h thøc tãm t¾t t¸c phÈm?5. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:- Tãm t¾t v¨n b¶n ®· häc ë líp 7 (tù c hän)- Xem tríc bµi míi.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:3/10/2007 Ngµy d¹y:12/10/2007TiÕt 20 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1I.Môc tiªu: Gióp häc sinh:Mét lÇn n÷a c ñng c è l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng ®· häc vÒ v¨n tù sù, vÒ t¹o lËp v¨n b¶n, vÒ c ¸c vÊn ®Ò c ã liªn quan ®Õn ®Ò bµi, c ¸c h sö dông tõ ng÷, ®Æt c ©u.- Qua tiÕt tr¶ bµi ®¸nh gi¸ c hÊt lîng lµm bµi c ña häc sinh so víi yªu c Çu c ña ®Ò bµi, nhê ®ã c ã ®îc nh÷ng kinh nghiÖm vµ quyÕt t©m ®Ó lµm tèt nh÷ng bµi sau.- Tù söa c h÷a c ¸c lçi vÒ c hÝnh t¶, vÒ c ©u.II.C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi c ò:- Môc ®Ýc h c ña viÖc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù? ThÕ nµo lµ tãm t¾t t¸c phÈm tù sù?- C¸c h thøc tãm t¾t mét t¸c phÈm tù sù?- §äc bµi tËp c ho vÒ nhµ3.C¸c ho¹t ®éng.*Yªu c Çu häc sinh ®äc l¹i ®Ò bµiGV: ChÐp l¹i ®Ò lªn b¶ng:“KÓ vÒ nh÷ng kØ niÖm c ña em víi ngêi mµ em yªu quý nhÊt”. *NhËn xÐt bµi lµm - ¦u ®iÓm:+ HÇu hÕt biÕt c ¸c h kÓ c huyÖn kÕt hîp víi biÓu c ¶m, n¾m ®îc yªu c Çu c ña ®Ò bµi, nhiÒu bµi kÓ tèt.+ DiÔn ®¹t nh×n c hung ng¾n gän, râ rµng. + Tr×nh bµy s¹c h sÏ, Ýt sai lçi. Mét sè bµi tiÕn bé so víi bµi kiÓm tra c hÊt lîng + Bµi viÕt c ã h×nh ¶nh, s¸ng t¹o: TrangA,NghÜa, Liªn, L¬ng S¬n,Thuû…- Nhîc ®iÓm:+ VÉn c ßn bµi c ha ®¹t yªu c Çu, c ha hiÓu ®Ò bµi, diÔn ®¹t rÊt kÐm: Ph¹m S¬n, Quúnh, M¹nh… + Mét sè bµi lñng c ñng, c ha râ ý: B¾c , Th«ng, NguyÔn HuÊn… * Häc sinh nhËn bµi tù söa c h÷a.4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:- ¤n l¹i c ¸c h lµm bµi v¨n tù sù. - ChuÈn bÞ bµi: Miªu t¶ vµ biÓu c ¶m trong v¨n b¶n tù sù.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:13/10/2007 Ngµy d¹y:16/10/2007TuÇn 6 – Bµi 6*KÕt qu¶ c Çn ®¹t:- Gióp häc sinh kh¸m ph¸ néi dung nghÖ thuËt v¨n b¶n “C« bÐ b¸n diªm”.- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ trî tõ, th¸n tõ.N¾m ®îc miªu t¶ vµ biÓu c ¶m trong v¨n b¶n tù sù.TiÕt 21 – 22C« bÐ b¸n diªm( An ®Ðc – xen )I. Môc tiªu:- Kh¸m ph¸ nghÖ thuËt kÓ c huyÖn hÊp dÉn, c ã sù ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng tëng víi c ¸c t×nh tiÕt diÔn biÕn hîp lÝ c ña truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”.- Qua ®ã An - §Ðc – Xen truyÒn c ho c hóng ta lßng th¬ng c ¶m c ña «ng ®èi víi em bÐ bÊt h¹nh.II. ChuÈn bÞ:ThÇy: so¹n, b¶ng phô, tranh.Trß: phiÕu häc tËp. III. C¸c bíc lªn líp.æn ®Þnh tæ c høc .KiÓm tra bµi c ò:H: Ph©n tÝc h nh©n vËt L·o H¹c trong ®o¹n trÝc h c ïng tªn? Tr×nh bµy néi dung vµ nghÖ thuËt v¨n b¶n?C¸c ho¹t ®éng:* Giíi thiÖu: Sè phËn c on ngêi lu«n lµ ®Ò tµi thu hót ®îc sù quan t©m c ña ®«ng ®¶o c ¸c nhµ v¨n, nhµ th¬…Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##*Ho¹t ®éng 1: GV híng dÉn HS ®äc v¨n b¶n c hó ý thÓ hiÖn t×nh c ¶nh ®¸ng th¬ng c ña em bÐ.H: Häc sinh ®äc c hó thÝc h.H: Nªu hiÓu biÕt c ña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? Gi¶i thÝc h mét sè tõ ng÷ khã?*Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n.GV gäi HS ®äc H: Tãm t¾t v¨n b¶n? Nh©n vËt ng«i kÓ? Nªu bè c ôc v¨n b¶n?H: Trong phÇn ®Çu t¸c gi¶ ®· t¹o dùng hoµn c ¶nh gia ®×nh c uéc sèng em bÐ nh thÕ nµo?H: Em c ã nhËn xÐt g× vÒ hoµn c ¶nh ®ã?H: Em bÐ b¸n diªm ®îc giíi thiÖu trong bèi c ¶nh nh thÕ nµo? (thêi gian, kh«ng gian)H: Kh«ng gian vµ thêi gian Êy c ã t¸c dông g× trong viÖc thÓ hiÖn nçi khæ c ùc c ña em bÐ?H: NhËn xÐt nghÖ thuËt diÔn ®¹t c ña t¸c gi¶ qua nh÷ng c hi tiÕt trªn? T¸c dông?H: Trong nçi c « ®¬n ®ãi kh¸t gi÷a trêi khuya t¨m tèi gi¸ l¹nh em bÐ ®· lµm g×? V× sao em bÐ l¹i lµm nh vËy?H: T¸c gi¶ m« t¶ em bÐ quÑt diªm mÊy lÇn? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i dµnh dông c «ng lín ®Ó m« t¶ viÖc em bÐ quÑt diªm?H: §iÒu g× ®· x¶y ra trong nh÷ng lÇn em bÐ quÑt diªm? Vµ ®iÒu g× diÔn ra mçi khi t¾t löa diªm?H: T¸c gi¶ x©y dùng 2 h×nh tîng c ã tÝnh c hÊt ®èi lËp trªn c ã dông ý g×?(lóc em trë vÒ víi thùc t¹i trë nªn phò phµng h¬n ®au th¬ng h¬n vµ c « ®¬n h¬n).H: Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶? (thÊu hiÓu nçi nghÌo khæ c « ®¬n, ®ãi kh¸t t×nh th¬ng ¸nh s¸ng, niÒm vui vµ h¹nh phóc , tè c ¸o x· héi thiÕu t×nh th¬ng).H: Nh÷ng méng tëng c ña em bÐ diÔn ra c ã hîp lÝ kh«ng? V× sao?H: ý nghÜa c ña nh÷ng lÇn méng tëng (íc m¬, víi ngêi nghÌo…)H: Trong c ¸c méng tëng Êy ®iÒu nµo g¾n víi thùc tÕ, ®iÒu nµo thuÇn tuý c hØ lµ méng tëng?H: V× sao em bÐ l¹i quÑt tiÕp c ¸c que diªm c ßn l¹i?H: KÕt thóc c ©u c huyÖn lµ c ¶nh rÊt ®çi th¬ng t©m. T¸c gi¶ ®· t¶ c ¶nh th¬ng t©m Êy nh thÕ nµo?H: Qua ®ã em hiÓu g× vÒ t×nh c ¶m c ña t¸c gi¶ ®èi víi em bÐ? T¸c gi¶ lµ ngêi nh thÕ nµo?H: Em c ã suy nghÜ g× khi t¸c gi¶ ®a ra lêi b×nh phÈm c ña ngêi ®êi tríc c ¸i c hÕt c ña em bÐ “Ch¾c nã muèn sëi Êm”?H: Tõ h×nh ¶nh em bÐ trong truyÖn em c ã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng trÎ em c ã hoµn c ¶nh ®Æc biÖt ®¸ng th¬ng ë níc ta?H: Nªu nh÷ng nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu?H: Nªu néi dung c ña v¨n b¶n?H: An-®Ðc -xen næi tiÕng víi truyÖn thiÕu nhi. Em c ßn biÕt nh÷ng truyÖn nµo kh¸c c ña «ng? NÕu c ã thÓ h·y kÓ mét c ©u c huyÖn c ña «ng mµ em thÝc h nhÊt?#- HS ®äc diÔn c ¶m.- §äc phÇn *- HS tãm t¾t v¨n b¶n.- 3 phÇn:§1: tõ ®Çu => ®ê ra: c ¶nh ®êi (hoµn c ¶nh c u¶ em bÐ).§2: TiÕp => thîng ®Õ: Nh÷ng m«ng tëng c ña em bÐ.§3: Cßn l¹i: C¸i c hÕt th¬ng t©m c ña em bÐ.=> mÑ mÊt, bµ mÊt, gia c ¶nh tiªu t¸n sèng víi ngêi c ha v× qu¸ nghÌo khã mµ trë nªn thiÕu t×nh th¬ng xãt c on, em lu«n nghe nh÷ng lêi m¾ng nhiÕc , c höi rña ph¶i ®i b¸n diªm ®Ó kiÕm sèng.Trong ®ªm giao thõa gi¸ rÐt, em bÐ bông ®ãi vÉn lang thang trªn ®êng >< trong phè sùc nøc mïi ngçng quay.- Thêi tiÕt gi¸ l¹nh, kh«ng gian ®en tèi mªnh m«ng >< tÊm th©n c « ®¬n lñi thñi c ña em bÐ.C¶nh ®êng tèi om >< c öa sæ mäi nhµ s¸ng rùc ¸nh ®Ìn, qu¸ khø h¹nh phóc >< hiÖn t¹i ®au khæ.- ViÖc b¸n diªm >< sù hê h÷ng c ña ngêi qua l¹i.=> quÑt diªm v× b¸n diªm kiÕm sèng nhng kh«ng b¸n ®îc , sî c ha ®¸nh… v× nçi c « ®¬n tuyÖt väng trong ®ãi kh¸t gi÷a trêi khuya t¨m tèi em thÌm mét nguån s¸ng, mét c hót h¬i Êm, em c hØ c ßn biÕt t×m nã vµo nh÷ng que diªm máng manh bÐ nhá.- T¸c gi¶ m« t¶ 5 lÇn em bÐ quÑt diªm. Em bÐ ®ãn giao thõa mét c ¸c h téi nghiÖp trong nçi kh¸t khao h¹nh phóc mµ c hØ c ã mçi viÖc lµ quÑt diªm ®Ó sèng b»ng méng tëng. T×nh xãt th¬ng em bÐ nghÌo khæ, ý nghÜa s©u xa c ña c ©u c huyÖn kÕt tinh trong ®o¹n v¨n xóc ®éng nµy.=> thùc tÕ ®au khæ vµ méng tëng t¬i ®Ñp lu«n ®an xen vµo nhau mçi khi 1 que diªm s¸ng lªn “diªm c h¸y s¸ng”.- QuÑt lÇn 1: Lß sëi Êm ¸p to¶ ra h¬i nãng dÞu dµng.- QuÑt lÇn 2: Bµn ¨n thÞnh so¹n.- QuÑt lÇn 3: C©y th«ng noel lín vµ trang trÝ léng lÉy víi hµng ngµn ngän nÕn.- QuÑt lÇn 4: Bµ ®ang mØm c êi víi em.- QuÑt lÇn 5: 2 bµ c h¸u vôt bay lªn c ao m·i.=> Hîp lÝ, ¶o ¶nh hiÖn ra theo trËt tù l«gic c hÆt c hÏ v× trêi rÐt, lß sëi, bông ®ãi … bµn ¨n, em ®ang sèng trong ®ªm giao thõa … c ©y n«el, v× c ã bµ lóc bµ c ßn sèng … m¬ ®Õn bµ néi.=> muèn nÝu kÐo bµ em ë l¹i => ý nghÜa: t×nh yªu th¬ng c ña t¸c gi¶ ®èi víi c on trÎ.=> em bÐ c hÕt trong ®ªm giao thõa gi¸ rÐt.- C¸i c hÕt kh«ng bÞ luþ mµ ®îc miªu t¶ rÊt ®Ñp.=> t×nh yªu th¬ng, nçi xãt xa ®au ®ín, niÒm th«ng c ¶m s©u s¾c víi em bÐ bÊt h¹nh.=> mét x· héi b¨ng gi¸, thiÕu t×nh th¬ng, c ¶m t×nh c ña nhµ v¨n vÉn kh«ng c øu v·n ®îc nçi ®au th¬ng tríc phÇn kÕt c ©u c huyÖn.- §ã vÉn lµ mét c ¶nh th¬ng t©m.- HS tù béc lé.- TruyÖn kÓ b×nh dÞ nhng rÊt tinh tÕ, hÊp dÉn, nhuÇn nhÞ.- BiÖn ph¸p nghÖ thuËt t¬ng ph¶n, c ¸c c hi tiÕt diÔn biÕn hîp lÝ giµu ý nghÜa.- “C« bÐ b¸n diªm” lµ mét khóc bi c a vót lªn tõ mét tr¸i tim giµu lßng nh©n ¸i, giµu lßng tr¾c Èn, v¨n b¶n thÓ hÞªn lßng th¬ng yªu, nçi xãt xa tríc nçi c « ®¬n, bÊt h¹nh, b¬ v¬ gi÷a ngêi ®êi Ýc h kØ vµ c âi ®êi gi¸ l¹nh.- TruyÖn nãi lªn 1 ®iÒu s©u xa c ña c on ngêi: bao giê c òng íc m¬ ®îc sèng tèt ®Ñp h¬n ë nh÷ng ngêi nghÌo khã, bÊt h¹nh th× íc m¬ ®ã l¹i c µng c h¸y rùc , to¶ s¸ng nªn c Çn ®îc n©ng ®ì an ñi.- HS tù béc lé.#I. §äc – Chó thÝc h.1. §äc .2. Chó thÝc ha. T¸c gi¶.b. T¸c phÈm.- Gi¶i thÝc h tõ khã.II. T×m hiÓu v¨n b¶n.1. Em bÐ ®ªm giao thõa.*Hoµn c ¶nh: NghÌo khã ®¸ng th¬ng.*Bèi c ¶nh:=> T¸c gi¶ t¹o ra nh÷ng h×nh ¶nh t¬ng ph¶n ®èi lËp lµm næi bËt t×nh c ¶nh ®¸ng th¬ng bi th¶m c ña em bÐ.2. Thùc tÕ vµ méng tëng.- Diªm t¾t lß sëi biÕn mÊt.- Bøc têng dµy ®Æc l¹nh lÏo tÊt c ¶ biÕn mÊt.- ¶o ¶nh biÕn mÊt.3. Mét c ¶nh th¬ng t©m.- Em bÐ c hÕt ë xã têng.=> t×nh c ¶m c ña t¸c gi¶.* Ghi nhí ( SGK )1. NghÖ thuËt:2. Néi dung: III.LuyÖn tËp: ##4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:Lµm c ©u hái 4/SGK dùa vµo néi dung bµi gi¶ng vµ s¸c h tham kh¶o.So¹n: “§¸nh nhau víi c èi xay gi㔠(XÐc – Van – TÐc ).* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:13/10/2007 Ngµy d¹y:19/10/2007TiÕt 23Trî tõ – Th¸n tõI. Môc tiªu: Gióp HS:- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ trî tõ th¸n tõ.- BiÕt ®îc c ¸c h dïng trî tõ th¸n tõ trong c ¸c trêng hîp giao tiÕp c ô thÓ.II. ChuÈn bÞ:ThÇy: Gi¸o ¸n, b¶ng phô.Trß: PhiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp:æn ®Þnh tæ c høc :KiÓm tra bµi c ò:H: Ph©n biÖt tõ ng÷ ®Þa ph¬ng, biÖt ng÷ x· héi víi tõ ng÷ toµn d©n? Cho vÝ dô c ô thÓ? 3. Bµi míi:Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##*Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn HS t×m hiÓu môc I.- GV treo b¶ng phô gäi HS ®äc vÝ dô.H: NghÜa c ña nh÷ng c ©u ®ã c ã g× kh¸c nhau? V× sao c ã sù kh¸c nhau ®ã?H: C¸c tõ “c ã”, “nh÷ng” ë c ¸c vÝ dô trªn biÓu thÞ th¸i ®é g× c ña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc ?GV: §ã lµ c ¸c trî tõ.H: VËy thÕ nµo lµ trî tõ? Cho vÝ dô?GV: Ph©n tÝc h vÝ dô vÒ c ¸c trî tõ kh¸c : c hÝnh, ®Ýc h, ngay. *Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn HS t×m hiÓu môc II.H: C¸c tõ “nµy”, “¹” trong ®o¹n v¨n ®ã biÓu thÞ ®iÒu g×?GV: Lu ý: “¹” c ßn ®îc dïng trong trêng hîp biÓu thÞ sù vui mõng, sung síng nh: A!MÑ ®· vÒ.H: NhËn xÐt vÒ c ¸c h dïng tõ “nµy”, “a” b»ng c ¸c h lùa c hän nh÷ng c ©u tr¶ lêi ®óng?H: ThÕ nµo lµ th¸n tõ? Cho vÝ dô?H: C¸c th¸n tõ: a, ¸i, «… biÓu thÞ ®iÒu g×? Th¸n tõ: nµy, ¬i, v©ng, d¹, õ… biÓu thÞ ®iÒu g×?H: VËy th¸n tõ gåm mÊy lo¹i?*Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn HS luyÖn tËp.- HS ®äc bµi tËp 1.- HS ®äc bµi tËp 2.C¸c tõ: lÊy, nguyªn, ®Õn, c ¶, c ø?#- HS ®äc vÝ dô.- C1: nãi lªn 1 sù viÖc kh¸c h quan lµ nã ¨n (sè lîng) 2 b¸t c ¬m.- C2: Thªm tõ “nhng” ngoµi viÖc diÔn ®¹t 1 sù viÖc kh¸c h quan nh C1 c ßn c ã ý nhÊn m¹nh ®¸nh gi¸ viÖc nã ¨n 2 b¸t c ¬m lµ nhiÒu, lµ vît qu¸ møc b×nh thêng.- C3: Thªm tõ “c 㔠ngoµi diÔn ®¹t nh C1 c ßn c ã ý nhÊn m¹nh ®¸nh gi¸ nã ¨n 2 b¸t c ¬m lµ Ýt, lµ kh«ng ®¹t møc ®é b×nh thêng.HS tr¶ lêi.- HS ®äc ®o¹n v¨n.=> Nµy: tiÕng thèt ra ®Ó gäi, g©y sù c hó ý c ña ngêi nãi ®èi víi ngêi nghe.- A: lµ tiÕng thèt ra biÓu thÞ sù tøc giËn khi nhËn ra ®iÒu g× ®ã kh«ng tèt.a. §b. Sc . Sd. §- HS tù béc lé- 2 lo¹i: th¸n tõ biÓu lé t×nh c ¶m vµ th¸n tõ gäi ®¸p.- C¶: nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ sè tiÒn nµy lµ qu¸ lín so víi kh¶ n¨ng lo ®îc c ña nhµ L·o H¹c .- Cø: NhÊn m¹nh c ¸i diÔn ra hµng n¨m thµnh quy luËt.- LÊy: Ýt ái, nhÊn m¹nh viÖc mÑ bÐ Hång kh«ng c ã g× c ho Hång c ¶ vÒ vËt c hÊt lÉn t×nh c ¶m nhng kh«ng v× thÕ mµ t×nh th¬ng yªu vµ kÝnh träng mÑ c ña bÐ thay ®æi.- Nguyªn, ®Õn: NhËn xÐt ®¸nh gi¸ sè tiÒn nµy qu¸ lín so víi kh¶ n¨ng lo ®îc c ña nhµ L·o H¹c .Bµi tËp 1: a, c , e, h.Bµi tËp 2:Bµi tËp 3: a. nµy, µ.b. Êy. c . v©ng.d. Chao «i.®. Hìi ¬i.Bµi tËp 4:a. K×a: thÝc h thó, ng¹c nhiªn xen lÉn th¸c h thøc .- ha ha: vui thÝc h, h¶ hª, kho¸i c hÝ, sung síng.- ¸i ¸i: ®au ®ín, van xin, sî sÖt.b. Than «i! Lêi than thÓ hiÖn sù nuèi tiÕc , xãt xa.#I. Trî tõ.1. VÝ dô.- NhËn xÐt.- C¸c tõ “c ã”, “nh÷ng” biÓu thÞ th¸i ®é nhÊn m¹nh, ®¸nh gi¸ c ña ngêi nãi ®èi víi sù vËt, sù viÖc ®îc nãi ®Õn ë trong c ©u.2. Bµi häc :* Ghi nhí: SGK. II. Th¸n tõ.1. VÝ dô.2. Bµi häc :* Ghi nhí: SGK.III. LuyÖn tËp.Bµi tËp 1.Bµi tËp 2.Bµi tËp 3.Bµi tËp 4.##4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp:H: ThÕ nµo lµ trî tõ? Th¸n tõ? Cho vÝ dô?5. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:§äc l¹i ghi nhí vµ häc thuéc .Lµm bµi tËp 5, 6.* Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:Ngµy so¹n:15/10/2007 Ngµy d¹y:19/10/2007TiÕt 24Miªu t¶ vµ biÓu c ¶m trong v¨n b¶n tù sùI. Môc tiªu: Gióp HS:- NhËn biÕt ®îc sù kÕt hîp vµ t¸c ®éng qua l¹i gi÷a c ¸c yÕu tè kÓ, t¶ vµ biÓu lé t×nh c ¶m c ña ngêi viÕt trong mét v¨n b¶n tù sù.- N¾m ®îc c ¸c h thøc vËn dông c ¸c yÕu tè nµy trong mét v¨n b¶n tù sù.II. ChuÈn bÞ:ThÇy: So¹n, b¶ng phô. Trß: PhiÕu häc tËp.III. C¸c bíc lªn líp:1. æn ®Þnh tæ c høc .2. KiÓm tra bµi c ò.3. C¸c ho¹t ®éng:* Giíi thiÖu:……Ho¹t ®éng c ña thÇy#Ho¹t ®éng c ña trß#Néi dung c Çn ®¹t##*Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn HS t×m hiÓu môc I.- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n.H: ThÕ nµo lµ kÓ, t¶, biÓu c ¶m?H: T×m vµ c hØ ra ®©u lµ yÕu tè kÓ, miªu t¶, biÓu c ¶m trong ®o¹n v¨n trªn?H: C¸c yÕu tè nµy ®øng riªng hay ®an xen vµo nhau?H: NÕu bá c ¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c ¶m trong ®o¹n v¨n trªn. ChÐp l¹i thµnh nh÷ng c ©u kÓ. §èi c hiÕu hai ®o¹n v¨n => nhËn xÐt?GV: §a 2 b¶ng ghi 2 ®o¹n v¨n.H: NÕu c ã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c ¶m th× viÖc kÓ trong ®o¹n v¨n trªn sÏ bÞ ¶nh hëng nh thÕ nµo?H: Tù rót ra kÕt luËn vÒ vai trß, t¸c dông c ña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c ¶m trong viÖc kÓ c huyÖn?H: Bá hÕt c ¸c yÕu tè kÓ trong ®o¹n v¨n trªn c hØ ®Ó l¹i c ¸c c ©u v¨n miªu t¶ vµ biÓu c ¶m th× ®o¹n v¨n sÏ bÞ ¶nh hëng ra sao? Cã thµnh truyÖn kh«ng? V× sao?H: Em h·y rót ra nhËn xÐt vai trß c ña yÕu tè kÓ trong v¨n b¶n tù sù?H: Tõ t×m hiÓu c ¸c vÝ dô trªn em c ã nhËn xÐt g× khi ta kÓ c huyÖn?H: C¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c ¶m, ®¸nh gi¸ c ã t¸c dông g× trong v¨n b¶n tù sù?#- 2 HS ®äc ®o¹n v¨n.+ kÓ: thêng tËp trung nªu sù viÖc , hµnh ®éng, nh©n vËt.+ T¶: tËp trung c hØ ra tÝnh c hÊt, mµu s¾c , møc ®é c ña sù viÖc , nh©n vËt, hµnh ®éng.+ BiÓu c ¶m: thêng thÓ hiÖn ë c ¸c c hi tiÕt bµy tá c ¶m xóc th¸i ®é c ña nh©n vËt vµ ngêi viÕt tríc sù viÖc , nh©n vËt, hµnh ®éng.* Miªu t¶: T«i thë hång héc , tr¸n må h«i, rÝu c ¶ c h©n. MÑ kh«ng c ßm c âi, g¬ng mÆt vÉn t¬i s¸ng vµ ®«i m¾t trong … 2 gß m¸.* BiÓu c ¶m: Hay t¹i sù sung síng sung tóc (suy nghÜ) t«i thÊy nh÷ng c ¶m gi¸c … l¹ thêng (c ¶m nhËn).- Ph¶i bÐ l¹i … v« c ïng (ph¸t biÓu c ¶m tëng).* KÓ: xe c h¹y c hÇm c hËm mÑ t«i vÉy t«i… t«i vµ khãc … t«i ngåi…=> NÕu bá yÕu tè biÓu c ¶m miªu t¶ ngêi ®äc sÏ kh«ng thÊy hÕt ®îc t×nh c ¶m ®Çy c ¶m ®éng c ña nh©n vËt T«i víi mÑ sau bao n¨m xa c ¸c h.- Kh«ng thÊy ®îc mµu s¾c , diÖn m¹o, h×nh d¸ng c ña sù viÖc nh©n vËt hµnh ®éng nh hiÖn lªn tríc m¾t ngêi ®äc .BiÓu c ¶m thÓ hiÖn râ t×nh mÉu tö s©u nÆng buéc ngêi ®äc ph¶i xóc ®éng, tr¨n trë suy nghÜ tríc sù viÖc vµ nh©n vËt.NÕu bá hÕt c ¸c yÕu tè kÓ trong ®o¹n v¨n trªn c hØ ®Ó l¹i c ¸c c ©u v¨n miªu t¶ vµ