Tài liệu Giáo án ngữ văn 10 cả năm

Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 Tuần 20 : Tiết 56,57 : VỢ CHỒNG A PHỦ Ngày dạy : A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp học sinh: 1/Kiến thức : -Nỗi thống khổ của người dân miền núi Tây Bắc dưới ách thống trị của bọn phong kiến và thực dân. Vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng mãnh liệt và quá trình vùng lên tự giải phóng của đồng bào vùng cao. -Nghệ thuật xây dựng nhân vật sinh động, chân thực; miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật sắc sảo, tinh tế; lối kể chuyện hấp dẫn, ngôn ngữ mang phong vị và màu sắc dân tộc, giàu tính tạo hình và đầy chất thơ. 2/Kĩ năng -Củng cố, nâng cao các kĩ năng tóm tắt tác phẩm và phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự. -Các KNS tích hợp: +)Tự nhận thức về cách tiếp cận và thể hiện bi kịch và khát vọng giải thoát của những con người bị chà đạp, qua đó xác định các giá trị trong cuộc sống mà mỗi con người cần hướng tới. +)Tư duy sáng tạo: phân tích, bình luận về cá tính sắc nét, về nghệ thuật tả cảnh, tả tình, cách kể chuyện tự nhiên, về vẻ đẹp của nhân vật Mị, A Phủ trong tác phẩm. 3/Thái độ: -Hoïc sinh naém ñöôïc giaù trò hieän thöïc vaø giaù trò nhaân ñaïo cuûa taùc phaåm. -Ngheä thuaät xaây döïng nhaân vaät, nhaát laø mieâu taû noäi taâm nhaân vaät. B.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1.Chuẩn bị của GV: SGK, SGV, thieát keát giaùo aùn, tìm ñoïc tö lieäu veà nhaø văn Tô Hoài, höôùng daãn HS töï hoïc ôû nhaø. 2.Chuẩn bị của HS: Ñoïc vaên baûn, toùm taét taùc phaåm, tìm chi tieát ñeå phaân tích nhaân vaät, traû lôøi caâu hoûi höôùng daãn hoïc baøi. C.PHƯƠNG PHÁP: -Động não: hs suy nghĩ và nêu ý kiến về cách tiếp cận và thể hiện hiện thực trong tác phẩm. -Thảo luận nhóm: trao đổi nhóm về cách thể hiện cảm hứng nhân đạo. D.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1/Kiểm tra bài cũ: TG HO AÏT ÑOÄ NG CUÛ A GV VAØ HS - Veû ñeïp thieân nhieân cuûa doøng soâng Höông trong tuøy buùt ? - Soâng Höông döôùi goùc ñoä lòch söû, daân toäc ? Ngheä thuaät theå hieän ôû tuøy buùt ? 2/Bài mới: NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT Trang 124 Võ Đức Hồng Nghiệp 5 * HÑ 1: Giôùi thieäu baøi môùi. phuùt Vaên hoïc Vieät Nam töø xöa ñeán nay ñaõ coù nhieàu hình töôïng ñeïp veà phuï nöõ. Hoï laø nhöõng ngöôøi chò, ngöôøi meï luoân toaû saùng veà veû ñeïp taâm hoàn. Nhaân vaät Mò trong truyeän ngaén “Vôï choâng A Phuû” laø hình töôïng ñieån hình cho phuï nöõ Taây Baéc töø cuoäc soáng noâ leä vöôn tôùi aùnh saùng töï do. HOAÏT ÑOÄNG 2: Tìm hieåu chung veà taùc phaåm. GV: Goïi HS ñoïc tieåu daãn SGK. HS: Ñoïc tieåu daãn, chuaån bò traû lôøi caâu hoûi veà taùc giaû, hoaøn caûnh saùng taùc… GV: Choïn HS keå teân moät nhaân vaät, chæ ñònh HS khaùc noùi veà tö caùch cuûa nhaân vaät ñoù? HS: Vaän duïng traû lôøi. 60 GV: Haõy toùm taét vaø neâu chuû ñeà cuûa taùc phaåm? phuùt HOAÏT ÑOÄNG 2: Höôùng daãn phaân tích taùc phaåm. GV: Cho HS ñoïc ñoaïn lai lòch cuûa Mò. GV: Môû ñaàu taùc phaåm, taùc giaû giôùi thieäu veà ai? Taùc giaû ñaõ choïn caùch naøo ñeå giôùi thieäu nhaân vaät. HS: Thaûo luaän. Thuû phaùp ñoái laäp gaây söï chuù yù cuûa ngöôøi ñoïc vaøo soá phaän cuûa nhaân vaät Mò. Hình aûnh cuûa moät coâ gaùi khi laøm vieäc luùc naøo cuõng cuùi maët, ñoái laäp vôùi caûnh giaøu coù taáp naäp cuûa nhaø thoáng lí. Ñoù chính laø Mò, khoâng phaûi laø con gaùi maø laø con daâu nhaø thoáng lí. GV: Chi tieát naøo noùi veà lai lòch cuûa Mò vaø nhöõng phaåm chaát thôøi con gaùi cuûa Mò? HS: vaän duïng traû lôøi. GV: Tuy soáng trong gia ñình ngheøo nhöng Mò cuõng traøn ngaäp haïnh phuùc, ñoù laø gì? HS: Mò soáng yeân oån beân caïnh cha meï, ñöôïc ñi chôi teát, loøng traøn ngaäp nieàm vui beân caïnh ngöôøi yeâu. Moät caûnh gia ñình haïnh phuùc ñang laø khaùt voïng cuûa coâ gaùi ñeïp nhaát laøng. GV: Taïi sao Mò khoâng thoaû maõn ñöôïc khaùt voïng haïnh phuùc? HS: Vaän dung traû lôøi. GV: Em coù nhaän ra ñieàu gì baát hôïp lí daønh cho nhaân vaät? HS: Thaûo luaän, GV neâu baûng phuï gôïi yù HS ñi ñeán keát luaän: Mò coù ñaày ñuû ñieàu kieän ñeå ñöôïc höôûng haïnh phuùc nhöng bò cuoäc ñôøi chaø ñaïp Giáo án Ngữ Văn 12 I/ GIÔÙI THIEÄU: 1/ Taùc giaû: Toâ Hoaøi sinh naêm 1920. Tröôùc caùch maïng Thaùng Taùm, noåi tieáng vôùi “Deá Meøn phieâu löu kí”. Naêm 1943, oâng gia nhaäp Hoäi vaên hoaù cöùu quoác. Tính ñeán nay, oâng coù hôn 100 taùc phaåm thuoäc nhieàu theå loaïi khaùc nhau. 2/ Taùc phaåm: a/ Hoaøn caûnh saùng taùc: Naêm 1952, Toâ Hoaøi cuøng boä ñoäi giaûi phoùng Taây Baéc. Taïi nôi naøy, oâng vieát taäp “Truyeän Taây Baéc”. Taùc phaåm goàm ba truyeän: Cöùu ñaát cöùu möôøng, Möôøng Giôn vaø Vôï choàng A Phuû. b/ Toùm taét: c/ YÙ nghóa vaên baûn: Toá caùo toäi aùc cuûa boïn phong kieán, thöïc daân ; theå hieän soá phaän ñau khoå cuûa ngöôøi daân lao ñoäng mieàn nuùi ; phaûn aùnh con ñöôøng giaûi phoùng vaø ngôïi ca veû ñeïp, söùc soáng tieàm taøng, maõnh lieät cuûa hoï. II/ PHAÂN TÍCH: 1/ Giaù trò hieän thöïc: Nhaø vaên ñaõ toá caùo söï taøn baïo cuûa giai caáp thoáng trò mieàn nuùi vaø beânh vöïc, caûm thoâng saâu saéc vôùi nhöõng con ngöôøi coù soá phaän baát haïnh nhö Mò vaø A Phuû. a/ Cuoäc soáng, soá phaän taêm toái cuûa Mò: - Lai lòch: Laø coâ gaùi Meøo xinh ñeïp, coù taøi thoåi saùo gioûi. - Ngay töø ñoaïn môû ñaàu, ngöôøi ñoïc chuù yù ñeán hình aûnh ngöôøi con gaùi :ngoài quay sôïi gai beân taûng ñaù tröôùc cöûa, caïnh taøu ngöïa” vaø luùc naøo cuõng vaäy…. Coâ aáy cuõng cuùi maët, maët buoàn röôøi röôïi”. Caùch vaøo truyeän taïo neân aán töôïng ñoái laäp hoaøn toaøn vôùi caûnh giaøu sang nhaø thoâng lí. - Hoaøn Caûnh: +Voán laø moät coâ gaùi treû trung, yeâu ñôøi, trai laøng ai cuõng thích ñöôïc ñi theo Mò; ban ñeâm, trai laøng ñeán ñöùng thoåi saùo tröôùc cöûa soå buoàng Mò, Mò cuõng chôø ngöôøi yeâu ñeán ñoùn… + Vì ngheøo vaø moùn nôï truyeàn kieáp, Mò bò A Söû baét laøm con daâu gaït nôï cho nhaø thoáng lí Paù Tra. Mò voâ cuøng ñau khoå. Mò coù yù ñònh troán veà nhaø, quyø xuoáng khoùc laïy cha, trong tay caàm moät naém laø ngoùn ñònh quyeân sinh nhöng khoâng theå cheát vì thöông boá. - Cuoäc soáng: + Töø ñoù Mò soáng cuoäc ñôøi cuûa moät suùc noâ vôùi bao Trang 125 Võ Đức Hồng Nghiệp taän ñaùy. GV: Khi thaáy mình bò aùp böùc, phaûn öùng cuûa Mò nhö theá naøo? Taïi sao Mò khoâng thöïc hieän ñöôïc yù ñònh quyeân sinh? HS: vaän duïng traû lôøi. GV: Chaáp nhaän soáng laø chaáp nhaän kieáp ñôøi noâ leä, haõy tìm chi tieát ñeå chöùng minh ñieàu ñoù? HS: Vaän duïng traû lôøi. GV: Toâ Hoaøi ñaõ so saùnh cuoäc ñôøi Mò vôùi con vaät naøo? YÙ nghóa cuûa caùch so saùnh aáy? HS: Thaûo luaän. Mò ñöôïc so saùnh qua hình aûnh “luøi luõi nhö con ruøa nôi xoù cöûa”. Hình aûnh aáy ñöôïc duøng raát phuø hôïp ñeå noùi leân ñöôïc traïng thaùi uø lì, thuï ñoäng, maát ñi söùc soáng vaø linh hoàn. Ñoù laø haäu quaû cuûa aùch aùp böùc naëng neà cuûa gia ñình nhaø choàng daønh cho Mò. GV: Em coù nhaän xeùt gì veà chi tieát caên buoàng nôi Mò ôû ? HS: Hình aûnh coù yù nghóa töôïng tröng cho cuoäc ñôøi taêm toái, beá taéc, töông lai muø mòt. Thöïc chaát ñoù chính laø nhaø tuø giam haõm cuoäc ñôøi Mò. Chi tieát naøy giaùn tieáp keát toäi aùc taøy trôøi cuûa chuùa ñaát mieàn nuùi. GV: Nhaän xeùt, chuyeån yù. Döôùi aùch aùp böùc cuøng cöïc aáy, beà ngoaøi töôûng chöøng nhö Mò trôû thaønh ngöôøi voâ caûm. Theá nhöng, trong taâm hoàn Mò vaãn coøn le loùi moät aùnh löûa yeâu ñôøi, khao khaùt haïnh phuùc. Ñaây chính laø ñieàu nghòch lí thöù hai cuûa nhaân vaät naøy. HS: Ñoïc ñoaïn ngaøy teát ôû Phieàng Sa. GV: Taùc giaû ñaõ mieâu taû caûnh aên teát ôû mieàn nuùi coù gì ñaëc bieät (hình aûnh, aâm thanh, cuoäc chôi…)? Trong ñoù coù aâm thanh gì ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi nhieàu laàn? Taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán Mò? HS: Tieáng saùo ñöôïc noùi ñeán nhieàu laàn ñaõ gôïi loøng yeâu cuoäc soáng voán tieàm taøng trong con ngöôøi Mò. GV: Mò ñaõ böøng tænh ñieàu gì trong ñeâm tình muøa xuaân? HS: Vöôït ra khoûi taâm traïng thôø ô, soáng laïi nhöõng öôùc mô cuûa quaù khöù, yù thöùc veà tuoåi xuaân vaø böøng tænh nieàm ham soáng cuûa tuoåi treû. GV: Haønh ñoäng naøo cho thaáy Mò yù thöùc ñöôïc Giáo án Ngữ Văn 12 coâng vieäc vaát vaû quanh naêm. Mò chaáp nhaän caûnh ngoä soáng “luøi luõi nhö con ruøa nuoâi trong xoùa cöûa”. - Keát quaû cuûa söï ñoïa ñaøy ñeán möùc bò teâ lieät veà tinh thaàn vaø buoâng xuoâi cho soá phaän “mình cuõng laø con traâu, mình cuõng laø con ngöïa…”. Mò bò giam caàm trong moät caên buoàn chæ coù cöûa soå vuoâng baèng baøn tay…nhö laø moät nguïc thaát aâm u giam caàm moät tuø nhaân. * Cuoäc soáng hoaøn toaøn ñau khoå veà vaät chaát, beá taéc veà tinh thaàn. b/ Soá phaän cuûa A Phuû: Gioáng nhö Mò, A Phuû cuõng töøng neám traûi nhieàu noãi khoå ñau, baát haïnh. - Lai lòch: Moà coâi töø nhoû, A Phuû löu laïc ñeán Hoàng Ngaøi, khoâng coù ngöôøi thaân, taøi saûn…. Ñi chôi teát, chæ vì ñaùnh nhau vôùi con quan laøng maø A Phuû bò ñaùnh ñaäp, haønh haï daõ man roài bieán thaønh noâ leä trong nhaø thoáng lí Paù Tra. - Bò ñaøy ñoïa: Anh phaûi ñaûm ñöông heát caùc coâng vieäc naëng nhoïc, nguy hieåm: ñoät röøng, caøy nöông, cuoác nöông, saên boø toùt, baãy hoå, chaên ngöïa, quanh naêm moät thaân moät mình rong ruoåi ngoaøi goø, ngoaøi röøng. Kieáp soáng noâ leä aáy khoâng coù thôøi haïn vì thoáng lí ñaõ töøng tuyeân boá: “ Tao baét maøy laøm con traâu, con ngöïa cho nhaø tao. Ñôøi maøy, ñôøi con, ñôøi chau maøy tao cuõng baét theá. Moät hoâm, vì ñeå maát moät con boø, A Phuû ñaõ bò troùi ñöùng vaøo coät vaø seõ cheát neáu Mò khoâng cöùu. Caûnh töôïng A Phuû bò haønh haï ñaõ phôi baøy noåi khoå bò chaø ñaïp, bò aùp böùc. 2/ Giaù trò nhaân ñaïo: Traân troïng khaùt voïng töï do, haïnh phuùc vaø phaåm chaát toát ñeïp cuûa ngöôøi lao ñoäng ngheøo. a/ Söùc soáng tieàm aån cuûa Mò: trong con ngöôøi khoán khoå töôûng nhö voâ caûm aáy vaãn tieàm taøng moät söùc soáng maõnh lieät. * Boái caûnh: muøa xuaân ñieån hình treân vuøng nuùi cao Taây Baéc. - Ngaøy xuaân, tieáng saùo goïi baïn laøm thöùc daäy khaùt voïng haïnh phuùc trong loøng Mò: “Maøy coù con trai con gaùi roài ……. Ta ñi tìm ngöôøi yeâu”  Caâu haùt ngoân töø giaûn dò, moäc maïc nhöng chöùa ñöïng leõ soáng töï do phoùng khoaùng, taùc ñoäng ñeán taâm hoàn Mò. Trang 126 Võ Đức Hồng Nghiệp giaù trò cuûa mình? HS: Vaän duïng traû lôøi. GV: Tröôùc söï can thieäp cuûa A Söû, taâm traïng cuûa Mò ra sao? HS: Vaän duïng traû lôøi. GV: Töø söï trao ñoåi treân, em haõy neâu söï nghòch lí trong ñôøi soáng noäi taâm cuûa Mò? HS: Thaûo luaän, GV neâu baûng phuï gôïi yù cho HS ñi ñeán keát luaän: Taâm hoàn Mò caêm laëng maø ngaàm chöùa söùc soáng tieàm aån laø luøng. GV: Cho HS ñoïc ñoaïn Mò côûi troùi cho A Phuû. HS: Ñoïc dieãn caûm, löu yù tình tieát. GV: Thaáy A Phuû bò troùi, ban ñaàu Mò coù thaùi ñoä ra sao? Ñieàu ñoù coù hôïp lí khoâng? Taïi sao? HS: Vaän duïng traû lôøi. GV: Ñieàu gì khieán cho Mò khoâng coøn thaûn nhieân? Taïi sao Mò naåy sinh yù nghó taùo baïo laø cöùu A Phuû? HS: Töø thöông mình ñeán thöông ngöôøi, roài nhaän ra keû thuø cho neân phaûi giaûi cöùu cho ngöôøi voâ toäi. GV: Taïi sao Mò quyeát ñònh theo A Phuû? Coù laøm khaùc ñöôïc khoâng? HS: Thaûo luaän töï nhieân. GV: Theo em, lí do naøo khieán cho Mò chaáp nhaän cuoäc soáng ôû nhaø thoáng lí maø khoâng coù yù ñònh giaûi thoaùt cho mình. HS: Do söï raøng buoäc cuûa thaàn quyeàn vaø sôï uy quyeàn cuûa thoáng kí. Hôn nöõa, Mò troán ñi thì bieát ñi veà ñaâu? GV: Nhaän xeùt, chuyeån yù, cho HS ñoïc vaøi ñoaïn veà A Phuû. Tìm nhöõng chi tieát veà lai lòch cuûa A Phuû? HS: Tìm chi tieát traû lôøi. GV: Khi keå veà A Phuû, Toâ Hoaøi coù duïng yù cho thaáy trong anh tieàm aån khaû naêng phaûn khaùng. Ñieàu ñoù theå hieän ôû chi tieát naøo? HS: Vaän duïng traû lôøi? GV: Tính caùch duõng caûm cuûa A Phuû coøn bieåu hieän trong hoaøn caûnh naøo? HS: Qua caûnh A Phuû ñaùnh con quan, caûnh bò ñaùnh ñaäp khi xöû kieän, caûnh bò troùi baèng daây maây. GV: Qua caûnh xöû kieän, em hieåu gì veà baûn chaát Giáo án Ngữ Văn 12 - Haønh ñoäng: laáy huû röôïu uoáng öøng öïc töøng baùt, vaán toùc, laáy vaùy hoa chuaån bò ñi chôi teát. -Taâm traïng: phôi phôùi trôû laïi, taâm hoàn chôït vui söôùng nhö nhöõng ñeâm teát ngaøy tröôùc. Mò thaáy Mò vaãn coøn treû, Mò muoán ñi chôi. - Bò A Söû troùi vaøo coät nhaø “Mò vaãn nghe tieáng saùo ñöa Mò ñi theo nhöõng cuoäc chôi”. b/ Tính caùch gan goùc, duõng caûm: A Phuû laø hieän thaân cho nhieàu phaåm chaát ñeïp ñeõ: - Luùc nhoû bò baùn xuoáng vuøng thaáp, khoâng chòu, boû leân vuøng cao. - Anh laø moät chaøng trai caàn cuø, kheùo leùo trong lao ñoäng; taùo baïo gan goùc trong cuoäc soáng. A Phuû daùm ñaùnh laïi A Söû duø bieát haén laø con quan. Bò ñaùnh ñaäp suoát moät ñeâm ôû nhaø thoáng lí maø vaãn “chæ im nhö caùi töôïng ñaù”. Khi bò troùi, nhai ñöùt hai voøng daây maây. - Laø ngöôøi coù khaùt voïng soáng, khaùt voïng töï do maõnh lieät. Suoát maáy ngaøy ñeâm bò troùi ñöùng, khoâng ñöôïc aên uoáng, A Phuû vaãn coù theå “quaät söùc vuøng leân” chaïy troán luùc Mò caét daây troùi. Khi ñeán Phieàng Sa, anh trôû thaønh tieåu ñoäi tröôûng du kích. c/ Mò Giaûi cöùu cho A Phuû : Nhaø vaên ñaõ ñoàng tình vôùi tinh thaàn phaûn khaùng, ñaáu tranh vôùi nhöõng ngöôøi bò aùp böùc vaø vaïch ra con ñöôøng giaûi phoùng cho hoï. - Nhìn caûnh A Phuû bò troùi, Mò vaãn voâ caûm, laïnh luøng: “A Phủ dẫu có là cái xác không hồn cũng thế thôi”. - Ñeán khi baét gaëp nhöõng gioït nöôùc maét ôû göông maët cuûa ngöôøi bò hình phaït: Mò leù maét troâng sang, thaáy hai maét A Phuû cuõng vöøa môû, moät doøng nöôùc maét laáp laùnh boø xuoáng hai hoõm maù ñaõ xaùm ñen laïi. Mò nghó ñeán caûnh mình cuõng töøng bò troùi nhö theá: “nhieàu laàn khoùc. Nöôùc maét chaûy xuoáng mieäng, xuoáng coå, khoâng bieát lau ñi ñöôïc”. -Mị nghĩ đến người đàn bà bị trói chết trong cái nhà này. Mị thấy được tội ác của kẻ thù: “Chúng nó thật độc ác”. Mò quyeát ñònh côûi troùi cho A Phuû vaø chaïy theo A Phuû. * Nhaän xeùt: khi söùc soáng tieàm taøng trong taâm hoàn nhaân vaät ñöôïc hoài sinh, noù seõ laø ngoïn löûa khoâng theå naøo daäp taét noåi. * Toùm laïi: Qua nhaân vaät Mò Vaø A Phuû, ta thaáy Trang 127 Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 taøn baïo cuûa boïn chuùa ñaát mieàn nuùi? Ñoù coù phaûi ñöôïc cuoäc soáng cô cöïc, toái taêm cuûa ngöôøi daân mieàn laø caûnh xöû kieän theo ñuùng nghóa cuûa noù? nuùi döôùi aùch thoáng trò cuûa boïn thöïc daân phong kieán HS: Thaûo luaän. Bò caùo khoâng ñöôïc trình baøy, vaø söï vuøng leân ñaáu tranh cuûa hoï. Ñaây chính laø giaù chæ im laëng chòu ñoøn. Ngöôøi kieän laø thoáng lí trò hieän thöïc vaø nhaân ñaïo cuûa taùc phaåm. cuõng laø quan toaø cao nhaát cuûa buoåi xöû kieän. III/ TOÅNG KEÁT: Ghi nhôù, trang 15. Thaät ra, muïc ñích xöû kieän laø aùp ñaët ngöôøi voâ - Ngheä thuaät: Taùc phaåm khaéc hoïa chaân thöïc nhöõng toäi vaøo kieáp noâ leä. neùt rieâng bieät veà phong tuïc, taäp quaùn, tính caùch vaø GV: Keå töø ñoù, A Phuû phaûi chaáp nhaän cuoäc taâm hoàn ngöôøi daân caùc daân toäc thieåu soá baèng moät soáng nhö theá naøo? Vieäc laøm maát moät con boø coù gioïng vaên nheï nhaøng, tinh teá, ñöôïm maøu saéc vaø ñaùng nhaän hình phaït naëng neà nhö vaäy khoâng? phong vò daân toäc, vöøa giaøu tình taïo hình vöøa giaøu chaát thô. Taïi sao? - Taùc phaåm coù giaù trò nhaân ñaïo vaø giaù trò hieän HS: vaän duïng traû lôøi. GV: So saùnh tính caùch vaø soá phaän cuûa Mò vaø A thöïc: toá caùo toäi aùc cuûa giai caáp thoáng trò vaø ca ngôïi phaåm chaát cao ñeïp cuûa ngöôøi noâng daân mieàn nuùi. Phuû? HS: Thaûo luaän. HOAÏT ÑOÄNG 3: Höôùng daãn hoïc sinh toång keát. -Ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa Toâ Hoaøi qua ñoaïn trích naøy laø gì? -Coù yù kieán cho raèng: Taùc phaåm ñaäm ñaø tính daân toäc mieàn nuùi. YÙ kieán cuûa em laø gì? -Giaù trò tö töôûng cuûa taùc phaåm? * HÑ 4: Cuûng coá 3/ Hướng dẫn tự hoïc : -So saùnh soá phaän cuûa Mò vaø Chò Daäu (Taét ñeøn-NTT), soá phaän cuûa A Phuû vaø Chí Pheøo (Chí Pheøo-Nam Cao)? -Ñieàu gì taâm ñaéc nhaát khi phaân tích taùc phaåm? * HÑ 5: -THCHD: NHAÂN VAÄT GIAO TIEÁP + Ñoïc vaên baûn, toùm taét noäi dung chính, ghi nhaän nhöõng ñieàu chöa hieåu ñeå trao ñoåi. + Vaän duïng laøm baøi taäp theo nhoùm. - Ñieàu gì chi phoái noäi dung vaø hình thöùc ngoân ngöõ cuûa caùc nhaân vaät trong khi giao tieáp ? - Ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích vaø hieäu quaû giao tieáp, moãi nhaân vaät giao tieáp caàn chuù yù nhöõng gì ? - Laøm baøi taäp ôû nhaø, “Nhaân vaät giao tieáp” : +) Ñoïc caùc ñoaïn trích, SGK trang 21-22. +) Traû lôøi caùc caâu hoûi ôû SGK. 4/ Daën doø: -Baøi hoïc: Thuoäc phaàn giôùi thieäu veà taùc giaû, taùc phaåm, phaân tích ñöôïc caùc nhaân vaät chính trong truyeän, phaân tích giaù trò nhaân ñaïo vaø giaù trò hieän thöïc cuûa taùc phaåm. -Baøi soaïn: VÔÏ NHAËT + Tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm. + Toùm taét taùc phaåm, neâu chuû ñeà. + Caûm nhaän veà caùc nhaân vaät trong taùc phaåm. + Phaân tích giaù trò ngheä thuaät cuûa truyeän. Trang 128 Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 ====////==== *RÚT KINH NGHIỆM : Tuần 21 : Tiết 58, 59 : VỢ NHẶT Ngày dạy : A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp học sinh: 1/Kiến thức : -Tình cảnh thê thảm của người nông dân trong nạn đói khủng khiếp năm 1945 và niềm khát khao hạnh phúc gia đình, niềm tin vào cuộc sống, tình yêu thương đùm bọc giữa những con người nghèo khổ ngay trên bờ vực của cái chết. -Xây dựng tình huống truyện độc đáo, nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc. 2/Kĩ năng - Củng cố, nâng cao kĩ năng đọc-hiểu truyện ngắn hiện đại. - Các KNS tích hợp: + Tự nhận thức về tấm lòng đồng cảm, trân trọng trước số phận con người của nhà văn, qua đó xác định các giá trị trong cuộc sống mà mỗi con người cần hướng tới. + Tư duy sáng tạo: phân tích, bình luận về cá tính sắc nét, về nghệ thuật tả cảnh, tả tình, cách kể chuyện tự nhiên, về cách xây dựng nhân vật trong tác phẩm. 3/Thái độ: -Hoïc sinh naém ñöôïc giai ñoaïn khuûng khieáp chöa töøng coù trong lòch söû maø nhaân daân ta phaûi traûi qua döôùi hai taàng aùp böùc cuûa Phaùp vaø Nhaät. -Phaåm chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi Vieät Nam duø trong baát kì hoaøn caûnh naøo. B.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1.Chuẩn bị của GV: SGK, SGV, thieát keát giaùo aùn, tìm ñoïc tö lieäu veà nhaø văn Kim Lân, höôùng daãn HS töï hoïc ôû nhaø. 2.Chuẩn bị của HS: Ñoïc vaên baûn, toùm taét taùc phaåm, tìm chi tieát ñeå phaân tích nhaân vaät, traû lôøi caâu hoûi höôùng daãn hoïc baøi. C.PHƯƠNG PHÁP: -Động não: HS suy nghĩ và nêu ý kiến về cách tiếp cận và thể hiện hiện thực trong tác phẩm. -Thảo luận nhóm: trao đổi về ý nghĩa tư tưởng và vẻ đẹp của hệ thống nhân vật trong tác phẩm. -Trình bày 1 phút: trình bày cảm nhận, ấn tượng sâu sắc của cá nhân về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. D.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1/Kiểm tra bài cũ: -Neâu hoaøn caûnh saùng taùc, toùm taét, chuû ñeà cuûa “Vôï choàng A Phuû”? Trang 129 Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 -Phaân tích söùc soáng tieàm taøng cuûa nhaân vaät Mò? 2/Bài mới: TG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT 5 * HÑ 1: Giôùi thieäu baøi môùi. I/ GIÔÙI THIEÄU: phuùt Töø xöa ñeán nay, hoân nhaân luoân laø vieäc heä 1) TAÙC GIAÛ : Kim Laân sinh naêm 1920 taïi Baéc Ninh. troïng. Cho neân vaán ñeà naøy luoân ñöôïc caùc Tröôùc CMT8, oâng thöôøng ñi vaøo ñeà taøi nhöõng sinh hoaït baäc cha meï quan taâm nhaéc nhôû: vaên hoùa noâng thoân. Sau Caùch maïng, oâng thöôøng vieát veà “Trai khoân tìm vôï chôï ñoâng hieän thöïc cuoäc soáng ôû laøng queâ baèng tình caûm cuûa con Gaùi khoân tìm choàng giöõa choán ba ngöôøi voán laø con ñeû cuûa ñoàng ruoäng. quaân” Theá nhöng qua truyeän ngaén cuûa 2) TAÙC PHAÅM : Kim Laân, coù moät tröôøng hôïp moät ngöôøi ñaøn a/ Hoaøn caûnh saùng taùc : oâng khoâng caàn tìm maø ñöôïc vôï moät caùch 1945, phaùt xít Nhaät nhoå luùa troàng ñay, thöïc daân deã daøng. Nhaø vaên muoán nhaén göûi vôùi Phaùp vô veùt cuûa caûi khieán cho hôn 2 trieäu ñoàng baøo ta chuùng ta ñieàu gì? cheát ñoùi. Kim Laân vieát taùc phaåm ”Vôï Nhaët” ñeå phaûn HOAÏT ÑOÄNG 2: Tìm hieåu chung veà taùc aùnh hieän thöïc ñau thöông ñoùù cuûa daân toäc. phaåm. Ban ñaàu, truyeän teân laø “Xoùm nguï cö” ñöôïc vieát GV: Goï i HS ñoï c tieå u daã n SGK. 60 ngay sau CMT8 thaønh coâng. HS: Ñoï c tieå u daã n , chuaå n bò traû lôø i caâ u hoû i phuùt b/ Toùm taét: (Hs toùm taét). veà taùc giaû, hoaøn caûnh saùng taùc… c/Ý nghĩa văn bản : Toá caùo toäi aùc cuûa boïn thöïc GV: Choïn HS keå teân moät nhaân vaät, chæ daân, phaùt xít ñaõ gaây ra naïn ñoùi khuûng khieáp naêm 1945 ñònh HS khaùc noùi veà tö caùch cuûa nhaân vaät vaø khaúng ñònh : ngay treân bôø vöïc cuûa caùi cheát, con ngöôøi ñoù? vaãn höôùng veà söï soáng, tin töôûng ôû töông lai, khaùt khao HS: Vaän duïng traû lôøi. haïnh phuùc gia ñình, thöông yeâu ñuøm boïc laãn nhau. GV: Haõy toùm taét vaø neâu chuû ñeà cuûa taùc II/ ÑOÏC HIEÅU VAÊN BAÛN: phaåm? 1) Boái caûnh nhaët ñöôïc vôï : HOAÏT ÑOÄNG 2: Höôùng daãn phaân tích taùc - Xaây döïng treân boái caûnh naïn ñoùi naêm 1945. phaåm. - Böùc tranh thaät aûm ñaïm : “boïn treû ngoài uû ruõ döôùi HS: Ñoïc ñoaïn boái caûnh caâu truyeän vaø nhöõng xoù töôøng.. Ngöôøi cheát nhö ngaû raï”. ñoaïn Traøng gaëp gaëp thò. - Hình aûnh ngöôøi ñaøn baø vôï Traøng cuõng bi ñaùt GV: Kim laân xaây döïng caâu truyeän treân boái töông töï. Laàn ñaàu gaëp Traøng : cöôøi ñuøa hoàn nhieân. Laàn hai : “ thò gaày soïp haún ñi”. Ngöôøi ñaøn baø aáy gôïi yù ñeå caûnh naøo? GV: Böùc tranh naïn ñoùi khuûng khieáp ñöôïc ñöôïc aên vaø theo Traøng sau moät lôøi nöûa ñuøa, nöûa thaät cuûa taùi hieän qua nhöõng hình aûnh , chi tieát naøo? anh. - Haïnh phuùc dieãn ra trong söï lo aâu, möøng vui laãn HS: Vaän duïng traû lôøi. loä n cuû a moïi ngöôøi vaø trong khoâng khí buoàn thaûm. GV: Tích hôïp moâi tröôøng: Thöû hình dung caûnh moâi tröôøng soâng luùc baáy giôø nhö theá 2) Nhaân vaät Traøng : - Xoaøng xónh veà ngoaïi hình : “caùi ñaàu troïc nhaün” , naøo? GV: Cuoäc gaëp gôõ giöõa Traøng vaø coâ “vôï “hai con maét nhoû tí”, “boä maët thoâ keäch”… Caùch noùi naêng cuõng coäc caèn, thoâ keäch. nhaët” dieãn ra nhö theá naøo? - Theá nhöng anh coù taám loøng nhaân haäu : cho HS: Söï gaëp gôõ dieãn ra heát söùc tình côø. ngöôøi ñaøn baø ñoùi khaùt aên, daãn thò veà laøm vôï ñeå cöu Tröôùc ñoù, hai ngöôøi chöa heà quen bieát mang. nhau. Traøng chæ haùt ñuøa moät caâu vu vô, - Tröôùc maét Traøng, ngöôøi vôï môùi cuûa anh khaùc moät coâ aû ñaõ baùm vaøo laøm quen. Laàn thöù laém. Chò “roõ raøng laø ngöôøi ñaøn baø hieàn haäu ñuùng möïc Trang 130 Võ Đức Hồng Nghiệp hai, vì quaù ñoùi, coâ gaùi lieàu lónh “saø xuoáng aên moät luùc boán baùt baùnh ñuùc”. Vaø taùo baïo hôn ñaõ theo khoâng chaøng trai xa laï… GV: Em suy nghó ñieàu gì tröôùc tình huoáng ñoù? GV: Tích hôïp moâi tröôøng: Xaùc ngöôøi cheát ñoùi ñaõ aûnh höôøng ñeán moâi tröôøng soáng nhö theá naøo? Lieân heä tình hình dòch beänh hieän nay. HS: Haønh ñoäng ñoù chöùng toû naïn ñoùi ñaõ haï thaáp con ngöôøi, laøm maát ñi loøng töï troïng cuûa con ngöôøi. GV: Theo phong tuïc truyeàn thoáng, hoân nhaân ñöôïc tieán haønh nhö theá naøo? Taïi sao noùi tình huoáng nhaët vôï cuûa Traøng laø moät tình huoáng oaùi oaêm, vöøa vui möøng vöøa bi thaûm? HS: Thaûo luaän. GV: töø nhöõng gì phaân tích, em haõy neâu yù nghóa tình huoáng truyeän? HS: Ñaây laø moät tình huoáng eùo le, vöøa vui vöøa buoàn. Tình huoáng naøy laøm noåi baät chuû ñeà cuûa truyeän: toá caùo toäi aùc cuûa keû thuø vaø ca ngôïi phaåm chaát cao ñeïp cuûa ngöôøi lao ñoäng, luoân ñuøm boäc, cöu mang nhau khi khoán khoù. GV: Goïi HS ñoïc ñoaïn noùi veà söï ñoåi thay cuûa Traøng sau khi coù vôï. GV: Haõy tìm nhöõng chi tieát veà ngoaïi hình, tính caùch cuûa nhaân vaät tröôùc khi gaëp thò? HS: Vaän duïng traû lôøi. GV: Sau khi gaëp thò, nhaát laø sau ñeâm taân hoân, Traøng thay ñoåi nhö theá naøo? HS: Thaûo luaän. GV: Tích hôïp daân soá: Ñieàu gì taïo neân söï thay ñoåi? Töø ñoù cho bieát theá naøo laø maãu gia ñình lí töôûng? HS: Phaùt bieåu töï do. GV: Nhaän xeùt, chuyeån yù, goïi HS ñoïc ñoaïn coøn laïi veà nhaân vaät baø cuï Töù. HS: Ñoïc dieãn caûm, tìm chi tieát ñeå phaân tích nhaân vaät baø cuï Töù. GV: Nhaø vaên ñaõ cho ta bieát gì veà hoaøn caûnh soáng cuûa baøcuï Töù? Giáo án Ngữ Văn 12 khoâng coù veû gì laø chao chaùt choûng loûn”. “Boãng nhieân haén thaáy haén thöông yeâu gaén boù vôùi caùi nhaø cuûa haén laï luøng”. +) Anh thaáy roõ boån phaän vaø traùch nhieäm cuûa mình trong vieäc taïo laäp cuoäc soáng töông lai : “Trong oùc Traøng vaãn thaáy ñaùm ngöôøi ñoùi vaø laù côø ñoû bay phaáp phôùi”.  Qua nhaân vaät Traøng ta thaáy ñöôïc noãi khaùt khao haïnh phuùc gia ñình vaø noãi khaùt khao aáy ñaõ giuùp con ngöôøi vöôn leân trong cuoäc soáng. 3) Nhaân vaät baø cuï Töù : - Laø ngöôøi meï ngheøo, goùa buïa,hieàn laønh. Baø xuaát hieän trong tieáng huùng haéng ho, trong daùng hình loïng khoïng ngoaøi ngoõ ñi vaøo. - Taâm traïng cuûa baø khi con trai baø laáy vôï ñöôïc nhaø vaên mieâu taû heát söùc tinh teá vaø caûm ñoäng : +) Luùc ñaàu baø ngaïc nhieân vì baø khoâng nghó raèng con trai mình laáy ñöôïc vôï, nhaát laø giöõa luùc ñoùi keùm “ Quaùi sao laïi coù ngöôøi ñaøn baø naøo ôû trong aáy nhæ?…Sao laïi chaøo mình baèng u?.. “. +) Khi hieåu ra cô söï thì trong loøng ngöôøi meï “vöøa ai oaùn vöøa xoùt thöông” bôûi “ngöôøi ta döïng vôï gaû choàng cho con laø luùc trong nhaø aên neân laøm noåi …”, roài baø lo laéng “Bieát raèng chuùng noù coù nuoâi noåi nhau soáng qua ñöôïc côn ñoùi khaùt naøy khoâng.”. Nghó ñeán nhöõng ñieàu treân ngöôøi meï ngheøo aáy tuûi haän vaø baø ñaõ khoùc. +) Nhöng trong noãi buoàn lo aáy baø ñaõ nhaän ra caùi may maén cuûa gia ñình mình “Ngöôøi ta coù gaëp böôùc khoù khaên, ñoùi khoå naøy, ngöôøi ta môùi laáy ñeán con mình.” vaø baø ñaõ môû taám loøng ñoùn nhaän naøng daâu môùi maø khoâng caàn tuïc leä, khoâng caàn cöôùi xin. Baø thaân tình goïi naøng daâu môùi baèng “con” vaø xöng baèng “u”. Baø ñoäng vieân con baèng trieát lí daân gian “ai giaøu ba hoï, ai khoù ba ñôøi”. +) Haïnh phuùc cuûa ngöôøi meï ngheøo thaät ñoät ngoät vaø lôùn lao, ñöôïc theå hieän qua göông maët, qua haønh ñoäng : * Baø laõo xaêm xaén thu doïn, queùt töôùc nhaø cöûa. * Neùt maët baø töôi tænh, raïng rôõ haún leân, khaùc haún ngaøy thöôøng. * Baø noùi toaøn nhöõng chuyeän vui, chuyeän sung söôùng sau naøy.  Qua nhaân vaät baø cuï Töù, ta thaáy ñöôïc taám loøng cuûa ngöôøi meï thaät caûm ñoäng. Chính taám loøng aáy laø choã döïa tinh thaàn vöõng chaéc cho vôï choàng Traøng, noù nhö ngoïn löûa soi saùng, söôûi aám taâm hoàn, xua tan boùng toái Trang 131 Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 HS: Vaän duïng traû lôøi. GV: Phaân tích dieãn bieán taâm traïng cuûa baø cuï khi con trai baø coù vôï. cuûa cuoäc ñôøi. HS: Thaûo luaän nhoùm. 4) Ngheä thuaät : - Nhoùm1: Thaùi ñoä ngaïc nhieân? -Xaây döïng tình huoáng truyeän ñoäc ñaùo vaø caûm ñoäng, - Nhoùm 2: Khi hieåu ra söï vieäc? - Nhoùm 3: Taâm traïng trong buoåi saùng hoâm laøm noåi baät tö töôûng chuû ñeà cuûa taùc phaåm. -Ngheä thuaät theå hieän taâm lyù nhaân vaät vôùi nhöõng neùt sau? HOAÏT ÑOÄNG 3: Höôùng daãn hoïc sinh toång rieâng, cuï theå. -Ngheä thuaät traàn thuaät töï nhieân. Ngoân ngöõ giaûn dò, keát. hoùm hænh vaø ñoân haäu. -Nghóa nhan ñeà “Vôï nhaët”? -Nhaän xeùt veà nhöõng ñaëc saéc cuûa taùc III/ TOÅNG KEÁT : (Ghi nhôù, SGK) phaåm? -Neáu vieát tieáp caâu truyeän, em seõ töôûng töôïng nhö theá naøo ? * HÑ 4: Cuûng coá 3/ Hướng dẫn tự hoïc : - Phaân tích dieãn bieán taâm traïng baø cuï Töù. - Phaân tích vaøi neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät. * HÑ 5: 4/ Daën doø: -Baøi hoïc: Thuoäc phaàn giôùi thieäu, phaân tích tình huoáng truyeän, giaù trò hieän thöïc vaø nhaân ñaïo cuûa taùc phaåm. Bieát khai thaùc giaù trò ngheä thuaät trong vieäc theå hieän noäi dung tö töôûng. -Baøi soaïn: NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT TAÙC PHAÅM, MOÄT ÑOAÏN TRÍCH VAÊN XUOÂI. + Ñoïc vaên baûn, tìm hieåu caùch laøm baøi. + Vaän duïng thöïc hieän baøi taäp trong phaàn luyeän taäp. ====////==== *RÚT KINH NGHIỆM : Trang 132 Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 Tuần 21 : Tiết 60 : NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM, MỘT ĐOẠN TRÍCH VĂN XUÔI Ngày dạy : A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp học sinh: 1/Kiến thức : -Đối tượng của bài nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi : tìm hiểu giá trị nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi. -Cách thức triển khai bài nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi : giới thiệu khái quát về tác phẩm hoặc đoạn trích văn xuôi cần nghị luận ; bàn về những giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, đoạn trích văn xuôi theo định hướng của đề bài ; đánh giá chung về tác phẩm, đoạn trích văn xuôi. 2/Kĩ năng : -Tìm hiểu đề, lập dàn ý cho bài nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi. -Huy động kiến thức và những cảm xúc, trải nghiệm của bản thân để viết bài nghị luận về tác phẩm, đoạn trích văn xuôi. 3/Thái độ: -Nắm chắc kĩ năng làm văn nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi. -Nâng cao năng lực làm văn nghị luận văn học. B.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1.Chuẩn bị của GV: Thieát keá giaùo aùn, chuaån bò ngöõ lieäu ñeà baøi phuø hôïp vôùi thöïc teá daïy hoïc, phaân coäng chuaån bò baøi ôû nhaø cho hoïc sinh. 2.Chuẩn bị của HS: Ñoïc vaên baûn, tìm hieåu ñeà laäp daøn baøi saün ôû nhaø, neâu ñöôïc caùch laøm baøi. C.PHƯƠNG PHÁP: Phân tích tình huống ; thực hành ; thảo luận nhóm. D.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1/Kiểm tra bài cũ: - Haõy laøm saùng toû söùc soáng tieàm taøng cuûa nhaân vaät Mò trong taùc phaåm “Vôï choàng A Phuû”? - Caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät A Phuû trong taùc phaåm “Vôï choàng A Phuû” cuûa Toâ Hoaøi? - Giaù trò hieän thöïc vaø giaù trò nhaân ñaïo trong taùc phaåm “Vôï choàng A Phuû” cuûa Toâ Hoaøi? 2/Bài mới: TG HOAÏT ÑOÄNG NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT CUÛA GV VAØ HS Trang 133 Võ Đức Hồng Nghiệp 20 I/ TÌM HIEÅU ÑEÀ phuùt VAØ LAÄP DAØN YÙ: 1/ Tìm hieåu ñeà: * Ñeà : Giaù trò nhaân ñaïo saâu saéc qua truyeän ngaén “ Vôï nhaét” cuûa Kim Laân. 2/ Laäp daøn baøi: a/ Môû baøi: - Saùng taùc cuûa Kim Laân haàu heát xoay quanh ñeà taøi noâng thoân. - “Vôï nhaët” laø moät truyeän tieâu bieåu cuûa Kim Laân sau caùch maïng. - Taùc phaåm khoâng chæ mieâu taû tình caûnh theâ thaûm cuûa ngöôøi noâng daân nöôùc ta trong naïn ñoùi khuûng khieáp naêm 1945 maø coøn 10 theå hieän ñöôïc baûn phuùt chaát toát ñeïp vaø söùc soáng kì dieäu cuûa hoï: ngay treân bôø vöïc cuûa caùi cheát, hoï vaãn höôùng veà söï soáng, khao khaùt toå aám gia ñình vaø thöông yeâu ñuøm boïc laãn nhau. -Ñoù chính laø giaù trò nhaân ñaïo saâu saéc trong taùc phaåm. b/ Thaân baøi: 10 *Taùc giaû toá caùo phuùt toäi aùc cuûa giaëc, caûm thoâng cho soá kieáp cuûa con ngöôøi: phaân tích tình huoáng truyeän. Giáo án Ngữ Văn 12 Trang 134 Võ Đức Hồng Nghiệp *Ca ngôïi veû ñẹp taâm hoàn cuûa ngöôøi lao ñoäng ngheøo: - Tình thöông yeâu giai caáp, söï cöu mang laãn nhau cuûa * nhöõng ngöôøi ngheøo Ho khoå ñöôïc theå hieän aït raát cao ñeïp vaø caûm ñoän ñoäng qua taám loøng g 1: baø cuï Töù ñoái vôùi GV con trai vaø ngöôøi laàn daâu môùi: löôï +Qua caâu chuyeän cuûa baø ñoái vôùi con t neâu daâu trong buoåi caùc chieàu gaëp maët. caâu +Trong buoåi saùng hoûi hoâm sau, baø coá taïo höôù ra nieàm vui cho con trai vaø con daâu, ng daãn ñaëc bieät chi tieát HS “noài chaùo caùm” ñaõ tìm noùi roõ taám loøng cuûa hieå ngöôøi meï thöông con. Trong tình u thöông aáy coøn coù ñeà caû ñöùc vò tha cao vaø caû. caùc -Nieàm khao khaùt toå yù aám gia ñình ñöôïc caàn theå hieän chaân thöïc thie vaø coù chieàu saâu át qua taâm traïng nhaân ñeå vaät Traøng: laøm +Tuy ngaïc nhieân baøi. nhöng anh vaãn quyeát ñònh daãn vôï HS veà nhaø. Anh vöøa nhoù xaáu hoå vöøa töï haøo m khi ñöa vôï qua 1: xoùm nguï cö, bôûi vì tìm coù “moät caùi gì môùi hieå Giáo án Ngữ Văn 12 Trang 135 Võ Đức Hồng Nghiệp u meû, laï laém, chöa ñeà töøng thaáy” daâng 1. leân trong loøng anh. +Vaø nhaát laø, trong HS buoåi saùng ñaàu tieân nhoù khi coù gia ñình. m Traøng thaáy cuoäc 2: ñôøi mình boång tìm nhieân thay ñoåi khi hieå anh ñaõ ñöôïc chöùng u kieán caûnh gia ñình ñeà aám cuùng, cho duø 2. vaãn trong caûnh ñoùi theâ thaûm. c/ Keát baøi: - Coù ñöôïc giaù trò * Ho saâu saéc vaø caûm ñoäng ñoù laø do taám aït ñoän loøng cuûa Kim Laân. g 2: Nhaø vaên ñaõ raát Hö hieåu vaø raát quyù ôùng ngöôøi noâng daân daãn cuûa mình neân oâng hoïc ñaõ noùi ñuùng baûn sin chaát toát ñeïp cuûa hoï trong taùc phaåm. h laäp - Qua taùc phaåm, daøn ngöôøi ñoïc raát caûm baøi ñoäng vaø töï haøo veà (ch con ngöôøi Vieät Nam ôû yù chí, nghò o löïc vöôn leân treân ñeà baát cöù hoaøn caûnh 1). naøo. GV II/ CAÙCH LAØM neâu BAØI: coân a/ Môû baøi: Giôùi thieäu veà taùc phaåm, g vieä ñoaïn trích vaên xuoâi caàn nghò luaän. c töøn b/ Thaân baøi: Baøn luaän veà giaù trò g nhoù noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa taùc phaåm, m. Giáo án Ngữ Văn 12 Trang 136 Võ Đức Hồng Nghiệp hoaëc moät soá khía HS caïnh ñaëc saéc cuûa taùc thaû phaåm hoaëc ñoaïn o trích theo ñònh luaä huôùng cuûa ñeà baøi. n c/ Keát baøi: Ñaùnh giaù nhoù chung veà yù nghóa m: cuûa taùc phaåm, ñoaïn + trích. Nh III/ LUYEÄN TAÄP: oùm * Ñeà baøi: Sức sống 1: của nhân vật vật Mị Neâ từ khi bị bắt làm con dâu gạt nợ đến u thoát khỏi caùc khi Hồng Ngài. môû baøi. a/ Thái độ khi bị bắt làm con dâu + Nh gạt nợ: oùm Mò voâ cuøng ñau khoå. Mò coù yù ñònh 2: Phaâ troán veà nhaø, quyø xuoáng khoùc laïy n tích cha, trong tay caàm tình moät naém laø ngoùn huố ñònh quyeân sinh nhöng khoâng theå ng truy cheát vì thöông boá. ện. b/ Khi mùa xuân đến: + - Ngaøy xuaân, tieáng Nh saùo goïi baïn laøm oùm thöùc daäy khaùt voïng 3: haïnh phuùc trong phaâ loøng Mò: n - Haønh ñoäng: laáy tích huû röôïu uoáng öøng nhaâ öïc töøng baùt, vaán n toùc, laáy vaùy hoa vaät chuaån bò ñi chôi bà teát. cụ -Taâm traïng: phôi Tứ. phôùi trôû laïi, taâm + hoàn chôït vui söôùng Nh nhö nhöõng ñeâm teát Giáo án Ngữ Văn 12 Trang 137 Võ Đức Hồng Nghiệp oùm ngaøy tröôùc. Mò 4: thaáy Mò vaãn coøn Phaâ treû, Mò muoán ñi n chôi. tích - Bò A Söû troùi vaøo nhaâ coät nhaø “Mò vaãn n nghe tieáng saùo ñöa vaät Mò ñi theo nhöõng Traø cuoäc chôi”. ng. c/ Mị giải cứu cho + A Phủ: Nh - Nhìn caûnh A Phuû oùm bò troùi, Mò vaãn voâ 5: caûm, laïnh luøng. phaù - Ñeán khi baét gaëp t nhöõng gioït nöôùc bieå maét ôû göông maët u cuûa ngöôøi bò hình lôøi phaït, Mị nghĩ đến keát cảnh mình cũng baøi. đã từng bị trói như thế. + Nh - Mị thấy được tội oùm ác của kẻ thù. - Mò quyeát ñònh côûi 6: Nh troùi cho A Phuû vaø chaïy theo A Phuû. aän Giáo án Ngữ Văn 12 xeùt, boå sun g, chaá m ñieå m. * Ho aït ñoän g 3: Neâ u caùc h Trang 138 Võ Đức Hồng Nghiệp laøm baøi. Giáo án Ngữ Văn 12 * Ho aït ñoän g 4: Hö ôùng daãn HS laøm baøi taäp . GV nhaé c laïi coân g vieä c ñaõ phaâ n coân g ôû nhaø cho baøi luy eän taäp. HS ñaïi dieä n töøn g nhoù Trang 139 Võ Đức Hồng Nghiệp m leân trìn h baøy . HS nhoù m khaù c, GV nhaä n xeùt ñaùn g giaù. Giáo án Ngữ Văn 12 * HÑ 4: Cuûng coá 3/ Hướng dẫn tự hoïc : Củng cố, hoàn thiện các kiến thức về văn học được học trong chương trình. * HÑ 5: 4/ Daën doø: - Baøi hoïc: Naém vöõng caùch laøm baøi, taäp vieát ñoaïn vaên dieãn ñaït maïch laïc. - Baøi soaïn: RÖØNG XAØ NU (Nguyeãn Trung Thaønh). + Ñoïc tieåu daãn, chuù thích, tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm, toùm taét taùc phaåm, neâu chuû ñeà. + Phaân nhoùm traû lôøi caùc caâu hoûi höôùng daãn hoïc baøi. ====////==== *RÚT KINH NGHIỆM : Trang 140 Võ Đức Hồng Nghiệp Giáo án Ngữ Văn 12 Tuần 22 : Tiết 61,62 : RỪNG XÀ NU Ngày dạy : A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp học sinh: 1/Kiến thức : -Hình tượng rừng xà nu – biểu tượng cho cuộc sống đau thương nhưng kên cường và bất diệt. -Hình tượng nhân vật Tnú và câu chuyện bi tráng về cuộc đời anh thể hiện đầy đủ nhất cho chân lí : dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng, đấu tranh vũ trang là con đường tất yếu để tự giải phóng. -Chất sử thi thể hiện qua cốt truyện, bút pháp xây dựng nhân vật, giọng điệu và vẻ đẹp ngôn ngữ của tác phẩm 2/Kĩ năng Tiếp tục hoàn thiện kĩ năng đọc hiểu văn bản tự sự. 3/Thái độ: -Hoïc sinh naém ñöôïc chất sử thi và anh hùng ca qua tác phẩm. -Phaåm chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi Vieät Nam duø trong baát kì hoaøn caûnh naøo. B.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1.Chuẩn bị của GV: SGK, SGV, thieát keát giaùo aùn, tìm ñoïc tö lieäu veà nhaø văn Nguyễn Trung Thành, höôùng daãn HS töï hoïc ôû nhaø. 2.Chuẩn bị của HS: Ñoïc vaên baûn, toùm taét taùc phaåm, tìm chi tieát ñeå phaân tích nhaân vaät, traû lôøi caâu hoûi höôùng daãn hoïc baøi. C.PHƯƠNG PHÁP: -Động não: HS suy nghĩ và nêu ý kiến về cách tiếp cận và thể hiện hiện thực trong tác phẩm. -Thảo luận nhóm: trao đổi về ý nghĩa tư tưởng và vẻ đẹp của hệ thống nhân vật trong tác phẩm. -Trình bày 1 phút: trình bày cảm nhận, ấn tượng sâu sắc của cá nhân về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. D.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1/Kiểm tra bài cũ: TG Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät taùc phaåm vaên xuoâi? 2/Bài mới: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT GV VAØ HS Trang 141 Võ Đức Hồng Nghiệp 5 I/ GIÔÙI THIEÄU: phuùt 1/ Taùc giaû: Nguyeãn Trung Thaønh (Nguyeân Ngoïc) sinh naêm 1932, queâ ôû Quaûng Nam. Naêm 1950, oâng gia nhaäp quaân ñoäi. Trong caû hai cuoäc chieán, oâng gaén boù maät thieát vôùi chieán tröôøng Taây Nguyeân. 2/ Hoaøn caûnh saùng taùc: Nguyeãn Trung Thaønh vieát “Röøng xaø 60 nu” vaøo muøa heø naêm phuùt 1965, khi ñeá quoác Mó ñoå quaân aøo aït vaøo * mieàn Nam. Taùc phaåm HÑ ñöôïc in trong taäp 1: “Treân queâ höông Giôù nhöõng anh huøng Ñieän i Ngoïc”. thie 3/ Toùm taét: äu 4/ Chuû ñeà mang tính baøi söû thi: Qua taùc phaåm, môùi taùc giaû ñaët ra moät vaán . ñeà coù yù nghóa lôùn lao Ng cuûa daân toäc vaø thôøi oaøi ñaïi: Ñeå cho söï soáng Taây cuûa ñaát nöôùc vaø nhaân Baéc daân maõi tröôøng toàn, , khoâng coù caùch naøo Vieä khaùc hôn laø phaûi cuøng t nhau ñöùng leân, caàm Baéc vuõ khí choáng laïi keû , thuø. vuøn 5/ Ñeà taøi mang g khuynh höôùng söû thi: ñaát Ñeà taøi cuûa truyeän noùi Taây ñeán vaán ñeà sinh töû heát Ng söùc heä troïng khoâng uyeâ chæ cuûa caû coäng ñoàng n laøng Xoâ Man maø cuûa cuõn caû daân toäc Vieät Nam. g laø Giáo án Ngữ Văn 12 Trang 142 Võ Đức Hồng Nghiệp moät II/ PHAÂN TÍCH: caên 1/ Hình töôïng caây xaø cöù nu mang tính söû thi caùc huøng traùng: h a/ Vò trí vaø aán töôïng maï thaåm mó cuûa röøng xaø ng nu: qua - Xaø nu laø loaïi caây hoï hai thoâng, moïc thaønh röøng giai ôû Taây Nguyeân. ñoaï Nguyeãn Trung Thaønh n ñaõ yeâu say meâ veû ñeïp khaù cuûa loaøi caây naøy: “Aáy ng laø moät caây huøng vó maø chi cao thöôïng, man daïi eán maø trong saïch, moãi choá caây cao vuùt, vaïm vôõ, ng phaù öùa nhöïa, taùn laù vöøa thanh nhaõ, vöøa raén roûi p meânh moâng…”. Trong vaø Mó. truyeän, taùc giaû gaàn 20 Nh laàn noùi ñeán röøng xaø nu ôû nhieàu goùc ñoä khaùc aø vaên nhau: caây xaø nu, nhöïa Ng xaø nu, ngoïn xaø nu, ñoài uyeã xaø nu, röøng xaø nu… - Röøng xaø nu ñöôïc n Tru duøng ñaët teân cho taùc phaåm, xuaát hieän ngay ng Thaø töø ñaàu ñeán cuoái taùc phaåm, ñöôïc mieâu taû nh ñaõ baèng lôøi vaên ñaäm chaát coù söû thi huøng traùng: “Ba nhi ngöôøi ñöùng ôû ñaáy nhìn eàu ra xa. Ñeán huùt taàm maét taùc cuõng khoâng thaáy gì phaå khaùc ngoaøi nhöõng röøng m xaø nu noái tieáp chaïy ca ñeán chaân trôøi”. ngôï - Röøng xaø nu gaén boù i vôùi sinh hoaït haèng quaù ngaøy cuûa ngöôøi daân trìn Xoâ man. Löûa xaø nu h chaùy trong moãi beáp ñaáu Giáo án Ngữ Văn 12 Trang 143