Tài liệu Giáo án gdcd lớp 10 chuẩn ktkn_hk1

GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i Ga 10 thqc«i Ch Ch¬n ¬n g tr ×n h gi ¸o dôc c«n g d ©n 10 ___________________________________________________________ PhÇn mét: TiÕt 1+2 Bµi 1: c«ng d©n víi viÖc h×nh thµnh ThÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn ___________________________ thÕ giíi quan duy vËt vµ Ph¬ng ph¸p luËn biÖn chøng GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i I/ môc tiªu bµi häc: Häc xong bµi nµy, H/S cÇn n¸m ®îc mét sè vÊn sau: ®Ò 1/ KiÕn thøc: - NhËn biÕt ®îc chøc n¨ng TGQ, PP luËn cña tiÕt häc. - NhËn biÕt ®îc néi dung c¬ b¶n cña CND vËt vµ CND t©m, PP luËn biÖn chøng vµ PP luËn siªu h×nh. - Nªu ®îc CNDV biÖn chøng lµ sù TN h÷u c¬ gi÷a TGQ D vËt vµ PP luËn biÖn chøng. 2/ KÜ n¨ng: GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i - H/S nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ mét sè biÓu hiÖn cña Q§ D vËt hoÆc duy t©m, biÖn chøng hoÆc siªu h×nh trong cuéc sèng hµng ngµy. 3/ VÒ th¸i ®é: - Gi¸o D ý thøc trau dåi TGQD vËt vµ PP luËn biÖn chøng. Ii/ néi dung: - Trong bµi nµy GV cÇcchó ý mét sè néi dung c¬ b¶n sau: + Vai trß, chøc n¨ng cña TGQ vµ PP luËn cña triÕt häc. + TriÕt häc cña M¸c lµ sù TN h÷u c¬ gi÷a TGQ duy vËt vµ PP luËn biÖn C. Iii/ ph¬ng ph¸p: Gi¸o viªn cã thÓ sö dông PP sau: - Gi¶ng gi¶i, vÊn ®¸p. - §Æt vÊn ®Ò vµ GQ vÊn ®Ò. GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i - Chia líp, th¶o luËn nhãm. - Gi¶i Q c¸c bµi tËp, liªn hÖ theo nhãm. Iv/ tµi liÖu vµ ph¬ng tiÖn: - S¸ch gi¸o khoa, SGV líp 10. - Tµi liÖu båi dìng GV, thiÕt kÕ bµi gi¶ng GDC d©n 10. - S¬ ®å, giÊy khæ lín, bót d¹. - C¸c c©u truÖn, tôc ng÷, ca dao liªn quan ®Õn kiÕn thøc tiÕt häc. v/ tiÕn tr×nh d¹y häc: (1) KiÓm tra bµi cò. (2) Giíi thiÖu bµi míi. - Trong §S con ngêi muèn nhËn thøc vµ c¶i t¹o §S TG ph¶i cã TGQKH vµ PP luËn KH, híng dÉn tiÕt häc lµ mét m«n KH cung cÊp cho ta nh÷ng tri thøc ®ã. GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i (3) D¹y bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS ? Gäi HS ®äc SGK “§Ó nhËn thøc… trong TG ®ã”. = GV cho HS lÊy VD ®èi tîng Ncøu cña c¸c m«n KH? KHTN bao gåm? KHXH bao gåm nh÷ng m«n KH nµo? + HS tr¶ lêi. + GV bæ sung, nhËn xÐt. ⇒ C¸c m«n khoa häc cô thÓ chØ N cøu 1 lÜnh vùc cô thÓ trong §S. TH ®îc kh¸i qu¸t tõ c¸c m«n KH cô thÓ nhng bao qu¸t h¬n Néi dung cña bµi häc 1/ ThÕ giíi quan vµ PP luËn: a/ Vai trß cña TGQ vµ PP luËn cña T.häc: -VD mét sè m«n KHTN. + Ho¸ häc: nghiªn cøu cÊu t¹o sù biÕn ®æi cña c¸c chÊt. + VËt lý: nghiªn cøu sù vËn ®éng cña c¸c ph©n tö… - VD mét sè m«n KHXH. + LÞch sö: nghiªn cøu lÞch sö mét GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i nh÷ng vÊn ®Ò chung, phæ biÕn cña TG. ? Cho HS nh¾c KNT häc. - GV gi¶i thÝch TG gåm(…). ? Vai trß cña T/häc,?... ? §èi tîng Ncøu cña T/häc  c¸c m«n KH cô thÓ NTN?, cho VD. (HS GT – GVK luËn). ? Gäi HS ®äc theo c¸ch hiÓu…TGQ T/häc. ? ThÕ nµo lµ TGQ. ? H/S ®äc c©u chuyÖn “ThÇn trô trêi” SGK  ? c¸ch gi¶i thÝch cña C/N ®êi xa vÒ TG. (H/S tr¶ lêi-G/V G/T  KL). d©n téc hoÆc mét quèc gia cña XH loµi ngêi. + §Þa lÝ: DKTN, MT,vv…  T.häc lµ hÖ thèng c¸c quan ®iÓm lý luËn chung nhÊt vÒ TG vµ vÞ trÝ cña con ngêi trong TG ®ã. - T.hoc cã vai trß lµ TGQ vµ PP luËn cho ho¹t ®éng TT vµ ho¹t ®éng nhËn thøc cña con ngêi. b/ TGQD vËt vµ TGQD t©m: - TGQ lµ nh÷ng quan niÖm cña con ngêi vÒ TG. GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i ? VËy TG quanh ta lµ g×? Cã b¾t ®Çu vµ kÕt thóc kh«ng? C©u hái ®ã liªn quan ®Õn mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc gi÷a t duy vµ tån t¹i? H/S ®äc “vÊn ®Ò c¬ b¶n…TG hay kh«ng?” ? VÊn ®Ò c¬ b¶n cña T.häc?(H/S tr¶ lêi – GV kÕt luËn) - Trong lÞch sö T.häc tuú theo c¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Õ c¬ b¶n cña T.häc kh¸c nhau mµ hÖ thèng TGQ ®ã chia thµnh c¸c trêng ph¸i kh¸c nhau; TGQ DV vµ TDQGT? TDQ DvËt GT? - TGQ cña ngêi nguyªn thuû thÓ hiÖn…  TGQ lµ toµn bé NQ§ lµ niÒm tim, ®Þnh híng ho¹t ®éng cña con ngêi trong cuéc sèng.  VÊn ®Ò c¬ b¶n cña T.häc lµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò gi÷a V/C vµ ý thøc giòa t duy vµ tån t¹i néi dung bao gåm hai mÆt: (1) V/C vµ ý thøc c¸i nµo cã tríc c¸i GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i ? … Dt©m GT? nµo cã sau, c¸i nµo Q§ c¸i nµo? ? Cho H/S lËp b¶ng so s¸nh T.häc kh¸c c¸c (2) Con ngêi cã thÓ nhËn thøc vµ c¶i m«n KH cô thÓ- VD? t¹o TGKQ kh«ng? TGQDvËt TGQDT- VD?  TGKQD vËt cho r»ng: VC cã tríc, vËt chÊt lµ c¸i Q®Þnh ý thøc, C/ngêi cã kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ c¶i t¹o ®îc TG. 2 ? Gäi H/S ®äc SGK “ThuËt ng÷…P luËn + TGQDT cho r»ng : YT cã tríc VC T/häc”. cã sau YT lµ c¸i quyÕt ®Þnh ?KNP2? P2 luËn? ? P2 luËn T/häc: (H/S tr¶ lêi) GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i - G/V GT  K/luËn. ? GT c©u nãi cña nhµ T/häc cæ ®¹i HªracLit “Kh«ng ai t¾m 2 lÇn 1 dßng s«ng”. ? H/S ®äc truyÖn “ThÇy bãi xem voi”  NhËn xÐt c¸ch ®¸nh gi¸ cña c¸c «ng thÇy bãi trong c©u truyÖn ®ã NTTN?  ? P2 luËn BCGT? P2 luËn siªu h×nh GT ? cho VD liªn hÖ. (H/S tr¶ lêi) - GVGT  KL. c/ P2luËn biÖn chøng vµ P2luËn siªu h×nh: - P2 lµ c¸ch thøc ®¹t tíi môc ®Ých ®Æt ra. - P2 luËn lµ KH vÒ P2 lµ nh÷ng P2 N/cøu. - P2 luËn T/häc lµ P2 luËn chung nhÊt bao qu¸t c¸c lÜnh vùc TN,XH vµ t duy. - Trong L/sö T/häc cã 2 P2 luËn c¬ b¶n ®èi lËp nhau: GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i + PP luËn BC (GT cho VD) + PP luËn siªu h×nh (GT cho VD) ? Gäi HS ®äc SGK “Tríc khi T/häc - PP luËn BC xem xÐt SV HT trong M¸c……cña CNDt©m” mèi quan hÖ t¸c ®éng lÉn nhau trong ? NhËn xÐt g× vÒ hÖ thèng T/häc tríc M¸c? sù vËn ®éng ph¸t triÓn kh«ng ngõng. ? Cho HS ®äc VD SGK t9. - PP luËn siªu h×nh X/xÐt SVHT mét c¸ch c« lËp t¸ch rêi kh«ng thÊy ®îc  GV kÕt luËn. + Nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña c¸c nhµ T/H tríc sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña nã. 2/ CNDVBC sù thèng nhÊt h÷u c¬ M¸c.  T/häc M¸c ra ®êi ®¨ kh¾c phôc ®îc gi÷a TGQDV vµ PP luËn BC. -C¸c nhµ T/häc tríc M¸c cßn thiÕu nh÷ng mÆt h¹n chÕ trªn NTN? tÝnh triÖt ®Ó v× hÖ thèng T/häc Êy cha GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i ? Cho HS lËp b¶ng S2: - C¸c nhµ T/häc tríc M¸c. + L. Phoi ¬ B¨c + Hª ghen  GQ  2   LUAN  CHOVD  - T/häc M¸c: TGQ vµ P2 luËn. ®¹t ®îc sù thèng nhÊt BC gi÷a TGQDV vµ PP luËn BC VD + L. Phoi¬b¾c + Hª ghen - §Õn T/häc M¸c ra ®êi lµ ®Ønh cao cña sù ph¸t triÓn cña T/häc v× nã ®· kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ vÒ TGQDT vµ PP luËn siªu h×nh, ®ång thêi kÕ thõa, c¶i t¹o, ph¸t triÓn c¸c yÕu tè DV- BC cña hÖ thèng T/häc tríc ®ã. GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i 4/ Cñng cè,luyÖn tËp - GV kh¸i qu¸t nh÷ng KTCB ®· häc  K/ luËn chung cho toµn bé tiÕt häc, bµi häc. - NÕu cßn thêi gian cã thÓ ph©n chia líp tr¶ lêi c¸c c©u hái cña phÇn BTTH- GV kÕt luËn. 5/ Ho¹t ®éng nèi tiÕp - Cho H/S su tÇm nh÷ng c©u truyÖn, nh÷ng c©u ca dao, tôc ng÷ liªn quan tíi T/häc. GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i - GDYT t tëng cho H/S - Yªu cÇu H/S chuÈn bÞ tríc bµi 2. 6/ KiÓm tra ®anh gi¸ - C©u hái 1: cho H/S lµm BT 2 SGK t 11 - C©u hái 2: H/S tr¶ lêi c©u hái 4-5 SGK. 7/ T liÖu tham kh¶o - §äc phÇn t liÖu SGK 10 - C¸c c©u truyªn liªn quan ®Õn T/häc - SGK GDCD 10. ___________________________________________ GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i TiÕt 3+4 Bµi 2: thÕ giíi vËt chÊt tån t¹i Kh¸ch quan i/ môc tiªu bµi häc: - VÒ kiÕn thøc. + Nªu ®îc giíi TN tån t¹i K/ quan. + BiÕt ®îc con ngêi vµ x· héi loµi ngêi vµ x· héi loµi ngêi lµ s¶n phÈm cØa giíi tù nhiªn, con ngêi cã thÓ nhËn thøc vµ c¶i t¹o gi¸ trÞ tù nhiªn vµ x· héi. - vÒ kÜ n¨ng GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i + BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó CM c¸c gièng loµi thùc vËt, ®éng vËt, kÓ c¶ con ngêi ®Òu cã nguån gèc tõ giíi tù nhiªn. + DÉn chøng ®îc con ngêi cã thÓ nhËn thøc, c¶i t¹ogiíi tù nhiªn vµ ®× sèng x· héi. - VÒ th¸i ®é: Tin tëng vµo kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi cña con ngêi, phª ph¸n nh÷ng quan niÖm duy t©m, thÇn bÝ vÒ nguån gèc cña con ngêi. II/ Néi dung: - Trong bµi nµy gi¸o viªn chó träng nh÷ng KTCB: + TGVC lµ giíi tù nhiªn, con ngêi vµ x· héi loµi ngêi lµ mét bé phËn cña giíi tù nhiªn. + ThÊy ®îc kh¶ n¨ng nhËn thøc, c¶i t¹o giíi tù nhiªn cña con ngêi. III/ ph¬ng ph¸p: GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i Gi¸o viªn cã thÓ sö dông ph¬ng ph¸p: - Gi¶ng gi¶i, ®µm tho¹i - Nªu vÊn ®Ò th¶o luËn, liªn hÖ thùc tiÔn, kÝch thÝch t duy. - Cã thÓ tæ chøc theo ph©n nhãm. IV/ tµi liÖu vµ ph¬ng tiÖn: - SGK, s¸ch GV GDC/D líp 10. - M¸y chiÕu, b¨ng h×nh (nÕu cã) - BTTH , nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao, truyÖn kÓ cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc. V/ tiÕn tr×nh d¹y häc: 1/ KiÓm tra bµi cò. (2H/S) ? So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a PP luËn BC v¸ PP luËn siªu h×nh? Cho vÝ dô. ? H/S lµm BTTH (5) SGK tr11. GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i 2/ Giíi thiÖu bµi míi. TG xung quanh ta cã mu«n vµn c¸c SVHT, cã nh÷ng SV rÊt lín nh tr¸i ®Êt, cã nh÷ng SV rÊt nhá nh P/tö, nguyªn tö, cã nh÷ng d¹ng ë thÓ r¾n, thÓ láng, thÓ h¬i … VËy nh÷ng SVHT ®ã cã nh÷ng thuéc tÝnh g×? Nã tån t¹i díi nh÷ng d¹ng nµo? con ngêi cã nhËn thøc ®îc chóng hay kh«ng? §Ó t×m hiÓu ®îc nh÷ng c©u hái ®ã - chóng ta t×m hiÓu bµi häc nµy. 3/ D¹y bµi míi: Ho¹t ®éng cña G/V vµ H/S Néi dung chÝnh cña bµi häc ? G/V cho H/S ®äc sÊch GK “Cã nhiÒu 1/ Giíi tù nhiªn tån t¹i kh¸ch quan: quan niÖm…phong phó nh hiÖn nay”. - Xa nay cã nhiÒu quan niÖm  nhau vÒ ? H¨y nªu N/quan niÖm kh¸c nhau vÒ s ra giíi tù nhiªn. ®êi vµ tån t¹i cña giíi tù nhiªn? + Q§ DT, t«n gi¸o: giíi tù nhiªn do thÇn GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i (Häc sinh tr¶ lêi)  GV bæ sung  kÕt luËn. ? H·y chøng minh giíi tù nhiªn lµ tù cã.Cho vÝ dô? - H/S tr¶ lêi - GV nhËn xÐt  KL VËy giíi tù nhiªn bao gåm nh÷ng sù vËt hiÖn tîng nµo. Cho VD. (H/S nªu nh÷ng sù vËt HT cô thÓ) + MÆt trêi, mÆt ®Êt, c¸c hµnh tinh. + S«ng hå, biÓn c¶. + KhÝ hËu, ®Êt ®ai, §T vËt. linh thîng ®Õ t¹o ra. + Q§ cña c¸c nhµ duy vËt: TN lµ c¸i s½n cã lµ nguyªn nh©n tån t¹i cña chÝnh nã. - C¸c c«ng trÝnh KHCM: giíi TN  tõ v« c¬  h÷u c¬, tõ cha cã sù sèng  cã sù sèng, tõ ®éng vËt bËc thÊp  bËc cao th«ng qua chän läc tù nhiªn vµ chän läc nh©n t¹o qua qu¸ tr×nh  l©u dµi, giíi TN ®a d¹ng phong phó nh ngµy nay: - SVHT trong giíi TN ®Òu cã qu¸ tr×nh h×nh thµnh KQ vËn ®éng vµ  theo quy GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i + QLTN: Ma, giã, b·o lôt… ? H·y nªu nh÷ng  tÝnh chung cña c¸c SVHT trªn? (H/S tr¶ lêi)  GVGT  KL ? Sù vËn ®éng cña tù nhiªn cã phô thuéc vµo ý muèn con ngêi kh«ng? Con ngêi cã thÓ thay ®æi ®îc nh÷ng QL giíi tù nhiªn ®ã K? (H/S tr¶ lêi) – GV GT – liªn hÖ B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ta sÏ t×m hiÓu xem con ngêi cã nguån gèc vµ sù luËt vèn cã cña nã. (VD) - Sù vËn ®éng  cña giíi TN kh«ng phô  vµo ý muèn cña con ngêi. - Con ngêi kh«ng thÓ quÕt ®Þnh thay ®æi ®îc nh÷ng QL cña TN.  Gãi TN theo nghi¨ réng lµ toµn bé TG/VC con ngêi vµ XH loµi ngêi 1 bé phËn cña giíi TN. 2/ XH mét bé phËn ®Æc thï cña giíi tù nhiªn: a/ Con ngêi lµ s¶n P cña giíi TN GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i tiÕn ho¸ NTN? ? QDDT, DV gi¶i thÝch vÒ nguån gèc cña con ngêi nh thÕ nµo? ChoVD (H/S tr¶ lêi) – GV nhËn xÐt kÕt luËn ? con ngêi cã nguån gèc tõ ®éng vËt nhng con ngêi kh¸c §V NTN? (Häc sinh tr¶ lêi) – GV KL Chó ý sau phÇn nµy GV cñng cè tiÕt 1vµ c¸c c«ng viÖc cña tiÕt 1. - G/V cho H/S ®äc SGK. ? XH cã nguån gèc tõ ®©u? XH loµi ngêi cã tõ bao giê? (HS tr¶ lêi GV KL  - Q§ duy t©m cho r»ng con ngêi do thÇn linh, thîng ®Õ t¹o ra. (VD…) - Quan ®iÓm DV cho r»ng: loµi ngêi cã nguån gèc tõ TN lµ K qu¶ cña qu¸ tr×nh l©u dµi cña giíi TN. - Con ngêi lµ s¶n phÈm hoµn h¶o cña giíi tù nhiªn, nhng con ngêi kh¸c c¸c s¶n phÈm kh¸c cña TN lµ con ngêi cã kh¶ n¨ng chinh phôc, c¶i t¹o tù nhiªn. b/ XH lµ SP cña giíi TN: