Tài liệu Giáo án công nghệ 9 cả năm_cktkn_bộ 17_2

Tuần : 01 Tiết: 01 NS: 01/08/2013 §1. GIỚI THIỆU NGHỀ ĐIỆN DÂN DỤNG I. Mục tiêu 1. Kieán thöùc: - Biết được vị trí vai trò của NĐDD đối với sản xuất và đời sống . - Biết được một số thông tin cơ bản về nghề điện dân dụng . 2. Thaùi ñộâ : Có yù thức tìm hiểu nghề nhằm giúp cho việc định hướng nghề nghiệp sau này . II. Chuẩn bị GV:Tranh vẽ về NĐDD , bản đồ tả nghề điện dân dụng , bảng phụ . HS: Tìm hieåu tröôùc baøi III. Hoạt động dạy - học 1. Ổn định lớp : (1’) KTSS 2. KiÓm tra chuÈn bÞ ®Çu n¨m: (1’) Kiểm tra sự chuẩn bị tâp, sách, ... của HS 3. Các hoạt động Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1: Đặt vấn đề.(3') a. Phương pháp: Thuyết trình, đặt vấn đề. b. Các bước tiến hành Trong nền kinh tế quốc dân , Lắng nghe GV đặt vấn đề nghề điện góp phần đẩy mạnh tốc độ công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa , người thợ điện có mặt ở các cơ ở sản xuất và sửa chữa cơ khí , thiết bị điện , … từ quy mô nhỏ đến quy mô lớn Sản phẩm của nghề điện chiếm một tỉ lệ khá cao trong thực tiễn .Chính vì vậy , nghề điện có một vị trí then chốt và quyết định trong ngành điện nói chung , nó có đk phát triển không những ở thành phố mà còn ở nông thôn , miền núi . Với đặc điểm và tầm quan trọng của nghề điện như vậy -> “ Giới Thiệu Nghề Điện Dân Dụng ” Hoạt động 2: Tìm hiểu vai trò, vị trí của nghề điện dân dụng trong sản xuất và đời sống (6’) a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành Nghề đdd đóng vai trò ntn HS: Trả lời I. Vai trò, vị trí của nghề trong sản xuất và đời sống ? điện dân dụng trong sản Nêu ví dụ cụ thể . xuất và đời sống : - Ở nước ta, trong giai đoạn - Nghề điện dân dụng đóng hiện nay thì NĐDD đóng vai HS: NĐDD góp phần thúc đẩy vai trò quan trọng trong sản trò ntn trong sự nghiệp hoá và nhanh CNH - HĐH đất nước . xuất và đời sống . Hoạt động của GiáoViên HĐH đất nước ? Nêu ví dụ . Hoạt động của học sinh Nội dung - Nghề điện dân dụng góp phần thúc đẩy nhanh tốc độ CNH HĐH đất nước . Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu của nghề : ( 25’ ) a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành I. Đặc điểm và yêu cầu của nghề: Đối với người thợ điện họ luôn TB : bảo vệ , đóng ,cắt và lấy 1/ Đối tượng lao động của gắn liền với TB và vật liệu gì ? điện ,… NĐDD Hãy nêu ví dụ cụ thể . - Vật liệu và dụng cụ làm việc Gồm: của nghề điện : dây điện, vật - Thiết bị bảo vệ đóng cắt liệu cách điện,…. và lấy điện. - Nguồn điện một chiều và xoay chiều điện áp dưới 380V - Thiết bị đo lường điện. - Vật liệu và dụng cụ làm việc của nghề điện. - Các loại đồ dùng điện Theo các em nội dung lao HS: Thảo luận nhóm và đại diện 2/ Nội dung lao động của động của NĐDD bao gồm trả lời. NĐDD : những lĩnh vực gì? Lắp đặt mạng điện sản xuất và NĐDD bao gồm những Cho ví dụ ? sinh hoạt: lắp đặt trạm biến áp lĩnh vực như : - Nhận xét,đánh giá và bổ phân xưởng,xây lắp đường dây - Lắp đặt mạng điện sản sung. hạ áp,lắp đặt mạng điện chiếu xuất và sinh hoạt. sáng trong nhà và các công trình - Lắp đặt trang thiết bị và công cộng ngoài trời. đồ dùng điện. - Lắp đặt trang thiết bị phục vụ - Bảo dưỡng vận hành,sửa sản xuất và sinh hoạt: lắp đặt chữa,khắc phục sự cố xảy động cơ điện,máy điều hoà ra trong mạng điện,các thiết nhiệt độ, quạt gió,máy bơm,… bị điện. - Bảo dưỡng vận hành,sửa chữa khắc phục sự cố xảy ra trong mạng điện,các thiết bị điện. Theo em người thợ điện làm - HS: Thảo luận và trả lời. 3/ ĐK làm việc của việc trong điều kiện ntn? Cho Làm việc trong điều kiện: ngoài NĐDD: ví dụ ? trời, trên cao, đi lưu động, nguy Làm việc trong điều kiện: - Cho học đọc bản mô tả hiểm,… ngoài trời, trên cao, đi lưu NĐDD. HS: xem bản mô tả. động, nguy hiểm - NĐ DD có những yêu cơ bản HS: Thảo luận và trả lời. 4/ Yêu cầu của NĐDD đối gì đối với người lao động ? với người lao động : - NĐDD có ở những nơi nào - Tri thức : Có trình độ tối và tốc độ phát triển của chúng HS: Từ thành thị đến miền thiểu hết cấp THCS,hiểu ra sao? núi,nông thôn,hải đảo…Và biết cơ bản về NĐDD. - NĐDD góp phần ntn đến sự chúng được phát triển rất nhanh. - Kĩ năng : Có kĩ năng đo phát triển các ngành nghề khác HS: Nó ảnh hưởng rất lớn đến lường,sử dụng,bảo Hoạt động của GiáoViên ? - Trong sự phát triển của nhiều TB mới thì đòi hỏi người thợ điện phải làm gì ? Yêu cầu HS đọc nội dung trong SGK . Hoạt động của học sinh sự phát triển của các ngành nghề khác. HS : Đòi hỏi người thợ điện luôn luôn cập nhật học hỏi nâng cao kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp. - HS: Đọc nội dung. Nội dung dưỡng,lắp đặt các TB và mạng điện. - Về sức khoẽ : Có sức khoẽ tốt,không mắc bệnh tim mạch,huyết áp,thấp khớp,tim,điếc,… - Thái độ : Yêu thích những công việc của NĐDD. 5/ Triển vọng của NĐDD: - NĐDD luôn cần phát triển để phục vụ sự nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. - Gắn liền với sự phát triển điện năng,đồ dùng điện và tốc độ phát triển xây dựng nhà ở. - Có điều kiện phát triển không những ở thành phố mà ở nông thôn,miền núi, - Do sự phát triển của cách mạng khoa học kĩ thuật do đó đòi hỏi người thợ điện luôn luôn phải cập nhật học hỏi nâng cao kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp. 6/ Những nơi đào tạo nghề 7/ Những nơi hoạt động nghề - NĐDD được hoạt động ở những nơi nào? HS : trả lời 4. Tổng kết và hướng dẫn học tập 4.1/ Củng cố ( 7’ ) ?/ Hãy cho biết NĐDD có vai trò ntn trong sản xuất và đời sống ? TL: Nghề điện dân dụng góp phần thúc đẩy nhanh tốc độ CNH HĐH đất nước . ?/ NĐDD có triển vọng ntn ? TL: - NĐDD luôn cần phát triển để phục vụ sự nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. - Gắn liền với sự phát triển điện năng,đồ dùng điện và tốc độ phát triển xây dựng nhà ở. - Có điều kiện phát triển không những ở thành phố mà ở nông thôn,miền núi, - Do sự phát triển của cách mạng khoa học kĩ thuật do đó đòi hỏi người thợ điện luôn luôn phải cập nhật học hỏi nâng cao kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp. ?/ Điều kiện làm việc của NĐDD ntn ? TL: Làm việc trong điều kiện: ngoài trời, trên cao, đi lưu động, nguy hiểm 4.2/ Dặn dò: ( 3’) - Về nhà học bài và trả lời câu hỏi trong SGK Tr 8. - Về nhà xem trước bài : 2 SGK Tr 9. DUYỆT CỦA TỔ CM - Chuẩn bị kĩ mục 1 của bài : SGK Tr 9. Tuần : 02 - 03 Tiết: 02 - 03 NS: 08/08/2013 §2. VẬT LIỆU ĐIỆN DÙNG TRONG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ I/ MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Biết được một số vật liệu điện thường dùng trong lắp đặtn mạng điện trong nhà. - Nắm được công dụng,tính năng và tác dụng của từng loại vật liệu. 2. Kỉ năng: Biết cách sử dụng một số vật liệu điện thông dụng một cách hợp lí. 3. Thái độ: Yêu thích môn công nghệ, định hướng nghề nghiệp sau này. II/ CHUẨN BỊ GV: Dây dẫn điện, dây cáp,vật liệu cách điện. HS: Xem trước nội dung bài. III / HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC TIẾT 1 1. Ổn định lớp : KTSS (1’) 2 . KTBC (10’) ?/ Hãy cho biết NĐDD có vai trò ntn trong sản xuất và đời sống ? TL: Nghề điện dân dụng góp phần thúc đẩy nhanh tốc độ CNH HĐH đất nước . ?/ NĐDD có triển vọng ntn ? TL: - NĐDD luôn cần phát triển để phục vụ sự nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. - Gắn liền với sự phát triển điện năng,đồ dùng điện và tốc độ phát triển xây dựng nhà ở. - Có điều kiện phát triển không những ở thành phố mà ở nông thôn,miền núi, - Do sự phát triển của cách mạng khoa học kĩ thuật do đó đòi hỏi người thợ điện luôn luôn phải cập nhật học hỏi nâng cao kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp. ?/ Điều kiện làm việc của NĐDD ntn ? TL: Làm việc trong điều kiện: ngoài trời, trên cao, đi lưu động, nguy hiểm. 3. Các hoạt động Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Đặt vấn đề.(3') a. Phương pháp: Thuyết trình, đặt vấn đề. b. Các bước tiến hành Vật liệu dùng trong lắp đặt Lắng nghe mạng điện gồm dây dẫn điện,dây cáp điện và những vật liệu cách điện.Dây dẫn điện và dây cáp điện dùng để truyền tải và phân phối điện năng đến đồ dùng điện.Để đảm bảo cho mạng điện làm việc hiệu quả và an toàn cho người và mạng điện, người ta phải dùng vật liệu cách điện. Để hiểu rỏ hơn về các vật liệu đó ta tìm hiểu nội dung bài. Nội dung Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung - Đưa cho HS một số mẫu dây dẫn điện và tranh hình 2 – 1 - Em hãy kể tên một số loại dây dẫn điện mà em biết ? rồi điền vào bảng 2 -1. - Tại sao lớp vỏ cách điện của dây dẫn điện thường có màu sắc khác nhau ? Hoạt động 2: Tìm hiểu phân loại dây dẫn điện (10’) a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành Hoạt động 3: Tìm hiểu cấu tạo dây dẫn điện được bọc cách điện (10’)I/ Dây dẫn điện:HS : quan sát a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành 1 / Phân loại: Các loại dây trần,dây dẫn bọc cách điện,dây dẫn lõi nhiều sợi,dây dẫn loại một sợi,… HS : Thảo luận rồi điền vào bảng phụ. - Cho HS quan sát hình 2 -2 . Câú tạo dây dẫn điện gồm mấy phần? Lõi dây thường được làm bằng chất liệu gi? Lớp vỏ thường được làm bằng chất liệu gi? Tại sao dây dẫn điện thường được chế tạo thành nhiều loại với kích cở khác nhau? HS: Để phân biệt và tiện cho việc sử dụng. HS : gồm hai phần: lõi và lớp vỏ cách điện, một số còn có lớp vỏ bảo vệ. HS: Lõi dây thường được làm bằng đồng. HS: Lớp vỏ thường được làm bằng cao su, chất cách điện tổng hợp (PVC) HS:Dây dẫn điện thường được chế tạo thành nhiều loại với kích cở khác nhau tuỳ theo mục đích sử dụng. Dây dẫn điện cần phải đảm bảo yêu cầu kĩ thuật gì ?Gồm : lõi và lớp vỏ cách điện, một số còn có lớp vỏ bảo vệ. - Giới thiệu kí hiệuM ( n x F ) - Kí hiệu M(2x 1,5) có ý nghĩa gì ? - Trong quá trình sử dụng ta cần chú ý đến vấn đề gì ? Hoạt động 4: Tìm hiểu cách sử dụng dây dẫn điện (10’) a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành Dây dẫn điện thường được chế tạo thành nhiều loại với kích cở khác nhau tuỳ theo mục đích sử dụng 3/ Sử dụng dây dẫn điện- HS : Cần phải tuân theo các thiết kế của mạch điện. Để lựa chọn dây dẫn điện không được tuỳ tiện mà cần tuân theo thiết kế của mạng điện. Trong quá trình sử dụng ta cần chú ý : Hoạt động của GiáoViên - Thường xuyên kiểm tra vỏ cách điện của dây dẫn để tránh gây ra tai nạn điện cho người sử dụng. - Đảm bảo an toàn khi sử dụng dây dẫn điện nối dài. HS : Dây dẫn lõi bằng đồng, có hai lõi dây, tiết diện của lõi dây dẫn là 1,5 mm2. HS : thường xuyên kiểm tra dây dẫn điện. Hoạt động của học sinh Nội dung TIẾT 2 Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 5: Tìm hiểu dây cáp điện (18’) a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành - Treo hình 2 – 3. HS : quan sát. II/ Dây cáp điện : - Em hãy phân biệt dây dẫn HS : Thảo luận và trả lời. Cáp điện gồm nhiều dây điện và dây cáp điện ? dẫn được bọc cách điện,bên - Qua đó em hãy mô tả cấu tạo HS : Cáp điện gồm : lõi cáp,vỏ ngoài có vỏ bảo vệ mềm. của dây cáp điện ? cách điện,vỏ bảo vệ. 1/ Cấu tạo : Quan sát bảng 2-2 Có những loai cáp điện nào? - Theo em cáp điện được lắp đặt ở đâu của mạng điện trong nhà ( kết hợp hình 2 – 4 ) HS: Cáp một lõi, cáp nhiều lõi. HS : Cáp được dùng để lắp đặt từ lưới điện vào nhà. Cáp điện gồm : lõi cáp,vỏ cách điện,vỏ bảo vệ. Cáp điện của mạng điện trong nhà thường có lớp vỏ bảo vệ mềm chịu nắng mưa,… 2/ Sử dụng cáp điện : Cáp điện được dùng để truyền tải điện từ máy phát điện tới những hộ sử dụng điện. Hoạt động 6: Tìm hiểu vật liệu cách điện (18’) a. Phương pháp: Quan sát,vấn đáp, thuyết trình, giải quyết vấn đề. b. Các bước tiến hành Thế nào là vật liệu cách điện? HS: Vật liệu cách điện là vật III/ Vật liệu cách điện : liệu không cho dòng điện chạy Là vật liệu dùng để cách li Em hãy kể tên một số vật liệu qua. các phần tử dẫn điện với cách điện mà em biết ? HS :Công tắc,sứ,gỗ,… nhau và giữa phần dẫn điện - Cho HS thảo luận rồi lên điền HS : Quan sát và thảo luận với phần không mang điện vào bảng phụ khác. Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung - Tại sao trong lắp đặt mạng HS : Để đảm bảo an toàn điện. điện trong nhà lại phải dùng vật liệu cách điện ? - Những vật liệu cách điện HS : Có độ bền,cách điện-chịu phải nhiệt-chống ẩm tốt,… 4. Tổng kết và hướng dẫn học tập 4.1/ Củng cố ( 7’) ?/ Nêu cấu tạo của dây dẫn điện và dây cáp điện ? TL: - Dây dẫn điện gồm: lõi và lớp vỏ cách điện, một số còn có lớp vỏ bảo vệ.Thường được chế tạo thành nhiều loại với kích cở khác nhau tuỳ theo mục đích sử dụng. - Cáp điện gồm : lõi cáp,vỏ cách điện,vỏ bảo vệ.Cáp điện của mạng điện trong nhà thường có lớp vỏ bảo vệ mềm chịu nắng mưa,… ?/ Thế nào là vật liệu vật cách điện ? TL: Là vật liệu dùng để cách li các phần tử dẫn điện với nhau và giữa phần dẫn điện với phần không mang điện khác. ?/ Gạch chéo vào những ô trống để chỉ ra những vật liệu cách điện của mạng điện trong nhà X Pulisứ X Ống luồn dây dẫn Mica Vỏ cầu chì Vỏ đui đèn X Thiếc X X 4.2/ Dặn dò (2’) - Về nhà học bài và trả lời câu hỏi SGK Tr 12. - Về nhà xem trước §3 SGK Tr13. - Chuẩn bị kĩ mục I SGK Tr 13. DUYỆT CỦA TỔ CM Tuần : 04 - 05 Tiết: 04 - 05 NS: 20/08/2013 §3. DỤNG CỤ DÙNG TRONG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN I/ Mục tiêu : 1. Kiến thức: - Biết công dụng,phân loại của một số đồng hồ đo điện. - Biết công dụng của một số dụng cụ cơ khí dùng trong lắp dặt điện. - Hiểu được tầm quan trọng của đo lường điện trong NĐDD. 2.Kĩ năng: Nhận dạng được 1 số đồng hồ điện, dụng cụ cơ khí 3. Thái độ: Yêu thích môn công nghệ II / Chuẩn bị : - GV: Một số đồng hồ đo điện như: Vônkế, Ampekế,Công tơ,… Dụng cụ cơ khí: Thước cuộn, thước cặp, kìm điện,khoan,… - HS: Kiến thức cũ III/ Hoạt động dạy - học TIẾT 1 1. Ổn định : KTSS (1’) 2. KTBC : ( 5’) ?/ Nêu cấu tạo của dây dẫn điện và dây cáp điện ? TL: - Dây dẫn điện gồm: lõi và lớp vỏ cách điện, một số còn có lớp vỏ bảo vệ.Thường được chế tạo thành nhiều loại với kích cở khác nhau tuỳ theo mục đích sử dụng. - Cáp điện gồm : lõi cáp,vỏ cách điện,vỏ bảo vệ.Cáp điện của mạng điện trong nhà thường có lớp vỏ bảo vệ mềm chịu nắng mưa,… ?/ Thế nào là vật liệu vật cách điện ? TL: Là vật liệu dùng để cách li các phần tử dẫn điện với nhau và giữa phần dẫn điện với phần không mang điện khác. 3/ Các hoạt động Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tìm hiểu đồng hồ đo điện (39’) a. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, quan sát. b. Các bước tiến hành - Em hãy kể tên một số đồng HS: Ampekế,vôn kế,oát kế,công tơ, hồ đo điện mà em biết ? … - Treo bảng phụ 3 – 1 và HS thảo luận. - Công dụng của đồng hồ đo điện là gì ? - Tại sao người ta phải lắp vôn kế và Ampe kế trên vỏ máy biến áp ? - Công tơ được lắp đặt ở mạng điện trong nhà với mục đích gì ? - Treo bảng phụ 3 -2 SGK và cho HS thảo luận. - Goị HS đứng lên trả lời - Gọi HS nhận xét . HS: Thảo luận và trả lời. HS: trả lời HS: Để kiểm tra trị số định mức của các đại lượng điện của mạng điện. HS: Đo điện năng tiêu thụ. HS: Thảo luận HS : Trả lời HS :Quan sát và lắng nghe - Giới thiệu cho HS kí hiệu của đồng hồ điện. Tên gọi Vôn kế Ampe kế Oát kế Công tơ điện Ôm kế Cấp chính xác Điện áp thử cách điện ( 2kv) Phương đặt dụng cụ đo Nội dung I/ Đồng hồ đo điện 1/ Công dụng của đồng hồ đo điện : Nhờ có đồng hồ đo điện,chúng ta có thể biết được tình trạng làm việc của các TB điện,phán đoán được nguyên nhân hư hỏng,sự cố kĩ thuật,hiện tượng làm việc không bình thường của mạng điện và đồ dùng điện. 2/ Phân loại đồng hồ điện : Ampe kế, Oát kế, Vôn kế, Công tơ, Ôm kế,Đồng hồ vạn năng. 3/ Một số kí hiệu của đồng hồ đo điện . Kí hiệu V A W kWh 0,1 ; 0,5 ; . . 2KV TIẾT 2 Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 2: Tìm hiểu dụng cụ cơ khí ( 35’) a. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, quan sát. b. Các bước tiến hành Nội dung - Trong công việc lắp đặt và sửa chữa mạng điện , chúng ta thường phải sử dụng 1 số dụng cụ cơ khí khi lắp đặt dây dẫn và các TB điện . Hiệu quả công việc phụ thuộc một phần vào việc lựa chọn và sử dụng dụng cụ lao động đó . -Treo tranh bảng 3-4 như SGK - Gọi đại diện nhóm đứng lên trả lời . - Thước dùng để làm gì ? -Thước cặp có tác dụng gì ? - Hãy cho công dụng còn lại của các dụng cụ -Khi sử máy khoan trên gỗ ta cần chú ý đến vấn đề gì? II. Dụng cụ cơ khí Gồm: Kìm, búa, khoan, tua vít, thước,… HS : Lắng nghe HS:Quan sát tranh - thảo luận HS: Trả lời Hiệu quả công việc phụ thuộc một phần lớn vào việc chọn và sư dụng đúng dụng cụ lao động. HS: Đo kích thước , k/c cần lắp đặt HS: Đo kích thước , chiều sâu, … HS: Trả lời HS: - Khoan bằng mũi khoan 5mm - Khoan đúng vạch cần khoan - Khi khoan lỗ cần được kẹp chặt. 4. Tổng kết và hướng dẫn học tập 4.1/ Củng cố ( 7’) ?/ Hãy kể tên một số đồng hồ đo điện mà em biết và cho biết công dụng của chúng? TL: - Ampe kế, Oát kế, Vôn kế, Công tơ, Ôm kế,Đồng hồ vạn năng. - Nhờ có đồng hồ đo điện,chúng ta có thể biết được tình trạng làm việc của các TB điện, phán đoán được nguyên nhân hư hỏng,sự cố kĩ thuật,hiện tượng làm việc không bình thường của mạng điện và đồ dùng điện. ?/ Hãy kể tên một số dụng cụ cơ khí mà em biết và cho biết công dụng của chúng ? - Gồm: Kìm, búa, khoan, tua vít, thước,… - Hiệu quả công việc phụ thuộc một phần lớn vào việc chọn và sư dụng đúng dụng cụ lao động. 4.2/ Dặn dò ( 2’ ) - Về nhà học bài và trả lời câu hỏi trong SGK - Về nhà xem trước bài mới . Bài 4 SGK trang 18 . - Về nhà chuẩn bị : kìm , tua vít , bút thử điện , …. DUYỆT CỦA TỔ CM Tuần : 06 – 07 - 08 Tiết: 06 – 07 - 08 NS: 06/09/2013 Bài 4: THỰC HÀNH SỬ DỤNG ĐỒNG HỒ ĐO ĐIỆN I.Mục tiêu : 1. Kieán thöùc: Biết công dụng , cách sử dụng một số đồng hồ đo điện thông dụng . 2. Kæ naêng: Đo được điện năng tiêu thụ của mạch điện . 3. Thaùi ñoä: Đảm bảo an toàn điện khi thực hành . II. Chuẩn bị : GV vaø moãi nhoùm HS Dụng cụ: kìm điện , tua vít , bút thử điện , … Đồng hồ đo điện : công tơ điện , vôn kế , ampe kế ,… Vật liệu : dây dẫn điện , bảng thực hành lắp 4 bóng đèn , bảng báo cáo thực hành . III. Hoạt động lên lớp : TIEÁT 1 1/ Ổn định lớp : ( 1’ ) KTSS 2/ Kiểm tra bài cũ: (5’ ) ?/ Hãy kể tên một số đồng hồ đo điện mà em biết và cho biết công dụng của chúng? TL: - Ampe kế, Oát kế, Vôn kế, Công tơ, Ôm kế,Đồng hồ vạn năng. - Nhờ có đồng hồ đo điện,chúng ta có thể biết được tình trạng làm việc của các TB điện, phán đoán được nguyên nhân hư hỏng,sự cố kĩ thuật,hiện tượng làm việc không bình thường của mạng điện và đồ dùng điện. ?/ Hãy kể tên một số dụng cụ cơ khí mà em biết và cho biết công dụng của chúng ? - Gồm: Kìm, búa, khoan, tua vít, thước,… - Hiệu quả công việc phụ thuộc một phần lớn vào việc chọn và sư dụng đúng dụng cụ lao động. 3/ Các hoạt động Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Đặt vấn đề (5’) a. Phương pháp: Thuyết trình,Đặt vấn đề. b. Các bước tiến hành Các dụng cụ đo lường điện như : vôn Lắng nghe kế , ampe kế , … được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và trong sinh hoạt . Các dụng cụ này được sử dụng nhằm mục đích xác định các đại lượng như : điện áp , cđdđ , điện trở ,… . Cũng nhờ các dụng cụ đo lường điện , ta có thể phát hiện những hư hỏng , sự cố làm việc không bình thường của các TBĐ và mạch điện . Mỗi dụng cụ đo có đặt tính sử dụng riêng , vì thế để sử dụng đúng và tránh các sai lầm đáng tiếc ta cần nắm vững chức năng của từng loại dụng cụ đo => bài 4 : thực hành: “sử dụng đồng hồ đo điện”. Hoạt động 2: Giôùi thieäu duïng cuï, vaät lieäu, thieát bò thöïc haønh ( 14’ ) a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành Hoạt động 3: Tìm hiểu đồng hồ đo điện :(20’)Chia làm 4 nhóm a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành Lắng nghe Mang dụng cụ, vật liệu chuẩn bị thực hành - Chia làm 4 nhóm - Chæ ñònh nhoùm tröôûng, trao nhieäm vuï cho nhoùm tröôûng - Neâu yeâu caàu baøi thöïc haønh, noäi qui,muïc tieâu - Neâu tieâu chí ñaùnh giaù baøi thöïc haønh - Giôùi thieäu duïng cuï, vaät lieäu, thieát bò thöïc haønh Dụng cụ: kìm điện , tua vít , bút thử Nội dung Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung điện , … Đồng hồ đo điện : công tơ điện , vôn kế , ampe kế ,… Vật liệu : dây dẫn điện , bảng thực hành lắp 4 bóng đèn , bảng báo cáo thực hành - Trao các đồng hồ đo điện ñeå các nhóm tìm hiểu và từ đó yêu cầu đại diện nhóm trả lời câu hỏi : + Đọc và giải thích những kí hiệu trên mặt đồng hồ đo điện . + Chức năng của đồng hồ đo điện : đo đại lượng gì ? - Bổ sung và rút ra kết luận 4. Dặn dò : (2’) - Yêu cầu các nhóm nộp lại công tơ. - Yêu cầu các nhóm thu dọn dụng cụ, vật liệu và tiết sau đem theo tiếp tục thực hành. TIEÁT 2 Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 3: Đọc và giải thích những kí hiệu ghi trên mặt đồng hồ đo điện ( công tơ )(10’) a. Phương pháp: Quan sát, thuyết trình. b. Các bước tiến hành - Chia lớp làm 4 nhóm Phương án 1 : Đo điện - Gọi đại diện nhóm lên nhận công tơ năng tiêu thụ của điện . mạch điện - Hãy quan sát trên mặt công tơ và cho Trả lời 1/ Đọc và giải thích biết trên mặt công tơ ghi những gì ? - Số điện năng tiêu thụ những kí hiệu ghi 1350 trên mặt đồng hồ đo - Mũi tên chỉ chiều quay điện ( công tơ ) của đĩa nhôm . - Điện áp :220v - Dòng điện định mức :5A - Tần số định mức :50 Hz - 900 vòng KWh - CV 140 - Lắng nghe và boå sung - Giải thích những kí hiệu trên mặt công HS : Lắng nghe Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung tơ. Hoạt động 2: Nối mạch điện thực hành ( 35’ ) a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm, thực hành. b. Các bước tiến hành - Treo mạch điện của công tơ điện hình 4_2 Quan sát SGK trang 20 STT 1 2 3 4 5 Teân caùc phaàn töû - Mạch điện có bao nhiêu phần tử ? Kể tên những phần tử đó ? - Các phần tử đó được nối với nhau nhu thế nào ? - Nguồn điện được nối với đầu nào của công tơ ? - Phụ tải được nối với đầu nào của công tơ ? - Hướng dẫn HS nối mạch điện theo sơ đồ mạch điện công tơ điện như hình 4-2 - Lưu ý cho HS + Các mạch điện phải chặt và vị trí lắp đặt phải hính xác . + Khi lắp đặt phải đảm bảo an toàn ( cho người và mạng điện cũng như TBĐ ) + Cần phải kiểm tra kĩ trước khi cho dòng điện chạy qua 2/ Nối mạch điện thực hành - Có 5 phần tử : công tơ điện , ampe kế , công tắc , nguồn điện xoay chiều , phụ tải - Các phần tử đó dược nối tiếp với nhau . - Nguồn điện được nối với đầu vào của công tơ (1, 3 ) - Phụ tải được nối với đầu ra của công tơ (2 , 4 ) - Làm theo sự hướng dẫn của GV - Lắng nghe vaø thöïc hieän TIEÁT 3 Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 5: Đo điện năng tiêu thụ của mạch điện ( 25’) a. Phương pháp: Quan sát, hoạt động nhóm, thực hành.. b. Các bước tiến hành - Nêu các bước đo điện năng tiêu thụ B1 : Đọc và ghi chỉ số của công tơ trước khi tiến hành đo B2 : Quan sát tình trạng làm việc của công tơ . Nội dung 3/ Đo điện năng tiêu thụ của mạch điện : B1 : Đọc và ghi chỉ số của công tơ trước khi tiến hành đo Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh B3 : Tính điện năng tiêu thụ của phụ tải sau 30 phút - Khi đóng cầu dao , quan sát đĩa nhôm , => Nếu đĩa nhôm quay nếu đĩa nhôm quay ngược điều đó chứng ngược chứng tỏ cực tính tỏ điều gì? cuộn dòng điện hoặc cuộn điện áp sai cần đổi lại một Khi ngắt cầu dao , quan sát đĩa nhôm , trong hai cuộn dây nếu đĩa nhôm vẫn quay ta làm như thế => Đó là hiện tượng tự nào ? quay . Để loại trừ hiện tượng tự quay ta phải điều chỉnh vị trí của mẫu từ trên trục của công tơ nhằm tăng mô men hãm cho đến khi công tơ đứng yên thì thôi Thực hành mẫu cho HS quan sát HS thöïc haønh theo höôùng - Cho HS thực hành daãn cuûa GV - Quan sát và hướng dẫn cho HS Nội dung B2 : Quan sát tình trạng làm việc của công tơ . B3 : Tính điện năng tiêu thụ của phụ tải sau 30 phút . Hoạt động 6: Ghi maãu baùo caùo( 10’ ) a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành - Y/c HS ghi vào bảng báo cáo thực Ghi keát quaû vaøo maãu baùo theo mẫu: ( đã chuẩn bị ) caùo BẢNG BÁO CÁO THỰC HÀNH ĐO ĐIỆN NĂNG TIÊU THỤ CỦA MẠCH ĐIỆN Nhóm : Họ và tên của từng thành viên trong nhóm Kết quả thực hành đo điện năng tiêu thụ Chỉ số công tơ trước Chỉ số công tơ sau khi khi đo đo Số vòng quay 4. Tổng kết đánh giá ( 5’ ) - Làm đúng quy trình (2đ) - Thời gian hoàn thành (2đ) - Thái độ trong thực hành (2đ) - Kết quả thực hành (2đ) - Vệ sinh trong thực hành (2đ) 4. Dặn dò (5’) - Nhận bài thực hành - Về xem trước bài số 5 TH: Nối dây điện Lớp : Điện năng tiêu thụ - Chuẩn bị: dây điện ( 1 sợi và nhiều sợi), kìm tuốt dây ( hoặc dao),… DUYỆT CỦA TỔ CM Tuần : 09 – 10 - 11 Tiết: 09 – 10 - 11 NS: 26/09/2013 Bài 5 Thực hành: NỐI DÂY DẪN ĐIỆN I. Mục Tiêu 1. Kiến thức: - Biết được các yêu cầu của mối nối dây dẫn điện - Hiểu được một số phương pháp nối dây dẫn điện 2. Kỉ năng: Nối được một số mối nối dây dẫn điện, từ đó hình thành kĩ năng cơ bản ban đầu của kĩ thuật lắp đặt dây dẫn . 3. Thái độ: Cẩn thận, trung thực khi thực hành II. Chuẩn Bị GV: - Tranh vẽ quy trình nối dây dẫn điện - Một số mẫu các loại mối nối dây dẫn điện HS: - Dụng cụ: kìm cắt dây, kìm tuốt dây, tua vít , mỏ hàn,… - Vật liệu: dây dẫn điện lõi 1 sợi, lõi nhiều sợi, giấy ráp, băng cách điện,.. - Thiết bị: phích cắm, công tắc, bóng đèn,.. III.Hoạt động dạy – học TIẾT 1 1.Ổn định lớp: KTSS (1’) 2. KTBC: không kiểm tra 3. Các hoạt động Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1: Đặt vấn đề (5’) a. Phương pháp: Thuyết trình,Đặt vấn đề. b. Các bước tiến hành Trong quá trình lắp đặt, sửa chữa Hs lắng nghe dây dẫn điện và TBĐ của mạng điện thường phải thực hiện các mối nối dây dẫn điện . Chất lượng các mối nối này ảnh hưởng không ít tới sự làm việc của mạng điện . Nếu một mối nối lỏng lẻo sẽ dễ xảy ra sự cố làm việc đứt mạch hoặc phát sinh tia lửa điện làm chập mạch gây hoả hoạn Để rèn luyện kỉ năng nối dây dẫn điện . Chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay “ TH : Nối Dây Dẫn Điện” Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự chuẩn bị và mối nối dây dẫn điện ( 22’ ) a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành - Chia lớp thành nhiều nhóm mỗi HS : Lập thành nhóm 1/ Tìm hiểu về sự chuẩn bị nhóm gồm 4 HS và mối nối dây dẫn điện : - Nêu yêu cầu bài thực hành và nội HS : Lắng nghe quy thực hành Yêu cầu kĩ thuật của mối nối - Giao nhiệm vụ cho từng nhóm HS : Lắng nghe : - Nhóm trưởng kiểm tra sự chuẩn HS : Nhóm trưởng kiểm tra -Dẫn điện tốt : Điện trở mối bị của nhóm mình ( về vật liệu , nối nhỏ để dòng điện truyền dụng cụ ) qua dễ dàng . Muốn vậy các - Trao các mối nối mẫu để HS quan HS: Quan sát mặt tiếp xúc phải sạch , diện sát + tranh vẽ . tích tiếp xúc đủ lớn và mối - Hãy phân loại các mối nối dây HS : Chia làm 3 loại : nối nối phải chặt. dẫn điện . thẳng , nối phân nhánh , nối - Có độ bền cơ học cao : - Hướng dẫn HS nhận xét các mối phụ kiện chịu được sức kéo , cắt và sự nối mẫu để rút ra kết luận về yêu rung chuyển . cầu kĩ thuật của mối nối ? HS: Lắng nghe và trả lời - An toàn điện : được cách điện tốt , mối nối không sắc để tránh làm thủng lớp băng cách điện . - Đảm bảo về mặt mĩ thuật : mối nối phải gọn và đẹp . Hoạt động 3: Quy trình thực hành (17’ ) a. Phương pháp:Quan sát, vấn đáp. b. Các bước tiến hành Hoạt động của GiáoViên Hãy nêu các bước nối dây dẫn điện mà em biết ? - Nhận xét và rút ra kết luận - Đưa ra quy trình nối dây dẫn điện Bóc vỏ cách điện Làm sạch lõi Nối dây Hoạt động của học sinh HS : Nêu các bước nối dây dẫn điện . Nội dung 2/ Quy trình thực hành HS : Quan sát và lắng nghe Bóc vỏ cách điện Làm sạch lõi Nối dây mối nối Kiểm tra mối nối Hàn mối nối mối nối. Kiểm tra Hàn mối nối Cách điện mối nối Cách điện TIẾT 2 Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 3: Nối thẳng 2 dây dẫn lõi 1 sợi (15’) a. Phương pháp: Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành - Chia lớp thành nhiều nhóm mỗi HS : Quan sát hình+ GV thực nhóm gồm 4 HS hành -Treo tranh hình 5_5 đã chuẩn bị ở bảng phụ . - Thực hành mẫu cho Hs quan sát HS: Dùng kéo, kìm và nêu câu hỏi ở từng thao tác . Khi bóc vỏ cách điện ta cần - Dùng dụng cụ gì để bóc vỏ cách lưu ý không được làm đức lõi điện ? Khi bóc vỏ cách điện ta cần dây dẫn. lưu ý đến vấn đề gì ? HS : Dùng giấy ráp , để mối - Dùng dụng cụ gì để làm sạch lõi ? nối dẫn điện tốt Tại sao ? HS : Trả lời - Ta uốn lõi như thế nào ? HS : Trả lời - Ta vặn xoắn như thế nào ? Hoạt động 4: Nối thẳng 2 dây dẫn lõi nhiều sợi (15’) a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành - Treo tranh hình 5_6 ở bảng phụ . HS : Quan sát - Thực hành mẫu cho HS quan sát . - Yêu cầu HS nêu lại các bước thực HS : Nêu lại các bước hành - Khi lồng lõi ta cần chú ý đến vấn đề gì ? - Cho HS thực hành . HS thực hành GV theo dõi HS thực hành, kiểm tra lại mối nối của các nhóm - - Treo hình 5_12 và hình 5_13 đã Các nhóm cách điện mối nối HS quan sát Nội dung 3/ Nối thẳng 2 dây dẫn lõi 1 sợi : - Bóc vỏ cách điện - làm sạch lõi - Uốn lõi - Vặn xoắn 4/ Nối thẳng 2 dây dẫn lõi nhiều sợi - Bóc vỏ cách điện và làm sạch lõi - Lồng lõi - Vặn xoắn - Kiểm tra mối nối Hoạt động của GiáoViên chuẩn bị ở bảng phụ . GV hướng dẫn cách điện mối nối Yêu cầu các nhóm cách điện mối nối, GV kiểm tra, lưu ý nhắc nhở độ an toàn điện và đảm bảo về mặt mỹ thuật. Hoạt động của học sinh Nội dung HS nêu lại các bước thực hành - Treo tranh hình 5_7 ở bảng phụ - Thực hành mẫu cho HS quan sát . - Yêu cầu HS nêu lại các bước thực hành . - Qua đó hãy cho biết nối rẽ là gì ? Cho HS thực hành Hoạt động 5: Nối phân nhánh dây dẫn lõi đơn (15’) a. Phương pháp:Quan sát, vấn đáp. b. Các bước tiến hành 5/ Nối phân nhánh dây lõi đơn :HS trả lời: - Dây dẫn điện nối từ đường dây trục chính ra gọi là dây nhánh , chỗ nối giữa đường dây trục chính và dây nhánh gọi là mối nối phân nhánh ( nối rẽ ). - Uốn gập lõi - Vặn xoắn . -Kiểm tra mối nối HS thực hành TIẾT 3 Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Hoạt động 6: Nối phân nhánh dây dẫn nhiều sợi (15’) a. Phương pháp: Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành - Treo tranh hình 5_8 ở bảng phụ HS: Quan sát Thực hành mẫu cho HS quan sát . - Yêu cầu HS nêu lại các bước thực HS : Nêu lại các bước thực hành . hành . - Cho HS thực hành . - - Treo hình 5_12 và hình 5_13 đã HS : Thực hành chuẩn bị ở bảng phụ . GV hướng dẫn cách điện mối nối Yêu cầu các nhóm cách điện mối nối, GV kiểm tra, lưu ý nhắc nhở Các nhóm cách điện mối nối Nội dung 6/ Nối phân nhánh dây dẫn nhiều sợi - Bóc vỏ cách điện . - Làm sạch lõi . - Nối dây . - Kiểm tra mối nối . Hoạt động của GiáoViên Hoạt động của học sinh Nội dung độ an toàn điện và đảm bảo về mặt mỹ thuật. Hoạt động 7: Nối dây dẫn dùng phụ kiện (15’) a. Phương pháp:Quan sát, hoạt động nhóm. b. Các bước tiến hành - Treo hình 5_9 ; 5_10 SGK ở bảng HS : Quan sát phụ - Thực hành mẫu cho HS quan sát . HS : Nêu lại các bước thực - Yêu cầu HS nêu lại các bước thực hành . hành . - Cho HS thực hành . HS : Nhận dụng cụ và thực hành . 4. Tổng kết và hướng dẫn học tập 4.1/ Củng cố ?/ Mối nối dây dẫn điện có những yêu cầu gì ? Nêu quy trình nối dây dẫn điện Trả lời : STT Yêu cầu mối nối Quy trình mối nối 1 - Không được cắt vào lõi 2 - Các mặt tiếp xúc phải sạch . 3 - Mối nối phải chặt . 4 - Mối nối không sắc tránh làm thủng băng cách điện . 5 - Có độ bền cơ học cao . 6 - An toàn điện. - Bóc vỏ cách điện . - Làm sạch lõi . - Nối dây . - Kiểm tra mối nối . - Hàn mối nối . - Cách điện mối nối . ?/ Khi bóc vỏ cách điện , nếu lưỡi dao cắt vào lõi dây thì đoạn lõi đó có sủ dụng được hay không ? Tại sao ? Trả lời : Thì đoạn đó không được sử dụng vì mối nối sẽ bị đứt khi phải chịu lực kéo , lực cắt và rung chuyển . ?/ Tại sao nên hàn mối nối trước bọc cách điện ? Trả lời : Để mối nối có độ bền cơ học cao ?/ Tại sao lại dùng giấy ráp mà không dùng lưỡi dao để làm sạch lõi ? Trả lời : Dùng dao để cắt vào lõi ảnh hưởng đến chất lượng mối nối , ảnh hưởng không ít tới sự vận hành của mạng điện , dễ xảy ra sự cố làm đứt mạch hoặc phát sinh tia lửa điện làm chập mạch gây hoả hoạn . 4.2/ Dặn dò (5’) - Về nhà thục hành lại các bước thực hiện nối dây . - Về nhà học bài và xem lại toàn bộ các kiến thức đã học . - Chuẩn bị kĩ bài để tiết sau kiểm tra . DUYỆT CỦA TỔ CM Ngày 28/09 2013