Tài liệu Giáo án cơ bản ngữ văn 8 cả bộ ( hay)

Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN THCS MÔN NGỮ VĂN 8 LỚP 8 Cả năm: 37 tuần (140 tiết) Học kì I: 19 tuần (72 tiết) Học kì II: 18 tuần (68 tiết) HỌC KÌ I Tuần 1 Tiết 1 đến tiết 4 Tôi đi học; Tôi đi học; Trường từ vựng; (t1) Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Tuần 2 Tiết 5 đến tiết 8 Trong lòng mẹ; Trong lòng mẹ Trường từ vựng; (tiếp); THCHD: Cấp độ khái... Bố cục của văn bản. Tuần 3 Tiết 9 đến tiết 12 Tức nước vỡ bờ; Xây dựng đoạn văn trong văn bản; Viết bài Tập làm văn số 1. Tuần 4 Tiết 13 đến tiết 16 Lão Hạc; Lão Hạc Từ tượng hình, từ tượng thanh; Liên kết các đoạn văn trong văn bản. Tuần 5 Tiết 17 đến tiết 20 Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội; Tóm tắt văn bản tự sự; Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự; Trả bài Tập làm văn số 1. Tuần 6 Tiết 21 đến tiết 24 Cô bé bán diêm; Cô bé bán diêm; Trợ từ, thán từ; Miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự. Tuần 7 Tiết 25 đến tiết 28 Đánh nhau với cối xay gió; Đánh nhau với cối xay gió; Tình thái từ; Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với với miêu tả và biểu cảm. Tuần 8 Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 1 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 Tiết 29 đến tiết 32 Chiếc lá cuối cùng; Chiếc lá cuối cùng; Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt); Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. Tuần 9 Tiết 33 đến tiết 36 Hai cây phong; Hai cây phong Viết bài Tập làm văn số 2. Tuần 10 Tiết 37 đến tiết 40 Nói quá; Ôn tập truyện kí Việt Nam; Thông tin về ngày trái đất năm 2000; Nói giảm, nói tránh. Tuần 11 Tiết 41 đến tiết 44 Kiểm tra Văn; Luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm; Câu ghép; Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh. Tuần 12 Tiết 45 đến tiết 48 Ôn dịch thuốc lá; Câu ghép (tiếp); Phương pháp thuyết minh; Trả bài kiểm tra Văn, bài Tập làm văn số 2. Tuần 13 Tiết 49 đến tiết 52 Bài toán dân số; Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm; Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh; Chương trình địa phương (phần Văn). Tuần 14 Tiết 53 đến tiết 56 Dấu ngoặc kép; Luyện nói: Thuyết minh một thứ đồ dùng; Viết bài Tập làm văn số 3. Tuần 15 Tiết 57 đến tiết 60 Đập đá ở Côn Lôn( (t1); Đập đá ở Côn Lôn; ((tiếp)Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác; Ôn luyện về dấu câu; Ôn tập Tiếng Việt. Tuần 16 Tiết 61 đến tiết 63 Thuyết minh một thể loại văn học; Ông đồ; (t1) Kiểm tra Tiếng Việt. Trả bài TLV3. Tuần 17 Tiết 64 đến tiết 66 Ông đồ;(tiếp) Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 2 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 Hướng dẫn đọc thêm: Hai chữ nước nhà; Hướng dẫn đọc thêm: Muốn làm thằng Cuội; Kiểm tra học kì I. Tuần 18 Tiết 69 đến tiết 72 Hoạt động ngữ văn: Làm thơ 7 chữ; Hoạt động ngữ văn: Làm thơ 7 chữ; Trả bài TV và kiểm tra học kì I. HỌC KÌ II Tuần 20 Tiết 73 đến tiết 76 Nhớ rừng; Nhớ rừng; Câu nghi vấn. Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh. Tuần 21 Tiết 77 đến tiết 80 Quê hương; Khi con tu hú. Câu nghi vấn. (tiếp) Thuyết minh về một phương pháp (cách làm); Tuần 22 Tiết 81 đến tiết 84 Tức cảnh Pác Bó. Câu cầu khiến; Thuyết minh một danh lam thắng cảnh; Ôn tập về văn bản thuyết minh. Tuần 23 Tiết 85 đến tiết 88 Ngắm trăng, Đi đường; Câu cảm thán; Viết bài Tập làm văn số 5. Tuần 24 Tiết 89 đến tiết 92 Câu trần thuật; Chiếu dời đô; Câu phủ định; Chương trình địa phương (phần Tập làm văn). Tuần 25 Tiết 93 đến tiết 96 Hịch tướng sĩ; Hịch tướng sĩ; Hành động nói; Trả bài Tập làm văn số 5. Tuần 26 Tiết 97 đến tiết 100 Nước Đại Việt ta; Hành động nói (tiếp); Ôn tập về luận điểm; Viết đoạn văn trình bày luận điểm. Tuần 27 Tiết 101 đến tiết 104 Bàn luận về phép học; Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 3 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm; Viết bài Tập làm văn số 6. Tuần 28 Tiết 105 đến tiết 108 Thuế máu; Thuế máu; Hội thoại; Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận. Tuần 29 Tiết 109 đến tiết 112 Đi bộ ngao du; Đi bộ ngao du; Hội thoại (tiếp); Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. Tuần 30 Tiết 113 đến tiết 116 Kiểm tra Văn; Lựa chọn trật tự từ trong câu; Trả bài Tập làm văn số 6; Tìm hiểu về các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận. Tuần 31 Tiết 117 đến tiết 120 Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục; Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục Lựa chọn trật tự từ trong câu (luyện tập); Luyện tập đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. Tuần 32 Tiết 121 đến tiết 124 Chương trình địa phương (phần Văn); Chữa lỗi diễn đạt (lỗi lôgic); Viết bài Tập làm văn số 7. Tuần 33 Tiết 125 đến tiết 128 Tổng kết phần Văn; Ôn tập phần Tiếng Việt học kì II; Văn bản tường trình; Luyện tập làm văn bản tường trình. Tuần 34 Tiết 129 đến tiết 132 Trả bài kiểm tra Văn; Kiểm tra Tiếng Việt; Trả bài Tập làm văn số 7; Tổng kết phần Văn (tiếp); Tuần 35 Tiết 133 đến tiết 136 Ôn tập phần Tập làm văn; Ôn tập phần Tập làm văn; Kiểm tra học kì II. Tuần 36 Tiết 137 đến tiết 140 Văn bản thông báo; Chương trình địa phương phần Tiếng Việt; Luyện tập làm văn bản thông báo; Trả bài kiểm tra học kì II. Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 4 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 TiÕt 1: Năm học 2013 - 2014 Ngµy soan:12/8/2012 V¨n b¶n: T«i ®i häc (Thanh TÞnh) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhở ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. - RÌn cho HS kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, s¸ng t¹o, kÜ n¨ng ph©n tÝch, c¶m thô t¸c phÈm v¨n xu«i giµu chÊt tr÷ t×nh. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS biÕt rung ®éng, c¶m xóc víi nh÷ng kØ niÖm thêi häc trß vµ biÕt tr©n träng, ghi nhí nh÷ng kØ niÖm Êy. 4. Các kĩ năng cơ bản được giáo dục 1.Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ, trao đổi, ý tưởng của bản thân về giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản 2.Suy nghĩ sáng tạo: Phân tích bình luận những cảm xúc của nhân vật chính trong ngày đầu đi học 3.Tự nhận thức :Trân trong kỉ niệm, sống có trách nhiệm với bản thân 5. Các phương pháp kĩ thuật dạy học 1. Động não 2.Thảo luận nhóm 3. Viết sáng tạo III. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh:So¹n bµi IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.OÅn ®Þnh lôùp 2.KiÓm tra bµi cò : kiÓm tra s¸ch, vë. 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 5 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 Trong cuéc ®êi mçi con ngêi, nh÷ng kØ niÖm cña tuæi häc trß thêng ®îc lu gi÷ bÒn l©u trong trÝ nhí. §Æc biÖt lµ nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi ®Õn trêng ®Çu tiªn. TiÕt häc ®Çu tiªn cña n¨m häc míi nµy, c« vµ c¸c em sÏ t×m hiÓu mét truyÖn ng¾n rÊt hay cña nhµ v¨n Thanh TÞnh. TruyÖn ng¾n " T«i ®i häc " Thanh TÞnh ®· diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm m¬n man, b©ng khu©ng cña mét thêi th¬ Êy. Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc I. §äc vµ t×m hiÓu chung: Hoạt động 2: Tìm hiểu chung về văn bản 1 . T¸c gi¶: ? Dựa vào chú thích () SGK và phần tự tìm - Thanh TÞnh (1911-1988), quª ë HuÕ, tõng hiểu thêm về tác giả, các em hãy giới thiệu d¹y häc, viÕt b¸o vµ lµm v¨n. - §¹t gi¶i thëng HCM vÒ VH một vài nét về tác giả Thanh TÞnh? - S¸ng t¸c cña «ng ®»m th¾m vµ ®Çy chÊt ( Phương pháp: hoạt động nhóm) th¬. 2. T¸c phÈm: Kỹ thuật: “ Khăn phủ bàn” GV híng dÉn: §äc chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng - ThÓ lo¹i: truyÖn ng¾n tr÷ t×nh - In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n n¨m s©u; chó ý lêi cña ngêi mÑ, «ng ®èc. 1941. - GV ®äc mÈu, gäi häc sinh ®äc tiÕp. - Tõ khã ? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm? GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: «ng ®èc, l¹m nhËn. 3 . Bè côc: ? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo ®îc kÓ l¹i trong truyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt trung t©m? + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn ®êng tíi V× sao? trêng. ? KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng ®îc kÓ + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n trêng. theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian nh thÕ + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc. nµo? ? T¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n nµo cña v¨n b¶n? ? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: trong em? V× sao? 1. Kh¬i nguån kû niÖm: Hoạt động 3: Tìm hiểu chi tiết H - GV chuyển ý: Phân tích văn bản theo bố-- - Lóc cuèi thu,... em nhá rôt rÌ cïng mÑ ®Õn cục. tr trưêng  gîi nhí kØ niÖm ? Nçi nhí buæi tùu trêng t¸c gi¶ ®îc kh¬i nguån tõ thêi ®iÓm nµo? v× sao? ? Lý do? - Sù liªn tëng t¬ng ®¬ng, tù nhiªn gi÷a hiÖn - C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në nh mÊy cµnh t¹i vµ qu¸ khø cña b¶n th©n. ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí l¹i kû hoa t¬i mØm cêi H/a so s¸nh, nh©n ho¸, tõ niÖm cò ntn? Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m cña 4 l¸y ®îc sö dông ®Ó t¶ t©m tr¹ng, c¶m xóc cña t«i khi nhí l¹i kû niÖm tùu trêng:c¶m tõ l¸y t¶ c¶m xóc Êy? ? Nh÷ng c¶m xóc cã tr¸i ngîc, m©u thuÈn xóc xao xuyÕn, vui síng khi nhí KN xa. nhau kh«ng? V× sao?  Kh«ng >< nhau, tr¸i ngîc nhau mµ gÇn gòi, bæ sung cho nhau, rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø, nh»m diÔn t¶ 1 c¸ch cô a. C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” trªn ® êng thÓ t©m tr¹ng khi nhø l¹i vµ c¶m xóc thùc tíi trêng: cña t«i khi Êy. - Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu. ? KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn trêng cña nh©n vËt T«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo? - Kh«ng gian: trªn con ®êng dµi vµ hÑp. quen - l¹ ? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh T«i ®i häc kØ niÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶? Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 6 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014  DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c¶m vµ nhËn thøc. ? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nh th»ng Quý vµ kh«ng ®i ra ®ång th¶ diÒu nh th¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×? ? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt gh× thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn thö søc m×nh tù cÇm bót thíc? ? Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trªn con ®êng lµng tíi trêng, nh©n vËt t«i ®· béc lé ®øc tÝnh g× cña m×nh? ? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong c©u v¨n: “ý nghÜ Êy tho¸ng qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh mét lµn m©y lít ngang trªn ngän nói”? - GV cho HS th¶o luËn nhãm. Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp ? H·y t×m trong phÇn ®Çu v¨n b¶n nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh vµ cho biÕt ý nghÜa cña chóng? - Xin mÑ cÇm bót thíc...So s¸nh  Muèn kh¼ng ®Þnh m×nh, ng©y th¬ ®¸ng yªu. - Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, yªu m¸i trêng vµ yªu quª h¬ng. -> KØ niÖm ®Ñp, ®Ò cao viÖc häc cña con ngêi... 4. Cñng cè: ? Em Ên tîng nhÊt víi c©u v¨n nµo trong phÇn ®Çu ®· häc? 5. Híng dÉn tù häc - §äc kÜ v¨n b¶n. - ViÕt ®o¹n v¨n kÓ vÒ kØ niÖm cña em vÒ trêng líp trong buæi ®Çu ®i häc. -T×m hiÓu phÇn cßn l¹i =============================== Ngµy so¹n: 12/8/2011 TiÕt 2: V¨n b¶n: T«i ®i häc (Thanh TÞnh) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhở ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. III. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh:So¹n bµi D . TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng lªn líp 1. æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra bµi cò 1. Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”? Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 7 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh? 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng Năm học 2013 - 2014 “T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n ®îc t¸i hiÖn theo dßng håi tëng cña kÝ øc, bao gåm mét chuæi c¸c sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tu«n trµo. Theo dßng c¶m xóc Êy ta biÕt ®îc t©m trang håi hép, c¶m gi¸c bë ngë cña nh©n vËt T«i trªn ®êng cïng mÑ tíi trêng, trªn s©n trêng vµ trong líp häc Ho¹t ®éng cña gv vµ hs Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu v¨n b¶n kiÕn thøc II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: a. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn ®êng tíi trêng: GV híng dÉn HS ®äc phÇn 2 cña v¨n b¶n. b. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi ë s©n trêng: - RÊt ®«ng ngêi...ngêi nµo còng ®Ñp. ? C¶nh tríc s©n trêng lµng Mü LÝ lu l¹i trong - C¶m gi¸c míi mÎ. t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt? - Bì ngì, ngËp ngõng, e sî. ? Tríc c¶nh tîng Êy, t©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña + C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i trêng. nh©n vËt T«i nh thÕ nµo? + T©m tr¹ng håi hép, lo sî. ? T©m tr¹ng Êy ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ b»ng h×nh - Mang ý nghÜa tîng trng, giµu søc gîi. ¶nh so s¸nh nµo? -> Miªu t¶ sinh ®éng h×nh ¶nh vµ t©m tr¹ng cña c¸c em nhá lÇn ®Çu ®Õn trêng. - Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, ? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh ®ã? giËt m×nh vµ lóng tóng. - Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc. . ? Khi håi trèng trêng vang lªn vµ khi nghe gäi -> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ th¬. ®Õn tªn m×nh, t©m tr¹ng chó bÐ nh thÕ nµo? c. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp ? V× sao khi s¾p hµng ®îi vµo líp nh©n vËt t«i häc: - C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn ®Çu l¹i c¶m thÊy “ Trong ... lÇn nµy”? ®îc vµo líp häc. GV gäi HS ®äc phÇn cuèi v¨n b¶n - B¾t ®Çu ý thøc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã ? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo líp nh th©n thiÕt víi m×nh. thÕ nµo? ? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m nhËn nh vËy? ? H·y ®äc ®o¹n “ Mét con... ®¸nh vÇn ®äc”. Chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×? -> Sù ngé nghÜnh ®¸ng yªu cña chó bÐ ? Em cã c¶m nhËn g× vÒ th¸i ®é, cö chØ cña lÇn ®Çu ®Õn trêng. Yªu mÑ, yªu thiªn nh÷ng em bÐ lÇn ®Çu ®i häc? nhiªn vµ khao kh¸t häc tËp trëng thµnh. ? Qua văn bản, tác giả khiến em có cảm nhận gì về thái độ của những người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học ? (Gợi ý : các vị phụ huynh, ông đốc, và thầy giáo?) - GV bình: Ngôi trường của nhân vật “tôi” là một ngôi trường giáo dục ấm áp, là nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành. Ho¹t ®éng 4: Tæng kÕt ? Theo em, nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn lµ g×? ? Theo em, søc cuèn hót cña truyÖn ®îc t¹o Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 8 2. Cảm nhận về thái độ, cử chỉ của người lớn: - Các PHHS: Chuẩn bị chu đáo cho con em; trân trọng tham dự buổi lễ quan trọng này: cùng lo lắng, hồi hộp cùng con - Ông đốc : Từ tốn bao dung - Thấy giáo trẻ : vui tính, giàu tình thương.  Nhà trường và gia đình rất có trách nhiệm với thế hệ tương lai. IV. Ghi nhí: 1. NghÖ thuËt - Bè côc ®éc ®¸o. - H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc gîi. - Ng«n ng÷, h×nh ¶nh so s¸nh giµu søc gîi, mang ý nghÜa tîng trng. Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 nªn tõ ®©u? - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc. 2. Néi dung: Buæi tùu trêng ®Çu tiªn sÏ mÉi m·i kh«ng bao giê quªn trong t©m trÝ t/g mçi chóng ta. GV gäi HS ®äc ghi nhí. Ho¹t ®éng 5: LuyÖn tËp: Củng cố bài học, liên hệ thực tế, thực hành trên cơ sở những kiến thức vừa tìm hiểu. 1.V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo? A. Tù sù. C. BiÓu c¶m. B. Miªu t¶. D. C¶ ba ph¬ng thøc trªn. 2. Nh÷ng c¶m gi¸c n¶y në trong lßng t«i lµ nh÷ng c¶m gi¸c nµo? Qua ®ã em thÊy ®îc ®iÒu g× tèt ®Ñp ë nh©n vËt t«i? 4. Híng dÉn tù häc - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi tùu trêng mµ em nhí m·i. - So¹n bµi: Trong lßng mÑ. =============================== TiÕt 3: Ngµy 14/8/2012 CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Phân biệt được các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc – hiểu và tạo lập văn bản. B – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 2. Kỹ năng: Thực hành so sánh, phân tích các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 3. Thái độ - Giáo dục HS ý thức tự học 4. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục 1.Ra quyết định : Nhận ra và biết sử dụng từ đúng nghĩa theo mục đích giao tiếp cụ thể. 5. Các phương pháp kĩ thuật dạy học 1.Phân tích các tình huống 2. Động não 3.Thực hành có hướng dẫn C. Chuẩn bị : 1/ GV: Bảng phụ, soạn giáo án. 2/ HS:Xem trước bài mới. - PhiÕu häc tËp D. TiÕn tr×nh lªn líp 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò: S¸ch - vë cña HS ? ë líp 7 c¸c em ®· häc vÒ tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa, h·y lÊy mét sè vÝ dô vÒ 2 lo¹i tõ nay. Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 9 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng “Quan hÖ tr¸i nghÜa vµ ®ång nghÜa lµ nh÷ng quan hÖ vÒ nghÜa cña tõ mµ ta ®· häc ë líp 7. H«m nay ta t×m hiÓu mét mèi quan hÖ kh¸c vÒ nghÜa cña tõ ng÷ ®ã lµ mèi quan hÖ bao hµm - ®îc gäi lµ ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. Ho¹t ®éng cña gv vµ hs Ho¹t ®éng 2: kiÕn thøc GV treo b¶ng phô ghi s¬ ®å trong SGK. ? NghÜa cña tõ “®éng vËt” réng h¬n hay hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”? T¹i sao? ? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸” víi c¸c tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu”? GV: Nh vËy, c¸c tõ “thó, chim, c¸” cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu” nhng l¹i cã nghÜa hÑp h¬n tõ “®éng vËt”. GV ®a bµi tËp: Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa. ? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n vµ hÑp h¬n c¸c tõ ®ã? - Réng h¬n: thùc vËt. - HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, cá gµ, hoa mai, hoa lan, hoa hång. ? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ cã nghÜa réng, nghÜa hÑp? ? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vïa cã nghÜa hÑp ®îc kh«ng? V× sao? LÊy vÝ dô minh ho¹? HS ®äc ghi nhí Ho¹t ®éng 3: - Cho HS lËp s¬ ®å, cã thÓ theo mÉu bµi häc hoÆc HS tù s¸ng t¹o - Cho HS th¶o luËn 1 nhãm lµm mét c©u - Cho 4 nhãm lªn b¶ng ghi nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp cña c¸c tõ ë BT3 trong thêi gian 3 phót? ( C©u a, b, c, d) - Lµm ë nhµ I. Từ ngữ nghĩa rộng và từ ngữ nghĩa hẹp 1. Ví dụ : Sgk 2. NhËn xÐt  Rộng hơn, vì động vật bao gồm cả thú, chim Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 10 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 và cá.  nghĩa từ “thú” rộng hơn so với “ voi, hươu” vì thú bao gồm cả voi, hươu nghĩa từ “chim” rộng hơn so với “ tu hú, sáo→ Chim bao gồm cả tu hú, sáo nghĩa từ “cá” rộng hơn so với “ cá rô, cá thu” - cá bao gồm cả cá rô, cá thu  Nghĩa từ “ thú” rộng hơn từ “ voi, hươu”; hẹp hơn từ động vật. 3. Ghi nhí: SGK/10 II. LuyÖn tËp Bµi tËp Bµi TËp 2: a. ChÊt ®èt. b. NghÖ thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh. Bµi tËp 3: a. Xe cé: Xe ®¹p, xe m¸y, xe h¬i. b. Kim lo¹i: S¾t, ®ång, nh«m. c: Hoa qu¶: Chanh, cam. d. Mang: X¸ch, khiªng, g¸nh. Bµi tËp 4: Bµi tËp 5: - §éng tõ nghÜa r«ng: Khãc. - §éng tõ nghÜa hÑp: Nøc nì, sôt sïi. 4. Cñng cè, ®¸nh gi¸ - HS nh¾c l¹i thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp? 5. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò: - Häc kÜ néi dung.T×m c¸c tõ ng÷ thuéc cïng 1 ph¹m vi nghÜa trong m«n Ng÷ v¨n vµ lËp s¬ ®å kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña c¸c tõ ®ã. - Lµm bµi tËp 4. Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n " Ngµy so¹n:15/8/12 Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 11 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 TiÕt 4: Năm học 2013 - 2014 TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n A – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản và xác định được chủ đề của văn bản cụ thể. - Biết viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề. B– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Chủ đề văn bản. - Những thể hiện của chủ đề trong văn bản. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản. - Trình bày một văn bản (nói, viết) thống nhất về chủ đề. 3. Th¸i ®é: - H S cã ý thøc x¸c ®Þnh chñ ®Ò vµ cã tÝnh nhÊt qu¸n khi x¸c ®Þnh chñ ®Ò cña v¨n b¶n. 4.Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục 1.Giao tiếp : Phản hồi ,lắng nghe tích cực ,trình bày suy nghĩ ,ý tưởng về chủ đề của văn bản 2.Suy nghĩ sáng tạo : nêu vấn đề ,phân tích đối chiếu văn bản để xác định chủ đề và tính thống nhất về chủ đề.. 5.Các phương pháp kĩ thuật dạy học 1.Thực hành có hướng dẫn. 2.Động não. C. CHUẨN BỊ -So¹n gi¸o ¸n, v¨n b¶n mÉu, b¶ng phô. -Häc bµi cò vµ xem tríc bµi míi. D. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC 1. æn ®Þnh líp. 2. KiÓm tra bµi cò ? ThÕ nµo lµ tÝnh m¹ch l¹c vµ liªn kÕt trong v¨n b¶n? VD minh ho¹? 3.Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ 1 trong nh÷ng ®Æc trng quan träng t¹o nªn VB. §Æc trng nµy cã liªn hÖ mËt thiÕt víi tÝnh m¹ch l¹c, tÝnh liªn kÕt mµ c¸c em ®· häc ë líp 7. VËy thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n, nã thÓ hiÖn ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay. kiÕn thøc Ho¹t ®éng cña gv vÀ hs Ho¹t ®éng 2: I. Chñ ®Ò cña v¨n b¶n: GV gäi HS ®äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”. * KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng: ? T¸c gi¶ håi tëng l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u - KØ niÖm trªn ®êng cïng mÑ tíi trêng. s¾c nµo trong thêi Êu th¬ cña m×nh? - KØ niÖm trªn s©n trêng. - KØ niÖm trong líp häc. T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c ngì ngµng vµ ? Tõ håi tëng Êy, em c¶m nhËn ®îc g× vÒ trang träng. t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i? -> §©y lµ chñ ®Ò cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”. - Lµ ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh mµ v¨n b¶n cÇn ? VËy, em hiÓu chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ g×? biÓu ®¹t. II. TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: - Nhan ®Ò. ? V× sao em biÕt v¨n b¶n “T«i ®i häc” - C¸c tõ ng÷ : T«i, biÓu thÞ ý nghÜa ®i häc. nãi lªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ - C¸c c©u: nh¾c vÒ KN buæi tùu trêng ®Çu tiªn. Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 12 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 buæi tùu trêng ®Çu tiªn? GV: Nh vËy VB cã tÝnh thèng nhÊt vÒ ND lµ chñ ®Ò, tõ ng÷ vµ c©u ®Òu xoay quanh mét vÊn ®Ò x/®, xoay quanh ®èi tîng lµ n.v T«i. ? V¨n b¶n tËp trung håi tëng l¹i t©m tr¹ng g× cña nh©n vËt T«i? ? T©m tr¹ng Êy ®îc thÓ hiÖn qua c¸c chi tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo? GV: C¸c tõ ng÷, chi tiÕt trong v¨n b¶n ®Òu tËp trung thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña nh©n vËt T«i trong buæi tùu trêng. => §ã lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong v¨n b¶n. ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong v¨n b¶n? Năm học 2013 - 2014  LÆp l¹i nhiÒu lÇn. - T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c míi l¹, bì ngì. * Ghi nhí: - V¨n b¶n ph¶i tËp trung biÓu ®¹t, híng ®Õn mét chñ ®Ò ®· ®îc x¸c ®Þnh, không xa rêi hay l¹c sang chñ ®Ò kh¸c. ? TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò ®îc thÓ hiÖn - Néi dung vµ cÊu tróc h×nh thøc. ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo cña v¨n b¶n? + Néi dung: ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh ph¶i ®îc x¸c ®Þnh ®Ó mäi phÇn, mäi chi tiÕt ®Òu xoay quanh nã. + H×nh thøc: nhan ®Ò, c¸c phÇn , c¸c tõ ng÷, ? Lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng h×nh ¶nh cña v¨n b¶n ph¶i cã sù thèng nhÊt, cïng xoay quanh chñ ®Ò vµ híng vÒ chñ ®Ò. nhÊt ®ã? HS ®äc. III. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: GV chia nhãm cho HS th¶o luËn. *TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: a. C¨n cø vµo: - Nhan ®Ò v¨n b¶n. - C¸c ®o¹n: giíi thiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña c©y cä, t×nh c¶m g¾n bã víi c©y cä. b. C¸c ý lín cña phÇn th©n bµi s¾p xÕp hîp lÝ. c. Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi d©n s«ng Thao vµ rõng cä: Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i C¬m n¾m l¸ cä lµ ngêi s«ng Thao. Bµi tËp 2: Nªn bá hai c©u: b vµ d. Bµi tËp 3: GV híng dÉn hs vÒ nhµ lµm. D.H¬ng dÉn tù häc - Häc bµi, thuéc ghi nhí, n¾m v÷ng kiÕn thøc. Bµi cò: - Lµm BT3, chó ý diÔn ®¹t c©u b, e cho s¸t(tËp trung) víi chñ ®Ò. - ViÕt mét ®o¹n v¨n vÒ chñ ®Ò: Mïa thu víi nh÷ng Ên tîng s©u s¾c nhÊt. - So¹n bµi : Bè côc cña v¨n b¶n. =============================== TiÕt 5 : V¨n b¶n: Ngµy so¹n: 20/8/2012 Trong lßng mÑ (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 13 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 B– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại hồi kí. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật. - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng: - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS ®ång c¶m víi nçi ®au tinh thÇn, t×nh yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt cña bÐ Hång. 4. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục 1.Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ ,trao đổi ,ý tưởng của bản thânvề giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản 2.Suy nghĩ sáng tạo: Phân tích bình luận những cảm xúc của bé Hồng và tình yêu thương mãnh liệt đối với người mẹ. 3.Tự nhận thức : Xác định lối sống có nhân cách, tôn trọng người thân, biết cảm thông với nỗi bất hạnh của người khác. 5.Các phương pháp kĩ thuật dạy học 1. Động não: 2.Thảo luận nhóm 3. Viết sáng tạo C.ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi. D. TiÕn tr×nh lªn líp. 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra bµi cò ? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt T«i trong VB T«i ®i häc? ? Nªu vµ chØ râ ý nghÜa cña mét h×nh ¶nh so s¸nh giµu chÊt th¬ mµ em thÝch nhÊt trong truyÖn ng¾n nµy? 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng. Nguyªn Hång lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n cã mét thêi th¬ Êu thËt cay ®¾ng, khèn khæ, nh÷ng kØ niÖm Êy ®· ®îc nhµ v¨n viÕt l¹i trong tËp håi kÝ " Nh÷ng ngµy th¬ Êu " kØ niÖm vÒ ngêi mÑ ®¸ng th¬ng qua cuéc trß chuyÖn víi bµ C« vµ qua cuéc gÆp gì bÊt ngê víi mÑ lµ mét trong nh÷ng ch¬ng truyÖn c¶m ®éng nhÊt. Ho¹t ®éng 2 I. §äc- T×m hiÓu chung ? Cho HS ®äc kÜ chó thÝch SGK 1. T¸c gi¶ ? Em h·y tr×nh bµy ng¾n gän vÒ Nguyªn - Nguyªn Hång(1918-1982) quª Nam Hång vµ t¸c phÈm " Nh÷ng ngµy th¬ Êu " §Þnh. - Nhµ v¨n lín cña nÒn v¨n häc VN hiÖn ®¹i tËp trung viÕt vÒ líp ngêi cïng khæ, díi ®¸y cña x· héi víi t×nh yªu s©u s¾c, m·nh liÖt. 2. T¸c phÈm: Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 14 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 ? T¸c phÈm ®îc viÕt theo thÓ lo¹i g×? - ThÓ lo¹i : TiÓu thuyÕt håi ký . ? VÞ trÝ ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm? - GV Híng dÉn HS víi giäng chËm, t×nh c¶m, chó ý ng«n ng÷ cña Hång khi ®èi tho¹i víi bµ c« vµ giäng cay nghiÖt, ch©m biÕm cña bµ c« ? ChuyÖn ®îc kÓ trong håi ký . Nh©n vËt chÝnh lµ ai ? Cã 2 sù viÖc chÝnh lµ sù viÖc nµo ? - BÐ Hång bÞ h¾t hñi vµ bÐ Hång gÆp l¹i mÑ khi mÑ vÒ th¨m. ? GV hái l¹i mét sè tõ yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch : rÊt kÞch , tha h¬ng cÇu thùc , t©m can, thµnh kiÕn , cæ tôc , ¶o ¶nh... ? ? M¹ch truyÖn kÓ cña ®o¹n trÝch " Trong lßng mÑ" cã g× gièng vµ kh¸c víi v¨n b¶n "T«i ®i häc"? + Gièng: KÓ, t¶ theo tr×nh tù thêi gian trong håi tëng, nnhí l¹i kÝ øc tuæi th¬ . - Ph¬ng thøc biÓu ®¹t: KÓ, t¶, biÓu c¶m. - Håi kÝ gåm 9 ch¬ng - viÕt vÒ tuæi th¬ cay ®¾ng cña t¸c gi¶. - Lµ tËp v¨n xu«i giµu chÊt tr÷ t×nh, c¶m xóc dµo d¹t, tha thiÕt ch©n thµnh. - "Trong lßng mÑ" lµ ch¬ng 4. + Kh¸c: "T«i ®i häc" liÒn m¹ch trong kho¶ng thêi gian ng¾n, kh«ng ng¾t qu¶ng: Buæi s¸ng... " Trong lßng mÑ" kh«ng liÒn m¹ch cã kho¶ng c¸ch nhá vÒ thêi gian vµi ngµy khi cha gÆp vµ 3. Bè côc:2 ®o¹n kh«ng gÆp ? VËy ®o¹n trÝch cã thÓ chia bè côc nh thÕ - Tõ ®Çu....ngêi ta hái ®Õn chø : T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi trß chuyÖn víi nµo? Néi dung tõng phÇn ? ngêi c« - Cßn l¹i: T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi gÆp mÑ. II. §äc hiÓu v¨n b¶n Ho¹t ®éng 3: t×m hiÓu vÒ t¸c phÈm ? C¶nh ngé cña bÐ Hång cã g× ®Æc biÖt ? C¶nh ngé th¬ng t©m ®ã ®îc giíi thiÖu qua 1. Nh©n vËt bµ c«: nh÷ng c©u v¨n nµo? * Dßng tù sù kh¬i nguån vµ tõ ®ã nh©n vËt bµ c« xuÊt hiÖn . T©m ®Þa cña bµ ta tõng bíc béc lé râ qua lêi kÓ , t¶ tinh tÕ . - HS ®äc l¹i ®o¹n kÓ vÒ cuéc gËp gì vµ ®èi tho¹i gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång. ? TÝnh c¸ch vµ lßng d¹ bµ c« thÓ hiÖn qua nh÷ng ®iÒu g×? - Cêi hái... RÊt kÞch.=> gi¶ dèi. - ( Lêi nãi, nô cêi, cö chØ, th¸i ®é) ? Cö chØ: Cêi hái vµ néi dung c©u hái cña bµ c« cã ph¶n ¸nh ®óng t©m tr¹ng vµ t×nh c¶m cña bµ ®èi víi mÑ bÐ Hång vµ ®øa ch¸u ruét cña m×nh hay ko? V× sau em nhËn ra ®iÒu ®ã? Tõ ng÷ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cña - Gieo r¾c vµo ®Çu bÐ Hång nh÷ng hoµi bµ? tõ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cña bµ? nghi ®Ó bÐ Hång ruång rÉy vµ khinh - Cö chØ: Cêi, hái- nô cêi vµ c©u hái cã vÎ miÖt mÑ. quan t©m, th¬ng ch¸u, tèt bông nhng b»ng sù Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 15 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 th«ng minh nh¹y c¶m bÐ Hång ®· nhËn ra ý nghÜa cay ®éc trong giäng nãi vµ nÐt mÆt cña bµ c« - rÊt kÞch: Gi¶ dèi - Hái lu«n, giäng vÉn ngät. ? Sau lêi tõ chèi cña Hång, bµ c« l¹i hái g×? M¾t long lanh nh×n ch¸u ch»m chÆp. nÐt mÆt vµ th¸i ®é cña bµ thay ®æi ra sao? - Bµ c« hái lu«n, giäng ngät : Mî mµy ph¸t tµi ... m¾t long lanh nh×n ch»m chÆp. Lêi nãi cö chØ nµy cµng chøng tá sù gi¶ dèi vµ ¸c ®éc. Bµ ta tiÕp tôc ®ãng kÞch, trªu cît ch¸u.  nhôc m¹ mÑ bÐ Hång - §éc ¸c. ? Bµ ta muèn g× khi nãi mÑ chó ®ang ph¸t tµi vµ ng©n dµi 2 tiÕng em bÐ ? - Khi nhËn thÊy bÐ Hång im lÆng cói ®Çu , rng rng muèn khãc , bµ c« l¹i khuyªn l¹i an ñi , tá ra réng lîng muèn gióp ®ì ch¸u ; nhng 2ch÷ em bÐ ng©n dµi thËt ngät. Râ rµng bµ c« ®· biÓu hiÖn sù s¨m soi, ®éc ®Þa , hµnh h¹, nhôc m¹ b»ng c¸ch cè ý xo¸y s©u vµo nçi ®au, nçi khæ t©m cña ch¸u. ? V× sao nh÷ng lêi lÏ cña bµ c« l¹i khiÕn Hång lßng ®au nh th¾t l¹i , níc m¾t rßng rßng ? - ThËt cay ®¾ng bëi vÕt th¬ng lßng l¹i bÞ chÝnh ngêi c« ruét ®µo xíi , coi nh trß ®ïa. ? MÆc kÖ ch¸u cêi dµi trong tiÕng khãc , th¸i ®é cña bµ c« ntn ? - T¬i cêi kÓ vÒ t×nh c¶nh tóng quÉn cña mÑ bÐ Hång. Mæc ch¸u phÉn uÊt,nøc në ngêi c« vÉn cha chÞu bu«ng tha. Bµ ta vÉn kÓ tØ mØ sù tóng quÉn r¸ch ríi, gÇy guéc cña mÑ Hång 1 c¸ch thÝch thó víi sù v« c¶m, s¾c l¹nh ®Õn ghª rîn. Bµ ta muèn ch¸u ®au khæ h¬n n÷a, lóng tóng,thª th¶m h¬n n÷a. Chøng tá -> Ngêi c« l¹nh lïng ®éc ¸c, th©m hiÓm ? Th¸i ®é cña bµ c« thay ®æi ra sao khi nãi vÒ bè Hång ? - §æi giäng , vç vai , nghiªm nghÞ . Tá râ sù ngËm ngïi th¬ng xãt ngêi ®· mÊt. Lé râ sù th©m hiÓm , tr¬ trÏn. ? Sau ®ã, cuéc ®èi tho¹i l¹i tiÕp tôc nh thÕ nµo? ? Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ con ngêi nµy? ? Nh©n vËt bµ c« cã ý nghÜa tè c¸o x· héi ntn? Nv bµ c« ko ph¶i hoµn toµn ko cßn tån t¹i trong x· héi ngµy nay. H×nh ¶nh bµ c« khiÕn ngêi ®äc c¨m ghÐt khã chÞu bao nhiªu th× h/¶ ngßi mÑ vµ t×nh c¶m cña bÐ Hång víi mÑ cµng m¹nh mÏ bÊy nhiªu. Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 16 - T¬i cêi kÓ vÒ t×nh c¶nh tóng quÉn cña mÑ Hång.  Tµn nhÉn, l¹nh lïng. - §æi giäng, nghiªm nghÞ, tá sù ngËm ngïi.  Tr¬ trÏn  §©y lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c¸o s©u s¾c: + Tè c¸o nh÷ng con ngêi sèng tµn nhÉn, kh« hÐo c¶ t×nh m¸u mñ. + Tè c¸o nh÷ng thµnh kiÕn cæ hñ, hÑp hßi cña x· héi TD - PK ViÖt Nam tríc CMT8 -1945. Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 4. LuyÖn tËp, cñng cè: - Tãm t¾t néi dung ®o¹n truyÖn ? Nh©n vËt ngêi c« ®îc kh¾c ho¹ trªn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? - Lêi nãi - Cö chØ - Suy nghÜ 5. Híng dÉn töï hoïc - T×m hiÓu t©m tr¹ng cña bÐ Hång trong ®o¹n truyÖn khi trß chuyÖn víi ngêi c« vµ khi gÆp gì mÑ. ================================ Ngµy so¹n: 20/8/2012 TiÕt 6 : V¨n b¶n: (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. B– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại hồi kí. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ng. ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của n.vật. - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng: - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS ®ång c¶m víi nçi ®©u tinh thÇn, TY th¬ng mÑ m·nh liÖt cña bÐ Hång. C. ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn: Bµi so¹n, SGK, t liÖu HS: So¹n theo híng dÉn, phiÕu häc tËp D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh líp:(1') 2. KiÓm tra bµi cò: ? Qua phÇn ®Çu cña v¨n b¶n em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bµ c«? A. Lµ ngêi xÊu xa, th©m ®éc víi nh÷ng r¾p t©m tanh bÈn. B. Lµ ®aÞ diÖn cho thµnh kiÕn cæ hñ hÑp hßi, phi nh©n ®¹o trong XH bÊy giê. C. Lµ ngêi phô n÷ tiªu biÓu cho vÎ ®Ñp truyÒn thèng tõ xa ®Õn nay. D. Gåm A vµ B 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng Cµng nhËn ra sù th©m ®éc cña ngêi c«, bÐ Hång cµng ®au ®ín vµ trµo lªn c¶m xóc yªu th¬ng m·nh liÖt ®èi víi ngêi mÑ bÊt h¹nh cña m×nh. Trong lßng mÑ Ho¹t ®éng 1 Giíi thiÖu bµi: Ho¹t ®éng 2:(30') III/-§äc - T×m hiÓu v¨n b¶n Ho¹t ®éng 2: ? Khi nghe lêi c« nãi, bÐ Hång cã nhËn xÐt Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 17 2. T×nh yªu th¬gn m·nh liÖt cña bÐ Hång víi mÑ. a. Trong cuéc ®èi tho¹i víi bµ c«: Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 g× vÒ ý ®å cña bµ C«? - NhËn ra d· t©m cña bµ c« muèn chia rÏ em víi mÑ ? TiÕng cêi cña 2 c« ch¸u cã ý nghÜa gièng nhau ko? - TiÕng cêi cña ngêi r¾p t©m t¹o trß ®ïa ®éc ¸c , tiÕng cêi cña ngêi nhËn ra ý ®Þnh… ? Sau lÇn hái thø 2 , t©m tr¹ng cña Hång ra sao? - Tríc c©u hái , lêi khuyªn nh s¸t muèi vµo lßng , chøa ®ùng sù mØa mai chua cay , lßng bÐ Hång nh cµng th¾t l¹i v× ®au ®ín , tñi nhôc. Xóc ®éng v× th¬ng mÑ th¬ng th©n…dêng nh ko k×m nÐn ®îc. ? Chi tiÕt cêi dµi trong tiÕng khãc cã ý nghÜa g×? - §©y lµ c©u v¨n thÓ hiÖn râ phÈm chÊt cña bÐ Hång . Nã thÓ hiÖn nång nhiÖt , m¹nh mÏ c¶m xóc , tr¹ng th¸i cña nv. §ã lµ t×nh c¶m tin yªu mÑ ph¶i chÞu ®ùng k×m nÐn . ? T©m tr¹ng ®au ®ín cña bÐ Hång ®c ®Èy lªn ®Õn ®Ønh ®iÓm khi nµo ? - Khi c©u chuyÖn vÒ mÑ ®îc kÓ b»ng giäng tu¬i cêi cña bµ c«… ? Lßng c¨m tøc tét cïng ®îc thÓ hiÖn qua chi tiÕt nµo? Gi¸ nh÷ng cæ tôc ®Çy ®o¹ …. ? BÐ nghÜ g× g× vÒ mÑ, vÒ nh÷ng cæ tôc ®· ®µy ®o¹ mÑ? -khãc th¬ng , c¨m tøc hñ tôc phong kiÕn muèn vå, c¾n ,nhai,nghiÒn... ? Em cã nhËn xÐt gì vÒ 3 ®éng tõ ®ã? - 3 ®éng tõ chØ 3 tr¹ng th¸iph¶n øng ngµy cµng d÷ déi, thÓ hiÖn nçi c¨m phÉn cùc ®iÓm ? Qua ®©y, em hiÓu ®îc g× vÒ t×nh c¶m cña Hång ®èi víi mÑ? ? Qua cuéc ®èi tho¹i cña Hång víi bµ c«, em hiÓu g× vÒ tÝnh c¸ch ®êi sèng t×nh c¶m cña Hång. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h/¶ so s¸nh mµ t¸c gi¶ sö /d khi ®Æt gi¶ thiÕt ngêi mµ bÐ Hång nh×n thÊy ko ph¶i lµ mÑ ? Năm học 2013 - 2014 - Lßng th¾t l¹i. khoÐ m¾t cay cay - Níc m¾t rßng rßng..®Çm ®×a...  §au ®ín, uÊt øc, c¨m giËn - Cêi dµi trong tiÕng khãc - Gi¸ cæ tôc lµ hßn ®¸...vå mµ c¾n, nhai ,nghiÕn cho k× n¸t vôn míi th«i.so s¸nh, §T m¹nh - c¨m giËn cæ tôc vµ th¬ng yªu mÑ . ThÊu hiÓu, c¶m th«ng hoµn c¶nh bÊt h¹nh cña mÑ. + Hång cã t©m hån trong s¸ng giµu t×nh thêng mÑ, nh¹y c¶m, th«ng minh, qu¶ quyÕt b. NiÒm h¹nh phóc v« biªn cña bÐ Hång khi gÆp mÑ vµ trong lßng mÑ: - TiÕng gäi cuèng quýt thÓ hiÖn sù kh¸t khao t×m mÑ , gÆp mÑ ®ang ch¸y s«i trong t©m hån. Gi¶ thiÕt ®îc ®Æt ra ®Ó cùc t¶ xóc ®éng t©m tr¹ng cña m×nh trong 1 t×nh huèng cô thÓ. Tét cïng h¹nh phóc , tét cïng ®au khæ. §ã lµ phong c¸ch v¨n ch¬ng s©u s¾c , nång nhiÖt cña Nguyªn Hång . - " ..Nh÷ng rung ®éng cùc ®iÓm cña mét linh hån trÎ d¹i..." ( Th¹ch Lam) ? NiÒm vui síng cña Hång khi ®îc gÆp mÑ ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ thËt thÊm thÝa, xóc ®éng. * GÆp mÑ: Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã? - mõng, tñi - Gäi mÑ ®Çy vui mõng mµ bèi rèi. ? Qua ®ã, em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt - Véi v·, cuèng cuång ®uæi theo. miªu t¶ t©m lý vµ t×nh c¶m nh©n vËt? ? H×nh ¶nh mÑ ®îc hiÖn lªn ntn qua c¶m xóc Kh¸t khao t×nh mÑ Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 18 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 cña Hång ? * Trong lßng mÑ: - §ã lµ ngêi mÑ yªu con, gÇn gòi , ®Ñp ®Ï , - Ngåi vµo lßng mÑ: Vui síng ®Õn ngÊt can ®¶m vît lªn mäi lêi mØa mai. ng©y, tá râ nh÷ng c¶m xóc m·nh liÖt - ThÊy: mÑ ®Ñp..gß m¸ hång ..h¬i thë th¬m tho...c¶m gi¸c Êm ¸p...ªm dÞu NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý ®Æc s¾c. tinh tÕ xóc ®éng - niÒm h¹nh phóc vµ vui síng ngÊt ng©y trong t×nh mÑ ngät ngµo. Ho¹t ®éng 4:(5') III/- Tæng kÕt ? §©y lµ v¨n b¶n ®Ëm ®µ chÊt tr÷ t×nh- YÕu 1. NT: tè tr÷ t×nh ®ù¬c t¹o nªn nh thÕ nµo? Nh©n vËt- ngêi kÕt chuyÖn ®Ó ë ng«i thø 1. - T×nh huèng truyÖn phï hîp, ®Æc s¾c, ®iÓn h×nh cã ®iÒu kiÖn béc lé t©m tr¹ng. - KÕt hîp nhuÇn nhuyÓn gi÷a kÓ, t¶ vµ biÓu hiÖn c¶m xóc. GV: Nguyªn Hång ®· rÊt thµnh c«ng khi sö - Nh÷ng so s¸nh míi mÏ, hay hÊp dÉn. dông c¸c h×nh ¶nh so s¸nh. - Miªu t¶ t©m lý ®Æc s¾c, tinh tÕ ? Em h·y chØ ra vµ thö ph©n tÝch hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cña nh÷ng so s¸nh ®ã? ? Em h·y tr×nh bµy néi dung ®o¹n trÝch? + Néi dung: T×nh mÉu tö thiªng liªng - HS ®äc ghi nhí: SGK s©u nÆng cña bÐ Hång trong c¶nh ngé " Trong lßng mÑ " lµ lêi K/® ch©n thµnh ®Çy ®¸ng th¬ng. c¶m ®éng vÒ sù bÊt diÖt c¶u t×nh mÉu tö 4. LuyÖn tËp cñng cè : ? Cã nhµ nghiªn cøu cho r»ng Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em. Qua ch¬ng " Trong lßng mÑ " em thÊy ý kiÕn trªn cã ®óng kh«ng? v× sao? T/gth«ng c¶m víi nh÷ng ®au khæ vµ kh¸t väng h¹nh phóc cña ngêi phô n÷. ¤ng thÊu hiÓu næi ®au trong tr¸i tim nh¹y c¶m dÓ tæn th¬ng cña tuæi th¬ vµ nh÷ng nÐt ®Ñp trong t©m hån non trÎ. 5. Híng dÉn tù häc ë nhµ : Bµi cò: - Häc kÜ néi dông v¨n b¶n vµ chó ý ®Õn mÆt thµnh c«ng vÒ NT. - ViÕt mét ®o¹n v¨n ghi l¹i nh÷ng Ên tîng s©u s¾c nhÊt vÒ mÑ cña em. Bµi míi: So¹n bµi: Tøc níc vì bê. §äc tãm t¾t néi dung TT T¾t ®Ìn TiÕt 7: Ngµy So¹n:22/8/2012 Trêng tõ vùng A– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi. - Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt. B – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 19 Trêng THCS Đình Bảng Giáo án: Ngữ văn 8 Năm học 2013 - 2014 1. Kiến thức Khai niệm trường từ vựng. 2. Kỹ năng: - Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng. - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản. C. CHUẨN BỊ 1/ GV: Nghiªn cøu vµ so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Häc bµi cò, xem tríc bµi Trêng tõ vùng. D.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY- HỌC 1. æn ®Þnh líp: 2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜ hÑp? H·y lÊy vÝ dô vÒ tõ ng÷ võa cã nghÜa réng? võa cã nghÜa hÑp? ? Lµm BT 4-5. 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng ë bµi tríc c¸c em ®· t×m hiÓu vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa. H«m nay c¸c em sÏ ®i t×m hiÓu kh¸i niÖm trêng tõ vùng - 1 k/n liªn quan ®Õn hiÖn tîng ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa , AD, HD... Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – häc sinh Néi dung cÇn ®¹t I. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng Ho¹t ®éng 2 : 1.VD - HS ®äc VD (SGK) - C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐt - C¸c tõ : mÆt, m¾t, da, gß m¸, ®Çu, c¸nh tay, miÖng cã nÐt chung vÒ nghÜa : chØ bé chung nµo vÒ nghÜa? - Qua ph©n tÝch VD, em hiÓu thÕ nµo lµ tr- phËn cña c¬ thÓ con ngêi  t¹o thµnh trêng tõ vùng? Cho mét vµi VD? (Dông cô êng tõ vùng. nÊu níng) 2. Ghi nhí (SGK) - HS ®äc ghi nhí Trêng tõ vùng lµ tËp hîp cña nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa. - HS ®äc VD trêng tõ vùng “ m¾t ” 3. Lu ý + Bé phËn cña m¾t: Lßng ®en, lßng tr¾ng, a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm con ng¬i, l«ng mµy, l«ng mi... nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n (tÝnh hÖ + §Æc ®iÓm cña m¾t: ®ê ®Én, s¾c, lê ®ê, thèng). toÐt... b. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm +C¶m gi¸c cña m¾t: chãi, hoa, cém. nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i ( §Æc -> Lu ý a, b. ®iÓm ng÷ ph¸p). c. Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng - Tõ “ ngät ” cã thÓ thuéc nh÷ng trêng tõ kh¸c nhau do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa. vùng nµo? d. Ngêi ta thêng dïng c¸ch chuyÓn trêng ( HS ®äc trong sgk-> lu ý c) tõ vùng ®Ó t¨ng thªm tÝnh NT cña ng«n tõ (HS ®äc VD d -> lu ý d) vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t (nh©n ho¸, Èn dô, so Trong ®o¹n v¨n trªn t/ g sö dông biÖn s¸nh) ph¸p NT g×? II. LuyÖn tËp Ho¹t ®éng 3 : Bµi tËp1 : - HS ®äc VB “ Trong lßng mÑ ” - C¸c tõ thuéc trêng tõ vùng “ ngêi ruét - C¸ nh©n suy nghÜ thÞt ” : thÇy, mÑ, mî, c«, con, em. Bµi tËp 2 : §Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi d·y tõ: Bµi tËp 2. Hs th¶o luËn nhanh trong nhãm- a. Dông cô ®¸nh b¾t thuû s¶n. > tr¶ lêi b.Dông cô ®Ó ®ùng. c. Ho¹t ®éng cña ch©n. d. Tr¹ng th¸i t©m lÝ cña ngêi. e. TÝnh nÕt cña ngêi. g. dông cô ®Ó viÕt. - Chó ý tÝnh nhiÒu nghÜa cña c¸c tõ Bµi tËp 3. Gi¸o viªn: Chu Thị Hồng Ánh 20 Trêng THCS Đình Bảng