Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Giáo án 11 lần 1

.DOC
133
326
138

Mô tả:

giáo án vật lý 11
Ngày soạn : 20/8/2017 PHẦN I. ÑIEÄN HOÏC. ÑIEÄN TÖØ HOÏC Chöông I. ÑIEÄN TÍCH. ÑIEÄN TRÖÔØNG Tieát 1. ÑIEÄN TÍCH. ÑÒNH LUAÄT CU-LOÂNG I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Trình baøy ñöôïc khaùi nieäm ñieän tích ñieåm, ñaëc ñieåm töông taùc giöõa caùc ñieän tích, noäi dung ñònh luaät Cu-loâng, yù nghóa cuûa haèng soá ñieän moâi. - Laáy ñöôïc ví duï veà töông taùc giöõa caùc vaät ñöôïc coi laø chaát ñieåm. - Bieát veà caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa caân xoaén. 2. Kó naêng - Xaùc ñònh phöông chieàu cuûa löïc Cu-loâng töông taùc giöõa caùc ñieän tích giöõa caùc ñieän tích ñieåm. - Giaûi baøi toaùn öùng töông taùc tónh ñieän. - Laøm vaät nhieãm ñieän do coï xaùt. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân - Xem SGK Vaät lyù 7 vaø 9 ñeå bieát HS ñaõ hoïc gì ôû THCS. - Chuaån bò caâu hoûi hoaëc phieáu caâu hoûi. 2. Hoïc sinh: OÂn taäp kieán thöùc ñaõ hoïc veà ñieän tích ôû THCS. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Giôùi thieäu chöông trình, saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp, saùch tham khaûo. Hoaït ñoäng 1 (20 phuùt) : Tìm hieåu söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät, ñieän tích, ñieän tích ñieåm, töông taùc giöõa caùc ñieän tích. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung cô baûn I. Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät. Cho hoïc sinh laøm thí nghieäm - Laøm thí nghieäm theo söï Ñieän tích. Töông taùc ñieän veà hieän töôïng nhieãm ñieân do höôùng daãn cuûa thaày coâ. 1. Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät coï xaùt. - Moät vaät coù theå bò nhieãm ñieän - Giôùi thieäu caùc caùch laøm - Ghi nhaän caùc caùch laøm vaät do : coï xaùt leân vaät khaùc, tieáp xuùc vaät nhieãm ñieän. nhieãm ñieän. vôùi moät vaät nhieãm ñieän khaùc, ñöa - Giôùi thieäu caùch kieåm tra - Neâu caùch keåm tra xem vaät laïi gaàn moät vaät nhieãm ñieän khaùc. vaät nhieãm ñieän. coù bò nhieãm ñieän hay khoâng. - Coù theå döïa vaøo hieän töôïng huùt caùc vaät nheï ñeå kieåm tra xem vaät coù bò nhieãm ñieän hay khoâng. 2. Ñieän tích. Ñieän tích ñieåm - Vaät bò nhieãm ñieän coøn goïi laø vaät -Giôùi thieäu ñieän tích. Cho -Tìm ví duï veà ñieän tích. mang ñieän, vaät tích ñieän hay laø hoïc sinh tìm ví duï. moät ñieän tích. - Giôùi thieäu ñieän tích ñiểm. -Tìm ví duï veà ñieän tích ñieåm. - Ñieän tích ñieåm laø moät vaät tích Cho hoïc sinh tìm ví duï veà ñieän coù kích thöôùc raát nhoû so vôùi ñieän tích ñieåm. khoaûng caùch tôùi ñieåm maø ta xeùt. 3. Töông taùc ñieän - Giôùi thieäu söï töông taùc -Ghi nhaän söï töông taùc ñieän. - Caùc ñieän tích cuøng daáu thì ñaåy ñieän. nhau. - Cho hoïc sinh thöïc hieän -Thöïc hieän C1. - Caùc ñieän tích khaùc daáu thì huùt C1. nhau. Hoaït ñoäng 3 (15 phuùt) : Nghieân cöùu ñònh luaät Coulomb vaø haèng soá ñieän moâi. -1- Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung cô baûn -Giôùi thieäu veà Coulomb vaø thí nghieäm cuûa oâng ñeå thieát laäp ñònh luaät. Ghi nhaän ñònh luật. - Giôùi thieäu bieåu thöùc ñònh luaät vaø caùc ñaïi löôïng trong ñoù. -Giôùi thieäu ñôn vò ñieän tích. - Cho hoïc sinh thöïc hieän C2. -Ghi nhaän bieåu thöùc ñònh luaät vaø naém vöõng caùc ñaïi löông trong ñoù. - Ghi nhaän ñôn vò ñieän tích. Thöïc hieän C2. Tiếp thu -Nêu điều kiện áp dụng của Định luật Cu-lông. - Giôùi thieäu khaùi nieäm ñieän moâi. Cho hoïc sinh tìm ví duï. -Cho hoïc sinh neâu bieåu thöùc tính löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích ñieåm ñaët trong chaân khoâng. -Ghi nhaän khaùi nieäm.Tìm ví duï. -Neâu bieåu thöùc tính löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích ñieåm ñaët trong chaân khoâng. -Thöïc hieän C3. II. Ñònh luaät Cu-loâng. Haèng soá ñieän moâi 1.Ñònh luaät Cu-loâng - Löïc huùt hay ñaåy giöõa hai dieän tích ñieåm ñaët trong chaân khoâng coù phöông truøng vôùi ñöôøng thaúng noái hai ñieän tích ñieåm ñoù, coù ñoä lôùn tæ leä thuaän vôùi tích ñoä lôùn cuûa hai ñieän tích vaø tæ leä nghòch vôùi bình phöông khoaûng caùch giöõa chuùng. F=k | q1q 2 | ; k = 9.109 Nm2/C2. 2 r Ñôn vò ñieän tích laø culoâng (C). -Điều kiện áp dụng: + 2 điện tích điểm + 2 quả cầu tích điện phân bố đều 2. Löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích ñieåm ñaët trong ñieän moâi ñoàng tính. Haèng soá ñieän moâi + Ñieän moâi laø moâi tröôøng caùch ñieän. + Khi ñaët caùc ñieän tích trong moät ñieän moâi ñoàng tính thì löïc töông taùc giöõa chuùng seõ yeáu ñi  laàn so vôùi khi ñaët noù trong chaân khoâng.  goïi laø haèng soá ñieän moâi cuûa moâi tröôøng (  1). + Löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích ñieåm ñaët trong ñieän moâi : F=k - Cho hoïc sinh thöïc hieän C3. | q1q 2 | . r 2 + Haèng soá ñieän moâi ñaëc cho tính chaát caùch ñieän cuûa chaát caùch ñieän. Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Cho hoïc sinh ñoïc muïc Em coù bieát ? Cho hoïc sinh thöïc hieän caùc caâu hoûi 1, 2, 3, 4 trang 9, 10. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø giaû caùc baøi taäp 5, 6, 7, 8 sgk vaø 1.7, 1.9, 1.10 saùch baøi taäp. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY -2- Ñoïc muïc Sôn tónh ñieän. Thöïc hieän caùc caâu hoûi trong sgk. Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. ............................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ............. Ngày soạn : 21/8/2017 Tieát 2 . THUYEÁT ELECTRON. ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Trình baøy ñöôïc caáu taïo sô löôïc cuûa nguyeân töû veà phöông dieân ñieän. - Trình baøy ñöôïc noäi dung thuyeát eâlectron, noäi dung ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích.. - Bieát caùch laøm nhieãm ñieän caùc vaät. 2. Kó naêng - Vaän duïng thuyeát eâlectron giaûi thích ñöôïc caùc hieän töôïng nhieãm ñieän. - Giaûi baøi toaùn öùng töông taùc tónh ñieän. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân - Xem SGK Vaät lyù 7 ñeå bieát HS ñaõ hoïc gì ôû THCS. - Chuaån bò phieáu caâu hoûi. - Nhöõng thí nghieäm veà hieän töôïng nhieãm ñieän 2. Hoïc sinh -OÂn taäp kieán thöùc ñaõc hoïc veà ñieän tích ôû THCS. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Phaùt bieåu, vieát bieát bieåu thöùc cuûa ñònh luaät Cu-loâng? Hoaït ñoäng 2 (20 phuùt) : Tìm hieåu thuyeát electron. Hoaït ñoäng cuûa Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn giaùo vieân sinh . ? Yeâu caàu hoïc sinh - Neáu caáu taïo nguyeân neâu caáu taïo cuûa nguyeân tö töû. veà phöông dieän ñieän? Goàm: haït nhaân mang ñieän tích döông naèm ôû trung taâm vaø caùc electron mang ñieän tích aâm chuyeån ñoäng xung quanh. Haït nhaân caáu taïo bôûi Nhaän xeùt thöïc hieän cuûa hai loaïi haït laø nôtron khoâng hoïc sinh. mang ñieän vaø proâtoân mang ñieän döông. + Giôùi thieäu ñieän tích, khoái löôïng cuûa electron, proâtoân vaø nôtron. - Ghi nhaän ñieän tích, khoái löôïng cuûa electron, proâtoân vaø nôtron. Electron coù ñieän tích laø -1,6.10-19C vaø khoái löôïng laø 9,1.10-31kg. Proâtoân coù ñieän tích laø +1,6.10-19C vaø khoái löôïng laø 1,67.10-27kg. Khoái -3- ? Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát taïi sao bình thöôøng thì nguyeân töû trung hoaø veà ñieän. + Giôùi thieäu ñieän tích nguyeân toá. ? Yeâu caâu HS ñoïc SGK Traû lôøi caùc caâu hoûisau + thuyeát electron laø gì?. + Noâi dung cô baûn cuûa thuyeât electron veà vieäc giaûi thích söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät ? * GV Gôïi yù + theá naøo laø ion döông, ion aâm + khi naøo vaät nhieãm ñieän döông + khi naøo vaät nhieãm ñieän aâm ? Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1. löôïng cuûa nôtron xaáp xó baèng khoái löôïng cuûa proâtoân. - Giaûi thích söï trung hoaø veà ñieän cuûa nguyeân töû. Soá proâtoân trong haït nhaân baèng soá electron quay quanh haït nhaân neân bình thöôøng thì nguyeân töû trung hoaø veà ñieän. -Ghi nhaän ñieän tích nguyeân toá. Ñieän tích cuûa electron vaø ñieän tích cuûa proâtoân laø ñieän tích nhoû nhaát maø ta coù theå coù ñöôïc. Vì vaäy ta goïi chuùng laø ñieän tích nguyeân toá. HS traû lôøi: * Thuyeát döïa vaøo söï cö truù vaø di chuyeån cuûa caùc electron ñeå giaûi thích caùc hieän töôïng ñieän vaø caùc tính chaát ñieän cuûa caùc vaät goïi laø thuyeát electron * Noäi dung cô baûn cuûa thuyeát electron: -Electron coù theå rôøi khoûi nguyeân töû ñeå di chuyeån töø nôi naøy ñeán nôi khaùc. - Nguyeân töû maát electron goïi laø ion döông - Nguyeân töû nhaän theâm electron goïi laø ion aâm - Vaät nhieãm ñieän aâm khi soá electron maø noù chöùa lôùn hôn soá proton -vaât nhieãm ñieän döông khi soá electron noù chöùa ít hôn soâ proton Thöïc hieän C1. vieân Hoaït ñoäng3 (10 phuùt) : Vaän duïng thuyeát electron. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh -4- Noäi dung cô baûn Yeâu caàu HS ñoïc SGK traû lôøi caùc caâu hoûi : ? Vaät nhö theá naøo goïi vaät daãn ñieän, vaät caùch ñieän?. *GV Nhaán manhc cho HS bieát Söï phaân bieät vaät daãn ñieän vaø vaät caùch ñieän chæ laø töông ñoái. Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C2, C3. Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát taïi sao söï phaân bieät vaät daãn ñieän vaø vaät caùch ñieän chæ laø töông ñoái. HS Traû Lôøi -Vaät daãn ñieän laø vaät coù chöùa caùc ñieän tích töï do. - Vaät caùch ñieän laø vaät khoâng chöùa caùc electron töï do. Thöïc hieän C2, C3. Giaûi thích. + Moâ taû Söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc Tieáp thu Söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc Neáu cho moät vaät tieáp xuùc vôùi moät vaät nhieãm ñieän thì noù seõ nhieãm ñieän cuøng daáu vôùi ?Yeâu caàu hoïc sinh giaûi vaät ñoù. thích söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc. Yeâu caàu hoïc sinh thöïc Giaûi thích. hieän C4 II. Vaän duïng 1. Vaät daãn ñieän vaø vaät caùch ñieän Vaät daãn ñieän laø vaät coù chöùa caùc ñieän tích töï do. Vaät caùch ñieän laø vaät khoâng chöùa caùc electron töï do. Söï phaân bieät vaät daãn ñieän vaø vaät caùch ñieän chæ laø töông ñoái. 2. Söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc Neáu cho moät vaät tieáp xuùc vôùi moät vaät nhieãm ñieän thì noù seõ nhieãm ñieän cuøng daáu vôùi vaät ñoù. 3. Söï nhieãm dieän do höôûng öùng Ñöa moät quaû caàu A nhieãm ñieän döông laïi gaàn ñaàu M cuûa moät thanh kim loaïi MN trung hoaø veà ñieän thì ñaàu M nhieãm ñieän aâm coøn ñaàu N nhieãm ñieän döông. Thöïc hieän C4. +Giôùi tthieäu söï nhieãm - Tieáp thu söï nhieãm ñieän do höôûng öùng (veõ hình ñieän do höôûng öùng (veõ hình 2.3). 2.3). Ñöa moät quaû caàu A nhieãm ñieän döông laïi gaàn ñaàu M cuûa moät thanh kim loaïi MN trung hoaø veà ñieän thì ñaàu M ? Yeâu caàu hoïc sinh giaûi nhieãm ñieän aâm coøn ñaàu N thích söï nhieãm ñieän do höôûng nhieãm ñieän döông öùng. Yeâu caàu hoïc sinh thöïc Giaûi thích. hieän C5. Thöïc hieän C5. Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt) : Nghieân cöùu ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc vieân sinh Giôùi thieäu ñònh luaät. Cho hoïc sinh tìm ví duï. - Ghi nhaän ñònh luaät. Trong moät heä vaät coâ laäp veà ñieän, toång ñaïi soá caùc ñieän tích laø khoâng ñoåi. -5- Noäi dung cô baûn III. Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích Trong moät heä vaät coâ laäp veà ñieän, toång ñaïi soá caùc ñieän tích laø khoâng ñoåi. Tìm ví duï minh hoaï. Hoaït ñoäng 5 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieát thöùc Toùm taét laïi nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñaõ hoïc trong baøi. trong baøi. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø giaûi caùc baøi Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. taäp 5, 6 sgk vaø 2.1, 2.2, 2.5, 2.6 saùch baøi taäp. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY............................................................................................................................ ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày soạn : 20/8/2011 Tieát 3-4. ÑIEÄN TRÖÔØNG VAØ CÖÔØNG ÑOÄ ÑIEÄN TRÖÔØNG. ÑÖÔØNG SÖÙC ÑIEÄN I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Trình baøy ñöôïc khaùi nieäm ñieän tröôøng. - Phaùt bieåu ñöôïc ñònh nghóa cuûa cöôøng ñoä ñieän tröôøng vaø neâu ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa vectô cöôøng ñoä ñieän tröôøng. - Bieát caùch toång hôïp caùc vectô cöôøng ñoä ñieän tröôøng thaønh phaàn taïi moãi ñieåm. - Neâu ñöôïc khaùi nieäm ñöôøng söùc ñieän vaø caùc ñaëc ñieåm cuûa ñöôøng söùc ñieän. 2. Kó naêng - Xaùc ñònh phöông chieàu cuûa vectô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi moãi ñieåm do ñieän tích ñieåm gaây ra. - Vaän duïng quy taéc hình bình haønh xaùc ñònh höôùng cuûa vectô cöôøng ñoä ñieän tröôøng toång hôïp. - Giaûi caùc baøi taäp veà ñieän tröôøng. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân - Chuaån bò hình veõ 3.6 ñeán 3.9 trang 19 SGK. - Thöôùc keû, phaán maøu. - Chuaån bò phieáu caâu hoûi. 2. Hoïc sinh - Chuaån bò Baøi tröôùc ôû nhaø. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Tieát 1 -6- Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Neâu vaø giaûi thích hieän töôïng nhieãm ñieän do tieáp xuùc, do höôûng öùng. Hoaït ñoäng 2 (10 phuùt) : Tìm hieåu khaùi nieäm ñieän tröôøng. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn vieân sinh I. Ñieän tröôøng 1. Moâi tröôøng truyeàn töông taùc Giôùi thieäu söï taùc duïng Tìm theâm ví duï veà ñieän löïc giöõa caùc vaät thoâng qua moâi moâi tröôøng truyeàn töông taùc Moâi tröôøng tuyeàn töông taùc tröôøng. giöõa hai vaät. giöõa caùc ñieän tích goïi laø ñieän tröôøng. 2. Ñieän tröôøng Giôùi thieäu khaùi nieäm Ghi nhaän khaùi nieäm. Ñieän tröôøng laø moät daïng vaät ñieän tröôøng. chaát bao quanh caùc ñieän tích vaø gaén lieàn vôùi ñieän tích. Ñieän tröôøng taùc duïng löïc ñieän leân ñieän tích khaùc ñaët trong noù. Hoaït ñoäng 3 (30 phuùt) : Tìm hieåu cöôøng ñoä ñieän tröôøng. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa Noäi dung cô baûn vieân hoïc sinh II. Cöôøng doä ñieän tröôøng 1. Khaùi nieäm cöôøng doä ñieän Ghi nhaän khaùi Giôùi thieäu khaùi nieäm tröôøng nieäm. Cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi ñieän tröôøng. moät ñieåm laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho ñoä maïnh yeáu cuûa ñieän tröôøng taïi ñieåm ñoù. Neâu ñònh nghóa vaø Ghi nhaän ñònh bieåu thöùc ñònh nghóa cöôøng ñoä 2. Ñònh nghóa nghóa, bieåu thöùc. Cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi ñieän tröôøng. moät ñieåm laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho taùc duïng löïc cuûa ñieän tröôøng taïi ñieåm ñoù. Noù ñöôïc xaùc ñònh baèng thöông soá cuûa ñoä lôùn löïc ñieän F taùc duïng leân ñieän tích thöû q (döông) ñaët Yeâu caàu hoïc sinh neâu Neâu ñôn vò cöôøng taïi ñieåm ñoù vaø ñoä lôùn cuûa q. ñôn vò cöôøng ñoä ñieän tröôøng F ñoä ñieän tröôøng theo ñònh theo ñònh nghóa. E= q nghóa. Giôùi thieäu ñôn vò Ñôn vò cöôøng ñoä ñieän V/m. tröôøng laø N/C hoaëc ngöôøi ta thöôøng Ghi nhaän ñôn vò duøng laø V/m. tthöôøng duøng. 3. Veùc tô cöôøng ñoä ñieän Giôùi thieäu veùc tô tröôøng cöôøng ñoä ñieän tröôøng.   F Ghi nhaän khaùi Veõ hình bieåu dieãn E q nieäm.; veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng Veùc tô cöôøng ñoä ñieän gaây bôûi moät ñieän tích ñieåm.  tröôøng E gaây bôûi moät ñieän tích Veõ hình. ñieåm coù : - Ñieåm ñaët taïi ñieåm ta xeùt. - Phöông truøng vôùi ñöôøng Döïa vaøo hình veõ thaúng noái ñieän tích ñieåm vôùi ñieåm -7- Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1. Veõ hình 3.4. Neâu nguyeân lí choàng neâu caùc yeáu toá xaùc ñònh veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng gaây bôûi moät ñieän tích ñieåm. chaát. Thöïc hieän C1. Veõ hình. Ghi nhaän nguyeân ta xeùt. - Chieàu höôùng ra xa ñieän tích neáu laø ñieän tích döông, höôùng veà phía ñieän tích neáu laø ñieän tích aâm. |Q| - Ñoä lôùn : E = k r 2 4. Nguyeân lí choàng chaát ñieän tröôøng lí. vieân E  E1  E 2  ...  E n Tieát 2 Hoaït ñoäng 4 (35 phuùt) : Tìm hieåu ñöôøng söùc ñieän. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Giôùi thieäu hình aûnh caùc ñöôøng söùc ñieän. Giôùi thieäu ñöôøng söùc ñieän tröôøng. Quan saùt hình 3.5. Ghi nhaän hình aûnh caùc ñöôøng söùc ñieän. Ghi nhaän khaùi nieäm. Veõ hình daïng ñöôøng söùc cuûa moät soá ñieän tröôøng. Veõ caùc hình 3.6 Giôùi thieäu caùc hình 3.6 ñeán 3.9. ñeán 3.8. Neâu vaø giaûi thích caùc ñaëc ñieåm cuûa ñöôøng söùc cuûa ñieän tröôøng tónh. Xem caùc hình veõ ñeå nhaän xeùt. Ghi nhaän ñaëc ñieåm ñöôøng söùc cuûa ñieän tröôøng tónh. Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C2. Thöïc hieän C2. Giôùi thieäu ñieän tröôøng ñeàu. Veõ hình 3.10. -8- Noäi dung cô baûn ñieän III. Ñöôøng söùc ñieän 1. Hình aûnh caùc ñöôøng söùc Caùc haït nhoû caùch ñieän ñaët trong ñieän tröôøng seõ bò nhieãm ñieän vaø naèm doïc theo nhöõng ñöôøng maø tieáp tuyeán taïi moãi ñieåm truøng vôùi phöông cuûa veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi ñieåm ñoù. 2. Ñònh nghóa Ñöôøng söùc ñieän tröôøng laø ñöôøng maø tieáp tuyeán taïi moãi ñieåm cuûa noù laø giaù cuûa veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi ñieåm ñoù. Noùi caùch khaùc ñöôøng söùc ñieän tröôøng laø ñöôøng maø löïc ñieän taùc duïng doïc theo noù. 3. Hình daïng ñöôøng söùc cuûa moät soá ñieän tröôøng Xem caùc hình veõ sgk. 4. Caùc ñaëc ñieåm cuûa ñöôøng söùc ñieän + Qua moãi ñieåm trong ñieän tröôøng coù moät ñöôøng söùc ñieän vaø chæ moät maø thoâi + Ñöôøng söùc ñieän laø nhöõng ñöôøng coù höôùng. Höôùng cuûa ñöôøng söùc ñieän taïi moät ñieåm laø höôùng cuûa veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi ñieåm ñoù. + Ñöôøng söùc ñieän cuûa ñieän tröôøng tónh laø nhöõng ñöôøng khoâng kheùp kín. + Qui öôùc veõ soá ñöôøng söùc Ghi nhaän khaùi nieäm. Veõ hình. ñi qua moät dieän tích nhaát ñònh ñaët vuoâng goùc vôùi vôùi ñöôøng söùc ñieän taïi ñieåm maø ta xeùt tæ leä vôùi cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi ñieåm ñoù. 4. Ñieän tröôøng ñeàu Ñieän tröôøng ñeàu laø ñieän tröôøng maø veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi moïi ñieåm ñeàu coù cuøng phöông chieàu vaø ñoä lôùn. Ñöôøng söùc ñieän tröôøng ñeàu laø nhöõng ñöôøng thaúng song song caùch ñeàu. Hoaït ñoäng 5 (10 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Cho hoïc sinh ñoïc phaàn Em coù bieát ? Ñoïc phaàn Em coù bieát ? Yeâu caàu hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán Toùm taét kieán thöùc. thöùc cô baûn ñaõ hoïc trong baøi. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø giaûi caùc baøi Ghi caùc caâu hoûi vaø baøi taäp veà nhaø. taäp 9, 10, 11, 12, 13 sgk 3.1, 2.2, 3.3, 3.4, 3.6, 3.7, 3.10 saùch baøi taäp. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ............................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ............................................ Ngày soạn : 25/8/2011 Tieát 5 : BAØI TAÄP I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc : - Veùc tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng gaây bôû moät ñieän tích ñieåm vaø nhieàu ñieän tích ñieåm. - Caùc tính chaát cuûa ñöôøng söùc ñieän. 2. Kyõ naêng : - Xaùc ñònh ñöôïc cöôøng ñoä ñieän tröôøng gaây bôûi caùc dieän tích ñieåm. - Giaûi thích ñöôïc moät soá hieän töôïng lieân quan ñeán ñieän tröôøng, ñöôøng söùc ñieän tröôøng. II. CHUAÅN BÒ Giaùo vieân - Xem, giaûi caùc baøi taäp sgk vaø saùch baøi taäp. - Chuaån bò theâm noät soá caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp khaùc. Hoïc sinh - Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp thaày coâ ñaõ ra veà nhaø. - Chuaån bò saün caùc vaán ñeà maø mình coøn vöôùng maéc caàn phaûi hoûi thaày coâ. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (10 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ vaø toùm taét nhöõng kieán thöùc lieân quan ñeán caùc baøi taäp caàn giaûi. Hoaït ñoäng 2 (15 phuùt) : Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn sinh -9- Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn B. choïn. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn D. choïn. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn D. choïn. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn D. choïn. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn D. choïn. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn C. choïn. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa sao choïn D. choïn. Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Giaûi caùc baøi taäp töï luaän. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Höôùng daãn hoïc sinh caùc böôùc giaûi. Veõ hình Höôùng daãn hoïc sinh tìm vò trí cuûa C. Noäi dung cô baûn Baøi 12 trang21 Goïi C laø ñieåm maø taïi ñoù Goïi teân caùc cöôøng ñoä ñieän tröôøng baèng 0. veùc tô cöôøng ñoä ñieän   tröôøng thaønh phaàn. Goïi E 1 vaø E 2 laø cöôøng ñoä ñieän Xaùc ñònh veùc tröôøng do q1 vaø q2 gaây ra taïi C, ta tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng coù  =  +  = 0 E E1 E2 toång hôïp taïi C.   => E 1 = - E 2 . Hai veùc tô naøy phaûi cuøng phöông, töùc laø ñieåm C phaûi naèm Laäp luaän ñeå treân ñöôøng thaúng AB. Hai veùc tô tìm vò trí cuûa C. naøy phaûi ngöôïc chieàu, töùc laø C phaûi naèm ngoaøi ñoaïn AB. Hai veùc tô naøy phaûi coù moâñun baèng nhau, töùc laø ñieåm C phaûi gaàn A hôn B vì |q1| < |q2|. Do ñoù ta coù: Yeâu caàu hoïc sinh tìm bieåu thöùc ñeå xaùc ñònh AC. Yeâu caàu hoïc sinh suy ra vaø thay soá tính toaùn. Caâu 9 trang 20 : B Caâu 10 trang 21: D Caâu 3.1 : D Caâu 3.2 : D Caâu 3.3 : D Caâu 3.4 : C Caâu 3.6 : D k Tìm bieåu thöùc tính AC. | q1 | =k  . AC 2 | q2 |  ( AB  AC ) 2 => 2 Höôùng daãn hoïc sinh tìm caùc ñieåm khaùc. Höôùng daãn hoïc sinh caùc böôùc giaûi. Veõ hình Suy ra vaø thay soá ñeå tính AC. Tìm caùc ñieåm khaùc coù cöôøng ñoä ñieän tröôøng baèng 0. Goïi teân caùc - 10 - q 4  AB  AC     2  q1 3  AC  => AC = 64,6cm. Ngoaøi ra coøn phaûi keå taát caû caùc ñieåm naèm raát xa q1 vaø q2. Taïi ñieåm C vaø caùc ñieåm naøy thì cöôøng ñoä ñieän tröôøng baèng khoâng, töùc laø khoâng coù ñieän tröôøng. Baøi 13 trang 21   veùc tô cöôøng ñoä ñieän Goïi Goïi E 1 vaø E 2 laø tröôøng thaønh phaàn. cöôøng ñoä ñieän tröôøng do q1 vaø q2 Tính ñoä lôùn caùc gaây ra taïi C. veùc tô cöôøng ñoä ñieän Ta coù : tröôøng thaønh phaàn | q1 | E1 = k 2 =  . AC 9.105V/m (höôùng theo phöông AC). | q1 | Höôùng daãn hoïc sinh laäp  luaän ñeå tính ñoä lôùn cuûa E . E2 = k = Xaùc ñònh veùc  .BC 2 tô cöôøng ñoä ñieän tröôøng 9.105V/m (höôùng theo phöông toång hôïp taïi C. CB). Cöôøng ñoä ñieän tröôøng toång hôïp taïi C Tính ñoä lôùn cuûa     E = E1 + E 2 E  hình veõ. E coù phöông chieàu nhö Vì tam giaùc ABC laø tam  giaùc vuoâng neân hai veùc tô E 1 vaø  E 2 vuoâng goùc vôùi nhau neân ñoä lôùn cuûa E laø: 2 E = E12  E 2 = 12,7.105V/m.  IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn : 28/8/2011 Tieát 6: COÂNG CUÛA LÖÏC ÑIEÄN I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Neâu ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa löïc taùc duïng leân ñieän tích trong ñieän tröôøng ñeàu. - Laäp ñöôïc bieåu thöùc tính coâng cuûa löïc ñieän trong ñieän tröôøng ñeàu. - Phaùt bieåu ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa coâng dòch chuyeån ñieän tích trong ñieän tröôøng baát kì. - Trình baøy ñöôïc khaùi nieäm, bieåu thöùc, ñaëc ñieåm cuûa theá naêng cuûa ñieän tích trong ñieän tröôøng, quan heä giöõa coâng cuûa löïc ñieän tröôøng vaø ñoä giaûm theá naêng cuûa ñieän tích trong ñieän tröôøng. 2. Kó naêng - Giaûi baøi toaùn tính coâng cuûa löïc ñieän tröôøng vaø theá naêng ñieän tröôøng. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân: Veõ treân giaáy khoå lôùn hình 4.2 sgk vaø hình aûnh hoã trôï tröôøng hôïp di chuyeån ñieän tích theo moät ñöôøng cong töø M ñeán N. 2. Hoïc sinh: OÂn laïi caùch tính coâng cuûa troïng löïc vaø ñaëc ñieåm coâng troïng löïc. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Neâu ñònh nghóa vaø caùc tính chaát cuûa ñöôøng söùc cuûa ñieän tröôøng tónh. - 11 - vieân Hoaït ñoäng 2 (20 phuùt) : Tìm hieåu coâng cuûa löïc ñieän. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Veõ hình 4.1 leân baûng. Veõ hình 4.1. Xaùc ñònh löïc ñieän tröôøng taùc duïng leân ñieän tích q > 0 ñaët trong ñieän tröôøng ñeàu coù cöôøng ñoä  ñieän tröôøng E . Noäi dung cô baûn I. Coâng cuûa löïc ñieän 1. Ñaëc ñieåm cuûa löïc ñieän taùc duïng leân moät ñieän tích ñaët trong ñieän tröôøng ñeàu   F =qE  Löïc F laø löïc khoâng ñoåi.. Veõ hình 4.2 leân baûng. Veõ hình 4.2. 2. Coâng cuûa löïc ñieän Tính coâng khi ñieän trong ñieän tröôøng ñeàu tích q di chuyeån theo ñöôøng AMN = qEd thaúng töø M ñeán N. Vôùi d laø hình chieáu Tính coâng khi ñieän ñöôøng ñi treân moät ñöôøng söùc tích di chuyeån theo ñöôøng ñieän. Cho hoïc sinh nhaän gaáp khuùc MPN. Coâng cuûa löïc ñieän tröôøng xeùt. Nhaän xeùt. trong söï di chuyeån cuûa ñieän tích Ñöa ra keát luaän. Ghi nhaän ñaëc ñieåm trong ñieän tröôøng ñeàu töø M ñeán N coâng. laø AMN = qEd, khoâng phuï thuoäc vaøo hình daïng cuûa ñöôøng ñi maø chæ phuï thuoäc vaøo vò trí cuûa ñieåm Giôùi thieäu ñaëc ñieåm ñaàu M vaø ñieåm cuoái N cuûa ñöôøng coâng cuûa löïc dieän khi ñieän tích ñi. di chuyeån trong ñieän tröôøng Ghi nhaän ñaëc ñieåm 3. Coâng cuûa löïc ñieän baát kì. coâng cuûa löïc ñieän khi ñieän trong söï di chuyeån cuûa ñieän tích tích di chuyeån trong ñieän trong ñieän tröôøng baát kì Yeâu caàu hoïc sinh tröôøng baát kì. Coâng cuûa löïc ñieän trong thöïc hieän C1. Thöïc hieän C1. söï di chuyeån cuûa ñieän tích trong ñieän tröôøng baát kì khoâng phuï Yeâu caàu hoïc sinh thöïc Thöïc hieän C2. thuoäc vaøo hình daïng ñöôøng ñi maø hieän C2. chæ phuï thuoäc vaøo vò trí ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái cuûa ñöôøng ñi. Löïc tónh ñieän laø löïc theá, tröôøng tónh ñieän laø tröôøng theá. Hoaït ñoäng 3 (15 phuùt) : Tìm hieåu theá naêng cuûa moät ñieän tích trong ñieän tröôøng. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn vieân sinh II. Theá naêng cuûa moät ñieän tích trong ñieän tröôøng 1. Khaùi nieäm veà theá naêng cuûa moät ñieän tích trong ñieän Yeâu caàu hoïc sinh Nhaéc laïi khaùi nieäm tröôøng nhaéc laïi khaùi nieäm theá naêng theá naêng troïng tröôøng. Theá naêng cuûa ñieän tích troïng tröôøng. Ghi nhaän khaùi nieäm. ñaët taïi moät ñieåm trong ñieän tröôøng Giôùi thieäu theá naêng ñaëc tröng cho khaû naêng sinh coâng cuûa ñieän tích ñaët trong ñieän cuûa ñieän tröôøng khi ñaët ñieän tích tröôøng. taïi ñieåm ñoù. Ghi nhaän moái kieân 2. Söï phuï thuoäc cuûa theá - 12 - Giôùi thieäu theá naêng cuûa ñieän tích ñaët trong ñieän tröôøng vaø söï phuï thuoäc cuûa theá naêng naøy vaøo ñieän tích. Cho ñieän tích q di chuyeån trong ñieän tröôøng töø ñieåm M ñeán N roài ra . Yeâu caàu hoïc sinh tính coâng. Cho hoïc sinh ruùt ra keát luaän. heä giöõa theá naêng vaø coâng cuûa löïc ñieän. Tính coâng khi ñieän tích q di chuyeån töø M ñeán N roài ra . Ruùt ra keát luaän. Thöïc hieän C3. Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C3. naêng WM vaøo ñieän tích q Theá naêng cuûa moät ñieän tích ñieåm q ñaët taïi ñieåm M trong ñieän tröôøng : WM = AM = qVM Theá naêng naøy tæ leä thuaän vôùi q. 3. Coâng cuûa löïc ñieän vaø ñoä giaûm theá naêng cuûa ñieän tích trong ñieän tröôøng AMN = WM - WN Khi moät ñieän tích q di chuyeån töø ñieåm M ñeán ñieåm N trong moät ñieän tröôøng thì coâng maø löïc ñieän tröôøng taùc duïng leân ñieän tích ñoù sinh ra seõ baèng ñoä giaûm theá naêng cuûa ñieän tích q trong ñieän tröôøng. Hoaït ñoäng 6 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc Toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn. cô baûn ñaõ hoïc trong baøi. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø laøm caùc baøi Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. taäp 4, 5, 6, 7 trang 25 sgk vaø 4.7, 4.9 sbt. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ............................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ............................................ Ngày soạn : 29/8/2011 Tieát 7: ÑIEÄN THEÁ. HIEÄU ÑIEÄN THEÁ I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Trình baøy ñöôïc yù nghóa, ñònh nghóa, ñôn vò, ñaëc ñieåm cuûa ñieän theá vaø hieäu ñieän theá. - Neâu ñöôïc moái lieân heä giöõa hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä ñieän tröôøng. - Bieát ñöôïc caáu taïo cuûa tónh ñieän keá. 2. Kó naêng - Giaûi baøi toaùn tính ñieän theá vaø hieäu ñieän theá. - So saùnh ñöôïc caùc vò trí coù ñieän theá cao vaø ñieän theá thaáp trong ñieän tröôøng. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân - Ñoïc SGK vaät lyù 7 ñeå bieát HS ñaõ coù kieán thöùc gì veà hieäu ñieän theá. - Thöôùc keû, phaán maøu. - Chuaån bò phieáu caâu hoûi. 2. Hoïc sinh Ñoïc laïi SGK vaät lyù 7 vaø vaät lyù 9 veà hieäu ñieän theá. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC - 13 - Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Neâu ñaëc ñieåm coâng cuûa löïc ñieän tröôøng khi ñieän tích di chuyeån. Hoaït ñoäng 2 (15 phuùt) : Tìm hieåu khaùi nieäm ñieän theá. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn vieân sinh I. Ñieän theá Yeâu caàu hoïc sinh 1. Khaùi nieäm ñieän theá nhaéc laïi coâng thöùc tính theá Neâu coâng thöùc. Ñieän theá taïi moät ñieåm naêng cuûa ñieän tích q taïi trong ñieän tröôøng ñaëc tröng cho ñieåm M trong ñieän tröôøng. Ghi nhaän khaùi nieäm. ñieän tröôøng veà phöông dieän taïo ra Ñöa ra khaùi nieäm. theá naêng cuûa ñieän tích. Ghi nhaän khaùi nieäm. 2. Ñònh nghóa Neâu ñònh nghóa ñieän Ñieän theá taïi moät ñieåm M theá. trong ñieän tröôøng laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho ñieän tröôøng veà phöông dieän taïo ra theá naêng khi ñaët taïi ñoù moät ñieän tích q. Noù ñöôïc xaùc ñònh baèng thöông soá cuûa coâng cuûa löïc ñieän taùc duïng leân ñieän tích q khi q di chuyeån töø M ra xa voâ cöïc vaø ñoä Ghi nhaän ñôn vò. lôùn cuûa q Neâu ñôn vò ñieän Neâu ñaëc ñieåm cuûa ñieän theá. VM = AM q Ñôn vò ñieän theá laø voân (V). 3. Ñaëc ñieåm cuûa ñieän theá Ñieän theá laø ñaïi löôïng ñaïi Yeâu caàu hoïc sinh Thöïc hieän C1. soá. Thöôøng choïn ñieän theá cuûa ñaát neâu ñaëc ñieåm cuûa ñieän theá. hoaëc moät ñieåm ôû voâ cöïc laøm moác Yeâu caàu hoïc sinh (baèng 0). thöïc hieän C1. Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Tìm hieåu khaùi nieäm hieäu ñieän theá. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn vieân sinh II. Hieäu ñieän theá 1. Ñònh nghóa Neâu ñònh nghóa hieäu Ghi nhaän khaùi nieäm. Hieäu ñieän theá giöõa hai ñieän theá. ñieåm M, N trong ñieän tröôøng laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho khaû naêng sinh coâng cuûa ñieän tröôøng trong söï di chuyeån cuûa moät ñieän tích töø M ñeán Nù. Noù ñöôïc xaùc ñònh baèng thöông soá giöõa coâng cuûa löïc ñieän taùc duïng leân ñieän tích q trong söï di chuyeån Neâu ñôn vò hieäu cuûa q töø M ñeán N vaø ñoä lôùn cuûa q. AMN Yeâu caàu hoïc sinh ñieän theá. UMN = VM – VN = q neâu ñôn vò hieäu ñieän theá. 2. Ño hieäu ñieän theá Ño hieäu ñieän theá tónh ñieän Giôùi thieäu tónh ñieän Quan saùt, moâ taû tónh baèng tónh ñieän keá. keá. ñieän keá. 3. Heä thöùc lieân heä giöõa theá. - 14 - hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä ñieän tröôøng Höôùng daãn hoïc sinh xaây döïng moái lieân heä giöõa E vaø U. Xaây döïng moái lieân heä giöõa hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä ñieän tröôøng. E= U d Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc Toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn. cô baûn ñaõ hoïc trong baøi. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø laøm caùc baøi Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. taäp 5, 6, 7, 8, 9 trang 29 sgk vaø 5.8, 5.9 sbt. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ............................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ............................................ Ngày soạn : 2/9/2011 Tieát 9: TUÏ ÑIEÄN I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Trình baøy ñöôïc caáu taïo cuûa tuï ñieän, caùch tích ñieän cho tuï. - Neâu roõ yù nghóa, bieåu thöùc, ñôn vò cuûa ñieän dung. - Vieát ñöôïc bieåu thöùc tính naêng löôïng ñieän tröôøng cuûa tuï ñieän vaø giaûi thích ñöôïc yù nghóa caùc ñaïi löôïng trong bieåu thöùc. 2. Kó naêng - Nhaän ra moät soá loaïi tuï ñieän trong thöïc teá. - Giaûi baøi taäp tuï ñieän. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân - Moät soá loaïi tuï ñieän thöïc teá, ñaëc bieät laø tuï xoay trong maùy thu thanh. - Duïng cuï: Thöôùc keû, phaán maøu. 2. Hoïc sinh: - Chuaån bò Baøi môùi. - Söu taàm caùc linh kieän ñieän töû. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Neâu ñònh nghóa hieäu ñieän theá vaø moái lieân heä giöõa hieäu ñieän theá vôùi cöôøng ñoä ñieän tröôøng. Hoaït ñoäng 2 (15 phuùt) : Tìm hieåu tuï ñieän. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn vieân sinh I. Tuï ñieän 1. Tuï ñieän laø gì ? Giôùi thieäu maïch coù Ghi nhaän khaùi Tuï ñieän laø moät heä hai vaät chöùa tuï ñieän töø ñoù giôùi thieäu nieäm. daãn ñaët gaàn nhau vaø ngaên caùch tuï ñieän. nhau baèng moät lôùp caùch ñieän. Moãi - 15 - Giôùi thieäu tuï ñieän phaüng. Giôùi thieäu kí hieäu tuï ñieän treân caùc maïch ñieän. Yeâu caàu hoïc sinh neâu caùch tích ñieän cho tuï ñieän. Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1. Quan saùt, moâ taû tuï ñieän phaüng. Ghi nhaän kí hieäu. Neâu caùch tích ñieän cho tuï ñieän. vaät daãn ñoù goïi laø moät baûn cuûa tuï ñieän. Tuï ñieän duøng ñeå chöùa ñieän tích. Tuï ñieän phaüng goàm hai baûn kim loaïi phaüng ñaët song song vôùi nhau vaø ngaên caùch nhau baèng moät lôùp ñieän moâi. Kí hieäu tuï ñieän ñieän 2. Caùch tích ñieän cho tuï Noái hai baûn cuûa tuï ñieän vôùi hai cöïc cuûa nguoàn ñieän. Ñoä lôùn ñieän tích treân moãi baûn cuûa tuï ñieän khi ñaõ tích ñieän goïi laø ñieän tích cuûa tuï ñieän. Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Tìm hieåu ñieän dung cuûa tuï ñieän, caùc loaïi tuï vaø naêng löôïng ñieän tröôøng trong tuï ñieän. Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn vieân sinh II. Ñieän dung cuûa tuï ñieän 1. Ñònh nghóa Giôùi thieäu ñieän Ghi nhaän khaùi Ñieän dung cuûa tuï ñieän laø dung cuûa tuï ñieän. nieäm. ñaïi löôïng ñaëc tröng cho khaû naêng tích ñieän cuûa tuï ñieän ôû moät hieäu ñieän theá nhaát ñònh. Noù ñöôïc xaùc ñònh baèng thöông soá cuûa ñieän tích cuûa tuï ñieän vaø hieäu ñieän theá giöõa hai baûn cuûa noù. Thöïc hieän C2. C= Giôùi thieäu ñôn vò ñieän dung vaø caùc öôùc cuûa noù. Giôùi thieäu coâng thöùc tính ñieän dung cuûa tuï ñieän phaüng. Giôùi thieäu caùc loaïi Ghi nhaän ñôn vò ñieän dung vaø caùc öôùc cuûa noù. Ghi nhaän coâng thöùc tính. Naém vöõng caùc ñaïi löôïng trong ñoù. Quan saùt, moâ taû. tuï. Hieåu ñöôïc caùc soá Giôùi thieäu hieäu ñieän lieäu ghi treân voû cuûa tuï ñieän. theá giôùi haïn cuûa tuï ñieän. Quan saùt, moâ taû. Giôùi thieäu tuï xoay. Naém vöõng coâng - 16 - Q U Ñôn vò ñieän dung laø fara (F). Ñieän dung cuûa tuï ñieän phaüng : C= S 9.10 9.4d 2. Caùc loaïi tuï ñieän Thöôøng laáy teân cuûa lôùp ñieän moâi ñeå ñaët teân cho tuï ñieän: tuï khoâng khí, tuï giaáy, tuï mi ca, tuï söù, tuï goám, … Treân voû tuï thöôøng ghi caëp soá lieäu laø ñieän dung vaø hieäu ñieän theá giôùi haïn cuûa tuï ñieän. Ngöôøi ta coøn cheá taïo tuï ñieän coù ñieän dung thay ñoåi ñöôïc goïi laø tuï xoay. Giôùi thieäu naêng löôïng ñieän tröôøng cuûa tuï ñieän ñaõ tích ñieän. thöùc tính naêng löôïng ñieän tröôøng cuûa tuï ñieän ñaõ ñöôïc tích dieän. 3. Naêng löôïng cuûa ñieän tröôøng trong tuï ñieän Naêng löôïng ñieän tröôøng cuûa tuï ñieän ñaõ ñöôïc tích ñieän W= 1 1 Q2 1 QU = = 2 2 C 2 CU2 Hoaït ñoäng 5 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc Toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn. cô baûn ñaõ hoïc trong baøi. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø laøm caùc baøi Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. taäp 5, 6, 7, 8 trang 33 sgk vaø 6.7, 6.8, 6.9 sbt. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ............................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ............................................ Ngày soạn : 5/9/201 Tieát 10: BAØI TAÄP I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc : - Coâng cuûa löïc ñieän - Ñieän theá, hieäu ñieän theá, lieân heä giöõa hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä ñieän tröôøng. - Tuï ñieän, ñieän dung cuûa tuï ñieän, naêng löôïng cuûa tuï ñieän ñaõ ñöôïc tích ñieän. 2. Kyõ naêng : - Giaûi ñöôïc caùc baøi toaùn tính coâng cuûa löïc ñieän. - Giaûi ñöôïc caùc baøi toaùn tính hieäu ñieän theá, lieân heä giöõa E, U vaø A. - Giaûi ñöôïc caùc baøi toaùn veà moái lieân heä giöõa Q, C, U vaø W II. CHUAÅN BÒ Giaùo vieân - Xem, giaûi caùc baøi taäp sgk vaø saùch baøi taäp. - Chuaån bò theâm noät soá caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp khaùc. Hoïc sinh - Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp thaày coâ ñaõ ra veà nhaø. - Chuaån bò saün caùc vaán ñeà maø mình coøn vöôùng maéc caàn phaûi hoûi thaày coâ. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (10 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ vaø toùm taét nhöõng kieán thöùc lieân quan ñeán caùc baøi taäp caàn giaûi + Ñaëc ñieåm cuûa coâng cuûa löïc ñieän. + Bieåu thöùc tính coâng cuûa löïc ñieän. + Khaùi nieäm ñieän theá, hieäu ñieän theá, lieân heä giöõa U vaø E. + Caùc coâng thöùc cuûa tuï ñieän. Hoaït ñoäng 2 (15 phuùt) : Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc Noäi dung cô baûn sinh Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa Caâu 4 trang 25 : D sao choïn D. choïn. Caâu 5 trang 25 : D Yeâu caàu hs giaûi thích taïi Giaûi thích löïa Caâu 5 trang 29 : C - 17 - sao choïn D. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn C. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn C. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn C. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn C. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn C. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D. Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D. choïn. Caâu 6 trang 29 : C Caâu 7 trang 29 : C Caâu 5 trang 33 : D Caâu 6 trang 33 : C Caâu 4.6 : D Caâu 5.2 : C Caâu 5.3 : D Caâu 6.3 : D Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Giaûi thích löïa choïn. Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Giaûi caùc baøi taäp töï luaän. Hoaït ñoäng cuûa Hoaït ñoäng cuûa hoïc giaùo vieân sinh Yeâu caàu hoïc sinh vieát bieåu thöùc ñònh lí ñoäng naêng. Höôùng daãn ñeå hoïc sinh tính ñoäng naêng cuûa electron khi noù ñeán ñaäp vaøo baûn döông. Höôùng daãn ñeå hoïc sinh tính coâng cuûa löïc ñieän khi electron chuyeån ñoäng töø M ñeán N. Yeâu caàu hoïc sinh tính ñieän tích cuûa tuï ñieän. Noäi dung cô baûn Vieát bieåu thöùc ñònh lí ta coù : ñoäng naêng. Laäp luaän, thay soá ñeå tính Eñ2. = qEd 19 Tính coâng cuûa löïc ñieän. Vieát coâng thöùc, thay soá vaø tính toaùn. Vieát coâng thöùc, thay Yeâu caàu hoïc sinh tính ñieän tích toái ña cuûa tuï soá vaø tính toaùn. ñieän. Vieát coâng thöùc, thay Yeâu caàu hoïc sinh soá vaø tính toaùn. tính ñieän tích cuûa tuï ñieän. - 18 - Baøi 7 trang 25 Theo ñònh lí veà ñoäng naêng Eñ2 – Eñ1 = A Maø v1 = 0 => Eñ1 = 0 vaø A .103.(- 10-2) Eñ2 = qEd = - 1,6.10- = 1,6.10-18(J) Baøi trang Coâng cuûa löïc ñieän khi electron chuyeån ñoäng töø M ñeán N : A = q.UMN = -1,6.10-19.50 = - 8. 10-18(J) Baøi 7 trang33 a) Ñieän tích cuûa tuï ñieän : q = CU = 2.10-5.120 = 24.10-4(C). b) Ñieän tích toái ña maø tuï ñieän tích ñöôïc qmax = CUmax = 2.10-5.200 = 400.10-4(C). Baøi 8 trang 33 a) Ñieän tích cuûa tuï ñieän : Laäp luaän ñeå xem nhö hieäu ñieän theá khoâng ñoåi. Yeâu caàu hoïc sinh tính coâng. Tính coâng cuûa löïc ñieän khi ñoù. q = CU = 2.10-5.60 = 12.10- 4 (C). b) Coâng cuûa löïc ñieän khi U = 60V Tính U’ khi q’ = q 2 Tính coâng. Yeâu caàu hoïc sinh tính hieäu ñieän theá U’. Yeâu caàu hoïc sinh tính coâng. A = q.U = 12.10-7.60 = 72.10-6(J) c) Coâng cuûa löïc ñieän khi U’ = U = 30V 2 A’ = q.U’ = 12.10-7.30 = 36.10-6(J) Hoạt động 4: Kiểm tra 15 phút KHUNG MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Môn: Vật lý 11. (Thời gian kiểm tra: ..15....phút ) Vận dụng Tên Chủ đề Nhận biết Thông hiểu (cấp độ 1) (cấp độ 2) Cấp độ thấp (cấp độ 3) Điện tích-Điện - Nắm được trường kiến thức chung về Điện tíchĐiện trường - Nắm được ý nghĩa, đặc điểm của E,F... Cấp độ cao Cộng (cấp độ 4) -Có khả năng vận dụng kiến thức về Điện -Có khả năng vận dụng kết hợp nhiều kiến thức về Điện tích-Điện trường để tích-Điện trường và giải toán giải bài tập Số câu Số câu 3 Số câu 2 Số câu 3 Số câu 2 Số câu10 Số điểm Số điểm 3 Số điểm 2 Số điểm 3 Số điểm 2 điểm10 - 19 - 30% 20% 30% 20% Tỉ lệ % Gồm 4 mã đề Mã đề 1000- và đấp án kèm theo 1/ Cã hai ®iÖn tÝch ®iÓm q1 vµ q2, chóng ®Èy nhau. Kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y lµ ®óng? - 20 - 100%
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan