Tài liệu Giao an 11 hki 2016

PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN HÓA HỌC KHỐI 11 Cả năm: 37 tuần (70 tiết) Học kỳ I: 19 tuần (36 tiết) Học kỳ II: 18 tuần (34 tiết) Bài Tên bài Tiết PPC T Nội dung điều chỉnh (so với SGK xuất bản 2011) và hướng dẫn thực hiện HỌC KỲ I Chương I : Sự điện li (8 tiết) 1 2 3 4 6 5 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 19 20 21 22 24 Ôn tập hóa học 10 1,2 Sự điện li 3 Axit- Bazơ và muối 4 Sự điện li của nước. pH. Chất chỉ thị 5 Phản ứng trao đổi ion: I-1; I-2a 6 Phản ứng trao đổi ion: I-2b, 3; II 7 Bài thực hành 1 8 Luyện tập chương 1 9 Kiểm tra 1 tiết 10 Chương II : Nitơ – Photpho (12 tiết) Nitơ 11 VI.2:không dạy, Hs tự đọc thêm Amôniăc: A. I, II,III 12 Không dạy Hình 2.2; Không dạy phần III.2.b thay vào đó là pthh: NH3 + O2 (đk: 8500C, pt Amoniac: A. IV, V; B 13 xúc tác). Axit nitric: A. I, II, III 14 Mục B.I.3 không dạy; Mục C không dạy-hs đọc thêm. A: IV, V; B 15 Mục II. Không dạy cấu trúc 2 loại P và các Phot pho 16 hình 2.10 + 2.11. Axit photphoric. Muối photphat 17 Mục IV.1: không dạy. Phân bón hoá học 18 Phần muối nitrat không dạy Phản ứng nhận Luyện tập chương 2 19,20 biết; Bài tập 3 Bỏ PTHH (1), (2). Bài thực hành 2 21 Bỏ thí nghiệm I.3.b. Kiểm tra 1 tiết 22 Chương III : Cacbon – Silic (5 tiết) Mục II.3, Mục VI: không dạy (gv hướng dẫn Cacbon 23 hs tự đọc thêm) Các hợp chất của cacbon 24,25 Silic và hợp chất của silic 26 Bài 18. Đọc thêm. Luyện tập chương 3 27 Chương IV : Đại cương về hóa học hữu cơ (9 tiết) Mở đầu về hoá học hữu cơ 28 Công thức phân tử hợp chất hữu cơ 29,30 Cấu trúc phân tử hợp chất hữu cơ: I; II 31 Cấu trúc phân tử hợp chất hữu cơ: III; IV 32 Bài 23 GV hướng dẫn HS đọc thêm Luyện tập chương 4 33 Bài tập 7 + 8: không yêu cầu học sinh làm. Ôn tập học kỳ I 34,35 Kiểm tra học kỳ I 36 25 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 38 40 41 42 43 44 45 46 47 HỌC KÌ II Chương V : Hyđrocacbon no (5 tiết) Ankan: I; II 37 Ankan: III; IV; V 38 Bài 26 GV hướng dẫn HS đọc thêm Luyện tập chương 5 39,40 Bài thực hành 3 41 Không bắt buộc tiến hành thí nghiệm I.2 Chương VI : Hyđrocacbon không no (8 tiết) Anken: I; II 42 Anken: III; IV; V 43 Ankadien 44 Luyện tập về anken và ankadien 45 Bài 32. Ankin: I; II; III-1,2 46 Bài 32.Ankin:III-3;IV;V; Bài 33.Luyện tập 47 Bài thực hành 4 48 Kiểm tra 1 tiết 49 Chương VII : Hyđrocacbon thơm-Nguồn Hyđrocacbon thiên nhiên. Hệ thống hóa về Hyđrocacbon (5 tiết) A.I; II. 50 Mục B.II: không dạy. A.III. 51 B; C 52 Luyện tập hidrocacbon thơm 53 Bài 37 đọc thêm Hệ thống hoá hidrocacbon 54 Chương VIII : Dẫn xuất Halogen-Ancol-Phenol (7 tiết) Ancol: I; II 55 Bài 39 đọc thêm V.1.b: không dạy, học sinh tự đọc thêm. Ancol: III; IV 56 Ancol: V; VI; luyện tập 57 Các mục I.2 và II.4: không dạy, học sinh tự Phenol 58 đọc thêm. Bài thực hành 5: Tính chất của etanol, 59 glixerol và phenol Luyện tập: Dẫn xuất halogen, ancol và 60 phenol Kiểm tra 1 tiết 61 Chương IX : Anđehit-Xeton-Axit cacboxylic (9 tiết) Andehit- Xeton: A.I; II; III 62 Mục III.2: không dạy phản ứng oxi hóa anđehit bởi O2; Mục B. Xeton: không dạy; Andehit- Xeton: A.IV; 63 bài tập 6 Bỏ phần e và bài tập 9. Axit cacboxylic: I; II; III 64 Axit cacboxylic: IV; V; VI 65 66, Mục I.1: không dạy định nghĩa Xeton; Luyện tập: Andehit- Xeton – Axit cacboxilic 67 Mục I.2b: không dạy; Bài tập1: bỏ phần (g) Thực hành bài 6: Tính chất của andehit và 68 axit cacboxilic Ôn tập học kì II 69 Kiểm tra học kỳ II 70 GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày sọan: Tiết 1 ÔN TẬP ĐẦU NĂM I.MỤC TIÊU 1.Kiến thức: Ôn tập, củng cố kiến thức cơ sở lý thuyết hoá học về nguyên tử, liên kết hoá học, định luật tuần hoàn, BTH, phản ứng oxy hoá – khử, tốc độ phản ứng và cân bằng HH. 2.Kĩ năng: - Vận dụng các phương pháp để giải các bài toán về nguyên tử, ĐLBT, BTH, liên kết hoá học… - Lập PTHH của phản ứng oxy hoá – khử bằng phương pháp thăng bằng electron. 3.Thái độ: Kích thích sự hứng thú với bộ môn, phát huy khả năng tư duy của học sinh II TRỌNG TÂM: Cơ sở lý thuyết hoá học về nguyên tử, liên kết hoá học, định luật tuần hoàn, BTH, phản ứng oxy hoá – khử, tốc độ phản ứng và cân bằng HH. III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Phát vấn, kết nhóm IV. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: *Giáo viên: Chuẩn bị phiếu học tập về câu hỏi và bài tập, BTH các nguyên tố *Học sinh: Ôn lại kiến thức cơ bản của chương trình hóa học lớp 10. V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2.Kiểm tra bài cũ: Không 3.Bài mới: a.Đặt vấn đề: Để chuẩn bị tốt cho việc tiếp thu kiến thức mới, chúng ta cần điểm qua một số kiến thức cơ bản của chương trình lớp 10 b.Triển khai bài HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC Hoạt động 1: Kiến thức cần nắm vững Mục tiêu: Hệ thống lại kiến thức cơ bản, trọng tâm trong chương trình lớp 10 Gv: Hệ thống lại các kiến thức cơ bản trọng A/ Các kiến thức cần ôn tập: tâm của chương trình hoá lớp 10 về: Cơ sở - Về cơ sở lý thuyết hoá học. lý thuyết hoá học, giúp hs thuận lợi khi tiếp - Cấu tạo nguyên tử. thu kiến thức HH lớp 11. - BTH các ngtố hoá học và ĐLTH. Hs: Tự ôn tập để nhớ lại kiến thức và vận - Liên kết hoá học dụng tổng hợp kiến thức thông qua việc giải - Phản ứng oxi hóa- khử bài tập. - Tốc độ phản ứng và cân bằng hoá học Hoạt động 2: Bài tập áp dụng Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức, các phương pháp giải bài tập về nguyên tử, liên kết hoá học, ĐLTH, BTH, phản ứng oxi hóa khử, tốc độ phản ứng và CBHH Gv: Cho hs vận dụng lý thuyết để giải bài B/ Bài tập áp dụng: tập về ngtử, BTH, ĐLTH. 1.Vận dụng lý thuyết về ngtử ĐLTH, BTH. Bài 1: Cho các ngtố A,B,C có số hiệu ngtử Bài 1: lần lượt là 11,12,13. a. Viết cấu hình e a. Viết cấu hình e của ngtử. - (Z = 11): 1s2 2s2 2p6 3s1 b. Xác định vị trí của các ngtố đó trong - (Z = 12): 1s2 2s2 2p6 3s2 BTH. - (Z = 13): 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 c. Cho biết tên ngtố và kí hiệu hoá học của b. Xác định ví trí : các ngtố. - Stt 11: Chu kì 3: Nhóm IA d. Viết CT oxít cao nhất của các ngtố đó. - Stt 12: Chu kì 3. Nhóm IIA e. Sắp xếp các ngtố đó theo chiều tính kim - Stt 13: Chu kì 3 Nhóm IIIA loại  dần và các oxít theo chiều tính bazơ c. Na, Mg, Al giảm dần. d. Na2O, MgO, Al2O3 Hs: Thảo luận theo nhóm, cử đại diện lên e. Sắp xếp các ngtố theo chiều trình bày. -1- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Gv: Nhận xét và sửa sai nếu có. Gv: Cho hs vận dụng liên kết hoá học để giải bài tập 2. a. So sánh liên kết ion và lk CHT b. Trong các chất sau đây, chất nào có lk ion, chất nào có lk CHT: NaCl, HCl, H2O, Cl2. c. CTE, CTCT. Hs: Thảo luận theo nhóm và đưa ra lời giải. Gv: Nhận xét và sửa sai nếu có. Gv: Cho hs vận dụng lý thuyết pứ hoá học để hoàn thành pthh bằng pp thăng bằng e. Bài 3: Cân bằng PTHH: xác định chất oxi hoá, chất khử. a. KMnO4+HClKCl+MnCl2+H2O+Cl2 b. Cu + HNO3  Cu(NO3)2 + NO2+H2O c. Na2SO3 + K2Cr2O7 + H2SO4  H2O+Na2SO4 + K2SO4 + Cr2(SO4)3 d.Cr2O3 + KNO3 + KOH  KNO2+ K2CrO4 + H2O -Tính kim loại  : Al < Mg < Na -Các oxít: Na2O > MgO > Al2O3 2. Vận dụng liên kết hoá học: Bài 2: a. So sánh –Giống nhau: Các ngtử liên kết với nhau tạo ptử để có cấu hình e bền của khí hiếm. -Khác: Lk CHT LK ION Sự dùng chung e Sự cho và nhận e lk được hình thành do lực hút tĩnh điện giữa các ion mang điện tích trái dấu. b. LK ion: NaCl LK CHT: HCl, H2O, Cl2 c. CTe: CTCT H: Cl H – Cl Cl : Cl: Cl – Cl H: O: H H–O–H 3/ Vận dụng phản ứng hoá học: Bài 3: +7 -1 +2 0 a. 2KMnO4+16HCl  2 MnCl2+ 5Cl2 + 2KCl + 8H2O Chất khử: HCl Chất oxy hoá: KMnO4 0 +5 +2 +4 b.2Cu+8HNO33Cu(NO3)2+2NO2+4H2O Chất khử: CuO Chất oxi hoá: HNO3 +4 +6 +6 c.3Na2SO3 + K2Cr2O7 + 4H2SO4  Gv: Cho hs vận dụng tốc độ Pứ & CB hoá học để giải. Bài 4: Cho pứ xảy ra trong bình khí: CaCO3 (r) � CaO (r) + CO2(k) H = +178 KJ a. Toả nhiệt hay thu nhiệt. b. Cân bằng chuyển dịch về phía nào ? -Giảm to của pứ -Thêm khí CO2 vào bình -Tăng dung tích của bình. Hs: Suy nghĩ trong 5’, rồi trình bày., Gv: Nhận xét và kết luận. +6 +6 +3 3Na2SO4 + K2SO4 + Cr2(SO4)3 +4H2O Chất oxy hoá: K2Cr2O7 Chất khử: Na2SO3 3 5 +6 +3 d. Cr2 O3 + 3K N O3 + 4KOH  2K2 Cr O4+3K N O2 + 2H2O. Chất khử: Cr2O3 Chất oxy hoá: KNO3 MT: KOH 4/ Vận dụng tốc độ pứ & CBHH: Bài 4: a. Thu nhiệt vì H>O b. Theo nglý chuyển dịch CB thì - Chiều  khi to giảm - Chiều  khi nén thêm khí CO2 vào bình. - Chiều  khi tăng dt của bình. 4. Củng cố: - Bảng tuần hoàn - Bản chất liên kết CHT, liên kết ion -2- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 - Cân bằng phản ứng oxi hóa khử - Các yếu tố ảnh hưởng đến CBHH 5. Dặn dò: - Ôn tập kiến thức về halogen, oxi – lưu huỳnh - Làm các bài tập về axit sunfuric Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ********************************** -3- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày soạn: Tiết 2 ÔN TẬP ĐẦU NĂM I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức:Hệ thống hoá tính chất vật lý, tính chất hoá học các đơn chất và hợp chất của các nguyên tố trong nhóm Halogen, oxi – lưu huỳnh. 2.Kĩ năng: - Giải một số dạng bài tập cơ bản như xác định thành phần hỗn hợp, xác định tên nguyên tố, bài tập về chất khí… - Vận dụng các phương pháp cụ thể để giải bài tập như áp dụng ĐLBT khối lượng… 3.Thái độ: Học sinh chủ động tư duy, sáng tạo để giải bài tập II TRỌNG TÂM: Tính chất hoá học các đơn chất và hợp chất của các nguyên tố trong nhóm Halogen, oxi – lưu huỳnh. III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Phát vấn- Kết nhóm IV. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: *Giáo viên: Chuẩn bị phiếu học tập về câu hỏi và bài tập để ôn tập *Học sinh: Ôn lại kiến thức về halogen, oxi – lưu huỳnh V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2.Kiểm tra bài cũ: Không 3.Bài mới: a. Đặt vấn đề: Chúng ta đã ôn tập về cơ sở lý thuyết hoá học, phần còn lại về halogen và oxi lưu huỳnh chúng ta sẽ ôn tập tiếp trong tiết này b. Triển khai bài HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC Hoạt động 1: Kiến thức cần ôn tập Mục tiêu: Hệ thống hoá các kiến thức về halogen, oxi lưu huỳnh Gv: Hệ thống hoá các kiến thức, làm rõ quy A/ Các kiến thức cần ôn tập. luật phụ thuộc giữa t/c hoá học của các nhóm -Tính chất hoá học của nhóm halogen oxi, lưu huỳnh. halogen. Oxi – lưu huỳnh với các đặc điểm cấu -Đặc điểm cấu tạo ngtử, liên kết hoá học của chúng. tạo ngtử, liên kết hoá học. Hs: Tự ôn tập các kiến thức mà gv vừa nêu, sau đó vận dụng giải bài tập. Hoạt động 2: Làm bài tập vận dụng Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng so sánh các chất, vận dụng phương pháp giải bài tập - Gv: Phát phiếu học tập số 1: B/ Vận dụng giải bài tập: Vận dụng để ôn tập nhóm halogen oxi – lưu 1/ Nhóm halogen, oxi – lưu huỳnh. huỳnh. Bài 1: Bài 1: So sánh các halogen, oxi, lưu huỳnh về đặc điểm cấu tạo ngtử, lk hoá học, tính oxi hoá – khử. Hs: Thảo luận theo nhóm, cử đại diện lên trình bày. Gv: Nhận xét và bổ sung Gv: Phát phiếu học tập 2, áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, điện tích. Bài 2: Cho 20g hỗn hợp Mg và Fe tác dụng với dd HCl dư, ta thấy có 11,2 lít khí H2 (đktc) thoát ra, khối lượng muối tạo thành sau pứ là bao nhiêu g? a. 50g b. 6 c. 55,5g d. 60g 2/ Giải bài tập hoá học bằng phương pháp: Áp dụng ĐLBT khối lượng, điện tích. Bài 2: Đáp án c -4- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Hs: Thảo luận nhóm, rồi trình bày. Gv: Nhận xét và sửa sai nếu có. -Các PTHH: Mg + 2HCl  MgCl2 + H2 Fe + 2HCl  FeCl2 + H2 -Theo (1) và (2) n Cl = 2n H 2 = 1mol m muoi = m kl + m Cl = 20 + 1 x 35,5 = 55,5g Gv: Phát phiếu học tập số 3: Áp dụng cho chất khí Bài 3: Một hỗn hợp khí O2 và SO2 có tỉ khối so với H2 là 24 thành phần % của mỗi khí theo thể tích lần lượt là: a. 75% và 25% c. 50% và 50% b. 25% và 75% d. 35% và 65% Hs: Thảo luận theo nhóm, rồi trình bày. -Đặt V1 và V2 lần lượt là thể tích của O2 và SO2 và trong hỗn hợp. -Theo bài: M 1.V1  M 2 .V2 32V1  64V2  M hh khí = = 24x2 V1  V2 V1  V2 =48 (g/mol) => 32V2 + 64V2 = 48(V1 + V2) => 16V2 = 16V1 => % V1 = %V2 = 50% Gv: Nhận xét và đưa ra kết luận. Gv: Phát phiếu học tập số 4: Bài 4: Cho 31,84g hỗn hợp 2 muối NaX, NaY với X,Y là 2 halogen ở 2 chu kì liên tiếp vào dd AgNO3 dư thu được 57,34g kết tủa. a. Xác định tên X,Y b. Tính số mol mỗi muối trong hỗn hợp. Hs: Thảo luận theo nhóm, rồi nêu pp giải. Gv: Hướng dẫn cho hs tự giải và sửa chỗ sai cho hs. Áp dụng ĐLBT điện tích: Mg  Mg2+ + 2e Fe  Fe2+ + 2e x x 2x y y 2y 2H+ + 2e  H2 1 (0,5mol)  2x + 2y = 1 hay x + y = 0,5 (1) Lại có: 24x + 56y = 20 (2) Từ (1) và (2) giải hệ ta có x= 0,25, y= 0,25  m = 55,5 gam 3/ Giải bằng cách lập hệ pt đại số. Bài 3: Chọn đáp án b 4/ Giải bài toán về nhóm halogen. Bài 4: a/ Gọi CT chung của 2 muối: NaX NaX + AgNO3  NaNO3 + AgX -Theo ptpứ nNaX  nAgX 31,84 57,34  X = 83,13  23  X 108  X -Do X, Y là 2 halogen ở 2 chu kì liên tiếp: X < 83,13 < Y -Nên x là brom (80) ; Y là iot (127) b/ Gọi x, y lần lượt NaBr, NaI 103 x  150 y  31,84  x  0, 28    31,84   y  0, 02  x  y  23  83,13  0,3  4. Củng cố: - Giải bài toán bằng định luật bảo toàn khối lượng, bảo toàn điện tích - Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình đại số 5. Dặn dò: - Soạn bài “Sự điện li” Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... -5- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày soạn: Tiết 3. Chương 1. SỰ ĐIỆN LI Bài 1. SỰ ĐIỆN LI I. MUC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức Biết đợc các khái niệm về sự điện li, chất điện li. Hiểu nguyên nhân về tính dẫn điện của dung dịch chất điện li. Hiểu đợc cơ chế của quá trình điện li. 2. Về kĩ năng Rèn luyện kĩ năng thực hành: Quan sát, so sánh. Rèn luyện khả năng lập luận logic. 3. Về tình cảm thái độ Rèn luyện đức tính cẩn thận nghiêm túc trong nghiên cứu khoa học. II. PHƯƠNG PHÁP: Dạy học nêu vấn đề. III. CHUẨN BỊ GV: Dụng cụ và hoá chất thí nghiệm đo độ dẫn điện. Tranh vẽ (hình 1.1 SGK) HS: Xem lại hiện tượng dẫn điện đã đợc học trong chơng trình vật lí 6 IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: không 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1: Hiện tượng điện li Gv: Lắp hệ thống thí nhgiệm như sgk và I. HIỆN TƯỢNG ĐIỆN LI làm thí nghiệm biểu diễn. 1. Thí nghiệm (SGK) Hs: Quan sát, nhận xét và rút ra kết luận.  Dung dịch muối, axit, bazơ dẫn điện  Các chất rắn khan: NaCl, NaOH và một số dung dịch: Rượu, đường, glixerin không dẫn điện. Gv: Đặt vấn đề: Tại sao dd này dẫn điện được mà dd khác lại không dẫn điện được? 2. Nguyên nhân tính dẫn điện của các dung dịch axit, bazơ và Hs: Vận dụng kiến thức dòng điện đã học muối trong nớc lớp 9 và nguyên cứu trong sgk về nguyên  Các axit, bazơ, muối khi tan trong nước phân li thành các ion nhân tính dẫn điện của các dd axít, bazơ, làm cho dung dịch của chúng dẫn điện được. muối trong nước để trả lời.  Sự điện li là quá trình phân li các chất thành ion. Gv: Giới thiệu khái niệm: sự điện li, chất điện li, biểu diễn phương trình điện li   Những chất khi tan trong nước phân li thành các ion được gọi Giải thích vì sao nước tự nhiên dẫn được là chất điện li. Phương trình điện li: điện  + -Hướng dẫn hs cách viết phương trình điện HCl  H + OH li của NaCl, HCl, NaOH. NaOH  Na+ + OH Hs: Viết pt điện li của axit, bazơ, muối. NaCl  Na+ + Cl Hoạt động 2: Phân loại các chất điện li -6- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Gv: Biểu diễn TN 2 của 2 dd HCl và CH3COOH ở sgk và cho hs nhận xét và rút ra kết luận. Gv: Đặt vấn đề: Tại sao dd HCl 0,1M dẫn điện mạnh hơn dd CH3COOH 0,1M? Hs: Nghiên cứu sgk để trả lời: Nồng độ các ion trong dd HCl lớn hơn nồng độ các ion. Gv: Gợi ý để hs rút ra các khái niệm chất điện li mạnh. Gv: Khi cho các tính thể NaCl vào nước có hiện tượng gì xảy ra ? Hs: Viết pt biểu diễn sự điện li. Gv: Kết luận về chất điện li mạnh gồm các chất nào. II. CHẤT ĐIỆN LI MẠNH VÀ CHẤT ĐIỆN LI YẾU 1/ Thí nghiệm: sgk *Nhận xét: ở cùng nồng độ thì HCl phân li ra ion nhiều hơn CH3COOH . 2/ Chất điện li mạnh và chất điện li yếu: a/ Chất điện li mạnh: -Khái niệm: Chất điện li mạnh là chất khi tan trong nước, các phân tử hoà tan đều phân li ra ion. -Phương trình điện li: NaCl  Na+ + Cl 2 Na2CO3  2Na+ + CO3 -Gồm: + Các axit mạnh HCl, HNO3, H2SO4… + Các bazơ mạnh:NaOH, KOH, Ba(OH)2… Gv: Lấy ví dụ CH3COOH để phân tích, rồi + Hầu hết các muối. cho hs rút ra định nghĩa về chất điện li yếu. b/ Chất điện li yếu: -Cung cấp cho hs cách viết pt điện li của -KN: Chất điện li yếu là chất khi tan trong nước, chỉ có 1 phần số phân tử hoà tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng chất điện li yếu. phân tử trong dung dịch. Gv: Yêu cầu hs nêu đặc điểm của quá    trình thuận nghịch và từ đó cho hs liên hệ -Pt điện li: CH3COOH   CH 3COO  + H+ với quá trình điện li. -Gồm: + Các axít yếu: H2S , HClO, CH3COOH, HF, H2SO3, HNO2, H3PO4, H2CO3, ... + Bazơ yếu: Mg(OH)2, Bi(OH)3... *Quá trình phân li của chất điện li yếu là quá trình cân bằng động, tuân theo nguyên lí Lơ Satơliê. 4. Củng cố: Viết phương trình điện li của một số chất 5. Dặn dò: - Làm bài tập SGK - Soạn bài “Axit, bazơ và muối” Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ********************************** Ngày soạn: 8/08/2015 Tiết 4. Bài 2. AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức Biết khái niệm axit, bazơ, theo thuyết A-re-ni-ut và Bron-stet Biết ý nghĩa của hằng số phân li axit, hằng số phân li bazơ. Biết muối là gì và sự điện li của muối. -7- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 2. Về kĩ năng Vận dụng lí thuyết axit, bazơ của A-re-ni-ut và Bron-stet để phân biệt đợc axit, bazơ, lưỡng tính và trung tính. Biết viết phương trình điện li của các muối. Dựa vào hằng số phân li axit, hằng số phân li bazơ để tính nồng độ ion H+ và OH trong ddịch. 3. Về thái độ tình cảm Có được hiểu biết khoa học đứng đắn về dung dịch axit, bazơ, muối. II. PHƯƠNG PHÁP: Đặt vấn đề, đàm thoại, phát vấn. III. CHUẨN BỊ Dụng cụ : ống nghiệm Hoá chất : Dung dịch NaOH, muỗi kẽm (ZnCl2 hoặc ZnSO4), dung dịch : HCl, quỳ tím. IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lóp, kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ Viết phương trình điện li của các chất sau: a) Ca(NO3)2; H2SO4; HClO; BaCl2; KOH b) MgCl2; NaOH; HCl; Ba(NO3)2; H3PO4 3. Bài mới a.Đặt vấn đề: Chúng ta đã học về axit, bazơ, muối trong chương trình lớp 9, bây giờ chúng ta hãy tìm hiểu xem A-rê-ni-ut đưa ra khái niệm về chúng như thế nào? b.Triển khai bài HOẠT ĐỌNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1 I. AXIT HS đã được biết khái niệm về axit ở các lớp dư1. Định nghĩa: SGK ới vì vậy GV cho HS nhắc lại các khái niệm đó. VD: HCl  H+ + Cl Lấy thí dụ.  + GV : Các axit là những chất điện li – hãy viết CH3COOH � H + CH3COO phương trình điện li của các axit, bazơ đó. GV yêu cầu 2 HS lên bảng mỗi em viết ba phương trình điên li của 3 axit GV : Dựa vào phương trình điện li HS đã viết trên bảng, cho HS nhận xét về số ion H+ đợc phân li ra từ mỗi phân tử axit. HS : 1 phân tử HCl phân li ra 1 ion H+ 1 phân tử H2SO4 phân li ra 2 ion H+ 1 phân tử H3PO4 phân li ra 3 ion H+ Dẫn dắt HS tương tự nh axit Hoạt động 2 Gv: Cho hs nhắc lại các khái niệm về bazơ đã học ở lớp dưới. Gv: Bazơ là những chất điện li. -Hãy viết pt điện li của NaOH, KOH. -Nhận xét về các ion do bazơ phân li ra -Hs: Nêu khái niệm về bazơ. Hoạt động 3 - Gv: Làm thí nghiệm, HS quan sát 2. Axit nhiều nấc  TD: (SGK) HCl, CH3COOH, HNO3..axit một nấc H2S, H2CO3, H2SO3 ...axit nhiều nấc  H3PO4 � H+ + H 2 PO 4  H 2 PO 4 � H+ + HPO 2 4 HPO 2 � H+ + PO3 4 4 NX: Axit mà một phân tử chỉ phân li một nấc ra ion H+ là axit một nấc. Axit mà một phân tử phân li nhiều nấc ra ion H+ là axit nhiều nấc. II. BAZƠ - Định nghĩa (theo thuyết A-rê-ni-út): Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion OH Vd: NaOH  Na+ + OH KOH  K+ + OH II. HIĐROXIT LƯỠNG TÍNH -8- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 + Cho d2 HCl vào ống nghiệm đựng Zn(OH)2 + Cho d2 NaOH vào ống nghiệm đựng Zn(OH)2. - Hs: Zn(OH)2 trong 2 ống nghiệm đều tan vậy Zn(OH)2 vừa phản ứng với axít vừa phản ứng với bazơ. - Gv: Kết luận:Zn(OH)2 là hiđroxít lưỡng tính. - Gv: Tại sao Zn(OH)2 là hiđroxít lưỡng tính? - Gv: Giải thích: vì Zn(OH)2 có thể phân li theo kiểu axít, vừa phân li theo kiểu bazơ Gv: Lưu ý thêm về đặc tính hiđroxít lưỡng tính: Những hiđroxit lưỡng tính thường gặp và tính axit, bazơ của chúng Hoạt động 4 GV: Nghiên cứu SGK hãy cho biết muối là gì? Hãy kể tên một số muối thường gặp? Cho biết tính chất chủ yếu của muối. Tính chất chủ yếu của muối: Tính tan, tính phân li. (GV nên lưu ý rằng những muối ít tan hay đợc coi là không tan thì thực tế vẫn tan. Một phần tan rất nhỏ đó điện li). 1) ĐN: (SGK) 2) TD: *Đặc tính của hiđroxít lưỡng tính. -Thường gặp: Al(OH)3, Cr(OH)3, Zn(OH)2, Pb(OH)2, Sn(OH)2,… - Ít tan trong H2O. - Lực axit và bazơ của chúng đều yếu. Phân li theo kiểu bazơ: Zn(OH)2 � Zn2+ + 2OH Phân li theo kiểu axit: 2 Zn(OH)2 � 2H+ + ZnO2 Có thể viết dạng axit của Zn(OH)2 là: H2ZnO2 IV. MUỐI 1. Định nghĩa Muối là hợp chất khi tan trong nớc phân li thành cation kim loại hoặc cation NH4+ và anion gốc axit Muối thường gặp : + Muối trung hoà + Muối axit + Muối phức tạp (muối kép, muối phức) 2. Sự điện li của muối trong nước - Hầu hết muối tan đều phân li mạnh. - Nếu gốc axít còn chứa H có tính axít thì gốc này phân ly yếu ra H+.  Vd: NaHSO3  Na+ + HSO3  2 HSO3 � H+ + SO3  4. Củng cố: Phân loại các hợp chất sau và viết phương trình điện li: Na 2SO4, NH4Cl, NaHSO3, H2SO3, Ba(OH)2 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập SGK - Chuản bị bài “ Sự điện li của nước- pH- Chất chỉ thị axit – bazơ” Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ********************************** -9- GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày soạn: Tiết 5. Bài 3. SỰ ĐIỆN LI CỦA NƯỚC. pH CHẤT CHỈ THỊ AXIT BAZƠ I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1. Kiến thức:  Biết được sự điện ly của nước.  Biết tích số ion của nước và ý nghĩa của đai lợng này.  Biết được khái niệm về pH và chất chỉ thị axit - bazơ 2. Kỹ năng:  Vận dụng tích số ion của nớc để xác định nồng độ H+ và OH- trong dung dịch.  Biết đánh giá độ axit, bazơ, của dung dịch dựa vào nồng độ H+; OH-; pH; pOH.  Biết sử dụng một số chất chỉ thị axit, bazơ để xác định tính axit, kiềm của dung dịch. II. PHƯƠNG PHÁP: Đặt vấn đề, đàm thoại. III. CHUẨN BỊ: Dung dịch axit loãng (HCl hoặc H 2SO4), dung dịch bazơ loãng (NaOH hoặc Ca(OH) 2), phenol phenolphtalein, giấy chỉ thị axit - bazơ vạn năng. Tranh vẽ, ảnh chụp, máy đo pH. IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ Xác định axit, bazơ, muối và viết phương trình điện li của: a) H2CO3; Ba(OH)2; HF; NaNO3 b) H3PO4; KOH; CuCl2; HNO3 3. Bài mới a.Đặt vấn đề: Liên hệ thí nghiệm bài sự điện li “Nước cất có dẫn điện không? Vì sao?”. Trên thực tế nước có điện li nhưng điện li rất yếu. b.Triển khai bài: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1: I. NƯỚC LÀ CHẤT ĐIỆN LI RẤT YẾU - Bằng thực nghiệm xác định nước là chất điện li 1. Nước là chất điện rất yếu rất yếu. Theo Are-ni-ut: - Viết phương trình điện ly của nước theo A-re-niH2O � H++ OH (1) ut ? - 2 cách viết cho hệ quả giống nhau và để đơn giản 2. Tích số ion của nước: chọn cách viết 1. * H2O � H++ OH (1) +  - Viết biểu thức tính hằng số cân bằng của cân [H ][OH ] K= bằng (1)? [H 2O] - Nước phân li rất yếu nên [H 2O] trong biểu thức K H2O = [H+][OH ] K được coi là không đổi và K. [H 2O] = const = Tích số ion của nước K H2O và gọi là tích số ion của H2O. K H2O =10-14 (to = 25oC ) K H2O hãy tính [H+]và [OH ] ? - Dựa vào Môi trường trung tính là môi trường có - Nước là môi trường trung tính, nên môi trường [H+] = [OH ] = 10-7mol/l - 10 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 có [H+] = [OH ] = 10-7mol/l là môi trường trung 3. Ý nghĩa tích số ion của nước: tính. + -7 - Tính số ion của nớc là 1 hằng số đối với cả dung a. Môi trờng axit: [H ]  10 mol/l + -7 dịch các chất vì vậy nếu biết [H+] trong dung dịch b. Môi trờng trung tínht: [H ]= 10 mol/l c. Môi trờng kiềm: [H+]  10-7mol/l thì sẽ biết [OH] và ngược lại. II. KHÁI NIỆM VỀ pH. CHẤT CHỈ THỊ - Tính [H+] và [OH] của dung dịch HCl 0,01M và so sánh 2 giá trị đó trong dung dịch (môi AXIT BAZƠ 1. Khái niệm về pH: trường axit)?  * [H+] = 10-pH - Tính [H+] và [OH ] của dung dịch NaOH 0,01M và so sánh 2 giá trị đó trong dung dịch (môi * Thang pH: 1  14 Môi trường bazơ)? trường 107M =10-7M Hoạt động 2: - Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK và cho biết pH là gì? Cho biết dung dịch axit, kiềm, trung tính có pH bằng bao nhiêu? - Để xác định môi trường của dung dịch người ta thường dùng chất chỉ thị nh quỳ, phenol phtalein. - Dùng chất chỉ thị axit - bazơ nhận biết các chất trong 3 ống nghiệm đựng: H2O. HCl, NaOH. - Trộn lẫn 1 số chất chỉ thị có khoảng PH đổi màu kế tiếp nhau đợc hỗn hợp chất chỉ thị axit-bazơ vạn năng. - Dùng chất chỉ thị chỉ xác định pH 1 cách gần đúng còn để đạt độ chính xác thì phải dùng máy đo pH. pH  7 107M  7 =7 2. Chất chỉ thị axit-bazơ: Môi trường Axit Chất chỉ thị Quỳ Phenolphtalei n Trung tính Kiềm Đỏ Không màu Tím Không màu Xanh Hồng 4. Củng cố: - Giá trị pH của môi trường axit, bazơ, trung tính? - Cách tính pH 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập SGK - Soạn bài “Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li” Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ********************************** - 11 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày soạn: Tiết 6. Bài 4. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Hiểu được: - Bản chất của phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion. - Để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dd các chất điện li phải có ít nhất một trong các điều kiện: + Tạo thành chất kết tủa. + Tạo thành chất điện li yếu. + Tạo thành chất khí 2.Kĩ năng: - Quan sát hiện tượng thí nghiệm để biết có phản ứng hóa học xảy ra. - Dự đoán kết quả phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li. - Viết được phương trình ion đầy đủ và rút gọn. 3.Thái độ: Kích thích sự hứng thú với bộ môn, phát huy khả năng tư duy của học sinh II TRỌNG TÂM: Hiểu được bản chất , điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện ly và viết được phương trình ion rút gọn của các phản ứng. III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Diễn giảng – phát vấn IV. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: *Giáo viên: Thí nghiệm: dd Na2SO4 + dd BaCl2; dd HCl+ dd NaOH; *Học sinh: Học bài cũ, làm bài tập, soạn bài mới V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2.Kiểm tra bài cũ: (8 phút) - Tính [H+], [OH-], pH trong dung dịch Ba(OH)2 0,005M? - Tính [H+], [OH-] trong dung dịch HCl có pH= 11? 3.Bài mới: a.Đặt vấn đề: Trong dung dịch các chất điện li ra ion, vậy các chất này phản ứng với nhau như thế nào? b.Triển khai bài HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC I. ĐIỀU KIỆN ĐỂ XẢY RA PHẢN ỨNG TRAO Hoạt động 1: ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CHẤT ĐIỆN LI 1. Phản ứng tạo thành chất kết tủa: - Hướng dẫn HS làm t/n giữa Na 2SO4 và BaCl2, viết pt phản ứng dưới dạng ion và chỉ VD1: Na2SO4 + BaCl2  BaSO4 + 2NaCl ra thực chất của phản ứng là sự phản ứng Phơng trình ion: 2 2 2Na+ + SO 4 + Ba2+ + 2Cl  BaSO4 + 2Na+ + 2Cl giữa 2 ion Ba2+ và SO 4 tạo thành kết tủa. Phơng trình ion rút gọn: - Tương tự: Viết phuơng trình phân tử, ion 2 Ba2+ + SO 4  BaSO4 và rút gọn của phản ứng CuSO4 và NaOH. VD2: CuSO4 + NaOH  * Chú ý: Chất dễ tan và điện li mạnh viết thành ion. Hoạt động 2:  Chất khí, kết tủa, điện li yếu để nguyên dạng phân tử. - Viết pt phân tử, ion và ion rút gọn của pứ 2. Phản ứng tạo thành chất điện li yếu: giữa 2 dung dịch NaOH và HCl?; giữa a) Phản ứng tạo thành nước: Mg(OH)2 với axit mạnh HCl? -TN: đổ dung dịnh HCl vào cốc đựng VD1: NaOH + HCl  NaCl + H2O - 12 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Na+ + OH + H+ + Cl  Na+ + Cl + H2O CH3COONa, có mùi giấm chua. H+ + OH  H2O - Hãy giải thích hiện tượng và viết pthh ứng dưới dạng phân tử, ion và ion rút gọn. VD2: Mg(OH)2+ HCl  b) Phản ứng tạo thành axit yếu: VD1: CH3COONa + HCl  4. Củng cố: Viết phương trình phân tử, pt ion đầy đủ và ion rút gọn của pư: dd Fe(NO3)3 và dd KOH; dd K2SO4 và dd BaCl2; dd Zn(OH)2 và dd H2SO4; dd HNO3 và dd Ba(OH)2 5. Dặn dò: - Làm bài tập SGK, SBT - Chuẩn bị phần còn lại Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ********************************** - 13 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày soạn: Tiết 7. Bài 4. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Hiểu được: - Bản chất của phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion. - Để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li phải có ít nhất một trong các điều kiện: + Tạo thành chất kết tủa. + Tạo thành chất điện li yếu. + Tạo thành chất khí 2.Kĩ năng: - Quan sát hiện tượng thí nghiệm để biết có phản ứng hóa học xảy ra. - Dự đoán kết quả phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li. - Viết được phương trình ion đầy đủ và rút gọn. - Tính khối lượng hoặc thể tích khí sau phản ứng; tính % khối lượng các chất trong hỗn hợp; tính nồng độ mol ion thu được sau phản ứng. 3.Thái độ: Chủ động rèn luyện kĩ năng viết phương trình điện li, hoạt động cá nhân II. TRỌNG TÂM: - Hiểu được bản chất , điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện ly và viết được phương trình ion rút gọn của các phản ứng. - Vận dụng vào việc giải các bài toán tính khối lượng hoặc thể tích của các sản phẩm thu được, tính nồng độ mol ion thu được sau phản ứng. III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Diễn giảng - phát vấn- kết nhóm IV. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: *Giáo viên: Thí nghiệm dd HCl và dd CHCOONa; dd HCl và dd Na2CO3 *Học sinh: Học bài cũ, làm bài tập, soạn bài mới V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2.Kiểm tra bài cũ: (8 phút) Viết phương trình phân tử, phương trình ion đầy đủ và ion thu gọn của các phản ứng giữa các chất: 1) FeCl3 + NaOH 2) KOH + H3PO4 3) Na2S + HCl 3.Bài mới: a.Đặt vấn đề: Điều kiện để phản ứng trao đổi ion xảy ra trong dung dịch các chất điện li là gì? Bây giờ chúng ta sẽ xem xét các điều kiện còn lại. b.Triển khai bài HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS Hoạt động 1: Gv: Làm TN cho dd HCl vào pứ với dd Na2CO3. Gv: Yêu cầu hs quan sát, ghi hiện tượng . - Viết pt phân tử, pt ion đầy đủ, pt ion rút gọn của dd HCl và Na2CO3. - Rút ra bản chất của pứ. Gv kết luận: Phản ứng giữa muối cacbonat và dd axít rất dễ xảy ra vì vừa tạo chất điện li yếu là H2O vừa tạo chất khí CO2. NỘI DUNG BÀI HỌC 3. Phản ứng tạo thành chất khí: VD1: 2HCl + Na2CO3  2NaCl + CO2  +H2O 2 H+ + Cl +2Na++ CO3  2Na+ + 2Cl +CO2  +H2O 2 2H+ + CO3  CO2  +H2O VD2: CaCO3 + HCl  II. Kết luận:  Phản ứng trao đổi trong dung dịch chất điện li thực chất là phản ứng giữa các ion.  Phản ứng trao đổi trong dung dịch chất điện li chỉ xảy ra khi - 14 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Gv: Cho vd tương tự cho hs tự làm, cho có ít nhất một trong các điều kiện sau: CaCO3 (r) phản ứng với dd HCl. + Tạo thành chất kết tủa. Gv: Lưu ý cho hs: các muối cacbonat ít tan + Tạo thành chất khí. trong nước nhưng tan dễ dàng trong các dd + Tạo thành chất điện li yếu. axít. Hoạt động 2: - Bản chất phản ứng xảy ra trong dd các chất điện li? - Để phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li xảy ra thì cần có những điều kiện nào? 4. Củng cố: 1) Viết phương trình phân tử của các phản ứng có phương trình ion thu gọn sau: a) Cu2+ + 2 OH   Cu(OH)2 b) Zn(OH)2 + 2H+  Zn2+ + 2H2O c) 2H+ + S2  H2S 2) Hoà tan 80 gam CuSO4 vào một lượng nước vừa đủ 0,5 lít dung dịch. a) Tính nồng độ mol của các ion trong dung dịch b) Tính thể tích dung dịch KOH 0,5M đủ để làm kết tủa hết ion Cu2+ 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập - Soạn bài mới “Luyện tập” Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ********************************** - 15 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 Ngày soạn: Tiết 8. Bài 5. LUYỆN TẬP AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Củng cố kiến thức về axit, bazơ và điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li 2.Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng viết phương trình ion thu gọn của các phản ứng - Vận dụng điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li để giải bài toán tính nồng độ ion, khối lượng kết tủa hoặc thể tích khí 3.Thái độ: Phát huy khả năng tư duy của học sinh, tinh thần học tập tích cực II TRỌNG TÂM: - Rèn luyện kĩ năng viết phương trình ion thu gọn của các phản ứng - Vận dụng điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li để giải bài toán tính nồng độ ion, khối lượng kết tủa hoặc thể tích khí III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Phát vấn - kết nhóm- cá nhân IV. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: *Giáo viên: Lựa chọn bài tập *Học sinh: Ôn kiến thức cũ, làm bài tập V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2.Kiểm tra bài cũ: (Kiểm tra 15 phút) 1) Viết phương trình phân tử và ion thu gọn của phản ứng: AlCl3 + KOH; FeS + HCl 2) Viết phương trình phân tử của phản ứng có phương trình ion thu gọn sau: 2 a) Zn2+ + 2 OH   Zn(OH)2 b) 2H+ + CO3  CO2 + H2O c) H+ + OH   H2O 3) Tính pH của 150 ml dung dịch chứa 0,4 g NaOH? 3.Bài mới: a.Đặt vấn đề: Tổng hợp chương b.Triển khai bài HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS Hoạt động 1: Kiến thức cần nắm vững Gv phát vấn học sinh: - Theo thuyết điện li của Areniut, axit, bazơ, muối, pH, hiđroxit lưỡng tính được định nghĩa như thế nào? - Để phản ứng trao đổi ion xảy ra, cần phải thoả mãn điều kiện nào? - Ý nghĩa của phương trình ion thu gọn? Hoạt động 2: Bài tập BT1: Viết phương trình điện li của các chất: K 2S; NaHPO4; Pb(OH)2; HBrO; HF; HClO4; H2SO4; H2S; NaHSO4; Cr(OH)3; BaOH)2 HS: Thảo luận, lên bảng, hs khác nhận xét, bổ sung GV: Nhận xét, đánh giá NỘI DUNG BÀI HỌC A/ Các kiến thức cần nhớ: -Khái niệm axít, bazơ, muối, pH, hiđroxít lưỡng tính. -Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi trong dung dịch chất điện li. -Ý nghĩa của phương trình ion thu gọn. BT1: Viết phương trình điện li: a. K2S  2K+ + S2 2 b. Na2HPO4  2Na+ + HPO 4 HPO 2 � H+ + PO3 4 4  + c. NaH2PO4  Na + H 2 PO 4 H 2 PO  � H+ + HPO 2 4 4 - 16 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 HPO 2 � H+ + PO3 4 4 2+ d. Pb(OH)2 � Pb + 2 OH  2 Pb(OH)2 � PbO 2 + 2H+ e. HBrO � H+ + BrO  f. HF � H+ + F  g. HClO4  H+ + ClO 4 2 h. H2SO4  2H+ + SO4 i. H2S � H+ + HS HS � H+ + S2  j. NaHSO4  Na+ + HSO 4 BT4/22: Viết phương trình phân tử và ion thu gọn HSO  � H+ + SO2 của các phản ứng xảy ra trong dung dịch 4 4 Hs: Thảo luận viết phương trình, lên bảng, hs khác k. Cr(OH)3 � Cr3+ + 3 OH   nhận xét, bổ sung Cr(OH)3 � H+ + CrO 2 + H2O Gv: Nhận xét, đánh giá l. Ba(OH)2  Ba2+ + 2 OH  BT2: 4/22SGK: Phương trình ion rút gọn: 2 a. Ca2+ + CO3  CaCO3  b. Fe2+ + 2 OH   Fe(OH)2  Hs: Thảo luận giải bài tập 2,3/22SGK, lên bảng,  c. HCO3 + H+  CO2  + H2O. hs khác nhận xét, bổ sung  2 d. HCO3 + OH   H2O + CO3 Gv: Nhận xét, đánh giá e. Không có g. Pb(OH)2 (r) + 2H+  Pb2+ + 2H2O 2 h. H2PbO2 (r) + 2 OH   PbO 2 + 2H2O i. Cu2+ + S2  CuS  BT3: 2/22SGK Ta có: [H+] = 10-2 => pH = 2 [OH-] = 10-14/10-2 = 10-12 pH =2 < 7  Môi trường axit  Quỳ tím có màu đỏ. BT4:3/22SGK pH = 9.0 thì [H+] = 10-9M [OH-] = 10-14/10-9 = 10-5M pH > 7  Môi trường kiềm  Phenolphtalein không màu. 4. Củng cố: Sơ lược lại các dạng bài tập 5. Dặn dò: - Bài tập: Trộn lẫn 50 ml dung dịch Na2CO3 với 50 ml dung dịch CaCl2 1M. Tính nồng độ mol của các ion trong dung dịch thu được và khối lượng chất rắn tạo thành sau phản ứng? - Chuẩn bị bài thực hành số 1 Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Ngày soạn: Tiết 9. Bài 6. Bài thực hành 1 - 17 - GIÁO ÁN HÓA HỌC KHỐI 11 TÍNH AXIT BAZƠ. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức:Biết được : Mục đích, cách tiến hành và kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm :  Tác dụng của các dung dịch HCl, CH3COOH, NaOH, NH3 với chất chỉ thị màu.  Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li : AgNO3 với NaCl, HCl với NaHCO3, CH3COOH với NaOH. 2.Kĩ năng:  Sử dụng dụng cụ, hoá chất để tiến hành được thành công, an toàn các thí nghiệm trên.  Quan sát hiện tượng thí nghiệm, giải thích và rút ra nhận xét.  Viết tường trình thí nghiệm. 3.Thái độ: Kích thích sự hứng thú với bộ môn, phát huy khả năng tư duy của học sinh II TRỌNG TÂM:  Tính axit – bazơ ;  Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li. III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Phát vấn- Hoạt động nhóm IV. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: *Giáo viên: - Dụng cụ: Giấy pH, mặt kính đồng hồ, ống nghiệm (3), cốc thuỷ tinh, công tơ hút - Hoá chất: Dung dịch HCl 1M, ; CH3COOH 0,2M; NaOH 0,1M; NH3 0,1M; dung dịch Na2CO3 đặc; dd CaCl2 đặc; dd NaOH loãng; dd phenolphtalein *Học sinh: Ôn kiến thức cũ, chuẩn bị bài thực hành V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2.Kiểm tra bài cũ: 3.Bài mới: a.Đặt vấn đề: Tổng hợp kiến thức b.Triển khai bài HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS Hoạt động 1: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh Hoạt động 2: Nội dung thí nghiệm và cách tiến hành Thí nghiệm 1: Tính axit-bazơ. Gv: Cho hs tiến hành thí nghiệm 1 như sgk yêu cầu các hs quan sát hiện tượng xảy về sự màu của giấy chỉ thị pH và giải thích. Gv: Quan sát hs làm thí nghiệm và nhắc nhở hs làm thí nghiệm với lượng hoá chất nhỏ, không để hoá chất bắn vào người, quần áo. NỘI DUNG BÀI HỌC 1/ Tính axít – bazơ -Nhỏ dd HCl 0,1M lên mẫu giấy pH, giấy chuyển sang màu ứng với PH = 1: Mt axít mạnh. -Thay dd HCl bằng dd NH 3 0,1M, giấy chuyển sang màu ứng với pH = 9: mt bazơ yếu. -Thay dd NH4Cl bằng dd CH3COOH 0,1M, giấy chuyển sang màu ứng với PH = 4. mt axít yếu. -Thay dd HCl bằng dd NaOH 0,1M, giấy chuyển sang màu ứng với pH = 13. mt kiềm mạnh. *Giải thích: muối CH3COONa tạo bởi bazơ mạnh và gốc axít yếu. Khi tan trong nước gốc axít yếu bị thuỷ phân làm cho dd có tính bazơ. 2/ Ph ứng trao đổi ion trong dd các chất điện li. a/ Nhỏ dd Na2CO3 đặc vào dd CaCl2 đặc xuất hiện kết tủa trắng Thí nghiệm 2: Phản ứng trao đổi ion CaCO3. trong dd các chất điện li. Na2CO3 + CaCl2  CaCO3  + 2 NaCl. Gv: Cho hs tiến hành tno 2. - 18 -