Tài liệu giải quyết khiếu nại về đất đai

Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. A. LỜI MỞ ĐẦU Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm vì nó vừa phản ánh tính chất dân chủ của Nhà nước ta vừa góp phần trực tiếp vào việc bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Trong công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai là vấn đề rất nhạy cảm và phức tạp. Hiện nay việc quản lý đất đai đã và đang là một trong những vấn đề mang tính thời sự nóng bỏng mà Đảng và nhà nước ta quan tâm ưu tiên hàng đầu, chính sách đất đai của nhà nước ta cũng trên cơ sở đó mà có những thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Thực tế cho thấy những năm gần đây việc khiếu nại tố cáo của công dân về tranh chấp đất đai diễn ra ngày càng nhiều và có chiều hướng gia tăng, nội dung vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp. Nguyên nhân của những khiếu nại trên phần lớn là do nhân dân thiếu hiểu biết về pháp Luật đất đai và các văn bản của nhà nước liên quan đến lĩnh vực đất đai, bên cạnh đó cũng có không ít những trường hợp các cơ quan có thẩm quyền đã thực hiện chưa đúng chức năng, trách nhiệm quản lý đất đai dẫn đến nhiều vụ việc rắc rối, phức tạp, kéo dài thời gian giải quyết làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước ta. Một trong những vấn đề nổi cộm hiện nay của công tác quản lý đất đai là giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo. Vì vậy giải quyết tranh chấp về đất đai là nội dung đã được đề cập đến trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, trong quá trình phát triển và thực hiện thì Luật đất đai đã được chỉnh sửa và bổ sung hoàn thiện hơn. Vì vậy đòi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này phải thực hiện tốt việc tiếp dân, tích cực giải quyết tốt các kiến nghị, khiếu nại của công dân phải thật sự là “người đầy tớ trung thành” của nhân dân, coi đây là nhiệm vụ thiết thực để đảm bảo quyền dân chủ và lợi íc hợp pháp của nhân dân. Từ mối quan tâm nêu trên cùng với kiến thức đã được học qua lớp Trung cấp lý luận chính trị khóa 3 tôi lựa chọn đề tài: “Tình huống trong giải quyết khiếu nại Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 1 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai” làm bài tiểu luận kết thúc khóa học Do được thực hiện trong một thời gian có hạn, tính phức tạp của tình huống có liên quan đến nhiều vấn đề tính kỹ thuật của ngành quản lý đất đai và bài viết còn mang tính chủ quan nên không thể tránh khỏi những thiếu sót, học viên rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô và những người quan tâm đến đề tài để bài tiểu luận được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn quí thầy cô! Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 2 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. B. NỘI DUNG I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH ĐỊA PHƯƠNG Xã Phú Hữu nằm ở phía Tây Bắc huyện Nhơn Trạch, diện tích tự nhiên (DTTN) 2.173,05 ha, chiếm 5,29% diện tích toàn huyện. Địa giới hành chính tiếp giáp: - Phía Đông Bắc giáp xã Đại Phước. - Phía Đông Nam giáp xã Phú Đông. - Phía Tây Nam giáp với thành phố Hồ Chí Minh qua sông Nhà Bè. Toàn xã có 04 ấp: ấp Cát Lái, ấp Phước Lương, ấp Cầu Kê, và ấp Rạch Bảy. Dân số toàn xã tính đến nay có 4.069 hộ với 14.456 nhân khẩu, trong đó hộ khẩu thường trú là 3.416 hộ với 12.327 nhân khẩu. Cơ sở hạ tầng: Điện, đường, trường, trạm, TTVH được đầu tư mang lại hiệu quả nhất định. Giao thông nông thôn từng bước phát triển, tạo điều kiện cho nhân dân đi lại dễ dàng, lưu thông hàng hoá thuận lợi. Cơ sở vật chất phát triển đáp ứng nhu cầu cơ bản về đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, tình hình an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội được giữ vững và ổn định. II. MÔ TẢ TÌNH HUỒNG Bà Nguyễn Thị Hải, sinh năm 1962. Địa chỉ thường trú: Ấp Cát Lái xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Ngày 07/04/2006, bà Nguyễn Thị Hải có đơn khiếu kiện bà Lê Thị Ngọc cùng ấp với nội dung: Con đường đi vào nhà bà Nguyễn Thị Hải đã có từ trước ngày 30/04/1975, con đường đi rất thông thoáng là khoảng 4 mét, hai bên đều có hàng rào. Vào tháng 4/2015 hộ bà Lê Thị Ngọc tháo hàng rào cũ xây lại tường rào bằng gạch lấn ra đường làm cho con đường bị thu hẹp lại. Qua nội dung đơn, ngày 09/04/2006, UBND xã Phú Hữu đã tiến hành tổ chức xác minh nội dung đơn của bà Nguyễn Thị Hải, cụ thể như sau: - Theo bản đồ địa chính của xã Phú Hữu thành lập năm 1996 và bản đồ chỉnh lý năm 2001, thì đoạn đường tranh chấp thuộc bản đồ địa chính số 05, trên bản đồ Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 3 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. địa chính có thể hiện con đường đất với chiều dài khoảng 64 mét, bề rộng điểm đầu là 4 mét và điểm cuối là 2,5 mét. Trong đó đoạn đang bị khiếu kiện có bề rộng là 2,5 mét giáp với thửa đất số 71, tờ bản đồ số 05 của bà Lê Thị Ngọc. - Về hiện trạng tại đoạn xảy ra tranh chấp, khiếu nại, hiện hai bên đường các hộ đã xây dựng tường rào bằng gạch, xi măng cao khoảng 1 mét. Ngày 27/04/2006, UBND xã Phú Hữu tổ chức hòa giải khiếu nại lấn chiếm đường đi công cộng. Sau khi nghe ý kiến của các bên nguyên đơn và bị đơn. Hội đồng hòa giải xã Phú Hữu có ý kiến như sau: - Theo kết quả xác minh hiện trạng con đường tại vị trí xảy ra khiếu nại có bề rộng là 2,5 mét, đồng thời đối chiếu với bản đồ địa chính năm 1996 và năm 2001 để xác định con đường có chiều dài là 64 mét, chiều rộng là 2,5 mét, phần ranh bà Lê Thị Ngọc xây dựng chừa đường là 2,5 mét (tương ứng với bản đồ địa chính). - Theo kết quả xác minh của cán bộ địa chính xã: Việc bà Lê Thị Ngọc xây dựng tường rào chừa đường đi 2,5 mét là phù hợp với bản đồ địa chính. Nếu bà Nguyễn Thị Hải không thừa nhận con đường thể hiện trên bản đồ thì thuê cơ quan có chức năng đo đạc để kiểm tra. Qua buổi hòa giải, bà Nguyễn Thị Hải không đồng ý con đường có bề rộng là 2,5 mét và kiến nghị chuyển hồ sơ về cơ quan cấp trên để tiếp tục giải quyết. Ngày30/06/2006, UBND huyện Nhơn Trạch có phiếu chuyển số 480/PC.UBND chuyển Thanh tra giải quyết đơn khiếu nại của bà Nguyễn Thị Hải, ngụ tại ấp Cát Lái xã Phú Hữu về việc xây dựng tường rào lấn đường đi công cộng. Ngày 05/01/2007, Thanh tra huyện có báo cáo số 02/BC-TT về kết quả xác minh đơn của các hộ dân nêu trên. Sau đó, ngày 22/01/2007, UBND huyện có văn bản số 122/UBND-NC về việc xử lý đơn tranh chấp đường đi công cộng tại xã Phú Hữu. Qua đó xác định các hộ sống dọc theo tuyến đường (khoảng 64m) “hộ ông Lê Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 4 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. Văn Những làm hàng rào lấn đường 0,4 mét; bà Trương Thị Kiều lấn 0,2 mét; bà Nguyễn Thị Hải lấn 0,9 mét; bà Lê Thị Ngọc lấn 0,7 mét” đề nghị Chủ tịch UBND xã tiến hành lập biên bản và xử lý vi phạm hành chính đối với các hộ lấn chiếm. Ngày 07/12/2007 UBND xã ban hành Quyết định số 131/QĐ.CT.UBX về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với bà Lê Thị Ngọc với số tiền là 300.000 đồng theo điểm b, khoản 1 điều 3 của Nghị định 182/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Ngày 15/5/2008, UBND xã Phú Hữu đã ban hành Quyết định cưỡng chế số 69/QĐ-UBND và tờ trình số 70/TTr-UBND ngày 4/6/2008 về việc xin hỗ trợ lực lượng của huyện để áp dụng biện pháp cưỡng chế hành chính đối với hộ bà Lê Thị Ngọc. Sau đó, bà Lê Thị Ngọc khiếu nại các quyết định nêu trên, đồng thời ngày 22/12/2008 UBMTTQ Việt Nam huyện Nhơn Trạch có văn bản số 281/CV-MT yêu cầu UBND xã xem xét thẩm tra lại quá trình giải quyết trước đây, tổ chức lấy ý kiến nhân dân. UBND xã đã thực hiện theo yêu cầu của UNMTTQ Việt Nam huyện và xin ý kiến chỉ đạo để giải quyết dứt điểm trường hợp trên. Đồng thời trong thời gian này bà Nguyễn Thị Hải tiếp tục khiếu nại đề nghị xử lý trường hợp lấn chiếm đường đi của bà Lê Thị Ngọc. Do đó ngày 13/8/2009, Thanh tra huyện cùng các ban ngành của huyện và xã tổ chức họp để thực hiện văn bản số 833/UBND-NC ngày 12/5/2009 của UBND huyện Nhơn Trạch về việc đề nghị UBND xã Phú Hữu tiếp tục xử lý trường hợp lấn chiếm đất đường đi công cộng của bà Lê Thị Ngọc. Thực hiện văn bản trên của UBND huyện Nhơn Trạch, UBND xã đã nhiều lần gửi văn bản đến Trung tâm kỹ thuật Địa chính Nhà đất chi nhánh huyện Nhơn Trạch Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 5 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. để yêu cầu hỗ trợ cắm mốc ranh đất để các hộ dân trả lại hiện trạng đường đi công cộng theo bản vẽ số 1174/BĐĐC ngày 14/8/2006 của Trung tâm kỵ thuật Địa chính nhà đất chi nhánh Nhơn Trạch, phục vụ cho công tác cưỡng chế hành chính tại địa phương, nhưng không được sự hỗ trợ của Trung tâm kỹ thuật địa chính huyện Nhơn Trạch. Đến ngày 27/7/2009, UBND xã Phú Hữu tiếp tục có văn bản số 32/UBND kiến nghị Trung tâm kỹ thuật Địa chính Nhà đất chi nhánh huyện Nhơn Trạch hỗ trợ UBND xã cắm mốc ranh đất phục vụ công tác cưỡng chế theo chỉ đạo của UBND huyện Nhơn Trạch nhưng vẫn không được sự hỗ trợ của Trung tâm kỹ thuật Địa chính Nhà đất chi nhánh huyện Nhơn Trạch, nguyên nhân do có sự chênh lệch ranh giới thửa đất giữa hiện trạng ngoài thực địa so với bản đồ địa chính thành lập năm 1996, 2001 có sự khác biệt nên không thể thực hiện việc cắm mốc, dẫn đến vụ việc đến nay chưa có kết quả giải quyết. Tiếp tục ngày 10/4/2014, bà Nguyễn Thị Hải gửi đơn kiến nghị xử lý tranh chấp lối đi công cộng. UBND xã Phú Thạnh tổ chức rà soát lại quy trình xử lý vụ việc và ngày 11/07/2014, UBND xã đã tổ chức họp dân tại khu vực nêu trên để lấy ý kiến về hiện trạng con đường và đề ra giải pháp để giải quyết kết thúc vụ việc do đã kéo dài rất lâu. Qua họp dân, đa số các hộ dân có mặt đều thống nhất giữ nguyên hiện trạng con đường như ngoài thực địa cho đến khi nhà nước thực hiện xây dựng đường giao thông nông thôn theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới sẽ dời vào trong. Riêng 03 ý kiến (ông Trường, bà Hải, bà Gái), là không thống nhất và buộc phải tháo dỡ ngay để cho đường rộng vận chuyển vật tư xây dựng nhà cửa bên trong và có yêu cầu chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền để tiếp tục giải quyết. Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 6 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. Sau khi tổ chức họp dân, UBND xã Phú Hữu đã có văn bản số 07/UBND ngày 03/02/2015 về việc xử lý đơn phản ánh của bà Nguyễn Thị Hải, địa chỉ ấp Cát Lái xã Phú Hữu. Đồng thời, thời gian giải quyết vụ việc xảy ra trong giai đoạn thành lập bản đồ địa chính mới, do đó, khi thực hiện chồng ghép giữa kết quả đo đạc thực tế của Trung tâm kỹ thuật địa chính nhà đất thực hiện ngày 14/08/2006 vào nền bản đồ địa chính cũ năm 2001 thì tại vị trí thửa đất của bà Lê Thị Ngọc có sự sai lệch, không trùng khớp với nhau, đồng thời chồng ghép vào nền bản đồ địa chính mới thành lập năm 2007 thì con đường cũng không khớp với hiện trạng do Trung tâm kỹ thuật địa chính đo đạc ngày 14/08/2006 và cũng không khớp với bản đồ cũ năm 2001. Tuy nhiên, qua chồng ghép giữa nền bản đồ địa chính cũ năm 2001 vào nền bản đồ địa chính mới năm 2007 (bản đồ địa chính mới) thì ranh giới thửa đất của bà Lê Thị Ngọc (phần tiếp giáp với đường đất) tương ứng và trùng khớp với nhau, không thể hiện diện tích lấn chiếm đường, cho nên vào năm 2009 bà Lê Thị Ngọc đã được UBND huyện cấp đổi giấy CN.QSD đất số AN.336481; AN.336485; AN.336486; AN.336462. Do đó, việc áp dụng biện pháp cưỡng chế hành chính đối với bà Lê Thị Ngọc theo quyết định cưỡng chế trước đây sẽ gặp nhiều khó khăn. Do đó, ngày 25/6/2015, UBND xã có tờ trình số 84/TTr-UBND về việc xin ý kiến giải quyết trường hợp lấn, chiếm đường đi công cộng của bà Lê Thị Ngọc, nhưng đến nay chưa có ý kiến chỉ đạo hoặc hướng dẫn cho địa phương thực hiện dứt điểm. Do chưa có kết quả giải quyết dứt điểm dẫn đến vụ việc kéo dài cho đến hiện nay nên bà Nguyễn Thị Hải đang tiếp tục khiếu nại tại UBND huyện Nhơn Trạch. Nhận định đây là một vụ tranh chấp đất đai có tính chất phức tạp, kéo dài, mâu thuẫn tình làng nghĩa xóm trong nhiều năm vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, đòi hỏi các cơ quan có thẩm quyền giải quyết vụ khiếu kiện trên cần phải có giải pháp xử Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 7 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. lý kịp thời, thỏa đáng, giải quyết dứt điểm mâu thuẫn trên, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên sử dụng đất, xử lý nghiêm minh các trường hợp sai phạm các quy định về đất đai… tạo lòng tin của nhân dân vào chính quyền địa phương, nhất là tình hình tranh chấp đất đai hiện nay đang là vấn đề “nóng” trong nội bộ nhân dân và chính quyền các cấp. III. PHÂN TÍCH NGUYÊN NHÂN VÀ HẬU QUẢ Vụ việc này đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm do một số nguyên nhân chủ quan và khách quan như sau: a. Nguyên nhân khách quan: Trước hết do phát sinh mâu thuẫn tình làng nghĩa xóm của bà Nguyễn Thị Hải và bà Lê Thị Ngọc chưa được tốt, hai hộ còn hơn thua trong việc khiếu nại, không nhường nhịn với nhau, dẫn đến vụ việc kéo dài đến thời điểm hiện nay. Đồng thời do nhận thức về pháp luật đất đai và khiếu nại của các hộ dân chưa cao, dẫn đến thường xuyên gửi đơn nhiều nơi, nhiều chỗ dẫn đến kết quả xử lý đơn, cũng như công tác chỉ đạo thực hiện chưa mang tính hiệu quả cao. Đặt biệt, do thường xuyên thay đổi cán bộ Địa chính xã trong khoảng thời gian giải quyết vụ việc nên công công tác quản lý đất đai của địa phương và công tác lưu trữ các tài liệu có liên quan đến vụ việc chưa được chặt chẽ, thiếu khoa học. Các tài liệu lịch sử liên quan đến đất đai để làm căn cứ giải quyết chưa đầy đủ và chưa rõ ràng. Do thời gian giải quyết thời gian giải quyết vụ việc xảy ra trong giai đoạn thành lập bản đồ địa chính mới, do đó, khi thực hiện chồng ghép giữa kết quả đo đạc thực tế của Trung tâm kỹ thuật địa chính nhà đất có sự sai lệch không trùng khớp với nhau với nhau. Do đó không thực hiện được việc cắm mốc ranh giới để xử lý vụ việc. Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 8 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. Các chính sách, văn bản pháp luật của nhà nước quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai trong giai đoạn giải quyết vụ việc có nhiều thay đổi, có những vấn đề chưa thật cụ thể. Mặt khác công tác cập nhật văn bản pháp luật của cán bộ chuyên môn cấp cơ sở còn hạn chế, vì vậy việc vận dụng, thực thi pháp luật về giải quyết tranh chấp đất đai trên thực tế gặp rất nhiều khó khăn. Giá trị quyền sử dụng đất ngày càng tăng cao, vì vậy đã tác động đến việc khiếu nại đòi quyền lợi có phần thêm gay gắt. b. Nguyên nhân chủ quan: Trình độ quản lý hành chính nhà nước nói chung về đất đai của các cấp, các ngành từ huyện đến cơ sở còn bất cập. Công tác quản lý đất đai trong một thời gian dài còn buông lỏng, chưa được chú trọng hồ sơ địa chính của thửa đất là căn cứ quan trọng để giải quyết vụ việc không đầy đủ, không cập nhật, thiếu chặt chẽ thủ tục hành chính không đảm bảo. Đối với UBND xã Phú Hữu đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai qua các thời kỳ trước đây còn hạn chế về chuyên môn, chưa được đào tạo bài bản, hiểu biết pháp luật về đất đai còn hạn chế, đôi khi tinh thần trách nhiệm chưa cao. Mặc dù UBND xã đã thực hiện tốt theo chỉ đạo của UBND huyện. Tuy nhiên khó khăn hiện nay là Trung tâm kỹ thuật địa chính nhà đất huyện Nhơn Trạch không thể cắm mốc để thực hiện công tác cưỡng chế theo chỉ đạo của UBND huyện do kết quả đo đạc ngày 14/8/2006 so với kết quả đo đạc thành lập bản đồ mới có sự sai lệch với nhau, dẫn đến vụ việc kéo dài, gây khó khăn trong việc xử lý trước đây. Làm cho công dân khiếu nại kéo dài, nhiều cấp, chậm giải quyết dứt điểm. Mặt khác chưa kịp thời phát hiện và ngăn chặn những việc làm sai trái của công dân dẫn đến sự việc phức tạp và có khả năng gây hậu quả không tốt về an ninh trật tự. Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 9 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. Đồng thời, qua rà doát hồ sơ thì cơ sở pháp lý để Thanh tra huyện giải quyết là căn cứ vào bản vẽ do Trung tâm kỹ thuật địa chính nhà đất huyện Nhơn Trạch thực hiện ngày 14/8/2006. Đây là kết quả đo đạc do bà Nguyễn Thị Hải yêu cầu đo đạc để thực hiện việc khiếu nại. Không phải là bản vẽ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (bản vẽ do Thanh tra huyện đề xuất đó đạc), bản vẽ trên không có cơ sở pháp lý vì chưa đảm bảo tính khách quan. Do đó, cần phải có biên bản kiểm tra đo đạc có sự chứng kiến của Thanh tra huyện, UBND xã Phú Hữu và các ban ngành để kiểm tra đối chứng. Mặt khác, hiện nay việc lưu trữ của cơ quan Thanh tra huyện đối với hồ sơ giải quyết đơn có liên quan đến vụ việc chưa được đảm bảo vì hiện nay hồ sơ đã bị thất lạc, điều này gây khó khăn cho việc giải quyết đơn tiếp theo. Về phía bà Nguyễn Thị Hải, bà Lê Thị Ngọc chưa có ý thức tự giác tìm hiểu để nhận thức đúng đắn và đầy đủ các quy định về pháp luật về đất đai và pháp luật khiếu nại tố cáo dẫn đến khiếu nại vượt cấp, nhiều nơi, nhiều cơ quan và gây áp lực kéo dài ngày càng phức tạp làm cho chính quyền các cấp, các cơ quan có thẩm quyền phải mất nhiều thời gian kinh phí vào việc giải quyết khiếu nại tưởng chừng như rất đơn giản. IV. PHƯƠNG ÁN GIẢI QUYẾT CỦA ĐƠN VỊ. UBND xã Phú Hữu đã rà soát lại hồ sơ giải quyết vụ việc và xác định được sự chồng chéo của việc áp dụng bản đồ địa chính trong việc xử lý nội dung đơn khiếu nại, trường hợp xác định có sự chênh lệch, chồng chéo bản đồ địa chính gây khó khăn cho công tác giải quyết đơn thì lập văn bản kiến nghị đến UBND huyện Nhơn Trạch để được hướng dẫn việc sử dụng bản đồ địa chính và chỉ đạo các ngành có liên quan giám định lại kết quả xử lý. Trên cơ sở kết quả đó sẽ căn cứ làm pháp lý để giải quyết vụ việc khiếu nại. Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 10 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. Để UBND huyện có cơ sở giải quyết vụ việc là áp dụng theo bản đồ địa chính nào trong khi bản đồ địa chính mới, bản đồ địa chính cũ trùng khớp với nhau, không thể hiện diện tích lấn chiếm (bản đồ do bà Hải yêu cầu đo đạc có thể hiện diện tích lấn chiếm). Do đó, đề nghị Trung tâm kỹ thuật địa chính Nhà đất chi nhánh huyện Nhơn Trạch phải tổ chức thực hiện đo đạc và cắm lại mốc ranh giới con đường đất có sự chứng kiến của các cơ quan từ huyện cho đến xã và xuất bản vẽ chính thức làm tài liệu giải quyết vụ việc khiếu nại. Nếu trường hợp qua đo đạc, cắm mốc mà bà Lê Thị Ngọc có thể hiện diện tích lấn chiếm đường đi thì căn cứ vào các Quyết định xử phạt vi phạm hành chính và Quyết định cưỡng chế trước đây để thực hiện. Đồng thời kiến nghị Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện thu hồi cấp lại giấy CN.QSD đất của bà Lê Thị Ngọc và cập nhật chỉnh lý biến động trong hồ sơ địa chính. Còn nếu sau khi đo đạc cắm mốc mà xác định bà Lê Thị Ngọc không có lấn chiếm đường đi thì UBND huyện thực hiện tổ chức mời bà Nguyễn Thị Hải để đối thoại và công bố kết quả đo đạc cho bà Nguyễn Thị Hải được biết và ban hành quyết định giải quyết đơn cho bà Hải, bà Ngọc được rõ và chấp hành. Trên cơ sở giải quyết đơn của UBND huyện, UBND xã phải thực hiện xem xét thu hồi các quyết định đã ban hành đối việc xử lý vi phạm hành chính trước đây đối với bà Lê Thị Ngọc để không làm ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất của bà Ngọc. Đồng thời UBND xã phải thực hiện tổ chức họp dân trong khu vực để công bố kết quả đo đạc và lấy ý kiến về hiện trạng con đường đi, từ đó làm giảm bức xúc, xoa dịu và tạo lòng tin cho các hộ dân nằm ở phía bên trong khu vực. Trường hợp sau khi đối thoại và công bố kết quả đo đạc mà bà Nguyễn Thị Hải không thống nhất và cho rằng bà Lê Thị Ngọc có lấn đường thì UBND xã Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 11 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. hướng dẫn bà Nguyễn Thị Hải khởi kiện tại Tòa án Nhân dân huyện Nhơn Trạch theo đúng thẩm quyền. Xử lý kiểm điểm trách nhiệm đối với việc Trung tâm kỹ thuật địa chính nhà đất chi nhánh Nhơn Trạch không phối hợp với UBND xã Phú Hữu để thực hiện việc cắm mốc, làm chậm cho việc xử lý dẫn đến vụ việc kéo dài và phức tạp. Ưu điểm: Nếu thực hiện phương án này là phương án tối ưu vừa giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật, đảm bảo tính nghiêm minh trước pháp luật vừa có tình, có lý đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của nhà nước và của các cá nhân có liên quan trong việc khiếu nại về đất đai, đảm bảo tính toàn diện, kịp thời làm rõ trách nhiệm các bên trong vụ việc, xây dựng lòng tin của người dân đối với chính quyền. Nâng cao được được trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc quản lý đất đai, tăng cường công tác tuyên truyền về pháp luật đất đai đến tất cả tầng lớp nhân dân trên địa bàn xã. Nhược điểm: Thực hiện phương án này đòi hỏi chính quyền địa phương phải huy động các nguồn lực trong hệ thống chính trị để mà vận động tuyên truyền đến hộ dân, kết hợp tính pháp lý với tình xóm làng trong nhân dân. Đồng thời vừa mang tính mệnh lệnh của nhà nước trong công tác tư tưởng để cho các bên tự nguyện chấp hành một cách nghiêm túc, đúng theo quy định. V. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ: Từ vụ việc khiếu nại về đất đai của bà Nguyễn Thị Hải và trên cơ sở phân tích thực tiễn tình hình và giải quyết khiếu nại liên quan đến lĩnh vực đất đai trên địa bàn xã. Để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, đặc biệt là các khiếu nại trong lĩnh vực đất đai, đảm bảo ổn định được tình hình trật tự xã Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 12 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. hội góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - văn hóa xã hội, tôi đưa ra một số kiến nghị như sau: Giải quyết các khiếu nại, tranh chấp có liên quan trong lĩnh vực chấp đất đai phải dựa trên cơ sở tôn trọng quá trình sử dụng ổn định của các chủ sử dụng đất, tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư (nếu có), kiên quyết bảo vệ thành quả và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, đồng thời phải tôn trọng quy hoạch sử dụng đất của chính quyền địa phương. Đặt biệt là công tác quản lý đất công do UBND xã quản lý phải được chặt chẽ. Trong quá trình giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo phải căn cứ vào thời điểm phát sinh của vụ việc và chính sách tương ứng của thời kỳ đó. Khi giải quyết tranh chấp, khiếu nại về đất đai phát sinh những vấn đề về kinh tế, lợi ích vật chất. Do đó, cần đảm bảo lợi ích nhà nước và quan tâm lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất. Cần bố trí cán bộ chuyên trách có phẩm chất, trình độ năng lực tham mưu cho lãnh đạo cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong công tác tiếp dân giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân và có kiến thức vững về pháp lý, kinh nghiệm trong chuyên môn, đảm bảo xử lý được những tình huống phức tạp. Kiến nghị cần xem xét điều chỉnh lại thời gian luân chuyển công chức Địa chính, công chức Tư Pháp có thời gian luân chuyển từ 5 năm trở lên. C. KẾT LUẬN Nhận thức đúng đắn ý nghĩa và vai trò quan trọng của công tác giải quyết khiếu nại liên quan đến lĩnh vực đất đai, trong những năm qua, các cấp, các ngành đã quan tâm chỉ đạo thực hiện và đạt được những kết quả thiết thực bảo đảm quyền khiếu nại của công dân, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế trên địa bàn xã. Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 13 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. Tuy nhiên, để khắc phục những yếu kém còn tồn tại trong công tác giải quyết khiếu nại thời gian qua đòi hỏi phải có những giải pháp phù hợp, đồng bộ mang tính khả thi nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của người dân, đáp ứng lòng tin của nhân dân đối với Đảng và nhà nước. Sự cần thiết phải đổi mới cơ chế giải quyết tranh chấp, khiếu nại về đất đai. Phải thể chế hóa đúng đường lối giải quyết các tranh chấp, khiếu nại, tố cáo có liên quan đến đất đai mà Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 7 khóa IX đã nêu “ việc giải quyết tranh chấp trước hết cần tiến hành hòa giải, nếu hòa giải không thành thì đưa ra tòa án giải quyết”. Nhà nước quy định thời hiệu và thời hạn giải quyết các khiếu nại không để kéo dài, Ủy ban nhân dân tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương là cấp giải quyết cuối cùng các khiếu nại về đất đai trong phạm vi thẩm quyền của các cấp ở địa phương, trường hợp các đương sự không nhất trí với quyết định của UBND tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương thì đưa ra tòa án giải quyết. Với cơ chế giải quyết trên sẽ đảm bảo giải quyết được khách quan người giải quyết độc lập với người ra quyết định hành chính, tránh được tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi”, nó càng mở rộng dân chủ hơn trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân trước pháp luật, người khiếu nại chịu trách nhiệm trước pháp luật khi thực thi quyền khiếu nại, đồng thời buộc cơ quan hành chính và cá nhân có thẩm quyền phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định và chính mình phải nâng cao chất lượng khi ban hành các quyết định hành chính. Việc giải quyết tranh chấp, khiếu nại về đất đai trong thời gian qua hiệu quả nhất là hòa giải, không chỉ chú trọng hòa giải khi phát sinh tranh chấp mà khi giải quyết khiếu nại tiếp tục hòa giải cũng đạt nhiều kết quả và cả trong trường hợp tòa án xét xử có nơi hòa giải thành cũng đạt tỷ lệ cao, hòa giải thành càng nhiều càng tốt vì giải quyết tranh chấp khiếu nại về đất đai ngoài việc đảm bảo quyền, lợi ích hợp Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 14 Đề tài: Tình huống trong giải quyết khiếu nại về đất đai có liên quan đến đất đường giao thông nông thôn tại xã Phú Hữu, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai. pháp của công dân, đảm bảo sự ổn định còn phải tăng cường sự đoàn kết giữa nhà nước với nhân dân, giữa dân với dân và trong thân tộc. Nhìn chung, việc giải quyết tranh chấp về đất đai của công dân trên địa bàn xã trong những năm gần đây cơ bản đã áp dụng đúng chủ trương, chính sách cơ bản của Đảng và Nhà nước, vận dụng đúng quy trình giải quyết tranh chấp đất đai theo Luật đất đai 2003, Nghị định 181 hướng dẩn thi hành luật đất đai. Đồng thời, sau khi Luật đất đai năm 2013 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật đất đai thì công tác hòa giải tranh chấp trong lĩnh vực đất đai luôn được chú trọng, việc sửa đổi, ban hành luật mới cũng là một cách để giải quyết tranh chấp, khiếu nại về đất đai ngày càng đạt hiệu quả cao. Do đó, công tác giải quyết tranh chấp đất đai đạt kết quả tốt hơn, thời gian và biện pháp giải quyết đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Nhờ vậy, sau khi ban hành văn bản giải quyết xong ít có trường hợp khiếu nại tiếp tục. Tình trạng tranh chấp đất đai đang là một trong những vấn đề nóng ở địa phương hiện nay đòi hỏi phải được giải quyết một cách nhanh chóng kịp thời, đúng quy định của pháp luật. Điều đó không chỉ nhằm góp phần ổn định trật tự xã hội mà còn phòng tránh các hậu quả khác có thể xảy ra. Với tình huống thực tế xảy ra ở trên có thể khẳng định một điều cần có những biện pháp mạnh mẽ, đồng bộ triệt để, thực sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành và toàn thể nhân dân để giải quyết dứt điểm, nghiêm minh trong công tác giải quyết tranh chấp khiếu nại về đất đai./. Học viên thực hiện Lê Đài Trang Học viên: Lê Đài Trang – Lớp Trung cấp lý luận chính trị hành chính khóa 3 năm2015 15