BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC .....
KHOA ....
Luận văn
Giải pháp tín dụng ngân
hàng nhằm phát triển
doanh nghiệp vừa và nhỏ tại
ngân hàng VP Bank
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1
Lêi më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi.
Doanh nghiÖp võa vµ nhá (DNV&N) lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh«ng
nh÷ng thÝch hîp ®èi víi nÒn kinh tÕ cña nh÷ng níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn mµ
cßn ®Æc biÖt thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ cña nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn. ë níc ta
tríc ®©y, viÖc ph¸t triÓn c¸c DNV&N còng ®· ®îc quan t©m, song chØ tõ khi
cã ®êng lèi ®æi míi kinh tÕ do §¶ng céng s¶n ViÖt Nam khëi xíng th× c¸c
doanh nghÞªp nµy míi thùc sù ph¸t triÓn nhanh c¶ vÒ sè vµ chÊt lîng.
Trong ®iÒu kiÖn cña nh÷ng bíc ®i ban ®Çu thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn
®¹i ho¸ ®Êt níc, cã thÓ kh¼ng ®Þnh viÖc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn DNV&N lµ bíc ®i
hîp quy luËt ®èi víi níc ta. DNV&N lµ c«ng cô gãp phÇn khai th¸c toµn diÖn
mäi nguån lùc kinh tÕ ®Æc biÖt lµ nh÷ng nguån tiÒm tµng s½n cã ë mçi ngêi,
mçi miÒn ®Êt níc. C¸c DNV&N ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vai trß to lín cña m×nh
trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ mµ quèc gia nµo còng ph¶i quan t©m chó ý
®Õn ®ã lµ: T¨ng trëng kinh tÕ - gi¶i quyÕt viÖc lµm - h¹n chÕ l¹m ph¸p.
Nhng ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn DNV&N ë níc ta ®ßi hái ph¶i gi¶i quyÕt
hµng lo¹t c¸c khã kh¨n mµ c¸c doanh nghiÖp nµy ®ang gÆp ph¶i liªn quan ®Õn
nhiÒu vÊn ®Ò. Trong ®ã khã kh¨n lín nhÊt, c¬ b¶n nhÊt, phæ biÕn nhÊt, lµm tiÒn
®Ò cho c¸c khã kh¨n nhÊt ®ã lµ thiÕu vèn s¶n xuÊt vµ ®æi míi c«ng nghÖ. VËy
doanh nghiÖp nµy ph¶i t×m vèn ë ®©u trong ®iÒu kiÖn thÞ trêng vèn ë ViÖt Nam
cha ph¸t triÓn vµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp nµy khã ®¸p øng ®ñ ®iÒu kiÖn tham
gia, chóng ta còng cha cã chÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp nµy mét c¸c hîp
lý. V× vËy ph¶i gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vèn cho c¸c DNV&N ®· vµ ®ang lµ mét
vÊn ®Ò cÊp b¸ch mµ §¶ng, Nhµ níc, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tÝn
dông còng ph¶i quan t©m gi¶i quyÕt.
Thùc tÕ hiÖn nay cho thÊy nguån vèn tÝn dông ng©n hµng ®Çu t cho ph¸t
triÓn DNV&N cßn rÊt h¹n chÕ v× c¸c DNV&N khã ®¸p øng ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn vay
vèn ng©n hµng vµ khi tiÕp cËn nguån vèn tÝn dông th× c¸c doanh nghiÖp l¹i sö
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
2
dông vèn cha hîp lý vµ hiÖu qu¶. V× thÕ viÖc t×m ra gi¶i ph¸p tÝn dông nh»m
ph¸t triÓn DNV&N ®ang lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc hiÖn nay cña c¸c NHTM. XuÊt
ph¸t tõ quan ®iÓm ®ã vµ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c¸c DNV&N hiÖn nay, sau
mét thêi gian thùc tËp t¹i VP Bank (Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn c¸c doanh
nghiÖp ngoµi quèc doanh ViÖt Nam ) em ®· chän ®Ò tµi : “Gi¶i ph¸p tÝn dông
ng©n hµng nh»m ph¸t triÓn DNV&N t¹i VP Bank”
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Xem xÐt mét c¸ch tæng qu¸t vµ cã hÖ thèng thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña c¸c DNV&N vµ viÖc ®Çu t tÝn dông cña VP Bank cho c¸c doanh nghiÖp
nµy. §ång thêi ®Ò tµi còng ®a ra mét sè gi¶i ph¸p tÝn dông nh»m gãp phÇn ph¸t triÓn
DNV&N trªn ph¹m vi ho¹t ®éng cña VP Bank.
3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
§Ò tµi chän ho¹t ®éng tÝn dông cho c¸c DNV&N t¹i VP Bank trong nh÷ng
n¨m gÇn ®©y lµm ®èi tîng nghiªn cøu
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, luËn v¨n ®· sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn
cøu khoa häc ®Ó ph©n tÝch lý luËn gi¶i thùc tiÔn : Ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn
chøng, ph¬ng ph¸p duy vËt lÞch sö, ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ,
ph¬ng ph¸p tæng hîp thèng kª…
5. KÕt cÊu cña ®Ò tµi
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn th× luËn v¨n gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng I : Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi sù ph¸t triÓn
cña DNV&N trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi DNV&N
t¹i VP Bank
Ch¬ng III : Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ vÒ ho¹t ®éng tÝn
dông nh»m ph¸t triÓn DNV&N t¹i VP Bank
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
3
Ch¬ng 1
vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi viÖc
ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá tROng
nÒn kinh tÕ thÞ trêng
1.1. TÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
1.1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc trng cña TÝn dông ng©n hµng trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng
1.1.1.1 Kh¸i niÖm TÝn dông ng©n hµng
TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a mét bªn lµ ng©n hµng víi mét
bªn lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n, hé gia ®×nh trong x· héi trong ®ã ng©n hµng
gi÷ vai trß võa lµ ngêi ®i vay, võa lµ ngêi cho vay.
1.1.1.2 §Æc trng cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
- TÝn dông lµ quan hÖ vay mîn dùa trªn c¬ së lßng tin.
- TÝn dông lµ quan hÖ vay mîn cã thêi h¹n.
- TÝn dông lµ quan hÖ vay mîn cã hoµn tr¶.
1.1.2 Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng
1.1.3. C¸c h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng
Theo ®iÒu 49 LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông th× c¸c tæ chøc tÝn dông ®îc cÊp tÝn
dông cho tæ chøc c¸ nh©n díi c¸c h×nh thøc cho vay, chiÕt khÊu th¬ng phiÕu
vµ giÊy tê cã gi¸ kh¸c, b¶o l·nh, cho thuª tµi chÝnh vµ c¸c h×nh thøc kh¸c theo
quy ®Þnh cña ng©n hµng nhµ níc.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, hiÖn nay c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®ang cung cÊp
cho doanh nghiÖp nh÷ng h×nh thøc tÝn dông sau:
TÝn dông ng¾n h¹n gåm: ChiÕt khÊu th¬ng phiÕu, cho vay thÊu chi, cho
vay tõng lÇn
TÝn dông trung vµ dµi h¹n gåm : Cho vay theo dù ¸n, cho vay hîp vèn
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
4
C¸c h×nh thøc tµi trî tÝn dông chuyªn biÖt gåm: Cho thuª tµi chÝnh, b¶o
l·nh ng©n hµng
1.2- Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña
DNV&N
1.2.1- Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ DNV&N trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng
1.2.1.1- Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm DNV&N
1.2.1.1.1- Kh¸i niÖm
- Kh¸i niÖm doanh nghiÖp:
- Ph©n lo¹i doanh nghiÖp:
Kh¸i niÖm chung DNV&N
DNV&N lµ nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh cã t c¸ch ph¸p nh©n kinh
doanh v× môc ®Ých lîi nhuËn, cã quy m« doanh nghiÖp trong nh÷ng giíi h¹n nhÊt
®Þnh tÝnh theo c¸c tiªu thøc vèn, lao ®éng, doanh thu, gi¸ trÞ gia t¨ng thu ®îc
trong tõng thêi k× theo quy ®Þnh cña tõng quèc gia.
Kh¸i niÖm DNV&N ë ViÖt Nam nh sau: Lµ nh÷ng c¬ së s¶n
xuÊt kinh doanh cã t c¸ch ph¸p nh©n, kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, cã
quy m« vÒ vèn hoÆc lao ®éng tho¶ m·n c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ ®èi víi tõng
ngµnh nghÒ t¬ng øng víi tõng thêi ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
1.2.1.1.2. §Æc ®iÓm cña DNV&N
- DNV&N tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë mäi thµnh phÇn kinh tÕ.
- DNV&N cã tÝnh n¨ng ®éng vµ linh ho¹t cao
- DNV&N cã bé m¸y tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý gän nhÑ, cã hiÖu qu¶.
- Vèn ®Çu t ban ®Çu thÊp, kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh
- C¹nh tranh gi÷a nh÷ng DNV&N lµ c¹nh tranh hoµn h¶o
- Bªn c¹nh nh÷ng ®Æc ®iÓm thÓ hiÖn u ®iÓm cña DNV&N th× cßn cã mét
sè ®iÓm cßn h¹n chÕ.
VÞ thÕ trªn thÞ trêng thÊp, tiÒm lùc tµi chÝnh nhá nªn kh¶ n¨ng c¹nh
tranh thÊp.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
5
Ýt cã kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Ó ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ gi¸ trÞ cao.
Ýt cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®µo t¹o nh©n c«ng, ®Çu t cho nghiªn cøu, thiÕt kÕ c¶i
tiÕn c«ng nghÖ, ®æi míi s¶n phÈm.
Trong nhiÒu trêng hîp thêng bÞ ®éng v× phô thuéc vµo híng ph¸t
triÓn cña c¸c doanh nghiÖp lín vµ tån t¹i nh mét bé phËn cña doanh nghiÖplín.
1.2.1.2. VÞ trÝ vµ vai trß cña DNV&N trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
- VÒ sè lîng c¸c DNV&N chiÕm u thÕ tuyÖt ®èi.
- DNV&N cã mÆt trong nhiÒu ngµnh nghÒ, lÜnh vùc vµ tån t¹i nh mét bé
phËn kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña nÒn kinh tÕ mçi níc.
- Sù ph¸t triÓn cña DNV&N gãp phÇn quan träng trong viÖc gi¶i quyÕt
nh÷ng môc tiªu kinh tÕ - x· héi
1.2.1.3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn DNV&N
- Tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi
- ChÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý
- §éi ngò c¸c nhµ s¸ng lËp vµ qu¶n lý doanh nghiÖp
- Sù ph¸t triÓn vµ kh¶ n¨ng øng dông tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ
- T×nh h×nh thÞ trêng
1.2.2. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi viÖc ph¸t triÓn
DNV&N
- TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn n©mg cao hiÖu qu¶ sñ dông vèn, tr¸nh t×nh
tr¹ng sö dông vèn sai môc ®Ých.
- TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
®îc liªn tôc thuËn lîi.
- TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn n©ng cao kh¼ n¨ng c¹nh tranh cña
DNV&N.
- TÝn dông ng©n hµng gióp doanh nghiÖp h¹n chÕ rñi ro.
- TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu vèn tèi u cho DNV&N.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
6
1.3 - Kinh nghiÖm mét sè níc trong viÖc hç trî vèn tÝn
dông cho DNV&N
1.3.1. Kinh nghiÖm mét sè níc
1.3.1.1- Kinh nghiÖm cña §µi Loan
NÒn c«ng nghiÖp §µi Loan ®îc ®Æc trng chñ yÕu bëi c¸c DNV&N. ë
§µi Loan, lo¹i DNV&N ph¶i cã tõ 5 - 10 c«ng nh©n, vèn trung b×nh lµ 1,6 triÖu
USD lµ rÊt phæ biÕn. Chóng chiÕm kho¶ng 96% tæng sè doanh nghiÖp, t¹o ra
kho¶ng 40% s¶n lîng c«ng nghiÖp, h¬n 50% gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµ chiÕm h¬n
70% chç lµm viÖc. §Ó ®¹t ®îc thµnh tùu to lín nµy, §µi Loan ®· dµnh nh÷ng nç
lùc trong viÖc x©y dùng vµ thùc thi c¸c chÝnh s¸ch hç trî c¸c DNV&N nh chÝnh
s¸ch hç trî c«ng nghÖ, chÝnh s¸ch vÒ nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, chÝnh s¸ch qu¶n
lÝ, ®µo t¹o...vµ chÝnh s¸ch hç trî tµi chÝnh tÝn dông.
ChÝnh s¸ch hç trî tµi chÝnh tÝn dông cho DNV&N ®îc cô thÓ:
- KhuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng cho DNV&N vay vèn nh ®iÒu chØnh møc
l·i suÊt thÊp h¬n l·i suÊt thêng cña ng©n hµng, thµnh lËp quÜ b¶o l·nh tÝn dông,
qui ®Þnh tØ lÖ cung cÊp tµi chÝnh cho DNV&N ph¶i t¨ng lªn hµng n¨m...Ng©n
hµng trung ¬ng §µi Loan yªu cÇu c¸c NHTM thµnh lËp riªng phßng tÝn dông
cho DNV&N, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cho DNV&N tiÕp cËn ®îc víi ng©n hµng.
NHTW còng sö dông c¸c chuyªn gia t vÊn cho DNV&N vÒ c¸ch cñng cè c¬ së
tµi chÝnh, t¨ng kh¶ n¨ng nhËn tµi trî cña m×nh.
- Thµnh lËp QuÜ ph¸t triÓn cho DNV&N: c¸c quÜ ®îc thµnh lËp nh QuÜ
ph¸t triÓn, QuÜ Sino-US, QuÜ ph¸t triÓn DNV&N ®Ó cung cÊp vèn cho DNV&N
qua hÖ thèng ng©n hµng, nh»m tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c
DNV&N.
- Thµnh lËp QuÜ b¶o l·nh tÝn dông
Tõ viÖc nhËn thøc ®îc sù khã kh¨n cña DNV&N trong viÖc thÕ chÊp tµi
s¶n vay vèn NH, n¨m 1974 §µi Loan ®· thµnh lËp QuÜ b¶o l·nh tÝn dông.
Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña quÜ nµy lµ cïng chia sÎ rñi ro víi c¸c tæ chøc tÝn dông.
Tõ ®ã t¹o lßng tin ®èi víi TCTD khi cÊp tÝn dông cho DNV&N. KÓ tõ khi thµnh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
7
lËp ®Õn nay quÜ ®· b¶o l·nh cho 1,5 triÖu trêng hîp víi tæng sè tiÒn t¬ng ®èi
lín.
Nãi chung, víi sù quan t©m cña ChÝnh phñ b»ng c¸c chÝnh s¸ch
khuyÕn khÝch h÷u hiÖu, c¸c DNV&N ë §µi Loan ph¸t triÓn m¹nh mÏ, æn ®Þnh
lµm cho §µi Loan trë thµnh quèc gia cña c¸c DNV&N vÒ mÆt kinh tÕ.
1.3.1.2. Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n
Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø II, NhËt B¶n ®Æc biÖt quan t©m ®Õn ph¸t
triÓn c¸c DNV&N v× ®©y lµ khu vùc ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao vµ gi¶i quyÕt
®îc n¹n thÊt nghiÖp. Ch¬ng tr×nh "hiÖn ®¹i ho¸" c¸c DNV&N trë thµnh mét
nhiÖm vô vµ NhËt B¶n ®· cã hµng lo¹t c¸c chÝnh s¸ch vÒ nhiÒu mÆt ®îc ban
hµnh. Chi phÝ cho ch¬ng tr×nh "hiÖn ®¹i ho¸" c¸c DNV&N chñ yÕu tËp trung
trªn 4 lÜnh vùc:
. Xóc tiÕn hiÖn ®¹i ho¸ DNV&N
. HiÖn ®¹i ho¸ c¸c thÓ chÕ qu¶n lý DNV&N
. C¸c ho¹t ®éng t vÊn cho DNV&N
. C¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh cho DNV&N
Trong ®ã dµnh mét sù chó ý ®Æc biÖt ®èi víi viÖc hç trî tµi chÝnh nh»m gióp
c¸c DNV&N th¸o gì nh÷ng khã kh¨n, c¶n trë viÖc t¨ng vèn trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh nh kh¶ n¨ng tiÕp cËn tÝn dông thÊp, thiÕu sù b¶o ®¶m vÒ vèn
vay...
C¸c biÖn ph¸p hç trî nµy ®· ®îc thùc hiÖn th«ng qua hÖ thèng hç trî tÝn
dông vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông c«ng céng phôc vô DNV&N. HÖ thèng hç
trî tÝn dông gióp c¸c DNV&N tiÕp cËn ®îc víi nguån vèn tÝn dông, t¹o ®iÒu
kiÖn cho hä vay vèn cña c¸c tæ chøc tÝn dông t nh©n th«ng qua sù b¶o l·nh cña
hiÖp héi b¶o l·nh tÝn dông trªn c¬ së hîp ®ång b¶o l·nh.
Ngoµi ra cßn cã ba tæ chøc tµi chÝnh c«ng céng lµ C«ng ty Tµi chÝnh
DNV&N, C«ng ty tµi chÝnh nh©n d©n vµ ng©n hµng Shoko Chukin do ChÝnh phñ
®Çu t thµnh lËp toµn bé hoÆc mét phÇn nh»m tµi trî vèn cho c¸c DNV&N ®æi
míi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ hç trî vèn lu ®éng dµi h¹n ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh
doanh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
8
1.3.1.3- Kinh nghiÖm cña §øc
§øc lµ mét quèc gia cã sè lîng DNV&N t¬ng ®èi lín. Nã ®ãng mét vai
trß quan träng trong nÒn kinh tÕ, t¹o ra gÇn 50% GDP, chiÕm h¬n 1/2 doanh thu
chÞu thuÕ cña c¸c doanh nghiÖp, cung cÊp c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô ®¸p øng
nhu cÇu ®a d¹ng cña nguêi tiªu dïng trong vµ ngoµi níc. §Ó ®¹t ®îc nh÷ng
thµnh tùu ®ã, ChÝnh phñ §øc ®· ¸p dông hµng lo¹t c¸c chÝnh s¸ch vµ ch¬ng
tr×nh thóc ®Èy DNV&N trong viÖc huy ®éng vèn.
C«ng cô chÝnh ®Ó thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch vµ ch¬ng tr×nh nµy lµ th«ng
qua c¸c kho¶n tÝn dông ®·i, cã sù b¶o l·nh cña Nhµ níc. C¸c kho¶n tÝn dông
nµy ®îc ph©n bè u tiªn ®Æc biÖt cho c¸c dù ¸n ®Çu t thµnh lËp doanh nghiÖp,
®æi míi c«ng nghÖ, ®Çu t vµo nh÷ng khu vùc kÐm ph¸t triÓn cña ®Êt níc.
Do phÇn lín c¸c DNV&N kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó cã thÓ nhËn ®îc
kho¶n tÝn dông lín bªn c¹nh c¸c kho¶n tÝn dông u ®·i nªn cßn ph¸t triÓn kh¸
phæ biÕn tæ chøc b¶o l·nh tÝn dông. Nh÷ng tæ chøc nµy ®îc thµnh lËp vµ b¾t ®Çu
ho¹t ®éng tõ nh÷ng n¨m 50 víi sù hîp t¸c chÆt chÏ cu¶ c¸c phßng Th¬ng m¹i,
HiÖp héi doanh nghiÖp, HiÖp héi Ng©n hµng vµ ChÝnh quyÒn liªn bang. Nguyªn
t¾c ho¹t ®éng c¬ b¶n lµ v× kh¸ch hµng. DNV&N nhËn ®îc kho¶n vay tõ ng©n
hµng víi sù b¶o l·nh cña mét sè tæ chøc b¶o l·nh tÝn dông. Khi doanh nghiÖp
lµm ¨n thua lç tæ chøc nµy cã tr¸ch nhiÖm tr¶ kho¶n vay ®ã cho ng©n hµng.
Ngoµi ra, c¸c kho¶n vay nµy cßn cã thÓ ®îc Chinh phñ b¶o l·nh.
Víi c¸c c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch hç trî nh vËy c¸c DNV&N ë §øc ®· kh¾c
phôc ®îc rÊt nhiÒu khã kh¨n trong qu¸ tr×nh huy ®éng vèn, tõ ®ã ®ãng gãp to
lín trong viÖc ph¸t triÓn DNV&N ë §øc.
1.3.2. Bµi häc kinh nghiÖm ®èi víi ViÖt nam
Tõ viÖc ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p hç trî vèn tÝn dông ®èi víi c¸c
DNV&N cña mét sè níc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã NhËt b¶n mét níc l¸ng
giÒng cña ta ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn DNV&N rÊt hiÖu
qu¶. Thùc tÕ ®· chøng minh sù thµnh c«ng cña c¸c chÝnh s¸ch hç trî nµy. V× vËy,
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
9
®©y cã thÓ lµ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm mµ ViÖt Nam cã thÓ tham kh¶o vµ vËn
dông.
Tuy nhiªn, quy m« cña nÒn kinh tÕ còng nh cña c¸c DNV&N ë ViÖt
Nam cßn nhá bÐ h¬n nhiÒu so víi c¸c níc trªn. H¬n n÷a, ViÖt Nam lÊy kinh tÕ
Nhµ níc lµm vai trß chñ ®¹o, c¸c DNNN cßn ®îc hëng ®Æc quyÒn so víi c¸c
doanh ngiÖp ngoµi quèc doanh mµ chñ yÕu lµ DNV&N. Do ®ã, khi thùc hiÖn
nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî nãi chung còng nh chÝnh s¸ch hç trî vèn tÝn dông noi
riªng ®èi víi nh÷ng DNV&N, chóng ta cÇn ph¶i thùc hiÖn sao cho võa cã hiÖu
qu¶, võa t¹o ra sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c lo¹i hinh doanh nghiÖp. Chóng ta cã thÓ
tæng kÕt trªn c¸c néi dung sau:
Thø nhÊt: ChÝnh phñ cã vai trß quan träng trong viÖc x©y dùng mét m«i
trêng ph¸p lÝ æn ®Þnh, cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî cô thÓ ®èi víi sù ph¸t triÓn
cña DNV&N. V× vËy ChÝnh phñ cÇn sím xóc tiÕn thµnh lËp côc ph¸t triÓn
DNV&N ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ®a ra c¸c ch¬ng tr×nh trî gióp, ®iÒu phèi, híng dÉn
t×nh h×nh ph¸t triÓn DNV&N.
Thø hai: VÒ mÆt ph¸p lý, cÇn ®¶m b¶o thËt sù b×nh ®¼ng trong quan hÖ tÝn
dông ng©n hµng gi÷a DNV&N ngoµi quèc doanh víi doanh nghiÖp quèc doanh.
NHNN cÇn khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng cã u ®·i nhÊt ®Þnh cho DNV&N vay
vèn, hoÆc Ýt nhÊt còng cã sù b×nh ®¼ng vÒ mÆt thñ tôc, thêi h¹n vay, lîng vèn
vay...c¸c NHTM nªn thµnh lËp nh÷ng kªnh tµi chÝnh riªng cho c¸c DNV&N
nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp nµy tiÕp cËn víi c¸c ho¹t
®éng tÝn dông cña ng©n hµng.
Thø ba: CÇn nhanh chãng triÓn khai m« h×nh QuÜ b¶o l·nh tÝn dông cho
c¸c DNV&N. QuÜ nµy lµ ngêi trung gian ®¾c lùc gi÷a ng©n hµng vµ DNV&N
trong viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n cña doanh nghiÖp ®Ó kiÕn nghÞ cho ng©n hµng cho
vay. QuÜ ®øng ra b¶o l·nh cho c¸c kho¶n vay cßn thiÕu thÕ chÊp vµ tr¶ nî thay
cho doanh nghiÖp nÕu doanh nghiÖp cha cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. Nguån vèn cña c¸c
quÜ cã thÓ do ng©n s¸ch cÊp hoÆc kÕt hîp víi sù ®ãng gãp cña c¸c ng©n hµng,
c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ c¸ nh©n kh¸c.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
10
Thø t: NHTM nªn më réng h×nh thøc tÝn dông thuª mua. §©y lµ biÖn
ph¸p tµi trî vèn trung vµ dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c
DNV&N ë trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn rÊt hiÖu qu¶. Víi h×nh thøc tÝn dông nµy
NHTM gi¶m bít ®îc rñi ro v× tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng ®ãng b¨ng vèn. Tuy nhiªn
cÇn ph¶i hoµn thiÖn hÖ thèng v¨n b¶n ph¸t huy qui ®Þnh chÆt chÏ quyÒn vµ nghÜa
vô gi÷a hai bªn: ng©n hµng vµ DNV&N.
Thø n¨m: Thµnh lËp Quü hç trî ®Çu t cho c¸c DNV&N nh»m gióp c¸c
doanh nghiÖp nµy vay vèn trung vµ dµi h¹n b»ng chÝnh nguån vèn cña Nhµ níc
hoÆc kÕt hîp víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c. §Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ cÇn cã c¬
chÕ ®iÒu hµnh quÜ thËt râ rµng, minh b¹ch, x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng hç trî vµ ®a
ra nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ, thèng nhÊt kÌm theo. Ngoµi ra, ChÝnh phñ cÇn cã c¸c
biÖn ph¸p nh»m t¹o ®iÒu kiÖn vÒ mÆt tµi chÝnh cho c¸c DNV&N nh trî cÊp vèn
kh«ng hoµn l¹i cho c¸c dù ¸n ë vïng s©u, vïng xa, c¸c lÜnh vùc ®éc h¹i...
Th«ng qua viÖc ph©n tÝch lý gi¶i nh÷ng c¬ së lý luËn vÒ DNV&N vµ tÝn
dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng còng nh thùc tÕ chøng minh nh÷ng
vai trß quan träng cña DNV&N trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ta thÊy cÇn thiÕt
ph¸t triÓn DNV&N ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi. Tõ nh÷ng khã kho¨n còng
nh nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi cho sù ph¸t triÓn DNV&N ta thÊy tÇm quan
träng cña nguån vèn cho sù h×nh thµnh ph¸t triÓn bÊt cø mét tæ chøc kinh tÕ x·
héi nµo nãi chung còng nh DNV&N nãi riªng. §Ó t¹o nguån vèn cho doanh
nghiÖp cã rÊt nhiÒu nguån vèn nh vèn tù cã, vèn liªn doanh liªn kÕt, vèn do
Nhµ níc cÊp, vèn cæ phÇn, vèn vay tõ nh÷ng nguån kh«ng chÝnh thøc…trong
®ã cã vèn vay tõ c¸c tµi chÝnh tÝn dông. Vèn tÝn dông ng©n hµng cã vai trß v«
cïng quan träng ®èi víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn DNV&N ë mét sè níc trªn
thÕ giíi ta rót ra bµi hoc kinh nghiÖm cho ViÖt Nam.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý luËn ®ã ta soi räi vµo thùc tÕ ®Çu t tÝn dông cho
DNV&N ë níc ta, ®Ó thÊy ®îc nh÷ng g× cßn tån t¹i, t×m ra nh÷ng nguyªn
nh©n tån t¹i ®Ó t×m ra nguyªn nh©n cña tån t¹i ®Ó tõ ®ã t×m biÖn ph¸p kh¾c phôc.
V× ®èi tîng nghiªn cø cña ®Ò tµi lµ ho¹t ®éng tÝn dông cho DNV&N ë VP Bank
ta cã thÓ cïng nhau ph©n tÝch thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng nµy cña VP Bank
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
11
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông ®èi víi DNV&N
t¹i VP Bank
2.1 Thùc tr¹ng DNV&N ë ViÖt Nam hiÖn nay
Nh ®· nªu ra ë ch¬ng I theo c«ng vµ sè 681/CP - KTN ngµy 20/ 6/
1998.ChÝnh phñ ®· t¹m thêi quy ®Þnh thèng nhÊt viÖc x¸c ®Þnh DNV&N ë ViÖt
Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã vèn ®iÒu lÖ díi 5 tû
®ång vµ cã sè lao ®éng b×nh qu©n díi 200 ngêi. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, c¸c
bé ngµnh, ®Þa ph¬ng cã thÓ c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cô thÓ mµ ¸p
dông ®ång thêi c¶ hai tiªu chÝ vèn vµ lao ®éng, hoÆc mét trong hai tiªu chÝ nµy.
Theo sè liÖu cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 1999, t×nh h×nh
DNV&N theo tiªu chÝ trªn lµ (xem b¶ng 3)
B¶ng 3: T×nh h×nh DNV&N ViÖt Nam
Doanh nghiÖp(sè lîng)
Lo¹i tiªu chÝ
DNNN DN quèc doanh
Tû lÖ
Tæng sè
(So víi sè doanh
nghiÖp hiÖn cã)
Vèn díi 5 tû
®ång
3670
40100
43770
91%
5420
41590
46830
97%
Lao ®éng díi
200 ngêi
Nguån: b¸o c¸o cña bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t
- XÐt vÒ h×nh thøc së h÷u:
Do ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cña §¶ng vµ Nhµ níc
nªn c¸c DNV&N cïng ®a h×nh thøc së h÷u ®ã lµ së h÷u Nhµ níc , së h÷u tËp
thÓ, së h÷u t nh©n,…tËp chung chñ yÕu lµ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. NÕu
xÕt theo tiªu chÝ vÒ vèn th× DNNN chiÕm 64,42% vµ theo tiªu chÝ vÒ lao ®éng th×
chiÕm 91,7% tæng sè doanh nghiÖp hiÖn cã ( 5718 DN ). Tû lÖ t¬ng øng víi
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
12
DNV&N ngoµi quèc doanh (doanh nghiÖp t nh©n, c¸c lo¹i c«ng ty cæ phÇn, hîp
t¸c x·) lµ 95,4% vµ 98% tæng sè doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh hiÖn cã
(42.415 DN)
- VÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng: HÇu hÕt c¸c DNV&N ho¹t ®éng trong ngµnh
c«ng nghiÖp (c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm ) th¬ng m¹i
dÞch vô ®ßi hái Ýt vèn, quay vßng vèn nhanh. §Õn n¨m 1998, sè lîng DNV&N
trong c«ng nghiÖp ®¹t 5620 DN chiÕm 28% trong tæng sè c¸c DNV&N ngoµi
quèc doanh. C¸c doanh nghiÖp nµy thêng tËp trung chñ yÕu ë c¸c tØnh phÝa
Nam chiÕm ®Õn 81% tæng sè c¸c DNV&N, c¸c tØnh phÝa B¾c chØ chiÕm cã
12,6% tæng sè c¸c DNV&N ®ang ho¹t ®éng ë c¸c vïng ven ®« thÞ vµ n«ng th«n.
- Vèn tµi chÝnh:
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn DNV&N ®ang trong giai ®o¹n khëi ®Çu, tÝch luü
vèn cßn h¹n chÕ vµ gÆp khã kh¨n rÊt lín. Sù thiÕu vèn diÔn ra trªn b×nh diÖn
réng. Bëi v× quy m« vèn tù cã cña chóng ®Òu rÊt nhá, h¹n hÑp, kh«ng ®ñ søc tµi
trî cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã chÊt lîng vµ hiÖu qu¶, ®Æc biÖt lµ
®èi víi c¸c doanh nghiÖp muèn më réng, ph¸t triÓn quy m« vµ ®æi míi n©ng cao
thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n phÈm. MÆt kh¸c thÞ trêng vèn dµi h¹n, thÞ trêng chøng
kho¸n cha ph¸t triÓn, ®iÒu kiÖn tham gia khã kh¨n. §ång thêi kh¶ n¨ng vµ ®iÒu
kiÖn vèn tÝn dông cßn h¹n chÕ. §©y lµ khã kh¨n lín nhÊt mµ c¸c DNV&N ViÖt
Nam ®ang gÆp ph¶i cÇn th¸o gì.
- VÒ thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ thÞ trêng:
Tr×nh ®é c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ, m¸y mãc cña DNV&N ViÖt Nam phÇn
lín sö dông c«ng nghÖ l¹c hËu, m¸y mãc cò kü ( cã doanh nghiÖp s¶n xuÊtt c«ng
nghiÖp vÉn ph¶i sö dông c¸c thiÕt bÞ ®îc s¶n xuÊt tõ nh÷ng n¨m 1960). §· h¹n
chÕ rÊt lín kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c DNV&N. §iÒu nay cã nhiÒu nguyªn
nh©n, song chñ yÕu lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan. PhÇn lín c¸c DNV&N ®îc
thµnh lËp trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tuy míi thµnh lËp nhng do thiÕu vèn, thiÕu
kü n¨ng qu¶n lý cÇn thiÕt nªn c¸c nhµ ®Çu t cha thÓ mua s¾m ®îc trang thiÕt
bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. PhÇn
lín m¸y mãc thiÕt bÞ cò, ®îc mua l¹i tõ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc bÞ gi¶i thÓ,
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
13
thanh lý ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tríc m¾t mµ cha cã chiÕn lîc ®Çu t trung vµ dµi
h¹n. GÇn ®©y ®· cã chuyÓn biÕn nhiÒu doanh nghiÖp ®· ®æi míi thiÕt bÞ c«ng
nghÖ. MÆc dï vËy, c«ng nghÖ thiÕt bÞ ë nhiÒu doanh nghiÖp liªn doanh cã vèn
níc ngoµi còng kh«ng sö dông thiÕt bÞ hoµn toµn míi. ChÝnh v× vËy mµ s¶n
phÈm lµm ra cha ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ.. GÇn ®©y, cã mét sè
mÆt hµng nh may mÆc, ®å uèng, thuû h¶i s¶n ®· cã chç ®øng trªn thÞ trêng
quèc tÕ nhng sè lîng cßn rÊt nhá.
- Lao ®éng cña c¸c DNV&N
Khu vùc DNV&N vèn ®îc xem nh mét khu vùc thu hót nhiÒu lao ®éng,
gãp phÇn quan träng trong gi¶i quyÕt viÖc lµm, nhÊt lµ níc ®«ng d©n sèng chñ
yÕu b»ng nghÒ n«ng, d thõa lao ®éng vµ cã thu nhËp thÊp nh ë níc ta. Theo
thèng kª th× DNV&N thu hót kho¶ng 90% lùc lîng lao ®éng trong níc. Tuy
nhiªn vÒ tri thøc, tr×nh ®é tay nghÒ cña lùc lîng lao ®éng cßn h¹n chÕ .
§éi ngò lao ®éng hiÖn nay cã trong c¸c DNV&N, phÇn ®«ng cã tr×nh ®é
v¨n ho¸ cÊp II (40-45%) , sè cã tr×nh ®é v¨n ho¸ phæ th«ng trung häc còng
chiÕm mét tû träng kh¸ (20-30%) vµ sè cã tr×nh ®é tiÓu häc vµ cha biÕt ch÷ cßn
chiÕm tû träng kh¸ lín (25-30%). Song, vÒ tr×nh ®é tay nghÒ, kü thuËt cña ngêi
lao ®éng trong c¸c DNV&N hiÖn nay rÊt thÊp ®Æc biÖt ë khu vùc n«ng th«n. Sè
lao ®éng cã tÝnh chÊt phæ th«ng, cã tr×nh ®é tay nghÒ gi¶n ®¬n, cha ®îc ®µo
t¹o, b×nh qu©n chiÕm kho¶ng (60-70%). ë mét sè vïng n«ng th«n, sè ®îc ®µo
t¹o nghÒ chÝnh quy chØ chiÕm kho¶ng 10%.
- §éi ngò qu¶n lý:
Nãi ®Õn ®éi ngò qu¶n lý cña DNV&N lµ nãi ®Õn nh÷ng kiÕn thøc vµ n¨ng
lùc qu¶n lý kinh doanh cña c¸c chñ doanh nghiÖp. Thùc tÕ ®éi ngò c¸c chñ
doanh nghiÖp ë níc ta hiÖn nay cho thÊy, hä cã nhiÒu bÊt cËp víi ®ßi hái cña
kinh doanh trong th¬ng trêng hiÖn ®¹i. §¹i ®a sè c¸c chñ doanh nghiÖp chØ cã
tr×nh ®é kiÕn thøc v¨n ho¸ phæ th«ng cÊp II (45-50%), mét sè kh«ng nhiÒu cã
tr×nh ®é v¨n ho¸ phæ th«ng trung häc, cao ®¼ng vµ ®¹i häc
( 30-35%). Cßn mét bé phËn ®¸ng kÓ cã tr×nh ®é v¨n ho¸ cÊp tiÓu häc (10-15%),
thËm chÝ c¸ biÖt cã ngêi cha ®äc th«ng viÕt th¹o. ChØ cã rÊt Ýt chñ doanh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
14
nghiÖp (2-3%) cña c¸c DNV&N ®îc ®µo t¹o kiÕn thøc qu¶n lý chÝnh quy, mét
sè Ýt (20-30%) ®îc tËp huÊn, ®µo t¹o ng¾n h¹n (díi 6 th¸ng), cßn ®¹i bé phËn
chØ qu¶n lý doanh nghiÖp m×nh b»ng kinh nghiÖm.
- VÒ nhµ xëng, mÆt b»ng s¶n xuÊt- kinh doanh vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng
kh¸c
§iÒu kiÖn mÆt b»ng cho s¶n xuÊt-kinh doanh cña c¸c DNV&N nh×n chung
hiÖn ®ang rÊt chËt hÑp vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t¹o lËp vµ më réng mÆt
b»ng, do c¬ chÕ chÝnh s¸ch cha thÝch hîp vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n chÕ cña c¸c
doanh nghiÖp. §a sè c¸c doanh nghiÖp ph¶i thuª mîn l¹i mÆt b»ng cña c¸c
DNNN, hoÆc ph¶i dïng nhµ ë lµm n¬i s¶n xuÊt, kinh doanh, giao dÞch, giíi
thiÖu, b¸n hµng. HÖ thèng ®iÖn níc cung cÊp cho c¸c DNV&N nhiÒu n¬i kh«ng
®¶m b¶o. HÖ thèng xö lý níc th¶i vµ r¸c th¶i cña c¸c DNV&N hÇu nh kh«ng
cã, g©y t¸c h¹i rÊt lín tíi m«i trêng sèng.
- VÒ kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin vµ hÖ thèng th«ng tin:
Kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin cña c¸c DNV&N ë níc ta hiÖn rÊt h¹n chÕ vµ
gÆp nhiÒu khã kh¨n do hÖ thèng th«ng tin cha ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña
s¶n xuÊt-kinh doanh, cha nhanh nh¹y, kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ. MÆt kh¸c,
c¸c DNV&N kh«ng cã bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ thu thËp vµ xö lý th«ng tin do
nguån tµi chÝnh h¹n hÑp, tr×nh ®é thu thËp, xö lý th«ng tin cña c¸c chñ doanh
nghiÖp cßn rÊt h¹n chÕ.
2.2. Kh¸i qu¸t ho¹t ®éng kinh doanh cña VP Bank
2.2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn c¸c Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ViÖt
Nam, tªn quèc tÕ lµ Vietnam Joint-stock Commercial Bank for Private
Enterprises viÕt t¾t lµ VP BANK lµ mét ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn ®îc
Ng©n hµng Nhµ níc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng sè 0042/NH-GP cã hiÖu lùc tõ
ngµy 12 th¸ng 08 n¨m 1993 trong thêi h¹n 99 n¨m. Ngµy 04 th¸ng 09 n¨m 1993
ng©n hµng chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
15
Nh÷ng n¨m tõ 1994 ®Õn 1996 lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn n¨ng ®éng cña VP
Bank. Trong giai ®o¹n nµy VP Bank ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan. Tû
suÊt lîi nhuËn trªn vèn cæ phÇn ®¹t 36% n¨m trong n¨m 1995 vµ 1996; chÊt
lîng tÝn dông ®¶m b¶o vµ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô ph¸t triÓn nhanh chãng. Tuy
nhiªn, VP Bank ®· gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n nhÊt ®Þnh, mét phÇn do hËu qu¶
cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ch©u ¸, t×nh h×nh c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng
trªn cïng mét ®Þa bµn ngµy cµng gay g¾t, mét phÇn do nh÷ng sai lÇm chñ quan
tõ phÝa Ng©n hµng. V× thÕ thêi gian tiÕp theo tõ 1997 ®Õn 2001 lµ giai ®o¹n cñng
cè vµ t¹o tiÒn ®Ò ph¸t triÓn cho giai ®o¹n míi. Trong giai ®o¹n nµy VP Bank ®·
nhËn ®îc sù hç trî gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ vµ Ng©n
hµng Nhµ níc trong viÖc kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trong ho¹t ®éng kinh
doanh, v× thÕ t×nh h×nh VP Bank ®· cã nhiÒu biÕn chuyÓn thuËn lîi vµ t¹o ®µ ph¸t
triÓn bÒn v÷ng.
N¨m 2000 ®¸nh dÊu mét bíc chuyÓn biÕn quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn cña VP Bank. §ã lµ viÖc Héi ®ång qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh lùa chän môc tiªu
chiÕn lîc cña VP Bank trong vßng mêi n¨m tíi lµ x©y dùng VP Bank trë thµnh
Ng©n hµng b¸n lÎ hµng ®Çu ViÖt Nam vµ trong khu vùc.
N¨m 2002, víi ®Þnh híng ®óng ®¾n cña Ban Tæng gi¸m ®èc víi tinh thÇn
n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, kÕt hîp víi c¸c chÝnh s¸ch më
réng ®Çu t tÝn dông vµ hµng lo¹t c¸c biÖn tÝch cùc, hiÖu qu¶ ®Ó th¸o gì khã
kh¨n, VP Bank ®· thùc sù chuyÓn m×nh, kh¼ng ®Þnh sù n¨ng ®éng vµ nh¹y bÐn
trong kinh doanh. KÕt qu¶ lµ ®· tõ l·i ©m trë thµnh l·i d¬ng vµ uy tÝn ng©n hµng
®ang dÇn ®îc kh«i phôc.
HiÖn nay, hÖ thèng VP Bank gåm Héi Së ChÝnh Hµ Néi, ba chi nh¸nh :
thµnh phè HCM,H¶i Phßng,§µ N½ng; hai phßng giao dÞch ë Ha Néi . Héi së
chÝnh t¹i Hµ Néi gåm cã c¸c phßng: Phßng tiÕp thÞ vµ Quan hÖ kh¸ch hµng;
Phßng tÝn dông tiªu dïng vµ kinh doanh, Phßng ®¸nh gi¸ tµi s¶n; Phßng ph¸p chÕ
Thu håi nî; Phßng TTQT vµ kiÒu hèi; phßng ng©n quÜ kho quÜ ; phßng kÕ to¸n;
V¨n phßng VP Bank; Phßng tæng hîp vµ Qu¶n lý c«ng nghÖ; Phßng Giao dÞch;
Trung t©m tin häc; Trung t©m §µo t¹o.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
16
2.2.2. Ph¹m vi vµ néi dung ho¹t ®éng cña VP Bank
VP Bank lµ ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn, ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ,
tÝn dông vµ dÞch vô ng©n hµng v× môc tiªu lîi nhuËn. Kh¸ch hµng quan träng
nhÊt cña VP Bank lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ vµ
phôc vô nhu cÇu sinh ho¹t tiªu dïng cña d©n c. Ph¹m vi ho¹t ®éng lµ ®Þa bµn cã
trô së hoÆc chi nh¸nh ho¹t ®éng. Hµ Néi, H¶i Phßng, §µ N½ng, TP Hå ChÝ Minh
lµ nh÷ng thµnh phè lín cña ViÖt Nam, cã d©n c ®«ng ®óc, kinh tÕ - x· héi cña
vïng ph¸t triÓn, tËp trung ®Çy ®ñ c¸c ngµnh nghÒ ®Æc biÖt ph¸t triÓn vÒ du lÞch,
th¬ng m¹i, dÞch vô...
Néi dung ho¹t ®éng chñ yÕu cña Ng©n hµng lµ:
- NhËn tiÒn göi cã k× h¹n vµ kh«ng k× h¹n b»ng VND vµ ngo¹i tÖ cña ®¬n
vÞ, tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi níc.
- Cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n b»ng tiÒn VND vµ ngo¹i tÖ ®èi víi
kh¸ch hµng thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c tÇng líp d©n c.
- Thùc hiÖn nghiÖp vô thuª mua, hïn vèn liªn doanh vµ mua cæ phÇn theo
ph¸p luËt hiÖn hµnh.
- TiÕp nhËn vèn ñy th¸c ®Çu t vµ ph¸t triÓn cña c¸c tæ chøc trong níc.
- Vay vèn cña Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c.
- ChiÕt khÊu th¬ng phiÕu, tr¸i phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ trÞ.
- Thùc hiÖn DÞch vô thanh to¸n gi÷a c¸c kh¸ch hµng.
- Thùc hiÖn kinh doanh ngo¹i tÖ, thanh to¸n quèc tÕ, huy ®éng c¸c nguån
vèn tõ níc ngoµi vµ lµm c¸c dÞch vô thanh to¸n quèc tÕ kh¸c.
Víi ph¹m vi vµ néi dung ho¹t ®éng nh trªn VP Bank cã vai trß to lín trong
viÖc thu hót nh÷ng kho¶n tiÒn nhµn rçi trong d©n c ®Ó ®¸p øng mét khèi lîng
lín nhu cÇu vèn tÝn dông cña nÒn kinh tÕ gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t
triÓn, t¨ng thu ng©n s¸ch Nhµ níc. Gãp phÇn to lín vµo c«ng cuéc c«ng nghiÖp
hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc nãi chung vµ c«ng cuéc hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ Ng©n
hµng nãi riªng.
2.2.3. C¬ cÊu tæ chøc cña VP Bank
HiÖn nay, bé m¸y nh©n sù cña VP Bank gåm 258 ngêi trong ®ã 75% lµ
c¸c nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc vµ ®îc ph©n bæ c¸c phßng ban
®îc thÓ hiÖn trªn s¬ ®å sau:
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
17
Error!
S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc cña VP Bank
§¹i h«i cæ ®«ng
Ban KiÓm so¸t
Héi ®ång Qu¶n trÞ
Héi ®ång TÝn
dông
C¸c Ban TÝn dông
P.KTKT néi bé
Ban §iÒu hµnh
Phßng phôc vô
kh¸ch hµng KD
Phßng thÈm ®Þnh
tµi s¶n b¶o ®¶m
Phßng thu håi nî
Héi së Hµ Néi
Phßng TTQT&
KiÒu hèi
Phßng Ng©n quü
Chi nh¸nh HCM
Phßng kÕ to¸n
V¨ phßng VPBank
Chi nh¸nh H¶i Phßng
Phßng tæng hîp vµ
Q/Lý CN
Phßng Giao dÞchKho quü
Chi nh¸nh §µ N½ng
Trung t©m Tin häc
Trung t©m §µo t¹o
C¸c phßng Giao dÞch
Trung t©m dÞch vô kiÒu
hèi ph¸t chuyÓn tiÒn
nhanh Western Union
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
18
2.2.4. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña VP Bank
Trong nh÷ng n¨m qua, nÒn kinh tÕ níc ta ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu khã
kh¨n thö th¸ch. §ã lµ do ¶nh hëng tiªu cùc cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu
vùc; sù suy gi¶m tèc ®é t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ Mü vµ ThÕ giíi sau
vô khñng bè Mü ngµy11/9 vµ cuéc chiÕn chèng IRAQ cña Mü thêi gian qua. Xu
híng héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi ®ang ®Õn gÇn ®· ®ång thêi HiÖp ®Þnh
Th¬ng m¹i ViÖt - Mü b¾t ®Çu cã hiÖu lùc ®· t¹o ra nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc
®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. MÆt kh¸c trong níc cßn cã nh÷ng biÕn
®éng kh«ng tÝch cùc nh thiªn tai, lò lôt, háa ho¹n t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn s¶n
xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®êi sèng nh©n d©n. §Æc biÖt ®Çu n¨m 2003 hiÖn tîng Viªm
®êng h« hÊp cÊp hay cßn gäi lµ SARS ®· ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn nÒn kinh tÕ
ViÖt Nam. §øng tríc nh÷ng khã kh¨n, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· cã nh÷ng quyÕt
®Þnh ®óng ®¾n, do ®ã nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, n¨m
2002, tèc ®é t¨ng trëng GDP t¨ng 7% so víi 2001. Kim ng¹ch n¨m 2002, xuÊt
khÈu 11 th¸ng ®¹t 14,96 tØ USD b»ng 99% c¶ n¨m 2001, nhËp khÈu ®¹t 17,2
triÖu USD t¨ng 18,6% so cïng kú. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 11 th¸ng t¨ng
14,4% n«ng nghiÖp ®îc mïa toµn diÖn vµ khëi s¾c víi tæng s¶n lîng l¬ng
thùc íc ®¹t 35,9 triÖu tÊn, t¨ng 1,58 triÖu tÊn so n¨m 2001 vµ lµ n¨m cã s¶n
lîng l¬ng thùc ®¹t møc cao nhÊt tõ tríc ®Õn nay. Thu NSNN vît dù to¸n.
VÒ phÝa ngµnh Ng©n hµng, Ng©n hµng Nhµ níc tiÕp tôc ®æi míi m¹nh mÏ
viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, c¬ cÊu l¹i hÖ thèng c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i
theo chØ ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ níc. §èi víi VP Bank ngoµi nh÷ng khã kh¨n tõ
nh÷ng sai lÇm chñ quan tõ phÝa Ng©n hµng trong nh÷ng n¨m tríc lµm tØ lÖ nî
qu¸ h¹n chiÕm tíi 41,8% vµo n¨m 2000.
Víi sù nç lùc phÊn ®Êu kh«ng ngõng cña H§QT, Ban kiÓm so¸t, Ban cè
vÊn, Ban ®iÒu hµnh vµ toµn thÓ nh©n viªn VP Bank ®· ®ang tõng bíc kh¾c phôc
nh÷ng khã kh¨n, kh«i phôc lßng tin n¬i kh¸ch hµng, n©ng cao uy tÝn trªn thÞ
trêng. Víi mét híng ®i ®óng ®¾n, liªn tôc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y VP Bank
®· tõ chç lîi nhuËn ©m, ®Õn b»ng kh«ng vµ b¾t ®Çu cã con sè lîi nhuËn d¬ng,
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
19
tuy nhiªn ®ã lµ mét con sè rÊt khiªm tèn. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña VP
Bank trong c¸c n¨m qua nh sau:
B¶ng 4:
KÕt qu¶ kinh doanh cña VP Bank
§¬n vÞ: TriÖu ®ång
ChØ tiªu
2000
2001
2002
Tæng thu
79.465
85.899
93.789
Tæng chi
70.978
83.895
74.243
L·i
8.486
1.914
19.556
Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh
§Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ trªn lµ sù cè g¾ng nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn
VP Bank trªn tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô. Ta cã thÓ xem xÐt t×nh h×nh ho¹t
®éng qua c¸c nghiÖp vô sau:
2.2.4.1. T×nh h×nh huy ®éng vèn
Víi ®Æc ®iÓm cña Ng©n hµng lµ ®i vay ®Ó cho vay nªn huy ®éng vèn lµ mét
trong nh÷ng nghiÖp vô chñ yÕu, quan träng cña Ng©n hµng, nã lµ tiÒn ®Ò, lµ c¬
së quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Khi nguån vèn huy
®éng cã c¬ cÊu hîp lý, chi phÝ huy ®éng vèn thÊp sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶
ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Tõ ®ã Ng©n hµng ®· chñ ®éng, tÝch cùc khai th¸c c¸c
nguån vèn b»ng nhiÒu biÖn ph¸p, h×nh thøc thÝch hîp nªn mÆc dï quy m« nguån
vèn cßn nhá nhng ®· cã sù t¨ng trëng æn ®Þnh.
Theo sè liÖu b¶ng 5 ta thÊy: nguån vèn huy ®éng n¨m 2000 lµ 818.553 triÖu
®ång, n¨m 2001 lµ 899.347 triÖu ®ång t¨ng 80.794 triÖu ®ång (9,9%) so víi n¨m
2000. Trong n¨m 2002 tæng nguån vèn huy ®éng lµ 1.076.238 triÖu ®ång, t¨ng
so víi n¨m 2001 lµ 19,7%. §iÒu nµy cho thÊy trong nh÷ng n¨m qua VP Bank
ngµy cµng chó träng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn, uy tÝn cña VP Bank ngµy cµng
n©ng lªn trªn thÞ trêng tõ chç mÊt lßng tin n¬i kh¸ch hµng nay ®· dÇn cã quan
hÖ l¹i víi VP Bank. Trong ®ã c¬ cÊu vèn cña ng©n hµng chñ yÕu lµ c¸c kh¸ch
hµng d©n c, tiÒn göi cña doanh nghiÖp chiÕm tØ träng rÊt nhá, vµ biÕn ®éng
kh«ng liªn tôc. §ã lµ do c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn göi d©n c ®îc VP Bank thùc
- Xem thêm -