Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giải pháp quản lý của hiệu trưởng trường thpt nhằm thực hiện các mục tiêu phát t...

Tài liệu Giải pháp quản lý của hiệu trưởng trường thpt nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển giáo dục thpt trong chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010

.PDF
95
120
142

Mô tả:

Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr−êng C¸n bé Qu¶n lý gi¸o dôc vµ ®µo t¹o --------------------W0X-------------------- Gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng nh»m thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010 B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi KHoa häc c«ng nghÖ cÊp Bé M∙ sè: B2002 - 53 - 10 Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. NguyÔn Phóc Ch©u Thêi gian thùc hiÖn: Tõ th¸ng 4 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2003 7920 Hµ Néi – 2003 Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr−êng C¸n bé Qu¶n lý gi¸o dôc vµ ®µo t¹o --------------------W0X-------------------- Gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng nh»m thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010 B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi KHoa häc c«ng nghÖ cÊp Bé M∙ sè: B2002 - 53 - 10 Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. NguyÔn Phóc Ch©u Thêi gian thùc hiÖn: Tõ th¸ng 4 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2003 Nh÷ng ng−êi tham gia nguyªn cøu: - ThS. Ng« ViÕt S¬n - TS. Hoµng Minh Thao - ThS. Ph¹m Xu©n Hïng Hµ Néi - 2003 Th− ký Môc lôc Môc lôc..................................................................................................................................................... C¸c côm tõ viÕt t¾t trong b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi .................................................................. Më ®Çu .................................................................................................................................................... Néi dung chÝnh cña b¸o c¸o ................................................................................................ A. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu theo néi dung thuyÕt minh nghiªn cøu .......................... Trang 1 2 3 7 7 1. Nh÷ng luËn cø ®Ó x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng Trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001 - 2010 ...................................................... 1.1. Ho¹t ®éng qu¶n lý vµ qu¶n lý nhµ tr−êng. .......................................................... 1.2. §Æc tr−ng ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001-2010..... 1.2.1. Nh÷ng t¸c ®éng x· héi ®èi víi nhµ tr−êng trung häc phæ th«ng... 1.2.2. Môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng. ............................ 1.2.3. NhiÖm vô qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng.. 1.2.4. Môc tiªu qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng.... 1.3. Nh÷ng gi¶i ph¸p lín trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010... - KÕt luËn môc 1. ................................................................................................................ 7 7 11 11 14 19 21 22 28 2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng Trung häc phæ th«ng giai ®o¹n hiÖn nay ................................................................................................. 2.1. Ph−¬ng thøc tæ chøc nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng trong giai ®o¹n hiÖn nay. ........................... 2.2. Nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng tr−êng trung häc phæ th«ng trong giai ®o¹n hiÖn nay. ......................................... - KÕt luËn môc 2. ................................................................................................................. 29 29 36 41 3. gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001 - 2010. .............. 3.1. Nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT giai ®o¹n 2001-2010. ................................................. 3.1.1. Nhãm gi¶i ph¸p thø nhÊt: ................................................................................ 3.1.2. Nhãm gi¶i ph¸p thø hai: .......................................................................... 3.1.3. Nhãm gi¶i ph¸p thø ba: ........................................................................... 3.1.4. Nhãm gi¶i ph¸p thø t−: ..................................................................................... 3.1.5. Nhãm gi¶i ph¸p thø n¨m: ....................................................................... 3.2. KÕt qu¶ b−íc ®Çu vÒ kh¶o nghiÖm tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý ®· ®Ò xuÊt. .................................................................................................................... - KÕt luËn môc 3. ................................................................................................................. B. C¸c kÕt qu¶ míi, næi bËt ............................................................................................................. C. kÕt luËn vµ c¸c kiÕn nghÞ sö dông kÕt qu¶ nghiªn cøu .............................................. Tµi liÖu tham kh¶o ............................................................................................................................. Phô lôc ..................................................................................................................................................... 1 43 43 43 46 47 52 53 55 60 61 62 65 67 Nh÷ng côm tõ viÕt t¾t trong b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi - CBQL c¸n bé qu¶n lý. - CTQL chñ thÓ qu¶n lý. - CNH - H§H c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. - CSVC & TBGD c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc. - CSVC & TBTH c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ tr−êng häc. - GD & §T gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. - H§QL ho¹t ®éng qu¶n lý. - KH - CN khoa häc - c«ng nghÖ. - KT - XH kinh tÕ - x· héi. - MTGD m«i tr−êng gi¸o dôc. - QLNT qu¶n lý nhµ tr−êng. - SGK s¸ch gi¸o khoa. - THPT trung häc phæ th«ng. - TC & NL tæ chøc vµ nh©n lùc. - TL & VL tµi lùc vµ vËt lùc. - TTGD th«ng tin gi¸o dôc. - tr trang. -% phÇn tr¨m. - NXB nhµ xuÊt b¶n. 2 Më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi. - ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010 ®· “x¸c ®Þnh môc tiªu, gi¶i ph¸p, c¸c b−íc ®i theo ph−¬ng ch©m ®a d¹ng ho¸, chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x· héi ho¸, x©y dùng mét nÒn gi¸o dôc cã tÝnh thùc tiÔn vµ hiÖu qu¶, t¹o b−íc chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ chÊt l−îng, ®−a nÒn gi¸o dôc n−íc ta sím tiÕn kÞp c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc, n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc vµ båi d−ìng nh©n tµi, gãp phÇn ®¾c lùc thùc hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 2001 2010”[4, tr 9]. ChiÕn l−îc ®· ®Þnh ra c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ môc tiªu ph¸t triÓn c¸c cÊp bËc häc, tr×nh ®é vµ lo¹i h×nh gi¸o dôc, trong ®ã cã môc tiªu ph¸t triÓn trung häc phæ th«ng (THPT); ®ång thêi ®Þnh ra c¸c gi¶i ph¸p lín nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu chung ®ã. - Còng nh− c¸c c¬ së gi¸o dôc kh¸c, trong giai ®o¹n hiªn nay, nhµ tr−êng THPT ®ang tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nh»m thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc cÊp THPT ®· v¹ch ra trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010, trong ®ã ho¹t ®éng ®æi míi qu¶n lý ®−îc coi nh− kh©u ®ét ph¸. Nh− vËy, hiÖn nay hiÖu tr−ëng c¸c tr−êng THPT ®ang cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý nh»m thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT. - MÆt kh¸c vÊn ®Ò nªu trªn còng ®ang lµ nh÷ng néi dung mµ c¸c c¬ së lµm c«ng t¸c båi d−ìng c¸n bé qu¶n lý (CBQL) tr−êng THPT trong toµn quèc cÇn nghiªn cøu ®Ó phôc vô c«ng t¸c gi¶ng d¹y trong giai ®o¹n hiÖn nay. - ThÕ nh−ng, viÖc cô thÓ ho¸ c¸c môc tiªu chung vµ môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc c¸c cÊp, bËc häc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o ®Ó cã ®−îc môc tiªu qu¶n lý tr−êng THPT giai ®o¹n 2001 - 2010 lµ mét vÊn ®Ò míi vµ khã ®èi víi hiÖu tr−ëng c¸c tr−êng THPT; ®ång thêi viÖc ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT mét c¸ch phï hîp víi lý luËn vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng qu¶n lý t¹i c¸c tr−êng THPT l¹i cµng lµ vÊn ®Ò khã kh¨n h¬n khi mµ ch−a cã c«ng tr×nh nµo nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò nµy. V× vËy, chóng t«i chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010” ®Ó nghiªn cøu nh»m gãp phÇn gióp cho ®éi ngò hiÖu tr−ëng 3 tr−êng THPT qu¶n lý nhµ tr−êng ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT; ®ång thêi gãp phÇn ph¸t triÓn gi¸o dôc n−íc nhµ trong giai ®o¹n hiÖn nay. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu . §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT ®· ®Þnh ra trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010. 3. NhiÖm vô nghiªn cøu. 3.1. X¸c ®Þnh nh÷ng luËn cø cho viÖc x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010. 3.2. T×m hiÓu thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña ®éi ngò hiÖu tr−ëng tr−êng THPT trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 – 2010. 3.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT ®· ®Þnh ra trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010; ®ång thêi b−íc ®Çu minh chøng cho tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p ®ã. 4. kh¸ch thÓ vµ ®èi t−îng nghiªn cøu. 4.1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu. Ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng THPT giai ®o¹n 2001 - 2010. 4.2. §èi t−îng nghiªn cøu. Nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp phÇn thùc hiÖn tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT ®· ®Þnh ra trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010. 5. Pham vi vµ giíi h¹n nghiªn cøu. Trong hoµn c¶nh h¹n chÕ vÒ nguån lùc vµ thêi gian, chóng t«i chØ tËp trung: - Nghiªn cøu ®Ó ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng c¸c tr−êng THPT c«ng lËp. - Chän mét sè tr−êng THPT mang tÝnh ®¹i diÖn cho tõng nhãm tr−êng ë miÒn nói, ®ång b»ng vµ thµnh phè thuéc c¸c tØnh phÝa B¾c lµm ®Þa bµn kh¶o s¸t thùc tr¹ng qu¶n lý vµ kh¶o nghiÖm c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ó tõ ®ã kh¸i qu¸t ho¸ c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu. 4 6. Mét sè Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu chñ yÕu. 6.1. Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn. Nhãm ph−¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó t×m hiÓu luËn cø cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c lÜnh vùc gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT th«ng qua ho¹t ®éng nghiªn cøu c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ nh÷ng c«ng tr×nh khoa häc ë trong vµ ngoµi n−íc cã liªn quan ®Õn néi dung ®Ò tµi. 6.2. Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn. 6.2.1. Ph−¬ng ph¸p quan s¸t. Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông víi môc ®Ých t×m hiÓu thùc tr¹ng c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT trong giai ®o¹n hiÖn nay b»ng viÖc nh×n nhËn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT t¹i ngay c¸c tr−êng ®ã. 6.2.2. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra. B»ng viÖc so¹n th¶o c¸c bé c©u hái ®Ó xin ý kiÕn cña ®éi ngò CBQL tr−êng THPT, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông nh»m nhËn biÕt thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý vµ thùc tr¹ng sö dông c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña ®éi ngò hiÖu tr−ëng tr−êng THPT trong giai ®o¹n hiÖn nay. 6.2.3. Ph−¬ng ph¸p tæng kÕt kinh nghiÖm. B»ng viÖc ®−a kÕt qu¶ nghiªn cøu lý luËn vµo thùc tiÔn vµ lÊy thùc tiÔn kiÓm nghiÖm l¹i c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu lý luËn, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý mµ chóng t«i ®· ®Ò xuÊt. 6.2.4. Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia. B»ng viÖc tæ chøc c¸c héi th¶o vµ ®−a ra phiÕu hái mét sè nhµ khoa häc vµ nhµ qu¶n lý, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông nh»m võa x¸c ®Þnh c¬ së lý luËn cña ®Ò tµi, võa t×m hiÓu thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña ®éi ngò hiÖu tr−ëng tr−êng THPT vµ võa t×m ®−îc c¸c sè liÖu minh chøng vµ kh¼ng ®Þnh tÝnh hîp lý, kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý mµ chóng t«i ®· ®Ò xuÊt. 7. TiÕn tr×nh tæ chøc vµ thùc hiÖn nghiªn cøu: - Tõ th¸ng 4 n¨m 2002 - th¸ng 6 n¨m 2002: Chñ nhiÖm ®Ò tµi nghiªn cøu tµi liÖu vµ x©y dùng ®Ò c−¬ng nghiªn cøu. - Th¸ng 5 n¨m 2002: Häp nhãm nghiªn cøu vµ c¸c thµnh viªn, c¸c céng t¸c 5 viªn tham gia nghiªn cøu ®Ó th«ng qua ®Ò c−¬ng nghiªn cøu. - Tõ th¸ng 6 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 9 n¨m 2002: S−u tÇm tµi liÖu, viÕt phÇn c¬ së lý luËn cña ®Ò tµi. - Tõ th¸ng 10 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 4 n¨m 2003: chuÈn bÞ c¸c phiÕu hái, ®iÒu tra thùc tr¹ng (®i thùc tÕ t¹i c¸c tr−êng THPT vµ c¸c së GD & §T ®Ó n¾m b¾t thùc tr¹ng vµ ®Æt bµi viÕt). - Tõ th¸ng 5 n¨m 2003 ®Õn th¸ng 8 n¨m 2003: xö lý kÕt qu¶ nghiªn cøu ®iÒu tra thùc tr¹ng vµ viÕt phÇn thùc tr¹ng. - Th¸ng 9 n¨m 2003: viÕt phÇn ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý. - Th¸ng 10 n¨m 2003: xin ý kiÕn chuyªn gia vÒ tÝnh kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý vµ tæ chøc héi th¶o ®Ó xin ý kiÕn chÊn chØnh c¸c néi dung c¬ b¶n cña b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi ®Ó chuÈn viÕt b¸o c¸o chÝnh thøc. - Th¸ng 11 n¨m 2003: tu söa néi dung b¸o c¸o (bæ sung luËn cø vµ sè liÖu cho b¸o c¸o tæng kÕt tæng kÕt ®Ò tµi). - Th¸ng 12 n¨m 2003: ViÕt b¸o c¸o chÝnh thøc vµ chuÈn bÞ thñ tôc nghiÖm thu vµ thanh to¸n kinh phÝ. 8. B¸o c¸o thùc hiÖn kinh phÝ. Tæng sè kinh phÝ cÊp cho ®Ò tµi 17 triÖu ®ång, ®−îc ph©n bæ cho viÖc tæ chøc nghiªn cøu nh− sau: - Tæ chøc häp vµ héi th¶o: 2.500.000 ®. - Chi cho c¸c hîp ®ång nghiªn cøu: 4.000.000 ®. - Chi cho thùc tÕ vµ ®iÒu tra thùc tr¹ng: 3.920.000 ®. - Chi cho Chñ nhiÖm vµ th− ký ®Ò tµi trong 20 th¸ng: 2.400.000 ®. - Chi cho ®¸nh m¸y vµ in b¸o c¸o 2 cÊp b¶o vÖ: 1.000.000 ®. - Chi cho ho¹t ®éng b¶o vÖ 2 cÊp: 2.500.000 ®. - Chi qu¶n lý phÝ cña Tr−êng: 680.000 ®. 6 Néi dung chÝnh cña b¸o c¸o A. C¸c kÕt qu¶ ®¹t ®−îc theo néi dung b¶n thuyÕt minh nghiªn cøu 1. Nh÷ng luËn cø ®Ó x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng Trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001 - 2010 1.1. ho¹t ®éng qu¶n lý vµ qu¶n lý nhµ tr−êng. 1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ nh÷ng “trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý. §· cã nhiÒu nhµ khoa häc kh¼ng ®Þnh qu¶n lý cã bèn chøc n¨ng c¬ b¶n: kÕ ho¹ch ho¸, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm tra. Nh−ng ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c chøc n¨ng ®ã th× CTQL cÇn ph¶i dùa vµo mét sè yÕu tè mang tÝnh “trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý. Theo chóng t«i “Trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý (H§QL) lµ nh÷ng yÕu tè mµ bÊt kú CTQL cÊp nµo (vÜ m«, vi m«) còng võa ph¶i t×m c¸ch lµm cho chóng v÷ng m¹nh vµ võa ph¶i dùa vµo chóng ®Ó: thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn tæ chøc; t«i luyÖn c¸c n¨ng lùc vµ kü n¨ng qu¶n lý; x¸c ®Þnh ®óng nhiÖm vô vµ chøc n¨ng qu¶n lý, môc tiªu vµ ph−¬ng tiÖn qu¶n lý, nguyªn t¾c vµ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý; t×m ra ®éng lùc vµ gi¶i ph¸p qu¶n lý; tiÕn hµnh thanh tra vµ kiÓm tra kÕt qu¶ qu¶n lý. Víi c¸ch tiÕp cËn trªn, th× c¸c “trô cét” chñ yÕu cña H§QL gåm: - ChÕ ®Þnh x· héi (C§XH) vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc: thÓ chÕ vµ quy ®Þnh cña x· héi ®èi víi c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc. Bao gåm c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt; c¸c chÝnh s¸ch cña quèc gia, ®Þa ph−¬ng vµ cña c¸c cÊp qu¶n lý; c¸c v¨n b¶n chuyªn m«n kü thuËt ®−îc ¸p dông ®èi víi tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng cô thÓ trong x· héi. - Bé m¸y tæ chøc vµ nh©n lùc (TC& NL) cña tæ chøc: c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý ®−îc CTQL thiÕt lËp vµ ®éi ngò nh©n sù ®−îc CTQL bè trÝ trong c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc tæ chøc, cïng víi sù ph©n ®Þnh quyÒn h¹n, nhiÖm vô vµ chøc n¨ng cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n ®ã. - Tµi lùc vµ vËt lùc (TL & VL) cña tæ chøc: tµi chÝnh, c¬ së h¹ tÇng, thiÕt bÞ kü thuËt vµ s¶n phÈm khoa häc - c«ng nghÖ (KH - CN) ®−îc c¸c ®¬n vÞ, thµnh viªn trong tæ chøc huy ®éng vµ sö dông ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña tæ chøc. 7 - M«i tr−êng ho¹t ®éng (MTH§) cña tæ chøc: nh÷ng t¸c ®éng thuËn hoÆc bÊt thuËn cña tù nhiªn (®Þa h×nh, khÝ hËu, tµi nguyªn, ...) vµ x· héi (nhu cÇu vµ yªu cÇu x· héi, c¬ héi vµ th¸ch thøc, mèi quan hÖ vµ hîp t¸c, sù c¹nh tranh vµ tù vÖ, ...) ®Õn mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc. - Th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc: nh÷ng kÕt qu¶ xö lý c¸c d÷ liÖu mang tin thu ®−îc tõ trong vµ ngoµi tæ chøc mµ tõng CBQL, mçi ®¬n vÞ vµ thµnh viªn cña tæ chøc cÇn nhËn biÕt chÝnh x¸c vµ kÞp thêi ®Ó ®Þnh h−íng c¸c ho¹t ®éng vµ sö dông chóng khi thùc hiÖn nhiÖm vô vµ chøc n¨ng cña tæ chøc. Theo chóng t«i, 5 yÕu tè nªu trªn ®−îc xem lµ “trô cét” cña H§QL bëi lÏ: 1) H§QL chØ xuÊt hiÖn do yªu cÇu vËn hµnh tiÕn ®Õn môc tiªu cña mét hÖ thèng (mét tæ chøc). ThÕ mµ bÊt kú mét tæ chøc nµo còng bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt c¬ b¶n: chøc n¨ng vµ môc tiªu râ rµng, cÊu tróc ®ång nhÊt vµ phï hîp, vËn ®éng vµ ph¸t triÓn, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶, ... Trong khi ®ã C§XH, bé m¸y TC & NL cña tæ chøc, nguån TL & VL cña tæ chøc, MTH§ cña tæ ch−c vµ th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc ®Òu lµ ®iÒu kiÖn tÊt yÕu ®Ó: Ên ®Þnh chøc n¨ng vµ x¸c ®Þnh môc tiªu, thiÕt lËp cÊu tróc, duy tr× ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn tæ chøc, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ cña tæ chøc. 2) C¸c CTQL coi c¸c yÕu tè nªu trªn lµ “m«i tr−êng”, lµ “c«ng cô” ®Ó thÓ hiÖn vµ rÌn luyÖn c¸c n¨ng lùc vµ kü n¨ng qu¶n lý: n¨ng lùc luËt ph¸p (thiÕt lËp vµ vËn dông C§XH), n¨ng lùc tæ chøc (ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL), n¨ng lùc qu¶n lý kinh tÕ (huy ®éng vµ sö dông TL & VL), n¨ng lùc vËn ®éng x· héi (t¹o dùng MTH§ thuËn lîi), n¨ng lùc thu thËp vµ xö lý th«ng tin; kü n¨ng kü thuËt (vËn dông ph¸p luËt, x©y dùng chiÕn l−îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, huy ®éng vµ sö dông TL & VL ...), kü n¨ng giao tiÕp (hîp t¸c lµm viÖc ®−îc víi mäi ng−êi trong bé m¸y TC & NL, t¹o MTH§ thuËn lîi, ...), kü n¨ng nhËn thøc tæng hîp (chän läc c¸c th«ng tin nhê ph©n tÝch, tæng hîp, dù b¸o, ...). 3) §Ó thùc hiÖn sø m¹ng cña m×nh, mäi tæ chøc ®Òu cã nh÷ng nhiÖm vô hç trî (support mission) lµ: thùc thi C§XH; ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL; huy ®éng vµ sö dông nguån TL&VL; t¹o lËp MTH§; thu thËp vµ xö lý th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc. MÆt kh¸c ®Þnh h−íng ph¸t triÓn, tiÒm n¨ng cña 5 yÕu tè trªn l¹i lµ c¨n cø ®Ó CTQL thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¶n lý (kÕ ho¹ch ho¸, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm tra); 8 4) H§QL ®−a tæ chøc ®¹t tíi môc tiªu chÝnh (principal objective), nh−ng tr−íc hÕt ph¶i ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu bæ trî (subsidiary objective): ®¶m b¶o hiÖu lùc cña C§XH, ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh hîp lý bé m¸y TC&NL, huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ TL & VL, t¹o ®−îc MTH§ thuËn lîi, n©ng cao ®−îc chÊt l−îng thu thËp vµ xö lý th«ng tin. MÆt kh¸c, khi xem xÐt mèi quan hÖ biÖn chøng cña cÆp ph¹m trï môc ®Ých vµ ph−¬ng tiÖn th× ph−¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu qu¶n lý cña CTQL l¹i lµ 5 yÕu tè ®· nªu; 5) 5 yÕu tè ®· nªu còng lµ c¬ së ®Ó mäi CTQL vËn dông nh÷ng nguyªn t¾c qu¶n lý (t«n träng quan ®iÓm chÝnh trÞ, tËp trung d©n chñ, phèi hîp ngµnh víi ®Þa ph−¬ng vµ l·nh thæ, kÕt hîp c¸c lîi Ých, hiÖu qu¶) vµ sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p qu¶n lý (chÝnh trÞ - t− t−ëng, hµnh chÝnh - ph¸p chÕ, tæ chøc - ®iÒu khiÓn, t©m lý - x· héi, lîi Ých kinh tÕ, ...); nh»m ®¶m b¶o c¸c tÝnh: môc ®Ých, hµnh ph¸p, nguyªn t¾c, hiÖu qu¶ vµ nh©n v¨n cña H§QL; 6) Rµo c¶n chñ yÕu cña H§QL th−êng lµ m©u thuÉn gi÷a yªu cÇu cao cña môc tiªu qu¶n lý víi hiÖu lùc C§XH thÊp, n¨ng lùc bé m¸y TC & NL ch−a ®¹t chuÈn, nguån TL & VL h¹n hÑp vµ l¹c hËu, MTH§ bÊt thuËn, th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc võa thiÕu võa nhiÔu. V× vËy, ®Ó võa t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn tæ chøc võa th¸o gì c¸c rµo c¶n, CTQL th−êng tËp trung thiÕt lËp c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý ë 5 lÜnh vùc t−¬ng øng víi 5 yÕu tè trªn. 7) 5 yªu tè trªn cßn lµ 5 néi dung thanh tra, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ H§QL, §ã lµ thanh tra, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ vÒ: thùc thi quy chÕ lao ®éng, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y TC & NL, huy ®éng vµ sö dông TL & VL, t¹o dùng MTH§ vµ xö lý th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng; trong ®ã thanh tra khiÕu kiÖn chØ x¶y ra khi tæ chøc kh«ng thùc hiÖn tèt mét trong 5 néi dung nµy. Nh×n chung, 5 yÕu tè trªn kh«ng nh÷ng ®−îc vËn dông hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng qu¶n lý cÊp vÜ m« (qu¶n lý x· héi nãi chung, qu¶n lý mét quèc gia, mét ®¬n vÞ hµnh chÝnh, qu¶n lý mét lÜnh vùc cô thÓ trong x· héi nh− kinh tÕ, gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸, ...); mµ cßn ®−îc vËn dông hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng qu¶n lý cÊp vi m« (qu¶n lý trùc tiÕp mét c«ng ty, bÖnh viÖn, tr−êng häc, ...) [5, tr 1]. Víi logic lËp luËn nh− trªn, chóng t«i nhËn thÊy c¸c “trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng (tr×nh bµy t¹i môc 1.1.2. d−íi ®©y). 9 1.1.2. Nh÷ng “trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng. 1.1.2.1. ChÕ ®Þnh GD & §T. “Trô cét” C§XH vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo qu¶n lý nhµ tr−êng (QLNT) lµ chÕ ®Þnh GD & §T. Gåm ChiÕn l−îc ph¸t triÓn KT - XH, chiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc, ...; c¸c quy ®Þnh trong nh÷ng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt (c¸c luËt, luËt Gi¸o dôc), v¨n b¶n d−íi luËt (nghÞ quyÕt, chØ thÞ, th«ng t−, ...), v¨n b¶n qu¶n lý cña c¸c cÊp qu¶n lý (quy chÕ, ®iÒu lÖ, ...) vµ c¸c v¨n b¶n chuyªn m«n - kü thuËt (néi dung, ch−¬ng tr×nh, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc, kÕ ho¹ch, ...). Trô cét nµy chøa ®ùng c¬ së ph¸p lý ®Ó ®Þnh h−íng vµ ®iÒu chØnh mäi ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng; kh¼ng ®Þnh tÝnh chÊt vµ nguyªn lý gi¸o dôc; ®Þnh h−íng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc; chuÈn ho¸ ®éi ngò nhµ gi¸o, c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ d¹y häc (CSVC & TBDH); ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh vµ ph−¬ng thøc gi¸o dôc; x©y dùng m«i tr−êng gi¸o dôc (MTGD) vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¸o dôc. 1.1.2.2. Bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng. “Trô cét” bé m¸y TC & NL cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT lµ bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng. Gåm kÕt qu¶ s¾p xÕp c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý (ban gi¸m hiÖu, phßng, ban, trung t©m, c¸c khoa, bé m«n, ...), bè trÝ ®éi ngò nh©n sù vµ sù ph©n ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô cña ®¬n vÞ, c¸ nh©n trong tr−êng. Trô cét nµy (yÕu tè con ng−êi) quyÕt ®Þnh møc ®é: thùc thi chÕ ®Þnh GD&§T, huy ®éng vµ sö dông TL & VL, t¹o dùng vµ ph¸t huy t¸c dông cña MTGD, thu thËp vµ xö lý th«ng tin gi¸o dôc (TTGD). Tõ ®ã kÐo theo møc ®é hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc. 1.1.2.3. Nguån TL & VL gi¸o dôc cña nhµ tr−êng. “Trô cét” nguån TL& VL cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT lµ nguån TL&VL gi¸o dôc cña nhµ tr−êng. Gåm tµi chÝnh, CSVC & TBDH vµ s¶n phÈm KH-CN ®−îc huy ®éng vµ sö dông ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô vµ chøc n¨ng cña nhµ tr−êng. “Trô cét” nµy võa bao hµm yÕu tè h¹ tÇng cña nhµ tr−êng, võa lµ ®iÒu kiÖn tÊt yÕu ®Ó duy tr× mäi ho¹t ®éng cña bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng. 1.1.2.4. M«i tr−êng gi¸o dôc cña nhµ tr−êng. “Trô cét” MTH§ cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT lµ MTGD cña nhµ tr−êng. Bao gåm: chÝnh s¸ch x· héi ho¸ gi¸o dôc, vÊn ®Ò x· héi häc tËp, 10 nhu cÇu vµ yªu cÇu nh©n lùc cña céng ®ång vµ x· héi, c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi gi¸o dôc, mèi quan hÖ vµ hîp t¸c, sù c¹nh tranh ph¸t triÓn, ho¹t ®éng tù vÖ víi nh÷ng bÊt thuËn cña tù nhiªn (« nhiÔm m«i tr−êng, thiªn tai, ...) vµ cña x· héi (dÞch bÖnh vµ c¸c tÖ n¹n x· héi, ...). “Trô cét” nµy bao hµm tæng hîp c¸c yÕu tè kh¸ch quan cã t¸c ®éng ®Õn môc tiªu ph¸t triÓn nhµ tr−êng. 1.1.2.5. HÖ thèng th«ng tin gi¸o dôc cña nhµ tr−êng. “Trô cét” th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT lµ TTGD. Gåm nh÷ng d÷ liÖu ®· ®−îc xö lý vÒ lÜnh vùc: chÕ ®Þnh GD & §T, bé m¸y TC & NL, nguån TL & VL vµ MTGD; nh÷ng th«ng sè vÒ ®Çu vµo cña häc sinh, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc, nh−ng thµnh qu¶ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ph¸t triÓn KH-CN trong n−íc vµ trªn ThÕ giíi, ... Nã gièng nh− mét d¹ng “tµi nguyªn” cÇn khai th¸c ®Ó x©y dùng vµ t¹o sù bÒn v÷ng cho c¸c “trô cét” kh¸c, ®Ó bé m¸y TC & NL thùc hiÖn sø m¹ng cña nhµ tr−êng; ®ång thêi ®Ó CTQL ban hµnh c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cã hiÖu lùc. 1.2. §Æc tr−ng ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT giai ®o¹n 2001 - 2010. 1.2.1. nh÷ng t¸c ®éng cña X∙ héi ®èi víi nhµ tr−êng THPT. 1.2.1.1. Mèi quan hª cña nhµ tr−êng THPT víi céng ®ång vµ x∙ héi. - Nhµ tr−êng THPT lµ c¬ quan cña Nhµ n−íc, lµ ®¬n vÞ cÊu tróc c¬ b¶n cña hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n; th−êng cã trô së ®Æt t¹i c¸c trung t©m chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc kü thuËt, ... cña tõng vïng d©n c−. - Cïng víi nh÷ng nhµ tr−êng cña c¸c cÊp häc vµ bËc häc kh¸c, nhµ tr−êng THPT cã nhiÖm vô: chuyªn tr¸ch h×nh thµnh vµ x©y dùng nh©n c¸ch ng−êi häc theo nh÷ng môc tiªu, nguyªn lý, néi dung, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc, ... ®· ®−îc LuËt Gi¸o dôc quy ®Þnh. - Nhµ tr−êng THPT lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi céng ®ång vµ x· héi ë c¸c mÆt chñ yÕu: + Mçi tr−êng THPT ®−îc coi lµ mét trung t©m chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc kü thuËt, ... t¹i céng ®ång vµ thµnh qu¶ gi¸o dôc cña nã gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn KT - XH cña céng ®ång. B¶n chÊt cña ®Æc tr−ng nµy ®−îc h×nh t−îng ho¸ thµnh luËn ®Ò “nhµ tr−êng lµ vÇng tr¸n cña céng ®ång”. 11 + Nhµ tr−êng THPT lu«n lu«n tËn dông c¸c nh©n tè tÝch cùc mang tÝnh truyÒn thèng, hiÖn ®¹i vµ thùc tiÔn cã ®−îc tõ céng ®ång vµ x· héi nh−: b¶n s¾c v¨n ho¸, thµnh tùu khoa häc kü thuËt, nguån lùc nh©n lùc, tµi lùc vµ vËt lùc, ... ®Ó thùc hiÖn hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh gi¸o dôc. B¶n chÊt cña ®Æc tr−ng nµy ®−îc h×nh t−îng ho¸ thµnh luËn ®Ò “céng ®ång lµ tr¸i tim cña nhµ tr−êng”. 1.2.1.2. Nh÷ng th¸ch thøc cña thêi ®¹i ®èi víi nhµ tr−êng THPT. Tõ c¸c mèi quan hÖ mËt thiÕt víi c«ng ®ång vµ x· héi trong giai ®o¹n hiÖn nay ®· nªu trªn, nhµ tr−êng THPT chÞu sù chi phèi cña nh÷ng ®Æc tr−ng c¬ b¶n vÒ xu h−íng ph¸t triÓn KT - XH cña thêi ®¹i, cña ®Êt n−íc vµ cña céng ®ång d©n c−. §ã lµ c¸c ®Æc tr−ng: + Cuéc c¸ch m¹ng KH - CN ®ang ph¸t triÓn víi nh÷ng b−íc tiÕn nh¶y vät nh»m ®−a ThÕ giíi chuyÓn tõ kû nguyªn c«ng nghiÖp sang kû nguyªn th«ng tin vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc; xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ nhê c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng hiÖn ®¹i (®Æc biÖt lµ m¹ng Internet) ®· võa t¹o ra qu¸ tr×nh hîp t¸c gi÷a c¸c n−íc ®Ó ph¸t triÓn vµ võa t¹o ra sù ®Êu tranh gay g¾t ®Ó b¶o vÖ lîi Ých quèc gia, ®Ó b¶o tån b¶n s¾c v¨n ho¸ vµ truyÒn thèng c¸c d©n téc. Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®· lµm biÕn ®æi nhanh chãng vµ s©u s¾c ®Õn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng x· héi, trong ®ã cã gi¸o dôc mµ næi bËt lµ ®æi míi gi¸o dôc ®ang diÔn ra trªn toµn cÇu. Sù ®æi míi ®ã thÓ hiÖn tr−íc hÕt ë yªu cÇu míi vÒ nh©n c¸ch ng−êi häc, dÉn ®Õn yªu cÇu n©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc. Nh−ng chÊt l−îng gi¸o dôc phÇn nhiÒu do chÊt l−îng qu¶n lý gi¸o dôc quyÕt ®Þnh, cho nªn tÊt yÕu kÐo theo sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc (kh©u ®ét ph¸ trong c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn gi¸o dôc). + §èi víi n−íc ta, víi môc tiªu tõ nay ®Õn n¨m 2010 ph¶i ®−a ®Êt n−íc ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n−íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp theo h−íng hiÖn ®¹i. Nh− vËy, ®Ó ®i t¾t vµ ®ãn ®Çu vÒ ph¸t triÓn KT - XH nh»m theo kÞp c¸c n−íc ph¸t triÓn, th× chÊt l−îng cña nguån nh©n lùc mang tÝnh quyÕt ®Þnh. Tõ ®ã vai trß cña qu¶n lý gi¸o dôc nãi chung vµ vÊn ®Ò ®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc phæ th«ng nãi riªng nh»m ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã ®ñ c¸c n¨ng lùc vµ phÈm chÊt thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ (CNH - H§H) ®Êt n−íc l¹i cµng râ nÐt h¬n. 12 1.2.1.3. Søc Ðp ng−êi häc vµ céng ®ång ®èi víi tr−êng THPT. - Häc sinh cña tr−êng THPT ®Òu lµ thanh niªn cã ®é tuæi trong kho¶ng 15 ®Õn 19 (®é tuæi cao nhÊt cña häc sinh bËc trung häc). Hä ®· tr¶i qua nhiÒu n¨m häc tËp ë c¸c cÊp häc d−íi víi mét nÒn gi¸o dôc t−¬ng ®èi toµn diÖn; ®ång thêi cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó thu nhËn ®−îc rÊt nhiÒu th«ng tin vÒ nhu cÇu nh©n lùc cña x· héi. V× thÕ, nh×n chung c¸c em x¸c ®Þnh ®óng ®−îc môc ®Ých vµ ®éng c¬ häc tËp, biÕt c¸ch häc vµ ®· cã kh¶ n¨ng tù häc (cã thÓ tù ®éc lËp suy nghÜ, tù ®Æt vÊn ®Ò vµ s¸ng t¹o gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong häc tËp). MÆt kh¸c c¸c em lu«n lu«n kh¸t khao ®−îc thô h−ëng mét nÒn gi¸o dôc tiªn tiÕn (cã chÕ ®Þnh GD & §T hoµn chØnh, cã ®éi ngò nhµ gi¸o víi n¨ng lùc cao, cã c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i, cã MTGD gi¸o dôc thuËn lîi vµ cã ®Çy ®ñ TTGD) ®Ó ®−îc ph¸t triÓn toµn diÖn tr−íc khi hä häc lªn ®¹i häc, cao ®¼ng, häc nghÒ hoÆc hoµ nhËp ngay vµo thÞ tr−êng lao ®éng. - Nh÷ng vÊn ®Ò t¸c ®éng m¹nh ®Õn d©n c− trong céng ®ång (chñ yÕu lµ cha mÑ häc sinh) cña tr−êng THPT trong giai ®o¹n hiªn nay lµ thÞ tr−êng lao ®éng cña thêi kú CNH - H§H ®Êt n−íc, lµ ph¸t triÓn KH - CN vµ ph¸t triÓn kinh tÕ dùa trªn tri thøc, lµ sù giao l−u vµ héi nhËp trªn mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng x· héi trong n−íc vµ quèc tÕ. V× thÕ, hä cã biÓu hiÖn t©m lý chñ yÕu lµ lo l¾ng ®Õn viÖc ®Þnh h−íng cho con em cña hä b−íc vµo ®êi. Cho nªn hä quan t©m ®Õn chÕ ®Þnh GD & §T, ®Õn chÊt l−îng bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng (cô thÓ lµ ®éi ngò CBQL vµ gi¸o viªn), ®Õn ph−¬ng thøc ®Çu t− TL & VL cho con em hä häc tËp, ®Õn nh÷ng thuËn lîi vµ bÊt thuËn cña MTGD vµ ®Õn c¸c th«ng tin vÒ lÜnh vùc gi¸o dôc. Tãm l¹i: - Nh÷ng ®Æc tr−ng vÒ vai trß, vÞ trÝ, nhiÖm vô cña tr−êng THPT; mèi quan hÖ cña nhµ tr−êng víi céng ®ång vµ x· héi; nh÷ng th¸ch thøc cña thêi ®¹i cïng víi ®Æc ®iÓm cña ng−êi häc vµ céng ®ång ®Õn víi tr−êng THPT, ... ®· t¹o ra sù thay ®æi s©u s¾c trong gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o dôc THPT nãi riªng. §ã lµ vÊn ®Ò ®æi míi gi¸o dôc vµ sù ®æi míi ®ã ®−îc xuÊt ph¸t, ®−îc thÓ hiÖn tr−íc hÕt ë yªu cÇu míi vÒ nh©n c¸ch ng−êi häc dÉn ®Õn quan niÖm míi vÒ chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc; kÐo theo quan ®iÓm ®æi míi vÒ t− duy vµ ph−¬ng thøc qu¶n lý gi¸o dôc nh−: thiÕt lËp thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch gi¸o dôc; ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL gi¸o dôc; ®Çu t− vµ qu¶n lý nguån TL & VL gi¸o dôc; x©y 13 dùng, b¶o vÖ vµ ph¸t huy t¸c dông cña MTGD; thu thËp, xö lý vµ chuyÓn t¶i TTGD. - Nh− vËy, ®Ó n©ng cao chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn KT - XH nãi chung vµ ph¸t triÓn gi¸o dôc nãi riªng trong giai ®o¹n 2001 - 2010, th× ho¹t ®éng qu¶n lý t¹i c¸c tr−êng THPT ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn ®æi míi qu¶n lý trong c¸c lÜnh vùc: chÕ ®Þnh GD & §T; ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng; huy ®éng, trang bÞ, b¶o qu¶n vµ sö dông nguån TL & VL gi¸o dôc; x©y dùng, b¶o vÖ vµ ph¸t huy t¸c dông cña MTGD; thu thËp, xö lý vµ chuyÓn t¶i TTGD. Mäi lÜnh vùc qu¶n lý tr−êng THPT ®· nªu ®Òu ph¶i tËp trung cao ®é vµo ®æi míi ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc, ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o (vÊn ®Ò träng t©m cña c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn gi¸o dôc). 1.2.2. Môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THpt. 1.2.2.1. Kh¸i qu¸t môc tiªu gi¸o dôc THPT. - LuËt Gi¸o dôc ®· kh¼ng ®Þnh môc tiªu cña gi¸o dôc phæ th«ng lµ “Gi¸o dôc trung häc phæ th«ng gióp cho häc sinh cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng kÕt qu¶ cña gi¸o dôc trung häc c¬ së, hoµn thiÖn häc vÊn phæ th«ng vµ hiÓu biÕt th«ng th−êng vÒ kü thuËt vµ h−íng nghiÖp ®Ó tiÕp tôc häc ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp, häc nghÒ hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng” [20, tr 17-18]. - ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010 kh¼ng ®Þnh môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ môc tiªu ph¸t triÓn c¸c cÊp bËc häc, tr×nh ®é vµ lo¹i h×nh gi¸o dôc nh− sau: + C¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc: “T¹o b−íc chuyÓn biÕn c¬ b¶n vÒ chÊt l−îng gi¸o dôc theo h−íng tiÕp cËn víi tr×nh ®é tiªn tiÕn cña thÕ giíi, phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam, phôc vô thiÕt thùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc; cña tõng vïng, tõng ®Þa ph−¬ng; h−íng tíi mét x· héi häc tËp. PhÊn ®Êu ®−a nÒn gi¸o dôc n−íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng tôt hËu trªn mét sè lÜnh vùc so víi c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc. ¦u tiªn n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt chó träng nh©n lùc khoa häc - c«ng nghÖ tr×nh ®é cao, c¸n bé qu¶n lý, kinh doanh giái vµ c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ trùc tiÕp gãp phÇn n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ; ®Èy nhanh tiÕn ®é phæ cËp trung häc c¬ së. §æi míi môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p, ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc c¸c cÊp bËc häc vµ tr×nh ®é ®µo tao; ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o ®¸p øng 14 yªu cÇu võa t¨ng quy m«, võa n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ vµ ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y - häc; ®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc t¹o c¬ së ph¸p lý vµ ph¸t huy néi lùc ph¸t triÓn gi¸o dôc” [4, tr 22, 23]. “Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc vµ t¹o c¬ héi häc tËp ngµy cµng tèt h¬n cho c¸c tÇng líp nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ ë c¸c vïng cßn nhiÒu khã kh¨n” [4, tr 23]. + Trªn c¬ së c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, ChiÕn l−îc ®· ®Þnh râ c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc bËc häc phæ th«ng nh− sau: “Thùc hiÖn gi¸o dôc toµn diÖn vÒ ®øc, trÝ, thÓ, mü. Cung cÊp häc vÊn phæ th«ng c¬ b¶n, hÖ thèng vµ cã tÝnh h−íng nghiÖp; tiÕp cËn tr×nh ®é c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc. X©y dùng th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, ph−¬ng ph¸p häc tËp chñ ®éng, tÝch cùc, s¸ng t¹o; lßng ham häc, ham hiÓu biÕt, n¨ng lùc tù häc, n¨ng lùc vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng” [4, tr 24]. + Trªn c¬ së c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc bËc häc phæ th«ng, ChiÕn l−îc ®· nªu bËt môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi cÊp THPT lµ: “Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph©n ban hîp lý nh»m ®¶m b¶o cho häc sinh cã häc vÊn phæ th«ng, c¬ b¶n theo mét chuÈn thèng nhÊt, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t huy n¨ng lùc cña mçi häc sinh, gióp häc sinh cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ kü thuËt, chó trong h−íng nghiÖp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph©n luång sau trung häc phæ th«ng, ®Ó häc sinh vµo ®êi hoÆc chän ngµnh nghÒ häc tiÕp sau khi tèt nghiÖp” [4, tr 24]; ®ång thêi “T¨ng tû lÖ häc sinh trong ®é tuæi vµo trung häc phæ th«ng tõ 38 % n¨m lªn 45% vµo n¨m 2005 vµ 50% vµo n¨m 2010” [4, tr 25]. Sau khi xem xÐt kü c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi bËc häc phæ th«ng vµ cÊp häc THPT, chóng t«i nhËn thÊy mét sè ®Æc tr−ng c¬ b¶n vÒ môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT d−íi ®©y. 1.2.2.2. §Æc tr−ng môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT. 1) §æi míi qu¶n lý vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc c¸c chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch gi¸o dôc cña §¶ng vµ Nhµ n−íc. §Æc tr−ng nµy ®−îc thÓ hiÖn trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 2010: “§æi míi qu¶n lý gi¸o dôc t¹o c¬ së ph¸p lý vµ ph¸t huy néi lùc ph¸t triÓn gi¸o dôc” [4, tr 22, 23]; “§æi míi c¬ b¶n vÒ t− duy vµ ph−¬ng thøc qu¶n lý gi¸o dôc theo h−íng n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý nhµ n−íc, ph©n cÊp m¹nh mÏ nh»m 15 ph¸t huy tÝnh chñ ®éng vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c c¬ së gi¸o dôc, gi¶i quyÕt mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c vÊn ®Ò bøc xóc, ng¨n chÆn, ®Èy lïi c¸c hiÖn t−îng tiªu cùc hiªn nay” [4, tr 33]. §èi víi nhµ tr−êng THPT, th× b¶n chÊt cña nhãm môc tiªu nµy lµ viÖc thùc thi c¸c quy ®Þnh cã trong chÕ ®Þnh GD & §T (trong ®ã cã c¶ nh÷ng quy ®Þnh cña nhµ tr−êng). Nã kh«ng nh÷ng cã liªn quan ®Õn nhËn thøc cña CBQL, gi¸o viªn vµ nh©n viªn trong nhµ tr−êng, mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ MTGD vµ TTGD víi ý nghÜa: lµm cho mäi lùc l−îng tham gia gi¸o dôc trong x· héi ®Òu nhËn biÕt vµ thùc hiÖn ®óng vÒ chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc. MÆt kh¸c, ®Æc tr−ng nµy cßn ®ång thêi lµ c¬ së ph¸p lý mang tÝnh tiÒn ®Ò ®Ó ®Þnh h−íng vµ ®iÒu chØnh mäi ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng víi ý nghÜa: kh¼ng ®Þnh yªu cÇu nh©n c¸ch ng−êi häc, tÝnh chÊt vµ nguyªn lý gi¸o dôc; ®Þnh h−íng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc; chuÈn ho¸ ®éi ngò nhµ gi¸o, c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc (CSVC&TBGD); ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh vµ ph−¬ng thøc gi¸o dôc; x©y dùng MTGD vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¸o dôc. 2) Ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o, x©y dùng th¸i ®é, ph−¬ng ph¸p häc tËp vµ n¨ng lùc ng−êi häc. §Æc tr−ng nµy ®−îc thÓ hiÖn râ trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 2010: “Ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o ®¸p øng yªu cÇu võa t¨ng quy m«, võa n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ vµ ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y - häc” [4, tr 22]. “X©y dùng th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, ph−¬ng ph¸p häc tËp chñ ®éng, tÝch cùc, s¸ng t¹o; lßng ham häc, ham hiÓu biÕt, n¨ng lùc tù häc, n¨ng lùc vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng” [4, tr 24]. Ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o lµ môc tiªu mang ý nghÜa ®¸p øng chñ tr−¬ng: ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc nh»m thùc hiÖn gi¸o dôc toµn diÖn, hÖ thèng, phæ th«ng vµ c¬ b¶n; thùc hiÖn ph©n ban, h−íng nghiÖp vµ ph©n luång. B¶n chÊt cña nhãm môc tiªu nµy lµ ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o, nh−ng thùc chÊt nã bao hµm c¶ lÜnh vùc ®iÒu hµnh ®éi ngò CBQL, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh cña tr−êng nh»m h−íng tíi môc tiªu gi¸o dôc cÊp THPT, trong ®ã: + §Æc tr−ng ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ tr−êng cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý lµ n©ng cao ®−îc tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghiÖp vô s− ph¹m cho ®éi ngò CBQL, 16 gi¸o viªn, nh©n viªn theo mét chuÈn thèng nhÊt; ®ång thêi bæ sung nh÷ng nhµ gi¸o cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn gi¸o dôc cña n−íc nhµ giai ®o¹n 2001 - 2010. §èi víi nhµ tr−êng THPT, môc tiªu nµy cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë c¸c lÜnh vùc s¾p xÕp bé m¸y tæ chøc, tuyÓn chän vµ båi d−ìng n©ng ®Ó cao tr×nh ®é ®éi ngò CBQL, gi¸o viªn vµ nh©n viªn cña tr−êng. + §Æc tr−ng n©ng cao chÊt l−îng viÖc ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL ®−îc hiÓu lµ tæ chøc vµ chØ ®¹o bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc h−íng tíi môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT. §èi víi nhµ tr−êng THPT, môc tiªu nµy cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë chç ph¶i qu¶n lý nh− thÕ nµo ®Ó bé m¸y TC & NL ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa THPT míi; thùc hiÖn ®−îc gi¸o dôc toµn diÖn vÒ ®øc, trÝ, thÓ, mü; cung cÊp ®−îc häc vÊn phæ th«ng c¬ b¶n, hÖ thèng vµ cã tÝnh h−íng nghiÖp; tiÕp cËn ®−îc tr×nh ®é c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc; x©y dùng ®−îc th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, ph−¬ng ph¸p häc tËp chñ ®éng, tÝch cùc, s¸ng t¹o, ham häc, ham hiÓu biÕt, cã n¨ng lùc tù häc vµ vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng. 3) §Æc tr−ng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p theo h−íng gi¸o dôc toµn diÖn, hÖ thèng, phæ th«ng vµ c¬ b¶n. §èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “§æi míi môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p, ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc c¸c cÊp bËc häc vµ tr×nh ®é ®µo tao”[4, tr 22]. “Thùc hiÖn gi¸o dôc toµn diÖn vÒ ®øc, trÝ, thÓ, mü. Cung cÊp häc vÊn phæ th«ng c¬ b¶n, hÖ thèng, ...” [4, tr 24] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë lÜnh vùc ®iÒu hµnh ®éi ngò nhµ gi¸o ®Ó ®éi ngò ®ã x©y dùng ®−îc môc tiªu tõng m«n häc, tõng ch−¬ng vµ tõng tiÕt gi¶ng; biÕt lùa chän néi dung gi¶ng d¹y ®Ó võa ®¶m b¶o tÝnh toµn diÖn trong gi¸o dôc, võa mang tÝnh phæ th«ng, hiÖn ®¹i, hÖ thèng vµ tÝnh thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn KT - XH cña céng ®ång; ®ång thêi sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp víi tõng m«n häc vµ tõng tiÕt häc. Trong ®ã ®Æc biÖt chó ý tíi ®æi míi ph−¬ng d¹y häc cña thÇy vµ trß. 4) §Æc tr−ng ph©n ban, h−íng nghiÖp vµ ph©n luång. §èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph©n ban hîp lý, ... ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t huy n¨ng lùc cña mçi häc sinh, gióp häc sinh cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ kü thuËt, chó träng h−íng nghiÖp ®Ó 17 t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph©n luång sau trung häc phæ th«ng, ®Ó häc sinh vµo ®êi hoÆc chän ngµnh nghÒ häc tiÕp sau khi tèt nghiÖp” [4, tr 24] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë c¸c lÜnh vùc tæ chøc vµ chØ ®¹o ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn tèt c¸c ph−¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp ®Æc ®iÓm ph©n ho¸ theo n¨ng lùc vµ nguyªn väng häc sinh THPT. MÆt kh¸c ®Æc tr−ng nµy bao hµm c¶ ý nghÜa x©y dùng MTGD ®Ó ng−êi häc vµ céng ®ång x¸c ®Þnh ®óng môc ®Ých häc tËp, ph−¬ng thøc häc tËp phï hîp víi n¨ng lùc, nguyªn väng b¶n th©n vµ nhu cÇu vÒ nh©n lùc cña x· héi ë c¸c vïng, miÒn. 5) §Æc tr−ng chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, phï hîp thùc tiÔn ViÖt Nam vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn KT - XH cña céng ®ång. §èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “T¹o b−íc chuyÓn biÕn c¬ b¶n vÒ chÊt l−îng gi¸o dôc theo h−íng tiÕp cËn víi tr×nh ®é tiªn tiÕn cña thÕ giíi, phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam, phôc vô thiÕt thùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc; cña tõng vïng, tõng ®Þa ph−¬ng [4, tr 22] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë c¸c lÜnh vùc võa ph¸t triÓn ®éi ngò ®Ó ®¶m b¶o võa chuÈn ho¸ vÒ tr×nh ®é, võa lµm tèt c«ng t¸c x©y dùng MTGD ®Ó huy ®éng TL & VL, x©y dùng nhµ tr−êng ®¹t chuÈn quèc gia, hiÖn ®¹i vµ phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam. MÆt kh¸c, nhãm môc tiªu nµy cßn mang ý nghÜa vÒ lÜnh vùc TTGD ë chç cËp nhËt ®−îc nhu cÇu vµ yªu cÇu vÒ sö dông nguån nh©n lùc cña c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän, cña tõng vïng vµ tõng ®Þa ph−¬ng ®Ó tõ ®ã thiÕt lËp ®−îc c¸c “phÇn mÒm” vÒ môc tiªu, néi dung vµ ch−¬ng tr×nh d¹y häc mét c¸ch thÝch øng víi ®iÒu kiÖn vµ yªu cÇu ph¸t triÓn KT - XH cña chÝnh céng ®ång mµ tr−êng ®ãng trô së. 6) §Æc tr−ng ph¸t huy néi lùc vµ t¨ng c−êng x· héi ho¸ gi¸o dôc. §èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc t¹o c¬ së ph¸p lý vµ ph¸t huy néi lùc ph¸t triÓn gi¸o dôc” [4, tr 23] vµ “h−íng tíi mét x· héi häc tËp” [4, tr 23] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi ho¸ gi¸o dôc, mµ b¶n chÊt cña nã lµ viÖc x©y dùng MTGD. Nã yªu cÇu ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng cÇn t×m hiÓu nhu cÇu vµ yªu cÇu cña céng ®ång vµ x· héi, gi¶i quyÕt hiÖu qu¶ mèi quan hÖ hîp t¸c, vÊn ®Ò c¹nh tranh, vÊn ®Ò tù vÖ víi nh÷ng t¸c ®éng xÊu cña m«i tr−êng tù nhiªn vµ x· héi. Nh×n chung c¸c ®Æc tr−ng trªn ®Òu tËp trung vµo viÖc ph¸t triÓn nh©n c¸ch ng−êi häc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn KT – XH cña thêi kú CNH – H§H ®Êt 18
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng