Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại chi nhánh NHCTII-HBT
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Cïng víi xu h−íng ®æi míi cña nÒn kinh tÕ, hÖ thèng ng©n hµng ViÖt
Nam còng ®ang trong qu¸ tr×nh ®æi míi, vµ ®% ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh c«ng
nhÊt ®Þnh. Xu thÕ héi nhËp, c¹nh tranh ngµy mét diÔn ra ngay g¾t. §Æt hÖ
thèng ng©n hµng ViÖt Nam tr−íc nh÷ng vËn héi míi còng nh− nh÷ng khã
kh¨n ph¶i ®èi mÆt. Ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®¹t kÕt qu¶ tèt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn
rÊt lín cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ ng−îc l¹i ng©n hµng ho¹t ®éng kÐm hiÖu
qu¶ sÏ ¶nh h−ëng trÇm träng tíi sù ph¸t triÓn cña c¶ nÒn kinh tÕ, thÈm chÝ c¶
nÒn kinh tÕ thÕ giíi. X¸c ®Þnh ®−îc tÇm quan träng cña tÝn dông vµ vai trß cña
ng©n hµng ChÝnh phñ vµ NHNN ViÖt Nam ®% cã nhiÒu gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ng©n hµng còng nh− chÊt l−îng tÝn dông trong toµn bé hÖ
thèng NHTM ViÖt Nam. MÆc dï ®% cã nhiÒu cè g¾ng nh−ng do nî tån ®äng
tõ c¸c n¨m kh¸c ch−a xö lý hÕt vµ nh÷ng kho¶n qu¸ h¹n míi ph¸t sinh. N¨m
2001 , theo thèng kª cña NHNN ViÖt Nam th× nî qu¸ h¹n cña NHTM ViÖt
Nam lµ 11%. §©y lµ trë ng¹i rÊt lín c¶n trë sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng. §Ó
ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng th× ®ßi hái hÖ thèng NHTM ViÖt Nam cÇn tiÕp
tôc ®æi míi h¬n n÷a.
Hoµ vµo nhÞp ®æi míi toµn hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam, chi nh¸nh
NHCTII-HBT còng cã sù ®æi míi ®¸ng khÝch lÖ. Tuy nhiªn, nh×n vµo kÕt qu¶
ho¹t ®éng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã thÓ thÊy cã mét sè vÊn ®Ò cÇn ph¶i
kh¾c phôc trong thêi gian tíi, ®ã lµ t×nh tr¹ng d− nî tÝn dông ng¾n h¹n cã tû
träng ngµy cµng gi¶m trong tæng d− nî, mÆc dï vÒ sè tuyÖt ®èi th× cã sù t¨ng
lªn trong c¸c n¨m gÇn ®©y. Sè nî xÊu tån ®äng tõ c¸c n¨m tr−íc mÆc dï ®%
tÝch cùc xö lý nh−ng vÉn ch−a ®¹t yªu cÇu, nî qu¸ h¹n míi cßn ph¸t sinh, t×nh
tr¹ng nî khoanh vÉn chiÕm tû träng cao trong tæng nî qu¸ h¹n. §Ó b¾t kÞp víi
sù ®æi míi th× n©ng cao chÊt l−îng tÝn dông ng¾n h¹n t¹i chi nh¸nh NHCTIIHBT lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó ®Ó chi nh¸nh ph¸t triÓn v÷ng ch¾c.
XuÊt ph¸t tõ hoµn c¶nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ thùc tr¹ng ho¹t ®éng
tÝn dông cña chi nh¸nh NHCT-HBT, em ®% nghiªn cøu vµ t×m hiÓu vÒ t×nh
h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ng¾n h¹n t¹i chi nh¸nh NHCTII-HBT víi ®Ó tµi “Gi¶i
ph¸p n©ng cao chÊt l−îng tÝn dông ng¾n h¹n t¹i chi nh¸nh NHCTIINguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
1
LuËn v¨n tèt nghiÖp
HBT”. Bµi viÕt tËp trung nghiªn cøu vÒ c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l−îng tÝn
dông ng¾n h¹n, tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ó liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông
ng¾n h¹n t¹i NHCTII-HBT. Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy, em chia thµnh 3
phÇn:
Ch−¬ngI:
Tæng quan vÒ tÝn dông vµ chÊt l−îng tÝn dông ng¾n h¹n.
Ch−¬ngII:
Thùc tr¹ng chÊt l−îng tÝn dông ng¾n h¹n t¹i NHCTII-HBT.
Ch−¬ngIII: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l−îng tÝn dông ng¾n h¹n
cña NHCTII-HBT.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n GS – TiÕn sÜ Cao Cù Béi ®% tËn t×nh gióp
®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. Em còng xin c¶m ¬n c¸n bé c«ng t¸c t¹i
NHCTII-HBT ®% t¹o mäi ®IÒu kiÖn vµ tËn t×nh gióp ®ì trong thêi gian em thùc
tËp vµ hoµn thµnh bµi viÕt nµy.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
2
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch−¬ng I: Tæng quan vÒ tÝn dông vµ
chÊt l−îng tÝn dông ng¾n h¹n
1. Tæng quan vÒ Ng©n Hµng Th−¬ng M¹i.
1.1 Kh¸i niÖm vÒ NHTM.
ThuËt ng÷ Ng©n hµng cã tõ rÊt l©u, tr−íc khi nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ra
®êi. Tuy nhiªn, ngay tõ ®Çu nã kh«ng mang c¸i tªn Ng©n hµng. XuÊt ph¸t tõ
nhu cÇu cña cuéc sèng vµ c«ng viÖc bu«n b¸n mµ c¸c th−¬ng gia ®% lËp ra
nh÷ng n¬i ®Ó ®æi tiÒn, nhËn tiÒn göi vµ thu phÝ cña ng−êi göi, hä gióp chi tr¶
vµ thanh to¸n hé ng−êi göi vµ ba nghiÖp vô ®Çu tiªn h×nh thµnh, ®ã lµ: ®æi
tiÒn, nhËn tiÒn göi vµ thanh to¸n hé. Lóc ®Çu ng−êi göi tiÒn ph¶i tr¶ mét kho¶n
tiÒn phÝ cho c¸c th−¬ng nh©n nµy, nh−ng vÒ sau do ¸p lùc c¹nh tranh vµ do c¸c
kho¶n tiÒn göi nµy sinh lîi nªn c¸c th−¬ng nh©n nµy ®% tr¶ phÝ cho ng−êi göi
®Ó t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng. Qua mét thêi gian c¸c th−¬ng gia nµy thÊy r»ng:
lu«n cã mét l−îng tiÒn mÆt æn ®Þnh ®äng trong kÐt hä. Trong khi ®ã mét sè
th−¬ng gia bu«n b¸n l¹i cã nhu cÇu vay. V× vËy hä cho vay ®Ó kiÕm thªm lîi
nhuËn, chÝnh lµ mÇm mèng xuÊt hiÖn nh÷ng nghiÖp vô nÒn t¶ng cña NHTM.
Ho¹t ®éng vµ vai trß cña ng©n hµng kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn, mµ liªn tôc
ph¸t triÓn theo c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ x% héi. C¸c nghiÖp vô c¬ b¶n cña ng©n
hµng cµng ngµy cµng ph¸t triÓn, ®% t¹o mét nghµnh c«ng nghiÖp kinh doanh
trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ, ®ã lµ NHTM. NÒn kinh tÕ cµng ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu
cÇu ngµy cµng phong phó vµ ®−îc n©ng cao, chÝnh v× vËy bªn c¹nh nh÷ng
nghiÖp vô c¬ b¶n, NHTM ®% cho ra ®êi nhiÒu dÞch vô míi nh−: DÞch vô b¶o
l%nh L/C, nghiÖp vô thuª mua, ph¸t hµnh c¸c chøng chØ tiÒn göi, chiÕt khÊu
hèi phiÕu…
Hai ng©n hµng th−¬ng m¹i ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®ã lµ Banca di
Baralone(1401) vµ Banca di Valencia(1409) c¶ hai ®Òu ë T©y Ban Nha.
MÆc dï NHTM ra ®êi tõ rÊt l©u nh−ng c¸c nhµ kinh tÕ häc, c¸c nhµ kinh
tÕ vÉn ch−a nhÊt trÝ víi nhau vÒ dÞnh nghÜa ng©n hµng bëi do sù kh¸c biÖt vÒ
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
3
LuËn v¨n tèt nghiÖp
luËt ph¸p, sè l−îng c¸c nghiÖp vô, bèi c¶nh kinh tÕ, x% héi cña c¸c vïng kh¸c
nhau…
Ngµy nay, viÖc kinh doanh dÞch vô tiÒn tÖ kh«ng cßn lµ ®éc quyÒn cña
ng©n hµng. Cïng víi c¸c ng©n hµng, kinh doanh vµ lµm dÞch vô cßn cã nh÷ng
tæ chøc tµi chÝnh kinh doanh nh÷ng lo¹i h×nh t−¬ng tù nh− c«ng ty b¶o hiÓm
c¸c lo¹i, c¸c hiÖp héi tiÕt kiÖm cho vay , c¸c quü h−u trÝ, c¸c tæ chøc tÝn dông
tiªu dïng, c¸c quü tÝn dông, hîp t¸c x% tÝn dông… Tuy nhiªn trong bÊt cø
n−íc nµo trªn thÕ giíi, th× ng©n hµng th−¬ng m¹i vÉn lµ tæ chøc tµi chÝnh lín
nhÊt, quan träng nhÊt trong giíi kinh doanh tiÒn tÖ.
ViÖt Nam, theo ph¸p lÖnh “ NH, HTX tÝn dông vµ c«ng ty tµi chÝnh” ban
hµnh ngµy24/05/1990 th× “ NHTM lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng
chñ yÕu vµ th−êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm
hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ
lµm ph−¬ng tiÖn thanh to¸n”. Cßn theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông ban
hµnh26/12/1997 NHTM lµ mét doanh nghiÖp thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng
ng©n hµng ®ã lµ “ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi
dung chñ yÕu vµ th−êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn
dông vµ cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n”.
Ng©n hµng ra ®êi ë n−íc ta n¨m1951 víi tªn gäi “Ng©n hµng quèc gia
ViÖt Nam”. Sù ra ®êi ng©n hµng ViÖt Nam mang nÐt ®Æc tr−ng riªng biÖt:
Ng©n hµng nhµ n−íc ra ®êi võa lµm chøc n¨ng qu¶n lý tiÒn tÖ võa lµm chøc
n¨ng cña NHTM( ng©n hµng mét cÊp). Cho ®Õn 26/03/1988, nghÞ ®Þnh
53/H§BT quyÕt ®Þnh chia hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam thµnh 2 cÊp, t¸ch
b¹ch chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc vÒ tiÒn tÖ(Ng©n hµng nhµ n−íc) vµ chøc
n¨ng kinh doanh tiÒn tÖ(Ng©n hµng th−¬ng m¹i). Trong nh÷ng n¨m qua cïng
víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc, nghµnh ng©n hµng ®% cã nh÷ng ph¸t triÓn v−ît
bËc gãp phÇn vµo c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc. Ngµnh ng©n hµng ngµy cµng
hiÖn ®¹i vÒ c«ng nghÖ, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé ng©n hµng, tham gia réng r%i
vµo thÞ tr−¬ng tiÒn tÖ trong khu vùc vµ quèc tÕ.
1.2 Chøc n¨ng cña NHTM.
TÇm quan träng cña NHTM ®−îc thÓ hiÖn qua c¸c chøc n¨ng cña nã. C¸c
chøc n¨ng cña NHTM cã thÓ ®−îc nªu ra d−íi nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau,
nh−ng nh×n chung cã c¸c chøc n¨ng sau:
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
1.2.1 Chøc n¨ng t¹o tiÒn.
§Ó phôc vô cho l−u th«ng, gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, NHNN ®−a
mét khèi l−îng tiÒn nhÊt ®Þnh vµo trong l−u th«ng. L−îng tiÒn ®ã ph¶i ®¶m
b¶o ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ, nh−ng l−îng tiÒn cung øng v−ît qu¸ nhu
cÇu cña nÒn kinh tÕ sÏ g©y ra l¹m ph¸t cã h¹i cho nÒn kinh tÕ. Víi mét l−îng
tiÒn cung øng ban ®Çu, th«ng qua ho¹t ®éng nhËn tiÒn göi vµ cho vay cña hÖ
thèng NHTM ®% lµm t¨ng l−îng tiÒn cung øng so víi ban ®Çu. §©y lµ chøc
n¨ng chñ yÕu cña NHTM, chøc n¨ng t¹o tiÒn. Vµ th«ng qua chøc n¨ng nµy
cña NHTM mµ NHNN víi nh÷ng c«ng cô cña m×nh nh− dù tr÷ b¾t buéc, l%i
suÊt chiÕt khÊu… cã thÓ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia nh»m ®−a ra
mét khèi l−îng tiÒn phï hîp, æn ®Þnh ®−îc gi¸ trÞ ®ång tiÒn.
1.2.2 Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n.
Víi ho¹t ®éng nµy cña m×nh, NHTM ®% t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thanh to¸n
gi÷a c¸c tæ chøc c¸ nh©n… ®−îc thuËn tiÖn vµ ®Æc biÖt lµ tiÕt kiÖm ®−îc chi
phÝ cho hä còng nh− tiÕt kiÖm chi phÝ cho x% héi. Bëi v× viÖc thanh to¸n qua
ng©n hµng ®−îc thùc hiÖn tËp trung, chuyªn nghiÖp vµ cã c«ng nghÖ cao. Vµ
còng qua ho¹t ®éng thanh to¸n NHTM thu ®−îc nh÷ng lîi Ých nhÊt ®Þnh. Ngµy
nay ho¹t ®éng thanh to¸n ngµy cµng ph¸t triÓn t¹i c¸c NHTM. ViÖc thanh to¸n
kh«ng dïng tiÒn mÆt ®−îc c¸c ng©n hµng khuyÕn khÝch.
1.2.3 Ho¹t ®éng huy ®éng tiÒn göi.
§Ó cã ®−îc nguån vèn ®Ó thùc hiÖn viÖc ®Çu t− tÝn dông, NHTM ®% tiÕn
hµnh ®% tiÕn hµnh huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c−. ViÖc huy
®éng vèn nµy gióp cho NHTM cã ®ñ l−îng vèn ®¸p øng cho nhu cÇu cña nÒn
kinh tÕ. T¹o ra thu nhËp cho ng−êi göi tiÒn lµ mét lîi Ých mµ ho¹t ®éng huy
®éng vèn cña ng©n hµng mang l¹i. Nh÷ng ng−êi göi tiÒn vµo NHTM sÏ ®−îc
nhËn tiÒn l%i, t¹o thu nhËp cho nh÷ng kho¶n tiÒn nhµn rçi cña hä. Ngµy nay ®Ó
huy ®éng ®−îc nhiÒu tiÒn göi, NHTM ®% ph¸t triÓn rÊt nhiÒu lo¹i tiÒn göi kh¸c
nhau: Cã kú h¹n hoÆc kh«ng cã kú h¹n, tiÒn göi thanh to¸n hoÆc tiÒn göi tiÕt
kiÖm…
1.2.4 Ho¹t ®éng tÝn dông.
§©y lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña NHTM bëi nã t¹o ra thu nhËp chÝnh cho
NHTM, duy tr× sù tån t¹i cña NHTM. §©y còng lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n vµ l©u dµi
cña NHTM. NHTM dïng nh÷ng kho¶n vèn huy ®éng ®−îc ®Ó cho vay ®èi víi
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
5
LuËn v¨n tèt nghiÖp
nÒn kinh tÕ, nh»m gióp nh÷ng ng−êi cã nhu cÇu cã ®−îc vèn ®Ó thùc hiÖn qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh hoÆc ®¶m b¶o c¸c nhu cÇu kh¸c. Víi viÖc
cho vay nµy NHTM ®% t¹o cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®−îc th«ng suèt vµ hiÖu
qu¶. Bëi nÕu kh«ng cã nguån vèn vay tõ ng©n hµng th× rÊt nhiÒu doanh nghiÖp
kh«ng thÓ tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®−îc. HÇu nh− mäi doanh
nghiÖp hiÖn nay ®Òu vay vèn ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã ho¹t ®éng cho vay
mang l¹i thu nhËp cho ng©n hµng d−íi d¹ng l%i vay. Cµng cho vay ®−îc nhiÒu
th× l%i thu ®−îc cµng lín. Tuy nhiªn ho¹t ®éng tÝn dông tiÒm Èn nhiÒu rñi ro,
v× vËy viÖc n©ng cao c¸c kho¶n tÝn dông lµ môc tiªu hµng ®Çu, sèng cßn trong
ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh ®Ó võa ®¶m b¶o cã thu nhËp cao võa an toµn,
hiÖu qu¶.
1.2.5 Tµi trî ho¹t ®éng ngo¹i th−¬ng
ngµy nay khi mµ ho¹t ®éng th−¬ng m¹i quèc tÕ ngµy mét ph¸t triÓn, xuÊt
nhËp khÈu gi÷a c¸c n−íc ®% diÔn ra m¹nh mÏ th× ®ßi hái viÖc thanh to¸n quèc
tÕ còng nh− nh÷ng hé trî kh¸c cho thanh to¸n ngµy cµng nhiÒu. ViÖc ®¶m b¶o
thanh to¸n cho c¸c doanh nghiÖp gi÷a c¸c n−íc ®ßi hái mét tæ chøc ®øng ra
ph¶i cã ®ñ kh¶ n¨ng vµ uy tÝn nh− NHTM míi ®¶m tr¸ch ®−îc. C¸c NHTM
gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng ®èi ngo¹i thùc hiÖn viÖc thanh to¸n
®−îc hiÖu qu¶, an toµn vµ ®Æc biÖt lµ gi¶m ®−îc chi phÝ cho hä. Ngoµi ra
NHTM cßn cã hç trî vÒ vèn, nghiÖp vô gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thùc
hiÖn mét c¸ch thuËn lîi vµ an toµn c¸c ho¹t ®éng ngo¹i th−¬ng. Cô thÓ ng©n
hµng thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô më L/C, sÐc chuyÓn tiÒn, hèi phiÕu…
1.2.6 Ho¹t ®éng b¶o l4nh.
Mét sè doanh nghiÖp khi thùc hiÖn c¸c dù ¸n lín mµ ®ßi hái vÒ vèn vµ uy
tÝn v−ît qua kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh, nh−ng dù ¸n ®ã lµ cã hiÖu qu¶. V×
vËy c¸c doanh nghiÖp nµy rÊt cÇn mét tæ chøc ®øng ra b¶o l%nh cho hä ®Ó hä
ký kÕt ho¹t ®éng thùc hiÖn dù ¸n. Ng©n hµng chÝnh lµ ng−êi b¶o l%nh tèt cho
c¸c doanh nghiÖp bëi NHTM cã tiÒm lùc vÒ vèn vµ uy tÝn. MÆt kh¸c, NHTM
cã thÓ t− vÊn cung cÊp tiÒn tÖ, nghiÖp vô gióp cho doanh nghiÖp qu¶n lý tèt dù
¸n. HiÖn nay, viÖc NHTM b¶o l%nh cho c¸c doanh nghiÖp lµ kh¸ch hµng cña
m×nh ngµy cµng phæ biÕn, ®iÒu ®ã mang l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn: NHTM vµ
doanh nghiÖp.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
6
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ngoµi ra NHTM cßn cã nhiÒu chøc n¨ng kh¸c nh−: DÞch vô uû th¸c, b¶o
®¶m an toµn vËt cã gi¸…
1.3 C¸c nghiÖp vô cña Ng©n hµng th−¬ng m¹i.
1.3.1 NghiÖp vô nî
ho¹t ®éng cña NHTM dùa chñ yÕu trªn nguån vèn huy ®éng cßn nguån
vèn tù cã cña NHTM lµ rÊt nhá, nã chØ lµ tÊm ®Öm ®Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro. Sè
vèn huy ®éng t¹i c¸c NHTM chÞu ¶nh h−ëng cña rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau
nh−: l%i suÊt, t×nh h×nh kinh tÕ x% héi, c¸ch thøc göi tiÒn vµ tr¶ l%i, phong tôc
tËp qu¸n, ®Þa ®iÓm vµ th¸i ®é phôc vô cña ng©n hµng..
C¸c h×nh thøc huy ®éng bao gåm:
- TiÒn göi thanh to¸n: §©y lµ lo¹i tiÒn göi kh«ng kú h¹n, cã hoÆc
kh«ng cã l%i suÊt. Môc ®Ých cña ng−êi göi tiÒn lµ ®Ó h−ëng c¸c dÞch vô cña
ng©n hµng phôc vô cho qu¸ tr×nh thanh to¸n cña m×nh. Lo¹i tiÒn göi nµy tuy
cã chi phÝ thÊp nh−ng chøa ®ùng rñi ro cao, do ng−êi göi cã thÓ rót bÊt kú lóc
nµo. TØ lÖ tiÒn göi thanh to¸n ë ViÖt Nam cßn thÊp rÊt nhiÒu so víi tû lÖ chung
trªn thÕ giíi v× ng−êi d©n n−íc ta vÉn gi÷ thãi quen sö dông tiÒn mÆt trong l−u
th«ng.
- TiÒn göi tiÕt kiÖm: Môc ®Ých cña lo¹i tiÒn göi nµy lµ ®Ó h−ëng l%i
suÊt. Cã hai lo¹i tiÒn göi tiÕt kiÖm lµ: TiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n vµ kh«ng cã
kú h¹n. C¸c kú h¹n do sù tho¶ thuËn gi÷a kh¸ch hµng vµ ng©n hµng.
Ngoµi hai lo¹i tiÒn göi chñ yÕu trªn ng©n hµng cßn thùc hiÖn mét sè h×nh
thøc tiÒn göi kh¸c vµ ng©n hµng kh«ng chØ huy ®éng vèn b»ng tiÒn göi mµ cßn
cã nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c nh− ph¸t hµnh chøng kho¸n, vay trªn
thÞ tr−êng tiÒn tÖ, vay tõ tæ chøc tÝn dông kh¸c, vay tõ NHTW… Tuy nhiªn,
c¸c h×nh thøc nµy kh«ng th−êng xuyªn mµ chØ thùc hiÖn trong nh÷ng tr−êng
hîp nhÊt ®Þnh, bëi chøa ®ùng trong ®ã rµng buéc vµ ®iÒu kiÖn.
1.3.2 NghiÖp vô cã.
§©y lµ ho¹t ®éng sö dông vèn cña ng©n hµng. Ng©n hµng dïng vèn huy
®éng ®−îc cïng víi vèn tù cã ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
7
LuËn v¨n tèt nghiÖp
m×nh nh»m t¹o ra nguån thu nhËp. NghiÖp vô cã cña ng©n hµng thÓ hiÖn ë c¸c
ho¹t ®éng sau:
- Ho¹t ®éng ng©n quü: Mçi ng©n hµng ®Òu ph¶i gi÷ l¹i mét kho¶n
tiÒn t¹i kÐt cña Ng©n hµng ®Ó phßng nh÷ng tr−êng hîp rót tiÒn cña ng−êi göi,
tr¸nh ®−îc nh÷ng rñi ro vÒ thanh to¸n. Nªn cã thÓ nãi ho¹t ®éng nµy ®¶m b¶o
cho kh¶ n¨ng thanh to¸n th−êng xuyªn cña ng©n hµng. Kho¶n tiÒn b¶o ®¶m
kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng cã thÓ lµ tiÒn t¹i kÐt, tiÒn göi NHTW,
chøng kho¸n, tiÒn mÆt trong qu¸ tr×nh thu. §ã lµ nh÷ng tµi s¶n cã tÝnh thanh
kho¶n cao. Nh÷ng tµi s¶n nµy kh«ng sinh lêi hoÆc sinh lêi thÊp. V× vËy, ng©n
hµng ph¶i ®iÒu chØnh l−îng dù tr÷ nµy sao cho hîp lý ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng
sinh lêi cao, võa ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt.
- Ho¹t ®éng cho vay: §©y lµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ quan träng nhÊt
cña ng©n hµng, nã th−êng ®em l¹i cho ng©n hµng kho¶n lîi nhuËn cao tíi 60 –
70%. MÆt kh¸c, ®©y còng lµ ho¹t ®éng nh¹y c¶m, tiÒm Èn nhiÒu rñi ro. Cã thÓ
nãi ho¹t ®éng tÝn dông cã møc ®é rñi ro cao nhÊt, do ®ã ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu
qu¶ ho¹t ®éng nµy c¸c ng©n hµng ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ nh÷ng
rñi ro b»ng c¸ch qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n cho vay.
- Ho¹t ®éng thuª mua: §©y lµ ho¹t ®éng cßn kh¸ míi mÏ ë ViÖt
Nam. §©y lµ h×nh thøc cung cÊp tµi chÝnh cho kh¸ch hµng d−íi h×nh thøc thuª.
Ho¹t ®éng nµy còng lµ mét h×nh thøc cÊp tÝn dông, nh−ng nã cã ®iÓm kh¸c
biÖt lµ quyÒn së h÷u vÉn thuéc vÒ bªn cho thuª. ChØ ®Õn khi kÕt thóc hîp
®ång. Ng−êi thuª cã quyÒn mua l¹i tµi s¶n cã ë møc gi¸ tho¶ thuËn gi÷a hai
bªn, Ên ®Þnh tõ khi hîp ®ång nµy.
- Ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp: Bªn c¹nh c¸c h×nh thøc ®Çu t− gi¸n tiÕp
b»ng c¸ch cÊp tÝn dông ë trªn, ng©n hµng cßn tham gia ®Çu t− trùc tiÕp vµo
mét c«ng tr×nh…Ho¹t ®éng nµy mét mÆt t¹o ra lîi nhuËn cho ng©n hµng, mÆt
kh¸c gióp bæ trî cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c bëi ®a d¹ng ho¸ gi¶m rñi ro. Cïng
víi viÖc n¾m gi÷ chøng kho¸n, ng©n hµng cã thÓ ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng thanh
to¸n cña tµi s¶n cã sinh lêi.
1.3.3 NghiÖp vô trung gian.
Ngoµi 2 nghiÖp vô trªn, ng©n hµng cßn thùc hiÖn cung cÊp c¸c dÞch vô
kh¸c cho kh¸ch hµng nh»m thu phÝ vµ khuyÕn khÝch kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
8
LuËn v¨n tèt nghiÖp
hµng. Ngµy nay, ho¹t ®éng nµy ngµy cµng mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho ng©n
hµng. C¸c ho¹t ®éng trung gian bao gåm:
- DÞch vô thanh to¸n vµ cung cÊp ph−¬ng tiÖn thanh to¸n:
Ng©n hµng ®øng ra lµm trung gian thanh to¸n hé cho kh¸ch hµng vµ ph¸t hµnh
c¸c ph−¬ng tiÖn nh»m phôc vô cho thanh to¸n nh−: UNC, UNT, Sec, L/C…
- DÞch vô m«i giíi: Ng©n hµng tæ chøc mua b¸n, l−u ký, b¶o qu¶n
chøng kho¸n cho ng©n hµng. T¹i ViÖt Nam, c¸c ng©n hµng thµnh lËp ra c¸c
c«ng ty chøng kho¸n ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng nµy.
- DÞch vô ng©n quü: Ngµy nay, khi mµ thÞ tr−êng kh«ng dïng tiÒn mÆt
th× ho¹t ®éng nµy ngµy cµng ph¸t triÓn réng. Ng©n hµng ®øng ra thu hé vµ
ph¸t tiÒn mÆt cho kh¸ch hµng.
- DÞch vô chuyÓn tiÒn: Víi sù trî gióp cña khoa häc kü thuËt th× dÞch
vô nµy ngµy cµng ®−îc nhiÒu ng−êi sö dông.
- DÞch vô b¶o l4nh: B»ng uy tÝn vµ kh¶ n¨ng tæ chøc cña m×nh, ng©n
hµng ®øng ra b¶o l%nh cho c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n, b¶o l%nh vay
vèn, b¶o l%nh thùc hiÖn hîp ®ång…
- DÞch vô t− vÊn: Cung cÊp th«ng tin vµ hç trî vÒ mÆt chuyªn m«n cho
kh¸ch hµng.
- DÞch vô b¶o qu¶n.
2. Lý luËn chung vÒ tÝn dông
2.1. Kh¸i niÖm tÝn dông
Danh tõ tÝn dông dïng ®Ó chØ mét hµnh vi kinh tÕ rÊt phøc t¹p nh−: b¸n
chÞu hµng ho¸, cho vay, chiÕt khÊu, b¶o l%nh, ký th¸c, ph¸t hµnh giÊy b¹c.
Trong mçi mét hµnh vi tÝn dông võa nãi, chóng ta thÊy hai bªn cam kÕt víi
nhau nh− sau:
- Mét bªn trao ngay mét sè tµi ho¸ hay tiÒn b¹c;
- Cßn bªn kia cam kÕt sÏ hoµn l¹i nh÷ng ®èi kho¶n cña tµi ho¸ ®ã trong
mét thêi gian nhÊt ®Þnh vµ theo mét sè ®iÒu kiÖn nµo ®ã.
Trong quan hÖ giao dÞch trªn thÓ hiÖn c¸c néi dung:
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
9
LuËn v¨n tèt nghiÖp
• Tr¸i chñ hay cßn gäi lµ ng−êi cho vay chuyÓn giao cho ng−êi thô tr¸i
hay cßn ngäi lµ ng−êi ®i vay mét l−îng gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh. Gi¸ trÞ nµy cã thÓ
d−íi h×nh th¸i gi¸ trÞ hoÆc d−íi h×nh th¸i hiÖn vËt nh− hµng ho¸, m¸y mãc,
thiÕt bÞ bÊt ®éng s¶n.
• Ng−êi thô tr¸i hay lµ ng−êi ®i vay chØ ®−îc sö dông t¹m thêi mét thêi
gian nhÊt ®Þnh, sau khi hÕt thêi h¹n sö dông theo tho% thuËn, ng−êi ®i vay ph¶i
hoµn tr¶ cho ng−êi cho vay.
• Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th−êng lín h¬n gi¸ trÞ cho vay hay nãi c¸ch kh¸c ng−êi
®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn lîi tøc. Th−íc ®o phÇn lîi tøc nµy lµ gi¸ trÞ tµi ho¸
hoÆc tiÒn tÖ vµ l%i suÊt mµ hai bªn tho¶ thuËn. Ng−êi cho vay ph¶i tu©n thñ
nguyªn t¾c : L%i suÊt cho vay ph¶i chøa ®ùng c¸c yÕu tè nh− l¹m ph¸t, rñi ro
vµ chi phÝ c¬ héi. Ng−êi cho vay ph¶i chó ý ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn.
Nh− vËy: TÝn dông lµ mét quan hÖ giao dÞch gi÷a hai chñ thÓ, trong ®ã
mét bªn chuyÓn giao tiÒn hoÆc tµi s¶n cho bªn kia sö dông trong mét thêi gian
nhÊt ®Þnh, ®ång thêi bªn nhËn tiÒn hoÆc tµi s¶n cam kÕt hoµn tr¶ phÇn tµi s¶n
®- m−în céng thªm mét phÇn lîi tøc theo thêi h¹n ®- tho¶ thuËn.
Tõ tÝn dông xuÊt ph¸t tõ tiÕng la tinh -credittum- cã nghÜa lµ sù tÝn
nhiÖm. Trong giíi tµi chÝnh, mét ng−êi ®−îc xem lµ cã uy tÝn khi ng−êi kh¸c
tin t−ëng vµ s¼n sµng ký th¸c tµi s¶n hoÆc tiÒn b¹c cho anh ta. TÝn dông lµ sù
cho vay cã høa hÑn thêi tgian hoµn tr¶. Sù høa hÑn biÓu hiÖn møc ®é tÝn nhiÖm
cña ng−êi cho vay, yÕu tè tÝn nhiÖm lµ yÕu tè bao trïm trong ho¹t ®éng tÝn
dông, lµ ®iÒu kiÖn cÇn cho quan hÖ tÝn dông ph¸t sinh.
Do nhu cÇu ph¸t triÓn vµ ®i lªn cña x% héi loµi ng−êi mµ quan hÖ tÝn dông
®% h×nh thµnh rÊt sím. Quan hÖ tÝn dông ®Çu tiªn trong lÞch sö lµ tÝn dông
nÆng l%i, quan hÖ tÝn dông nµy h×nh thµnh tõ ®Çu chÕ ®é n« lÖ vµ thËm chÝ cßn
tån t¹i ®Õn ngµy nay. H×nh thøc tÝn dông nµy ®−îc coi lµ ph−¬ng ph¸p tÝch luü
nguyªn thuû, lµ c«ng cô ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn, t¹o ®iÒu
kiÖn cho ph−¬ng thøc s¶n xuÊt míi ra ®êi ra ®êi. Quan hÖ tÝn dông ph¸t triÓn
hÕt søc ®a d¹ng vµ phøc t¹p b¾t ®Çu tõ khi chÕ ®é chñ nghÜa t− b¶n ra ®êi. Cho
®Õn ngµy nay c¸c quan hÖ tÝn dông ®% ph¸t triÓn toµn diÖn. Trong thùc tiÔn
th−êng cã c¸c chñ thÓ tham gia vµo quan hÖ tÝn dông cô thÓ, vÝ dô:
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
10
LuËn v¨n tèt nghiÖp
• Quan hÖ tÝn dông gi÷a nhµ n−íc víi c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng chóng
thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc nhµ n−íc ph¸t hµnh c¸c giÊy nî nh− c«ng tr¸i, tr¸i
phiÕu ®« thÞ, tÝn phiÕu kho b¹c.
• Quan hÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau hay cßn gäi lµ tÝn dông
th−¬ng m¹i thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc b¸n chÞu hµng ho¸.
• Quan hÖ tÝn dông gi÷a c¸c c«ng ty vµ c«ng chóng thÓ hiÖn d−íi h×nh
thøc c¸c c«ng ty ph¸t hµnh c¸c tr¸i phiÕu, hoÆc b¸n hµng tr¶ gãp.
• Quan hÖ tÝn dông gi÷a c¸c ng©n hµng, c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n
hµng víi c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng chóng, thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc nhËn tiÒn
göi cña kh¸ch hµng, cho kh¸ch hµng vay, tµi trî thuª mua...
• Quan hÖ tÝn dông gi÷a nhµ n−íc vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ, chÝnh
phñ c¸c n−íc thÓ hiÖn d−íi h×nh thøc vay nî.
Víi chøc n¨ng kinh doanh tiÒn tÖ, c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i tham gia
vµo quan hÖ tÝn dông víi hai t− c¸ch. Ng©n hµng ®ãng vai trß thô tr¸i vµ hµnh
vi nµy ®−îc gäi lµ ®i vay bao gåm nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng, ph¸t hµnh
tr¸i phiÕu ®Ó vay vèn trong x% héi, vay vèn cña ng©n hµng trung −¬ng vµ c¸c
ng©n hµng kh¸c. Ng©n hµng ®ãng vai trß tr¸i chñ, hµnh vi nµy ®−îc gäi lµ cho
vay. V× tÝnh chÊt phøc t¹p cña ho¹t ®éng cho vay v× thÕ khi nãi ®Õn tÝn dông
ng−êi ta th−êng ®Ò cËp ®Õn ho¹t ®éng cho vay mµ bá quªn mÆt thø hai ®ã lµ ®i
vay.
Quan hÖ tÝn dông mµ ng©n hµng ®ãng vai trß tr¸i chñ gäi lµ tÝn dông ng©n
hµng. TÝn dông ng©n hµng lµ mét trong ba nghiÖp vô c¬ b¶n khi h×nh thµnh
nªn c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ ®©y còng lµ nguån thu chñ yÕu cña c¸c ng©n
hµng. Sù phï hîp vÒ nhu cÇu cña hai nhµ t− b¶n ng©n hµng vµ nhµ t− b¶n s¶n
xuÊt kinh doanh hµng ho¸ ®% dÉn ®Õn sù ra ®êi mèi quan hÖ tÝn dông nµy. Do
chuyªn m«n ho¸ trong kinh doanh vµ do ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ tiÒn tÖ mµ
h×nh thøc tÝn dông nµy ngµy cµng ph¸t triÓn vµ trë thµnh h×nh thøc tÝn dông
chñ yÕu trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸. TÝn dông ng©n hµng ®% kh¾c phôc ®−îc
nh÷ng h×nh thøc tÝn dông tr−íc ®ã vµ thùc sù trë thµnh mét yÕu tè quan träng
thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
11
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nh− vËy:TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ vay m−în vÒ vèn tiÒn tÖ gi÷a
ng©n hµng vµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c c¬ quan nhµ n−íc, c¸c tæ chøc x- héi vµ
c¸c tÇng líp d©n c− theo nguyªn t¾c cã hoµn tr¶.
2.2. Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng
2.2.1. C¨n cø vµo môc ®Ých
Dùa vµo c¨n cø nµy cho vay ®−îc chia ra lµm c¸c lo¹i sau:
• Cho vay bÊt ®éng s¶n lµ lo¹i cho vay liªn quan ®Õn viÖc mua s¾m vµ
x©y dùng bÊt ®éng s¶n nhµ ë, ®Êt ®ai, bÊt ®éng s¶n trong lÜnh vùc c«ng
nghiÖp, th−¬ng m¹i vµ dÞch vô.
• Cho vay c«ng nghiÖp vµ th−¬ng m¹i lµ lo¹i cho vay ng¾n h¹n ®Ó bæ
sung vèn l−u ®éng cho c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, th−¬ng
m¹i vµ dÞch vô.
• Cho vay tiªu dïng lµ lo¹i cho vay ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu tiªu dïng
nh− mua s¾m c¸c vËt dông ®¾t tiÒn, ngµy nay ng©n hµng cßn thùc hiÖn c¸c
kho¶n cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ th«ng th−êng cña ®¬× sèng th«ng qua
ph¸t hµnh thÎ tÝn dông.
• Thuª mua vµ c¸c lo¹i kh¸c.
2.2.2 . C¨n cø vµo thêi h¹n tÝn dông.
• TÝn dông ng¾n h¹n: Lo¹i tÝn dông nµy cã thêi h¹n d−íi 12 th¸ng vµ
®−îc sö dông ®Ó bï ®¾p thiÕu hôt vèn l−u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ nhu
cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸ nh©n. §èi víi ng©n hµng th−¬ng m¹i tÝn dông
ng©n hµng chiÕm tØ träng cao nhÊt.
• TÝn dông trung h¹n: Theo quy ®Þnh hiÖn nay cña ng©n hµng nhµ n−íc
ViÖt Nam, tÝn dông trung h¹n cã thêi h¹n tõ 1 n¨m ®Õn 3 n¨m, cßn ®èi víi c¸c
ng©n hµng th−¬ng m¹i trªn thÕ giíi lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n ®Õn 7 n¨m. TÝn
dông trung h¹n chñ yÕu ®−îc ®Çu t− ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc
®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n
míi cã quy m« nhá vµ thêi gian thu håi vèn nhanh.
• TÝn dông dµi h¹n: Theo quy ®Þnh ë ViÖt Nam lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n
trªn 3 n¨m, cßn trªn thÕ giíi lo¹i tÝn dông nµy cã thêi h¹n trªn 7 n¨m.TÝn dông
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
12
LuËn v¨n tèt nghiÖp
dµi h¹n lµ lo¹i tÝn dùng cung cÊp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu dµi h¹n nh− x©y dùng
nhµ ë, c¸c thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i cã quy m« lín, x©y dung c¸c xÝ nghiÖp
míi. NghiÖp vô truyÒn thèng cña c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i lµ cho vay ng¾n
h¹n, nh−ng tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i ®% chuyÓn
sang kinh doanh tæng hîp vµ mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi ®ã lµ n©ng
cao tØ träng cho vay trung vµ dµi .
2.2.3. C¨n cø vµo møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng.
Theo c¨n cø nµy tÝn dông ®−îc chia lµm hai lo¹i:
• Cho vay kh«ng b¶o ®¶m lµ lo¹i cho vay kh«ng cÇn tµi s¶n thÕ chÊp,
cÇm cè hoÆc sù b¶o l%nh cña ng−êi thø ba, mµ viÖc cho vay chØ dùa vµo uy tÝn
cña b¶n th©n kh¸ch hµng. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng tèt, trung thùc trong kinh
doanh, cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh, qu¶n trÞ tµi chÝnh hiÖu qu¶ th× ng©n hµng
cã thÓ cÊp tÝn dông dùa vµo uy tÝn cña b¶n th©n kh¸ch hµng mµ kh«ng cÇn mét
nguån thu nî thø hai bæ sung.
• Cho vay cã b¶o ®¶m lµ lo¹i cho vay ®−îc ng©n hµng cung øng ph¶i cã
tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc cÇm cè hoÆc cã sù b¶o l%nh cña ng−êi thø ba. §èi víi
kh¸ch hµng kh«ng cã uy tÝn cao víi ng©n hµng, khi vay vèn ®ßi hái ph¶i cã
b¶o ®¶m. Sù b¶o ®¶m nµy lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó ng©n hµng cã mét nguån thu
thø hai, bæ sung nguån thu nî thø nhÊt thiÕu ch¾c ch¾n. §ång thêi tµi s¶n thÕ
chÊp nµy b¶o ®¶m kh¸ch hµng sö dông vèn ®óng môc ®Ých cam kÕt.
2.2.4 . C¨n cø vµo h×nh th¸i gi¸ trÞ cña tÝn dông.
Theo c¨n cø nµy tÝn dông ng©n hµng ®−îc chia lµm hai lo¹i:
• TÝn dông b»ng tiÒn lµ lo¹i cho vay mµ h×nh th¸i gi¸ trÞ cña tÝn dông
®−îc cung cÊp b»ng tiÒn. §©y lµ lo¹i tÝn dông chñ yÕu cña c¸c ng©n hµng vµ
viÖc thùc hiÖn b»ng c¸c kû thuËt kh¸c nhau nh−: TÝn dông øng tr−íc, thÊu chi,
tÝn dông thêi vô, tÝn dông tr¶ gãp...
• TÝn dông b»ng tµi s¶n lµ h×nh thøc cho vay b»ng tµi s¶n rÊt phæ biÕn vµ
®a d¹ng, riªng ®èi víi c¸c ng©n hµng cho vay b»ng tµi s¶n ®−îc ¸p dông phæ
biÕn ®ã lµ tµi trî thuª mua. Theo ph−¬ng thøc cho vay nµy ng©n hµng hoÆc c¸c
c«ng ty thuª mua( c«ng ty con cña ng©n hµng)cung cÊp trùc tiÕp tµi s¶n cho
ng−êi ®i vay ®−îc gäi lµ ng−êi ®i thuª vµ theo ®Þnh kú ng−êi ®i thuª hoµn tr¶
nî vay bao gåm c¶ vèn gèc vµ l%i.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
13
LuËn v¨n tèt nghiÖp
2.2.5. C¨n cø vµo xuÊt xø tÝn dông.
Dùa vµo c¨n cø nµy cho vay chia lµm hai lo¹i:
• Cho vay trùc tiÕp: Ng©n hµng cÊp vèn trùc tiÕp cho nh÷ng ng−êi cã nhu
cÇu, ®ång thêi ng−êi ®i vay trùc tiÕp hoµn tr¶ nî vay cho ng©n hµng.
• Cho vay gi¸n tiÕp: Lµ kho¶n cho vay ®−îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc
mua l¹i c¸c khÕ −íc hoÆc chøng tõ nî ®% ph¸t sinh vµ cßn trong thêi h¹n thanh
to¸n. C¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i cho vay gi¸n tiÕp theo c¸c lo¹i sau: ChiÕt
khÊu th−¬ng m¹i, mua c¸c phiÕu b¸n hµng, mua c¸c kho¶n nî cña doanh
nghiÖp.. Ngoµi c¸c lo¹i cho vay trªn ®©y, ng©n hµng cßn thùc hiÖn c¸c nghiÖp
vô b¶o l%nh cho kh¸ch hµng b»ng uy tÝn cña m×nh. §èi víi nghiÖp vô nµy
ng©n hµng kh«ng ph¶i cung cÊp tiÒn, nh−ng khi ng−êi b¶o l%nh kh«ng thùc
hiÖn ®−îc nghÜa vô theo hîp ®ång th× ng−êi b¶o l%nh ph¶i thay thÕ ®Ó thùc
hiÖn nghÜa vô thanh to¸n. ChÝnh v× lý do trªn ®©y, mµ ng−êi ta gäi hµnh vi cam
kÕt b¶o l%nh cña ng©n hµng lµ tÝn dông b»ng ch÷ ký. TÝn dông b»ng ch÷ ký
bao gåm c¸c lo¹i: TÝn dông chøng tõ, b¶o l%nh cña ng©n hµng..
3. TÝn dông ng¾n h¹n.
3.1. Kh¸i niÖm.
TÝn dông ng¾n h¹n lµ nh÷ng kho¶n cho vay cã thêi h¹n nhá h¬n mét
n¨m. NHTM lµ nhµ cung øng phÇn lín c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n cho c¸c doanh
nghiÖp. C¸c kho¶n vay nµy Ýt rñi ro vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n còng nh− vÒ l%i
suÊt so víi vay trung vµ dµi h¹n. Nh÷ng kho¶n cho vay ng¾n h¹n th−êng ®−îc
sö dông réng r%i trong viÖc tµi trî mang tÝnh thêi vô vÒ vèn lu©n chuyÓn vµ tµi
trî t¹m thêi cho c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt.
3.2. Ph©n lo¹i tÝn dông ng¾n h¹n.
NÕu xÐt theo c¬ cÊu nguån vèn cña doanh nghiÖp, th× ®©y lµ tÝn dông tµi
trî vèn l−u ®éng. NÕu nh− vèn l−u ®éng th−êng xuyªn cña doanh nghiÖp
kh«ng ®ñ trang tr¶i vÒ lo¹i vèn nµy, th× doanh nghiÖp ®ã ph¶i xin vay tÝn dông
ng©n hµng. Nhu cÇu vÒ vèn l−u ®éng cao hay thÊp tuú thuéc vµo t×nh h×nh s¶n
xuÊt kinh doanh vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý vèn l−u ®éng cña doanh nghiÖp. Nh−ng
dï nhu cÇu cao hay thÊp, doanh nghiÖp lu«n sö dông tÝn dông vèn l−u ®éng
víi t− c¸ch lµ c¸c kho¶n vay Ýt hay nhiÒu th−êng xuyªn theo c¬ cÊu tµi chÝnh
cña doanh nghiÖp.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
14
LuËn v¨n tèt nghiÖp
D−íi gãc ®é kü thuËt tÝn dông, Ng©n hµng th−¬ng m¹i thùc hiÖn cho vay
ng¾n h¹n theo c¸c lo¹i h×nh phæ biÕn sau ®©y:
3.2.1. TÝn dông øng tr−íc.
C¸c tÝn dông øng tr−íc ®−îc gäi b»ng c¸c tõ ng÷ kh¸c nhau. C¸c tªn gäi
cña chóng th−êng thÓ hiÖn nh÷ng thùc tÕ rÊt gÇn gòi nh−: Më tÝn dông kho¶n,
thÊu chi, tÝn dông v%ng lai(hay cßn gäi lµ cho vay lu©n chuyÓn)..Nh×n chung,
c¸c kho¶n tÝn dông øng tr−íc chñ yÕu theo nhu cÇu toµn bé tµi s¶n l−u ®éng,
nghÜa lµ kh«ng thùc hiÖn mét tµi s¶n x¸c ®Þnh nµo. Nãi chung kh«ng cã mét
®¶m b¶o riªng.
TÝn dông øng tr−íc bao gåm c¸c lo¹i sau ®©y:
3.2.1.1. TÝn dông thÕ chÊp hoÆc nghiÖp vô më tÝn dông kho¶n.
Lo¹i tÝn dông nµy lµ mét thÓ thøc cho vay ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së hîp
®ång tÝn dông trong ®ã kh¸ch hµng ®−îc sö dông mét møc cho vay trong mét
thêi h¹n nhÊt ®Þnh.
Trong h×nh thøc nµy, ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay b»ng c¸ch më cho
hä mét tÝn dông kho¶n. Khi më tµi kho¶n nh− vËy kh¸ch hµng kh«ng ph¶i bá
tiÒn vµo ®Êy, mµ tr¸i l¹i cã thÓ lÊy tiÒn ra, tiÒn ®ã lµ tiÒn øng tr−íc cña ng©n
hµng v× vËy nghiÖp vô nµy cßn gäi lµ nghiÖp vô øng tr−íc. Kh¸ch hµng cã thÓ
sö dông tµi kho¶n nµy ®Ó ph¸t hµnh sÐc chi tr¶ hoÆc cã thÓ sö dông cho nhiÒu
môc ®Ých kh¸c.
Khi thùc hiÖn mét kho¶n tÝn dông øng tr−íc tuú vµo sù nh×n nh©n cña
ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng mµ cã thÓ ng©n hang ®−a ra mét trong hai h×nh
thøc sau:
TÝn dông øng tr−íc kh«ng b¶o ®¶m:lµ viÖc cÊp tÝn dông kh«ng cÇn tµi s¶n
thÕ chÊp, cÇm cè hoÆc b¶o l%nh, mµ dùa trªn c¬ së uy tÝn cña kh¸ch hµng.
Tr−íc khi cho vay ng©n hµng ph¶i xem xÐt, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch. §¸nh gi¸
kh¸ch hµng dùa vµo hang lo¹t chØ tiªu nh− møc vèn, lîi nhuËn hµng n¨m, uy
tÝn cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng, kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm, tr×nh ®é qu¶n lý.
TÝn dông øng tr−íc cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i tÝn dông ®−îc cÊp ph¸t trªn c¬ së
cã tµi s¶n thÕ chÊp(do ®ã cã tªn gäi lµ tÝn dông thÕ chÊp), cÇm cè hay b¶o l%nh
cña mét hay nhiÒu ng−êi kh¸c.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
15
LuËn v¨n tèt nghiÖp
3.2.1.2 . ThÊu chi.
ThÊu chi lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông øng tr−íc ®Æc biÖt trªn c¬ së hîp ®ång
tÝn dông hay cßn gäi lµ tÝn dông h¹n møc, ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch cho phÐp
kh¸ch hµng ®−îc sö dông kÕt sè thiÕu(d− nî) trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh.
ThÊu chi lµ kü thuËt cho vay ®Æc biÒt mµ trong ®ã xÝ nghiÖp ®−îc sö dông vèn
mét c¸ch linh ho¹t, c¸c ®¶m b¶o nÕu cã chØ lµ yÕu tè phô, v× sè nî th−êng
xuyªn biÕn ®éng kh«ng thÓ thùc hiÖn c¸c ®¶m b¶o trùc tiÕp. ThÊu chi ®−îc
xem lµ lo¹i tÝn dông kh«ng b¶o chøng.
ThÊu chi lµ mét kho¶n tÝn dông tæng hîp mµ doanh nghiÖp vay khi nhu
cÇu vÒ vèn l−u ®éng cña nã v−ît kh¶ n¨ng cña vèn l−u ®éng. Khi cÊp tÝn dông
thÊu chi ng©n hµng kh«ng ®ßi hái viÖc nghiªn cøu mét nguyªn nh©n rÊt chÝnh
x¸c vÒ sù ph¸t sinh vµ t×m sù hîp lý cña nã trong c¬ cÊu tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp.
3.2.1.3. TÝn dông v-ng lai.
TÝn dông v%ng lai ch−a ®−îc giíi thiÖu ®Çy ®ñ trªn s¸ch b¸o ViÖt Nam.
Cã rÊt nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau vµ ®ang cßn cã nhiÒu sù nhÇm lÉn. Do vËy viÖc
quy tô nh÷ng th«ng tin, nh÷ng tri thøc vÒ néi dung chñ yÕu cña tÝn dông v%ng
lai, ®Ó hiÓu thªm nh÷ng −u ®iÓm cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Tõ ®ã rót
ra nh÷ng thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh ®æi míi vµ
ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c lo¹i tÝn dông cña NHTM.
TÝn dông v%ng lai ®−îc xem lµ h×nh thøc tÝn dông cæ ®iÓn nhÊt. TÝn dông
v%ng lai lµ tÝn dông ng©n hµng do c¬ quan tÝn dông cÊp cho kh¸ch hµng cña
m×nh : b»ng b¶n tÖ hoÆc ngo¹i tÖ vµ theo nhu cÇu kh¸ch hµng cã thÓ ®−îc sö
dông víi sè l−îng kh¸c nhau nh−ng kh«ng v−ît qu¸ sè tiÒn quy ®Þnh trong
hîp ®ång. ViÖc tÝnh sè d− c¸c kho¶n nép vµo vµ rót ra khái tµi kho¶n cña
kh¸ch hµng ®−îc tiÕn hµnh sau nh÷ng kho¶ng thêi gian quy ®Þnh trong hîp
®ång, ®ång thêi víi viÖc thanh to¸n c¸c kho¶n chi tr¶ tÝn dông trªn tµi kho¶n
thèng nhÊt cña kh¸ch hµng .
3.2.1.4. TÝn dông thêi vô.
Ho¹t ®éng thêi vô lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®−îc thùc hiÖn ë mét thêi ®iÓm
nµo ®ã trong n¨m trong khi viÖc tiªu thô l¹i ®−îc thùc hiÖn t¹i mét thêi ®iÓm
kh¸c hoÆc ng−îc l¹i viÖc s¶n xuÊt ®−îc r¶i ®ªï trong c¶ n¨m ®Ó tr¸nh chi phÝ
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
16
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®ét biÕn vµ dµn ®Òu tæng chi phÝ trong khi viÖc tiªu thô l¹i ®−îc tiÕn hµnh
trong mét thêi gian rÊt ng¾n. Trong c¸c tr−êng hîp nµy doanh doanh nghiÖp
cã nhu cÇu thêi vô vÒ tµi trî vèn l−u ®éng vµ nã ®−îc tho¶ m¶n b»ng tÝn dông
thêi vô.
Doanh nghiÖp yªu cÇu ng©n hµng phôc vô m×nh gióp ®ì tµi chÝnh ë c¸c
thêi vô. Dùa vµo ®iÒu tra nghiªn cøu cña m×nh, ng©n hµng sÏ cã kÕ ho¹ch tµi
trî thêi vô cô thÓ cña tong th¸ng, c¸c nhu cÇu vµ nguån vèn dù kiÕn. Nãi c¸ch
kh¸c, khi cã nhu cÇu v−ît qu¸ nguån vèn trong mét thêi kú nµo ®ã ng−êi ta
®−a ra nhu cÇu ®Æc biÖt vÒ thêi vô mµ nÕu nh− mäi viÖc diÔn ra tèt ®Ñp, sÏ
®−îc san b»ng ë thêi kú b¸n hµng. Vèn l−u ®éng ph¶i bï ®¾p mét phÇn nhu
cÇu nµy. Mét doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng suèt n¨m ®−¬ng ®Çu víi thêi kú mïa
vô mµ kh«ng cÇn tíi tÝn dông bªn ngoµi, th× ch¾c ch¾n lµ mét doanh nghiÖp
qu¶n lý ch−a tèt nguån vèn, bëi v× nã chøng tá viÖc kh«ng tËn dông sè t− b¶n
th−êng cã trong mét thêi kú cña n¨m vµ møc sinh lîi cña vèn nµy do ®ã còng
ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng hËu qu¶.
3.2.2. Cho vay dùa trªn viÖc chuyÓn nh−îng tr¸i quyÒn.
3.2.2.1. ChiÕt khÊu th−¬ng phiÕu.
Th−¬ng phiÕu hay kú phiÕu th−¬ng m¹i lµ mét giÊy nî ph¸t sinh trong
quan hÖ th−¬ng m¹i vµ ng−êi h−ëng thô mét tr¸i quyÒn ®èi víi ng−êi thô tr¸i
khi giÊy nî ®Õn h¹n. Th−¬ng phiÕu lµ c«ng cô cña tÝn dông th−¬ng m¹i.
Tõ thêi Trung cæ c¸c th−¬ng phiÕu ®% trë thµnh ph−¬ng tiÖn quan trong
trong kinh doanh ng©n hµng. Ngµy nay, cã rÊt nhiÒu nghiÖp vô ng©n hµng
®−îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc chiÕt khÊu th−¬ng phiÕu:
-Ng©n hµng tham gia vµo viÖc thanh to¸n c¸c phiÕu kho¸n khi c¸c th−¬ng
phiÕu ®ã ®−îc chiÕt khÊu t¹i ng©n hµng cña hä.
-Ng©n hµng còng thùc hiÖn viÖc thu ng©n c¸c phiÕu kho¸n gióp kh¸ch
hµng.
Ngoµi thanh to¸n vµ thùc hiªn thu ng©n hé kh¸ch hµng, ng©n hµng cã thÓ
gi÷ c¸c phiÕu kho¸n lµm vËt b¶o ®¶m. Nh−ng th«ng th−êng th× ng©n hµng
chiÕt khÊu th−¬ng c¸c phiÕu.
-ChiÕt khÊu th−¬ng phiÕu lµ nghiÖp vô cæ ®iÓn cña ng©n hµng, ra ®êi rÊt
sím vµ m%i ®Õn ngµy nay vÉn ®−îc c¸c ng©n hµng ¸p dông mét c¸ch phæ biÕn.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
17
LuËn v¨n tèt nghiÖp
§©y lµ mét nghiÖp vô Ýt rñi ro vµ kh«ng lµm ®ãng b¨ng vèn cña ng©n hµng.
Thêi h¹n cho vay ng¾n tèi ®a lµ 90 ngµy, ®iÒu nµy n©ng cao tÝnh thanh kho¶n
trong qu¶n lý tµi s¶n cã cña ng©n hµng. MÆt kh¸c hai h×nh thøc c¬ b¶n cña
th−¬ng phiÕu lµ hèi phiÕu vµ lÖnh phiÕu ®−îc lËp trªn c¬ së hµng ho¸ ®% ®−îc
chuyÓn giao cho ng−êi mua. §©y chÝnh lµ tiÒn ®Ò ®Ó ng−êi mua thùc hiÖn kinh
doanh cña m×nh, ®Ó cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ cho ng©n hµng. L¹i n÷a nghiÖp vô
chiÕt khÊu l¹i ë NHTW khi ng©n hµng ngÆp khã kh¨n vÒ thanh kho¶n. MÆc dï
chiÕt khÊu th−¬ng phiÕu mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho kh¸ch hµng. Tuy nhiªn vÉn
cã rñi ro x¶y ra. V× vËy tr−íc khi chiÕt khÊu th−¬ng phiÕu, ng©n hµng ph¶i
xem xÐt kû kh¸ch hµng ®Õn chiÕt khÊu, xem xÐt kû c¸c hèi phiÕu vµ mèi quan
hÖ cña nh÷ng ng−êi cã liªn quan ®Õn hèi phiÕu.
Nh− vËy: ChiÕt khÊu th−¬ng phiÕu lµ mét nghiÖp vô tÝn dông ng¾n h¹n,
®−îc thùc hiÖn d−íi h×nh thøc kh¸ch hµng chuyÓn giao quyÒn së h÷u th−¬ng
phiÕu ®Ó ®æi lÊy mét sè tiÒn b»ng mÖnh gi¸ tr¸i phiÕu trõ ®i l%i chiÕt khÊu vµ
hoa hång phÝ.
Ngoµi ra tÝn dông dùa trªn viÖc chuyÓn nh−îng tr¸i quyÒn cßn gåm c¸c
lo¹i: NghiÖp vô huy ®éng c¸c tr¸i quyÒn th−¬ng m¹i, bao thanh to¸n hay mua
uû nhiÖm thu..
3.2.3. TÝn dông b»ng ch÷ ký cña ng©n hµng.
Lo¹i tÝn dông nµy thùc chÊt lµ mét cam kÕt l%nh nî do ng©n hµng ®−a ra
b»ng viÖc ph¸t hµnh c¸c chøng th− b¶o l%nh hoÆc b¶o chøng, cam kÕt tr¶ thay
cho ng−êi ®i vay nÕu ng−êi ®i vay kh«ng tr¶ ®−îc nî. Cã tr−êng hîp ®ã lµ sù
x¸c nhËn kho¶n tÝn dông ®% cÊp cho mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh. Khi thùc hiÖn cho
vay qua cam kÕt b»ng ch÷ ký, ng©n hµng kh«ng ph¶i xuÊt quü ®Ô cho kh¸ch
hµng sö dông mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh, mµ chØ ®−a ra mét cam kÕt b¶o l%nh
cho con nî ®èi víi chñ nî. Nh− vËy, chØ khi nµo con nî kh«ng tr¶ ®−îc nî th×
ng©n hµng míi tr¶ nî hé. Th«ng th−êng ®Ó thùc hiÖn nghiÖp vô nµy th× ng©n
hµng ph¶i lËp mét quü b¶o l%nh theo mét tû lÖ so víi vèn ph¸p ®Þnh. HiÖn nay
ë ViÖt Nam sè tiÒn b¶o l%nh tÝn theo tû lÖ phÇn tr¨m trªn tæng gi¸ trÞ b¶o l%nh.
3.3. Vai trß cña tÝn dông ng¾n h¹n.
TÝn dông ®% trë thµnh mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu trong cuéc sèng cña mçi
chóng ta. TÝn dông ®% gãp phÇn lµm æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña nÒn
kinh tÕ, c¸c tæ chøc vµ mçi c¸ nh©n. Còng nh− c¸c lo¹i tÝn dông kh¸c, tÝn dông
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
18
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ng¾n h¹n cã vai trß cùc kú quan träng. §Æc biÖt, trong bèi c¶nh ViÖt Nam lµ
mét n−íc trong giai ®o¹n ®ang ph¸t triÓn th× tÝn dông ng¾n h¹n cµng cã vai trß
quan träng. Nã thÓ hiÖn:
3.3.1. §èi víi nÒn kinh tÕn
Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ víi t− c¸ch lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh
trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ. Víi t− c¸ch lµ mét trung gian tµi chÝnh, nã lµ kªnh
chuyÓn vèn tõ nh÷ng n¬i thõa vèn ®Õn nh÷ng n¬i thiÕu vèn vµ ho¹t ®éng hiÖu
qu¶ trong nÒn kinh tÕ. C¸c kªnh truyÒn dÉn vèn cã thÓ qua thÞ tr−êng tµi
chÝnh ®ã lµ c¸c nghiÖp vô tÝn dông trung vµ dµi h¹n, nh−ng nã ®% bÞ c¹nh tranh
m¹nh m%nh mÏ cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng tham gia vµo thÞ
tr−êng nµy nh−: C«ng ty B¶o hiÓm, c¸c quü ®Çu t−, c«ng ty tµi chÝnh.. HoÆc lµ
thÞ tr−êng tiÒn tÖ lµ kªnh dÉn vµ huy ®éng nh÷ng ngån vèn vµ c¸c giÊy tê cã
gi¸ ng¾n h¹n. ThÞ tr−êng nµy ho¹t ®éng rÊt linh ho¹t vµ cung cÊp mét nguån
mét nguån vèn rÊt lín cho nÒn kinh tÕ. Do ®ã tÝn dông ng¾n h¹n ngµy cµng
ph¸t triÓn m¹nh mÏ.
3.3.2. §èi víi c¸c doanh nghiÖp.
TÝn dông ng©n hµng lµ nguån bæ sung vèn l−u ®éng ®Ó b¶o ®¶m ho¹t
®éng kinh doanh ®−îc liªn tôc
Kh«ng cã sù ¨n khíp vÒ mÆt thêi gian gi÷a c¸c kho¶n thu vµ c¸c kho¶n
chi cña mét doanh nghiÖp nªn t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, trong nÒn kinh tÕ
cã nh÷ng thêi ®iÓm trong nÒn kinh tÕ cã nh÷ng doanh nghiÖp thiÕu vèn t¹m
thêi vµ cÇn bæ sung ngay ®Ó ®¶m b¶o tÝnh s¶n xuÊt ®−îc liªn tôc. §èi víi c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt mang tÝnh thêi vô nh− c¸c doanh nghiÖp b¸n lÎ, chÕ
biÕn thùc phÈm, c¸c c«ng ty chÕ biÕn n«ng s¶n, c¸c doanh nghiÖp x©y
l¾p..hoÆc c¸c doanh nghiÖp cã vßng quay vèn l−u ®éng chËm th× c¸c kho¶n tÝn
dông tõ ng©n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. C¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n cã ý nghÜa lín ®èi víi c¸c
doanh nghiÖp khi xuÊt hiÖn c¬ héi kinh doanh trªn thÞ tr−êng, gióp doanh
nghiÖp tËn dông ®−îc thêi c¬ ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
TÝn dông ng¾n h¹n t¹o ¸p lùc buéc c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu
qu¶.
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
19
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Mét trong nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n lµ vay cã hoµn tr¶ ngèc lÉn l%i sau
mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Do vËy cã thÓ tr¶ nî ®óng h¹n cho ng©n hµng vµ t¹o
lËp ®−îc uy tÝn trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång tÝn dông, c¸c doanh nghiÖp ph¶i
ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®Ó tr¶ nî cho ng©n hµng.
Nh− vËy, tÝn dông ng©n hµng còng lµ mét yÕu tè kÝch thÝch s¶n xuÊt cña
doanh nghiÖp, thóc ®Èy ®æi míi c«ng nghÖ vµ c¶i tiÕn mÉu m% s¶n phÈm ®Ó cã
thÓ rót ng¾n chu kú s¶n xuÊt, ®−a nhanh s¶n phÈm vµo l−u th«ng, t¹o lËp chç
®øng trªn thÞ tr−êng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp lín, c«ng viÖc s¶n xuÊt ®ang ph¸t triÓn th× phÇn
lín vèn l−u ®éng ®Òu vay ng©n hµng. NhiÒu doanh nghiÖp cßn ký hîp ®ång
øng tr−íc ®Ó cã thÓ linh ho¹t trong viÖc vay vèn, ®¸p øng c¸c c¬ héi kinh
doanh. Do tÝnh chÊt cña tÝn dông øng tr−íc lµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ l%i kÓ c¶
trªn phÇn d− nî vay ch−a sö dông ®Õn. Do ®ã b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i
quay vèn nhanh vµ tÝnh to¸n ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶, mang l¹i lîi
nhuËn cho c¶ doanh nghiÖp vµ c¶ cho ng©n hµng.
Nãi tãm l¹i, tÝn dông ng¾n h¹n kh«ng chØ gióp c¸c doanh nghiÖp cã ®−îc
nguån bæ sung nguån vèn l−u ®éng mµ cßn lµ ®éng lùc gióp c¸c doanh nghiÖp
lµm ¨n cã hiÖu qu¶, tr−íc lµ ®Ó tr¶ c¸c kho¶n nî vay vµ sau lµ ®Ó ph¸t triÓn
doanh nghiÖp.
3.3.3. §èi víi ng©n hµng.
Ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung vµ tÝn dông ng¾n h¹n nãi riªng ®% ®¶m b¶o
nguån thu chñ yÕu cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. §ã lµ c«ng cô ®Ó
t¹o nªn lîi nhuËn vµ phßng chèng rñi ro cña ng©n hµng. Trong qu¸ tr×nh ho¹t
®éng cña c¸c ng©n hµng, c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng ph¶i quan t©m ®Õn c¸c
vÊn ®Ò : Ph¶i t¹o ®−îc nguån thu bï ®¾p ®−îc c¸c chi phÝ( chi phÝ huy ®éng
vèn, chi phÝ tr¶ l−¬ng, chi phÝ qu¶n lý... MÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng
thanh kho¶n cña ng©n hµng. TÝn dông ng¾n h¹n cã thÓ gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ
gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy.
3.4. C¸c quy ®Þnh trong ho¹t ®éng tÝn dông ng¾n h¹n.
3.4.1. Nguyªn t¾c tÝn dông:
Kh¸ch hµng vay vèn cña tæ chøc tÝn dông ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c
sau:
NguyÔn Thµnh S¬n - Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh
20
- Xem thêm -