LêI Më §ÇU
HiÖn nay,lÜnh vùc Tµi ChÝnh Ng©n Hµng ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ cïng víi
nã lµ sù c¹nh tranh v« cïng gay g¾t .ThÞ trêng ®· chøng kiÕn sù ra ®êi cña hµng lo¹t
ng©n hµng th¬ng m¹i míi ,c¸c tæ chøc tµi chÝnh míi .C¸c ng©n hµng thùc sù bíc vµo
cuéc c¹nh tranh khèc liÖt ,ph¶i tù hoµn thiÖn ,tù n©ng cao vÒ chÊt lîng toµn diÖn ®Ó
cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn thÞ trêng.
§èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam ho¹t ®éng tÝn dông vÉn lµ ho¹t
®éng chñ yÕu ,mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i,chiÕm tíi
70%-80% thu nhËp cña c¸c ng©n hµng.V× vËy viÖc n©ng cao chÊt lîng tÝn dông lµ
nh©n tè ,lµ ®éng lùc cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c ng©n hµng.§iÒu nµy ®ßi hái
c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i tù x©y dùng cho m×nh mét
quy tr×nh tÝn dông chÆt chÏ ,khoa häc vµ hiÖu qu¶.
Trong quy tr×nh tÝn dông cã nhiÒu bíc ,song kh©u ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch
hµng ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng doanh nghiÖp lµ kh©u cã nhiÒu rñi ro nhÊt .Còng chÝnh
v× vËy ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trë nªn hÕt søc quan träng ¶nh hëng lín ®Õn
chÊt lîng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng.N©ng cao chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh
nghiÖp ®îc ®Æt ra nh mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
Ng©n hµng TMCP Sµi Gßn –Hµ Néi (SHB) còng nh c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i
kh¸c lu«n nhËn thøc râ ®iÒu ®ã ,nh÷ng n¨m qua trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ
héi nhËp.SHB kh«ng ngõng hoµn thiÖn ,®æi míi ®Ó ph¸t triÓn vµ ®· ®¹t ®îc nh÷ng
kÕt qu¶ ®¸ng kÓ .Ng©n hµng SHB lu«n tËp trung n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ ,n©ng
cao n¨ng lùc ho¹t ®éng kinh doanh ,t¹o cho ng©n hµng sù t¨ng trëng vÒ c¶ quy m«
vµ chÊt lîng,tèc ®é ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng.§Æc biÖt trong ho¹t ®éng tÝn dông
ng©n hµng còng cã nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ ,®ã lµ sù n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng
tÝn dông mµ chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ viÖc n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi
chÝnh doanh nghiÖp.Song bªn c¹nh ®ã còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng vÊn ®Ò bÊt
cËp ,khã kh¨n cßn tån t¹i .
XuÊt ph¸t tõ tÝnh cÊp thiÕt vµ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh
doanh nghiÖp.Em ®· chän ®Ò tµi :
“ Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn
dông cña ng©n hµng TMCP Sµi Gßn- Hµ Néi (SHB) ,,
KÕt cÊu ®Ò tµi bao gåm :
- Ch¬ng 1 : Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông
cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
- Ch¬ng 2 : Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña
ng©n hµng SHB .
- Ch¬ng 3 : Giai ph¸p n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t
®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB.
Qua ®Ò tµi nghiªn cøu nµy ,dùa trªn c¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch TCDN ,em ®a
ra sè liÖu ®Ó ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña ng©n hµng SHB
vÒ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc còng nh c¸c vÊn ®Ò bÊt cËp cßn tån t¹i.Tõ ®ã em xin
®a ra mét vµi ý kiÕn ®ãng gãp nhá vÒ ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
nh»m lµm cho ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB ®îc tèt h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o tËn t×nh cña c« gi¸o tiÕn sÜ – Lª ThÞ
Xu©n –sù t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì cña c¸c c¸n bé ng©n hµng SHB trong suèt qu¸
tr×nh em lµm khãa luËn nµy.Song do tr×nh ®é kiÕn thøc vµ thêi gian cßn h¹n chÕ
nªn viÖc nghiªn cøu kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt.Em rÊt mong ®îc sù ®ãng
gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« vµ toµn thÓ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy.
CH¦¥NG 1
Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh
nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM
1.1. TÝn dông vµ ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM trong c¬ chÕ thi thÞ trêng.
1.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông.
TÝn dông ng©n hµng lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n gi÷a ng©n hµng vµ bªn ®i vay
trong ®ã ng©n hµng sÏ chuyÓn giao tµi s¶n cho bªn ®i vay sö dông trong mét thêi
h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn, bªn ®i vay cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn vèn
gèc vµ l·i cho ng©n hµng khi ®Õn h¹n thanh to¸n.
Kh¸i niÖm tÝn dông ng©n hµng còng cã thÓ ®îc ph¸t biÓu ng¾n gän h¬n nh
sau: “tÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ giao dÞch gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng trong
®ã ng©n hµng chuyÓn giao vèn b»ng tiÒn cho kh¸ch hµng sö dông víi sù tin tëng
r»ng kh¸ch hµng sÏ thùc hiÖn nghÜa vô hoµn tr¶ khi ®Õn thî h¹n tho¶ thuËn.”
Tõ c¸c kh¸i niÖm vÒ tÝn dông, b¶n chÊt cña tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi
s¶n trªn c¬ së cã hoµn tr¶ cã c¸c ®Æc trng sau:
-TÝn dông xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c hoµn tr¶, v× vËy ngêi cho vay khi chuyÓn
giao tµi s¶n cho ngêi ®i vay sö dông ph¶i cã c¬ së ®Ó tin r»ng ngêi ®i vay sÏ tr¶
®óng h¹n. §©y lµ yÕu tè hÕt søc c¬ b¶n trong qu¶n trÞ tÝn dông.
-GÝa trÞ hoµn tr¶ thêng lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay, hay nãi c¸ch kh¸c ngêi ®i
vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn gèc. §Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy th× ph¶i x¸c
®Þnh l·i xuÊt danh nghÜa lín h¬n tØ lÖ l¹m ph¸t, hay nãi c¸ch kh¸c ph¶i x¸c ®Þnh
l·i xuÊt thùc d¬ng.
-Trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng, tiÒn vay ®îc cÊp trªn c¬ së cam kÕt
hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn. VÒ khÝa c¹nh ph¸p lý, nh÷ng v¨n b¶n x¸c ®Þnh quan hÖ tÝn
dông nh hîp ®ång tÝn dông, khÕ íc nhËn nî …..thùc chÊt chØ lµ mét lÖnh phiÕu
trong ®ã bªn ®i vay cam kÕt hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn cho bªn cho vay khi ®Õn h¹n
thanh to¸n.
TÝn dông ng©n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc cung cÊp vèn cho nhu
cÇu kinh doanh cña c¸c ®èi tîng, ®Æc biÖt lµ ®èi tîng doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng
cung øng vèn cñ¨ tÝn dông ng©n hµng gãp phÇn ®Èy m¹nh nhÞp ®é tÝch tô, tËp
trung vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi÷ c¸c doanh nghiÖp. TÝn dông do¹nh
nghiÖp cßn ®îc sö dông nh mét c«ng cô ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ chiÕn lù¬c
theo yªu cÇu cña chÝnh phñ.
1.1.2. C¸c h×nh thøc tÝn dông
Ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng trë nªn ®a d¹ng vµ phong phó víi nhiÒu h×nh
thøc kh¸c nhau. C¨n cø theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau chóng ta cã thÓ chia tÝn dông
thµnh c¸c lo¹i nh sau:
1.1.2.1. Theo thêi h¹n tÝn dông.
Gåm cã 3 lo¹i h×nh tÝn dông chÝnh:
-TÝn dông ng¾n h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n díi 1 n¨m.
-TÝn dông trung h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n t 1 n¨m ®Õn 5 n¨m.
-TÝn dông dµi h¹n:lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n trªn 5 n¨m.
1.1.2.2. Theo môc ®Ých sö dông ®Çï t
Gåm 2 lo¹i tÝn dông chÝnh:
-TÝn dông s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸: lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c nhµ doanh
nghÖp c¸c chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸.
-TÝn dông tiªu dïng: lµ lo¹i tÝn dông cung cÊp cho c¸c c¸ nh©n ®Ó phôc vô nhu
cÇu tiªu dïng.
1.1.2.3. Theo møc ®é b¶o ®¶m .
Gåm 3 lo¹i chÝnh:
-TÝn dông cã ®¶m b¶o: lµ lo¹i h×nh tÝn dông cã tµi s¶n hoÆc ngêi ®øng ra b¶o l·nh
cho kho¶n nî vay.
-TÝn dông kh«ng cã ®¶m b¶o: lµ lo¹i h×nh tÝn dông kh«ng cã tµi s¶n hoÆc ngêi b¶o
l·nh ®øng ra ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay.
1.1.2.4. Theo ®èi tîng tÝn dông.
Gåm 2 lo¹i chÝnh :
- TÝn dông vèn ®Çu t tµi s¶n ng¾n h¹n: lµ lo¹i tÝn dông ®Ó h×nh thµnh TSNH cña c¸c
tæ chøc kinh tÕ. Bao gåm: cho vay chi phÝ s¶n xuÊt, cho vay dù tr÷ hµng ho¸, cho
vay ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî díi d¹ng chiÕt khÊu kú phiÕu.
-TÝn dông vèn ®Çu t tµi s¶n dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông ®îc sö dông ®Ó h×nh thµnh
TSDH cña c¸c tæ ch÷c kinh tÕ.
1.1.3. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng.
Ngµy nay khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× tÝn dông ng©n hµng cµng
ph¸t huy vai trß cña m×nh trong viÖc t¹o ®iÒu kiÖn, t¹o ®éng lùc cho nÒn kinh tÕ
ph¸t triÓn :
§èi víi hÖ thèng c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, tÝn dông lµ ho¹t ®éng chñ yÕu
mang l¹i nguån thu nhËp chÝnh, lµ nh©n tè ,lµ ®éng lùc ®Ó ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c
ho¹t ®éng kh¸c t¹o sù ph¸t triÓn toµn diÖn vµ bÒn v÷ng, ®iÒu nµy cµng thÓ hiÖn râ
®èi víi c¸c NHTM t¹i ViÖt Nam hiÖn nay.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp, tÝn dông t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp më
réng quy m«, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh, ph¸t huy c¸c tiÒm n¨ng cña m×nh, t¨ng søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp
trªn thÞ trêng trong níc còng nh thÞ trêng quèc tÕ.
§èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung, tÝn dông gãp phÇn gi¶i quyÕt m©u thuÉn néi bé
trong nÒn kinh tÕ vÒ nhu cÇu tiÒn tÖ, ®iÒu hßa vèn, thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh
ph¸t triÓn. TÝn dông gióp t¨ng cêng c¬ së vËt chÊt cho nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o sù
t¨ng trëng kinh tÕ l©u dµi vµ bÒn v÷ng. Ngoµi ra tÝn dông cßn lµ ®iÒu kiÖn thóc ®Èy
cho kinh tÕ ®èi ngo¹i ph¸t triÓn .
1.1.4. Quy tr×nh cÊp tÝn dông.
Quy tr×nh cÊp tÝn dông lµ tæng hîp c¸c nguyªn t¾c, quy ®Þnh cña ng©n hµng
trong viÖc cÊp tÝn dông. Trong ®ã x©y dùng c¸c bíc ®i cô thÓ theo mét tr×nh tù
nhÊt ®Þnh kÓ tõ kh©u chuÈn bÞ lËp hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cho ®Õn khi chÊm døt
quan hÖ tÝn dông. §©y lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu giai ®o¹n mang tÝnh chÊt
liªn hoµn theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh,cã quan hÖ chÆt chÏ g¾n bã víi nhau.ViÖc
x©y dùng quy tr×nh tÝn dông hîp lý sÏ gãp phÇn h¹n chÕ rñi ro vµ n©ng cao hiÖu
qu¶ tÝn dông. Quy tr×nh tÝn dông tæng qu¸t bao gåm c¸c bíc sau:
1.1.4.1. ThiÕt lËp hå s¬ tÝn dông .
Hå s¬ tÝn dông lµ v¨n b¶n biÓu hiÖn quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng
vay vèn. §Ó cã ®îc quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c viÖc cÊp tÝn dông hay kh«ng, ng©n hµng
ph¶i ph©n tÝch hµng lo¹t c¸c th«ng tin cã liªn quan, vµ nguån c¬ së ®Çu tiªn ®îc
lÊy tõ hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông. VÒ mÆt kinh tÕ, mÆc dï quan hÖ tÝn dông cha ®îc h×nh thµnh, nhng ®©y lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó quan
hÖ tÝn dông ®îc thiÕt lËp lµnh m¹nh.VÒ mÆt thñ tôc hµnh chÝnh, ®©y lµ giai ®o¹n
h×nh thµnh ®Çy ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê, v¨n b¶n chøng tá kh¸ch hµng thùc sù cã nhu
cÇu vÒ vèn tÝn dông vµ chøng minh ®îc tÝnh ph¸p nh©n cña kh¸ch hµng còng nh
tÝnh tù nguyÖn xin cÊp tÝn dông cña kh¸ch hµng. Bao gåm c¸c th«ng tin c¨n b¶n
vÒ kh¸ch hµng: vÒ lÞch sö tµi chÝnh, t×nh h×nh tµi chÝnh hÞªn t¹i cña kh¸ch hµng,
môc ®Ých vay vèn, ph¬ng ¸n kinh doanh, tho¶ thuËn gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng
vÒ viÖc vay vèn vµ tr¶ nî.
1.1.4.2. Ph©n tÝch tÝn dông .
Ph©n tÝch tÝn dông lµ giai ®o¹n liÒn sau giai ®o¹n lËp hå s¬ tÝn dông vµ cã vai
trß v« cïng quan träng. Ng©n hµng ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm tµng cña
kh¸ch hµng vÒ sö dông vèn tÝn dông còng nh kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay. Môc tiªu
cña ng©n hµng lµ ph©n tÝch nh÷ng t×nh huèng cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro cho ng©n hµng
vµ tiªn lîng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t c¸c lo¹i rñi ro, còng nh dù kiÕn c¸c biÖn ph¸p
phßng ngõa, h¹n chÕ nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. MÆt kh¸c ph©n tÝch tµi chÝnh
gióp cho ng©n hµng kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin do c¸c kh¸ch hµng
cung cÊp tõ ®ã cã ®îc sù ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n vÒ kh¸ch hµng vay vèn.
1.1.4.3. QuyÕt ®Þnh tÝn dông.
§©y lµ giai ®o¹n tiÕp theo sau khi ®· hoµn tÊt giai ®o¹n ph©n tÝch tÝn dông,
ng©n hµng ra quyÕt ®Þnh tÝn dông cã chÊp thuËn hay kh«ng chÊp thuËn lµ c«ng
viÖc v« cïng quan träng kh«ng nh÷ng ¶nh hëng tíi tiÕn tr×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch
hµng mµ cßn ¶nh hëng tíi uy tÝn cña ng©n hµng. Thùc tÕ trong giai ®o¹n nµy ng©n
hµng rÊt dÔ gÆp ph¶i hai sai lÇm:
Thø nhÊt: quyÕt ®Þnh chÊp thuËn nhng sau ®ã kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng
hoµn tr¶ vèn tÝn dông ®óng h¹n. Trêng hîp nµy ng©n hµng cã thÓ bÞ gi¶m lîi
nhuËn thËm chÝ mÊt vèn, gi¶m uy tÝn….
Thø hai: quyÕt ®Þnh kh«ng chÊp thuËn kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn ®óng
h¹n. Trêng hîp nµy thiÖt h¹i tõ phÝa ng©n hµng còng kh«ng nhá, ng©n hµng mÊt c¬
héi t¨ng thu nhËp, mÊt ®i kh¸ch hµng tèt…
V× vËy viÖc ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, chÝnh x¸c lµ cÇn thiÕt ®èi víi mäi ng©n
hµng ®Ó tr¸nh viÖc m¾c ph¶i sai lÇm.
1.1.4.4. Gi¶i ng©n.
Gi¶i ng©n lµ nghÞªp vô cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trªn c¬ së møc tÝn dông ®·
cam kÕt theo hîp ®ång. Gi¶i ng©n ®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c “ vËn ®éng cña
tÝn dông g¾n liÒn víi vËn ®éng cña hµng ho¸’’ cã thÓ tiÕn hµnh gi¶i ng©n chØ lµ
thuÇn tuý cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trong ph¹m vi møc tÝn dông ®· cam kÕt mµ cã
hoÆc kh«ng kÌm theo c¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc cho viÖc gi¶i ng©n.
1.1.4.5. Gi¸m s¸t, thu nî vµ thanh lý tÝn dông .
Gi¸m s¸t tÝn dông: môc tiªu cña ng©n hµng lµ ®Ó kiÓm tra kh¸ch hµng thùc hiÖn
c¸c ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông b»ng c¸ch: gi¸m s¸t ho¹t ®éng
tµi kho¶n, ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh ®Þnh kú, kiÓm tra thùc tÕ t×nh h×nh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng.
Thu nî: c¬ s¬ s¶n xuÊt kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm ph¶i hoµn tr¶ nî ®óng h¹n
cho ng©n hµng vµ thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña hîp ®ång.
Xem xÐt tÝn dông vµ ph©n h¹ng tÝn dông: môc tiªu lµ xem xÐt ®¸nh gi¸ chÊt lîng
tÝn dông nh»m phÊt hiÖn rñi ro ®Ó kÞp thêi xö lý.
Xö lý nî qu¸ h¹n, nî cã vÊn ®Ò: nî qu¸ h¹n lµ nh÷ng kho¶n tÝn dông kh«ng
hoµn tr¶ ®óng h¹n, kh«ng ®îc phÐp vµ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®îc gia h¹n nî. Ng©n
hµng sÏ chuyÓn nî qu¸ h¹n vµ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p kh¾t khe ®Ó nhanh chãng
thu håi nî ®Çy ®ñ.
N¨m giai ®o¹n cña quy tr×nh tÝn dông cã mèi quan hÖ chÆt chÏ vãi nhau, giai
®o¹n tríc lµ tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cña giai ®o¹n sau.ViÖc thùc hiÖn
chÆt chÏ c¸c giai ®o¹n lµ yªu cÇu quan träng trong ho¹t ®«ng tÝn dông cña bÊt cø
nµo.
1.2. Ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM.
1.2.1.Kh¸i niÖm ph©n tÝch TCDN.
Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh xem xÐt, kiÓm tra ®èi chiÕu vµ
so s¸nh sè liÖu vÒ hiÖn hµnh vµ qu¸ khø.
Th«ng qua ph©n tÝch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ng©n hµng sÏ cã nh÷ng ®¸nh
gi¸ ®óng ®¾n vÒ tiÒm n¨ng, n¨ng lùc tµi chÝnh còng nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh, tõ ®ã ng©n hµng cã thÓ ®¸nh gi¸ triÓn väng ph¸t triÓn còng nh triÓn väng
trong quan hÖ tÝn dông cña ng©n hµng vµ doanh nghiÖp.
1.2.2.Vai trß cña ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM.
1.2.2.1.Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp gióp NHTM ®a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t
®óng ®¾n.
HÖ thèng TCDN lµ hÖ thèng c¸c luång dÞch chuyÓn gi¸ trÞ, c¸c luång vËn
®éng cña c¸c nguån tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh t¹o lËp, sö dông c¸c quü tiÒn tÖ hoÆc
vèn huy ®éng cña doanh nghiÖp nh»m ®¹t tíi môc tiªu doanh lîi trong khu«n khæ
ph¸p luËt. Do ®ã, TCDN ph¶n ¸nh quan hÖ kinh tÕ ®a d¹ng trong qu¸ tr×nh tiÕn
hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Ph©n tÝch TCDN mµ träng t©m lµ ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ c¸c chØ
tiªu tµi chÝnh ®Æc trng th«ng qua hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p, c«ng cô vµ kÜ thuËt
ph©n tÝch, gióp ngêi sö dông th«ng tin tõ c¸c gãc nh×n kh¸c nhau võa ®¸nh gi¸
toµn diÖn, tæng hîp kh¸i qu¸t, l¹i võa xem xÐt mét c¸ch chi tiÕt ho¹t ®éng TCDN
®Ó nhËn biÕt , ph¸n ®o¸n, dù b¸o vµ ®a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t phï hîp. §èi víi
NHTM tríc khi ra quyÕt ®Þnh tÝn dông cïng víi viÖc thÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng,
thÈm ®Þnh phi tµi chÝnh th× ph©n tÝch tµi chÝnh lµ néi dung kh«ng thÓ thiÕu trong
quy tr×nh tÝn dông. NHTM ®ãng vai trß lµ nhµ tµi trî vèn hay chñ nî cu¶ doanh
nghiÖp; v× vËy bªn c¹nh vÊn ®Ò thu nhËp th× vÊn ®Ò mµ ng©n hµng quan t©m nhÊt lµ
vÊn ®Ò b¶o toµn vèn cña m×nh …
Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ ph©n tÝch hiÖn tr¹ng tµi chÝnh vµ c¸c dù b¸o vÒ tµi
chÝnh cña kh¸ch hµng nh»m t×m kiÕm vµ tiªn lîng c¸c trêng hîp xÊu cã thÓ x¶y ra
lµm gi¶m kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. Ph©n tÝch tµi chÝnh gåm ®¸nh gi¸ kh¸i
qu¸t vÒ qu¶n trÞ vµ ho¹t ®éng kinh doanh, ph©n tÝch hÖ sè tµi chÝnh ph©n tÝch lu
chuyÓn tiÒn tÖ, ph©n tÝch dù b¸o tµi chÝnh..
Nh vËy ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng kinh doanh vµ TCDN ®Ó quyÕt ®Þnh
®Çu t ®óng ®¾n, quyÕt ®Þnh ph¬ng híng, quy m« tµi trî vèn vµ kh¶ n¨ng thu håi
vèn. Vai trß ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n cña ng©n hµng sÏ lµ: cã nªn quyÕt ®Þnh ®Çu t
hay kh«ng vµ nÕu ®Çu t th× sÏ ®Çu t nh thÕ nµo cho hîp lý vµ hiÖu qu¶..
Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng víi ®èi tîng kinh doanh lµ tiÒn tÖ vèn dÜ lµ
ho¹t ®éng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. V× vËy ®Ó b¶o tån ®îc vèn vay vµ ®¶m b¶o thu
nhËp cho m×nh c¸c NHTM kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn lÜnh vùc kinh doanh
cña doanh nghiÖp tríc khi tµi trî vèn. C¸c NHTM ch¾c ch¾n sÏ kh«ng quan hÖ tÝn
dông víi kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp lµm ¨n lu«n trong t×nh tr¹ng thua lç, ph¬ng
¸n kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶. Cïng víi viÖc ph©n tÝch c¸c khÝa c¹nh kh¸c, nh÷ng
doanh nghiÖp cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, kh¶ n¨ng sinh lêi cao vµ cã triÓn
väng ph¸t triÓn tèt trong t¬ng lai sÏ ®îc ng©n hµng u tiªn lùa chän ®Ó cÊp tÝn dông.
Khi ®· quyÕt ®Þnh tµi trî vèn, th× viÖc ph©n tÝch TCDN thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh
x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè chi tiÕt vÒ kho¶n vay.C¨n cø vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng, ph¬ng
¸n xin vay vèn …….ng©n hµng x¸c ®Þnh quy m« cña nhu cÇu vay hîp lý. Bªn c¹nh
®ã ng©n hµng còng x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay vµ kú h¹n tr¶ nî cho kho¶n tÝn dông
®· ®îc cÊp cho doanh nghiÖp. Nh vËy ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp sÏ gióp
NHTM cã quyÕt ®Þnh tÝn dông ®óng ®¾n tõ ®ã lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi vµ h¹n
chÕ ®Ò phßng rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh.
1.2.2.2. Ph©n tÝch TCDN gióp NHTM x¸c ®Þnh râ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
doanh nghiÖp, c¬ së cho kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng.
TÝn dông lµ sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gÝa trÞ tõ ngêi së h÷u sang
ngêi sö dông ®Ó sau mét thêi gian sÏ thu håi vÒ mét lîng gi¸ trÞ lín h¬n ban ®Çu.
Nguyªn t¾c ®Çu tiªn ®îc nh¾c ®Õn lµ nguyªn t¾c hoµn tr¶.V× vËy kh¶ n¨ng thanh
to¸n cña doanh nghiÖp lµ mét yÕu tè quan träng ¶nh hëng tíi viÖc thu håi vèn vµ
l·i cña ng©n hµng, kh¶ n¨ng hoµn tr¶ l¹i thÓ hiÖn ë ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ë møc sinh lêi cao th× kh¶
n¨ng thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng cµng cao. §èi víi kh¶
n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng ng©n hµng quan t©m tíi hai khÝa c¹nh lµ thanh
to¸n ®ñ vµ thanh to¸n ®óng h¹n. Cã nh÷ng doanh nghiÖp hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh
doanh tèt, nhng do lu chuyÓn tiÒn tÖ thuÇn t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã ©m lµm cho
doanh nghiÖp thanh to¸n kh«ng ®óng h¹n. Tõ nh÷ng chØ tiªu ph©n tÝch TCDN,
ng©n hµng sÏ quyÕt ®Þnh ¸p dông ph¬ng thøc hoµn tr¶ tiÒn vay vµ thêi h¹n hoµn tr¶
mét c¸ch hîp lý nhÊt cho doanh nghiÖp. ChÝnh v× vai trß quan träng cña viÖc x¸c
®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông nªn hÇu hÕt
c¸c ng©n hµng lu«n chó träng ®Õn c¸c chØ tiªu kh¶ n¨ng thanh to¸n trong qu¸ tr×nh
ph©n tÝch TCDN cña kh¸ch hµng.
1.2.2.3. Ph©n tÝch TCDN lµm c¬ së cho viÖc ®¸nh gÝa xÕp lo¹i tÝn dông gióp
ng©n hµng cã biÖn ph¸p trÝch lËp dù phßng hîp lý.
Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng lu«n tiÒm Èn rñi ro vµ ®Æc biÖt lµ rñi ro
tÝn dông, ®iÒu nµy chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nguyªn nh©n cã thÓ lµ nguyªn nh©n chñ
quan, còng cã thÓ lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan.. V× vËy khi ®· quyÕt ®Þnh cÊp tÝn
dông lµ ®óng ®¾n vµ quyÕt ®Þnh gi¶i ng©n th× kh«ng ph¶i hoµn toµn triÖt ®Ó ®îc rñi
ro tÝn dông. §i cïng víi c«ng t¸c gi¶i ng©n, ng©n hµng lu«n ph¶i theo dâi, ®¸nh
gi¸, xÕp loaÞ c¸c kho¶n vay ®Ó cã biÖn ph¸p phßng ngõa hîp lý. Th«ng thêng ng©n
hµng thêng trÝch lËp dù phßng c¸c quü dù phßng rñi ro, dù phßng cho c¸c kho¶n
nî xÊu vµ nî cã vÊn ®Ò. ViÖc trÝch lËp dù phßng còng ®îc quy ®Þnh trong luËt c¸c
tæ chøc tÝn dông cña ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam.
§Ó thªm nguån ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña m×nh c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i
cßn trÝch lËp dù phßng tõ lîi nhuËn rßng ®Ó l¹i, nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña
ng©n hµng ®îc ®¶m b¶o v÷ng ch¾c, v× lîi Ých vµ sù ph¸t triÓn l©u dµi cña ng©n
hµng..
ViÖc ®¶m b¶o tèt chÊt lîng tÝn dông kh«ng chØ thÓ hiÖn ë c¸ch thøc gi¶i quyÕt
nh÷ng kho¶n ®îc cho vay cã vÊn ®Ò v× trªn thùc tÕ, rñi ro lµ yÕu tè tÊt yÕu lu«n ®i
kÌm víi ho¹t ®éng cña c¸c NHTM.
1.2.2.3. Ph©n tÝch TCDN gióp ng©n hµng x¸c ®Þnh râ triÓn väng cña ng©n hµng
víi doanh nghiÖp trong t¬ng lai.
Ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông cña c¸c NHTM lu«n g¾n liÒn víi rñi ro, v× vËy
quan hÖ tÝn dông tríc hÕt ph¶i ®îc x©y dùng trªn c¬ së lßng tin gi÷a ng©n hµng vµ
kh¸ch hµng. C¸c ng©n hµng chØ cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng khi ng©n hµng tin tëng vµo sù s½n sµng tr¶ nî c¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n cña kh¸ch hµng. Nh÷ng doanh
nghiÖp lÇn ®Çu tiªn quan hÖ víi ng©n hµng niÒm tin mµ doanh nghiÖp t¹o cho ng©n
hµng ngoµi c¸c yÕu tè phi tµi chÝnh, th× n¨ng lùc tµi chÝnh lµnh m¹nh, thÓ hiÖn ë
tÝnh kh¶ quan vµ hîp lý cña c¸c chØ tiªu tµi chÝnh lµ mét yÕu tè quan träng.
Trong bèi c¶nh c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh ®ang cã sù c¹nh tranh
gay g¾t ®Ó tån t¹i ph¸t triÓn. Quan hÖ tÝn dông gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng
kh«ng dõng l¹i ë viÖc kh¸ch hµng cÇn vèn t×m c¸ch tiÕp cËn víi ng©n hµng ®Ó ®îc
cÊp tÝn dông, mµ ng©n hµng còng ph¶i tù x©y dùng cho m×nh mét chiÕn lîc kinh
doanh, chiÕn lîc marketing phï hîp ®Ó cã thÓ duy tr× quan hÖ l©u dµi ®èi víi
kh¸ch hµng, duy tr× lßng trung thµnh cña doanh nghiÖp ®èi víi ng©n hµng; ®¶m
b¶o sù hîp t¸c ph¸t triÓn l©u dµi cña c¶ hai bªn. V× vËy ®èi víi mét kh¸ch hµng lµ
doanh nghiÖp khi ng©n hµng ®· x¸c ®Þnh lµ cã triÓn väng vµ tiÒm n¨ng th× chÝnh
s¸ch ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng ®ã còng cã sù kh¸c biÖt, ng©n hµng cßn lµ nhµ t
vÊn tµi chÝnh cho doanh nghiÖp ®Ó t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trë nªn
lµnh m¹nh h¬n, ®©y lµ ®iÒu cã lîi cho c¶ ng©n hµng vµ doanh nghiÖp. V× thùc tÕ
viÖc mét doanh nghiÖp thêng xuyªn thay ®æi ng©n hµng cung cÊp tÝn dông th× l¹i
b¾t ®Çu qu¸ tr×nh t¹o dùng lßng tin víi ng©n hµng ®ã vµ sù c«ng khai tµi chÝnh
còng g©y ¶nh hëng tíi yªu cÇu b¶o mËt th«ng tin cho doanh nghiÖp. vµ ®èi víi
ng©n hµng th× viÖc x¸c ®Þnh doanh nghiÖp ®Ó quan hÖ l©u dµi còng lµ mét thuËn lîi
gi¶m chi phÝ giao dÞch vµ t¹o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cho ho¹t ®éng tÝn dông cña
ng©n hµng.
1.3. Nguån th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch TCDN t¹i NHTM.
1.3.1.B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
B¸o c¸o tµi chÝnh lµ s¶n phÈm cña c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh, ph¶n ¸nh tæng
qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n, t×nh h×nh nguån vèn, t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh, t×nh
h×nh lu chuyÓn tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp trong mét kú kÕ to¸n nhÊt ®Þnh vµo mét
hÖ thèng mÉu biÓu quy ®Þnh thèng nhÊt.
HÖ thèng BCTC cña doanh nghiÖp bao gåm:
1.3.1.1. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
B¶ng C§KT lµ BCTC tæng hîp ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng qu¸t toµn bé tµi s¶n
hiÖn cã vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n ®ã cña DN t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. B¶ng
C§KT lµ mét trong nh÷ng BCTC quan träng nhÊt trong hÖ thèng c¸c BCTC ®îc sö
dông ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch tæng qu¸t tr×nh ®é sö dông vèn vµ nh÷ng triÓn väng
kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua b¶ng C§KT ta cã thÓ biÕt ®îc toµn
bé tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp, h×nh th¸i vËt chÊt, c¬ cÊu tµi s¶n,nguån vèn
vµ c¬ cÊu vèn.
KÕt cÊu b¶ng C§KT bao gåm 2 phÇn:
-PhÇn tµi s¶n: ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghÞªp bao gåm
tµi s¶n ng¾n h¹n vµ tµi s¶n dµi h¹n. Mèi lo¹i bao gåm nhiÒu chØ tiªu kh¸c nhau ®îc
s¾p xÕp theo mét tr×nh tù phï hîp víi yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý trong tõng giai
®o¹n. VÒ mÆt kinh tÕ, c¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè tµi s¶n hiÖn cã cña doanh
nghÞªp ë thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. XÐt vÒ mÆt ph¸p lý, nã ph¶n ¸nh sè vèn thuéc
quyÒn së h÷u hoÆc quyÒn qu¶n lý l©u dµi cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cña kh¸ch
hµng lu«n lµ vËt ®¶m b¶o cho kho¶n vay, t¹o kh¶ n¨ng thu håi nî khi kh¸ch hµng
mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n.
-PhÇn nguån vèn: ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh tµi s¶n bao gåm nî ph¶i tr¶ vµ vèn
chñ sì h÷u. Mçi lo¹i còng gåm nhiÒu chØ tiªu s¾p xÕp theo tr×nh tù ®Ó ®¶m b¶o yªu
cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. VÒ mÆt kinh tÕ, c¸c chØ tiªu thuéc nguån vèn ph¶n ¸nh
c¸c nguån h×nh thµnh nªn tµi s¶n cã cña doanh nghiÖp. VÒ ph¬ng diÖn ph¸p lý th×
c¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c ®èi tîng ®Çu t nh nhµ níc, ng©n hµng, c¸c cæ ®«ng, còng nh víi kh¸ch hµng th«ng qua
c«ng nî ph¶i tr¶…
1.3.1.2. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp, ph¶n
¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong mét kú kÕ to¸n cña
doanh nghiÖp chi tiÕt theo tõng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh (b¸n hµng vµ cung
cÊp dÞch vô, ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c)
Th«ng qua b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, ®èi tîng sö dông th«ng tin cã thÓ
kiÓm tra, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh kÕ ho¹ch dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ vèn,
doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng hãa, t×nh h×nh chi phÝ, thu nhËp cña ho¹t ®éng
kh¸c còng nh kÕt qu¶ t¬ng øng cña tõng ho¹t ®éng. Qua ®ã thÊy ®îc xu híng ph¸t
triÓn cña doanh nghiÖp ®Ó cã biÖn ph¸p kÝch thÝch tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp,
còng nh h¹n chÕ kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong t¬ng lai.
1.3.1.3.B¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ.
B¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ lµ BCTC tæng hîp ph¶n ¸nh viÖc h×nh thµnh vµ sö
dông lîng tiÒn ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o cña DN.
Trong b¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu, chi tiÒn ®îc ph©n lo¹i
theo c¸c ho¹t ®éng. Bao gåm 3 phÇn chÝnh:
- Lu chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng kinh doanh: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo
hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Lu chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng ®Çu t: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc
chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp.
- Lu chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo
hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
C¸c sè liÖu cña b¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ gióp:
- X¸c ®Þnh lîng tiÒn do c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i trong kú vµ dù ®o¸n
c¸c dßng tiÒn trong t¬ng lai.
- §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî vay vµ kh¶ n¨ng tr¶ l·i cæ phÇn b»ng tiÒn.
- ChØ ra mèi liªn hÖ, gi÷a l·i lç rßng vµ viÖc thay ®æi tiÒn cña doanh nghiÖp.
- Lµ c«ng cô ®Ó lËp kÕ ho¹ch.
1.3.1.4. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh.
ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh lµ mét bé phËn hîp thµnh b¸o c¸o tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp,dïng ®Ó m« t¶ mang tÝnh têng thuËt hoÆc ph©n tÝch chi tiÕt c¸c th«ng
tin sè liÖu ®· ®îc tr×nh bµy trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh còng nh c¸c th«ng tin cÇn
thiÕt kh¸c theo yªu cÇu cña c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n cô thÓ.
ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh gåm c¸c néi dung chñ yÕu sau:
- §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- ChuÈn mùc kÕ to¸n vµ chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông.
- C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông
- Kú kÕ to¸n,®¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong kÕ to¸n.
- Th«ng tin bæ sung cho c¸c kho¶n môc tr×nh bµy trong BC§KT.
- Th«ng tin bæ sung cho c¸c kho¶n môc tr×nh bµy trong b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng
kinh doanh.
- Th«ng tin bæ sung cho c¸c kho¶n môc tr×nh bµy trong b¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ.
- Nh÷ng th«ng tin kh¸c.
1.3.2. Th«ng tin thu thËp qua c¸c kªnh trung gian.
Mçi ng©n hµng th¬ng m¹i hiÖn ®¹i ®Òu cã trung t©m th«ng tin kh¸ch hµng cña
riªng m×nh trong ®ã lu gi÷ tÊt c¶ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt c¬ b¶n cña doanh nghiÖp
®· cã mèi quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng. Th«ng tin ®ã cho phÐp ®¸nh gi¸ s¬ bé
kh¸ch hµng vÒ c¸c mÆt nh lÞch sö h×nh thµnh, t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh c«ng
nî, møc ®é tÝn nhiÖm tÝn dông vµ uy tÝn thanh to¸n trªn thÞ trêng …Ngoµi ra ng©n
hµng cã thÓ thu thËp th«ng tin qua c¸c kªnh ttung gian:
- C¸c th«ng tin tõ c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin nh b¸o chÝ, tõ m¹ng internet,tõ trung
t©m th«ng tÝn dông CIC……
- Th«ng tin tõ nhµ cung cÊp vµ vÒ phÝa kh¸ch hµng: c¸c th«ng tin nh nhu cÇu, thÞ
hiÕu cña kh¸ch hµng vÒ chÊt lîng, mÉu m·. kiÓu d¸ng, vÒ kh¶ n¨ng cung øng c¸c
yÕu tè ®Çu vµo cho viÖc s¶n xuÊt.
1.3.3.Th«ng tin thu thËp ®îc tõ pháng vÊn trùc tiÕp.
§èi víi ng©n hµng cã ®îc nguån th«ng tin ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c lµ viÖc quan
träng. Ngoµi hå s¬ tµi chÝnh mµ kh¸ch hµng cung cÊp, ng©n hµng cã thÓ tiÕn hµnh
pháng vÊn mét sè ngêi trùc tiÕp liªn quan. Ngêi ®îc pháng vÊn cã thÓ lµ kÕ to¸n
viªn, kÕ to¸n trëng hay c¸c c¸n bé kh¸c cã liªn quan. Néi dung pháng vÊn cã thÓ
x¶y ra nh÷ng sai sãt khã x¸c ®Þnh ®óng nh kho¶n môc hµng tån kho,kho¶n môc
nî ph¶i thu…®Ó n¾m râ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong qóa khø còng
nh hiÖn t¹i. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ cña viÖc pháng vÊn nµy hoµn toµn phô thuéc tr×nh
®é vµ kinh nghiÖm cña ngêi pháng vÊn. Ng©n hµng còng cã thÓ pháng vÊn chñ nî
cò cña kh¸ch hµng ®Ó t×m hiÓu vÒ tÝnh c¸ch vµ uy tÝn cña kh¸ch hµng trong quan
hÖ tÝn dông vãi ng©n hµng nãi chung…
Tuy nhiªn th«ng tin mµ doanh nghiÖp cung cÊp cho ng©n hµng th«ng qua c¸c
b¸o c¸o tµi chÝnh vÉn lµ quan träng nhÊt, c¸c nguån th«ng tin kh¸c cã vai trß bæ
sung th«ng tin cho BCTC, gióp cho c¸n bé tÝn dông cã c¸i nh×n ®Çy ®ñ vµ x¸c
thùc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. V× vËy, träng t©m c«ng t¸c ph©n tÝch
TCDN t¹i ng©n hµng lµ ph©n tÝch BCTC…
1.4. ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh bao gåm mét hÖ thèng c¸c c«ng cô vµ biÖn
ph¸p nh»m tiÕp cËn, nghiªn cøu c¸c sù kiÖn, hiÖn tîng, c¸c mèi quan hÖ bªn trong
vµ bªn ngoµi, c¸c luång dÞch chuyÓn vµ biÕn ®æi tµi chÝnh, c¸c chØ tiªu tµi chÝnh
tæng hîp vµ chi tiÕt nh»m ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp qua chÊt
lîng ho¹t ®éng vµ møc ®é rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Cã thÓ kÓ ®Õn c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch TCDN nh: ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph¬ng
ph¸p ph©n tÝch tØ lÖ…
1.4.1. Ph¬ng ph¸p so s¸nh.
Ph¬ng ph¸p so s¸nh lµ ph¬ng ph¸p sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch ho¹t ®éng
kinh doanh vµ thêng ®îc thùc hiÖn ë bíc khëi ®Çu cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch. §Ó cã
thÓ ¸p ®îc ph¬ng ph¸p nµy th× c¸c chØ tiªu sö dông ®Ó so s¸nh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh
cã thÓ so s¸nh ®îc, tøc lµ ph¶i thèng nhÊt vÒ mÆt thêi gian, vÒ néi dung vÒ tÝnh
chÝnh x¸c, hay vÒ ®¬n vÞ tÝnh …
Víi c¸c BCTC d¹ng so s¸nh cã hai ph¬ng ph¸p so s¸nh lµ so s¸nh ngang vµ so
s¸nh däc. ViÖc sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh gióp:
- §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kÕ ho¹ch mµ doanh nghiÖp ®· ®Æt ra b»ng
c¸ch so s¸nh gi÷a trÞ sè cña chØ tiªu kú thùc tÕ v¬Ý trÞ sè chØ tiªu kú kÕ ho¹ch.
- §¸nh gi¸ tèc ®é, xu híng ph¸t triÓn cña tµi chÝnh doanh nghiÖp th«ng qua viÖc so
s¸nh gi÷a kÕt qu¶ cña kú nµy víi kú víi kÕt qu¶ kú tríc ….
- So s¸nh gi÷a sè liÖu cña doanh nghiÖp víi sè liÖu cña ngµnh ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh
h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ tèt hay xÊu so víi c¸c doanh nghiÖp cïng
ngµnh.
1.4.2. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ sè.
Ph©n tÝch tØ sè lµ mét c«ng cô cã hiÖu qu¶ rÊt cao trong viÖc ph¸t hiÖn sím c¸c
vÊn ®Ò nÕu nã ®îc sö dông ®Çy ®ñ. Nhng cã thÓ hoµn toµn ph¶n t¸c dông khi suy
®o¸n theo mét tû sè nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn cã thÓ kh¼ng ®Þnh vÒ sù ®óng ®¾n cña
mét nhËn ®Þnh tõ tØ sè th«ng qua t×m hiÓu nguyªn nh©n cña sù thay ®æi, xem xÐt
c¸c chØ sè kh¸c, xem xÐt khuynh híng, so s¸nh vµ kÕt hîp c¸c hiÓu biÕt chung vÒ
nh÷ng vÊn ®Ò ®ang x¶y ra trong doanh nghiÖp, ngµnh vµ nÒn kinh tÕ nãi chung.Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn c¬ së c¸c chuÈn mùc, c¸c tØ lÖ cña ®aÞ lîng tµi chÝnh trong
c¸c quan hÖ tµi chÝnh. Sù biÕn ®éng cña c¸c tû lÖ, cè nhiªn lµ sù biÕn ®éng cña c¸c
®¹i lîng tµi chÝnh dùa trªn viÖc nghiªn cøu c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh mµ ta cã thÓ hÖ
thèng c¸c nhãm tû sè tµi chÝnh ®Æc trng nh:
- Nhãm tû sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n.
- Nhãm tû sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi.
- Nhãm tû sè ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi chÝnh.
- Nhãm tû sè ph¶n ¸nh n¨ng lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n.
Víi ph¬ng ph¸p nµy cÇn ph¶i cã hÖ thèng c¸c ®Þnh møc, c¸c chuÈn mùc, c¸c ngìng ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh TCDN th«ng qua viÖc so s¸nh c¸c tû sè cña doanh nghiÖp
víi c¸c ngìng ®ã.
Th«ng thêng trong viÖc ph©n tÝch ngêi ta sö dông kÕt hîp c¶ hai ph¬ng ph¸p so
s¸nh vµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tû sè.
1.4.3. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch Dupont.
Lµ t¸ch mét tû sè tæng hîp ph¶n ¸nh kh¨ n¨ng sinh lîi cña doanh nghiÖp nh tû
suÊt lîi nhuËn tæng tµi s¶n (ROA), tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u (ROE)
thµnh tÝch sè cña chuçi c¸c tû sè cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ víi nhau, cho phÐp ph©n
tÝch ¶nh hëng cña c¸c tû sè ®ã tíi tæng thÓ.
1.5. Néi dung ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong c¸c NHTM.
Ph©n tÝch tµi chÝnh bao gåm sù ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ qu¶n trÞ vèn vµ c¸c ho¹t
®éng kinh doanh, ph©n tÝch hÖ sè tµi chÝnh, ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ vµ ph©n tÝch
c¸c dù b¸o tµi chÝnh…
Th«ng qua viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh ng©n hµng sÏ x¸c ®Þnh ®îc c¸c yÕu tè vÒ lîng, quy m« cña nhu cÇu vay hîp lý. Nhu cÇu vay ®îc x¸c ®Þnh tuú theo kh¶ n¨ng
ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng, theo quy m« vèn cÇn thiÕt ®Ó ph¬ng ¸n tµi chÝnh, mµ
trong ®ã mét phÇn vèn vay sÏ tham gia..
Bªn c¹nh ®ã, trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh, ng©n hµng còng x¸c ®Þnh ®îc
thêi h¹n hîp lý cho kho¶n vay. Thêi h¹n cho vay ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së lu©n
chuyÓn vèn cña ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh,ph¬ng ¸n tµi chÝnh hoÆc chu kú ng©n
quü cña kh¸ch hµng.
Cïng víi ®ã ng©n hµng còng x¸c ®Þnh ®îc kú h¹n tr¶ nî. Mét kho¶n nî cã thÓ
quy ®Þnh mét kú h¹n tr¶ nî duy nhÊt còng cã thÓ nhiÒu kú h¹n tr¶ nî. Ng©n hµng sÏ
tiÕn hµnh ph©n tÝch ph¬ng ¸n lu chuyÓn tiÒn tÖ cña kh¸ch hµng ®Ó x¸c ®Þnh kú h¹n
tr¶ nî hîp lý.
Th«ng qua viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghÞªp mµ c¸c ng©n hµng cã thÓ dù
kiÕn ®îc nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi kho¶n tÝn dông sÏ ®îc cÊp cho kh¸ch
hµng.
1.5.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th«ng qua c¸c
c©n b»ng trªn b¶ng C§KT.
Tríc khi ®i vµo ph©n tÝch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp dùa vµo hÖ thèng c¸c chØ
tiªu tµi chÝnh th× ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh chuÈn ®o¸n chung vÒ t×nh tr¹ng cña
doanh nghiÖp th«ng qua viÖc xem xÐt kh¸i qu¸t c¸c BCTC ®Ó biÕt xem doanh nghiÖp
cã trong t×nh tr¹ng tèt hay kh«ng ? Dùa vµo viÖc ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu sau ®©y:
1.5.1.1. Vèn lu ®éng thêng xuyªn.
Vèn lu ®éng thêng xuyªn lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a nguån vèn dµi h¹n (hay
nguån vèn thêng xuyªn) víi tµi s¶n dµi h¹n (TSDH). Nãi c¸ch kh¸c, nã lµ phÇn
nguån vèn æn ®Þnh dïng vµo viÖc tµi trî cho TSNH.
Vèn lu ®éng thêng xuyªn = Nguån vèn dµi h¹n – TSDH
= TSDH - Nguån vèn ng¾n h¹n
- NÕu vèn lu ®éng thêng xuyªn lín h¬n 0 th× khi ®ã doanh nghiÖp cã mét phÇn
vèn dµi h¹n ®Çu t cho TSNH. §iÒu nµy ®em l¹i cho doanh nghiÖp mét nguån vèn tµi
trî æn ®Þnh. mé dÊu hiÖu an toµn,mét quyÒn ®éc lËp nhÊt ®Þnh.
- NÕu vèn lu ®éng thêng xuyªn nhá h¬n 0, nguån vèn dµi h¹n nhá h¬n TSDH,
chøng tá TSDH ®îc tµi trî b»ng nguån vèn ng¾n h¹n, doanh nghiÖp ®ang kinh
doanh vèn víi c¬ cÊu vèn rÊt m¹o hiÓm.
1.5.1.2. Nhu cÇu vèn lu ®éng.
Nhu cÇu vèn lu ®éng lµ nhu cÇu vèn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp nhng cha ®îc tµi trî bëi ngêi thø ba.
Nhu cÇu vèn lu ®éng = tµi s¶n kinh doanh vµ ngoµi kinh doanh –nî kinh doanh
vµ ngoµi kinh doanh.
- Khi nhu cÇu vèn lu ®éng lín h¬n 0, chøng tá doanh nghiÖp cã mét phÇn TSNH
cha ®îc tµi trî bëi bªn thø ba.
- Khi nhu cÇu vèn lu ®éng nhá h¬n 0, chøng tá phÇn vèn chiÕm dông ®îc tõ bªn
thø ba cña doanh nghiÖp nhiÒu h¬n toµn bé nhu cÇu vèn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh
kinh doanh cña doanh nghiÖp.
1.5.1.3 Vèn b»ng tiÒn.
Vèn b»ng tiÒn = vèn lu ®éng thêng xuyªn – nhu cÇu vèn lu ®éng
= ng©n quü cã – ng©n quü nî.
- NÕu vèn b»ng tiÒn > 0, khi nhu cÇu vèn lu ®éng > 0,chøng tá vèn lu ®éng thêng
xuyªn tho· m·n nhu cÇu vèn lu ®éng; khi nhu cÇu vèn lu ®éng <0, chøng tá doanh
nghiÖp cã qu¸ nhiÒu tiÒn do chiÕm dông ®îc vèn cña bªn thø ba.
- NÕu vèn b»ng tiÒn < 0 chøng tá vèn lu ®éng thêng xuyªn chØ tµi trî ®îc mét phÇn
nhu cÇu vèn lu ®éng , phÇn cßn l¹i dùa vµo tÝn dông ng©n hµng.
1.5.2. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh trong b¸o c¸o tµi chÝnh.
Khi ng©n hµng cho vay th× ®iÒu mµ ng©n hµng quan t©m nhÊt ®ã lµ kh¶ n¨ng
thanh to¸n vµ tr¶ nî cña kh¸ch hµng vay vèn. V× vËy, khi ph©n tÝch tµi chÝnh, ng©n
hµng quan t©m ®Õn rñi ro thanh kho¶n cña kh¸ch hµng tøc lµ ph©n tÝch c¸c chØ tiªu
vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh, kh¶ n¨ng ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng sinh lêi
vµ thùc tr¹ng lu chuyÓn tiÒn tÖ nh»m ®¸nh gi¸ rñi ro cña kh¸ch hµng trong t¬ng lai.
Ng©n hµng sÏ ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh tõ b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t
®éng kinh doanh vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®ã lµ: nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng
thanh to¸n, nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi, nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh n¨ng
lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n vµ nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi chÝnh.
1.5.2.1. Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n.
§©y lµ nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ c¸c kho¶n nî
®Õn h¹n hay kh«ng?V× vËy ®îc rÊt nhiÒu ®èi tîng quan t©m nh: nhµ ®Çu t, c«ng ty
tµi chÝnh, c¸n bé c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp …Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
doanh nghiÖp ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c hÖ sè sau ®©y:
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh
to¸n tæng qu¸t
=
Tæng tµi s¶n
Nî ph¶tr¶
HÖ sè nµy thÓ hiÖn mét ®ång vèn mµ doanh nghiÖp huy ®éng ®îc cã bao nhiªu
®ång tµi s¶n ®Ó ®¶m b¶o.
NÕu hÖ sè nµh lín h¬n mét hoÆc b»ng mét chøng tá doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng
thanh to¸n c¸c kho¶n nî nãi chung.HÖ sè nay cµng cao thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n
cña doanh nghiÖp cµng tèt. Tuy nhiªn viÖc ®¸nh gi¸ cÇn ph¶i c¨n cø vµo chØ sè kh¶
n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t chung cña ngµnh.
NÕu hÖ sè nµy nhá h¬n 1 lµ biÓu hiÖn kh«ng tèt, khi hÖ sè nµy nhá dÇn ®Õn 0 lµ
b¸o hiÖu doanh nghiÖp ®ang mÊt kh¶ n¨ng chi tr¶, tæng tµi s¶n hiÖn cã kh«ng ®ñ tr¶
nî mµ doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n.
ChØ tiªu nµy ®îc tÝnh c¶ ®Çu kú vµ cuèi kú ®Ó thÊy ®îc sù thay ®æi cña kh¶ n¨ng
thanh to¸n cña doanh nghiÖp thÊp dÇn hay ®ang ®îc c¶i thiÖn.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh
to¸n nî ng¾n h¹n
=
Tµi s¶n ng¾n h¹n
Nî ng¾n h¹n
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n ®o lêng kh¶ n¨ng c¸c tµi s¶n ng¾n h¹n
cã thÓ chuyÓn ®æi tiÒn ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n.
§Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n, hÖ sè nµy Ýt nhÊt ph¶i
b»ng 1.Th«ng thêng ng©n hµng thêng ®¸nh gi¸ cao khi doanh nghiÖp cã hÖ sè b»ng
2.
HÖ sè cao thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n cao so víi nghÜa vô thanh to¸n, tuy
nhiªn nÕu qu¸ cao còng cã thÓ doanh nghiÖp ®· ®Çu t qu¸ møc vµo tµi s¶n hiÖn hµnh,
bé phËn nµy kh«ng vËn ®éng, kh«ng sinh l¬×, sÏ ¶nh hëng tíi lîi nhuËn cña doanh
nghiÖp. GÝa trÞ hîp lý cña kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n phô thuéc vµo ngµnh
nghÒ kinh doanh.
Nhîc ®iÓm khi sö dông hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n lµ hÖ sè nµy cã
thÓ bÞ sai lÖnh bëi thñ thuËt cña nhµ qu¶n trÞ v× kh¶ n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn cña
hµng tån kho thêng rÊt kÐm. Do vËy ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n mét c¸ch kh¾t
khe h¬n, cã thÓ sö dông kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh.
HÖ sè kh¶
n¨ng thanh
to¸n nhanh
=
(TiÒn vµ c¸c kho¶n t¬ng ®¬ng tiÒn ) +
( §TTC ng¾n h¹n) + (kho¶n ph¶i thu)
Nî ng¾n h¹n
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh ®o lêng kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña
doanh nghiÖp b»ng viÖc chuyÓn ®æi cña tµi s¶n ng¾n h¹n kh«ng kÓ hµng tån kho.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cµng lín thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh
cµng cao.Tuy nhiªn cã trêng hîp doanh nghiÖp cã hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh
cao nhng vÉn kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n. Do c¸c
kho¶n ph¶i thu cha thu håi ®îc hoÆc hµng tån kho cha chuyÓn hãa ®îc thµnh tiÒn.
V× vËy ®Ó biÕt ®îc kh¶ n¨ng thanh to¸n ngay cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm xÐt,
nhµ ph©n tÝch cã thÓ sö dông hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (tøc th× ).
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (tøc th×)
HÖ sè kh¶
n¨ng thanh to¸n =
nhanh(tøc th×)
(TiÒn vµ c¸c kho¶n t¬ng ®¬ng tiÒn )+ ( §TTC ng¾n h¹n)
Nî ng¾n h¹n
HÖ sè nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n ngayc¸c kho¶n nî ng¾n h¹n t¹i thêi
®iÓm lËp b¸o c¸o.
Nh×n chung hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n nªn ë møc 2, hÖ sè kh¶ n¨ng
thanh to¸n nhanh nªn ë møc 1 vµ hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (tøc th× ) nªn ë
møc 0,5 lµ hîp lý. Tuy nhiªn trong thùc tÕ c¸c hÖ sè nµy ®îc chÊp nhËn lµ cao hay
thÊp cßn tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt kinh doanh, c¬ cÊu, chÊt lîng cña TSNH,
hÖ sè vßng quay TSNH trong mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp…V× vËy c¸ch xem xÐt tèt
nhÊt lµ nªn so s¸nh c¸c hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp víi kh¶ n¨ng
thanh to¸n trung b×nh cña ngµnh ®Ó cã thÓ ®a ra nh÷ng nhËn xÐt ®óng ®¾n vÒ kh¶
n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp.
1.5.2.2 .Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi chÝnh vµ t×nh h×nh ®Çu t.
HÖ sè nî.
HÖ sè nî
Nî ph¶i tr¶
=
Tæng nguån vèn cña doanh nghiÖp
HÖ sè nî ph¶n ¸nh c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp, tõ ®ã x¸c ®Þnh sù æn ®Þnh tµi
chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n dµi h¹n, ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch tµi trî cho ho¹t ®éng
kinh doanh doanh nghiÖp thùc hiÖn.
HÖ sè nî cho biÕt sè nî cña doanh nghiÖp so víi tæng nguån vèn, thÓ hiÖn møc
®é phô thuéc cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c chñ nî. HÖ sè nî cµng thÊp th× nÒn t¶ng
vèn CSH cµng v÷ng m¹nh, doanh nghiÖp cµng Ýt phô thuéc vµo nî vay th× rñi ro
cña bªn cho vay cµng gi¶m. HÖ sè nµy cã thÓ chÊp nhËn ®îc ë møc nhá h¬n hoÆc
b»ng 0,5.
HÖ sè vèn chñ sì h÷u(VCSH).
HÖ sè vèn chñ sì h÷u
=
Vèn chñ sì h÷u
Tæng nguån vèn
= 1- hÖ sè nî
HÖ sè nµy cho biÕt tû lÖ vèn chñ së h÷u trong tæng nguån vèn hiÖn nay cña
doanh nghiÖp.
HÖ sè nµy cµng lín chøng tá doanh nghiÖp cã vèn tù cã, cã tÝnh ®éc lËp cao do
®ã kh«ng bÞ rµng buéc hay bÞ søc Ðp cña c¸c kho¶n nî vay, ng©n hµng thêng mong
muèn doanh nghiÖp mµ m×nh tµi trî vèn cã hÖ sè nµy cµng cao cµng tèt, v× trong trêng hîp rñi ro x¶y ra, ng©n hµng vÉn cßn hy väng ®îc thanh to¸n nî b»ng chÝnh
nguån vèn chñ së h÷u, viÖc cho vay v× thÕ sÏ cã tÝnh an toµn cao h¬n.
HÖ sè nî dµi h¹n.
HÖ sè nî dµi h¹n
=
Nî dµi h¹n
Vèn chñ së h÷u
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é phô thuéc cña doanh nghiÖp ®èi víi chñ nî
ChØ tiªu nµy cµng cao th× rñi ro cña doanh nggiÖp cµng t¨ng.ChØ tiªu nµy cao hay
thÊp còng tuú thuéc vµo tõng ngµnh ho¹t ®éng. Ch¼ng h¹n ngµnh cã tµi s¶n cè ®Þnh
chiÕm tû träng lín thêng cã hÖ sè nµy cao. Tuy nhiªn, theo kinh nghiÖm cña mét sè
níc, ®Ó h¹n chÕ rñi ro tµi chÝnh thêng ngêi cho vay chØ chÊp thuËn chØ tiªu nµy ë
møc nhá h¬n 1 hay nî dµi h¹n kh«ng vît qu¸ nguån vèn chñ së h÷.Khi chØ tiªu nµy
cµng gÇn 1 th× doang nghiÖp cµng Ýt cã kh¶ n¨ng ®îc vay thªm c¸c kho¶n vay dµi
h¹n..
Tû suÊt tù tµi trî tµi s¶n dµi h¹n .
Vèn chñ së h÷u
Tû suÊt tù tµi trî TSDH =
TSDH
Tû sè nµy cho biÕt vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp dïng ®Ó trang bÞ cho tµi s¶n
dµi h¹n lµ bao nhiªu.
HÖ sè nµy lín h¬n hoÆc b»ng 1 chøng tá doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh
v÷ng m¹nh, nªn viÖc cho vay cña ng©n hµng cµng cã ®é an toµn cao.
HÖ sè nµy nhá h¬n 1 cã nghÜa mét bé phËn TSDH ®îc tµi trî b»ng nguån vèn
vay. NÕu nguån vèn ®ã lµ vèn ng¾n h¹n thÓ hiÖn doanh nghiÖp ®ang kinh doanh
trong c¬ cÊu vèn m¹o hiÓm.
Tû suÊt ®Çu t TSC§
Tµi s¶n cè ®Þnh
Tû suÊt ®Çu t TSC§
X 100
=
Tæng tµi s¶n
Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh tû träng cña TSC§ t¹i doanh nghiÖp trong tæng tµi s¶n nãi
chung .
ChØ tiªu nµy cµng lín vµ xu híng ngµy mét t¨ng thÓ hiÖn t×nh h×nh trang bÞ c¬
së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp t¨ng lªn, ®iÒu nµy t¹o n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ xu
híng ph¸t triÓn kinh doanh l©u dµi, t¨ng søc c¹nh tranh trªn thi trêng. Tuy nhiªn ®Ó
cã kÕt luËn chØ tiªu nµy tèt hay xÊu, ®· ®¸p øng ®îc yªu cÇu s¶n xuÊt cña doanh
nghiÖp hay cha cßn tuú thuéc vµo ngµnh kinh doanh cña doanh nghiÖp trong mét
thêi gian cô thÓ. Ch¼ng h¹n ngµnh c«ng nghiÖp th¨m dß vµ khai th¸c má lµ
90%,ngµnh c«ng nghiÖp luyÖn kim lµ 70%,ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn lµ 10%-15%
1.5.2.3.Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh n¨ng lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n .
Nhãm c¸c chØ tiªu nµy ®îc sö dông ®Ó xem xÐt doanh nghiÖp khai th¸c c¸c
nguån lùc (tµi s¶n ) cã hiÖu qu¶ nh thÕ nµo b»ng c¸ch so s¸nh doanh thu víi viÖc bá
vèn vµo kinh doanh díi d¹ng c¸c c¸c tµi s¶n kh¸c. Bao gåm c¸c chØ tiªu sau:
Vßng quay kho¶n ph¶i thu:
DTT vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp c¸c dÞch vô
Vßng quay kho¶n ph¶ithu =
C¸c kho¶n ph¶i thu b×nh qu©n
Vßng quay kho¶n ph¶i thu ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh
tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp.
Nh×n chung, vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu cµng lín cµng chøng tá tèc ®é thu
håi c¸c kho¶n ph¶i thu b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp nhanh, doanh nghiÖp Ýt bÞ chiÕm
dông vèn.Vßng quay kho¶n ph¶i thu ®îc tÝnh to¸n vµ so s¸nh víi chØ tiªu trung b×nh
cña ngµnh míi cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c..
Kú thu tiÒn trung b×nh:
Kú thu tiÒn trung
=
b×nh
( C¸c kho¶n ph¶ thu b×nh qu©n ) X ( Sè ngµy trong kú ph¶i thu)
DTT vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô.
Ph¶n ¸nh sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thu ®îc c¸c kho¶n ph¶i thu. §iÒu nµy cã ý nghÜa
quan träng trong viÖc lùa chän thêi ®iÓm thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng.
Kú thu tiÒn b×nh qu©n cµng ng¾n cµng tèt v× thêi gian doanh nghiÖp bÞ chiÕm
dông vèn sÏ rÊt ng¾n. Tuy nhiªn ph¶i xem xÐt chØ sè nµy trong mèi quan hÖ gi÷a c¸c
môc tiªu, chÝnh s¸ch b¸n hµng cña doanh nghiÖp, còng nh c¸c ®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn
vèn cña ngµn
Vßng quay hµng tån kho vµ sè ngµy cña mét vßng quay hµng tån kho.
Vßng quay hµng tån kho
=
GÝa vèn hµng b¸n
Hµng tån kho b×nh qu©n
- Xem thêm -