Tài liệu Giải pháp hoàn thiện thị trường thẻ tín dụng tại ngân hàng ngoại thương việt namhj

§Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Lêi c¶m ¬n Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh tíi Th.S NguyÔn TÊt Th¾ng ngêi ®· tËn t×nh gióp ®ì vµ ñng hé em trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ó em hoµn thµnh ®Ò ¸n cña m×nh. MÆc dï ®· cè g¾ng hÕt søc nhng do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n ®Ò ¸n cña kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vµ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. RÊt mong ®îc sù gãp ý vµ nhËn xÐt cña thÇy ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! TrÇn TiÕn Thµnh 1 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Môc lôc Trang Lêi Më ®Çu...................................................................................................3 Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thÎ tÝn dông..........................4 I. ThÎ tÝn dông - s¶n phÈm ®a tiÖn Ých cña ng©n hµng :................................4 1. LÞch sö h×nh thµnh :............................................................................4 2.Kh¸i niÖm , ®Æc ®iÓm chung cña thÎ tÝn dông:....................................5 II.C¸c tiÖn Ých cña thÎ tÝn dông :...........................................................6 1. §èi víi kh¸ch hµng :...........................................................................6 2. §èi víi c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ...........................................................7 3. §èi víi nÒn kinh tÕ:............................................................................7 III. T¸c ®éng cña thÎ tÝn dông ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng :.......................8 1. T¸c ®éng ®Õn lîi nhuËn :....................................................................8 2. T¸c ®éng ®Õn c«ng t¸c thanh to¸n :....................................................9 3.T¸c ®éng tíi c«ng t¸c huy ®éng vèn quÜ :...........................................9 4. T¸c ®éng tíi c«ng t¸c tÝn dông :.......................................................11 IV. C¬ chÕ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông:.......................................11 1. C¬ chÕ ph¸t hµnh:.............................................................................11 2. C¬ chÕ thanh to¸n:............................................................................13 V. Rñi ro, qu¶n lý phßng ngõa rñi ro trong kinh doanh thÎ :.......................15 1. Rñi ro trong kh©u ph¸t hµnh :...........................................................15 2. Rñi ro trong kh©u lu hµnh vµ thanh to¸n thÎ :..................................16 Ch¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ kinh doanh thÎ tÝn dông t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam (VCB)...........................................19 3.1.Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc:........................................................................19 3.2.Nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i :..................................................................19 Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ tÝn dông t¹i VietCombank (VCB).................................................................................24 I. Mét sè gi¶i ph¸p....................................................................................24 1.C¶i tiÕn ph¬ng thøc ph¸t hµnh :.........................................................24 TrÇn TiÕn Thµnh 2 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ 2.N©ng cao tiÖn Ých cña thÎ :................................................................25 3.Kh«ng ngõng më réng m¹ng líi chÊp nhËn thÎ :..............................25 4.T¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p makerting :................................................26 5.§µo t¹o c¸n bé kinh doanh thÎ:.........................................................27 II Mét sè kiÕn nghÞ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ®Ò ra....27 A. KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng Nhµ níc:.......................................................27 1.Ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p qui vÒ thÎ tÝn dông :...............................27 2.Thµnh lËp Trung t©m bï trõ thanh to¸n thÎ gi÷a c¸c thµnh viªn trong níc :......................................................................................................28 B. KiÕn nghÞ víi Nhµ níc:.........................................................................29 1. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®Êu tranh chèng téi ph¹m :..............................29 2.§Çu t kü thuËt vµ h¹ tÇng c¬ së :.......................................................29 KÕt luËn......................................................................................................31 Tµi liÖu tham kh¶o.....................................................................................32 TrÇn TiÕn Thµnh 3 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Lêi Më ®Çu ThÎ tÝn dông lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®îc lu hµnh trªn toµn thÕ giíi, song song cïng tån t¹i víi c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nh: sÐc, uû nhiÖm chi, uû nhiÖm thu… Mặc dï cã nhiều tiện Ých như vậy nhưng thẻ tÝn dụng vÉn lµ mét lÜnh vùc hoµn toµn míi mÎ ë ViÖt Nam. §Ó ®Èy nhanh tèc ®é “ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸” hÖ thèng ng©n hµng vµ nhanh chãng ®a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× thÎ tÝn dông lµ mét trong gi¶i ph¸p tèi u. Hiện nay ở nước ta việc cung ứng và thử nghiệm ở lĩnh vực thẻ tÝn dụng còng gặp phải rất nhiều khã khăn. Đ©y cũng là vấn đề bức xóc đối với hÇu hÕt c¸c ng©n hµng. Qua s¸ch b¸o vµ c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng em đ· phần nào hiểu được tầm quan trọng của thẻ tÝn dụng đối với nước ta và em quyết định chọn đề tài "Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn thÞ trêng thÎ tÝn dông t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam" làm đề ¸n m«n học tài chÝnh tiền tệ với hi vọng sẽ hoàn thiện hơn nữa kiến thức về tài chÝnh của bản th©n bằng việc tiếp cận với lĩnh vực “thẻ tÝn dụng”. Đề ¸n được chia làm 3 chương : Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thÎ tÝn dông Ch¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ kinh doanh thÎ tÝn dông t¹i ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam. Ch¬ng III : Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ tÝn dông t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam. Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n thÇy NguyÔn TÊt Th¾ng ®· tËn t×nh híng dÉn vµ t¹o cho em ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó hoµn thµnh ®Ò ¸n cña m×nh TrÇn TiÕn Thµnh 4 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thÎ tÝn dông I. ThÎ tÝn dông - s¶n phÈm ®a tiÖn Ých cña ng©n hµng : 1. LÞch sö h×nh thµnh : Cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt vµ xu híng toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, thÎ ng©n hµng ra ®êi ®· mang l¹i mét cuéc c¸ch m¹ng trong t¸c nghiÖp thanh to¸n cña hÖ thèng ngËn hµng b»ng viÖc øng dông nh÷ng thµnh tùu c«ng nghÖ th«ng tin tiªn tiÕn nhÊt. ThÎ ng©n hµng ra ®êi trong mét trêng hîp hÕt søc ngÉu nhiªn. N¨m 1949, mét nhµ doanh nghiÖp ngêi Mü tªn lµ Frank XMc Namara t¬Ý ¨n tèi trong mét nhµ hµng vµ khi ¨n xong «ng míi nhí ra lµ m×nh kh«ng mang theo tiÒn mÆt ®Ó thanh to¸n.¤ng liÒn gäi ®iÖn vÒ nhµ nh¾n ngêi mang tiÒn ®Õn gióp . Vµ «ng ®· chît n¶y ra ý tëng vÒ mét lo¹i ph¬ng tiÖn thanh to¸n thay thÕ tiÒn mÆt cã thÓ sö dông ®îc ë mäi n¬i. ThÎ tÝn dông ®Çu tiªn ra ®êi víi tªn gäi Diners Club. TiÕp n«Ý Diners Club lµ sù ra ®êi cña hµng lo¹t nh÷ng ®ång d¹ng cña nã nh Trip Change, Golden Key, Guest Club ...... Vµo n¨m 1958, thÎ American Express ra ®êi vµ b¾t ®Çu thèng lÜnh lo¹i h×nh dÞch vô nµy, cho ®Õn nay American Express trë thµnh mét trong nh÷ng lo¹i thÎ cã doanh sè thanh to¸n lín nhÊt trªn thÕ giíi. Với những tÝnh năng và ưu điểm vượt trội thẻ tÝn dụng đang dần khẳng định đươc vị thế của nã trong nền kinh tế thị trường và cã thể nãi rằng thẻ tÝn dụng sẽ cßn ph¸t triển và gặt hái được những thành c«ng lớn hơn thế nữa trong những năm tới. TrÇn TiÕn Thµnh 5 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ HiÖn nay, trªn thÕ giíi ®ang cã 3 lo¹i thÎ ng©n hµng ®îc sö dông:  ThÎ ghi nî: ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cã quan hÖ thanh to¸n, tÝn dông thêng xuyªn cã tÝn nhiÖm víi ng©n hµng do Gi¸m ®èc ng©n hµng quyÕt ®Þnh, mçi thÎ cã ghi h¹n møc sö dông tèi ®a do ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ quy ®Þnh.  ThÎ thanh to¸n: ®îc ¸p dông réng r·i cho c¸c kh¸ch hµng. Muèn sö dông lo¹i thÎ nµy, kh¸ch hµng ph¶i lu ký tiÒn vµo mét tµi kho¶n øng t¹i ng©n hµng vµ ®îc sö dông thÎ cã gi¸ trÞ thanh to¸n trong ph¹m vi ký quü.  ThÎ tÝn dông: ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng ®ñ ®iÒu kiÖn ®îc ng©n hµng ®ång ý cho vay tiÒn, kh¸ch hµng chØ ®îc thanh to¸n sè tiÒn trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®· ®îc ng©n hµng chÊp nhËn. Sau đ©y em xin đi s©u vào nghiªn cứu những vấn đề lý luận về thẻ tÝn dụng. 2.Kh¸i niÖm , ®Æc ®iÓm chung cña thÎ tÝn dông: a. Kh¸i niÖm : ThÎ tÝn dông lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n víi h¹n møc chi tiªu nhÊt ®Þnh mµ ng©n hµng cung cÊp cho ngêi sö dông trªn c¬ së kh¶ n¨ng tµi chÝnh, sæ ký quÜ hoÆc tµi s¶n thÕ chÊp. b. §Æc ®iÓm cơ bản: C¸c lo¹i thÎ ®Òu cã cÊu t¹o gièng nhau, cã kÝch thíc tiªu chuÈn 6*10 cm. HiÖn nay, thÎ cã thÓ ®îc s¶n xuÊt b»ng c«ng nghÖ thÎ tõ tÝnh hoÆc thÎ th«ng minh. Sè lîng thÎ tõ tÝnh hiÖn t¹i ®ang ®îc dïng nhiÒu h¬n, v× nã lµ lo¹i thÎ ra ®êi sím h¬n, nhng nã còng ®· béc lé mét sè nhîc ®iÓm vÒ kü thuËt vµ ®é b¶o mËt kh«ng cao, dÔ bÞ lµm gi¶. Do ®ã, c«ng nghÖ thÎ th«ng minh ra ®êi vµ nhanh chãng ®îc øng dông. Tuy thÎ th«ng minh cã thÓ kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm cña thÎ tõ tÝnh nhng gi¸ thµnh ®Ó s¶n xuÊt th× qu¸ ®¾t. ViÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông thêng ®i ®«i víi viÖc thiÕt lËp c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi nh m¸y gØ, rót tiÒn tù ®éng ATM, m¸y thanh to¸n thÎ t¹i c¸c ®iÓm b¸n hµng(POS). II.C¸c tiÖn Ých cña thÎ tÝn dông : 1. §èi víi kh¸ch hµng : TrÇn TiÕn Thµnh 6 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Ngµy nay thÎ tÝn dông ®· trë thµnh mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n hiÖu qu¶, an toµn vµ chÝnh x¸c, h¬n h¼n so víi c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh¸c. Víi thÎ tÝn dông kh¸ch hµng cã thÓ mua hµng ho¸, dÞch vô t¹i bÊt cø mét ®iÓm chÊp nhËn thÎ hoÆc mét ng©n hµng thanh to¸n nµo. Ph¹m vi lu hµnh thÎ cµng ®îc më réng do sè lîng c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ ngµy cµng cã xu híng t¨ng lªn. Do ®ã thÎ tÝn dông cã thÓ thay thÕ tiÒn mÆt mäi n¬i mäi lóc Mét ®iÓm lîi lín mµ thÎ tÝn dông ®em l¹i cho kh¸ch hµng lµ mét dÞch vô “ chi tiªu tríc tr¶ tiÒn sau”. C¸c ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ cÊp mét h¹n møc tÝn dông vµ chñ thÎ ®îc phÐp chi tiªu trong h¹n møc tÝn dông ®ã mµ kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn ngay. Theo qui ®Þnh cña c¸c ng©n hµng, chñ thÎ cã thÓ sö dông h¹n møc tÝn dông vµ chØ ph¶i thanh to¸n cho ng©n hµng mét phÇn nhÊt ®Þnh kho¶n tiÒn ®· s÷ dông khi ®Õn h¹n. §Æc biÖt chñ thÎ cã thÓ sö dông kho¶n tÝn dông ®ã kh«ng chÞu l·i trong thêi h¹n 10 - 45 ngµy vµ nÕu chñ thÎ tr¶ nî toµn bé sè d sao kª, chñ thÎ sÏ kh«ng ph¶i tr¶ mét kho¶n l·i nµo cho ng©n hµng. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ cã rÊt Ýt kh¸ch hµng thanh to¸n c¸c kho¶n theo sao kª . PhÇn lín hä chØ thanh to¸n 1 kho¶n lín h¬n hoÆc b»ng sè tiÒn tèi thiÓu mµ ng©n hµng qui ®Þnh vµ chÊp nhËn tr¶ l¹i cho sè d cßn l¹i. H¬n thÕ chi phÝ thùc tÕ vµo viÖc sö dông thÎ kh«ng ph¶i lµ lín. Ngoµi kho¶n lÖ phÝ b¾t buéc thêng niªn mµ chñ thÎ ph¶i nép (200.000VND cho thÎ vµng vµ 100.000 VND cho thÎ chuÈn ) hÇu nh toµn bé c¸c kho¶n giao dÞch ph¸t sinh cña chñ thÎ sÏ kh«ng bÞ tÝnh l·i nÕu ®îc thanh to¸n theo ®óng sao kª. Bªn c¹nh ®ã thÎ tÝn dông cßn gióp c¸c chñ thÎ lu«n kiÓm so¸t vµ tù tÝnh to¸n ®îc c¸c kho¶n phÝ vµ l·i nÕu tr¶ cho mçi kho¶n giao dÞch . 2. §èi víi c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ ViÖc thanh to¸n thÎ cña ng©n hµng sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc nÕu thiÕu sù gãp mÆt cña c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ . Cã thÓ nãi, mèi quan hÖ gi÷a ng©n hµng ph¸t hµnh vµ c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ lµ mèi quan hÖ 2 chiÒu. C¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ lµ kh¸ch hµng cña ng©n hµng, hµng ho¸ mµ hä ®îc ng©n hµng cung cÊp khi tham gia vµo m¹ng líi thanh to¸n thÎ lµ dÞch vô ‘ b¸n hµng qua ng©n hµng” . Th«ng qua dÞch vô nµy,c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ sÏ cã ®iÒu kiÖn rÊt lín ®Ó më réng thÞ trêng vµ doanh sè. C¸c chñ thÎ sÏ t×m ®Õn c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ ®Ó mua hµng ho¸ v¸ dÞch vô. §iÒu nµy tho¶ m·n ®îc môc tiªu cña c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ lµ tèi ®a ho¸ lîng hµng ho¸ , dÞch vô cung cÊp ®îc v× mçi ®iÓm tiÕp nhËn thÎ lµ mét c¬ së kinh doanh. Ng©n hµng TrÇn TiÕn Thµnh 7 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ th«ng qua dÞch vô thÎ sÏ thu ®îc mét kho¶n lîi nhuËn lµ phÝ tÝnh theo % trªn gi¸ trÞ giao dÞch thÎ. 3. §èi víi nÒn kinh tÕ: ThÎ tÝn dông gióp t¨ng cêng ho¹t ®éng lu th«ng tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ, t¨ng cêng vßng quay cña ®ång tiÒn, kh¬i th«ng c¸c luång vèn kh¸c nhau, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc kiÓm so¸t khèi lîng giao dÞch thanh to¸n trong d©n c vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ. H¹n chÕ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm, kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng giao dÞch kinh tÕ, gi¶m thiÓu c¸c tiªu cùc vµ t¨ng cêng tÝnh chñ ®¹o cña nhµ níc trong viÖc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ vµ ®iÒu hµnh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ tµi chÝnh quèc gia. ViÖc t¨ng tèc ®é thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong lu th«ng sÏ lµm gi¶m tû träng cña sè lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng, tõ ®ã lµm gi¶m nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt lu th«ng trong x· héi (in Ên, b¶o qu¶n tiÒn mÆt, kiÓm ®Õm...). H¬n n÷a, viÖc thanh to¸n b»ng thÎ qua viÖc sö dông c¸c tiÕn bé khoa häc- kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i t¹o ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho viÖc héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi III. T¸c ®éng cña thÎ tÝn dông ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng : 1. T¸c ®éng ®Õn lîi nhuËn : Lµ s¶n phÈm do ng©n hµng cung øng, thÎ tÝn dông mang l¹i nhiÒu nguån thu kh¸c nhau. §ã chÝnh lµ kho¶n thu thêng niªn mµ ng©n hµng ph¶i thu dùa trªn hîp ®ång sö dông thÎ,®èi víi thÎ vµng lµ 20.000VND, thÎ chuÈn lµ 100.000USD. §©y lµ nguån thu ®¸ng kÓ cho c¸c ng©n hµng v× sè ngêi kÝ hîp ®ång sö dông thÎ lµ rÊt lín. C¸c kho¶n giao dÞch rót tiÒn mÆt mang l¹i mét kho¶n thu quan träng cho ng©n hµng. Trong tæng doanh sè ho¹t ®éng thÎ b×nh qu©n qua c¸c n¨m cã ®Õn kho¶ng 97- 98% lµ doanh sè rót tiÒn mÆt. Ngoµi ra chñ thÎ còng ph¶i chÞu l·i ngµy, tõ ngµy giao dÞch ph¸t sinh cho ®Õn ngµy sao kª. §Õn h¹n thanh to¸n nÕu chñ thÎ thanh to¸n toµn bé d nî cuèi kú ®óng h¹n, chñ thÎ sÏ ®îc miÔn l·i cho c¸c giao dÞch tiÒn mÆt tõ ngµy sao kª ®Õn ngµy chñ thÎ tr¶ nî theo h¹n.Trêng hîp chñ thÎ kh«ng tr¶ hoÆc tr¶ mét phÇn d nî, ng©n hµng sÏ tiÕp tôc tÝnh l·i ®èi víi giao dÞch rót tiÒn mÆt cha ®îc thanh to¸n kÓ tõ ngµy sao kª vµ kho¶n l·i nµy sÏ ®îc thÓ hiÖn trªn sao kª kú kÕ tiÕp . Víi giao dÞch mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô t¹i c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ, theo nguyªn t¾c chñ thÎ sÏ kh«ng ph¶i tr¶ phÝ cho ng©n hµng. Ng©n hµng TrÇn TiÕn Thµnh 8 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ vÉn duy tr× ®îc nguån thu cè ®Þnh cña m×nh th«ng qua kho¶n phÝ do c¬ së chÊp nhËn thÎ tr¶ . §©y lµ kho¶n phÝ liªn quan tíi viÖc thanh to¸n thÎ tÝn dông theo % tÝnh trªn trÞ gi¸ giao dÞch thÎ . Kho¶n phÝ nµy lµ 3% cho mäi giao dÞch. Bªn c¹nh ®ã kho¶n phÝ chËm tr¶ trªn sè d thanh to¸n tèi thiÓu còng lµ mét nguån thu cña ng©n hµng.Hµng th¸ng øng víi mçi sao kª, ng©n hµng buéc kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n mét sè tiÒn tèi thiÓu. NÕu kh¸ch hµng chØ tr¶ mét phÇn sè tiÒn nµy, phÇn d nî tèi thiÓu cßn l¹i sÏ ph¶i chÞu phÝ chËm tr¶ lªn tíi 3%. Ngoµi c¸c kho¶n thu kÓ trªn, ng©n hµng cßn cã c¸c kho¶n thu kh¸c nh : + PhÝ t¨ng h¹n møc tÝn dông t¹m thêi: ph¸t sinh khi chñ thÎ muèn n©ng h¹n møc tÝn dông. +PhÝ tra so¸t: kho¶n phÝ mµ chñ thÎ ph¶i tr¶ cho yªu cÇu tra so¸t cña m×nh. + PhÝ cÊp l¹i thÎ: (do mÊt c¾p , thÊt l¹c ) vµ ®æi thÎ ( theo yªu cÇu cña chñ thÎ) + PhÝ ®a thÎ mÊt c¾p thÊt l¹c lªn danh s¸ch thÎ cÊm lu hµnh. 2. T¸c ®éng ®Õn c«ng t¸c thanh to¸n : Theo nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia níc ngoµi, ViÖt nam lµ mét quèc gia ®ang sö dông qu¸ nhiÒu tiÒn mÆt.T×nh tr¹ng sö dông qu¸ lín tiÒn mÆt trong nÒn kinh tÕ ë níc ta hiÖn nay ®ang lµm cho chóng ta mçi n¨m mÊt ®i tíi h¬n 1 tû ®« la. ThÎ ra ®êi mang l¹i mét bíc nh¶y vät trong thanh to¸n, t¹o ®iÒu kiÖn thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô mét c¸ch an toµn, cã hiÖu qu¶ chÝnh x¸c tin cËy vµ tiÕt kiÖm thêi gian . Qui m« cña thÞ trêng thÎ t¨ng lªn kÐo theo sè lîng gia t¨ng cña c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ. C¸c ng©n hµng lu«n ph¶i trang bÞ nh÷ng ph¬ng tiÖn m¸y mãc hiÖn ®¹i nhÊt, ®ã còng lµ tiÒn ®Ò vµ lµ bíc ®ét ph¸ ®Ó c¸c h×nh thøc thanh to¸n tËn dông ®îc nh÷ng thµnh tùu céng nghÖ míi. HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh, thanh to¸n thÎ ®Òu sö dông hÖ thèng kÕt nèi trùc tiÕp ONLINE khi giao dÞch víi tæ chøc thÎ quèc tÕ . 3.T¸c ®éng tíi c«ng t¸c huy ®éng vèn quÜ : T¸c ®«ng cña thÎ tÝn dông tíi c«ng t¸c huy ®éng vèn quü cã thÓ ®îc kh¸i qu¸t b»ng s¬ ®å sau : TrÇn TiÕn Thµnh 9 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ S¬ ®å 1 : T¸c ®éng cña thÎ tÝn dông tíi c«ng t¸c huy ®éng vèn quü. (2) Thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông (5) Ghi cã TK tiÒn göi cña CSCNT t¨ng sè d tiÒn göi §iÓm tiÕp nh©n thÎ Chñ thÎ (3)Cung øng hµng ho¸ dÞch vô (6) Thanh to¸n nî cho Ng©n hµng (4) Göi ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ (1) CÊp thÎ TD cho KH Ng©n hµng ph¸t hµnh thanh to¸n Trong qui tr×nh thanh to¸n thÎ tÝn dông, ®Ó thuËn tiÖn trong thanh to¸n, c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ khi ký hîp ®ång tiÕp nhËn thÎ thêng më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng thanh to¸n. Mçi khi cã giao dÞch ph¸t sinh, c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ göi ho¸ ®¬n thanh to¸n (in theo mÉu) lªn ng©n hµng. Ng©n hµng sÏ lµm c¨n cø ®Ó ghi cã vµo tµi kho¶n tiÒn göii cña ®iÓm tiÕp nhËn thÎ.§iÒu ®ã lµm cho sè d tµi kho¶n tiÒn göi t¨ng lªn vµ lµm t¨ng trëng ng©n quÜ. Sù gia t¨ng vèn quÜ ®îc nh©n lªn gÊp ®«i khi chñ thÎ thanh to¸n nî cho ng©n hµng. Mçi kho¶n giao dÞch lµ mét kho¶n vay. T¹i ngµy ®¸o h¹n theo sao kª, khi chñ thÎ thanh to¸n cho ng©n hµng sÏ lµm t¨ng quÜ tiÒn mÆt thùc tÕ. ë ®©y ta xÐt giíi h¹n trong trêng hîp ng©n hµng thanh to¸n còng lµ ng©n hµng ph¸t hµnh. Víi doanh sè thanh to¸n hµng n¨m lªn ®Õn hµng tr¨m tû USD, ch¾c ch¾n cã mét phÇn kh«ng nhá vèn ®äng l¹i trong toµn bé hÖ thèng c¸c ng©n hµng tham gia ph¸t hµnh,thanh to¸n thÎ tÝn dông. §iÒu nµy chøng tá r»ng: b¶n th©n viÖc ph¸t triÓn thÎ tÝn dông còng ®em l¹i t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn lîng vèn huy ®éng cña ng©n hµng. 4. T¸c ®éng tíi c«ng t¸c tÝn dông : TrÇn TiÕn Thµnh 10 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Mét u ®iÓm lín cña thÎ tÝn dông ®ã lµ cã ®é an toµn h¬n h¼n ®èi víi c¸c h×nh thøc giao dÞch kh¸c. Mçi hîp ®ång cung cÊp thÎ ®Òu cÇn cã tµi s¶n thÕ chÊp vµ ®iÒu kiÖn vÒ thu nhËp cña kh¸ch hµng. Ng©n hµng cã thÓ can thiÖp ngõng c¸c giao dÞch thÎ ngay lËp tøc nÕu ph¸t hiÖn thÊy nguy c¬ rñi ro, do ®ã cã thÓ h¹n chÕ tèi ®a møc thiÖt h¹i . Mét u ®iÓm lín n÷a cña tÝn dông thÎ víi ho¹t ®éng ng©n hµng lµ nã gãp phÇn quan träng t¹o ra nh÷ng kh¸ch hµng kinh doanh l©u dµi. Hîp ®ång thÎ tÝn dông khi ®îc ký kÕt sÏ g¾n ng©n hµng vµ kh¸ch hµng trong mét quan hÖ giao dÞch l©u dµi. Bªn c¹nh ®ã, quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ còng ®îc g¾n kÕt t¬ng tù b»ng c¸c giao dÞch kinh tÕ. ViÖc t¹o lËp nh÷ng quan hÖ vÒ tÝn dông, thanh to¸n trong m«i trêng kinh doanh ®Çy biÕn ®éng lµ mét lîi Ých mµ kinh doanh thÎ mang l¹i. IV. C¬ chÕ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông: 1. C¬ chÕ ph¸t hµnh: a.C¸c h×nh thøc ph¸t hµnh: ThÎ tÝn dông ra ®êi g¾n liÒn víi 2 h×nh thøc ph¸t hµnh. H×nh thøc ph¸t hµnh thÎ ®Çu tiªn lµ ph¸t hµnh ®¬n lÎ. C¸c ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ riªng cña m×nh vµ th¬ng lîng víi c¸c cöa hµng chÊp nhËn h×nh thøc nµy. Sau ®ã c¸c cöa hµng sÏ göi ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ cho ng©n hµng ®Ó ng©n hµng ®ßi tiÒn cña chñ thÎ. Ph¹m vi sö dông thÎ chØ bã hÑp trong nh÷ng ®iÓm tiÕp nhËn thÎ ký hîp ®ång víi ng©n hµng ph¸t hµnh.Râ rµng chÝ phÝ ®Ó ¸p dông h×nh thøc nµy lµ kh«ng hÒ nhá vµ viÖc më réng c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ còng khã kh¨n h¬n. Sù xuÊt hiÖn 2 tæ chøc Visa International vµ Mastercard ë Mü ®· kh¾c phôc ®îc nh÷ng khã kh¨n cña h×nh thøc ph¸t hµnh thÎ ®Çu tiªn . Ph¹m vi sö dông 2 lo¹i thÎ nµy mang tÝnh toµn cÇu vµ tæ chøc cña nã cã tíi 50.000 thµnh viªn ®îc uû quyÒn thanh to¸n vµ ph¸t hµnh thÎ víi biÓu tîng chung cña tæ chøc . H×nh thøc nµy ®· lµm gi¶m chi phÝ ph¸t hµnh ®Õn møc tèi thiÓu, kh¶ n¨ng lu hµnh thÎ réng r·i ®em l¹i nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng. b. C¬ së ph¸p lý vµ nguyªn t¾c ph¸t hµnh : ViÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông ph¶i c¨n cø vµo luËt ph¸p níc së t¹i, c¸c qui ®Þnh vµ luËt lÖ hiÖn hµnh cña tæ chøc thÎ tÝn dông quèc tÕ, qui chÕ vÒ thÎ tÝn dông do Tæng gi¸m ®èc ng©n hµng ®ã qui ®Þnh. ThÎ tÝn dông ®îc ph¸t hµnh dùa trªn nguyªn t¾c tÝn dông cã b¶o ®¶m. §Ó cã quyÒn sö dông thÎ, kh¸ch hµng ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ tÝn TrÇn TiÕn Thµnh 11 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ chÊt, thÕ chÊp vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o kh¸c. V× h×nh thøc thÎ tÝn dông n»m trong nghiÖp vô tÝn dông ng¾n h¹n cña ng©n hµng nªn nguån vèn ph¸t hµnh chñ yÕu vèn huy ®éng ng¾n h¹n. c. Thñ tôc ph¸t hµnh : ViÖc ph¸t hµnh thÎ tu©n theo c¸c bíc sau : * Bíc 1 : Kh¸ch hµng göi ®¬n vµ c¸c hå s¬ cÇn thiÕt yªu cÇu ®îc sö dông thÎ tÝn dông ®Õn ng©n hµng. * Bíc 2 : Khi nhËn ®îc hå s¬ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ cña kh¸ch hµng, bé phËn ph¸t hµnh thÎ sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hoÆc tõ chèi ph¸t hµnh Víi nh÷ng hå s¬ ®îc chÊp nhËn, göi th«ng b¸o quyÕt ®Þnh chÊp nhËn ph¸t hµnh cïng víi hîp ®ång sö dông thÎ cho kh¸ch hµng tíi trung t©m ph¸t hµnh thÎ ®ång thêi x¸c ®Þnh c¸c h¹n møc cho kh¸ch hµng. * Bíc 3 : Trung t©m thÎ sÏ tiÕn hµnh më tµi kho¶n thÎ tÝn dông cho kh¸ch hµng cËp nhËt hå s¬ vµ tiÕn hµnh in thÎ. Sau khi in xong thÎ vµ x¸c ®Þnh sè PIN, thÎ ®îc trao cho bé phËn ph¸t hµnh thÎ ®Ó trao thÎ cho kh¸ch hµng ®¶m b¶o an toµn bÝ mËt. 2. C¬ chÕ thanh to¸n: ViÖc thanh to¸n thÎ tÝn dông ph¶i tu©n theo c¸c qui ®Þnh cña luËt ph¸p, luËt lÖ hiÖn hµnh cña tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ c¸c qui ®Þnh cña c¸c ng©n hµng tham gia ph¸t hµnh, thanh to¸n thÎ tÝn dông. a. C¸c chñ thÓ tham gia vµo qui tr×nh thanh to¸n thÎ tÝn dông: - Ng©n hµng ph¸t hµnh : lµ ng©n hµng cung cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng díi h×nh thøc thÎ tÝn dông, tham gia vµo qu¸ tr×nh thanh to¸n víi t c¸ch lµ chñ nî vµ cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n l¹i cho ng©n hµng thanh to¸n vµ c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ. - Ng©n hµng thanh to¸n : lµ héi viªn cña tæ chøc thÎ tÝn dông quèc tÕ nhng chØ tham gia thanh to¸n. Ng©n hµng nµy chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n tiÒn cho c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ ®· ký hîp ®ång víi m×nh vµ ®¸p øng yªu cÇu rót tiÒn mÆt cña chñ thÎ. -Ng©n hµng ®¹i lý cña ng©n hµng thanh to¸n : lµ ng©n hµng thùc hiÖn c¸c dÞch vô thanh to¸n nh nhê thu, øng tiÒn cho chñ thÎ... th«ng qua hîp ®ång ®¹i lý ký kÕt víi ng©n hµng thanh to¸n. TrÇn TiÕn Thµnh 12 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ - Chñ thÎ: lµ ngêi ®îc ng©n hµng ph¸t hµnh cho phÐp sö dông thÎ tÝn dông. - Ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n : ngêi cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n sè d ®Õn h¹n trªn sao kª cña thÎ tÝn dông. - C¬ së chÊp nhËn thÎ (Merchant) : lµ c¸c ®¬n vÞ cung øng hµng ho¸, dÞch vô chÊp nhËn thanh to¸n b»ng thÎ cã ký hîp ®ång víi ng©n hµng ph¸t hµnh, thanh to¸n. - Tæ chøc thÎ tÝn dông quèc tÕ : lµ hiÖp héi c¸c thµnh viªn ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ ®ång thêi lµ trung t©m xö lý cÊp phÐp vµ thanh to¸n cho c¸c thµnh viªn. TrÇn TiÕn Thµnh 13 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ b. Qui tr×nh thanh to¸n : s¬ ®å 2 : Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh thanh to¸n, thu nî thÎ tÝn dông (2) Cung cÊp hçn hîp dÞch vô rót tiÒn mÆt (10) Chñ thÎ thanh to¸n cho NH ph¸t hµnh Chñ thÎ (1)- Mua hµng ho¸ dÞch vô hoÆc rót tiÒn b»ng thÎ tÝn dông (9) Göi sao kª cho chñ thÎ yªu cÇu thanh to¸n Ng©n hµng PH C¬ së chÊp nhËn thÎ hoÆc ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n (6) B¸o cã cho NHTT (4) B¸o cã cho merchant hoÆc NH§LTT (7) B¸o nî ng©n hµng ph¸t hµnh (3) Göi ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ (5 )LËp göi chøng tõ nhê thu Ng©n hµng Tæ chøc thÎ thanh to¸n Quèc tÕ Qu¸ tr×nh th«ng tin vµ thanh to¸n gi÷a ng©n hµng thanh to¸n, ng©n hµng ph¸t hµnh tæ chøc thÎ quèc tÕ ®îc thùc hiÖn qua m¹ng ONLINE. Cßn gi÷a ng©n hµng ph¸t hµnh, ng©n hµng thanh to¸n vµ c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ cã thÓ thùc hiÖn b»ng 2 c¸ch : ONLINE ( th«ng tin vÒ thÎ ®îc kiÓm tra trùc tiÕp th«ng qua tiÕp nèi m¹ng víi ng©n hµng ph¸t hµnh ) hoÆc OFFLINE (8)Thanh to¸n theo b¸o nî cña tæ chøc thÎ Quèc tÕ ( kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña thÎ th«ng qua viÖc ®Þnh d¹ng m· sè b»ng m¸y cµ tay ). Thanh to¸n b»ng ONLINE chØ mÊt 10 gi©y cho mçi giao dÞch, qui TrÇn TiÕn Thµnh 14 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ tr×nh thanh to¸n khÐp kÝn vµ tèc ®é thanh to¸n thÎ ®· ®a thÎ tÝn dông lµ dÞch vô thanh to¸n ®iÖn tö hµng ®Çu cña ng©n hµng. V. Rñi ro, qu¶n lý phßng ngõa rñi ro trong kinh doanh thÎ : A. C¸c lo¹i rñi ro trong kinh doanh thÎ: Trong bÊt cø mét ho¹t ®éng kinh doanh thuéc bÊt cø thuéc ngµnh nµo còng hµm chøa rñi ro. Ho¹t ®éng kinh doanh thÎ tÝn dông cña ng©n hµng còng kh«ng n»m ngoµi qui luËt nµy. Theo thèng kª cña tæ chøc thÎ quèc tÕ, doanh sè thanh to¸n thÎ toµn cÇu bao gåm ( thÎ VISA, Mastercard, JCB, AMEX, ...) n¨m 1996 ®¹t 1800 tû USD, n¨m 1997 ®¹t 2500 tû USD. Trong ®ã mçi n¨m c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ c¸c thµnh viªn ph¶i chi kh«ng díi 1% doanh sè cho rñi ro vµ phßng ngµ rñi ro. §iÒu ®ã chøng tá viÖc qu¶n lý vµ phßng ngõa rñi ro trong kinh doanh thÎ cña c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ còng nh c¸c thµnh viªn lµ v« cïng quan träng. Rñi ro vµ nguy c¬ rñi ro cã thÓ xuÊt hiÖn bÊt cø lóc nµo, kh©u nµo trong toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ. 1. Rñi ro trong kh©u ph¸t hµnh : a. §¬n ph¸t hµnh víi c¸c th«ng tin gi¶ m¹o ( Fraudulent Applicatiopns): Ng©n hµng cã thÎ ph¸t hµnh thÎ cho kh¸ch hµng cã ®¬n xin ph¸t hµnh thÎ víi c¸c th«ng tin gi¶ m¹o do kh«ng thÈm ®Þnh kü cña c¸c th«ng tin cña kh¸ch hµng trªn hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ. Trêng hîp nµy dÉn ®Õn nh÷ng rñi ro vÒ tÝn dông cho ng©n hµng ph¸t hµnh khi chñ thÎ sö dông thÎ vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. b. Chñ thÎ kh«ng nhËn ®îc thÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh göi (Nerver Reciered Issue): Ng©n hµng ph¸t hµnh göi thÎ cho chñ thÎ b»ng bu ®iÖn nhng thÎ bÞ ®¸nh c¾p trªn ®êng göi ®Õn. ThÎ bÞ sö dung trong khi chñ thÎ chÝnh thøc kh«ng hay biÕt g× vÒ viÖc thÎ ®· göi cho m×nh. NÕu kh«ng cã biÖn ph¸t qu¶n lý ®¶m b¶o, ng©n hµng ph¸t hµnh chÞu mäi rñi ro ®èi víi c¸c giao dÞch ®îc thùc hiÖn trong tõng trêng hîp nµy. c. Tµi kho¶n cña chñ thÎ bÞ lîi dông ( Account Take over): Rñi ro ph¸t sinh khi ®Õn kú ph¸t hµnh thÎ, ng©n hµng ph¸t hµnh nh©n ®îc th«ng b¸o thay ®æi ®Þa chØ cña chñ thÎ vµ ®îc yªu cÇu göi thÎ míi vÒ ®Þa chØ míi. Do kh«ng kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña th«ng b¸o ®ã nªn ng©n hµng ®· göi thÎ theo yªu cÇu nhng thùc ra ®©y kh«ng ph·i lµ yªu cÇu cña TrÇn TiÕn Thµnh 15 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ chñ thÎ ®Ých thùc. Tµi kho¶n cña chñ thÎ ®· bÞ ngêi kh¸c sö dung chØ ®îc ph¸t hiÖn khi chñ thÎ ®Ých thùc kh«ng nhËn ®îc thÎ, liªn l¹c víi ng©n hµng ph¸t hµnh hoÆc khi ng©n hµng yªu cÇu chñ thÎ thanh to¸n sao kª . Trêng hîp nµy cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro cho chñ thÎ vµ ng©n hµng ph¸t hµnh. 2. Rñi ro trong kh©u lu hµnh vµ thanh to¸n thÎ : a. ThÎ gi¶ ( Counterfeit Card) : ThÎ do c¸c tæ chøc téi ph¹m hoÆc c¸ nh©n lµm gi¶ c¨n cø vµo c¸c th«ng tin cã ®îc tõ c¸c chøng tõ giao dÞch thÎ hoÆc thÎ mÊt c¾p, thÊt l¹c. ThÎ gi¶ ®îc sö dông t¹o ra c¸c giao dÞch gi¶ m¹o sÏ g©y ra tæn thÊt cho ng©n hµng ph¸t hµnh. V× theo qui ®Þnh tæ chøc cña thÎ quèc tÕ, ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm víi mäi giao dÞch sö dông thÎ gi¶ cã m· sè ( BIN ) cña NHPH. §©y lµ lo¹i rñi ro ®Æc biÖt nguy hiÓm vµ khã qu¶n lý v× n»m ngoµi sù dù ®o¸n cña NHPH. TrÇn TiÕn Thµnh 16 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ b. ThÎ mÊt c¾p thÊt l¹c ( Lost - Stolen Card ): Chñ thÎ mÊt c¾p bÞ hoÆc thÊt l¹c thÎ vµ c¸c thÎ ®îc 1 ngêi kh¸c sö dông tríc khi chñ thÎ kÞp th«ng b¸o cho ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ sö dông hoÆc thu håi thÎ. C¸c tæ chøc téi ph¹m cã thÎ in næi vµ m· ho¸ l¹i c¸c thÎ ®Ó thùc hiÖn c¸c giao dÞch thÎ gi¶. Trêng hîp nµy dÔ dÉn ®Õn rñi ro cho chñ thÎ hoÆc ng©n hµng ph¸t hµnh. Lo¹i rñi ro nµy chiÕm tû lÖ lín nhÊt trong c¸c lo¹i, chiÕm xÊp xØ 99%. c. Thanh to¸n hµng ho¸ , dÞch vô b»ng thÎ qua th , ®iÖn tho¹i (Mail, Telephone order): C¬ së chÊp nhËn thÎ cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô theo yªu cÇu cña chñ thÎ qua th hoÆc ®iÖn tho¹i trªn c¬ së c¸ th«ng tin vÒ thÎ nh : Lo¹i thÎ, sè thÎ, ngµy hiÖu lùc, tªn chñ thÎ. Trong trêng hîp chñ thÎ chÝnh thøc kh«ng ph¶i lµ kh¸ch ®Æt mua hµng CSCNT th× giao dÞch ®ã cña CSNT bÞ NHPH tõ chèi thanh to¸n. Trêng hîp nµy dÔ dÉn ®Õn rñi ro cho CSCT hoÆc NHTT. d. Nh©n viªn CSCNT in nhiÒu ho¸ ®¬n thanh to¸n cña mét thÎ (Multipe imprints): Khi thùc hiÖn giao dÞch, nh©n viªn cña CSCNT ®· cè t×nh in ra nhiÒu bé ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ nhng chØ giao mét bé ho¸ ®¬n cho chñ thÎ ký ®Ó thanh to¸n giao dÞch. Sau ®ã nh©n viªn cña CSCNT m¹o ch÷ ký thËt cña chñ thÎ ®Ó nép ho¸ ®¬n thanh to¸n cho NHTT. e. T¹o b¨ng tõ gi¶ : Lµ lo¹i gi¶ m¹o giao dÞch thÎ sö dông kü thuËt céng nghÖ cao. Trªn c¬ së thu nhËp c¸c th«ng tin trªn b¨ng tõ cña thÎ thËt thanh to¸n t¹i c¸c CSCNT, c¸c tæ chøc téi ph¹m lµm thÎ gi¶ ®· sö dông c¸c phÇm mÒm riªng ®· m· ho¸ vµ in t¹o c¸c b¨ng tõ trªn thÎ gi¶. Sau ®ã chóng thùc hiÖn c¸c giao dÞch gi¶ m¹o. Trêng hîp nµy dÉn ®Õn rñi ro cho NHTT hoÆc cho NHPH hoÆc chñ thÎ. Lo¹i gi¶ m¹o nµy ®ang rÊt ph¸t triÓn ë c¸c níc tiªn tiÕn. B.Qu¶n lý, phßng ngõa rñi ro : §Ó phßng ngõa vµ qu¶n lý rñi ro, gãp phÇn gi¶m tæn thÊt cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn, c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ ®· x©y dùng mét hÖ thèng c¸c quy t¾c tiªu chuÈn vÒ qu¶n lý rñi ro vµ b¶o mËt cho c¸c thµnh viªn tu©n thñ, mét hÖ thèng nèi m¹ng trùc tiÕp gi÷a c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ c¸c thµnh viªn ®Ó xö lý, trao ®æi th«ng tin vµ qu¶n lý rñi ro trªn toµn cÇu. Bªn c¹nh ®ã, c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ ®· tæ chøc c¸c ch¬ng tr×nh dÞch vô hç trî, TrÇn TiÕn Thµnh 17 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ c¸c ch¬ng tr×nh tËp huÊn, ®µo t¹o nghiÖp vô... nh»m n©ng cao tr×nh ®é còng nh trî gióp kü thuËt vµ nghiÖp vô cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn trong phßng ngõa vµ qu¶n lý rñi ro. Tuy vËy, ngoµi viÖc tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c, quy ®Þnh cña tæ chøc thÎ quèc tÕ, b¶n th©n c¸c ng©n hµng thµnh viªn cÇn ph¶i cã sù quan t©m ®óng møc ®èi víi vÊn ®Ò qu¶n lý vµ phßng ngõa rñi ro. Nh»m h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro, ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i thÈm ®Þnh kh¸ch hµng tríc khi ph¸t hµnh thÎ còng nh qui ®Þnh vÒ thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh. Tríc khi cÊp thÎ tÝn dông ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i ký hîp ®ång víi kh¸ch hµng vµ göi thÎ ®· ph¸t hµnh ®Õn ®óng chñ thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh cã tr¸ch nhiÖm híng dÉn chñ thÎ hiÓu biÕt th«ng th¹o c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång sö dông thÎ, c¸ch sö dông thÎ vµ lu gi÷ ho¸ ®¬n khi thanh to¸n hµng ho¸ hoÆc øng tiÒn mÆt t¹i c¸c quÇy. Chñ thÎ cÇn n¾m v÷ng c¸ch b¶o qu¶n vµ b¶o mËt thÎ, thñ tôc thanh to¸n sao kª, thñ tôc liªn hÖ víi ng©n hµng ph¸t hµnh khi thÎ bÞ mÊt c¾p, thÊt l¹c hoÆc khi cã sù thay ®æi ®Þa chØ liªn hÖ còng nh c¸c thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp, khiÕu n¹i. TrÇn TiÕn Thµnh 18 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ kinh doanh thÎ tÝn dông t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam (VCB) 3.1.Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc: Lµ ng©n hµng ®i ®Çu trong viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông ë ViÖt nam, Vietcombank ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ cña m×nh. Cã thÓ nãi mÆc dï gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n trong thêi gian gÇn ®©y bëi ¶nh hëng tõ cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc nhng VCB lu«n lµ ng©n hµng ®i ®Çu trong lÜnh vùc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ,®iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn qua viÖc sè lîng c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ cña VCB t¨ng t¬ng ®èi qua c¸c n¨m.N¨m 91, sè c¬ së chÊp nhËn thÎ cña VCB lµ 255, ®Õn nay ®· lªn tíi 2275 c¬ së, con sè nµy tuy kh«ng ®ñ ®¸nh gi¸ hÕt hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ cña VCB nhng còng ®ñ ®Ó thÊy ®îc sù cè g¾ng rÊt lín cña VCB trong lÜnh vùc Makerting thÎ 3.2.Nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i : a. T©m lý a chuéng tiÒn mÆt trong nÒn kinh tÕ : Ngêi ViÖt Nam tõ xa vèn a thÝch sö dông tiÒn mÆt h¬n lµ c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n nh thÎ tÝn dông.ChÝnh v× vËy ®èi víi ngêi ViÖt Nam tiÒn mÆt gÇn nh lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng thÓ thay thÕ vµ tõ ®ã rÊt khã t¹o ra mét bíc nh¶y vät lín nµo nÕu ngêi d©n cha quen víi mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n míi cho dï nã cã tiÖn Ých ®Õn ®©u. Ngêi d©n vÉn cßn rÊt xa l¹ víi c¸c giao dÞch víi ng©n hµng vµ c¸c dÞch vô do ng©n hµng cung cÊp. Bëi vËy sè ngêi d©n cã tµi kho¶n t¹i c¸c ng©n hµng cßn rÊt Ýt, mäi kho¶n thu nhËp gåm l¬ng, thëng hµng th¸ng ®Òu ®îc tr¶ b»ng tiÒn mÆt, trong khi ®ã ph¸t hµnh thÎ tÝn dông l¹i c¨n cø rÊt nhiÒu vµo tµi kho¶n c¸ nh©n vµ thu nhËp thùc tÕ cña kh¸ch hµng. §©y lµ mét khã kh¨n kh«ng thÓ kh¾c phôc mét sím mét chiÒu mÆc dï nã cã thÓ ®îc c¶i thiÖn b»ng nç lùc Maketing cña c¸c ng©n hµng. b. C¬ së kü thuËt vµ c«ng nghÖ : ViÖc ph¸t triÓn lo¹i h×nh thÎ dÞch vô thÎ tÝn dông ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn theo tiªu chuÈn quèc tÕ tõ c«ng ®o¹n s¶n xuÊt thÎ ®Õn quy tr×nh thanh to¸n ®Òu ph¶i ®Çu t hÖ thèng m¸y mãc kiÓm tra nh ECD, POS, m¸y rót tiÒn tù ®éng ( ATM). Kho¶n chi nµy khiÕn tiÒn lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông kh«ng ®ñ bï ®¾p. §iÓm yÕu nµy cµng khiÕn cho VCB khã kh¨n trong viÖc TrÇn TiÕn Thµnh 19 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B §Ò ¸n m«n häc tµi chÝnh tiÒn tÖ c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng níc ngoµi cã ®ñ kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh còng nh kinh nghiÖm .VÝ dô nh gi÷a n¨m 96, khi míi b¾t ®Çu kinh doanh, UOB ®· trang bÞ m¸y ECD cho c¸c ®iÓm tiÕp nhËn thÎ. Hä ®· kÐo ®îc nhiÒu CSCNT cña Vietcom bank vÒ víi hä nh : OMINI Hotel, Sµi gßn Star Hotel, Century Hotel. c. Sù bÊt cËp trong tÝnh phÝ vµ l·i : Mét s¶n phÈm míi, b¶n th©n nã ®· chøa ®ùng nhiÒu yÕu tè c¹nh tranh. S¶n phÈm cã chÊt lîng víi gi¸ c¶ hîp lý sÏ cã søc phæ cËp lín. Ngîc l¹i dï s¶n phÈm cã tiÖn Ých ®Õn ®©u nhng møc gi¸ vît qu¸ møc ®¸nh gi¸ cña thÞ trêng th× sÏ kh«ng thÓ tiªu thô ®îc. ThÎ tÝn dông lµ mét s¶n phÈm míi, bëi vËy viÖc x¸c ®Þnh mét møc phÝ vµ l·i hîp lý trong ®iÒu kiÖn ngêi tiªu dïng cha biÕt g× vÒ nã lµ ®iÒu rÊt khã kh¨n. HiÖn nay møc tÝnh phÝ vµ l·i cña VCB bÞ kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ lµ qu¸ cao . PhÝ rót tiÒn t¹i phßng thÎ së giao dÞch VCB lµ 4% cho mçi giao dÞch ph¸t sinh . Cha kÓ ®Õn nÕu thÎ tÝn dông quèc tÕ do VCB ph¸t hµnh ®îc sö dông ®Ó rót tiÒn ë mét ng©n hµng kh«ng ph¶i VCB, chñ thÎ cßn ph¶i tr¶ thªm lÖ phÝ 3% cho ng©n hµng thanh to¸n. Nh thÕ nÕu mét kh¸ch hµng cña VCB sö dông thÎ ®Ó rót tiÒn ì níc ngoµi , kho¶n phÝ ph¶i chÞu lªn tíi 7% cho mçi giao dÞch . Víi c¸c giao dÞch hµng ho¸ dÞch vô t¹i c¸c Merchant, vÒ nguyªn t¾c kh¸ch hµng kh«ng ph¶i chÞu phÝ. Bï l¹i ng©n hµng sÏ tÝnh l·i cho phÇn doanh sè ph¸t sinh. Møc ®îc ¸p dông hiÖn nay lµ 1,2% vµ cao h¬n møc l·i cho vay dµi h¹n. MÆc dï kh¸ch hµng sÏ ®îc miÔn l·i nÕu thanh to¸n ngay do sao kª, nhng do rÊt Ýt kh¸ch hµng thanh to¸n toµn bé nªn hä vÉn ph¶i chÞu l·i trªn phÇn d nî cßn l¹i. TÊt c¶ c¸c kho¶n phÝ trªn ®em l¹i cho Vietcombank mét phÇn thu tho¶ ®¸ng nhng khi kh¸ch hµng cha hiÓu vµ cha ®¸nh gi¸ hÕt t¸c dông cña viÖc sö dông thÎ th× viÖc ¸p dông møc phÝ vµ l·i trªn sÏ t¹o ra khã kh¨n trong c«ng t¸c ph¸t hµnh thÎ . d. M«i trêng ph¸p lý cha hoµn thiÖn : HiÖn nay ng©n hµng Nhµ níc cha cã qui chÕ chung cho toµn bé hÖ thèng nªn ®a sè c¸c v¨n b¶n ®ang ¸p dông hiÖn nay cã nhiÒu ®iÓm cha thèng nhÊt vµ cha phï hîp. §iÒu nµy kh«ng nh÷ng g©y cho c¸c ng©n hµng kinh doanh dÞch vô thÎ rÊt nhiÒu khã kh¨n mµ cßn t¹o ra nh÷ng bÊt cËp nÈy sinh gi÷a c¬ chÕ ph¸t hµnh, kinh doanh thÎ tÝn dông quèc tÕ víi c¸c quy ®Þnh qu¶n lý hiÖn hµnh. Lín nhÊt lµ sù bÊt cËp víi quy ®Þnh qu¶n lý ngo¹i hèi. Thø nhÊt : Quy chÕ hiÖn hµnh kh«ng cho phÐp mét c¸ nh©n mang qu¸ 7000 USD tøc lµ kho¶ng 90 triÖu VND ra níc ngoµi. Tuy nhiªn hÇu hÕt c¸c TrÇn TiÕn Thµnh 20 Líp Tµi chÝnh doanh nghiÖp 47B