Tài liệu Fdi

Lêi më ®Çu Vèn níc ngoµi lµ mét nh©n tè cùc kú quan träng vµ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë bÊt kú mét níc hay mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn nµo. §Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiªn nay khi mµ xu híng më c÷a héi nhËp quèc tÕ ®· trë thµnh phæ biÕn. H¬n n÷a níc ta lµ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hÈu tr×nh ®é kû thuËt thÊp kÐm, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, tÝch luü néi bé thÊp, l¹i chÞu hËu qu¶ nÆng nÒ cña chiÕn tranh. Do dã vÊn ®Ò vÒ vèn hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò nan gi¶i vµ khã giai quyÕt nhÊt. Tríc t×nh h×nh ®ã ViÖt Nam ®· thùc thi nhiÒu gi¶i ph¸p ®Ó t¹o nguån vèn ®Æc biÖt lµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m thu hót nguån vèn ®Çu t nø¬c ngoµi. Th¸ng 12 n¨m 1987níc ta ®· ban hµnh luËt ®Çu t níc ngoµi, tõ ®ã ®Õn nay ®· cã trªn 60 quèc gia, vïng l·nh thæ ®· ®Çu t vµo ViÖt nam, trong ®ã cã nh÷ng tËp ®oµn lín nh SONY, DEAWOO, FORD, HONDA …. §Çu t níc ngoµi ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ níc ta trong h¬n mêi n¨m qua, nh gi¶i quyÕt vÊn ®Ì vÒ vèn, c«ng nghÖ,n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý …. Do nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña nguån vèn ®Çu t níc ngoµi còng nh sù ®ãng gãp cña nã vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña níc ta trong nh÷ng n¨m qua, cho nªn em ®· chän ®Ò tµi “Thc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay”. Víi tr×nh ®é hiÓu biÕt còng nh thêi gian nghiªn cøu cßn h¹n chÕ cho nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sã vµ sai lÇm. Em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy c« gi¸o ®Ó häc hái thªm vµ bæ sung cho bµi viÕt ®îc hoµn thiÖn h¬n. 1 PhÇn I lÝ luËn chung 1. C¸c kh¸i niÖm vÒ ®Çu t. a. §Çu t. §Çu t lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ, lµ mét bé phËn cña s¶n xuÊt- kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc t¨ng tiÒm lùc cña nÒn kinh tÕ nãi chung cña tõng doanh nghiÖp nãi riªng, lµ ®éng lùc ®Ó thóc ®Èy x· héi ®i lªn. Do vËy, trø¬c hÕt cÇn t×m hiÓu kh¸i niÖm vÒ ®Çu t. Kh¸i niÖm: §Çu t lµ sù bá ra, sù hy sinh nh÷ng nguån lùc ë hiÖn t¹i (tiÒn, søc lao ®éng, cña c¶i vËt chÊt, trÝ tuÖ ...) nh»m ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ cã lîi cho chñ ®Çu t trong t¬ng lai. VÒ mÆt ®Þa lý, cã h¸i lo¹i ho¹t ®éng ®Çu t: - Ho¹t ®éng ®Çu t trong níc. - Ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi. b. §Çu t níc ngoµi. b.1. Kh¸i niÖm. §Çu t níc ngoµi lµ ph¬ng thøc ®Çu t vèn, tµi s¶n ë níc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt- kinh doanh , dÞch vô víi môc ®Ých kiÕm lîi nhuËn vµ nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh. b.2 B¶n chÊt vµ h×nh thøc ®Çu t níc ngoµi. XÐt vÒ b¶n chÊt, ®Çu t níc ngoµi lµ nh÷ng h×nh thøc xuÊt khÈu t b¶n, mét h×nh thøc cao h¬n xuÊt khÈu hµng ho¸. Tuy nhiªn, hai h×nh thøc xuÊt khÈu nµy l¹i cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, hç trî vµ bæ sung nhau trong chiÕn lîc x©m nhËp, chiÕm lÜnh thÞ trêng cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. Ho¹t ®éng bu«n b¸n hµng ho¸ ë níc së t¹i lµ bíc ®i t×m kiÕm thÞ trêng, t×m hiÓu luËt lÖ ®Ó cã c¬ së ra quyÕt ®Þnh ®Çu t. Ngîc l¹i, ho¹t ®éng ®Çu t t¹i c¸c níc së t¹i lµ ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi xuÊt khÈu m¸y mãc, vËt t, nguyªn liÖu vµ khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn cña níc ®ã. Ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi diÔn ra díi hai h×nh thøc: §Çu t trùc tiÕp ( Foreign- Direct- Investment: FDI ). §Çu t gi¸n tiÕp (Portgalio - Investment : PI ). Trong ®ã ®Çu t trùc tiÕp lµ h×nh thøc chñ yÕu cßn ®Çu t gi¸n tiÕp lµ “bíc ®Öm”, tiÒn ®Ò ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t trùc tiÕp. 2 §Çu t trùc tiÕp lµ mét h×nh thøc ®Çu t níc ngoµi trong ®ã chñ ®Çu t ®Çu t toµn bé hay mét phÇn ®ñ lín vèn ®Çu t vµo c¸c dù ¸n nh»m dµnh quyÒn ®iÒu hµnh hoÆc tham gia ®iÒu hµnh c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô hoÆc th¬ng m¹i. b.3 §Æc ®iÓm cña h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Thø nhÊt, ®©y lµ h×nh thøc ®Çu t mµ c¸c chñ ®Çu t ®îc tù m×nh ra quyÕt ®Þnh ®Çu t, quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lç, l·i. H×nh thøc ®Çu t nµy mang tÝnh kh¶ thi vµ cã hiÖu qu¶ cao, kh«ng cã nh÷ng rµng buéc vÒ chÝnh trÞ, kh«ng ®Ó l¹i g¸nh nÆng nî nÇn cho nÒn kinh tÕ. Thø hai, chñ ®Çu t nø¬c ngoµi ®iÒu hµnh toµn bé hoÆc mét phÇn c«ng viÖc cña dù ¸n. Thø ba, chñ nhµ tiÕp nhËn ®îc c«ng nghÖ kü thuËt tiªn tiÕn, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý hiÖn ®¹i... cña níc ngoµi. Thø t, nguån vèn ®Çu t kh«ng chØ bao gåm vèn ®Çu t ban ®Çu mµ cßn cã thÓ ®îc bæ sung, më réng tõ nguån lîi nhuËn thu ®îc tõ chñ ®Çu t níc ngoµi. 2. C¸c h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Theo xu híng thÕ giíi hiÖn nay, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi diÔn ra chñ yÕu díi c¸c h×nh thøc: - Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh. - Doanh nghiÖp liªn doanh. - Doanh nghiÖp 100% vèn níc ngoµi. - Hîp ®ång x©y dùng - kinh doanh - chuyÓn (BOT), hîp ®ång x©y dùng chuyÓn giao - kinh doanh (BTO), hîp ®ång x©y dùng - chuyÓn giao (BT). - Hîp ®ång ký theo c¸c hiÖp ®Þnh cña chÝnh phñ. - Hîp ®ång ph©n chia lîi nhuËn, s¶n phÈm.... Theo qui ®Þnh cña LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 1996, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam ®îc diÔn ra díi ba h×nh thøc: Métlµ: §Çu t th«ng qua hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh lµ v¨n b¶n ký kÕt gi÷a hai bªn hoÆc nhiÒu bªn, gäi lµ c¸c bªn hîp doanh, qui ®Þnh ph©n chia tr¸ch nhiÖm vµ ph©n chia kÕt qu¶ kinh doanh cho mçi bªn ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t kinh doanh ë ViÖt Nam mµ kh«ng thµnh lËp ph¸p nh©n. Hai lµ: Doanh nghiÖp liªn doanh lµ doanh nghiÖp do hai bªn hoÆc nhiÒu bªn hîp t¸c thµnh lËp t¹i ViÖt Nam trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh hoÆc hiÖp ®Þnh ký kÕt gi÷a chÝnh phñ ViÖt Nam víi ChÝnh phñ níc ngoµi, hoÆc lµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi hîp t¸c víi doanh nghiÖp ViÖt Nam, hoÆc do doanh nghiÖp liªn doanh hîp t¸c víi nhµ ®Çu t níc ngoµi trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh. 3 Ba lµ: Doanh nghiÖp 100% vèn níc ngoµi lµ doanh nghiÖp do nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Çu t 100% vèn t¹i ViÖt Nam. Ngoµi ra, c¸c h×nh thøc vµ m«i trêng thu hót vèn ®Çu t lµ: khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao.... 3. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi. a.TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nhiÒu quèc gia ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu to lín trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña m×nh. Nh÷ng quèc gia nµy ®· cã sù ®Çu t rÊt lín vµo s¶n xuÊt vµ khai th¸c c¸c d¹ng tµi nhuyªn thiªn nhiªn. Khi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ®¹t ®Õn møc cao, nhu cÇu vÒ vèn ë tr¹ng th¸i b·o hoµ, d thõa, c¬ héi ®Çu t Ýt, chi phÝ cao th× khi ®ã c¸c quèc gia cã nhu cÇu ®Çu t vµo c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi nh»m tËm dông nh÷ng lîi thÕ vÒ lao ®éng, tµi nguyªn thiªn nhiªn, thÞ trêng... cña nh÷ng níc ®ã. MÆt kh¸c, c¸c quèc gia cã nh÷ng lîi thÕ ®ã th× nhu cÇu vÒ vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ rÊt bøc xóc. V× vËy, hä ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch ®Ó thu hót nh÷ng nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Çu t vµo. Cã nhu cÇu vèn, cã nguèn cung cÊp tõ ®ã lµm xuÊt hiÖn nh÷ng dßng vèn qua l¹i gi÷a c¸c quèc gia. C¸c dßng vèn di chuyÓn tu©n theo ®óng qui luËt tõ n¬i nhiÒu ®Õn n¬i Ýt mét c¸ch kh¸ch quan, do vËy ho¹t ®éng ®Êu t ra níc ngoµi mang tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan. Ngµy nay, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi diÔn ra mét c¸ch s«i næi vµ réng kh¾p trªn toµn cÇu. C¸c luång vèn ®Çu t kh«ng chØ di chuyÓn tõ c¸c níc ph¸t triÓn, n¬i nhiÒu vèn sang c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, n¬i Ýt vèn, mµ cßn cã sù giao lu gi÷a c¸c quèc gia ph¸t triÓn v¬i nhau. HiÖn tîng nµy xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn nh©n sau: Thø nhÊt, qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ®ang diÔn ra nhanh chãng víi qui m« vµ tèc ®é ngµy cµng lín t¹o nªn mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng toµn cÇu trong ®ã tÝnh phô thuéc l·n nhau cña c¸c nÒn kinh tÕ mçi quèc gia ngµy cµng t¨ng. Qu¸ tr×ng nµy diÔn ra nhanh chãng sau thêi kú chiÕn tranh ®· chi phèi thÕ giíi trong nöa thÕ kû, lµm cho c¸c nÒn kinh tÕ cña tõng quèc gia ®Òu theo xu híng më cöa vµ theo quÜ ®¹o cña kinh tÕ thÞ trêng, b»ng chøng lµ phÇn lín c¸c quèc gia ®· gia nhËp tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), chÊp nhËn xu híng tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ ®Çu t. Trong ®iÒu kiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ c«ng nghÖ, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, møc ®é chi phÝ s¶n xuÊt ... ë c¸c níc kh¸c nhau th× nguån vèn ®Çu t níc ngoµi sÏ tu©n theo nh÷ng qui luËt cña thÞ trêng vèn lµ ch¶y tõ n¬i thiÒu ®Õn n¬i thiÕu vèn víi môc tiªu lîi nhuËn. 4 MÆt kh¸c, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ ®· t¹o nªn sù biÕn ®æi nhanh chãng vµ k× diÖu cña s¶n xuÊt. Thêi gian tõ kh©u nghiªn cøu ®Õn øng dông vµo s¶n xuÊt rÊt ng¾n, chu kú sèng cña s¶n phÈm ngµy cµng ng¾n l¹i, s¶n phÈm hµng ho¸ phong phó vµ ®a d¹ng h¬n. §èi víi doanh ngiÖp, nghiªn cøu vµ ®æi míi thiÕt bÞ cã ý nghÜa sèng cßn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Cßn ®èi víi c¸c quèc gia th× viÖc lµm chñ vµ ®i ®Çu trong khoa häc - c«ng nghÖ sÏ quyÕt ®Þnh vÞ trÝ l·nh ®¹o chi phèi hay phô thuéc vµo c¸c níc kh¸c trong t¬ng lai. ChÝnh v× vËy, cuéc ®ua gi÷a c¸c quèc gia ®Æc biÖt lµ c¸c níc ph¸t triÓn bªn thÒm thÕ kû XXI diÔn ra ngµy cµng quyÕt liÖt. Bªn c¹nh ®ã, sù h¸t triÓn mét c¸ch nhanh chãng cña c¸ch m¹ng th«ng tin, bu chÝnh viÔn th«ng, ph¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i ®· kh¾c phôc sù xa c¸ch vÒ kh«ng gian, gióp c¸c chñ ®Çu t thu thËp xö lý th«ng tin kÞp thêi, ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n mÆc dï ë xa hµng v¹n km. Nh÷ng ®iÒu nµy ®· t¹o nªn mét sù dÞch chuyÓn vèn gi÷a c¸c quèc gia, më réng qui m« ®Ó chuyÓn vèn gi÷a c¸c quèc gia, më réng qui m« ®Ó chuyÓn vèn trªn toµn cÇu ®Õn c¸c ®Þa chØ ®Çu t hÊp dÉn. T¹i c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, khi tr×nh ®é kinh tÕ ph¸t triÓn ë møc cao ®· gãp phÇn n©ng cao møc sèng vµ kh¶ n¨ng tÝch luü vèn cña c¸c níc nµy. §iÒu ®ã, mét mÆt ®Én ®Õn hiÖn tîng “thõa” t¬ng ®èi vèn ë trong níc, mÆt kh¸c lµm cho chi phÝ tiÒn l¬ng cao, nguån tµi nguyªn thu hÑp vµ chi phÝ khai th¸c t¨ng ®Én ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng, tû suÊt lîi nhuËn gi¶m ®Çn, søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng yÕu. ChÝnh v× lÏ ®ã, c¸c nhµ ®Çu t trong níc t×m kiÕm c¬ héi ®Çu t ë níc ngoµi ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, t×m kiÕm thÞ trêng míi, nguån nguyªn liÖu míi nh»m thu lîi nhuËn cao. HiÖn nay, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ gi÷a c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ngaú cµng gi·n c¸ch nhng sù ph¸t triÓn cña mét nÒn kinh tÕ toµn cÇu ®ang ®ßi hái ph¶i kÕt hîp chóng l¹i. C¸c níc ph¸t triÓn kh«ng chØ t×m thÊy ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh÷ng c¬ héi ®Çu t hÊp dÈn do chi s¶n xuÊt gi¶m, lîi nhuËn cao, thuËn lîi trong viÖc dÞch chuyÓn thiÕt bÞ, c«ng nghÖ l¹c hËu mµ cßn thÊy r»ng sù thÞnh vîng cña c¸c níc nµy sÏ n©ng cao søc mua vµ më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. Ngîc l¹i, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn còng ®ang tr«ng chê vµ mong muèn thu hót ®îc vèn ®Çu t, c«ng nghÖ cña c¸c níc ph¸t triÓn ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, kh¾c phôc nguy c¬ tôt hËu ngµy cµng xa. b. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan ph¶i thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. 5 Ngµy nay xu híng quèc tÕ ho¸ toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra mét c¸ch m¹nh mÏ trªn thÕ giíi. C¸c nÒn kinh tÕ t¸c ®éng, bæ sung vµ phô thuéc lÉn nhau. C¸c quèc gia bÞ cuèn vµo vßng xo¸y cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ, chuyªn m«n ho¸, hîp t¸c ho¸ nh»m tËn dông vèn, c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña nhau. XuÊt ph¸t ®iÓm cña níc ta lµ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu. H¬n 70% d©n sè ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp: n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, tr×nh ®é kü thuËt thÊp, tÝch luü néi bé thÊp, sö dông viÖn trî níc ngoµi kh«ng cã hiÖu qu¶. Ngoµi ra, níc ta võa ra khái cuéc chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc nªn nh÷ng tµn d mµ ta cha kh¾c phôc ®îc cßn nhiÒu: c¬ së h¹ tÇng thÊp kÐm, ®êi sèng nh©n d©n cßn khã kh¨n, chÝnh s¸ch cha ®ång bé .... V× vËy, nhiÖm vô cÊp b¸ch cña chóng ta hiÖn nay lµ ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã th× chóng ta cÇn mét lîng vèn rÊt lín. Trong ®iÒu kiÖn kh¶ n¨ng ®¸p øng cña nÒn kinh tÕ lµ cã h¹n th× chóng ta kh«ng cßn con ®uêng nµo kh¸c lµ thu hót sù hîp t¸c ®Çu t cña níc ngoµi. §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã, t¹i ®¹i héi VI (12/1986), §¶ng vµ Nhµ níc ®· chñ tr¬ng më cöa nÒn kinh tÕ, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i nh»m tËn dông “nh÷ng kh¶ n¨ng to lín cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vÒ di chuyÓn vèn, më réng thÞ trêng, chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm ®Ó bæ sung vµ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ c¸c lîi thÕ vµ nguån lùc trong níc”. §¶ng chñ tr¬ng “§a ph¬ng ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i” víi quan ®iÓm “ViÖt Nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi”. T¹i ®¹i héi VIII, §¶ng chñ tr¬ng “Vèn trong níc lµ chÝnh, vèn níc ngoµi còng quan träng”. TÊt c¶ nh÷ng t tëng ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi nãi riªng. Nh vËy, qu¸ tr×nh thu hót ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam lµ mét xu thÕ tÊt yÕu phï hîp víi xu thÕ cña thÕ giíi vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. 4. T¸c ®éng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Nguån vèn ®Çu t trc tiÕp níc ngoµi cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®èi víi c¸c níc nhËn ®Çu t, ®Æc biÖt c¸c níc ph¸t triÓn trªn c¶ hai mÆt ; tÝch cùc vµ tiªu cùc a. T¸c ®«ng tÝch cùc . Thø nhÊt, nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· bæ xung mét nguån quan träng 6 Bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Thø hai, ®Çu t trùc tiÕp ®· gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. §Ó tham gia ngµy cµng nhiÒu vµo qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ , thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn ®Çu t níc ngoµi ®ßi hái mçi quèc gia ph¶i thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ cña m×nh cho phï hîp. MÆt kh¸c, sù gia t¨ng cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi lµm xuÊt hiÖn nhiÒu ngµng míi, lÜnh vùc míi Gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t tiÓn nhanh chãng tr×nh ®é kÜ thuËt-c«ng nghÖ cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ thóc ®Èy sù gia t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ë c¸c ngµnh nµy vµ t¨ng tû phÇn cña nã trong nªn kinh tÕ. NhiÒu ngµnh ®îc kÝch thÝch ph¸t triÓn cßn nhiÒu ngµnh bÞ mai mét vµ ®i ®Õn xo¸ sæ. Thø ba, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· gãp phÇn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, t¹o viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng. C¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi thêng ®ßi hái nguån lao ®éng cã chÊt lîng cao do ®ã sù gia t¨ng c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®· ®Æt ë c¸c níc së t¹i tríc yªu cÇu kh¸ch quan lµ ph¶i n©ng cao chÊt lîng, tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt , tr×nh ®é ngo¹i ng÷... cho ngêi lao ®éng. Thø t, ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®· gãp phÇn t¨ng tû träng xuÊt khÈu, h¹n chÕ nhËp khÈu, t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ níc . Thø n¨m, ®Çu t trùc tiªp níc ngoµi thóc ®Èy sù t¨ng trëng kinh tÕ ë c¸c quèc gia nµy. TËn dông, tranh thñ vèn vµ kü thuËt cña níc ngoµi, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®· sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ nh»m ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ, tho¸t khái vßng luÈn quÈn cña sù nghÌo ®ãi. b. T¸c ®éng tiªu cùc. Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm trªn, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn béc lé nhiÒu mÆt h¹n chÕ. Mét lµ, ®Çu t n¬c ngoµi ®· t¹o ra mét c¬ cÊu bÊt hîp lÝ. Môc ®Ých cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi lµ t×m kiÕm lîi nhuËn ngµy cµng nhiÒu do ®ã hä chñ yÕu ®©ï t vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô n¬i cã møc tû suÊt lîi nhuËn cao. Hai lµ, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi mang l¹i hiÖn tîng “ch¶y m¸u chÊt x¸m”. C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ thu nhËp, viÖc lµm do ®ã ®· l«i kÐo mét bé phËn kh«ng nhá c¸n bé khoa häc, nhµ nghiªn cøu, c«ng nh©n lµnh nghÒ cña níc ta vÒ lµm viÖc cho hä. 7 Ba lµ, chuyÓn giao c«ng nghÖ l¹c hËu. Díi sù t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt, qu¸ tr×nh nghiªn cøu- øng dông ngµy cµng ®îc rót ng¾n, m¸y mãc thiÕt bÞ nhanh chãng trë nªn l¹c hËu. §Ó lo¹i bá chóng, nhiÒu nhµ ®Çu t ®· cho chuyÓn giao sang c¸c níc nhËn ®Çu t nh mét phÇn vèn gãp . ViÖc lµm ®ã ®· lµm cho tr×nh ®é c«ng nghÖ cña c¸c níc nhËn ®Çu t ngµy cµng l¹c hËu. Bèn lµ, chi phÝ ®Ó tiÕp nhËn vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lín. C¸c níc nhËn ®Çu t ®· ph¶i ¸p dông nhiÒu u ®·i cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi nh: gi¶m thuÕ, miÔn thuÕ, gi¶m tiÒn thuª ®Êt, nhµ xëng .... N¨m lµ, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· t¹o ra sù c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp trong níc. Víi u thÕ vÒ vèn, c«ng nghÖ, c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®· ®Æt c¸c doanh nghiÖp trong níc vµo vßng xo¸y c¹nh tranh khèc liÖt vÒ thÞ trêng, lao ®éng vµ c¸c nguån lùc kh¸c. S¸u lµ, c¸c t¸c ®éng tiªu cùc kh¸c. Ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÐp níc ngoµi cßn cã thÓ g©y ra nh÷ng bÊt æn vÒ chÝnh trÞ, mang theo nhiÒu tÖ n¹n x· héi míi x©m nhËp vµo níc ta. 5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. §Çu t níc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ cã vai trß rÊt lín ®èi víi c¸c níc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Tuy thÕ, viÖc thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi l¹i chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu nh©n tè chñ quan vµ kh¸ch quan. 5.1 LuËt ®Çu t. Nh©n tè nµy sÏ k×m h·m hoÆc thóc ®Èy sù gia t¨ng cña ho¹t déng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi th«ng qua c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, thñ tôc, u ®·i, ®îc qui ®Þnh trong luËt. 5.2. ¤n ®Þnh chÝnh trÞ. §©y lµ nh©n tè kh«ng thÓ xem thêng bëi v× rñi ro chÝnh trÞ cã thÓ g©y thiÖt h¹i lín cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. 5.3. C¬ së h¹ tÇng. ViÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng nh giao th«ng, vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c, ®iÖn níc ... sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. 5.4. §Æc ®iÓm thÞ trêng cña níc nhËn vèn. §©y cã thÓ nãi lµ yÕu tè hµng ®Çu ¶nh hëng ®Õn viÖc thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi. Nã ®îc thÓ hiÖn ë qui m«, dung lîng cña thÞ trêng, søc mua cña c¸c tÇng líp d©n c trong níc, kh¶ n¨ng më réng qui m« ®Çu t ..., ®Æc biÖt lµ sù 8 ho¹t ®éng cña thÞ trêng nh©n lùc. MÆt kh¸c, víi gi¸ nh©n c«ng rÎ sÏ lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, nhÊt lµ víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t vµo lÜnh vùc sö dông nhiÒu lao ®éng. Ngoµi ra tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt, tr×nh ®é häc vÊn, kh¶ n¨ng qu¶n lý... còng cã ý nghÜa nhÊt ®Þnh. Bëi vËy, lîi thÕ vÒ thÞ trêng sÏ cã søc hót rÊt lín ®èi víi vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. 5.5. Kh¶ n¨ng håi h¬ng cña vèn MÆt kh¸c, kh¶ n¨ng håi cña vèn còng sÏ ¶nh hëng kh«ng nhá t¬i kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi nÕu vèn vµ lîi nhuËn ®îc tù do qua l¹i biªn giíi. 5.6. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Møc ®é æn ®Þnh cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ møc ®é rñi ro cña tiÒn tÖ ë níc nhËn vèn ®Çu t lµ mét nh©n tè gãp phÇn më réng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c nhµ ®Çu t. Tû gi¸ hèi ®o¸i cao hay thÊp ®Òu ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Møc ®é l¹m ph¸t cña nÒn kinh tÕ sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt, lîi nhuËn thu ®îc cña c¸c dù ¸n cã tû lÖ néi ®Þa ho¸ trong s¶n phÈm cao. 5.7. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«. C¸c chÝnh s¸ch nµy mµ æn ®Þnh sÏ gãp phÇn thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. Kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc chèng l¹m ph¸t cã thÓ lµm c¸c nhµ ®Çu t n¶n lßng khi ®Çu t vµo c¸c níc nµy. Mét chÝnh s¸ch th¬ng m¹i hîp lý víi møc thuÕ quan, h¹n ng¹ch vµ c¸c hµng rµo th¬ng m¹i sÏ kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ ®Õn viÖc thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoa×. Ngoµi ra, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau: hiÖu qu¶ sö dông vèn cña nÒn kinh tÕ, b¶o vÖ quyÒn së h÷u .... V× vËy, ®Ó ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi diÔn ra mét c¸ch thuËn lîi th× chóng ta cÇn xem xÐt, ®¸nh gi¸ sù ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè trªn trong mèi quan hÖ biÖn chøng nh»m t¨ng søc hÊp dÉn cña m«i trêng ®Çu t trong nø¬c. 9 PhÇn II T×nh h×nh thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i viÖt nam tõ 1988 ®Õn ®Çu 2000 1. thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i viÖt nam tõ 1988 ®Õn ®Çu n¨m 2000. KÓ tõ b¾t ®Çu cuéc ®æi míi ®Õn nay, nÒn kinh tÕ níc ta ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu to lín: tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ liªn tôc cao vµ æn ®Þnh trong nhiÒu n¨m (b×nh qu©n thêi k× 1991-1995 lµ 8,1%/n¨m , n¨m 1996 lµ 9,3%/n¨m, n¨m 1997 lµ 8,15%/n¨m), c¬ cÊu kinh tÕ ®ang tõng bíc chuyÓn dÞchtheo híng c«ng nghiÖp ho¸ -hiÖn ®¹i ho¸, ®êi sèng cïa ngêi d©n ngµy cµng ®îc n©ng cao c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn, x· héi ®ang tõng ngµy thay ®æi. TÊt c¶ nh÷ng thµnh tùu trªn cho thÊy nÒn kinh tÕ níc ta ®· tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng vµ ®ang tõng bíc tiÕn vµo th¬× kú míi, thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n cña thµnh tùu ®ã lµchñ tr¬ng míi cña §¶ng vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, trong ®ã cã ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam. Qua h¬n mêi n¨m, kÓ tõ khi cã luËt ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam (12/1987) ®Õn hÕt n¨m 1999, níc ta ®· cÊp giÊy phÐp cho 280 dù ¸n ®Çu t níc ngoµi víi tæng vèn ®¨ng ký 36880 tr.USD. BiÓu ®å: vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam (1988 - 1999) Nguån tæng hîp tõ: 10 §Çu t níc ngoµi 1988 -1997: §¸nh gi¸ tæng _NguyÔn M¹i _ T¹p chÝ céng s¶n sè 2/1998 trang 22 vµi nÐt vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam _PTS. Ph¹m thÞ Thi _ch©u mü ngµy n¸y sè 2/1997 trang 24. T×nh h×nh thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë ViÖt Nam sau khñng ho¶ng kinh tÕ ch©u ¸: VÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p _ Ph¹m thi Tuý _kinh tÕ ch©u ¸ -Th¸i B×nh D¬ng sè 2 th¸ng 6/1999 trang 9. Qóa tr×nh thu hót vèn ®Çu t vµ sö dông vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngo¸i vµo ViÖt Nam ®îc chia lµm ba thêi k×: a. Thêi k× 1988-1990. §©y ®îc coi lµ thêi k× kh¬i ®éng cho qóa tr×nh thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam. Ngµy 19/12/1987, níc ta ®· chÝnh thøc ban hµnh luËt ®Çu t níc ngoµi vµp ViÖt Nam, khñng ho¶ng ph¸p lý qu¶n lý vµ ®iÒu chØnh ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. N¨m 1988, n¨m ®Çu tiªn thùc hiÖn luËt ®Çu t níc ngoµi, chóng ta ®· cÊp giÊi phÐp ®Çu t cho 37 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 336 tr. USD. KÕt qu¶ ®ã tuy nhá nhng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi níc ta. Nã ®¸nh dÊu sù thµnh c«ng ban ®Çu cña c«ng cuéc ®æi míi, më c÷a nÒn kinh tÕ, thùc hiÖn ®êng lèi më réng vµ ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ níc ta. Sau ba n¨m tiÕn hµnh thu hót vèn ®©u t trùc tiÕp níc ngoµi, chóng ta ®· cÊp giÊy phÐp cho 218 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký 1417 tr. USD. Tèc ®é t¨ng trëng hµng n¨m ®¹t 255/n¨m. Quy m« mæi dù ¸n ®¹t kho¶ng 7tr.USD/dù ¸n. lÜnh vùc ®Çu t chñ yÕu trong thêi k× nµy lµ th¨m dß dÇu khÝ 32,2%, kh¸ch s¹n 20,6% vµ bu chÝnh viÔn th«ng, cßn c¸c lÜnh vùc kh¸c th× rÊt ÝthÇu nh cha ®îc triÓn khai. Tæng sè vèn thùc hiÖn cña c¶ thêi k× ®¹t 40tr.USD b¨ng 27%tæng vèn ®¨ng kÝ. Nguyªn nh©n cña viÖc gia t¨ng vèn ®Çu t chËm do ®©y lµ mét lÜnh vùc cßn rÊt míi ®èi víi níc ta, chóng ta "v÷a häc, võa lµm", kinh nghiÖm cha cã nhiÒu. MÆt kh¸c, ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, níc ta lµ mét thÞ trêng míi mÎ võa xa l¹, võa hÊp dÈn do ®ã hä thËn träng kh«ng d¸m m¹o hiÓm, võa lµm võa th¨m dß. Tuy thÕ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc trªn ®©y ®· chøng minh triÓn väng l¹c quan cña ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i viÖt nam trong thêi gian tíi. b. Thêi k× 1991-1996. 11 Trong thêi k× nµyho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam t¨ng trëng mét c¸ch nhanh chãng vµ cã sù thay ®æi lín vÒ chÊt lîng. TÝnh tõ n¨m 1991 ®Õn n¨m 1996, chóng ta ®· cÊp giÊy phÐp ®Çu t cho 1765 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng kÝ lµ 24927 tr.USD, trong ®ã chØ riªng n¨m 1991, n¨m thÊp nhÊt cña thêi k×, còng ®¹t 1294tr.USD gÇn b»ng c¶ ba n¨m cña thêi k× tríc céng l¹i. Lîng vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi thu hót vµo ViÖt Nam ®¹t møc cao nhÊt vµo n¨m 1996 lµ 8258tr.USD gÊp 5,6 lÇn thêi k× 1988-1990, gÊp 24,5 lÇn 1988 vµ 6,3 lÇn n¨m 1991. Tèc ®é t¨ng trëng vèn ®Çu t b×nh qu©n hµng n¨m ®¹t 45%/n¨m. Quy m« mæi dù ¸n kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m. 12 BiÓu 1: Quy m« mæi dù ¸n ®Çu t thêi k× 1991-1996. §¬n vÞ tÝnh:tr.USD/dù ¸n. N¨m Quy m« b×nh qu©n dù ¸n 1991 8,86 1992 10,33 1993 9,57 1994 11,09 1995 16,21 1996 22,5 Tæng vèn thùc hiÖn c¶ hêi k× ®¹t 7341tr.USD b»ng 30%tæng vèn ®¨ng kÝ. Møc vèn thùc hiÖn kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m BiÓu 2: møc vèn thùc hiÖn thêi k× 1991-1996. §¬n vÞ tÝnh:tr.USD. N¨m Tæng vèn thùc hiÖn Tèc ®é t¨ng trëng 1991 220 1992 663 110,4 1993 1002 116,4 1994 1500 49,7 1995 2000 33,3 1996 2156 7,8 Nguån: thùc tr¹ng thu hót FDI nh÷ng n¨m qua vµ triÓn väng 1997_T¹ thÞ Thu _t¹p chÝ th¬ng m¹i sè 8/1997 trang3. Thêi k× nµy, c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®îc ph©n bè réng r·i trong nhiÒu lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. NhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp míi xuÊt hiÖn nh: c«ng nghiÖp ®iÖn tö, c«ng nghÖ sinh häc, chÕ t¹o xe m¸y, «t« .... NhiÒu dù ¸n cã quy m«lín ®· ®îc triÓn khai nh: Doanh nghiÖp liªn doanh ChryslerViÖt Nam víi tæng vèn ®Çu t 190,526tr.USD,dù ¸n liªn doanh gi÷a c«ng ty bu chÝnh viÔn th«ng víi tËp ®oµn Telstra (óc) víi tæng vèn ®Çu t 287tr.USD,dù ¸n ®Ìn h×nh ORION-HANEL liªn doanh gi÷a tËp ®oµn DEAWOO (Hµn Quèc) víi c«ng ty ®iÖn tö Hanel cã tæng vèn ®Çu t 178tr.USD. §Æc biÖt, n¨m 1996, níc ta ®· cÊp giÊy phÐp cho hai dù ¸n cã tæng vèn ®Çu t lín nhÊt tõ tríc ®Õn nay. §ã lµ dù ¸n x©y dùng khu ®« thÞ nam Th¨ng Long-Hµ Néi cã tæng vèn ®Çu t 2,1 tû USDvµ dù ¸n x©y dùng khu ®« thÞ An Phó-Thµnh Phè Hå Chi Minh cã tæng vèn ®Çu t 996tr.USD. §©y lµ mét nguyªn nh©n ®a n¨m 1996 trë thµnh n¨m cã møc thu hót vèn ®Çu t lín nhÊt tõ tríc ®Õn nay. NhiÒu khu c«ng nghiÖp, chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ chÕ t¹o ®· ®îc x©y dùng nh: khu c«ng nghiÖp Sµi §ång ë Hµ Néi, khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam -SINGAPORE ë S«ng BÐ .... NhiÒu dù ¸n quan träng ®· ®îc triÓn khai nh: Dù ¸n BOT x©y dùng c¶ng Sao Mai-BÕn §×nh ë Vòng Tµu, Dù ¸n kh«i phôc c¶i t¹o quèc lé 1, quèc lé 5vµ n©ng cÊp mét sè tuyÕn ®êng quan träng kh¸c. 13 Sù ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm míi cã chÊt lîng cao, gi¸ thµnh h¹ ®¸p øng nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu. Ngoµi ra, c¸c kÕt qu¶ kh¶ quan cña c¸c dù ¸n th¨m dß dÇu khÝ ®· t¹o c¬ s¬ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp läc dÇu, ho¸ dÇu thµnh ngµnh c«ng nghiÖp mñi nhän ë níc ta. c. Thêi k× 1997-1999. Thêi k× nµy, tèc ®é thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã dÊu hiÖu ch÷ng l¹i vµ gi¶m dÇn. Trong c¶ n¨m 1999, chóng ta ®· cÊp giÊy phÐp cho 274 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng kÝ 1477tr.USD, ®a tæng sè dù ¸n c¶ thêi k× ®îc cÊp giÊy phÐp lµ 867 dù ¸n 9982tr.USD. Quy m« b×nh qu©n mæi dù ¸n cã sù gi¶m sót nghiªm träng. NÕu ®Çu thêi k× n¨m 1997, quy m« b×nh qu©n mæi dù ¸n lµ 13,34tr.USD/dù ¸n (gi¶m tõ 22,50tr.USD/dù ¸n cña n¨m1996) th× qua h¹i n¨m sau, quy m« mæi dù ¸n chØ cßn 5,3tr.USD/dù ¸n thÊp h¬n so víi møc b×nh qu©n cña n¨m 1998 lµ 9,08trUSD. Gi¶i thÝch sù gi¶m sót cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi trong thêi k× nµy ta thÊy næi lªn mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu sau: Do ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ. PhÇn lín vèn ®Çu tù trùc tiÕp níc ngoµi lµ thu hót thu hót tõ c¸c nhµ ®Çu t trong khu vùc nªn khi x¶y ra khñng ho¶ng, c¸c nhµ ®Çu t trong khu vùc gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh do ®ã hä gi¶m viÖc ®Çu t ra níc ngoµi dÈn ®Õn lîng vèn ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam gi¶m. Do søc hÊp dÈn cña m«i trêng ®µu t níc ta ngµy cµng gi¶m v× sù thay ®æi cña mét sè chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch còng nh mét sù biÕn ®éng cña tØ gi¸ hèi ®o¸i, gi¸ c¶, søc mua cña thÞ trêng trong níc .... M¾c dï cã sù gi¶m m¹nh vÒ sè lîng ®¨ng kÝ nhngmøc vèn vÈn kh«ng ngõng t¨ng lªn kho¶ng 50%/n¨m vµ ®ang cã sù chuyÓn biÕn lín trong xu híng ®Çu t: tõ ®Çu t theo chiÒu réng chuyÓn sang ®Çu t theo chiÒu s©u. 2. T¸c ®éng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héicña ViÖt Nam. H¬n mêi n¨m qua, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®· cã nhiÒu ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ- x· héi cña ViÖt Nam. Tríc hÕt, nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®¶ bæ sung mét phÇn quan träng vµo nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc ta, kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu vèn cña ®Êt níc ta thêi k× ®æi míi. Vµo thËp kØ 70 vµ ®Çu thËp kØ 80 nÒn kinh tÕ níc ta ®ang vËn hµnh theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung , tØ lÖ tiÕt kiÖm thÊp, thËm chÝ cßn ©m. Tuy nhiªn, tõ sau ®æi míi tØ lÖ tiÕt kiÖm níc 14 ta ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ nhng cha ®¸p øng ®ñ nhu cÇu vÒ vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ trong níc. H¬n n÷a, níc ta hµng n¨m ph¶i tr¶ nhiÒu nî cho níc ngoµi trong khi ng©n s¸ch nhµ níc lu«n trong t×nh tr¹ng th©m hôt. ChÝnh v× vËy, ngu«ng vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trë thµnh mét nguån quan träng cung cÊp vèn cho sù nghiÖp ®æi míi ë níc ta. BiÓu 3: Tæng vèn ®Çu t vµ FDI giai ®o¹n 1990-1995 §¬n vÞ tÝnh: tû ®ång (tÝnh theo gÝ n¨m 1994). N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 Tæng Tæng vèn ®Çu t 14917 16707 21248 34176 43100 57000 187148 Tæng vèn FDI 2226 2860 2885 12210 19492 22000 61673 Tû trong FDI (%) 14,9 17,1 13,5 35,7 45,2 38,5 32,29 Nguån: ®Çu t níc ngoµi tÝnh hai mÆt cña mét vÊn ®Ò _§ç thÞ Thuý _t¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ sè1/1998 trang 7. TÝnh chung trong s¸u n¨m tõ 1990 ®Õn 1995, vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· ®ãng gãp kho¶ng 30% tæng vèn ®Çu t cho ph¸ triÓn kinh tÕ cña níc ta. Tõ ®ã ®Õn nay giao ®éng quanh møc 30%. Thø hai, nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chñ yÕu lµ ngo¹i tÖ m¹nh vµ m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nªn ®· t¹o ra c¬ së vËt chÊt míi bæ sung vµ hoµn thiÖn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n nhÊt lµ c«ng nghiÖp. Chóng ta ®· tiÕp nhËn mét sè kØ thuËt -c«ng nghÖ tiªn tiÕn trong nhiÒu ngµnh kinh tÕ nh: c«ng nghÖ th«ng tin, bu chÝnh viÔn th«ng, th¨m dß dÇu khÝ, c«ng nghiÖp ®iÖn tö , s¶n xuÊt l¾p r¸p «t«, xe m¸y, ho¸ chÊt .... PhÇn lín c«ng nghÖ -kØ thuËt du nhËp vµo níc ta thuéc lo¹i trung b×nh cña thÕ giíi nhng vÈn tiªn tiÕn h¬n nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn cã. Ngoµi ra, chóng ta cßn tiÕp thu häc hái ®îc nhiÒu kinh nghiÖm quant lÝ tiªn tiÕn cña níc ngoµi nªn ®· gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng, ®a d¹ng ho¸ mÈu m¶ s¶n phÈm do ViÖt Nam s¶n xuÊt ra. Ba lµ, h¹ot ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o ra mét khèi lîng hµng ho¸ vµ s¶n phÈm lín cho xu©ts khÈu tõ ®ã gãp phÇn t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu cho níc ta. BiÓu 4: Doanh thu vµ xuÊt khÈu cña khu vùc ®Çu t níc ngoµi (1988 - 1996). §¬n vÞ tÝnh:tr.USD. N¨m 1988 - 1992 1993 1994 1995 1996 Tæng sè 1991 Doanh thu 192 230 358 850 1277 1500 4407 XuÊt khÈu 52 112 115 350 400 780 1809 Nguån: Vµi nÐt vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam_PTS.Ph¹m ThÞ Thi_t¹p chÝ ch©u Mü ngµy nay sè 2/1997.trang 25. 15 TÝnh chung tõ n¨m 1988 - 1996 tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi lµ1809 tr.USD b»ng 41% tæng doanh thu cña khu vùc nµy vµ trong c¸c n¨m tØ lÖ nµy kh«ng ngõng t¨ng lªn. Cïng víi ®Þnh híng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp thuéc khu vùc cã vèn ®Çu t n¬c ngoµi ®· híng vµo c¸c ngµnh thay thÕ nhËp khÈu nh: xi m¨ng, thÐp x©y dùng ... Bèn lµ, ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp thuéc khu vùc ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o ra mét kho¶n thu cho ng©n s¸ch th«ng qau tØ lÖ phÝ vµ thuÕ, møc ®é t¨ng lªn qua c¸c n¨m. BiÓu 5: Nép ng©n s¸ch cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi (1993 - 1996). §¬n vÞ tÝnh :tr.USD N¨m Nép thuÕ 1993 120 1994 128 1995 195 1996 300 Tæng sè 743 H¬n n÷a, nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn gãp phÇn quan träng t¹o nªn tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao cña Viªt Nam trong thêi gian dµi, chuyÓn dÞch c¬ c©u kinh tÕ cña ViÖt Nam theo híng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa. N¨m lµ, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi cßn gãp phÇn h×nh thµnh c¸c khu vùc c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, vïng kinh tÕ träng ®iÓm,ngµnh c«ng gnhiÖp mñi nhän cña nÒn kinh tÕ níc ta. TÝnh ®Õn cuèi th¸ng 7/1998, ViÖt Nam ®· cã 54 khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt trong ®ã cã 48 khu ®i vµo ho¹t ®énh tr¶i dµi tõ B¾c vµo Nam. S¸u lµ, vÒ mÆt x· héi, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o ra nhiÒu chæ lµm gãp phÇn gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ viÖc lµm trong nÒn kinh tÕ níc ta, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ cho níc ta do chñ tr¬ng thay thÕ hµng nhËp khÈu, n©ng cao møc sèng cña ngêi lao ®éng nãi chung, ngêi d©n ®Þa ph¬ng n¬i doanh nghiÖp ho¹t ®éng nãi riªng. ®Õn hÕt th¸ng 3/200, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o viÖc lµm trùc tiÕp cho 299720 lao ®éng vµ hµng chôc v¹n lao ®éng gi¸n tiÕp. NhiÒu c¸n bé, kØ s cña chóng ta khi vµo lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp nµy ®· cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy n¨ng lùc cña m×nh v¬n lªn ®¶m nhËn nh÷ng c«ng viÖc quan träng, cã uy tÝn víi c¸c ®èi t¸c níc ngoµi, t¨ng thªm lßng tin cña hä vµo níc ta. Cuèi cïng, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®· gãp phÇn ®a nh÷ng tiÒm n¨ng vÒ ®Êt ®ai, rõng, biÓn cña níc ta trë thµnh hiÖn thùc th«ng qua c¸c dù ¸n th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ, dù ¸n s¶n xuÊt linh kiÖn ®iÖn tö, dÖt may .... 16 ®¸nh gi¸ mét c¸ch tæng qu¸t, trong h¬n mêi n¨m qua, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®· cã nhiÒu ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ giai ®o¹n hiÖn nay khi níc ta tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. 3. Nh÷ng tån t¹i cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi. Bªn c¹nh nh÷ng vai trß to lín trªn, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi cßn béc lé nhiÒu h¹n chÕ kh«ng nhá. 3.1 ChÝnh x¸ch ph¸p luËt cha hoµn thiÖn NnhiÒu ®èi t¸c níc ngoµi ®· lîi dông quan hÖ hîp t¸c ®Çu t hay sù s¬ hë trong chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña ViÖt Nam ®Ó bu«n lËu vµ ttrèn thuÕ, g©y thiÖt h¹i kh«ng nhá cho níc ta. §iÓn h×nh nh vô bu«n lËu 1,2 tr gãi "caraven"cña c«ng ty tr¸ch nhiÖm höu h¹n hµng h¶i Lizera n¨m1993 hoÆc vô nhµ m¸y thuèc l¸ Lotabavµ nhµ m¸y thuèc l¸ kh¸nh hoµ hîp t¸c s¶n xuÊt Malbro gi¶ ®Ó xuÊt khÈu sang Hµ Lan n¨m 1995. 3.2 Nguån thu hót vèn hÑp Nguån thu hót vèn chñ yÕu cña ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ tõ c¸c níc trong khu vùc. ®©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lÝ gi¶i cho sù gi¶m sót cña ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong mét vµi n¨m trë l¹i ®©y. BiÓu 7: §èi t¸c ®Çu t níc ngoµi_mêi níc ®Çu t lín nhÊt vµo viÖt Nam. §¬n vÞ tÝnh: tr.USD. Tªn níc Sè dù ¸n Vèn ®¨ng kÝ Singapore 180 5516 §µi loan 298 4127 Hµn quèc 191 3149 NhËt b¶n 202 3098 Anh 67 2705 Hång cång 175 2382 Malaysia 62 1337 Ph¸p 85 1150 Th¸i lan 75 1043 Mü 58 982 Nguån: §«i ®iÒu suy nghÜ vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam_ PTS. §oµn ThÞ Hång V©n_ t¹p chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ sè 7/1998. 17 3.3 C¬ cÊu ®Çu t cha hîp lÝ. XÐt vÒ mÆt ®Þa lÝ, qua thùc tÕ mêi n¨m cho thÊy vèn ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam chñ yÕu tËp trung ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh: Hµ Néi, H¶i Phßng, §µ NÆng, thµnh phè Hå ChÝ Minh ... trong ®ã chñ yÕu lµ Hµ Néi vµ thnµh phè Hå ChÝ Minh. N¨m 1997, sè vèn vµo hai ®Þa ph¬ng nµy chiÕm 43,28% tæng sè vèn ®¨ng kÝ cña c¶ níc. BiÎu 6: c¸c dù ¸n cÊp giÊy phÐp ®Çu t n¨m 1997 (ph©n theo ®Þa ph¬ng) §¬n vÞ tÝnh:tr.USD. §Þa ph¬ng Sè dù ¸n Tæng vèn ®¨ng kÝ Thµnh phè Hå ChÝ Minh 120 1383,2 §ång Nai 90 1018,4 Hµ Néi 80 951 Bµ R×a - Vòng Tµu 13 495 H¶i Phßng 30 367 C¸c tØnh kh¸c 146 13334 Nguån: Sè liÖu tæng hîp vÒ FDI n¨m 1997_T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o sè 2/1998. XÐt vÒ mÆt c¬ cÊu, phÇn lín vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. BiÓu 7: c¬ cÊu vèn ®Çu t níc ngoµi tõ 1998 -1999 (ph©n theo ngµnh kinh tÕ) §¬n vÞ tÝnh: %. Ngµnh 1988 - 1990 1991 - 1995 1996 - 1999 C«ng nghiÖp vµ x©y dùng 41,47 52,74 49,66 N«ng_l©m_ng nghiÖp 21,64 4,13 2,14 DÞch vô 36,89 43,13 48,2 Nguån: vô kinh gÕ tæng hîp - Bé ngo¹i dao. 3.4. VÒ h×nh thøc ®Çu t. Vèn ®Çu t trùc tiÕp nícngoµi chñ yÕu tËp trung vµo c¸c h×nh thøc: doanh nghiÖp liªn doanh (65%), doanh nghiÖp 100% vèn níc ngoµi (18%), hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh (7%). VÒ lo¹i h×nh BOT, níc ta míi chØ cã mét vµi dù ¸n. §a sè c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®Òu tËp trung trong c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt v× n¬i ®©y ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së h¹ tÇng, tr¸nh ®îc nhiÒu thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ, phøc t¹p. HiÖn nay, ®ang cã xu híng chuyÓn tõ lo¹i h×nh doanh nghiÖp liªn doanh sang doanh nghiÖp 100% vèn níc ngoµi. Gi¶i thÝch cho hiÖn tîng trªn, chóng ta thÊy næi lªn mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu sau: 18 - Sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®· quen víi c¸ch lµm viÖc, quen víi thñ tôc hµnh chÝnh còng nh thÞ trêng vµ tËp qu¸n sèng cña d©n c b¶n ®Þa. - C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi muèn ®îc ®éc lËp tù chñ tù m×nh qu¶n lÝ doanh nghiÖp. - Bªn ViÖt Nam thiÕu vèn, yÕu vÒ tr×nh ®é qu¶n lÝ vµ ®«i khi cßn tá ra kh«ng hîp t¸c víi nhµ ®Çu t níc ngoµi. 3.5. VÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ. NhiÒu c«ng nghÖ l¹c hËu, thiÕu ®ång bé, cñ kÜ, s¶n xuÊt tõ nh÷ng n¨m 1950 vÈn trë thµnh vèn gãp cña bªn níc ngoµi vµ cßn ®îc ®Þnh gi¸ cao tõ 15% - 20% so víi gi¸ thÞ trêng vµ chuyÓn giao vµo níc ta. §iÒu ®ã ®· g©y cho níc thiÖt hÞa kho¶ng 50 tr.USD. ngoµi thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt cã thÓ tÝnh to¸n ®îc, viÖc chuyÓn giao ®ã ®anh cã nguy c¬ biÕn níc thµnh "b·i r¸c c«ng nghÖ", g©y « nhiÓm m«i trêng, ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ cña ngêi lao ®éng vµ d©n c, gia t¨ng h¬n nguy c¬ l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ cña níc ta. 3.6. HiÖu qu¶ ®Çu t cha cao vµ kh«ng ®ång ®Òu. Mét sè dù ¸n mÆc dï ®· ®i vµo ho¹t ®éng ®îc 3 ®Õn 4 n¨m nhng vÈn bÞ thua lç. Nguyªn nh©n cã nhiÒu song chñ yÕu lµ chi phÝ vËt chÊt vµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ qu¶ng c¸o vµ tiÕp thÞ qu¸ lín .... Tuy nhiªn, còng kh«ng lo¹i trõ trêng hîp c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi cè ý t¹o ra t×nh tr¹ng kinh doanh thua lç ®Ó trèn thuÕ th«ng qua hiÖn tîng chuyÓn gi¸ 3.7 Nh÷ng tån t¹i kh¸c §Çu t níc ngoµi ®· vµ ®ang t¹o ra sù c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c doanh nghiÖp néi ®Þa vÒ lao ®éng, kØ thuËt, thÞ trêng. Bªn c¹nh c¸c t¸c ®éng tÝch cùc nh: khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp néi ®Þa ®æi míi c«ng nghÖ nh»m t¨ng n¨ng suÊt, h¹ gÝa thµnh s¶n phÈm, t¨ng søc c¹nh tranh, n©ng c¸o tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t trong viÖc n¨m b¾t nhu cÇu thÞ trêng ... th× sù c¹nh tranh ®ã còng lµm xuÊt hiÖn nhiÒu yÕu tè tiªu cùc ¶nh hëng ®Õn tèc ®é t¨ng trëng cña doanh nghiÖp trong níc, râ nhÊt lµ s¶n xuÊt bia, bét goÆt, dÖt, da, l¾p r¸p ®iÖn tö ... (vÝ dô: c«ng ngiÖp ®iÖn tö liªn doanh t¨ng 35% th× khu vùc trong níc gi¶m ®i 5%). Môc ®Ých cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi nh»m thu ®îc lîi nhuËn cao do ®ã hä lu«n t×m c¸ch khai th¸c lîi thÕ so s¸nh cña níc ta lµ gi¸ thuª lao ®éng rÎ. ë mét sè xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, c¸c nhµ ®Çu t ®· t×m c¸ch t¨ng cêng ®é lao ®éng, c¾t xÐn tiÒn c«ng, ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm,thËm chÝ xóc ph¹m nh©n 19 phÈm cña ngêi lao ®éng, ph¶n øng tiªu cùc víi c¸n bé c«ng ®oµn ... nªn ®· dÈn ®Õn nhiÒu tranh chÊp vÒ lao ®éng x¶y ra trong xÝ nghiÖp ®ã. Trong thêi gian tíi, ®Ó ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam cã hiÖu qu¶ h¬n th× chóng ta cÇn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ trªn. §©y lµ c¸ch ®Ó t¹o ra mét m«i trêng ®Çu t lµnh m¹nh nh»m thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn ®Çu t níc ngoµi phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc trong thêi gian tíi. 4. TriÓn väng cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi t¹i viÖt Nam. Trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Õn n¨m 2000 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®a ra chØ tiªu t¨ng trëng kinh tÕ trong nh÷ng n¨m tíi cña ViÖt Nam lµ 9% - 10%/n¨m vµ phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 ®a møc GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi t¨ng lªn 8 - 10 lÇn so víi hiÖn nay, t¬ng ®¬ng 2000 3000 USD/ngêi_n¨m. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã, yªu cÇu vÒ vèn lµ mét trong nh÷ng th¸ch thøc lín nhÊt vµ khã gi¶i quyÕt nhÊt ®èi víi nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay. Theo tinh to¸n, trong giai ®o¹ng 2001 - 2010 chóng ta cÇn 250 - 300 tû USD. So víi n¨ng lùc tiÕt kiÖm néi ®Þa hiÖn t¹i cña ViÖt Nam th× con sè nµy rÊt lín. MÆt kh¸c, nguån vèn ODA kh«ng t¨ng thªm thËm chÝ cßn gi¶m. v× vËy, chóng ta cÇn ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. H¬n n÷a, hiÖn nay xu híng ®Çu t níc ngoµi ®ang tõng bíc chuyÓn biÕn vÒ khu vùc ch©u ¸. Níc ta l¹i n»m ë vÞ trÝ thuËn lîi cña ch©u ¸, lµ ®Çu mèi cña c¸c tuyÕn giao th«ng. M«i trêng ®Çu t cña níc ta ®ang dÇn c¶i thiÖn nh»m n©ng cao tinh hÊp dÈn, mµ tríc m¾t lµ viÖc söa ®æi luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Chóng ta ®· gia nhËp nhiÒu tæ chøc trªn thÕ giíi nh APEC, ASEAN vµ tiÕn tíi lµ WTO .... TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn ®©y cho thÊy triÓn väng ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam sÎ gia t¨ng nhanh trong thêi gian tíi. 20