Tài liệu Dự toán chi phí sản xuất tại công ty cổ phần dược phẩm khánh hòa

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc -----------------o0o----------------- ĐƠN XIN XÁC NHẬN THỰC TẬP Kính gởi: Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa Em tên là: Nguyễn Thị Ngọc Sinh Viên lớp: 49DN-1 Trường: Đại học Nha Trang Được sự đồng ý của Giám Đốc Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa, em đã được phân công thực tập tại phòng kế toán – tài chính tại Công Ty. Trong quá trình thực tập, em đã nhận được sự giúp đỡ và hướng dẫn rất tận tình của các cô, chú và các anh chị tại phòng kế toán – tài chính. Em không chỉ được làm quen với các quy trình, nghiệp vụ mà còn được học tác phong làm việc của Công Ty. Sau quá trình thực tập, em đã bổ sung được rất nhiều kiến thức hữu ích để hoàn thành bài khóa luận của mình. Nay em viết đơn này kính xin ban giám đốc Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa xác nhận quá trình thực tập của em tại Công Ty. Thời gian thực tập của em bắt đầu từ ngày 21/02/2011 và kết thúc vào ngày 14/06/2011. Qua đây em xin chân thành cảm ơn các Cô Chú và các Anh Chị nhân viên phòng kế toán tài chính đã luôn tận tình chỉ bảo em trong thời gian qua. Nha Trang , ngày tháng năm 2011 Sinh viên thực tập Nguyễn Thị Ngọc NHẬN XÉT VÀ XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. Nha Trang, ngày ... tháng .... năm 2011 ĐƠN VỊ THỰC TẬP NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN  Họ và tên SV: Nguyễn Thị Ngọc Lớp: 49DN-1 MSSV: 4913054056 Chuyên ngành : Kế Toán Tên đề tài: “Lập Dự Toán Chi Phí Sản Xuất Tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa ” Số trang: trang Số chương: 3 Số tài liệu tham khảo: 6 ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... Kết luận: ................................................................................................ ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... Nha Trang, ngày tháng năm 2011 Giáo viên hướng dẫn (Ký và ghi rõ họ tên) i LỜI CẢM ƠN  Bốn năm học và gần bốn tháng thực tập đã trôi qua, khoảng thời gian đó không phải là nhiều. Nhưng với em đó là khoảng thời gian vô cùng quí giá đã giúp em tích lũy một lượng kiến thức rất cơ bản để có cơ sở làm việc sau này. Có được điều ấy, em không thể quên sự truyền đạt kiến thức tận tình của các thầy cô trong khoa kế toán tài chính, Trường Đại Học Nha Trang, đặc biệt là Cô Nguyễn Thị Thu Hà người đã tận tình hướng dẫn em trong suốt thời gian thực tập. Đồng thời em cũng biết ơn đến Ban Giám đốc và các cô chú, anh chị phòng kế toán tài chính và phòng kế hoạch Công ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa. Với thời gian thực tập không nhiều nhưng dưới sự giúp đỡ nhiệt tình của các cô chú, anh chị, em đã có thêm nhiều hiểu biết thực tế về Công Ty, đã giúp em hoàn thành một cách tốt nhất đề tài tốt nghiệp của mình. Nay đã xong thời gian thực tập, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các cô chú, anh chị tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa, Cô Nguyễn Thị Thu Hà và các thầy Cô Trường Đại Học Nha Trang đã giúp em hoàn thiện đợt thực tập này. Do thời gian và kiến thức còn hạn chế nên đề tài tốt nghiệp của em sẽ không tránh khỏi thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô, quý Công Ty để đề tài của em được hoàn thiện hơn. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn ! Nha Trang, tháng 06 năm 2011 Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Ngọc ii MỤC LỤC Trang LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... i MỤC LỤC ......................................................................................................... ii DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU....................................................................v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ..........................................................................vi LỜI MỞ ĐẦU .....................................................................................................1 CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LẬP DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT.......3 1.1. Tổng quát về dự toán.................................................................................3 1.1.1. khái niệm dự toán ...............................................................................3 1.1.2. Vai trò của dự toán .............................................................................3 1.1.3. Phân loại dự toán ...............................................................................3 1.1.4. Các mô hình lập dự toán .....................................................................3 1.1.4.1. Mô hình thông tin 1 xuống............................................................4 1.1.4.2. Mô hình thông tin 1 lên 1 xuống..................................................5 1.1.4.3. Mô hình thông tin 2 xuống 1 lên..................................................6 1.2. Định mức chi phí sản xuất........................................................................7 1.2.1. khái niệm............................................................................................7 1.2.2. Phân loại chi phí định mức .................................................................7 1.2.2.1 Định mức lý tưởng...........................................................................7 1.2.2.2. Định mức thực tế..........................................................................7 1.2.3. Phương pháp xây dựng chi phí định mức ............................................8 1.2.3.1. Phương pháp kỹ thuật ..................................................................8 1.2.3.2. Phương pháp thống kê kinh nghiệm .............................................8 1.2.3.3. Phương pháp điều chỉnh ..............................................................8 1.2.4. Định mức các khoản mục chi phí sản xuất ..........................................8 1.2.4.1. Định mức chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ...................................8 1.2.4.2. Định mức chi phí NCTT ...............................................................9 1.2.4.3. Định mức chi phí sản xuất chung ...............................................10 iii 1.3. Hệ thống dự toán chi phí sản xuất ...........................................................12 1.3.1. Dự toán sản xuất...............................................................................12 1.3.1.1 Dự toán chi phí NVLTT và chi phí mua NVL ...............................13 1.3.1.2. Dự toán chi phí NCTT...............................................................13 1.3.1.3. Dự toán chi phí sản xuất chung..................................................14 KẾT LUẬN CHƯƠNG I...................................................................................16 CHƯƠNG II THỰC TRẠNG DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI..............17 CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM KHÁNH HÒA ......................................17 2.1. Giới thiệu khái quát về Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa .........17 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển........................................................17 2.1.2. Chức Năng và Nhiệm Vụ của Công Ty.............................................18 2.1.3. Tổ chức quản lý và tổ chức sản xuất .................................................19 2.1.3.1. Cơ cấu tổ chức quản lý...............................................................20 2.1.3.2. Tổ chức sản xuất ........................................................................24 2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt dộng sản xuất kinh doanh của công ty trong thời gian qua .........................................................................27 2.1.5. Đánh giá khái quát hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty trong thời gian qua .....................................................................................28 2.1.6. Những thuận lợi và khó khăn ............................................................31 2.1.7. Kế hoạch tương lai...........................................................................32 2.2. Hệ thống dự toán chi phí sản xuất ..........................................................33 2.2.1. Căn cứ lập dự toán chi phí sản xuất tại công ty .................................34 2.2.1.1. Hệ thống kênh phân phối tại công ty .........................................34 2.2.1.2. Dự toán tiêu thụ .........................................................................34 2.2.1.3. Định giá bán sản phẩm ..............................................................36 2.2.2. Dự toán chi phí sản xuất tại công ty ..................................................36 2.2.2.1. Dự toán chi phí NVL ..................................................................41 2.2.2.2. Dự toán chi phí nhân công trực tiếp và dự toán chi phí sản xuất chung ..............................................................................................47 iv KẾT LUẬN CHƯƠNG II .................................................................................49 CHƯƠNG III NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM KHÁNH HÒA .................50 3.1. Nhận xét về công tác lập dự toán chi phí sản xuất tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa.........................................................................50 3.1.1. Ưu điểm............................................................................................50 3.1.2. Hạn chế ............................................................................................51 3.1.2.1. Về căn cứ lập dự toán chi phí sản xuất.......................................51 3.1.2.2. Về công tác lập dự toán chi phí sản xuất ....................................51 3.1.2.3. Về các vấn đề khác ảnh hưởng công tác lập dự toán CPSX .......53 3.2. Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán chi phí sản xuất tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa ........................................55 3.2.1. Về căn cứ lập dự toán chi phí sản xuất..............................................55 3.2.2. Về công tác lập dự toán chi phí sản xuất ...........................................61 3.2.2.1. Về Lập dự toán sản xuất.............................................................61 3.2.2.2. Về lập dự toán các chi phí đầu vào cho quá trình sản xuất.........65 3.2.3. Về các vấn đề khác ảnh hưởng trong công tác lập dự toán tại công ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa ...................................................76 KẾT LUẬN CHƯƠNG III ................................................................................80 KẾT LUẬN CHUNG ........................................................................................81 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................82 v DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU Trang BẢNG 2.1: BẢNG KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH TRONG 3 NĂM (2008,2009,2010).......................................................................................................... 29 BẢNG 2.2: HỆ THỐNG KÊNH PHÂN PHỐI TẠI KHAPHARCO................................ 34 BẢNG 2.3 : CHỈ TIÊU KẾ HOẠCH DOANH THU TIÊU THỤ THÁNG 10 – 2010 ... 35 BẢNG 2.4 : CỠ LÔ DANH MỤC MẶT HÀNG SẢN XUẤT.......................................... 38 BẢNG 2.5: KẾ HOẠCH SẢN XUẤT THÁNG 10 – 2010................................................ 39 BẢNG 2.6: ĐỊNH MỨC VẬT TƯ KỸ THUẬT................................................................. 43 BẢNG 2.7 : DỰ TRÙ VẬT TƯ CHO SẢN XUẤT THÁNG 10/ 2010............................ 44 BẢNG 2.8 : KẾ HOẠCH MUA VẬT TƯ THÁNG 10 / 2010........................................... 46 BẢNG 2.9 : GIÁ THÀNH KẾ HOẠCH THÁNG 10/ 2010.....................................47 Sơ đồ 1.1 : Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý........................................................... 20 Sơ đồ 1.2 : Sơ đồ tổ chức sản xuất của công ty ..................................................... 25 Sơ đồ 1.3: Quy trình công nghệ sản xuất thuốc nước ............................................. 25 Sơ đồ 1.4: Quy trình công nghệ sản xuất thuốc viên .............................................. 26 vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 1. NVLTT Nguyên vật liệu trực tiếp 2. NCTT Nhân công trực tiếp 3. SXC Sản xuất chung 4. SP Sản phẩm 5. CP Chi phí 6. CPSX Chi phí sản xuất 7. DN Doanh nghiệp 8. KHSX Kế hoạch sản xuất 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài : Dự toán chi phí sản xuất được hiểu như việc lập kế hoạch cho tất cả các hoạt động sản xuất tại doanh nghiệp, kế hoạch khi đề ra phải dựa trên mục tiêu công ty hướng tới. Như vậy, dự toán chi phí sản xuất có thể coi là một công cụ hữu hiệu để nhà quản trị đạt được mục tiêu đề ra, đồng thời là công cụ để giám sát quá trình thực hiện. Dự toán chi phí sản xuất giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được các khoản chi phí thông qua việc xây dựng định mức chi phí một cách tiên tiến, phù hợp nhằm giảm giá thành sản phẩm. Dự toán chi phí Sản xuất là cơ sở cho việc định giá bán sản phẩm bởi dự toán được chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung của từng sản phẩm, từ đó tính được giá thành sản xuất kế hoạch, là cơ sở để công ty có thể từ chối hay chấp nhận đơn đặt hàng của khách hàng khi chưa tính được giá thành thực tế. Việc định giá bán sản phẩm đúng đắn là điều kiện cực kỳ quan trọng đối với công ty nhằm đảm bảo hoạt động SXKD có lãi và chiếm lĩnh thị trường. Hiểu biết được tầm quan trọng trên và với mong muốn được góp phần hoàn thiện dự toán chi phí sản xuất tại công ty. Qua thực tế tìm hiểu tại công ty và nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất của công ty, cùng với kiến thức được tích lũy trong quá trình học tập. Em đã chọn đề tài tốt nghiệp “Dự toán chi phí sản xuất tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa”. 2. Mục đích đề tài - Tìm hiểu thực trạng lập dự toán chi phí sản xuất tại công ty. - Trên cơ sở đó đưa ra nhận xét và một số đề xuất nhằm hoàn thiện lập dự toán chi phí SX tại công ty. 2 3. Đối tượng và phạm vi nguyên cứu - Nguyên cứu thực trạng dự toán chi phí SX tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa với các nội dung : tiêu thụ, sản xuất, chi phí NVL, chi phí NCTT, chi phí SXC. - Nguyên cứu dự toán chi phí SX tháng 10 – 2010. 4. Phương pháp nguyên cứu Sử dụng phương pháp thống kê, phân tích … 5. Kết cấu đề tài Ngoài lời cảm ơn, danh mục chữ viết tắt, danh mục bảng biểu, sơ đồ, lời mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và mục lục. Nội dung đề tài gồm có 3 chương : - Chương I : Cơ sở lý luận về lập dự toán chi phí sản xuất tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa. - Chương II : Tìm hiểu thực trạng lập dự toán chi phí SX tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa. - Chương III : Nhận xét và một số đề xuất nhằm hoàn thiện lập dự toán chi phí SX tại Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm Khánh Hòa. 3 CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LẬP DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT 1.1. Tổng quát về dự toán 1.1.1. khái niệm dự toán Dự toán là tính toán chi tiết nhằm chỉ rõ cách huy động và sử dụng nguồn lực dựa trên mục tiêu kế hoạch xác định trong từng thời gian cụ thể. Dự toán được biểu hiện dưới số lượng và giá trị một cách hệ thống. 1.1.2. Vai trò của dự toán - Cung cấp thông tin về kế hoạch SXKD trong từng thời kỳ. - Là căn cứ đánh giá tình hình thực hiện các chỉ tiêu đã dự kiến. - Là căn cứ để khai thác các khả năng tiềm tàng về nguồn lực tài chính. 1.1.3. Phân loại dự toán Căn cứ dự toán được lập theo một hay nhiều mức hoạt động để phân loại, có các loại dự toán : * Dự toán tĩnh: được lập trên cơ sở một mức hoạt động nhất định. * Dự toán linh hoạt: được lập trên cơ sở cho nhiều mức hoạt động khác nhau trong phạm vi hoạt động của công ty. Lợi ích của dự toán linh hoạt: - Chi phí thực tế được so sánh với dự toán chi phí ở mức hoạt động tương ứng trong dự toán linh hoạt. - Cung cấp cơ sở chính xác cho việc phân tích biến động. - Thông tin về biến động chi phí có ý nghĩa sử dụng. 1.1.4. Các mô hình lập dự toán Tùy thuộc từng đặc điểm của doanh nghiệp mà việc lập dự toán có thể áp dụng một trong ba mô hình sau : 4 1.1.4.1. Mô hình thông tin 1 xuống  Trình tự : Ban quản lý cao nhất Chỉ tiêu dự toán chính thức Quản lý cấp trung gian Chỉ tiêu dự toán chính thức Quản lý cấp cơ sở Các chỉ tiêu dự toán được lập ra từ ban quản lý cấp cao nhất trong đơn vị. Sau đó đưa xuống cho ban quản lý cấp trung gian, trên cơ sở đó quản lý cấp trung gian đưa xuống cho quản lý cấp cơ sở.  Ưu điểm : Lập dự toán nhanh, kịp thời, tiết kiệm chi phí …  Nhược điểm: Mang tính áp đặt từ trên xuống do vậy dự toán sẽ không linh hoạt, không phát huy tính sáng tạo của mọi cấp, tính khả thi không cao. Đòi hỏi nhà quản lý cấp cao phải có tầm nhìn tổng quát, toàn diện và chi tiết mọi hoạt động của đơn vị. 5 1.1.4.2. Mô hình thông tin 1 lên 1 xuống  Trình tự : Ban quản lý cao nhất Chỉ tiêu dự toán dự thảo Chỉ tiêu dự toán chính thức Quản lý cấp trung gian Chỉ tiêu dự toán dự thảo Chỉ tiêu dự toán chính thức Quản lý cấp cơ sở - Ban quản lý cấp cơ sở căn cứ vào khả năng, điều kiện của mình để lập các chỉ tiêu dự toán và trình lên cấp trung gian. -Trên cơ sở đó dựa vào khả năng, điều kiện của mình cấp trung gian trình lên cấp cao nhất. - Trên cơ sở tổng hợp các chỉ tiêu dự toán từ cấp trung gian, kết hợp với tầm nhìn toàn diện về hoạt động và mục tiêu chung của tổ chức ban quản lý cấp cao nhất sẽ đưa ra chỉ tiêu dự toán chính thức cho cấp trung gian, trên cơ sở đó cấp trung gian đưa chỉ tiêu dự toán chính thức cho cấp cơ cở.  Ưu điểm : - Mọi cấp quản lý đều góp phần tham gia vào quá trình lập dự toán. - Các chỉ tiêu được lập từ cấp cơ sở do đó sẽ thực hiện kế hoạch một cách chủ động, thoải mái và khả năng hoàn thành kế hoạch sẽ cao hơn. - Tốn ít thời gian và chi phí. 6  Nhược điểm: Chỉ tiêu dự toán được lập từ cấp cơ sở nên họ thường lập các chỉ tiêu dưới mức khả năng và điều kiện của mình để dễ dàng hoàn thành các chỉ tiêu dự toán, do vậy sẽ không khai thác hết tiềm năng của đơn vị. Để khắc phục nhược điểm này thì nhà quản lý cấp cao hơn phải giám sát và nắm bắt hoạt động DN, xem các chỉ tiêu đưa lên có phù hợp không. 1.1.4.3. Mô hình thông tin 2 xuống 1 lên  Trình tự : Ban quản lý cấp cao nhất Chỉ tiêu dự toán dự thảo Phản hồi Chỉ tiêu dự toán chính thức Quản lý cấp trung gian Chỉ tiêu dự toán dự thảo Phản hồi Chỉ tiêu dự toán chính thức Quản lý cấp cơ sở - Ban quản lý cấp cao nhất dự thảo các chỉ tiêu dự toán để phân bổ cho cấp trung gian, cấp trung gian trên cơ sở đó phân bổ cho cấp cơ sở. - Cấp cơ sở căn cứ vào khả năng, điều kiện của mình để xác định các chỉ tiêu dự toán có thể thực hiện được rồi phản hồi sang cấp trung gian. - Cấp trung gian trên cơ sở đó căn cứ vào khả năng, điều kiện của mình để xác định các chỉ tiêu dự toán có thể thực hiện được rồi phản hồi cho ban quản lý cấp cao nhất. 7 - Ban quản lý cấp cao nhất trên cơ sở đó, kết hợp với tầm nhìn toàn bộ về hoạt động doanh nghiệp và mục tiêu chung của tổ chức sẽ đưa ra chỉ tiêu dự toán chính thức cho cấp trung gian, trên cơ sở đó cấp trung gian đưa ra chỉ tiêu dự toán chính thức cho cấp cơ sở.  Ưu điểm : - Tất cả các bộ phận đều tham gia vào các quá trình lập dự toán nên phát huy được tính sáng tạo, tận dụng được năng lực và kinh nghiệm lập dự toán của quản lý các cấp.  Nhược điểm : - Thời gian lập dự toán và chi phí phát sinh nhiều, để khắc phục được nhược điểm này thì phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận, có những quy định cụ thể để nâng cao tinh thần trách nhiệm. 1.2. Định mức chi phí sản xuất 1.2.1. khái niệm Định mức chi phí sản xuất là biểu hiện bằng tiền những hao phí về lao động sống và lao động vật hóa theo tiêu chuẩn để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm ở điều kiện hoạt động bình thường. 1.2.2. Phân loại chi phí định mức Có hai loại chi phí định mức : 1.2.2.1 Định mức lý tưởng Là định mức được xây dựng trong điều kiện hoạt động tối ưu nhất, không cho phép một sự hỏng hoặc gián đoạn nào trong quá trình sản xuất. 1.2.2.2. Định mức thực tế Là định mức được xây dựng trong điều kiện trung bình tiên tiến với sự làm việc bình thường của máy móc thiết bị, trình độ lành nghề và sự cố gắng nhất định của người lao động có thể đạt được định mức này. Định 8 mức này là cơ sở để xây dựng dự toán, phân tích chi phí, đánh giá trách nhiệm của các bộ phận, cá nhân trong tổ chức. 1.2.3. Phương pháp xây dựng chi phí định mức 1.2.3.1. Phương pháp kỹ thuật Phương pháp này dựa trên cơ sở phân tích của các chuyên gia kỹ thuật nhằm định hướng nguyên vật liệu, lao động hao phí cần thiết sản xuất sản phẩm trong điều kiện về công nghệ, khả năng quản lý và nguồn lực hiện có của doanh nghiệp. 1.2.3.2. Phương pháp thống kê kinh nghiệm  Phương pháp này dựa trên cơ sở thống kê số liệu thực tế SXKD ở nhiều kỳ kế toán trước đó. - Để xây dựng định mức lượng : căn cứ vào số liệu thực tế về số lượng các yếu tố đầu vào bình quân của các kỳ trước để sản xuất 1 đơn vị sản phẩm đầu ra kết hợp với các biện pháp quản lý sử dụng. - Để xây dựng định mức giá : căn cứ vào sự biến động giá bình quân của các kỳ trước, tình hình thị trường … * Phương pháp này cần lưu ý là phải xem xét sự thay đổi của các kỳ và các chi phí phát sinh kỳ trước có phù hợp không ?. Nếu không hợp lý, không phù hợp thì cần loại bỏ hay xây dựng lại ?. 1.2.3.3. Phương pháp điều chỉnh Là phương pháp điều chỉnh chi phí định mức cho phù hợp với hoạt động trong tương lai của doanh nghiệp. 1.2.4. Định mức các khoản mục chi phí sản xuất 1.2.4.1. Định mức chi phí nguyên vật liệu trực tiếp NVLTT là những yếu tố vật chất tạo nên thành phần chính của SP được sản xuất ra.  Về mặt lượng : 9 Định mức tiêu hao NVLTT cho một đơn vị sản phẩm là : - Số lượng NVL cần thiết để sản xuất một SP. - Số lượng NVL hao hụt cho phép. - Số lượng NVL hư hỏng trong sản xuất.  Về mặt giá trị NVL : Phản ánh giá cuối cùng của một đơn vị NVLTT sau khi đã trừ mọi Khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán. Như vậy định mức giá NVL bao gồm : - Giá mua NVL theo hóa đơn. - Chi phí thu mua NVL: chi phí vận chuyển, bốc dỡ, lưu kho … - Trừ các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá. Như vậy ta có : Định mức chi phí NVLTT = Định mức về lượng * Định mức về giá 1.2.4.2. Định mức chi phí NCTT  Chi phí NCTT là chi phí lương của những lao động trực tiếp biến đổi NVLTT thành SP có thể tiêu thụ được.  Định mức chi phí NCTT bao gồm : định mức về giá một đơn vị thời gian lao động trực tiếp và định mức lượng thời gian cho phép để hoàn thành một đơn vị SP. - Định mức giá một đơn vị thời gian lao động trực tiếp phản ánh chi phí nhân công cho một đơn vị thời gian bao gồm : + Mức lương cơ bản cho một đơn vị thời gian. + Phụ cấp, tiền lương phụ. + BHXH, BHYT, KPCĐ. - Định mức lượng thời gian cho phép để hình thành một đơn vị SP được xác định bằng hai cách: 10 + Phương pháp kỹ thuật: chia công việc theo nhiều công đoạn rồi kết hợp với bảng thời gian tiêu chuẩn của những thao tác kỹ thuật để định thời gian chuẩn cho từng công việc. + Phương pháp bấm giờ: định mức lượng thời gian để sản xuất một đơn vị SP bao gồm: - Thời gian cần thiết để sản xuất một SP. - Thời gian nghỉ ngơi, lau chùi máy. - Thời gian cho sửa chữa SP hỏng. Định mức chi phí NCTT = định mức lượng * định mức giá 1.2.4.3. Định mức chi phí sản xuất chung  Chi phí SXC : là tất cả các chi phí của phân xưởng ngoài chi phí lao động trực tiếp và chi phí NVLTT. Đó là các chi phí thuộc về môi trường SX hoặc phân xưởng bao gồm :  Nguyên liệu phụ : là những yếu tố vật chất không tạo nên thành phần chính của sản phẩm, hay nếu có thì chúng không đáng kể. - Chi phí lao động gián tiếp : là chi phí tiền lương của tất cả các công nhân Phân xưởng không trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất SP. - Chi phí phân xưởng khác : gồm tất cả các chi phí cần thiết khác để phân xưởng hoạt động (chi phí tiền điện, nước, thuê ngoài, khấu hao máy móc phân xưởng …).  Theo mô hình ứng xử chi phí thì chi phí SXC bao gồm : định phí, biến phí và chi phí hỗn hợp. Chi phí hỗn hợp là những chi phí SXC bao gồm cả biến phí và định phí, do đó để xây dựng định mức chi phí SXC ta chỉ xây dựng định mức biến phí SXC và định mức định phí SXC. 11 Biến phí SXC  Biến phí SXC: là những khoản chi phí SXC biến đổi theo mức độ hoạt động, ví dụ: chi phí nguyên liệu phụ, tiền điện …  Biến phí SXC có thể liên quan trực tiếp đến một loại SP hay liên quan gián tiếp đến nhiều loại SP, do vậy phụ thuộc vào đặc điểm từng doanh nghiệp và mối quan hệ giữa biến phí SXC với các SP mà ta có thể sử dụng các phương pháp khác nhau để xác định định mức biến phí SXC như sau: - Nếu biến phí SXC liên quan trực tiếp đến một loại SP thì biến phí SXC được xác định theo định mức giá và lượng: Định mức biến phí SXC = Định mức lượng biến phí SXC * Định mức giá biến phí SXC + Định mức giá biến phí SXC : phản ánh đơn giá biến phí SXC phân bổ theo tiêu thức được chọn làm căn cứ phân bổ. + Định mức lượng biến phí SXC: phản ánh số lượng hoạt động được chọn làm căn cứ phân bổ chi phí SXC cho một đơn vị SP. - Nếu biến phí SXC liên quan gián tiếp đến nhiều loại SP: người ta có thể sử dụng phương pháp thống kê kinh nghiệm để xác định mức biến phí SXC theo công thức. Định mức biến phí SXC = Định mức biến * phí trực tiếp Tỷ lệ biến phí SXC Định mức định phí SXC  Định phí SXC : là những khoản chi phí SXC mà tổng số không đổi khi mức độ hoạt động thay đổi trong phạm vi phù hợp. Định mức định phí SXC cho một SP = Định mức lượng định phí SXC * Định mức giá định phí SXC