Trêng THCS Yªn Thä
§Ò thi m«n: Ng÷ v¨n
Thêi gian lµm bµi: 150 phót
Hä vµ tªn ngêi ra ®Ò: NguyÔn ThÞ Thu
C¸c thµnh viªn thÈm ®Þnh ®Ò: TrÞnh ThÞ Hoa
§Ò thi
C©u 1: (2 ®iÓm) S¾p xÕp c¸c v¨n b¶n sau theo tiÕn tr×nh lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam:
¤ng ®å (Vò §×nh Liªn), Nãi víi con (Y Ph¬ng), Ma (TrÇn §¨ng Khoa), R»m th¸ng
giªng (Hå ChÝ Minh), Muèn lµm th»ng cuéi (T¶n §µ), B¸nh tr«i níc (Hå Xu©n H¬ng),
¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy), TiÕng gµ tra (Xu©n Quúnh), Phß gi¸ vÒ kinh (TrÇn Quang
Kh¶i), Mïa xu©n nho nhá (Thanh H¶i), Hai ch÷ níc nhµ (TrÇn TuÊn Kh¶i), B¹n ®Õn
ch¬i nhµ (NguyÔn KhuyÕn).
C©u 2: (2 ®iÓm)
Nhan ®Ò t¸c phÈm “Lµng” cña nhµ v¨n Kim L©n gîi cho em nh÷ng suy nghÜ g×?
C©u3: (6, 0 diÓm)
Gäi tªn vµ ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu ®¹t cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ ®îc sö dông trong ®o¹n th¬
sau:
“Nhãm bÕp löa Êp iu nång ®îm
Nhãm niÒm yªu th¬ng, khoai s¾n ngät bïi
Nhãm nåi x«i g¹o míi sÎ chung vui
Nhãm dËy c¶ nh÷ng t©m t×nh tuæi nhá
¤i k× l¹ vµ thiªng liªng - bÕp löa !”
(TrÝch BÕp löa – B»ng ViÖt)
C©u 4: (10 ®iÓm)
NÕu h×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ trong bµi §ång chÝ cña ChÝnh H÷u lµ mét bøc tîng ®µi:
§øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi / ®Çu sóng tr¨ng treo th× ngêi lÝnh trong Bµi th¬ vÒ
tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh cña Ph¹m TiÕn DuËt lµ mét bøc phï ®iªu nh÷ng khu«n mÆt t¬i
trÎ, hån nhiªn. §©y chÝnh lµ h×nh tîng ngêi lÝnh – Anh bé ®éi Cô Hå ®i tõ cuéc ®êi
thùc ®Ó bíc vµo thi ca. B»ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ bµi th¬ §ång chÝ vµ Bµi th¬ vÒ tiÓu
®éi xe kh«ng kÝnh, h·y viÕt bµi v¨n víi tùa ®Ò:
Nh÷ng ngêi ®ång chÝ, tõ cuéc ®êi thËt ®i vµo th¬ ca.
_________________________________________________________________
híng dÉn chÊm
C©u
Néi dung
®iÓm
1
- Giai ®o¹n tõ thÕ kû X ®Õn cuèi thÕ kû XIX: Phß gi¸ vÒ kinh (TrÇn
0,5®
2®
Quang Kh¶i), B¸nh tr«i níc (Hå Xu©n H¬ng), B¹n ®Õn ch¬i nhµ
0,5®
(NguyÔn KhuyÕn).
- Giai ®o¹n tõ ®Çu thÕ kû XX ®Õn 1945: Muèn lµm th»ng cuéi (T¶n §µ),
0,5®
Hai ch÷ níc nhµ (TrÇn TuÊn Kh¶i), ¤ng ®å (Vò §×nh Liªn).
0,5®
- Giai ®o¹n tõ 1945 ®Õn 1975: R»m th¸ng giªng (Hå ChÝ Minh), Ma
(TrÇn §¨ng Khoa), TiÕng gµ tra (Xu©n Quúnh).
- Giai ®o¹n tõ 1945 ®Õn nay: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy), Mïa xu©n nho
nhá (Thanh H¶i), Nãi víi con (Y Ph¬ng).
2
- Gîi nhí ®Õn nh÷ng t¸c phÈm cña Kim L©n, «ng hÇu nh viÕt vÒ ®Ò tµi 0,5®
2®
n«ng th«n vµ h×nh ¶nh ngêi n«ng d©n.
- “Lµng” kh¼ng ®Þnh t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi n«ng d©n víi quª h¬ng,
xãm lµng. §ã lµ h×nh ¶nh lµng chî DÇu ®· trë thµnh m¸u thÞt trong con
ngêi «ng Hai, víi «ng Lµng lµ tÊt c¶ ý nghÜa cuéc ®êi m×nh.
- Lµng chÝnh lµ c¬ së, nÒn t¶ng t¹o nªn t×nh yªu níc, t×nh yªu lµng cña
«ng Hai lµ c¬ së cña t×nh yªu ®Êt níc. Qua t×nh yªu lµng cña «ng Hai,
nhµ v¨n ngîi ca t×nh yªu lµng, yªu níc cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam.
- ChØ ra c¸c biÖn ph¸p tu tõ chñ yÕu: ®iÖp tõ, ho¸n dô, Èn dô
3
- Ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p tu tõ:
6® + §iÖp tõ nhãm ®îc lÆp l¹i 4 lÇn lµm næi bËt ngêi bµ tÇn t¶o, giµu ®øc hi
sinh víi c«ng viÖc nhãm löa h»ng ngµy vµ nhãm lªn nh÷ng nÐt ®Ñp trong
t©m hån tuæi th¬ cña ch¸u.
+ Ho¸n dô khoai s¾n, nåi x«i, g¹o míi gîi ra t×nh c¶m g¾n bã víi nh÷ng
g× gÇn gòi cña quª h¬ng vµ t×nh lµng, nghÜa xãm.
+ Èn dô bÕp löa: võa lµ h×nh ¶nh thùc võa lµ ngän löa cña t×nh yªu th¬ng, ®øc hi sinh vµ niÒm tin vµo con ngêi, cuéc ®êi mµ bµ ®· nhãm lªn
trong lßng ch¸u.
C©u th¬ “¤i k× l¹ vµ thiªng liªng - bÕp löa!” chøa biÖn ph¸p tu tõ Èn dô
– bÕp löa thÓ hiÖn c¶m xóc dån nÐn ®· ïa ra d©ng trµo. C¶m xóc th¬
®em ®Õn cho ngêi ®äc bao liªn tëng vÒ bµ ®óc kÕt vÒ sù k× l¹ vµ thiªng
liªng cña bÕp löa.
4
Yªu cÇu vÒ h×nh thc: ®¶m b¶o mét bµi v¨n cã cÊu tróc râ rµng, m¹ch l¹c,
(10®) hµnh v¨n tr«i ch¶y, Ýt sai lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, diÔn ®¹t.
Yªu cÇu vÒ néi dung:
* Më bµi:
- Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ hoµn c¶nh ra ®êi hai bµi th¬.
- Nªu nhËn ®Þnh vÒ h×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ trong hai bµi th¬.
* Th©n bµi:
- Ngêi lÝnh trong bµi th¬ §ång chÝ cña ChÝnh H÷u kh«ng nh anh lÝnh thÞ
thµnh trong th¬ Quang Dòng: §ªm m¬ Hµ Néi d¸ng kiÒu th¬m mµ hä
sèng thùc trong ®êi sèng quen thuéc ë lµng quª nghÌo ®Õn x¸c x¬ tríc
c¸ch m¹ng. Níc mÆn ®ång chua, ®Êt cµy lªn sái ®¸, víi nh÷ng gian nhµ
kh«ng mÆc kÖ giã lung lay. Cã giÕng níc gèc ®a... TÊt c¶ ®Òu gÇn gòi vµ
quen thuéc.
- Tõ biÖt ruéng ®ång, hä bíc vµo cuéc chiÕn b¶o vÖ Tæ quèc. H«m qua
lµ n«ng d©n, h«m nay lµ chiÕn sÜ. Hä lªn ®êng chiÕn ®Êu thËt tù nhiªn
ruéng n¬ng anh göi b¹n th©n cµy, thËt c¶m ®éng vµ thiªng liªng. §¬n
gi¶n vËy th«i mµ ch©n thùc, ®Ñp ®Ï biÕt bao.
- ChÝnh H÷u kh«ng t« vÏ, thËm chÝ cßn nhÊn m¹nh c¸i lam lò, ®ãi
nghÌo, nh÷ng c¸i kh«ng th¬ chót nµo: ¸o anh r¸ch vai / QuÇn t«i cã vµi
m¶nh v¸ / ... ch©n kh«ng giµy ... cña ngêi lÝnh n«ng d©n trong cuéc
kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.
- NÕu §ång chÝ cña ChÝnh H÷u lµ h×nh ¶nh cña anh lÝnh n«ng d©n cha
biÕt ch÷ thêi kú ®Çu cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p th× ngêi lÝnh trong
Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh cña Ph¹m TiÕn DuËt lµ mét ho¸ th©n
kh¸c. Hä lµ nh÷ng anh thanh niªn, häc sinh ®· qua 20 n¨m díi m¸i trêng miÒn B¾c ®i chiÕn ®Êu, gi¶i phãng miÒn Nam, thèng nhÊt ®Êt níc.
Hä còng tõ bèn ph¬ng héi tô ®Ó trë thµnh ®ång chÝ, nhng víi ttÊt c¶ sù
trong s¸ng, hån nhiªn, v« t. Hä, nh÷ng ngêi chiÕn sÜ l¸i xe, nh÷ng chiÕc
xe tõ trong bom ®¹n, ®· vÒ ®©y häp thµnh tiÓu ®éi: Kh«ng cã kÝnh råi xe
kh«ng cã ®Ìn, kh«ng cã mui xe ... Bëi v×: Bom giËt bom rung kÝnh vì
mÊt råi, nªn ph¶i chÞu bao gian khæ: giã, bôi, ma xèi x¶, song:
Xe vÉn ch¹y v× miÒn Nam phÝa tríc
ChØ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim
0,75®
0,75®
1®
1,75®
1,25®
1,25®
0,75®
1®
1®
0,5®
1®
1®
1,75
Ngêi lÝnh trong th¬ Ph¹m TiÕn DuËt tÊt c¶ ®Òu: trÎ, khoÎ, dòng c¶m bÊt
chÊp hiÓm nguy, mÆc cho xe kh«ng kÝnh, bôi phun tãc tr¾ng, ma tun, ma
xèi nhng vÉn: Ung dung buång l¸i ta ngåi / Nh×n ®Êt nh×n trêi nh×n
th¼ng. VÉn nh×n nhau mÆt lÊm cêi ha ha, vÉn gÆp b¹n bÌ ... B¾t tay qua
cöa kÝnh vì råi. Hä kh«ng cÇn t×m hiÓu, kh«ng cÇn ph¶i ®ång c¶nh ngé,
víi hä tõ trong bom r¬i ...häp thµnh tiÓu ®éi.
- ChÝnh nh÷ng h×nh ¶nh gi¶n dÞ cña cuéc ®êi thËt ®· lµm thµnh chÊt th¬
vµ thµnh th¬. NÕu h×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ trong bµi §ång chÝ cña ChÝnh
H÷u lµ mét bøc tù¬ng ®µi: §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi / §Çu sóng
tr¨ng treo th× ngêi lÝnh trong Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh cña Ph¹m
TiÕn DuËt lµ mét bøc phï ®iªu nh÷ng khu«n mÆt t¬i trÎ, hån nhiªn ...
§©y chÝnh lµ h×nh tîng ngêi lÝnh – Anh bé ®éi Cô Hå ®i tõ cuéc ®êi
thùc ®Ó bíc vµo thi ca.
* KÕt bµi:
Kh¼ng ®Þnh l¹i h×nh tîng ngêi lÝnh – Anh bé ®éi cô Hå trong hai bµi
th¬ ®i tõ cuéc ®êi thùc bíc vµo th¬ ca.
- Lu ý: Ngêi chÊm vËn dông linh ho¹t híng dÉn chÊm, khuyÕn khÝch
cho nh÷ng bµi cã s¸ng t¹o ®éc ®¸o.
1,75®
1®
1®
- Xem thêm -